De meeste producten voldoen vandaag de dag helemaal niet aan de kernwaarden van zogeheten 'open design'. Daardoor is het heel moeilijk om te achterhalen hoe een product precies werkt, laat staan om het product zelf te kunnen repareren of zelfs te verbeteren. Een duik in de geschiedenis leert dat dit vroeger wel anders was.

De laatste twintig jaar is het idee van open design weer meer op de voorgrond gekomen, samen met de opkomst van opensourcesoftware en open hardware. Er is niet echt een algemeen aanvaarde definitie, maar de P2P Foundation noemt open design ‘de toepassing van opensourcemethodes om fysieke producten, machines en systemen te creëren’.

Helaas is de opendesignbeweging in hetzelfde bedje ziek als de openhardwarebeweging; er zijn diverse initiatieven en organisaties opgezet, maar de meeste bloeden na enkele jaren van enthousiaste activiteiten dood. Heel wat websites die je in dit domein vermeld vindt, onder meer in de wiki van de P2P Foundation, bestaan momenteel niet meer. En terwijl er in de openhardwarewereld nog de Open Source Hardware Association (OSHWA) bestaat, moet de opendesignwereld zo’n organisatie om richting te geven helaas ontberen.

Episodes of collective invention

Ooit was het anders. Peter B. Meyer van het US Bureau of Labor Statistics beschreef in 2003 in zijn paper ‘Episodes of collective invention’ een aantal gevallen van technologie die door open discussies werd ontwikkeld. In de jaren 1850 tot 1870 waren ijzerproducenten in het Cleveland-district in Engeland heel open over de manier waarop ze in hun hoogovens ijzer produceerden uit ijzererts. De producenten lieten zelfs bezoekers in hun hoogovens toe en gaven informatie vrij over de ontwerpen en afmetingen van de hoogovens en de gebruikte temperaturen, informatie die 21ste-eeuwse producenten als ‘top secret’ zouden beschouwen.

Ze deden dat omdat ze geloofden dat ze hieruit meer informatie konden krijgen dan ze prijsgaven, en dat bleek ook zo. De ontwerpen van de hoogovens werden aangepast en de efficiëntie verbeterde, en uit onderzoek blijkt dat de meeste productiviteitsverbeteringen juist dankzij die vrije informatiedeling hadden plaatsgevonden.

Bessemerprocedé

Een ander voorbeeld van open design avant la lettre was de Amerikaanse staalindustrie in de jaren 1866 tot 1885. In die periode hadden de VS vooral veel staal nodig voor de aanleg van spoorwegen. In 1865 was de metallurgische kennis nog heel beperkt: men begreep bijvoorbeeld nog niet goed de rol die koolstof speelt in de productie van staal. Tegen 1880 was de kennis enorm verbeterd.

©PXimport

Die betere kennis was het resultaat van nieuwe technische tijdschriften zoals de Transactions of the American Institute of Mining Engineers, dat zowel doctors in de wetenschappen als ingenieurs uit de praktijk tot zijn lezers telde. De artikelen waren heel empirisch en bevatten specifieke details over metingen, die vrijuit werden gedeeld in de vorm van grafieken, tabellen en zelfs afbeeldingen van fabrieksuitrustingen.

Zo was er in het tijdschrift volgens Meyer één interessante discussie die zich uitspon over diverse artikelen in meer dan 130 pagina’s, waaraan zowel bekende experts als ingenieurs en opzichters van concurrerende fabrieken deelnamen. Allemaal waren ze gefocust op één gemeenschappelijk doel: betere treinsporen ontwikkelen. En dat lukte dan ook tegen 1880. Volgens Meyer leest de discussie als een draadje op een Usenet-nieuwsgroep, maar dan met formeler taalgebruik.

Homebrew Computer Club

Een wat recenter voorbeeld – en relevanter voor ons – is de Homebrew Computer Club in de jaren 1975 tot 1985. Deze club begon in 1975 in de garage van een van de leden in Silicon Valley en ging daarna onder meer door in Stanford University. Microprocessors waren toen al ontwikkeld, maar thuiscomputers zoals we die nu kennen nog niet. De Homebrew Computer Club was een open forum waar deelnemers bouwpakketten zoals de Altair 8800 bespraken en elektronische schema’s en programmeertips uitwisselden. Leden demonstreerden er ook hun nieuwste creaties.

De Homebrew Computer Club was begonnen door hobbyisten. Er bestond toen ook gewoon nog geen grote thuiscomputerindustrie, maar dat veranderde in de jaren erna. Onder de deelnemers zaten dan ook mensen die voor computerbedrijven werkten. Concurrenten deelden gewoon informatie met elkaar, bediscussieerden hun ontwerpen en kondigden nieuwe producten aan. De Homebrew-leden waren kritisch en hielden deze jonge computerbedrijven met hun opmerkingen scherp. Iedereen leerde van elkaar: hobbyisten van bedrijven en andersom, en concurrerende bedrijven van elkaar.

©PXimport

Een van de deelnemers was Steve Wozniak, die niet genoeg geld had voor een Altair-computerkit en zodoende maar zijn eigen computer bouwde. Hij demonstreerde die op een Homebrew-bijeenkomst en deelde zelfs kopieën uit van zijn ontwerp. Dit was de Apple I, en Wozniak richtte in 1976 – samen met Steve Jobs en mede-Homebrew-leden Chris Espinosa en Randy Wigginton – Apple op.

Uiteindelijk werden er in Silicon Valley meer en meer bedrijven opgericht door personen die in de Homebrew-bijeenkomsten ideeën hadden gekregen en uitgewerkt. Dit was de evolutie van zelf computers bouwen naar computers in massaproductie vervaardigen. Het ging niet meer om passie voor de techniek, maar om geld verdienen en marktaandeel van elkaar afsnoepen.

Personen als Wozniak kwamen niet meer naar de Homebrew-bijeenkomsten omdat ze nu zaken geheim moesten houden en ze het toch te druk hadden met hun bedrijven. En zo verloor de Homebrew Computer Club na enkele jaren zijn openheid.

De laatste tijd is open design echter aan een comeback bezig. Lees hier meer over interessante Open Design-projecten.

Met iOS 18 krijg je toegang tot functies die eerder niet mogelijk waren, waardoor je je smartphone nog persoonlijker kunt maken. Ook de Notities-app heeft een update gekregen, zodat je teksten nu veel makkelijker kunt organiseren.

Lees ook: Personaliseer je iPhone: zo pas je in iOS 18 het beginscherm aan

De Notities-app van iOS 18 is onder handen genomen. Daardoor moet het ook gemakkelijker worden om bepaalde informatie terug te vinden. Als je een lange tekst in de app hebt geschreven, dan kan het lastig zijn om een specifieke passage op te zoeken, zelfs wanneer je al koppen en tussenkopjes hebt gebruikt om je tekst te structureren. Maar met iOS 18 is dat makkelijker geworden. Je kunt nu namelijk de kopjes – en daarmee de tekst die daarbij hoort – inklappen en uitvouwen wanneer je wilt.

Zodoende moet je veel sneller door je eigen werk heen kunnen. Wanneer je zo'n kop inklapt, verdwijnt de alinea die daarmee geassocieerd wordt. In beeld verschijnt dan een kleine pijl naast de betreffende kop. Als je daar op tikt, dan komt de alinea tevoorschijn. In dit artikel leggen we uit hoe je de koppen inklapbaar maakt en hoe je ze daarna ook weer kunt uitklappen. Heel moeilijk is het niet, maar je moet wel even weten waar het staat.

Inklapbare koppen voor Notities

Open de Notities-app op je iPhone, zodra je die hebt geüpdatet naar iOS 18. Je kunt nu een notitie selecteren en openen (eventueel vanuit een map), of een nieuwe aanmaken. Dat laatste doe je door rechts onderin op het knopje te drukken dat lijkt op een potlood in een vierkant. Maak de tekst op zoals je dat altijd zou doen en voeg de koppen toe die je wilt gebruiken. Koppen maak je aan door een regel te selecteren en onderin, op de balk met opties, op Aa te klikken. Zie je deze balk niet? Klik dan op het plusicoon.

Aa is de opmaakknop. Daarmee bepaal je wat voor type tekst het is: een titel, koptekst, subkop of hoofdtekst. Selecteer nu Koptekst of Subkop. Links van de (sub)kop zie je nu een pijltje staan, dat naar beneden gericht is. Dat betekent dat deze sectie uitgeklapt is. Als je op het pijltje tikt, kun je de alinea inklappen, zodat deze uit beeld verdwijnt. Klik je er nogmaals op, dan komt de alinea weer tevoorschijn.

Tot slot is het mogelijk de tekst, in welke opmaakvorm dan ook, van kleurtjes te voorzien. Selecteer dan wederom een regel of alinea, tik als dat nodig is op plus, dan op Aa en tik rechts op de kleurknop (bij ons staat die standaard op paars).

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare draadloze hoofdtelefoon, bluetooth-speaker, radio of soundbar? Vandaag hebben we vijf interessante audioproducten voor je gespot.

JBL Tune 770NC

Zoek je een goede bluetooth-koptelefoon met noise-cancelling? De zwarte uitvoering van de JBL Tune 770NC is op het moment van schrijven spotgoedkoop! Als je liever een ander kleurtje wilt, kies je als alternatief voor een witte, blauwe of paarse versie. Deze kleurstellingen zijn eveneens betaalbaar. De Tune 770NC heeft zachte kussens die volledig over je oren vallen. Wel zo comfortabel, want hierdoor ervaren je oren geen hinderlijke drukpunten. Gunstig is de ondersteuning voor actieve ruisonderdrukking. Op drukke plekken filtert deze draadloze koptelefoon storende achtergrondgeluiden weg.

De Tune 770NC heeft twee audiodrivers van veertig millimeter met een volledig bereik. Op een volledig opgeladen accu kun je tot ongeveer 44 uur luisteren. Zet je noise-cancelling uit, dan bedraagt de maximale luistertijd zelfs zeventig uur. Heb je een lekker muziekalbum opstaan terwijl iemand je opbelt? Pauzeer dan de audioweergave en voer handsfree een gesprek. Tot slot loont het de moeite om de JBL Headphones-app op een smartphone te installeren. Met behulp van diverse equalizerinstellingen stel je daarmee jouw favoriete geluid in.

Xiaomi Redmi Buds 5

Voor enkele tientjes koop je deze volledig draadloze oordopjes van Xiaomi. Je kiest tussen een zwarte, witte en lichtblauwe uitvoering. Ondanks de lage aanschafprijs ondersteunt de Redmi Buds 5 noise-cancelling. Ideaal voor wie zich in een drukke omgeving even wil concentreren. Volgens de fabrikant filteren de in-ears tot 46 decibel van de geluiden om je heen weg. Het werkt vooral bij laagfrequentie audiogolven, zoals motoren van voertuigen. Je kunt zelf de mate van actieve ruisonderdrukking instellen.

Xiaomi belooft op een enkele acculading een luistertijd van tien uur. Verder kun je de oordopjes met de bijgesloten oplaadcase tot driemaal volledig opladen. Kortom, de Redmi Buds 5 hebben pas na zo'n veertig uur luisteren netstroom nodig. Heb je vaak haast, dan is de snellaadfunctie ideaal. Na vijf minuten opladen kun je weer twee uur luisteren. Via het bedieningspaneeltje aan de buitenzijde stuur je de in-ears makkelijk aan. Sla bijvoorbeeld een liedje over, wijzig het volume of neem een inkomend gesprek aan. Als laatste is het lichte gewicht van slechts 5,3 gram per oordopje een pluspunt. Dit maakt de Redmi Buds 5 geschikt voor lange luistersessies.

Philips TAB5309/10

Met de Philips TAB5309/10 schaf je een betaalbare soundbar én subwoofer aan. Beide apparaten zijn draadloos met elkaar verbonden, waardoor je geen kabels hoeft te trekken. Als je met de afstandsbediening een hoog basniveau selecteert, voel je drukke scènes van films, series en games letterlijk trillen. Uiteraard activeer je net zo makkelijk een 'zachtere' basweergave. De achterzijde telt drie aansluitingen, namelijk HDMI-ARC, s/pdif (optisch) en 3,5mm-audiojack. Je kunt dus elke televisie aansluiten.

Met een lengte van 76,6 centimeter past de TAB5309/10 bij zo'n beetje elke beeldbuis. Plaats de soundbar op een televisiemeubel of hang hem met de meegeleverde wandbevestiging aan de muur. Eenmaal aangesloten wissel je tussen verschillende geluidsinstellingen, namelijk film, muziek en stadion. Bovendien versterk je zo nodig stemmen, zodat je mensen op televisie beter kunt verstaan. Je gebruikt deze soundbar eventueel ook voor het luisteren van muziek. Verbind hiervoor een smartphone via bluetooth en stream je favoriete Spotify-afspeellijsten. Als alternatief kun je ook een usb-stick of externe harde schijf met audiobestanden aansluiten.

Lees ook: Welke bluetooth-speaker past bij mij?

JBL Clip 5

De JBL Clip 5 is een van de goedkoopste bluetooth-speakers die je momenteel kunt kopen. Dit product is in zo'n beetje alle kleuren van de regenboog verkrijgbaar, namelijk zwart, roze, rood, legergroen, wit, paars en blauw. Gunstig is de IP67-gecertificeerde behuizing, want stof, zand en water kunnen niet binnendringen. Hang de Clip 5 via de geïntegreerde karabijnhaak dus gerust in de douchecabine of neem de compacte luidspreker mee naar het strand. Dankzij het lichte gewicht van 285 gram neem je het apparaatje overal mee naartoe. Via de JBL Portable-app op een smartphone pas je desgewenst diverse geluidsopties aan.

De ingebouwde accu kun je via de bijgesloten usb-c-kabel opladen. Luister vervolgens twaalf uur onafgebroken naar muziek, podcasts en/of radio. Is de accu toch onverhoopt leeg? Druk dan op de zogeheten Play Boost-knop voor nog eens drie uur luisterplezier. Verder heeft de voorzijde knopjes om het volume te reguleren en de audioweergave te pauzeren. Ten slotte is het mogelijk om twee Clip 5-speakers draadloos te koppelen. Zo luister je naar een voller geluid. Je leest hier enkele reviews van andere gebruikers.

Philips TAR5005/10

Wil je een goedkope FM-/DAB+-radio met wekkerfunctie kopen? Momenteel bieden enkele webshops dit fraaie exemplaar van Philips voor minder dan vijftig euro aan. Via de lange telescopische antenne aan de achterzijde vergroot je de kans op een goede radio-ontvangst. Kies wel een locatie dicht bij het stopcontact, want de TAR5005/10 heeft geen accu. In de houten klankkast is een audiodriver van ruim zes centimeter verantwoordelijk voor het geluid.

Bovenop de behuizing tref je een behoorlijk uitgebreid bedieningspaneel. Hiermee sla je tot twintig voorkeurzenders in het geheugen op. Je kunt daarnaast het volume wijzigen en een wekker instellen. Configureer zo nodig twee alarmen op verschillende tijdstippen. Verder kan de TAR5005/10 zichzelf na een bepaalde periode automatisch uitschakelen, bijvoorbeeld na 15, 60 of 120 minuten. De voorkant heeft een display waarop je de tijd, het radiostation en zenderinformatie kunt aflezen. Deze (design)radio meet slechts 15,5 × 9,5 × 10,9 centimeter, zodat je vast wel een mooi plekje kunt vinden.