Ongemerkt werken we allemaal met steeds grotere bestanden. Zo zorgde de overstap van SD-filmmateriaal naar HD-materiaal voor een flinke toename in bestandsomvang. Voor het meenemen van bestanden vertrouwen we ook in deze cloudtijd vaak nog steeds op het vertrouwde usb-stickje. De relatief lage snelheid van usb 2.0 begint echter irritant te worden bij grote bestanden. Brengt usb 3.0 de oplossing? Tijd om dat uit te vinden middels een test van 14 usb3.0-sticks.

Hoewel usb 3.0 steeds populairder wordt, zijn er nog maar weinig chipsets die usb 3.0 ingebouwd hebben. Enkel AMD ondersteunt usb 3.0 in sommige Fusion-chipsets voor bijvoorbeeld de Llano-processors. In topplatform FX hebben de chipsets dan weer geen ondersteuning voor usb 3.0. Intel heeft momenteel geen chipsets met ingebouwde usb 3.0. Toch worden in de praktijk vrijwel alle moederborden en nieuwe notebooks voorzien van usb 3.0. Deze mogelijkheid wordt dan verzorgd door een extra controllerchip van bijvoorbeeld Renesas (NEC).

De uitbreiding van de usb-standaard met usb 3.0 zorgt uiteraard ook weer voor een nieuw logo, zodat u op de verpakking kunt herkennen dat het om een usb3.0-product gaat. Ditmaal is de term SuperSpeed bedacht om aan te geven dat een usb-apparaat usb 3.0 ondersteunt. Ter herinnering: voor de maximale snelheid van usb 2.0 wordt de term Hi-Speed gebruikt. Usb3.0-producten zijn compatibel met usb 2.0, u kunt de sticks dus probleemloos op uw bestaande computers gebruiken. Uiteraard is de snelheid dan wel beperkt tot de snelheid van usb 2.0. Usb 3.0 heeft overigens een theoretische snelheid van 600 Mbyte/s. Dat is uiteraard niet haalbaar, maar we hopen toch wel snelheden van 100 Mbyte/s te zien bij usb3.0-sticks.

©PXimport

Aan dit logo herkent u usb3.0-producten.

Usb 3.0 op de behuizing

Steeds meer behuizingen beschikken over usb 3.0. Handig, want anders moet u uw usb-stick ergens aan de achterkant van uw pc aansluiten. Momenteel zijn er twee methodes om de usb3.0-poorten aan de voorkant van een behuizing aan te sluiten op uw moederbord. De eerste methode, die we vooral op oudere behuizingen met usb 3.0 aantreffen, is dat de poorten van de behuizing voorzien zijn van een kabel met een normale usb-stekker. De kabel wordt door een gat in de achterkant van de behuizing naar buiten geleid, u sluit hem vervolgens aan op de usb3.0-poort op de achterkant van uw moederbord. Bij de tweede methode wordt gebruikgemaakt van een zogenaamde headeraansluiting, een aansluiting die u op uw moederbord terugvindt. De kabels aan de usb3.0-poorten van uw behuizing zijn voorzien van de platte headeraansluiting. U prikt ze op uw moederbord, precies zoals we van usb2.0-poorten gewend waren. Er zijn overigens adapters om poorten van systeemkasten die de eerste methode gebruiken, om te zetten naar de tweede methode, wel zo netjes. Bij de meeste nieuwe notebooks is ook aan usb 3.0 gedacht en is er een blauw poortje te vinden.

Usb3.0-hub

Net als voor usb 2.0, komen er nu usb-hubs op de markt die om kunnen gaan met usb 3.0. Ze zijn wat duurder dan usb2.0-hubs, maar met een prijs van zo'n 35 euro voor een exemplaar met vier poortjes zijn ze nog wel betaalbaar. Een groter probleem is de verkrijgbaarheid, er zijn nog niet zo veel merken die een usb3.0-hub voeren, ze zijn dan ook nog lang niet overal te koop. Het is wellicht ook nog wat te vroeg voor een usb3.0-hub, want veel mensen zullen momenteel hooguit een of twee usb3.0-apparaten bezitten.

©PXimport

Er zijn usb3.0-hubs te koop, ze zijn meestal wel beperkt tot vier poorten.

Forse snelheidsverschillen

Ondanks dat alle geteste usb-sticks het label usb 3.0 dragen, zijn er toch snelheidsverschillen te zien. Bij het lezen zijn de sticks allemaal flink sneller dan usb2.0-sticks. Helaas kunnen we dit niet zeggen over de schrijfsnelheden. Het labeltje usb 3.0 zegt in de praktijk dan ook vooral: gemiddeld (lezen plus schrijven gedeeld door twee) sneller dan usb 2.0. Een lees- en schrijfsnelheid van 40 Mbyte/s is bijvoorbeeld al meer dan twee keer zo snel dan wat usb 2.0 in de praktijk brengt. Leuk, maar wie verwacht dat hij data kan verwerken met bijvoorbeeld 100 Mbyte/s komt bedrogen uit. Behalve een controller die overweg kan met usb 3.0, zijn er natuurlijk ook snellere flashchips nodig om die snelheid daadwerkelijk te kunnen gebruiken. In de tabel kunt u de snelheden zien die wij gemeten hebben, zodat u zelf kunt bepalen welke snelheid u nodig hebt en welk prijskaartje daaraan hangt. Uiteraard geldt natuurlijk: hoe sneller de stick, des te hoger de prijs. Net als bij SSD's geldt ook bij deze usb3.0-sticks dat dezelfde sticks met meer geheugencapaciteit een hogere schrijfsnelheid hebben, doordat er meer geheugenchips aanwezig zijn om parallel naartoe te schrijven. Wij vinden bij deze test de schrijfsnelheid belangrijker dan de leessnelheid, en de schrijfsnelheid bij grote bestanden belangrijker dan bij kleine bestanden.

©PXimport

Uw desktop kunt u uitbreiden met usb 3.0 via een insteekkaart.

©PXimport

Een notebook met een ExpressCard-slot kunt u ook voorzien van usb 3.0.

Nog geen usb 3.0?

Ook als uw systeem nog geen usb 3.0 heeft, kunt u profiteren van usb 3.0. U dient dan een usb3.0-uitbreidingskaartje aan te schaffen. Deze zijn over het algemeen uitgevoerd als PCI-E x1-insteekkaart. De uitbreidingskaarten kosten tussen de 15 en 25 euro. Feitelijk is er maar weinig verschil tussen kaarten van verschillende merken, ze gebruiken vrijwel allemaal dezelfde chip van Renesas (NEC). Wanneer uw notebook is voorzien van een ExpressCard-uitbreidingsslot, dan kunt u ook uw notebook voorzien van usb 3.0. Ook hierbij geldt dat over het algemeen dezelfde chip van Renesas gebruikt wordt. Toch zijn er bij ExpressCards wel belangrijke verschillen. Zo hangt het van het merk af hoe degelijk de poortjes op het kaartje gemonteerd zijn. Daarnaast hebben sommige usb3.0-ExpressCards een aparte ingang voor een spanningsadapter, zodat ook apparaten die net teveel energie verlangen (zoals externe harde schijven zonder eigen voeding) toch probleemloos werken. Een usb3.0-ExpressCard is te vinden vanaf zo'n 20 euro.

ADATA Nobility N005 16 & 64 GB

Bij de ADATA Nobility N005 is goed te zien dat meer capaciteit ook een hogere snelheid betekent. We testen de 16- en 64GB-variant. Qua lezen scheelt het niets, maar op het gebied van schrijven is de 64GB-uitvoering twee keer zo snel. De schrijfsnelheid met kleine bestanden is zelfs de hoogste uit de test, de gemiddelde schrijfsnelheid is de tweede in de test. Helaas is de leessnelheid met zo'n 85 Mbyte/s weer niet zo indrukwekkend. De 16GB-uitvoering is qua schrijven niet heel indrukwekkend, ADATA's goedkopere S102 doet het beter op dat vlak.

©PXimport

ADATA Nobility N005 16 GB & 64 GB

Straatprijs € 37,- (16 GB), € 90,- (64 GB)

Oordeel 7/10

Pluspunten

Snelle schrijfsnelheden bij kleine bestanden (64 GB)

Minpunten

Geen activiteits-led

Corsair Flash Voyager GT USB 3.0 64 GB

De Corsair Flash Voyager GT USB 3.0 ziet er stoer uit en is gemaakt van een rubberachtig materiaal. De stick is net wat duurder dan de ADATA Nobility N005, maar blijft daar qua schrijfsnelheden wat bij achter. Wel is het lezen van grote bestanden wat sneller, maar wij vinden schrijven toch net iets belangrijker.

©PXimport

Corsair Flash Voyager GT USB 3.0 64 GB

Straatprijs € 95,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Stevige rubberen

behuizing

Minpunten

Schrijfsnelheden blijven achter

ADATA S102 Superior Series 16 GB

De ADATA S120 Superior is sneller dan de iets duurdere 16GB-variant van de ADATA Nobility N005 en dus een betere keuze als u een stick met een capaciteit van 16 GB wilt. Bent u op zoek naar een stick met een indrukwekkende leessnelheid voor een goede prijs, dan is de ADATA S102 Superior in deze test de enige keuze. De stick krijgt dan ook het Redactie TIP-keurmerk.

©PXimport

ADATA S102 Superior Series 16 GB

Straatprijs € 25,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Erg snelle leessnelheden

Goedkoop

Minpunten

Schrijfsnelheid langzaam

Geen activiteits-led

Kingston DataTraveler HyperX 3.0 64 GB

De Kingston HyperX 3.0 64 GB is de duurste usb-stick uit deze test en draagt bovendien het merk HyperX dat Kingston reserveert voor zijn snelste producten. Dat belooft dus wat. Helaas heeft ook deze stick teleurstellende schrijfsnelheden. De usb-stick van Patriot heeft een hogere leessnelheid en hogere schrijfsnelheid voor grote bestanden, gekoppeld aan een lagere prijs. De stick van Kingston is zeker niet slecht, maar de Patriot Supersonic Magnum 64 GB is goedkoper en vinden wij beter.

©PXimport

Kingston Data Traveler HyperX 3.0 64 GB

Straatprijs € 135,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Leessnelheden

Schrijfsnelheid grote bestanden

Minpunten

Geen activiteits-led

Kingston DataTraveler Ultimate 3.0 G2 16 GB

De Kingston DataTraveler Ultimate is de duurste 16GB-stick die we getest hebben. Gelukkig scoort hij ook een stuk beter. Het verschil zit hem vooral in de schrijfsnelheid bij grote bestanden, dan is de Kingston namelijk twee keer zo snel als de ADATA S102 Superior Series. De rest van de snelheden zijn hetzelfde, de leessnelheid bij kleine bestanden is zelfs wat lager. Wilt u vooral grote bestanden schrijven, dan is dit best een leuke stick, maar hij is wel wat prijzig. Voor iets meer geld hebt u meer opslagruimte met de Patriot Supersonic 32 GB, die tevens een stukje beter presteert.

©PXimport

Kingston Data Traveler Ultimate 3.0 G2 16 GB

Straatprijs € 43,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Snelste 16GB-stick

Goede schrijfsnelheden

Minpunten

Prijzig

Patriot Supersonic Magnum 64 GB

De Patriot Supersonic Magnum is de stick met de hoogste opgegeven lees- en schrijfsnelheden. In onze benchmarks wordt dat voor het leesgedeelte ruimschoots bevestigd. Het schrijven van kleinere bestanden blijft helaas wel achter bij de beloofde 120 Mbyte/s en blijft steken op 15,38 Mbyte/s. Grote bestanden gaan met 55,3 Mbyte/s een stuk sneller, maar nog altijd niet met 120 Mbyte/s. Gekoppeld aan de erg hoge leessnelheden is dit de beste stick. We geven hem dan ook het keurmerk Best Getest.

©PXimport

Patriot Supersonic Magnum 64 GB

Straatprijs € 100,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Snelste leessnelheden

Snel schrijven bij grote bestanden

Minpunten

Geen activiteits-led

Patriot Supersonic 32 GB

De prestaties van de patriot Supersonic blijven achter bij de Supersonic Magnum, maar zijn nog steeds goed. Vooral de schrijfsnelheid bij grote bestanden is prima in orde. Ook de leessnelheden zijn goed, waardoor dit een leuke stick is. Van de drie geteste 32GB-sticks is dit onze favoriete stick, terwijl hij niet de duurste is.

©PXimport

Patriot Supersonic 32 GB

Straatprijs € 47,-

Oordeel 8/10

Pluspunten

Snelle leessnelheden

Snel schrijven bij grote bestanden

Minpunten

Geen

Team C101 8 GB

De Team C101 8 GB is de goedkoopste stick in de test en de schrijfprestaties zijn dan ook niet om over naar huis te schrijven. Ook de leessnelheid is met zo'n 51 Mbyte/s niet heel indrukwekkend, maar dit is dan ook een 8GB-uitvoering. Het is in elk geval een stuk sneller dan usb 2.0. Qua schrijven is hij met 13,63 Mbyte/s niet sneller dan usb 2.0. Overigens is deze 8GB-stick wel sneller dan het geteste 8GB-exemplaar van Transcend.

©PXimport

Team C101 8 GB

Straatprijs € 13,-

Oordeel 6/10

Pluspunten

Inschuifbaar, dus geen los dopje

Minpunten

Langzame leessnelheden

Langzame schrijfsnelheden

Team F108 16 GB

De leessnelheden van de Team F108 16 GB zijn hetzelfde als die van de eveneens geteste Team C101 8 GB en maken dus weinig indruk. De schrijfsnelheden zijn met zo'n 22 Mbyte/s wel een stuk beter en vergelijkbaar met de andere 16GB-sticks. Ten opzichte van die andere usb3.0-sticks met 16 GB vallen echter de slechte leessnelheden op. De ADATA S102 lijkt ons bijvoorbeeld een betere keus.

©PXimport

Team F108 16 GV

Straatprijs € 22,-

Oordeel6/10

Pluspunten

Schrijfsnelheden redelijk

Minpunten

Langzame leessnelheden

Transcend JetFlash 700 8, 16 & 32 GB

De 16- en 32GB-uitvoeringen van de Transcend JetFlash 700 hebben dezelfde opgegeven snelheden. In de praktijk scoren ze inderdaad ongeveer gelijk. Het 8GB-model is een stuk langzamer en dat blijkt ook uit de test. Op gebied van schrijven zijn de sticks niet erg rap en de ADATA S102 die ongeveer hetzelfde kost, heeft veel hogere leessnelheden.

©PXimport

Transcend JetFlash 700 8, 16 & 32 GB

Straatprijs € 16,- (8 GB), € 22,- (16 GB), € 38,- (32 GB)

Oordeel 6/10

Pluspunten

Laag geprijsd

Minpunten

Lage schrijfsnelheden

Verbatim Store'n'Go USB 3.0 32 GB

Met grote bestanden is de Store'n'Go USB 3.0 duidelijk sneller dan met kleine bestanden. De schrijfsnelheid met een bestand van 1 megabyte is slechts 16,34 Mbyte/s terwijl bij een bestand van 256 megabyte een prima snelheid van 44,7 Mbyte/s gehaald wordt. Ook de leessnelheid is met grote bestanden een stuk hoger. Handig is dat deze usb-stick geen los dopje, maar een inschuifbare connector heeft.

©PXimport

Verbatim Store'n'Go Usb 3.0

Straatprijs € 68,-

Oordeel 7/10

Pluspunten

Inschuifbaar, dus geen los dopje

Schrijfsnelheid grote bestanden

Minpunten

Geen activiteits-led

Conclusie

Wanneer u data wilt lezen, dan zijn de usb3.0-sticks merkbaar sneller dan hun usb2.0-tegenhangers. Qua leessnelheden steken twee sticks met kop en schouders boven de rest uit: de Kingston DataTraveler HyperX 3.0 64 GB en de Patriot Supersonic Magnum 64 GB. Helaas zijn het vooral de schrijfsnelheden die nooit echt indrukwekkend worden. Jammer, want juist dat schrijven zouden we graag wat sneller doen. Het is dan ook lastig om echte winnaars aan te wijzen. U kunt op basis van de tabel zelf bepalen wat voor u belangrijk is (lezen of schrijven gekoppeld aan kleine of grote bestanden). Toch willen we u onze favorieten niet onthouden.

Werkt u vooral met kleinere bestanden, dan is de ADATA Nobility N005 64 GB een interessante keuze. In de test met een bestand van 1 megabyte scoort deze stick een snelheid van 38,12 Mbyte/s. Helaas vallen de prestaties bij een testbestand van 256 megabyte met een schrijfsnelheid van 31,86 Mbyte/s weer wat tegen. Wie vooral met grotere bestanden werkt, kan kiezen uit de Patriot Supersonic Magnum 64 GB of de Kingston DataTraveler HyperX 3.0 64 GB. Kingston doet het dan wel wat beter met kleinere bestanden, maar Patriot biedt de hoogste leessnelheden in de test. Ook met grote bestanden is Patriot het beste. Uiteindelijk vinden we de Patriot Supersonic Magnum 64 GB de beste stick en belonen we deze daarom met het keurmerk Best Getest. Voor wie wat minder wil uitgeven, is ook Patriots Supersonic 32 GB een goede keus. Qua prijs-prestatieverhouding zijn we onder de indruk van de ADATA S102 Superior Series 16 GB. Voor ongeveer 27 euro krijgt u een stick met een erg hoge leessnelheid, terwijl de schrijfsnelheden vergelijkbaar zijn met andere gelijkgeprijsde sticks. Dit is dus onze Redactie TIP. Een goedkope usb-stick die zowel goede lees- als schrijfsnelheden biedt, zijn we in deze test helaas niet tegengekomen. Ook een stick die in alles de beste is, hebben we nog niet gevonden.

©PXimport

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!