ID.nl logo
Test: 9 kleurechte schermen
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Test: 9 kleurechte schermen

Als u uw foto's of video's aan het verwerken of bewerken bent op uw computer, is het wel zo prettig als uw beeldscherm de beelden correct weergeeft. De kleuren dienen bij voorkeur natuurgetrouw te zijn. De eerste stap daarbij is natuurlijk een goede foto- of videocamera. Als u daar veel geld in hebt gestoken, is het zonde als u het beeldmateriaal op een matig beeldscherm verwerkt. Gelukkig hoeft een beeldscherm met een goede kleurreproductie tegenwoordig niet duur te zijn. We testen schermen van 23 en 24 inch.

Beeldschermen worden steeds goedkoper, een simpel 22inch-scherm met een TN-paneel koopt u al voor zo'n 120 euro. Lagere prijzen zien we ook terug bij de wat betere schermen met panelen die ook geschikt zijn voor foto- en filmbewerking. De hoogste tijd dus om kwaliteitsschermen te testen die vriendelijk voor de portemonnee zijn. Wij hebben bij diverse fabrikanten daarom een 23- of 24inch-scherm aangevraagd met een (variant op) VA- of IPS-paneel. De monitoren mochten nier meer dan 500 euro kosten. De achterliggende gedachte van de test is kleurreproductie, waardoor we geen schermen met TN-paneel hebben meegenomen in de test.

Testmethode

Het belangrijkste punt waar we de schermen op testen is de kleurreproductie. Dit meten wij met een 'Colorvision Spyder 3 Elite'. De kleurreproductie van een scherm wordt uitgedrukt in Delta E. Dit is de afwijking tussen de gemeten kleuren en de weergegeven kleuren. Hoe lager de Delta E, hoe beter de kleurreproductie. Een Delta E van 3 is goed genoeg voor fotobewerking. Een waarde van 1 of lager is een niet waarneembaar verschil, een nagenoeg perfecte kleurreproductie. Dit is doorgaans alleen haalbaar na kalibratie. De schermen zijn eerst niet-gekalibreerd getest en daarna gekalibreerd. Wij kalibreren de schermen met een helderheid van 120 cd/m², kleurwarmte van 6500K en een gamma van 2.2. Een helderheid van 120 cd/m² is, afhankelijk van het omgevingslicht, ideaal. De meeste beeldschermen staan standaard veel te helder afgesteld. Naast de kleurreproductie kijken we naar het contrast, de inkijkhoek en de zwartweergave. Ook testen we beeldkwaliteit van de schermen in Full HD-films, foto's en games. Het weergeven van games is voor deze test van ondergeschikt belang, maar wel bekeken.

Paneeltypes

TN (Twisted nematic)

Dit type paneel komt het meest voor. Het voordeel van TN is dat het fabriceren goedkoop is, daarnaast heeft het een snelle responstijd. Voor de fanatieke gamers zijn TN-panelen van 120 Hz de beste keuze. Nadeel van TN is de matige inkijkhoek en kleurreproductie.

VA (Vertical Alignment)

Dit paneel type kent een redelijk aantal variaties, waarvan de bekendste S-PVA en MVA zijn. Het voordeel van de huidige generatie MVA-panelen is voornamelijk het hoge contrast en de erg goede zwartweergave. Zwart is diepzwart. Daarnaast hebben de MVA-panelen nagenoeg geen last van lichtlekkage. VA-panelen hebben een goede kleurreproductie en inkijkhoek, maar nog niet zo goed als IPS-panelen. De responstijd van de meeste VA-panelen is matig.

IPS (In Plane Switching)

IPS kent ook een aantal variaties. Het is het duurste paneeltype, met de beste kleurreproductie en een zeer goede inkijkhoek. Het beste type is P-IPS, dat ook wordt gebruikt voor professionele 10bit-beeldschermen. De nieuwere e-IPS-panelen maken IPS betaalbaar. De responstijd van de moderne IPS-panelen is goed genoeg voor games, maar haalt het niet bij het niveau van TN-panelen. Het zwakke punt van de IPS-panelen is de zwartweergave. De goedkopere schermen kunnen last van lichtlekkage en 'clouding' (lichte en donkere plekken) hebben. Bij aanschaf van een beeldscherm met IPS is dit een punt om goed op te letten.

PLS (Plane to Line Switching)

Dit paneeltype is Samsungs variant op de IPS-technologie. Het heeft, ten opzichte van IPS, een verbeterde inkijkhoek en een betere responstijd. Samsung gebruikt de PLS-techniek in zijn tablets en nu ook in zijn beeldschermen.

Gebruikte apparatuur

Videokaart Sapphire Radeon HD 6970

Processor Intel Core i7-965

Moederbord ASUS Rampage II Gene (Intel X58-chipset)

Geheugen Kingston 6 GB DDR3 1600 MHz (KHX1600C8D3K3/6GX)

Blu-ray-station LG CH10LS20

Energiemeter Voltcraft Energy Monitor 3000

Kalibratie Colorvision Spyder 3 Elite

Besturingssysteem Windows 7 Home Premium SP1 (64 bit)

ASUS PA246Q

De PA246Q van ASUS is de enige uit de test met een PIPS-Paneel. Dit type paneel is duurder dan HIPS- en e-IPS-panelen. De prijs van de ASUS PA246Q is dan ook de hoogste uit de test. Het PIPS-paneel heeft een 10bit-kleurdetail, goed voor 1,07 miljard kleuren. De PA246Q behaalt dit 10bit-kleurdetail met 8 bit + AFRC (Advanced Frame Rate Control). Door middel van 'dithering' wordt er een groter kleurdetail behaald dan normaal met 8 bit mogelijk is. Doordat het scherm gebruikmaakt van WCG-CCFL-backlight heeft het scherm naast een groot kleurdetail ook een groot kleurbereik. Voor fotobewerking een erg mooie combinatie. De standaard kleurreproductie van het scherm is uitstekend. ASUS heeft het scherm zelf al gekalibreerd en levert het rapport hiervan ook mee. Alsnog zelf kalibreren is niet nodig, maar natuurlijk wel optimaal. Het scherm is erg compleet, alle wenselijke aansluitingen zijn aanwezig en er is ook nog een 7-in-1-kaartlezer aanwezig. Daarnaast is het scherm in hoogte verstelbaar en heeft het een pivot-functie. Het OSD-menu is het uitgebreidste van alle geteste schermen, u kunt handmatig de kleuren tot in het kleinste detail aanpassen. Ook is er een 1:1 pixelmapping-functie aanwezig. Het contrast is vergeleken met de VA-panelen uit de test laag, maar nog steeds voldoende. Het scherm heeft een erg goede inkijkhoek en geen last van lichtlekkage. Echt slechte punten kunnen wij niet ontdekken aan het scherm, op het hoge energieverbruik na. Zelfs na kalibratie is dit nog 46,5 watt. Een ander nadeel is de prijs, voor al dit moois moet u de hoofdprijs betalen. We geven deze monitor het keurmerk Best Getest.

©PXimport

ASUS PA246Q

Straatprijs € 479,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

Resolutie van 1920 x 1200

Veel aansluitingen

Ergonomisch

Groot kleurbereik en kleurdetail

Goede inkijkhoek

Minpunten

Hoge prijs

Energieverbruik

LG E2370V

LG is een van de grootste leveranciers van IPS-panelen, veel van de schermen uit onze test hebben een IPS-paneel van LG aan boord. Het mag dan ook geen verrassing zijn dat de LG E2370V ook voorzien is van een eigen IPS-paneel. De kleurreproductie is, direct uit de doos, met een Delta E van 6,9 de minste uit de test. Dat is gemeten met de kleurinstellingen op 'sRGB', de standaardinstellingen geven een nog minder goed resultaat. Na kalibratie is de kleurreproductie dik in orde. LG positioneert het scherm als een scherm voor gamers met goede beeldkwaliteit. Voor de fanatieke gamers zal de 14 ms grijs-grijs responstijd wat aan de hoge kant zijn, de casual gamer zal er prima mee overweg kunnen. Wij hebben geen storende 'ghosting' (dubbel beeld) kunnen waarnemen. Het scherm heeft een aantal handige extra's zoals een afstandsbediening, erg handig om snel even wat instellingen aan te passen of het geluid vanaf een afstandje te bedienen. Het scherm beschikt over de 1:1 pixelmapping-functie, die het mogelijk maakt om een afwijkende resolutie onaangepast weer te geven. De E2370V beschikt over een lichtsensor die aan de hand van het omgevingslicht de helderheid van het scherm aanpast, vergelijkbaar met de NEC EA232WMi. De LG E2370V heeft als grootste nadeel de standaard kleurreproductie. Als u over de mogelijkheid beschikt om het scherm te kalibreren, is het scherm door zijn lage prijs een aanrader. Het scherm combineert dan een scherpe prijs met goede beeldkwaliteit en handige extra's.

©PXimport

LG E2370V

Straatprijs € 220,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Prijs

Goede inkijkhoek

Afstandsbediening

Minpunten

Standaard kleurreproductie

Geen DisplayPort

Geen DVI-kabel

NEC MultiSync EA232WMi

Het beeldscherm van NEC combineert een IPS-paneel met led-backlight. Het belangrijkste voordeel van led is dat dit type verlichting energiezuinig is. Het scherm is voorzien van twee eco-functies die de helderheid en het energieverbruik van het scherm verlagen. Dat is op zich niet vernieuwend, maar NEC gaat een stap verder. Op het scherm zit een sensor die het omgevingslicht meet, het scherm gebruikt deze sensor in samenwerking met een 'auto brightness' functie. Als deze functie aan staat, kan het scherm de helderheid aanpassen aan de hand van het omgevingslicht en de witheid van het getoonde beeld. De functie zorgt voor optimale helderheid en resulteerde in ons geval tot een energieverbruik van minder dan 20 watt. Voor het testen en kalibreren hebben wij deze functie uitgezet. Het scherm heeft standaard al een redelijk goede kleurreproductie, we meten een Delta E van 3,7. Ondanks het lagere contrast vergeleken met een aantal andere schermen, is het contrast van het scherm prima in orde. Het scherm heeft een goede zwartweergave en details in donkere films en games worden goed weergegeven. Helaas gooit lichtlekkage in de linkeronderhoek roet in het eten. Dit is zichtbaar bij het kijken van films of donkere foto's, vooral als er weinig omgevingslicht is. Dit is het enige echt belangrijke minpunt van het scherm. De EA232WMi is een uitstekend scherm voor foto- en videobewerking, helemaal als u het scherm hebt gekalibreerd.

©PXimport

NEC MultiSync EA232WMi

Straatprijs € 350,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Ergonomisch

Goede inkijkhoek

Standaard al een redelijke kleurreproductie

Minpunten

Lichtlekkage in linkeronderhoek

Geen HDMI

Dell UltraSharp U2412M

Dell zet zijn nieuwe UltraSharp U2412M niet als opvolger van de succesvolle U2410 in de markt. Beide schermen zullen naast elkaar verkocht worden. De U2410 lijkt qua specs meer op de ASUS PA246Q uit onze test. De U2412M is wat goedkoper, maar ook minder uitgebreid. Het scherm is voorzien van een e-IPS paneel en WLED-backlight. De voordelen van e-IPS zijn bij de U2412M direct zichtbaar, het scherm heeft een erg goede inkijkhoek. De weergave van zwart en het contrast bij de U2412M zijn prima in orde, alleen komt het scherm niet in de buurt van het niveau van de VA-schermen. Het belangrijkste punt van onze test, de kleurreproductie, is bij de U2412M ook goed. Standaard scoort het scherm een Delta E van 3,2, waarmee hij goed genoeg is voor fotobewerking. Het scherm heeft een resolutie van 1920 x 1200 (WUXGA), hier zijn wij een groot voorstander van. WUXGA heeft slechts 180 extra beeldlijnen, maar het maakt wel degelijk verschil. Het OSD-menu dat Dell gebruikt is een van de prettigste in zijn soort en heeft voldoende instellingen. Het scherm is in hoogte verstelbaar, heeft een pivotfunctie en een goede solide voet. Er zijn voldoende aansluitmogelijkheden, het enige wat we missen is HDMI. De Dell U2412M is een scherm met een goede prijs-kwaliteitverhouding. De verkoopprijs van nog geen 350 euro is heel redelijk, u krijgt daarvoor een goede beeldkwaliteit, voldoende aansluitmogelijkheden en ergonomische functies. Met een budget van 350 euro vindt u op dit moment geen betere monitor.

©PXimport

Dell UltraSharp U2412M

Straatprijs € 344,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

Resolutie van 1920 x 1200

Prijs-kwaliteitverhouding

Standaard een redelijke kleurreproductie

Ergonomisch

Minpunten

Geen HDMI

AOC i2353fh

AOC levert ons een scherm met een erg fraai ontwerp. Het scherm heeft een omlijsting van geborsteld aluminium en is slechts 9,6 mm dun. Dit is mogelijk door het gebruik van een led-backlight en doordat de aansluitingen in de voet van het scherm zijn verwerkt. De bediening van het scherm verloopt via tiptoetsen op de voet. Deze zijn gevoelig, waardoor de bediening aardig wat gewenning vergt. AOC heeft het scherm voorzien van een e-IPS paneel. De standaard kleurreproductie is redelijk, maar wel één van de mindere uit deze test. Onze metingen zijn gedaan met de kleurinstelling op 'sRGB', hier kregen wij het beste resultaat mee. Na kalibratie behaalt het scherm een Delta E van 1,6. Dit is meer dan voldoende voor foto en videobewerking. De zwartweergave van het scherm is redelijk, maar wordt verstoord door lichtlekkage. Bij normaal gebruik hebben we er weinig last van, maar bij donkere games en het kijken van films stoort het wel degelijk. Het scherm heeft tweemaal HDMI en een analoge aansluiting, helaas ontbreken DisplayPort en DVI. Vooral het ontbreken van DVI is vervelend, als u wilt werken met een digitaal beeldsignaal zit u vast aan HDMI met eventueel een verloopje naar DVI. De prijs van het scherm is het grootste pluspunt, voor zo'n 175 euro hebt u een erg fraai scherm dat ook nog eens geschikt is voor foto- en videobewerking.

©PXimport

AOC i2353fh

Straatprijs € 175,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Prijs

Fraai design

Minpunten

Geen DVI en DisplayPort

Geen overscan voor HDMI

Lichtlekkage

Samsung SyncMaster S24A850D

Samsung leverde ons twee schermen met zijn nieuwe PLS-paneel, een 24- en 27inch-uitvoering. De 27inch-uitvoering vindt u los terug in de rubriek Hardware (p. 84). PLS is de nieuwe techniek die Samsung heeft ontwikkeld als tegenhanger van IPS. Samen met de 27inch-uitvoering betreft dit het eerste beeldscherm dat gebruikmaakt van deze techniek. De PLS-techniek wordt ook gebruikt in de tablets Galaxy Tab 8.9 en 10.1. Eén van de speerpunten van de nieuwe techniek is de inkijkhoek en we moeten toegeven dat deze erg goed is. Het scherm heeft de beste inkijkhoek van de geteste schermen, er is nagenoeg geen verloop in kleur zichtbaar als we verticaal of horizontaal kijken. De kleurreproductie laat te wensen over als we het scherm direct uit de doos controleren. We zetten 'Magic Bright' op 'standard' en krijgen dan wel een redelijke kleurreproductie met een Delta E van 5,5. Dit is helaas niet zo goed als een aantal andere schermen uit de test. Wij maken voor de test gebruik van een preproductie-model. Samsung heeft ons verteld dat de standaard kleurreproductie van de schermen zal worden verbeterd. Na kalibratie van het scherm is de Delta E met 0,2 perfect. De zwartweergave is redelijk, maar komt niet in de buurt van de MVA-beeldschermen uit de test. Ook het contrast is minder dan dat van de IPS-panelen en helemaal vergeleken met MVA. Toch hebben wij dit niet als een storende factor ervaren. De beeldkwaliteit, zeker na kalibratie, is dik in orde. Het scherm heeft als extraatje vier usb3.0-poorten, handig voor wie daar al apparatuur voor heeft, want zoveel usb3.0-hubs zijn er nog niet. De monitor heeft een resolutie van 1920 x 1200. De S24A850D is een goede introductie van de PLS-techniek, vooral de inkijkhoek is indrukwekkend. De prijs is wat aan de hoge kant, maar na kalibratie is het een van de betere schermen uit de test.

©PXimport

Samsung SyncMaster S24A850D

Straatprijs € 411,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

Resolutie van 1920 x 1200

Erg goede inkijkhoek

Ergonomisch

Usb3.0-hub

Minpunten

Hoge prijs

Geen DVI-kabel meegeleverd

Iiyama ProLite XB2472HD

Het scherm van iiyama is voorzien van een AMVA-paneel met led-backlight. Een mooie combinatie die een laag

energieverbruik combineert met een goede beeldkwaliteit. De kleurreproductie is zonder kalibratie met een Delta E van 4,5 redelijk. Na kalibratie is ook dit scherm uitstekend geschikt voor foto- en videobewerking. Het contrast van het scherm is opvallend goed, we meten een waarde van 1269:1 na kalibratie. Het scherm beschikt ook over een dynamisch contrast, deze staat standaard uit. De zwartwaarde van het scherm is met een gemeten waarde van 0,10 erg laag, zwart is dan ook echt zwart. Daarnaast is er geen sprake van lichtlekkage. De beeldkwaliteit van het scherm is voor zowel foto's als video's zeer goed. Het scherm is door zijn matige responstijd minder geschikt voor snelle games. Zoals we mogen verwachten van een led-scherm is het energieverbruik bij de XB2472HD laag. Met de eco-functie is het verbruik slechts 20,3 watt. Ergonomie ontbreekt niet, het scherm kan in hoogte worden versteld en gedraaid met de stevige voet. De pivot-functie zorgt dat het scherm in een handomdraai van landschap- naar portretstand wordt gedraaid. Het OSD-menu is eenvoudig, gelukkig is het wel voorzien van een aspect-functie om een 4:3-beeldverhouding ongewijzigd weer te geven. Het scherm heeft een DVI, HDMI en een analoge VGA-aansluiting, maar DisplayPort ontbreekt. De ProLite XB2472HD van iiyama is een aanrader, met een goed contrast, ergonomie en een goede beeldkwaliteit. Tot slot is de prijs van ongeveer 220 euro ook erg prettig.

©PXimport

Iiyama ProLite XB2472HD

Straatprijs € 217,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Ergonomisch

Goed contrast

Goede zwartweergave

Prijs

Minpunten

Responstijd

Geen DisplayPort

BenQ EW2430

Ook BenQ combineert een VA-paneel met een led-backlight. Een jaar geleden testten wij de VW2420H, een scherm met dezelfde combinatie. De VW2420H had problemen met het goed weergeven van een grijsgradiënt. Gelukkig heeft de EW2430 hier totaal geen last van. Standaard staat de gamma-instelling bij het scherm op stand '3', na meting geeft dit een gammawaarde van 2,7. Dat is veel te hoog, een gamma van 2,2 is ideaal. Nadat we de gamma in het OSD-menu op stand '1' zetten komt de meting op 2,25 uit. Niet alleen de gamma wordt hier beter van, ook de kleurreproductie. We zien een verbetering in Delta E-waarde van 4,8 naar 2,2. Zolang bij de EW2430 de gamma op stand '1' wordt gezet, hebt u zonder te kalibreren al een goede kleurreproductie. De zwartweergave van het scherm is ook goed, het scherm heeft geen zichtbare lichtlekkage. We meten een contrast van 1654:1 na kalibratie, dat is erg hoog. Het scherm heeft geen ergonomische functies, maar is wel voorzien van een usb2.0-hub met vier aansluitingen. Het scherm beschikt over VGA, DVI en twee keer HDMI. Helaas zien we nog steeds dat BenQ geen DVI-kabel met het scherm meelevert. Ook ontbreekt een DisplayPort-aansluiting. Het energieverbruik is net als bij de meeste led-schermen laag. De EW2430 van BenQ is beduidend beter dan de vorig jaar geteste VW2420H. We kunnen hem aanbevelen voor foto- en videobewerking. Voor games is het scherm door zijn responstijd wat minder geschikt.

©PXimport

BenQ EW2430

Straatprijs € 243,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Erg goed contrast

Goede zwartweergave

Standaard kleurreproductie

Prijs

Minpunten

Geen DVI-kabel meegeleverd

Geen DisplayPort

Responstijd

Eizo EV2333W

Het scherm dat wij van Eizo hebben getest, is hetzelfde model als dat we in Computer!Totaal nummer 1-2011 in onze monitortest hebben getest. Toen kwam het scherm als 'Best Getest' uit de bus. Dit keer moet het scherm het tegen wat meer zwaargewichten opnemen. De EV2333W is 23 inch en voorzien van een PVA-paneel. Eizo heeft ook schermen met IPS-panelen in zijn assortiment, maar het voorgestelde 22inch-scherm is te klein voor onze test en het 24inch-scherm kost meer dan 500 euro. Het scherm heeft direct uit de doos al een goede kleurreproductie. Met een Delta E-score van 2,4 is er met kalibreren geen haast. Ook blinkt het scherm uit in het contrast: het heeft het hoogst gemeten contrast van alle schermen uit de test. De zwartwaarde is goed, net als bij de meeste andere schermen uit de test met een VA-paneel. Voor games is het scherm minder geschikt, het scherm is voornamelijk een aanrader voor fotobewerking. Het is voorzien van een stevige voet met een aantal ergonomische functies. Het scherm is 17 centimeter in hoogte verstelbaar, heeft een pivot-functie en kan op zijn voet draaien. De EV2333W biedt een analoge aansluiting, DVI-D en DisplayPort, helaas geen HDMI. Zoals wij van Eizo gewend zijn heeft het scherm een garantie van 5 jaar. De EV2333W is het beste VA-scherm uit de test. Als contrast en de zwartwaarde het grootste belang hebben, dan is de EV2333W de beste keuze.

©PXimport

Eizo EV2333W

Straatprijs € 305,-

Oordeel 9/10

Pluspunten

5 jaar garantie

Ergonomisch

Standaard kleurreproductie

Goede zwartweergave

Erg goed contrast

Minpunten

Hoge prijs

Responstijd

Conclusie

Alle schermen uit de test zijn geschikt voor foto en videobewerking. U zult alleen wel een keuze moeten maken of u een scherm wilt met een VA-paneel of een scherm met een IPS/PLS-paneel. Het zou mooi zijn als de voordelen van de VA-panelen worden gecombineerd met die van de IPS/PLS. De zwartheid en het hoge contrast van de VA-panelen missen we bij IPS/PLS, terwijl de inkijkhoek en responstijd van de VA-panelen te wensen over laat. Als u op zoek bent naar een compleet en betaalbaar beeldscherm met een goede kleurreproductie kunnen wij de iiyama Prolite XB2472HD aanraden. Onze voorkeur gaat nog steeds uit naar schermen met een 1920 x 1200 resolutie. Onze tweede aanrader is daarom de Dell UltraSharp U2412M. Dit scherm combineert deze resolutie met een goede kleurreproductie en een schappelijke prijs. De ASUS PA246Q is het beste scherm uit onze test, het scherm heeft alles aan boord dat wij zoeken in een kwaliteitsscherm onder de 500 euro.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden
© Rens Blom
Huis

Review OnePlus 15 – Smartphone die je niet elke nacht hoeft op te laden

De OnePlus 15 is een premium smartphone met een megabatterij en dat merk je. Je kunt dit toestel bijna twee volle dagen gebruiken voordat je hem moet opladen, ook bij intensiever gebruik. Een mooi pluspunt, maar wat heeft de telefoon nog meer te bieden? Je leest het in deze OnePlus 15-review.

Uitstekend
Conclusie

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

Plus- en minpunten
  • Fantastische accuduur
  • Bloedsnel
  • Goedkoper dan veel andere vlaggenschepen
  • Minder goede camera's
  • Korter updatebeleid
  • Snelladen alleen met OnePlus-gadgets

Het klopt dat er na de OnePlus 13 geen 14 is verschenen. Volgens OnePlus is de 15 niet één, maar twee generaties beter en heet hij daarom de 15. Dat is mooie marketingpraat, want het getal 14 is in thuisland China een ongeluksgetal en wordt daarom vermeden in hotels, adressen en dus ook smartphoneseries. De 15 is dus gewoon de opvolger van de 13, maar voert wel degelijk boeiende vernieuwingen door.

©Rens Blom

Enorme accu...

De reusachtige batterij springt het meest in het oog. De OnePlus 13 had al een bovengemiddeld grote accucapaciteit van 6000 mAh, maar in de 15 zit een 7300mAh-accu. De topsmartphone heeft daarmee ook een veel grotere accu dan de Apple iPhone 17 Pro Max (4823 mAh), Samsung Galaxy S25 Ultra (5000 mAh), Google Pixel 10 Pro XL (5200 mAh) en vrijwel alle andere vlaggenschepen. Enkel Oppo's nieuwe Find X9 Pro – die een adviesprijs heeft van 1299 euro – gaat met zijn 7500mAh-accu de OnePlus 15 voorbij.

Leidt die enorme accu in de OnePlus 15 ook tot een geweldige accuduur? Ja, gelukkig wel. Wij kunnen de smartphone zonder zorgen een hele lange dag intensief gebruiken en dan is hij zeker nog niet leeg als we naar bed gaan. Bij regulier gebruik kun je deze telefoon prima twee dagen gebruiken voordat je laat op de tweede avond een oplader nodig hebt.

... laadt ook snel op

Opladen kan via usb-c of draadloos. Beide methoden komen met een addertje onder het gras. Bedraad opladen kan namelijk met een duizelingwekkende 120 watt, maar alleen als je zelf de juiste OnePlus-adapter koopt. Via een andere goede usb-c-adapter is het laden beperkt tot 36 watt. Niet langzaam, maar ook niet indrukwekkend snel. Voor draadloos geldt hetzelfde. Met een draadloze OnePlus-lader kun je met 50 watt laden, met een andere moderne oplader langzamer. Let erop dat de smartphone geen magnetisch draadloos opladen ondersteunt, tenzij je een geschikt hoesje (met ingebouwde magneetring) koopt. Met zo'n hoesje, bijvoorbeeld van OnePlus zelf, kun je de OnePlus 15 wél aan een MagSafe-oplader hangen. Dat werkt prima, kunnen we uit ervaring zeggen.

©Rens Blom

Bloedsnelle hardware

In een nieuwe premium smartphone verwacht je de beste, nieuwste hardware. OnePlus maakt die belofte waar. De OnePlus 15 draait als een van de eerste telefoons op de Qualcomm Snapdragon 8 Elite Gen 5-processor en die is bloedsnel. Zeker in combinatie met 16 GB werkgeheugen en 512 GB opslagcapaciteit in ons testtoestel. Dit is overigens de duurdere configuratie (1099 euro). In de basisversie (949 euro) zit 12 GB en 256 GB – ook ruim voldoende.

©Rens Blom

Het ontwerp van de smartphone laat eveneens een fijne indruk achter. De OnePlus 15 houdt comfortabel vast, heeft een geweldige vingerafdrukscanner in het display en beschikt over een prachtig oledscherm. Het scherm is met 6,78 inch aan de grote kant, waardoor je het toestel moeilijk met één hand kunt gebruiken. Op de linkerzijkant zit een speciale knop om AI-functies te starten. Als je dat niets vindt, zit de knop niet in de weg.

©Rens Blom

Goede camera's

De OnePlus 15 heeft een hoofdcamera, groothoekcamera en zoomcamera, allemaal met 50megapixel-sensoren. De camera's zijn goed en veelzijdig, maar jammer genoeg niet echt beter dan die van de OnePlus 13. Het nieuwe vlaggenschip moet ook concurrenten als de iPhone 17 Pro en Google Pixel 10 Pro voor zich dulden, met name als het gaat om ver inzoomen en de groothoeklens. Storend? Naar onze mening niet, tenzij je de beste camerasmartphone van dit moment zoekt. Dan is de OnePlus 15 niet de topper voor jou.

Hieronder zetten we een paar fotoseries gemaakt met de OnePlus 15 op een rijtje.

©Rens Blom

©Rens Blom

Updatebeleid kan nog steeds beter

OnePlus heeft zijn updatebeleid voor dure smartphones in de afgelopen jaren verbeterd, maar kan met de OnePlus 15 nog steeds niet tippen aan sommige concurrenten. Het toestel krijgt vier jaar Android-upgrades en zes jaar beveiligingsupdates. Samsung, Apple en Google geven hun dure telefoons zeven jaar complete updates. Bijzonder is dat de Oppo Find X9 Pro vijf om zes jaar updates krijgt, terwijl Oppo en OnePlus zusterbedrijven zijn en dezelfde ColorOS-softwareschil gebruiken. Alhoewel, OnePlus noemt zijn schil OxygenOS. In de praktijk verschilt de software echter nauwelijks met de ColorOS-schil van de Oppo Find X9 Pro, die we na de OnePlus 15 getest hebben.

©Rens Blom

Conclusie: OnePlus 15 kopen?

De OnePlus 15 is een premium smartphone met iets minder goede camera's en een korter updatebeleid dan sommige concurrenten, maar zet daar een fantastische accuduur en bloedsnelle prestaties tegenover. De adviesprijs vanaf 949 euro vinden we voor een vlaggenschip sympathiek.

▼ Volgende artikel
MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?
© ID.nl
Huis

MX, Elementary, Mint of Zorin: ken je deze Linux-alternatieven voor Windows al?

Nu de ondersteuning voor Windows 10 echt gestopt is, zul je binnenkort toch echt moeten overstappen. Maar wat nu als je hardware ontoereikend is voor Windows 11 of als je helemaal geen zin hebt in dat systeem? Met Linux kun je alle kanten uit, dus bespreken we de interessantste varianten.

Dit gaan we doen

We bekijken welke Linux-versies geschikt zijn nu Windows 10 niet langer wordt ondersteund. Je leest welke distributies soepel draaien op oudere computers, hoe je ze installeert en uitprobeert, en welke verschillen er zijn in uiterlijk, functies en systeemeisen. Ook laten we zien hoe je via Flathub extra software toevoegt en je Linux-omgeving naar wens inricht.

Lees ook: Het einde van Windows 10: wat zijn je opties?

Een groot voordeel van Linux zijn de acceptabele systeemeisen, waardoor je in de praktijk ook nog volop plezier kunt halen uit oudere computers. Met het recente afscheid van Windows 10 bedenk je nu mogelijk wat je met de computer of laptop kunt doen en hoe je niet afhankelijk bent van een eventuele overstap naar Windows 11.

MX Linux

We beginnen met MX Linux. Dit is een goed voorbeeld van een Linux-distributie die niet al te hoge eisen aan de hardware stelt: minimaal een dualcore-processor van minstens 2 GHz en zo'n 15 GB vrije schijfruimte. Een intern geheugen van 1 GB is al voldoende om MX Linux te draaien. Behalve een 64bit-versie is er ook een 32bit-uitvoering beschikbaar, prettig voor oudere computers. Dat wordt gewaardeerd: MX Linux is een van de populairste Linux-distributies op dit moment.

MX Linux stelt niet al te hoge eisen aan de computer.

Omgevingen

Verwacht niet te veel toeters en bellen op het gebied van gebruikersinterface. Dat heb je ook niet nodig voor alledaagse taken. Voor MX Linux zijn verschillende omgevingen beschikbaar. Ga je voor ultieme prestaties en functioneel gebruik, dan is Xfce een goede kandidaat. De omgeving heeft een eenvoudige opzet, maar stelt ook geen hoge eisen aan het systeem.

In de sectie MX Tools vind je een verzameling van handige programma's om de computer te onderhouden. Je kunt hier nieuwe gebruikers aanmaken en de opstartvolgorde van het systeem aanpassen, als je gebruikmaakt van meerdere besturingssystemen. Ook zijn er programma's waarmee je de computer kunt herstellen in geval van problemen. Via de sectie Setup installeer je aanvullende drivers en bijvoorbeeld codecs voor audio en video. 

Rijkere omgeving

Geef je de voorkeur aan een rijkere omgeving, dan kun je de KDE-omgeving gebruiken. Deze vertoont grote gelijkenis met een gemiddeld Windows-bureaubladomgeving en is relatief gebruiksvriendelijk. Ook is er veel ruimte voor het aanpassen van de omgeving aan je eigen smaak, bijvoorbeeld met aangepaste achtergronden en een pictogramset. Je kunt die zelf samenstellen of gebruikmaken van kant-en-klare thema's, wederom vergelijkbaar met Windows.

De derde omgeving – Fluxbox – combineert het beste van beide werelden: de snelheid van het eerder genoemde Xfce en de gebruiksvriendelijkheid van de KDE-omgeving. Dit maakt de omgeving geschikt voor iets oudere hardware, maar ook prima bruikbaar voor meer moderne hardware.

Stel de omgeving naar je eigen smaak in.

Standaardapps

MX Linux is standaard voorzien van een aantal apps waarmee je direct aan de slag kunt. Zo vinden we Firefox als browser en heeft MX Linux de Thunderbird-client voor e-mail. Ook is er een recente editie van het kantoorpakket LibreOffice vooraf geïnstalleerd. Voor het afspelen van audio en video hebben de makers het bekende VLC meegeleverd. Ook vind je Strawberry, een relatief uitgebreide muziekspeler, terug in de omgeving. Je kunt zelf aanvullende apps installeren via de MX Package Installer. De apps zijn onderverdeeld in verschillende categorieën, zoals Email, Games en Browser. Via het zoekvak bovenin kun je specifieke apps vinden.

Elementary OS

Visueel aantrekkelijk

Waar sommige Linux-distributies niet uitblinken in gebruiksvriendelijkheid of uiterlijk, onderscheidt Elementary OS zich van de rest. In onze ogen is dit een van de meest visueel aantrekkelijke Linux-versies op dit moment. Een deel van de omgeving doet sterk denken aan het uiterlijk van Apple-omgevingen. Zelf noemen de makers het de Pantheon-omgeving. Voor Elementary OS heb je een Intel Core i3 of vergelijkbare processor nodig, 4 GB intern geheugen en 32 GB vrije schijfruimte. Je kunt Elementary OS ook proberen zonder het eerst te installeren (zie ook het kader 'Probleemloos proberen' verderop in dit artikel).

Een Linux-installatie proberen zonder te installeren.

Extra veilige óf klassieke modus

Veel aandacht is besteed aan veiligheid en privacy. Dat merk je bijvoorbeeld met de Secure Session. Deze modus kun je activeren tijdens het aanmelden. Bij de Secure Session heeft elke app expliciet toestemming nodig om een taak uit te voeren, bijvoorbeeld toegang krijgen tot de fotomap of de camera. Dit is vergelijkbaar met de machtigingen die je op een mobiele telefoon per app kunt toekennen. Heb je hieraan geen behoefte en wil je de apps direct toegang geven tot 'alle' acties, dan kun je in Elementary OS ook nog kiezen voor de klassieke modus.

Elementary OS is gebruiksvriendelijk én ziet er overzichtelijk uit.

AppCenter

Standaard is in Elementary OS een volwassen set apps ingebouwd. Zo vind je onder meer apps voor het afspelen van audio en video, maar ook voor het werken met Office-documenten. Aanvullende apps installeer je via het onderdeel AppCenter. Handig is dat dit onderdeel ook toegang biedt tot de apps die je via Flathub kunt krijgen (over Flathub lees je elders in dit artikel).

Je kunt kiezen welke repository (bron) je wilt gebruiken: die van Elementary OS of Flathub. Ook in het AppCenter is de focus op veiligheid goed merkbaar: je leest welke rechten de app wil gebruiken (bijvoorbeeld het aanpassen van systeeminstellingen). Ook lees je op voorhand over eventuele compatibiliteitsproblemen of onderdelen die niet werken. Verder valt Elementary OS in positieve zin op qua toegankelijkheidsfuncties. Zo hebben de makers veel aandacht besteed aan navigatie met het toetsenbord (in plaats van afhankelijkheid van de muis) en screenreader-functionaliteit, waarbij de elementen op het scherm worden voorgelezen door een stem en je niet afhankelijk bent van het beeldscherm.

Meerdere omgevingen

Mogelijk gebruikte je in Windows verschillende bureaubladen, bijvoorbeeld om privé en werk gescheiden te houden. Die functionaliteit vinden we ook terug in de standaardomgeving van Elementary OS: voor elk type taak kun je een afgescheiden werkruimte met eigen bureaublad en pictogrammen maken. Ook biedt het een Niet storen-modus, die ervoor zorgt dat afleidende berichten tijdelijk worden gedempt. De omgeving beschikt ook over een beeld-in-beeldmodus, waarbij je bijvoorbeeld een video kunt afspelen terwijl je in Office een document aanpast.

Voor het gebruik van Elementary OS betaal je volgens de makers 'wat je ervoor kunt missen'. Op de website kun je een standaardbedrag (zoals 20 of 30 euro) of een aangepast bedrag opgeven.

Installeren maar!

Wil je aan de slag met een Linux-distributie, dan kun je deze relatief eenvoudig installeren. Je hebt hiervoor een usb-stick nodig. Gebruik een stick van minstens 4 GB. Download het installatiebestand van de website van de makers. Vaak gaat het hier om een iso-bestand. Vervolgens maak je van de usb-stick een opstartbaar medium. Een goed programma dat je hiervoor kunt gebruiken is Etcher. Klik eerst op Select Image en wijs het installatiebestand aan. Klik hierna op Select Drive en wijs de usb-stick aan. Klik op Flash om de stick te maken.

Usb-stick nodig

Voor je Linux-installatie?

Linux Mint

Interessante keuze

In de lijst met aantrekkelijke Linux-kandidaten mag Linux Mint niet ontbreken. Niet voor niets kun je bij ons regelmatig lezen over deze Linux-distributie. Zoek je bijvoorbeeld een opvolger voor Windows 10 en kun je door hardwarebeperkingen niet overstappen naar Windows 11, dan is Linux Mint een interessante keuze.

Het besturingssysteem stelt geen onredelijke eisen aan de computer: je hebt minimaal 2 GB werkgeheugen nodig (al is 4 GB aanbevolen) en kunt al aan de slag met 20 GB vrije schijfruimte (100 GB is aanbevolen). Prettig van Linux Mint is de lange ondersteuningsperiode. De meest recente versie van Linux Mint ('Xia') wordt tot 2029 ondersteund.

Net als bij het elders besproken MX Linux, kun je bij Linux Mint kiezen tussen verschillende omgevingen. Voor de beste ervaring kies je voor Cinnamon. Deze omgeving is het meest modern en kent een grote gelijkenis met Windows 10: handig voor de Windows-overstappers. Daarnaast kun je kiezen voor de Mate- en Xfce-omgeving. De omgeving Mate is beperkter en kent minder functies dan Cinnamon, vergt minder van de computer en is hierdoor geschikt voor oudere computers. Tot slot legt Xfce verreweg het minst beslag op de computer, maar biedt minder functies dan Mate en Cinnamon.

Linux Mint is een veelgebruikte vervanger voor Windows.

Naast Windows

Tijdens de installatie kun je ervoor kiezen om Linux Mint naast Windows te installeren (via de optie Installeer Linux Mint naast Windows Boot Manager) of juist een volledige overstap te maken (Wis schijf en installeer Linux Mint). Eenmaal geïnstalleerd, valt de gebruikersomgeving direct op: overzichtelijk en in veel opzichten vergelijkbaar met Windows. Ook valt het relatief grote aantal standaardapps op. Deze zijn toegankelijk via het Menu en ondergebracht in verschillende categorieën, bijvoorbeeld Kantoor voor Office-programma's en Geluid & Video voor audio- en videospelers.

Een belangrijk pluspunt van Linux Mint is de mogelijkheid om de gebruikersomgeving tot in detail naar je hand te zetten. Dat doe je via Menu, Voorkeuren. Bepaal hier onder meer het bureaublad, de pictogrammen en kies een thema, waarmee je het uiterlijk van Linux Mint in één keer aanpast, vergelijkbaar met Windows.

Je vindt veel aanpassingsmogelijkheden in Linux Mint.

Linux-software

Stap je van Windows over op Linux en ben je benieuwd welke Linux-programma's een goed alternatief zijn voor eerdere Windows-programma's? Hier vind je een overzicht van Linux-programma's die je Windows-software vervangen.

Zorin OS

Gebruiksvriendelijke optie

Zorin OS is ook een interessant alternatief voor Windows. De Linux-distributie biedt je een gebruiksvriendelijke omgeving en heeft wat betreft opzet veel weg van Windows 11. Er bestaan meerdere uitvoeringen van Zorin OS. Zorin OS Core mag je gratis gebruiken. Dit is een prima startpunt om te controleren of deze Linux-distributie je bevalt. Ben je tevreden, dan kom je echter al gauw uit bij het betaalde Zorin Pro. Je betaalt hiervoor een kleine 50 euro, maar krijgt met Pro toegang tot de eerdergenoemde Windows 11-achtige omgeving.

Als je op de website even doorklikt, kom je uit bij Zorin OS Lite. Zoals de naam al doet vermoeden, gaat het hier om een lichtgewicht uitvoering van het besturingssysteem, dat je kunt gebruiken op oudere hardware. Houd er wel rekening mee dat de Lite-versie verder niet meer wordt ontwikkeld. Voor de nieuwste versie van Zorin OS Core heb je een processor op 1 GHz, 1,5 GB intern geheugen en 15 GB schijfruimte nodig. Voldoet de computer aan deze minimale eisen, dan kies je voor het toekomstbestendige Core of de betaalde Pro-versie.

Zorin OS is beschikbaar in verschillende uitvoeringen.

Android-integratie

In Zorin OS vind je Zorin Connect. Met deze optie kun je je Android-telefoon nauw integreren met de computer. Er wordt hierbij een beveiligde verbinding opgezet tussen de computer en de telefoon. Vervolgens kun je bestanden uitwisselen en worden meldingen van de telefoon ook in Zorin OS getoond. Bovendien kun je de computer deels bedienen met de telefoon. Bijvoorbeeld bij het afspelen van muziek en video's.

Probleemloos proberen

Prettig aan een besturingssysteem zoals Linux Mint is de mogelijkheid om het in een live sessie te gebruiken. Je start hiermee het besturingssysteem op en kunt ermee werken, maar hoeft het niet permanent te installeren. Zo'n live sessie geeft je de mogelijkheid om de functies te verkennen en te bepalen of Linux in de smaak valt. Op het bureaublad van Linux Mint vind je de snelkoppeling Install Linux Mint. Gebruik deze om het besturingssysteem daadwerkelijk te installeren.

Appstore Flathub: meer software

Uiteraard wil je je computer voorzien van de nodige software. Een goed startpunt hiervoor is Flathub, een appstore voor Linux. Hoe je ermee aan de slag gaat, verschilt per distributie. In sommige distributies is de ondersteuning standaard ingebouwd, zoals in Linux Mint. In andere distributies moet je Flathub zelf instellen.

Ga naar https://flathub.org/setup en kies hier je Linux-versie. In het vak bovenin geef je de naam van de distributie op en klik je op het zoekresultaat voor verdere instructies. Ga hierna op zoek naar apps die je wilt installeren.

Prettig aan Flathub is dat je ziet wanneer een app door het platform is geverifieerd en je zeker weet uit welke bron de code afkomstig is. Elke pagina bevat aanvullende links zoals verwijzingen naar taalbestanden en veelgestelde vragen. Op de tab Statistics lees je hoe vaak de software is gedownload via Flathub.

Flathub is een rijke bron voor Linux-software.

P.S. Ook op een nieuwe laptop kun je natuurlijk Linux installeren. Op zoek naar een goedkope laptop? Op Kieskeurig.nl zie je de sterkste prijsdalers van het moment.