Open hardware kopen is niet zo moeilijk. Er bestaan meerdere websites die een collectie van open hardware aanbieden en de community ondersteunen met allerlei handige functies.

Lees ook: Alles wat je wil weten over open source hardware

Zo bevat OpenHardware.io een boel projecten. Bij elk project krijg je de licentie te zien, foto’s en een beschrijving, een stuklijst zodat je de onderdelen kunt bestellen, de broncode voor de bijbehorende software en alle benodigde ontwerpbestanden voor de hardware. Met die ontwerpbestanden kun je zelf het printplaatje laten maken bij vele online diensten. Bovendien kun je sommige projecten ook rechtstreeks bij de producent aankopen, volledig geassembleerd.

Wat vind je er zoal? Allerlei sensorbordjes, relais, led-controllers, afstandsbedieningen, Arduino-shields, Raspberry Pi HAT’s, ontwikkelbordjes, adapters enzovoort. Let wel op: heel wat projecten zijn nog ‘work in progress’, dat staat dan ook aangeduid.

Een minder uitgebreide website is Kit Space, met toch enkele interessante elektronische ontwerpen. Zo vind je er een klein ARM-microprocessorbordje dat in een usb-poort past en amper uitsteekt, een mirror van de Arduino Uno-ontwerpbestanden, een heel klein Arduino-compatibel bordje, een wifi-sensor die de luchtvervuiling meet, en bordjes voor de ESP8266- en ESP32-microcontrollers. Bij elk project staat ook een stuklijst en met één klik bestel je het printplaatje of de onderdelen online.

Open hardware projecten

De pagina Product Hacking van de P2P Foundation is ook een schat aan informatie over complexere openhardwareprojecten. Helaas werken veel links niet meer omdat de projecten al dood zijn, en er staan ook veel projecten in die geen open hardware zijn – al wordt dat dan doorgaans wel duidelijk aangeduid. Het is wel de moeite om eens door de lijst te gaan, alleen al omdat ook projecten in minder voor de hand liggende domeinen zoals landbouw, energie, water, voertuigen en wetenschap aan bod komen. Van elk opgenomen project heeft de P2P Foundation een korte uitleg.

Een minder uitgebreide maar wel beter onderhouden website is die van het ‘Observatory of Open Source Hardware’. Die heeft enkele strenge selectiecriteria. Zo mogen de projecten niet puur elektronisch zijn, het moet om iets origineels gaan, iets functioneels en met een levendige community. Momenteel staan er 225 producten in de lijst, onder andere quadcopters, humanoïde robots tot een kit om insecten te kweken, windturbines en een sensordoos om een bijenkast te monitoren. Bij elk project zie je aan de Open-o-meter in één oogopslag hoe open de hardware is.

©PXimport

Een andere website, met een minder uitnodigend design, is de Open Hardware Repository. Die focust zich op elektronische ontwerpen voor onderzoekers in experimentele fysica. Zo vind je er een apparaat dat kosmische stralen detecteert gebaseerd op een Raspberry Pi, en allerlei adc’s (analog-to-digital converter). Voor huis-, tuin- en keukengebruik vind je echter niets tussen de bijna driehonderd projecten op deze site.

Laptops en 3D-printers

Hoe zit het op het gebied van desktops en laptops? Er zijn enkele projecten geweest, zoals de VIA OpenBook en de Novena-laptop, maar die waren niet volledig open.

Recentelijk heeft Olimex de TERES-I DIY-laptop geproduceerd. De elektronische schema’s en ontwerpbestanden zijn allemaal open. De laptop wordt verkocht als een kit, die je zelf nog volledig in elkaar moet zetten. Je kunt ze ook zelf eenvoudig upgraden. Van zowat alle onderdelen zijn afzonderlijk reserve-exemplaren te koop om je laptop te herstellen. Het enige nadeel zijn de specificaties: de Quad Core Allwinner A64 64-bit Cortex-A53 processor, 2 GB RAM en 16 GB eMMC-flashgeheugen zijn wel héél minimaal. Maar voor een tweede laptop is het best werkbaar. Olimex verkoopt de kit voor 240 euro.

Op dit moment is er ook het Open Hardware PowerPC Notebook-project. Hierin wordt gewerkt aan een volledig open ontwerp van een laptop, dat je met een 3D-printer zelf kunt produceren, gekoppeld aan een moederbord waarvan de elektronische schema’s volledig open zijn. De laptop zal Linux draaien. Maar het project is al jaren aan de gang en het is niet erg duidelijk wanneer het eindelijk klaar zal zijn.

Ook in de wereld van 3D-printers speelt open hardware een belangrijke rol. Het bekendste model 3D-printer met een openhardwarelicentie is RepRap, dat bekend werd doordat het al snel een groot deel van zijn eigen componenten kon maken. Sensors, steppermotors en microcontrollers kan het uiteraard niet printen.

©PXimport

RepRap focust zich ook op het printen van elektronica, zodat het zijn eigen printplaatjes kan maken. Dat is op diverse manieren mogelijk, onder andere door metalen legeringen met een laag smeltpunt te printen met een aparte printkop. Er bestaan diverse modellen van de RepRap die je zelf kunt bouwen, van de kleine Huxley tot de grote Prusa Mendel.

Een andere openhardwareprinter is de Lulzbot van Aleph Objects. Deze heeft zelfs de Respects Your Freedom-certificatie ontvangen van de Free Software Foundation, omdat deze je vrijheid respecteert om ermee te doen wat je wilt. De Lulzbot staat erom bekend dat hij gemakkelijk in gebruik en onderhoud is. Er zijn twee modellen: de kleine Lulzbot Mini en de grote Lulzbot TAZ 6.

Een ander type apparaat in de wereld van 3D-printers is een recyclebot, een apparaat dat plastic afval omzet in filament voor 3D-printers. Daarmee is de cirkel rond: je maakt niet alleen je eigen fysieke objecten met je 3D-printer, je maakt ook zelf je grondstof daarvoor, door bestaande objecten die je anders bij het afval zou gooien te recyclen. Op de wiki van RepRap vind je een stuklijst en instructies om zelf een recyclebot te maken.

De toekomst

Iets wat nog veel verder gaat, is de Global Village Construction Set van de organisatie Open Source Ecology. Dit zijn vijftig industriële machines die je nodig hebt om een beschaving helemaal op te bouwen, met al ons moderne comfort. Een groep van boeren, ingenieurs en architecten ontwikkelt blauwdrukken en bouwt prototypes, die dan in een echte boerderij met boomgaard en kas worden getest. De licentie van alle ontwerpbestanden is gebaseerd op CC-BY-SA.

De vijftig machines zijn nog niet voltooid, maar er is al wel 95 tot 99 procent vooruitgang met projecten zoals de MicroTractor, Seed Eco-Home, Aquaponic Greenhouse, Open Source Hydronic Stove, Open Source PV System, Biodigester, CNC Torch Table, CEB Press, Power Cube en 3D Printer. Het zijn allemaal prototypes van machines die onmisbaar zijn op een boerderij. Het moet uiteindelijk boeren toelaten om zelf machines te maken en te repareren, met een kostprijs die veel lager ligt dan wat ze nu moeten betalen.

Opvallend is de roadma van Open Source Ecology, die in tegenstelling tot andere projecten niet enkele jaren maar enkele decennia vooruitblikt. Zo wil de organisatie tegen 2020 een open energie-infrastructuur ontwikkelen, tegen 2021 een open microfabriek en tegen 2022 open zonnepanelen, tegen 2033 de landbouw naar meerjarige polycultuur (verschillende gewassen door elkaar) overschakelen en tegen 2034 conflicten over natuurlijke hulpbronnen de wereld uit helpen. Grootse ambities, en dat allemaal op de schouders van de openhardwarebeweging …

Geen knullige e-mails meer met taalfouten, maar professioneel ogende berichten, nepwebsites die nauwelijks van echt te onderscheiden zijn en advertenties die inspelen op je persoonlijke situatie: het risico om slachtoffer te worden van online oplichters is groter dan ooit. Gelukkig sta je er niet alleen voor: maak kennis met Btidefender Scam Copilot!

Volgens recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek krijgen steeds meer mensen in Nederland te maken met online oplichting. In 2024 gaven ruim 2,4 miljoen mensen aan slachtoffer te zijn geweest van een vorm van digitale criminaliteit. Vooral aankoopfraude komt vaak voor. Je betaalt voor iets dat je online hebt besteld, maar ontvangt het nooit. Ook phishing en helpdeskfraude zorgen voor problemen. Behalve de financiële schade die dat veroorzaakt, maakt het ook dat mensen zich kwetsbaarder voelen en soms zelfs schamen. Je denkt veilig online te kunnen winkelen of contact te hebben met een betrouwbare partij, maar blijkt dan opgelicht. Mensen voelen zich dom, terwijl oplichters juist steeds geraffineerder te werk gaan. Het kan echt iedereen overkomen.

Bitdefender speelt daarop in met Scam Copilot: een slimme assistent die scams herkent, blokkeert en je bewust maakt van hoe oplichting werkt. Het is geen los programma dat je apart hoeft te kopen of downloaden. Het is geïntegreerd in verschillende beveiligingspakketten van Bitdefender, waaronder Premium Security en Ultimate Security. Je krijgt er dus automatisch toegang toe zodra je een van deze pakketten installeert op je laptop, smartphone of tablet.

De tool werkt op de achtergrond, scant binnenkomende berichten, links en meldingen, en grijpt in zodra het verdachte signalen opvangt. Anders dan klassieke virusbescherming kijkt Scam Copilot niet alleen naar bekende dreigingen, maar leert het systeem continu van nieuwe patronen en scamtechnieken wereldwijd.

Detectie die zich aanpast aan nieuwe trucs

Wat Scam Copilot zo krachtig maakt, is de combinatie van slimme detectietechnieken die elkaar aanvullen. De tool past zich voortdurend aan nieuwe tactieken van oplichters aan. Dat gebeurt onder meer via:

Deze geïntegreerde aanpak zorgt ervoor dat Scam Copilot zich niet laat verrassen door nieuwe trucs, maar actief meespeelt in de strijd tegen oplichting.

Onderschept voordat je slachtoffer kunt worden

Bitdefender noemt niet altijd specifieke voorbeelden van onderschepte scams, maar kijkend naar de gebruikte technieken is het aannemelijk dat Scam Copilot onderstaande soort oplichtingspogingen effectief blokkeert.

©ID.nl

Proactieve alerts en bewustwording

Een ander sterk punt van Scam Copilot is de manier waarop het gebruikers actief informeert over opkomende scamgolven. Wordt er in jouw regio bijvoorbeeld veel gefraudeerd via nepmarktplaatsadvertenties of QR-codes voor bankverificatie? Dan ontvang je een waarschuwing met uitleg en herkenningspunten. Zo weet je waar je op moet letten voordat je ermee in aanraking komt.

Daarnaast helpt Scam Copilot je om alerter te worden. De ingebouwde chatbot fungeert als hulplijn bij twijfel. Je kunt teksten, links of screenshots laten analyseren en krijgt direct duidelijkheid. Vooral bij berichten die nét geloofwaardig genoeg zijn om verwarring te zaaien, is dat waardevol.

Alles overzichtelijk in één dashboard

Binnen de Bitdefender-applicaties vind je het Scam Copilot-dashboard. Hier zie je welke onderdelen actief zijn en kun je de bescherming aanpassen. In het overzicht zie je ook hoeveel scams in de afgelopen 30 dagen op je apparaten zijn geblokkeerd — handig om meer inzicht te krijgen.

Conclusie

Scam Copilot is een slimme uitbreiding op je digitale bescherming. Niet door achteraf schade te beperken, maar door actief te voorkomen dat je in een val trapt. Met continue updates, herkenning van nieuwe patronen, proactieve waarschuwingen en een hulplijn bij twijfel maakt Scam Copilot het verschil tussen een onschuldig klikmoment en financiële of persoonlijke schade. En het mooiste is: je hoeft er zelf geen specialist voor te zijn.

Een frisgroen gazon lijkt vanzelfsprekend, maar vraagt juist in het voorjaar en de vroege zomer wat extra aandacht. Eind mei begint het gras echt te groeien, en dat is hét moment om je maairoutine op orde te brengen. Met de juiste aanpak blijft je gazon sterk, dicht en egaal.

Lees ook: Elektrische maaier vs handgrasmaaier: wat zijn de verschillen?

Wil je je gazon in topvorm houden (of krijgen), dan zijn er een aantal dingen die je moet doen of juist moet laten. Met onderstaande tips moet het lukken!

Maai niet te kort

Veel mensen maaien het gras te kort, in de hoop het minder vaak te hoeven doen. Maar dat werkt juist averechts. Door te kort te maaien, raakt het gras gestrest en ontstaan kale plekken, waar onkruid en mos hun kans grijpen. Het advies is om een maaihoogte aan te houden van 3 tot 4 cm. In schaduwrijke stukken mag het gras zelfs wat langer blijven (rond de 5 cm), zodat het voldoende kracht behoudt.

Maai liever wat vaker, zodat je er telkens maar een klein stukje vanaf haalt. Daarmee voorkom je dat het gras verzwakt. In periodes van sterke groei (zoals mei en juni) is één tot twee keer per week maaien ideaal. Een handige vuistregel: verwijder per maaibeurt maximaal een derde van de grasspriet.

Wissel van richting

Altijd in hetzelfde patroon maaien zorgt voor 'vaste banen' in het gras. Het gevolg: platgedrukt gras dat minder goed herstelt. Door af te wisselen in maairichting (bijvoorbeeld de ene keer in de lengte, de volgende keer in de breedte), blijft het gras veerkrachtig en groeit het gelijkmatiger.

Laat het afgemaaide gras liggen (soms)

Bij droog weer en regelmatig maaien kun je het fijne maaisel laten liggen. Dat werkt als natuurlijke bemesting. Deze methode heet mulchmaaien. Gebruik daarvoor bij voorkeur een maaier met mulchstand of speciale mulchplug.

Is het gras lang of nat? Dan is het beter om het maaisel op te vangen en af te voeren. Te veel achtergebleven gras verstikt het gazon en vergroot de kans op schimmel.

©ronstik

Bemest drie keer per jaar

Gras heeft voedingsstoffen nodig om te groeien en zich te herstellen. Eind mei is een uitstekend moment voor de tweede bemestingsronde van het jaar. Gebruik een gazonmeststof die stikstof bevat voor een groeiboost.

Volg dit schema:

Strooi bij voorkeur net vóór een regenbui, of geef daarna water, zodat de mest goed wordt opgenomen.

Geef water als het écht nodig is

In mei regent het meestal nog voldoende, maar droge weken komen vaker voor. Geef pas water als het gras begint te verkleuren of slap hangt. Door te vaak te sproeien blijft het gras oppervlakkig wortelen. En dat wil je juist niet, want diepe wortels maken het gras sterker en beter bestand tegen warme, droge periodes.

Geef liever eens per week veel water dan elke dag een beetje. Zo stimuleer je diepe wortelgroei en wordt je gazon beter bestand tegen droogte.

©Jérôme Rommé

Kale plekken herstellen: zo doe je dat

Kale plekken ontstaan vaak na de winter, door intensief gebruik of na een stevige verticuteerbeurt. Om ze goed te herstellen, begin je met het losmaken van de bovenlaag. Gebruik een harkje om de aarde wat los te krabben, zodat het graszaad straks goed contact maakt met de bodem. Kies graszaad dat past bij jouw type gazon (bijvoorbeeld speelgazon of schaduwgazon) en strooi dat gelijkmatig over de kale plek. Druk het vervolgens licht aan, bijvoorbeeld met een plankje of met de achterkant van een hark, zodat het zaad niet wegwaait of wegspoelt.

Houd de ingezaaide plek goed vochtig, vooral in de eerste twee weken. Geef regelmatig kleine beetjes water om uitdroging te voorkomen. Zodra de eerste sprietjes zichtbaar zijn, kun je het sproeien wat afbouwen. Voor een sneller resultaat kun je het graszaad mengen met een dun laagje potgrond of compost. Dat helpt tegen uitdroging én beschermt tegen vogels.