Ongemerkt werken we allemaal met steeds grotere bestanden. Zo zorgde de overstap van SD-filmmateriaal naar HD-materiaal voor een flinke toename in bestandsomvang. Voor het meenemen van bestanden vertrouwen we ook in deze cloudtijd vaak nog steeds op het vertrouwde usb-stickje. De relatief lage snelheid van usb 2.0 begint echter irritant te worden bij grote bestanden. Brengt usb 3.0 de oplossing? Tijd om dat uit te vinden middels een test van 14 usb3.0-sticks.

Hoewel usb 3.0 steeds populairder wordt, zijn er nog maar weinig chipsets die usb 3.0 ingebouwd hebben. Enkel AMD ondersteunt usb 3.0 in sommige Fusion-chipsets voor bijvoorbeeld de Llano-processors. In topplatform FX hebben de chipsets dan weer geen ondersteuning voor usb 3.0. Intel heeft momenteel geen chipsets met ingebouwde usb 3.0. Toch worden in de praktijk vrijwel alle moederborden en nieuwe notebooks voorzien van usb 3.0. Deze mogelijkheid wordt dan verzorgd door een extra controllerchip van bijvoorbeeld Renesas (NEC).

De uitbreiding van de usb-standaard met usb 3.0 zorgt uiteraard ook weer voor een nieuw logo, zodat u op de verpakking kunt herkennen dat het om een usb3.0-product gaat. Ditmaal is de term SuperSpeed bedacht om aan te geven dat een usb-apparaat usb 3.0 ondersteunt. Ter herinnering: voor de maximale snelheid van usb 2.0 wordt de term Hi-Speed gebruikt. Usb3.0-producten zijn compatibel met usb 2.0, u kunt de sticks dus probleemloos op uw bestaande computers gebruiken. Uiteraard is de snelheid dan wel beperkt tot de snelheid van usb 2.0. Usb 3.0 heeft overigens een theoretische snelheid van 600 Mbyte/s. Dat is uiteraard niet haalbaar, maar we hopen toch wel snelheden van 100 Mbyte/s te zien bij usb3.0-sticks.

©PXimport

Aan dit logo herkent u usb3.0-producten.

Usb 3.0 op de behuizing

Steeds meer behuizingen beschikken over usb 3.0. Handig, want anders moet u uw usb-stick ergens aan de achterkant van uw pc aansluiten. Momenteel zijn er twee methodes om de usb3.0-poorten aan de voorkant van een behuizing aan te sluiten op uw moederbord. De eerste methode, die we vooral op oudere behuizingen met usb 3.0 aantreffen, is dat de poorten van de behuizing voorzien zijn van een kabel met een normale usb-stekker. De kabel wordt door een gat in de achterkant van de behuizing naar buiten geleid, u sluit hem vervolgens aan op de usb3.0-poort op de achterkant van uw moederbord. Bij de tweede methode wordt gebruikgemaakt van een zogenaamde headeraansluiting, een aansluiting die u op uw moederbord terugvindt. De kabels aan de usb3.0-poorten van uw behuizing zijn voorzien van de platte headeraansluiting. U prikt ze op uw moederbord, precies zoals we van usb2.0-poorten gewend waren. Er zijn overigens adapters om poorten van systeemkasten die de eerste methode gebruiken, om te zetten naar de tweede methode, wel zo netjes. Bij de meeste nieuwe notebooks is ook aan usb 3.0 gedacht en is er een blauw poortje te vinden.

Usb3.0-hub

Net als voor usb 2.0, komen er nu usb-hubs op de markt die om kunnen gaan met usb 3.0. Ze zijn wat duurder dan usb2.0-hubs, maar met een prijs van zo'n 35 euro voor een exemplaar met vier poortjes zijn ze nog wel betaalbaar. Een groter probleem is de verkrijgbaarheid, er zijn nog niet zo veel merken die een usb3.0-hub voeren, ze zijn dan ook nog lang niet overal te koop. Het is wellicht ook nog wat te vroeg voor een usb3.0-hub, want veel mensen zullen momenteel hooguit een of twee usb3.0-apparaten bezitten.

©PXimport

Er zijn usb3.0-hubs te koop, ze zijn meestal wel beperkt tot vier poorten.

Forse snelheidsverschillen

Ondanks dat alle geteste usb-sticks het label usb 3.0 dragen, zijn er toch snelheidsverschillen te zien. Bij het lezen zijn de sticks allemaal flink sneller dan usb2.0-sticks. Helaas kunnen we dit niet zeggen over de schrijfsnelheden. Het labeltje usb 3.0 zegt in de praktijk dan ook vooral: gemiddeld (lezen plus schrijven gedeeld door twee) sneller dan usb 2.0. Een lees- en schrijfsnelheid van 40 Mbyte/s is bijvoorbeeld al meer dan twee keer zo snel dan wat usb 2.0 in de praktijk brengt. Leuk, maar wie verwacht dat hij data kan verwerken met bijvoorbeeld 100 Mbyte/s komt bedrogen uit. Behalve een controller die overweg kan met usb 3.0, zijn er natuurlijk ook snellere flashchips nodig om die snelheid daadwerkelijk te kunnen gebruiken. In de tabel kunt u de snelheden zien die wij gemeten hebben, zodat u zelf kunt bepalen welke snelheid u nodig hebt en welk prijskaartje daaraan hangt. Uiteraard geldt natuurlijk: hoe sneller de stick, des te hoger de prijs. Net als bij SSD's geldt ook bij deze usb3.0-sticks dat dezelfde sticks met meer geheugencapaciteit een hogere schrijfsnelheid hebben, doordat er meer geheugenchips aanwezig zijn om parallel naartoe te schrijven. Wij vinden bij deze test de schrijfsnelheid belangrijker dan de leessnelheid, en de schrijfsnelheid bij grote bestanden belangrijker dan bij kleine bestanden.

©PXimport

Uw desktop kunt u uitbreiden met usb 3.0 via een insteekkaart.

©PXimport

Een notebook met een ExpressCard-slot kunt u ook voorzien van usb 3.0.

Nog geen usb 3.0?

Ook als uw systeem nog geen usb 3.0 heeft, kunt u profiteren van usb 3.0. U dient dan een usb3.0-uitbreidingskaartje aan te schaffen. Deze zijn over het algemeen uitgevoerd als PCI-E x1-insteekkaart. De uitbreidingskaarten kosten tussen de 15 en 25 euro. Feitelijk is er maar weinig verschil tussen kaarten van verschillende merken, ze gebruiken vrijwel allemaal dezelfde chip van Renesas (NEC). Wanneer uw notebook is voorzien van een ExpressCard-uitbreidingsslot, dan kunt u ook uw notebook voorzien van usb 3.0. Ook hierbij geldt dat over het algemeen dezelfde chip van Renesas gebruikt wordt. Toch zijn er bij ExpressCards wel belangrijke verschillen. Zo hangt het van het merk af hoe degelijk de poortjes op het kaartje gemonteerd zijn. Daarnaast hebben sommige usb3.0-ExpressCards een aparte ingang voor een spanningsadapter, zodat ook apparaten die net teveel energie verlangen (zoals externe harde schijven zonder eigen voeding) toch probleemloos werken. Een usb3.0-ExpressCard is te vinden vanaf zo'n 20 euro.

ADATA Nobility N005 16 & 64 GB

Bij de ADATA Nobility N005 is goed te zien dat meer capaciteit ook een hogere snelheid betekent. We testen de 16- en 64GB-variant. Qua lezen scheelt het niets, maar op het gebied van schrijven is de 64GB-uitvoering twee keer zo snel. De schrijfsnelheid met kleine bestanden is zelfs de hoogste uit de test, de gemiddelde schrijfsnelheid is de tweede in de test. Helaas is de leessnelheid met zo'n 85 Mbyte/s weer niet zo indrukwekkend. De 16GB-uitvoering is qua schrijven niet heel indrukwekkend, ADATA's goedkopere S102 doet het beter op dat vlak.

©PXimport

ADATA Nobility N005 16 GB & 64 GB

Straatprijs € 37,- (16 GB), € 90,- (64 GB)

Oordeel 7/10

Pluspunten

Snelle schrijfsnelheden bij kleine bestanden (64 GB)

Minpunten

Geen activiteits-led

Corsair Flash Voyager GT USB 3.0 64 GB

De Corsair Flash Voyager GT USB 3.0 ziet er stoer uit en is gemaakt van een rubberachtig materiaal. De stick is net wat duurder dan de ADATA Nobility N005, maar blijft daar qua schrijfsnelheden wat bij achter. Wel is het lezen van grote bestanden wat sneller, maar wij vinden schrijven toch net iets belangrijker.

©PXimport

Corsair Flash Voyager GT USB 3.0 64 GB

Straatprijs € 95,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Stevige rubberen

behuizing

Minpunten

Schrijfsnelheden blijven achter

ADATA S102 Superior Series 16 GB

De ADATA S120 Superior is sneller dan de iets duurdere 16GB-variant van de ADATA Nobility N005 en dus een betere keuze als u een stick met een capaciteit van 16 GB wilt. Bent u op zoek naar een stick met een indrukwekkende leessnelheid voor een goede prijs, dan is de ADATA S102 Superior in deze test de enige keuze. De stick krijgt dan ook het Redactie TIP-keurmerk.

©PXimport

ADATA S102 Superior Series 16 GB

Straatprijs € 25,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Erg snelle leessnelheden

Goedkoop

Minpunten

Schrijfsnelheid langzaam

Geen activiteits-led

Kingston DataTraveler HyperX 3.0 64 GB

De Kingston HyperX 3.0 64 GB is de duurste usb-stick uit deze test en draagt bovendien het merk HyperX dat Kingston reserveert voor zijn snelste producten. Dat belooft dus wat. Helaas heeft ook deze stick teleurstellende schrijfsnelheden. De usb-stick van Patriot heeft een hogere leessnelheid en hogere schrijfsnelheid voor grote bestanden, gekoppeld aan een lagere prijs. De stick van Kingston is zeker niet slecht, maar de Patriot Supersonic Magnum 64 GB is goedkoper en vinden wij beter.

©PXimport

Kingston Data Traveler HyperX 3.0 64 GB

Straatprijs € 135,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Leessnelheden

Schrijfsnelheid grote bestanden

Minpunten

Geen activiteits-led

Kingston DataTraveler Ultimate 3.0 G2 16 GB

De Kingston DataTraveler Ultimate is de duurste 16GB-stick die we getest hebben. Gelukkig scoort hij ook een stuk beter. Het verschil zit hem vooral in de schrijfsnelheid bij grote bestanden, dan is de Kingston namelijk twee keer zo snel als de ADATA S102 Superior Series. De rest van de snelheden zijn hetzelfde, de leessnelheid bij kleine bestanden is zelfs wat lager. Wilt u vooral grote bestanden schrijven, dan is dit best een leuke stick, maar hij is wel wat prijzig. Voor iets meer geld hebt u meer opslagruimte met de Patriot Supersonic 32 GB, die tevens een stukje beter presteert.

©PXimport

Kingston Data Traveler Ultimate 3.0 G2 16 GB

Straatprijs € 43,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Snelste 16GB-stick

Goede schrijfsnelheden

Minpunten

Prijzig

Patriot Supersonic Magnum 64 GB

De Patriot Supersonic Magnum is de stick met de hoogste opgegeven lees- en schrijfsnelheden. In onze benchmarks wordt dat voor het leesgedeelte ruimschoots bevestigd. Het schrijven van kleinere bestanden blijft helaas wel achter bij de beloofde 120 Mbyte/s en blijft steken op 15,38 Mbyte/s. Grote bestanden gaan met 55,3 Mbyte/s een stuk sneller, maar nog altijd niet met 120 Mbyte/s. Gekoppeld aan de erg hoge leessnelheden is dit de beste stick. We geven hem dan ook het keurmerk Best Getest.

©PXimport

Patriot Supersonic Magnum 64 GB

Straatprijs € 100,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Snelste leessnelheden

Snel schrijven bij grote bestanden

Minpunten

Geen activiteits-led

Patriot Supersonic 32 GB

De prestaties van de patriot Supersonic blijven achter bij de Supersonic Magnum, maar zijn nog steeds goed. Vooral de schrijfsnelheid bij grote bestanden is prima in orde. Ook de leessnelheden zijn goed, waardoor dit een leuke stick is. Van de drie geteste 32GB-sticks is dit onze favoriete stick, terwijl hij niet de duurste is.

©PXimport

Patriot Supersonic 32 GB

Straatprijs € 47,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Snelle leessnelheden

Snel schrijven bij grote bestanden

Minpunten

Geen

Team C101 8 GB

De Team C101 8 GB is de goedkoopste stick in de test en de schrijfprestaties zijn dan ook niet om over naar huis te schrijven. Ook de leessnelheid is met zo'n 51 Mbyte/s niet heel indrukwekkend, maar dit is dan ook een 8GB-uitvoering. Het is in elk geval een stuk sneller dan usb 2.0. Qua schrijven is hij met 13,63 Mbyte/s niet sneller dan usb 2.0. Overigens is deze 8GB-stick wel sneller dan het geteste 8GB-exemplaar van Transcend.

©PXimport

Team C101 8 GB

Straatprijs € 13,-

Oordeel 6/10

Pluspunten

Inschuifbaar, dus geen los dopje

Minpunten

Langzame leessnelheden

Langzame schrijfsnelheden

Team F108 16 GB

De leessnelheden van de Team F108 16 GB zijn hetzelfde als die van de eveneens geteste Team C101 8 GB en maken dus weinig indruk. De schrijfsnelheden zijn met zo'n 22 Mbyte/s wel een stuk beter en vergelijkbaar met de andere 16GB-sticks. Ten opzichte van die andere usb3.0-sticks met 16 GB vallen echter de slechte leessnelheden op. De ADATA S102 lijkt ons bijvoorbeeld een betere keus.

©PXimport

Team F108 16 GV

Straatprijs € 22,-

Oordeel6/10

Pluspunten

Schrijfsnelheden redelijk

Minpunten

Langzame leessnelheden

Transcend JetFlash 700 8, 16 & 32 GB

De 16- en 32GB-uitvoeringen van de Transcend JetFlash 700 hebben dezelfde opgegeven snelheden. In de praktijk scoren ze inderdaad ongeveer gelijk. Het 8GB-model is een stuk langzamer en dat blijkt ook uit de test. Op gebied van schrijven zijn de sticks niet erg rap en de ADATA S102 die ongeveer hetzelfde kost, heeft veel hogere leessnelheden.

©PXimport

Transcend JetFlash 700 8, 16 & 32 GB

Straatprijs € 16,- (8 GB), € 22,- (16 GB), € 38,- (32 GB)

Oordeel 6/10

Pluspunten

Laag geprijsd

Minpunten

Lage schrijfsnelheden

Verbatim Store'n'Go USB 3.0 32 GB

Met grote bestanden is de Store'n'Go USB 3.0 duidelijk sneller dan met kleine bestanden. De schrijfsnelheid met een bestand van 1 megabyte is slechts 16,34 Mbyte/s terwijl bij een bestand van 256 megabyte een prima snelheid van 44,7 Mbyte/s gehaald wordt. Ook de leessnelheid is met grote bestanden een stuk hoger. Handig is dat deze usb-stick geen los dopje, maar een inschuifbare connector heeft.

©PXimport

Verbatim Store'n'Go Usb 3.0

Straatprijs € 68,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Inschuifbaar, dus geen los dopje

Schrijfsnelheid grote bestanden

Minpunten

Geen activiteits-led

Conclusie

Wanneer u data wilt lezen, dan zijn de usb3.0-sticks merkbaar sneller dan hun usb2.0-tegenhangers. Qua leessnelheden steken twee sticks met kop en schouders boven de rest uit: de Kingston DataTraveler HyperX 3.0 64 GB en de Patriot Supersonic Magnum 64 GB. Helaas zijn het vooral de schrijfsnelheden die nooit echt indrukwekkend worden. Jammer, want juist dat schrijven zouden we graag wat sneller doen. Het is dan ook lastig om echte winnaars aan te wijzen. U kunt op basis van de tabel zelf bepalen wat voor u belangrijk is (lezen of schrijven gekoppeld aan kleine of grote bestanden). Toch willen we u onze favorieten niet onthouden.

Werkt u vooral met kleinere bestanden, dan is de ADATA Nobility N005 64 GB een interessante keuze. In de test met een bestand van 1 megabyte scoort deze stick een snelheid van 38,12 Mbyte/s. Helaas vallen de prestaties bij een testbestand van 256 megabyte met een schrijfsnelheid van 31,86 Mbyte/s weer wat tegen. Wie vooral met grotere bestanden werkt, kan kiezen uit de Patriot Supersonic Magnum 64 GB of de Kingston DataTraveler HyperX 3.0 64 GB. Kingston doet het dan wel wat beter met kleinere bestanden, maar Patriot biedt de hoogste leessnelheden in de test. Ook met grote bestanden is Patriot het beste. Uiteindelijk vinden we de Patriot Supersonic Magnum 64 GB de beste stick en belonen we deze daarom met het keurmerk Best Getest. Voor wie wat minder wil uitgeven, is ook Patriots Supersonic 32 GB een goede keus. Qua prijs-prestatieverhouding zijn we onder de indruk van de ADATA S102 Superior Series 16 GB. Voor ongeveer 27 euro krijgt u een stick met een erg hoge leessnelheid, terwijl de schrijfsnelheden vergelijkbaar zijn met andere gelijkgeprijsde sticks. Dit is dus onze Redactie TIP. Een goedkope usb-stick die zowel goede lees- als schrijfsnelheden biedt, zijn we in deze test helaas niet tegengekomen. Ook een stick die in alles de beste is, hebben we nog niet gevonden.

©PXimport

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.