ID.nl logo
NAS-schijven van 8 en 14 TB vergeleken
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

NAS-schijven van 8 en 14 TB vergeleken

Als je echt veel data wilt opslaan, kun je niet om mechanische schijven heen voor je nas. Toch maken ook ssd’s dankzij dalende kosten en de introductie van specifieke NAS-ssd’s een stevige opmars. Het is niet enkel en alleen hdd wat de klok slaat. Wij namen de populairste NAS-schijven onder de loep.

In tegenstelling tot ssd’s heb je wat mechanische schijven betreft niet gek veel keuze. Met WD’s (Western Digital) acquisitie van HGST (Hitachi Global Storage Technologies) resteren WD, Seagate en Toshiba als harde-schijffabrikanten, waarbij de eerste twee het leeuwendeel van de Nederlandse markt voor hun rekening nemen. Dat er weinig merken resteren heeft twee kanten: de markt voor mechanische schijven neemt af, en een nieuwe fabrikant zal dus niet snel instappen. De kennis, expertise en benodigde investeringen om een goede kwaliteit harde schijf te maken, is enorm. Praktisch elke fabrikant kan een ssd-controller en wat nand-flashgeheugen inkopen om een ssd te maken, een mechanische schijf maken is een vak apart.

Hoewel er in theorie veel meer NAS-ssd-fabrikanten zouden kunnen zijn, is dat aanbod momenteel nog beperkter: alleen WD en Seagate hebben nog specifieke NAS-ssd’s op de markt gebracht. Redelijk recent pas overigens, dus wellicht dat daar op termijn nog verandering in komt.

Speciale NAS-schijf

Een van de vragen die nog altijd slecht wordt beantwoord door fabrikanten is wat een schijf specifiek echt een NAS-schijf maakt. Dat een NAS 24/7 aanstaat en dat we dus verwachten dat een schijf dat aan kan, is duidelijk. Afgaande op de datasheets zien we dat praktisch elke moderne schijf, dus ook een schijf die niet speciaal voor een NAS bestemd is, prima in staat moet zijn om 24/7 te functioneren. Louter om die reden hebben we in de vergelijking van de 14TB-schijven ook een niet-NAS-schijf opgenomen. Hoewel experts er al jaren discussie over voeren, kunnen wij niet anders concluderen dat je een NAS-schijf koopt omdat je daar toch net een beetje beter ‘gevoel’ bij hebt.

Over individuele ssd-componenten is meer bekend en dat maakt het makkelijker om echt onderscheid te maken tussen een ssd voor licht of juist intensief NAS-gebruik. Dit bespreken we verderop, want elk van de NAS-ssd’s heeft een wezenlijk andere functie.

De relevante factoren

Hoewel de technische verschillen beperkt zijn, dienen we NAS-schijven wel anders te bekijken dan hun desktop-tegenhangers. Het energieverbruik is extra belangrijk, want een elke watt verschil in idle-verbruik scheelt zo’n twee euro op jaarbasis en met een groot aantal schijven kan dat oplopen.

Ook de geluidsproductie wegen we zwaar. Een luide harde schijf kan een serieuze bron van ergernis zijn. We testen daarom de geluidsproductie in de ruststand, bij een sequentiële belasting zoals het streamen van een videobestand en in een worstcasescenario: random access over de hele harde schijf. Let op: wij testen in een gedempte ophanging zoals je in een betere NAS zult vinden. Gebruik je een instap-NAS, ga er dan vanuit dat de geluidsproductie een stuk hoger ligt.

Voor de prestaties kijken we naar een aantal verschillende scenario’s. Hoe vlot kan de schijf grotere hoeveelheden grote blokken lezen en schrijven, in hoeverre houden ze die prestaties vast wanneer we juist veel piepkleine bestandjes hebben en hoe rap kan de schijf specifieke kleine deeltjes op de schijf benaderen (toegangstijd). Houd wat de maximale doorvoer rekening met het feit dat een NAS met gigabit-lan-aansluiting altijd tot zo’n 100 MB/seconde wordt beperkt. Hogere snelheden zijn dus pas relevant wanneer je een multi-gigabit-netwerk hebt of twee lan-poorten op je NAS kunt koppelen.

Betrouwbaarheid?

In theorie is de betrouwbaarheid van een harde schijf het meest cruciale element, maar in de praktijk niet iets wat je op betrouwbare, representatieve wijze kunt testen. Dat vereist gigantische aantallen en een jarenlange test. De geschiedenis vertelt ons dat elk merk meer en minder succesvolle series heeft gehad ongeacht wat hun specificaties vooraf zeiden. Cloudopslaggigant Backblaze rapporteert een aantal keer per jaar betrouwbaarheidsstatistieken van verschillende merken, maar zij testen vooral consumentenschijven in een zwaar cloudserverscenario. Interessant leesvoer, maar beperkt relevant voor onze eigen afwegingen. Crucialer is het feit dat elke schijf kapot kan gaan en een langere garantie is geen bescherming tegen dataverlies. Zorg dus altijd voor een gedegen back-up, juist ook van je NAS! De NAS zelf is op zichzelf geen back-up.

De beste 8TB-schijf

Zoek je een 8TB-schijf, dan komt je keuze uit op de WD Red, Seagate IronWolf of Toshiba N300. Alle drie de schijven zijn gemaakt zijn om 24/7 te draaien, circa 180 TB per jaar te verwerken en zouden normaal gesproken tientallen jaren mee moeten gaan. Het blijven beloftes, maar gezien alle drie fabrikanten drie jaar garantie geven, zien we daar vooralsnog geen winnaar.

Het grootste verschil is dat Seagate en Toshiba op 7200 toeren en WD op 5400 toeren werkt. Dat gaat overigens niet voor de hele serie op, zo werkt de IronWolf 4TB bijvoorbeeld op 5900 rpm. Het is aannemelijk dat het verschil in rotatiesnelheid het prestatieverschil tussen de schijven verklaart. Zo zijn Toshiba en Seagate in staat om grote datasets en kleinere bestanden op hogere snelheden uit te lezen en weg te schrijven. Seagate en Toshiba tonen zich dus interessanter voor iedereen met een multi-gigabit-netwerk.

Seagate is gemiddeld genomen nog iets sneller, marginaal zuiniger onder belasting en bovenal een stukje stiller. Daarmee is de Seagate IronWolf 8TB de sterkste schijf van de drie titanen.

Toshiba is echter significant goedkoper, dus als de geluidsproductie geen bezwaar is, is de N300 een aantrekkelijke rappe 8TB-schijf voor een NAS-eigenaar die graag op het budget let. En ook de WD Red is in de praktijk eigenlijk niet minder interessant, sterker nog: iedereen die geen multi-gigabit netwerk op de planning heeft staan, moet zich afvragen of de nog lagere geluidsproductie van de WD Red niet belangrijker is, van de hogere prestatie merk je immers niets.

Groot is het verschil niet, maar als je graag de allerstilste schijf hebt, is de WD Red jouw keuze. Kortom, elke schijf dient zo een andere doelgroep, echte afraders zitten er gelukkig niet tussen. Vandaar dat we alle drie de schijven het keurmerk Redactietip geven.

©PXimport

De beste 14TB-schijf

Ten tijde van de test was de 14TB-variant van de Toshiba N300 lastig en voor een ongebruikelijk hoge prijs te krijgen, dus richten we onze ogen op de WD Red en Seagate IronWolf. Om de tweestrijd iets interessanter te maken, voegen we ook de WD Red PRO (die zich richt op prestaties en extremere workloads) én de Seagate Barracuda Pro toe. Die laatste is niet per se een NAS-schijf, maar wel gemaakt voor 24/7-gebruik en topprestaties. Interessant vergelijkingsmateriaal om aan te tonen dat het labeltje ‘voor NAS’ eigenlijk weinig zegt over de schijf zelf.

In grote lijnen zien we een vergelijkbaar resultaat als bij de 8TB-varianten. De iets sneller draaiende Seagate IronWolf presteert wat beter, terwijl WD Red net wat stiller en nipt zuiniger is. Opvallend is wel dat beide 14TB-schijven stiller zijn dan hun 8TB-tegenhangers. De WD Red 14 TB blijft zelfs tijdens intensieve random-access-taken extreem stil, maar Seagate doet het verre van slecht en komt wat geluid betreft in rust en onder sequentiële belasting heel dichtbij de WD Red.

Gezien de kleinere verschillen in geluidsproductie vinden we de Seagate IronWolf 14TB de mooiste balans bieden tussen prestaties, prijs en geluidsproductie. Voor de echte stiltefreak gaat er echter niets boven de WD Red 14TB, de stilste schijf die we tot dusver hebben getest. Is de prijs geen factor, dan speelt de WD Red Pro 14TB zich ook goed in de kijker: deze is namelijk significant sneller dan de andere 14TB-schijven en komt met vijf jaar garantie. Hij is iets luider in een random-access-scenario, maar erg stil in rust en sequentiële taken. Voor consumenten niet direct reden om honderd euro méér te betalen. Gebruik je je NAS zakelijk of kies je prestaties boven alles, dan is de WD Red Pro 14TB absoluut het overwegen waard. Kortom, de beste schijf hangt af van wat jij belangrijk vindt. Ook hier geven we zowel de WD Red als de Seagate IronWolf een Redactietip-keurmerk.

Dezelfde naam, andere schijf

Let op dat zowel WD als Seagate door de jaren heen dezelfde productnamen aanhouden, en wij hier specifiek de meest recente modellen hebben getest. Modellen uit voorgaande jaren hebben soms minder cachegeheugen (wat de prestaties kan beïnvloeden) en ook de geluidsproductie wisselt uit ervaring per generatie. Let dus goed op de productcode in de tabel!

De beste NAS-ssd

Ook wat hun ssd-ontwerp betreft, zien we dat WD en Seagate compleet andere keuzes maken. Je keuze wordt direct beperkt door de aansluiting in je NAS. Heb je een NAS met cachesloten voor m.2-nvme-ssd’s, zoals de Synology DS918+, dan past enkel de IronWolf 510 (of een gewone m.2-nvme-ssd die niet specifiek voor een NAS bedoeld is). Heb je een m.2-sata-slot, dan is de WD Red SA500 juist weer je enige keuze. Voor 2,5inch-sloten kun je wel kiezen tussen Seagate en WD.

Het technisch ontwerp van beide fabrikanten is compleet anders. Zo zien we een heel groot verschil in geclaimde levensduur in het voordeel van Seagate. We geven Seagate graag complimenten voor het ontwikkelen van échte NAS-ssd’s met een focus op extreme duurzaamheid. Het product bevat een controller uit het enterprisesegment, uitstekende secundaire componenten en heeft een extreme hoeveelheid overcapaciteit om te kunnen omgaan met slijtage van geheugencellen. Dat geeft vertrouwen wanneer betrouwbaarheid de eerste prioriteit is. De IronWolf 510 is zelfs één van de snelste nvme-ssd’s op de markt wat betreft prestaties met kleine datablokken. Juist voor caching is dat belangrijk, waarmee Seagate de technisch meest interessante caching-ssd maakt. De IronWolf 110 (2,5 inch) is weliswaar iets minder snel, maar op papier de meest betrouwbare manier om je data voor lange tijd op te slaan.

De keerzijde is wel dat de Seagate NAS-ssd’s veel duurder zijn dan hun WD-tegenhanger. En termen als ‘technisch’ en ‘op papier’ geven al aan waar onze zorg zit: uit ervaring weten we dat zelfs instap consumenten-ssd’s vele jaren meegaan en enorme hoeveelheden data kunnen verwerken. Dat WD weinig meer gedaan lijkt te hebben dan wat kleine (firmware-)tweaks op hun consumenten-ssd uit te voeren, klinkt weliswaar als een goedkoop verhaal, maar in de praktijk zal ook deze ssd je data vele jaren veilig kunnen vasthouden of als cache kunnen functioneren. Zeker als consument die de NAS niet extreem belast, is de forse besparing dan toch weer best aantrekkelijk.

©PXimport

©PXimport

▼ Volgende artikel
Black Friday Week bij Expert: zeven elektronica-deals die je niet wilt missen
Huis

Black Friday Week bij Expert: zeven elektronica-deals die je niet wilt missen

Het is Black Friday Week bij Expert. In de winkels én online vind je hoge kortingen op televisies, laptops, wasmachines, drogers, e-readers en slimme apparaten. Dit is dus hét moment om toe te slaan. Hieronder zetten we zeven producten in de spotlight – en je ziet meteen welke korting je krijgt!

Partnerbijdrage - in samenwerking met Expert

LG 55QNED86A6A 55-inch: 4K QNED EVO-televisie

De LG 55QNED86A6A combineert QNED EVO-technologie met een 55-inch 4K-scherm voor helder beeld en nauwkeurige kleuren. De α8 AI Processor 4K optimaliseert beeld en geluid automatisch, terwijl HDR10 en HLG zorgen voor een breed dynamisch bereik. Dankzij WebOS 25 schakel je snel tussen apps, en met vier HDMI 2.1-poorten sluit je moeiteloos consoles of streamingapparaten aan. Een complete smart-tv voor films, series en gaming.

💡LG 55QNED86A6A: van 849 euro voor 675 euro

Samsung WW11DG6B25LB: grote en zuinige wasmachine

De Samsung WW11DG6B25LB heeft een ruime trommel van 11 kilo en centrifugeert met 1400 toeren. EcoBubble wast grondig op lage temperatuur en Hygiënisch Stomen verwijdert bacteriën en allergenen. Met SuperSpeed is een volle trommel in 39 minuten schoon. Het AI Display leert welke programma's je het meest gebruikt en zet die vooraan. Bovendien is het met een energieklasse van A -10% ook nog eens een zuinige wasmachine.

💡Samsung WW11DG6B25LB: van 819 euro voor 566 euro

Beko BM3T3823W: energiezuinige warmtepompdroger

De Beko BM3T3823W is een energiezuinige warmtepompdroger met een capaciteit van 8 kilo. Dankzij EcoGentle blijven kleuren mooi, terwijl het AquaWave-systeem zorgt voor een zachte trommelbeweging die slijtage beperkt. De vijftien programma's bieden opties voor uiteenlopende stoffen, van katoen tot fijne was. Het overzichtelijke LED-display toont de resterende tijd en maakt elke instelling eenvoudig.

💡Beko BM3T3823W: van 519 euro voor 433 euro

Het is Black Friday Week bij Expert! Profiteer deze week van onweerstaanbare Black Friday Deals op al je favoriete televisies, wasmachines, drogers, laptops, e-readers en nog veel meer! Naast de Black Friday Deals op deze pagina zijn er nog veel meer. Allemaal zien? Ga naar https://www.expert.nl/black-friday voor alle deals!

Inventum VVW6008AB: vrijstaande vaatwasser

De Inventum VVW6008AB is een praktische vrijstaande vaatwasser met ruimte voor twaalf couverts. Met een hoogte van 85 centimeter past hij onder de meeste aanrechtbladen. De indeling is overzichtelijk en de bestekmand houdt messen, vorken en lepels bij elkaar zodat alles goed schoon wordt. Een nuchtere, stille vaatwasser die ontworpen is voor dagelijks gebruik.

💡Inventum VVW6008AB: van 379 euro voor 299 euro

Acer Aspire Go 15 (AG15-42P-R6QL): allround laptop

De Acer Aspire Go 15 combineert een slank ontwerp met sterke prestaties. De AMD Ryzen 7 5825U-processor en 16 GB RAM zorgen voor soepele multitasking, terwijl de 512 GB SSD voor snelle opstarttijden zorgt. Het 15,6-inch Full HD IPS-scherm levert scherpe beelden en AMD Radeon Graphics zorgt voor verbeterde grafische prestaties. Een lichte, veelzijdige laptop voor thuis, studie en onderweg.

💡Acer Aspire Go 15 (AG15-42P-R6QL): van 599 euro voor 499 euro

Eufy Video Doorbell E340 + Chime: slimme deurbel

De Eufy Video Doorbell E340 toont wie er voor je deur staat in scherpe 1080p- of 1536p-modus. Dankzij de draadloze installatie heb je geen bedrading nodig. Via de Eufy-app bekijk je livebeelden en meldingen op je smartphone. De meegeleverde Chime zorgt dat je het signaal ook zonder telefoon hoort. Een eenvoudige manier om je huis slimmer en veiliger te maken.

💡Eufy Video Doorbell E340 + Chime: van 199 euro voor 119 euro

Kobo Libra Colour (zwart): e-reader met kleurenscherm

De Kobo Libra Colour heeft een 7-inch E Ink Kaleido 3-scherm dat omslagen, illustraties en notities in kleur weergeeft. De e-reader is waterbestendig (IPX8) en biedt 32 GB opslag voor duizenden boeken. ComfortLight PRO vermindert automatisch blauw licht voor prettig lezen. Wie met de Kobo Stylus 2 werkt (optioneel), kan notities en markeringen in kleur maken. Ideaal voor lezen thuis en onderweg.

💡Kobo Libra Colour (zwart): van 239 euro voor 209 euro

Over Expert

Expert is in 2025 voor de achtste keer uitgeroepen tot Beste Winkelketen in de elektronica-branche. De formule staat al jaren bekend als dé klantgerichte vakspeciaalzaak in home-elektronica, met een aanbod van betrouwbare merken en scherpe aanbiedingen. Bestel je online, dan koop je altijd bij een van de 141 lokale Expert-winkels in je eigen regio. Die persoonlijke aanpak zorgt voor goed advies en een service die past bij jouw situatie. Je kunt dus kiezen: bestel via de webshop of bezoek een van de 141 winkels verspreid door Nederland.
Alle Expert Black Friday-deals zien? Ga dan naar https://www.expert.nl/black-friday!

▼ Volgende artikel
Review Panasonic TV-55Z90BE6 -  Kwaliteit met een hoog prijskaartje
Huis

Review Panasonic TV-55Z90BE6 - Kwaliteit met een hoog prijskaartje

De Panasonic TV-55Z90BE6 is een premium OLED-tv, net onder het topmodel. Hij mikt op uitmuntende beeldkwaliteit en zal heel wat kijkers aantrekken, ongeacht wat hun favoriete kijkvoer is. Maar de concurrentie is zwaar en we vragen ons af of de tv iets extra te bieden heeft.

Fantastisch
Energy label
Samenvatting

De Panasonic Z90B levert prachtige beelden dankzij het heldere Master OLED Pro-paneel en uitstekende kalibratie. De tv ondersteunt alle HDR-formaten en is met snelle HDMI 2.1-poorten ideaal voor gamers. Het geluid is prima en de draaivoet handig. Minpunten zijn het gebrek aan DTS en ontbrekende Belgische apps op Fire TV.

Plus- en minpunten
  • Zeer goede piekhelderheid
  • OLED-contrast en zeer goed schaduwdetail
  • Goede kalibratie af fabrikant
  • Goede bewegingsscherpte
  • Gebrek aan lokale smart tv-apps voor België
  • Geen ondersteuning voor DTS
  • Hoge adviesprijs
Panasonic TV-55Z90BE6

Adviesprijs: 2.199 euro
Wat: Ultra HD 4K 144Hz W-OLED-tv
Schermformaat: 55 inch (139cm)
Aansluitingen: 4x HDMI (2x v2.1 48Gbps, 2x v2.0 18GBps, ARC/eARC, ALLM, 4K144 HFR, VRR), 3x USB, 1x optisch digitaal uit, 1x hoofdtelefoon/subwoofer, 3x antenne, 1x Ethernet, WiFi 5, Airplay2, Bluetooth
Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, HDR10+ Adaptive, Dolby Atmos, Fire TV, USB/DLNA-mediaspeler, dual DVB-T2/C/S2, CI+-slot, HCX Pro AI Mk II Processor
Afmetingen: 1225 x 787 x 348 mm (incl. voet)
Gewicht: 23 kg (incl. voet)
Verbruik (per 1000 uur): SDR 84 kWh/1000h (G) / HDR 147 kWh/1000h (G)

Panasonic heeft nooit voor opvallende designs gekozen en dat is dit keer niet anders. Het zwarte toestel combineert een slank scherm met een relatief grote behuizing voor de elektronica en aansluitingen achteraan. De afwerking is piekfijn in orde. In tegenstelling tot veel concurrenten staat de Z90B op een draaivoet, een detail dat voor velen handig kan zijn. Opvallend is dat de Z90B voorwaarts gerichte luidsprekers heeft die in een balk onderaan het scherm zitten. Het toestel staat nauwelijks 2cm boven het meubel, maar wie een soundbar wil gebruiken kan die toch voor de tv zetten als de luidsprekerbalk in dat geval toch niet wordt gebruikt.

De aansluitingen staan allemaal zijwaarts of naar onder gericht zodat ze wandmontage niet bemoeilijken. De vier HDMI-poorten zijn onderverdeeld in twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten. Die laatste twee leveren 48Gbps bandbreedte en ondersteunen alle belangrijke gamerfuncties, ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync en kunnen gebruikt worden voor gaming in 4K120 (consoles) of 4K144 (pc). Gamers genieten van een lage input-lag, 6,0ms in 2K120 en 10,5ms in 4K60. Verder vinden we drie usb-poorten, ethernet, WiFi 5, Bluetooth, een optische digitale audio-uitgang en hoofdtelefoonaansluiting. Die laatste is via het menu om te schakelen naar een subwoofer-uitgang. Voor live tv is er een dubbele tuner (DVB-T2/C/S2) met een CI+-slot. 

De achterzijde met alle aansluitingen.

Referentie kalibratie en goede piekhelderheid

De Z90B is verder voorzien van een Master OLED Pro paneel, dat is hetzelfde of een gelijkwaardig paneel die we ook op de Philips OLED810 of LG C5 aantreft. Het paneel in ons testexemplaar toonde een bijzonder goede uniformiteit in heldere en donkere beelden, er is geen spoor van verticale strepen. De kijkhoek is zeer goed, zoals bij alle OLED-tv’s, en de anti-reflectielaag is degelijk, al blijft het van belang om sterke reflecties in het scherm te vermijden. Het toestel pakt uit met een bijzonder goede piekhelderheid. In HDR10 Filmmaker mode meten we 1316 nits op het 10%-venster, en 220 nits op het volledig wit scherm.

Lees ook: Zo testen we televisies voor ID.nl

Wat HDR-piekhelderheid betreft steekt de Z90B daarmee zelfs de LG C5 voorbij, al is het verschil klein. In SDR liggen de resultaten dichter bij elkaar, maar neem de LG C5 de leiding op het volledig wit veld waar hij 265 nits haalt, terwijl de Z90B op 202 nits zit. Voor SDR zal de C5 daardoor iets helderder lijken. Het kleurbereik van 98,3% P3 is wat we ondertussen al even gewend zijn van OLED-tv’s. Dat is zeer goed, en met die specificaties staat de Z90B uitstekend in de startblokken voor top HDR-beelden.

Veel hangt ook af van de kalibratie, en op dat vlak kunnen we de Z90B echt niets verwijten. We gebruiken graag Filmmaker Mode, in SDR is die erg donker ingesteld. Zet de Verlichtingssterkte op 70, en laat de lichtsensor aan en je bent klaar. De fouten die we meten zijn zo klein dat ze op een referentiemonitor niet zouden misstaan. Reken dan ook op mooie natuurlijke beelden, met veel kleurexpressie en goede schaduwdetails. Ook voor HDR10 is de Filmmaker Mode de beste keuze. De tv levert bijzonder goed schaduwdetail, zelfs in onze moeilijkste testscène, de strandscène uit House of Dragons.

Heb je iets meer detail nodig dan kan dat nog steeds door de ‘Dark Visibility’ instelling te gebruiken. Kleurweergave is erg goed, en heldere nuances blijven uitstekend bewaard. Enkel in de helderste tinten verliezen ze wat kleurintensiteit, dat is typisch voor W-OLED. De Z90B ondersteunt bovendien HDR10+ Adaptive en Dolby Vision IQ Precision Detail, voor de beste HDR-beeldkwaliteit. 

Beeldverwerking

De HCX Pro AI MkII processor die Panasonic ook in vorige modellen gebruikte levert bijzonder mooie prestaties. Deinterlacing van live tv (1080i) beeld en ruisonderdrukking scoren goed. Al dient gezegd dat Panasonic erg voorzichtig is met beeldverwerking. De ‘Min’ instelling is voor de meeste beeldverwerking een veilige keuze. Bevat de bron duidelijk ruis, dan zal dat vermoedelijk wat te voorzichtig zijn, de ‘Med’ instelling (voor ruisonderdrukking) levert dan betere resultaten. Upscaling zorgt voor mooie, scherpe beelden en met Resolutie Remasteren kan je zelfs wat extra accent leggen. Dat laat je echter best uitstaan bij erg oud (dvd-) beeldmateriaal, de processor accentueert immers ook ruis op dat soort bronnen.

In HDR was de processor erg goed in het vermijden van kleurstroken in zachte kleurovergangen. In SDR zien we nog wat ruimte voor verbetering op dat vlak. Zet ‘Vloeiende schakering’ op ‘Min’, eventueel kan je voor heel zware gevallen naar ‘Med’ schakelen. De processor vermijdt relatief goed dat er te veel detail verloren gaat. De bewegingsscherpte is uitstekend, en met Intelligent Frame Creation kan je de sportbeelden mooi vloeiend maken, of het schokken van het 24fps camerabewegingen in film wegwerken. 

Audiokwaliteit

De Z90B is uitgerust met een redelijk krachtige 2.1-audioconfiguratie van 60W. De stereoluidsprekers staan bovendien voorwaarts gericht, altijd een goed punt voor de audiokwaliteit. Hij ondersteunt Dolby Atmos, maar geen DTS. Voor wie de tv-luidsprekers gebruikt is dat geen belangrijk minpunt. Wie echter een soundbar of andere audio-oplossing gebruikt, moet weten dat de tv geen DTS-signalen doorgeeft via eARC/ARC. Sluit je bron in dat geval dan rechtstreeks aan op de soundbar. Onze filmfragmenten klonken vrij goed, met prima stereoscheiding en een vleugje surround. De woofermodule zorgt voor voldoende bas. De muziekpreset blies onze muziektesten wat extra leven in. De tv kan voldoende volume leveren, maar boven een bepaald niveau hoor je wel wat vervorming. 

Fire TV

Fire TV, het smart tv-systeem van Amazon, vervangt sinds vorig jaar het in huis ontwikkelde My Home Screen. De layout loopt gelijk met die andere smart tv-systemen. Op het Home-scherm neemt een content-caroussel de bovenste helft van het scherm in. Fire TV toont daar op dit moment enkel content-aanbevelingen, geen ongerelateerde reclame. We hopen dat dit zo blijft. Centraal in beeld vind je snelkoppelingen naar het ingelogde profiel, ingangen, bookmarks en de zoekfunctie. Daarnaast is er ruimte voor zes pictogrammen van favoriete apps. Heb je er meer, dan moet je even doorklikken. Verder naar onder zijn er talrijke rijen met aanbevelingen uit verschillende streamingdiensten al krijgt Prime Video duidelijk meer aandacht. De app-store bevat alle belangrijke internationale streamingdiensten, en ook Nederlandse lokale apps zijn vrij goed vertegenwoordigd. Belgische kijkers vinden helaas geen enkele lokale app, een onbegrijpelijk minpunt in 2025. Lees het artikel over Fire TV voor alle details.

De overstap naar Fire TV heeft Panasonic niet aangezet om voor een modernere afstandsbediening te kiezen. De grote afstandsbediening met afgeronde vorm ligt goed in de hand, en de aangename toetsen hebben een lichte aanslag met goede feedback. We zijn ook erg tevreden over de “My App”-toets die je zelf kunt toewijzen aan een app naar keuze, en de “Picture”-toets waarmee je snel van beeldmode verandert. Het ontwerp heeft echter ook nadelen. Door de afmetingen kan je niet alle toetsen bereiken zonder je hand te verplaatsen. En de veelheid aan toetsen is toch wat verouderd. Een compactere versie, met minder toetsen en een oplaadbare batterij zou beter scoren.

De afstandsbediening van de TV-55Z90BE6.

Conclusie

Dat de Panasonic TV-55Z90BE6 uitstekende beeldkwaliteit levert, daar mag je van op aan. Wat jammer dan dat de prijs zo hoog is, dat kost hem een half punt. Als we even vergelijken met concurrenten, dan is de Z90B zonder meer de duurste terwijl hij geen exclusieve features biedt. Minpunten zijn er vooral voor Belgische kijkers die geen enkele lokale app op Fire TV vinden. Het gebrek aan DTS-ondersteuning, daar tillen we minder zwaar aan. Deze tv levert prachtige beelden, zowel in SDR als HDR en hij ondersteunt dan ook nog eens alle belangrijke HDR-formaten. De audio-oplossing levert goede geluidskwaliteit en zorgt samen met de knappe beelden voor een hele mooie filmbeleving. Fire TV heeft alle internationale streaming-apps in huis. Gamers zullen deze televisie ook waarderen want ook voor hen heeft hij alle belangrijke features.