Twee jaar werk gingen in minder dan een halve minuut in rook op toen de Stratos 3-raket van DARE vorig jaar zomer ontplofte. Het studententeam van de TU Delft probeerde met de raket een hoogterecord te vestigen, maar de lancering mislukte. Toch heeft het team veel geleerd van de kostbare les.

De Stratos III steeg in juli van 2018 op vanaf de Spaanse kust. De lancering was het eindresultaat van het meest ambitieuze project van DARE, het Delft Aerospace Rocket Engineering-team. DARE is de praktische tak van de Lucht- en Ruimtevaarttechniekopleiding van de Technische Universiteit, een speelplaats waar studenten hun theoretische kennis in de praktijk kunnen brengen.

Zo’n vijftien studenten, waaronder teamleider Jesse Hummel, hebben een jaar vrij genomen om zich volledig op DARE te richten. Nog eens vijftig studenten werken naast hun studie (of als deel daarvan) aan het project. Binnen DARE werken studenten aan verschillende principes van de raketwetenschap, in een parachuteteam, een telemetrieteam en een brandstofteam. Ook werken zij samen met studenten van andere opleidingen, zoals elektrotechniek en computerwetenschappen.

DARE bestaat sinds 2001. Acht jaar na de oprichting waren de eerste studenten zelfverzekerd genoeg van hun kunnen om een eerste lanceerpoging te wagen. De Stratos I-raket ging omhoog, later gevolgd door de Stratos II en II+. Die laatste haalde destijds het record van 21,5 kilometer, al is dat inmiddels weer in handen van een Duits team. Dit jaar wilde DARE met de Stratos III weer voor het nieuwe record gaan. Het team bouwde voort op de kennis die andere studenten hadden opgedaan om een nieuwe raket te bouwen, een raket die groter was en een paar dingen grondig vernieuwde.

Eén kans

Ondanks alles wat DARE leerde ging de lancering toch mis: de raket explodeerde 23 seconden nadat hij opsteeg. De oorzaak is nog niet bekend volgens Hummel, maar het team analyseert de verzamelde data en de teruggevonden brokstukken. Er is heel veel data verzameld, telemetrie vanuit de raket én vanaf de aarde, die tijdens de vlucht live werd doorgestuurd. De Stratos-lancering blijft uiteindelijk ook een leerproject, en ook als een lancering mislukt is dat waardevol.

Volgens Hummel is het van tevoren amper te voorspellen hoe een lancering gaat. Natuurlijk draait het team wel duizenden simulaties, tienduizenden zelfs, om ieder mogelijk scenario te voorspellen en erop te anticiperen. “Maar tijdens zo’n lancering kunnen er zoveel dingen mis gaan, er zijn zoveel variabelen die meespelen dat zelfs al die simulaties niet genoeg zijn”, vertelt hij aan PCM. Een bijkomend probleem: je kunt niet testen. Je hebt één lancering, en dat is gelijk ook de test. Hummel: “Die kan dan goed of fout gaan.”

In tegenstelling tot veel andere competities waar studententeams aan meedoen (zoals de World Solar Challenge, waar de TU Delft met hun Nuna zonne-auto’s steevast hoog scoort) is het breken van het hoogterecord geen georganiseerde wedstrijd. Er zijn ook niet heel veel andere studententeams die iets soortgelijks doen. In Denemarken zit er één, en er zijn een paar Amerikaanse teams waarvan één het huidige wereldrecord houdt.

©PXimport

Het feit dat het niet om een wedstrijd gaat biedt de studenten veel vrijheid om op hun eigen tempo de raket te bouwen, maar het levert volgens Hummel ook wel weer obstakels op: “We moesten bijvoorbeeld het hele transport naar Spanje regelen, en we moesten een deal sluiten met de lanceerbasis daar. Dat zijn allemaal dingen waar niemand je verder bij helpt.” Spanje was één van de weinige plekken waar de Stratos-raket omhoog kon. Om die te lanceren moest namelijk een zeegebied ter grootte van Friesland worden afgezet – dat kan in de Noordzee niet zomaar.

Het belangrijkste doel van de Stratos-raket is simpel: hij moet zo hoog mogelijk komen. “En als je hoger wil, dan moet je een grotere raket hebben”, zegt Hummel pragmatisch. “Er zijn drie belangrijke manieren om een raket hoger te kunnen laten vliegen. De motor is een belangrijke, want hoe krachtiger die is, hoe hoger je komt. Hetzelfde geldt voor brandstof: hoe meer, hoe beter. Maar het helpt ook om lichter materiaal te gebruiken. Daarom maakten we onze brandstoftank dit keer van carbon fiber”, vervolgt hij.

DARE koos ervoor alledrie vernieuwingen te implementeren in de raket: die was groter, maar ook lichter dan de vorige. “Door de extra grootte paste er meer brandstof in de tank, wel 262 liter, terwijl het hele voertuig nog lichter was dan de Stratos II+”, aldus Hummel.

Hybride motor

DARE koos bovendien voor het bouwen voor een hybride motor. Daar zijn ze in Delft inmiddels uniek én goed in, volgens Hummel. Raketten kunnen met vaste en vloeibare brandstof werken, maar het Delftse studententeam koos voor een tussenoplossing. “In een ideale wereld zouden we voor vloeibare brandstof gaan, want dat is in absolute prestaties wel het best”, zegt Hummel.

Met vloeibare brandstof (wat de meeste huidige raketten gebruiken) kun je de motor op ieder moment uitschakelen en dat is handig als er iets mis gaat tijdens de vlucht, zoals in het geval van de Stratos III. Een raket op vaste brandstof steek je aan, maar die stopt niet totdat de brandstof op is. Maar, vult Hummel aan, vloeibare brandstof heeft ook nadelen: “Het was zeker in het begin voor ons heel moeilijk om te maken. Bovendien kan het onveiliger zijn, en dat is zeker voor een studententeam niet goed. Dat maakt het ook moeilijker om een Europese testlocatie te vinden waar we kunnen lanceren.”

Daarom bouwt DARE een eigen hybride motor, met een vloeibare oxidator in de tank en een vaste brandstof voor de energie. Die brandstof maken de studenten zelf in Delft. Het is een mengsel van sorbitol, parafine en aluminiumpoeder. De raket vliegt dus, zoals DARE het zegt, op zoetjes en kaarsvet …

Voor DARE was het niet genoeg om alleen “een stuk vuurwerk de lucht in te schieten””, vertelt Hummel. Het team wilde wel dat de raket iets nuttigs kon doen. Daarom werkte DARE samen met het Nederlandse Lucht- en Ruimtevaartcentrum (NLR). “Die hebben een boordcomputer in de raket gezet. Tijdens de lancering verzamelden we informatie over de krachten die zo’n computer krijgt te doorstaan. Dat is voor organisaties zoals NLR nuttig om te weten voor toekomstige missies.”

De mislukte lancering houdt de studenten niet tegen om het project voort te zetten. Hummel is zelf inmiddels geen teamcaptain meer, maar heeft het stokje overgedragen aan een nieuwe generatie studenten. Die gaan gewoon door, dit keer met de Stratos IV. Maar eerst moeten zij goed bestuderen wat er precies misging met de vorige. Het is progressie met vallen, opstaan én explosies.

Strijken is iedereens favoriete bezigheid. Extra hulp kan dan goed van pas komen en deze compacte strijkoplossing van Philips belooft deze klus makkelijker te maken. Maar hoe ervaren gebruikers dit apparaat in de praktijk? Twaalf testers van Review.nl gingen ermee aan de slag en deelden hun bevindingen over de Philips AIS6020 veelzijdige stoomgenerator met geïntegreerde strijkplank. Wat is hun oordeel?

Partnerbijdrage - in samenwerking met Philips

De Philips All-in-One 6000-serie - de door het testpanel geteste AIS6020 - is een slimme oplossing die ervoor zorgt dat je altijd goed gekleed gat. Met de 3-in-1 combinatie van strijkijzer, stomer en plank verwijder je snel kreuken uit kledingstukken in elke verticale, horizontale of gekantelde positie. De OptimalTEMP-functie zorgt ervoor dat er gegarandeerd geen schroeivlekken op alle strijkbare stoffen komen. De krachtige continue stoom (45g/min) verwijdert 99,9% van alle bacteriën om op te frissen en luchtjes te verwijderen. Twaalf testers van Review.nl hebben deze combinatie aan een grondige test onderworpen.

Combinatie: compact en veelzijdig

Het apparaat combineert een stoomgenerator met een flexibele strijkplank in één compact systeem. De snelle opwarmtijd van 80 seconden en het gebruiksgemak worden door vrijwel alle testers geprezen. "Het stoomstrijkijzer warmt heel snel op, water gaat makkelijk in een fles en je kunt handig mouwen op de schuine plank strijken", aldus P. Brussee, die het apparaat een 8,0 geeft.

©Philips

Het design van de AIS6020 is doordacht vormgegeven. De strijkplank is in hoogte verstelbaar en kan ook schuin worden gezet voor het strijken van mouwen. Ilse P. is enthousiast: "Doordat je recht blijft staan en geen kracht hoeft te zetten is het ook minder belastend." Het lichte gewicht van het strijkijzer wordt door meerdere testers als pluspunt genoemd. Mark waardeert de verschillende instelmogelijkheden: "Je kunt de plank gebruiken als strijkplank maar ook verticaal om even snel iets te stomen." 

Stoomkracht en gebruiksgemak

 De stoomproductie van de AIS6020 krijgt veel lof. "De stoomstoot is krachtig en kan worden aangepast met de drukknop op het ijzer", merkt Richy op. Het waterreservoir is eenvoudig te vullen met een grote fles die op de voet wordt geplaatst. Tester J. is zeer te spreken over de prestaties: "Het krachtige stoomsysteem zorgt echt voor een glad resultaat in veel minder tijd dan met een traditionele strijkplank."

©Philips

De strijkplank is in verschillende standen te zetten.

Het gebruiksgemak scoort hoog bij de meeste testers. De opbouw is eenvoudig en het systeem is intuïtief te bedienen. "Het is zeker een handig apparaat als je er ruimte voor hebt", noteert een tester die een 7,0 geeft. Hartman benadrukt: "Het installeren en verstellen spreekt voor zich." 

Formaat kent beperkingen

De compacte afmetingen van de strijkplank worden door verschillende testers als beperking gezien. "Voor broeken moet je vaker opschuiven", merkt een reviewer op. Tester H. is wat kritischer op de AIS6020, omdat deze tester een groot gezin van vijf personen heeft: "Strijkplank te klein, gammel, oogt goedkoop." Ook tester Mark wijst op een praktische beperking: "Als de plank verticaal staat en volledig uitgeschoven is heeft het ijzer niet meer heel veel bewegingsvrijheid."

✅ Pluspunten

• Snel op temperatuur
• Krachtige en regelbare stoomproductie
• Compact en ruimtebesparend
• Gebruiksvriendelijk

❌ Minpunten

• Strijkplank aan de kleine kant
• Constructie voelt wat fragiel aan
• Prijzig

Conclusie 

De Philips AIS6020 is een innovatieve strijkoplossing die vooral uitblinkt in gebruiksgemak en snelheid. Met een gemiddelde score van 7,8 wordt hij meer dan ruim voldoende beoordeeld, maar zijn de testers het er vooral over eens dat de strijkplank eigenlijk net wat aan de korte kant is om alle soorten kledingstukken aan te kunnen. Het compacte formaat is hierdoor zowel een voor- als nadeel: ideaal voor kleine ruimtes, maar minder geschikt voor grote stukken wasgoed.

Met Canva kun je eenvoudig professioneel ogende presentaties, socialmediaposts en zelfs websiteontwerpen maken – en dat zonder voorkennis. Dankzij de beschikbare sjablonen ga je snel en moeiteloos aan de slag. Bovendien biedt Canva krachtige AI-functies die je stap voor stap ondersteunen bij het creëren van jouw ontwerp. Klaar om je creativiteit te ontdekken?

Tip 1 Aanmelden bij Canva

Canva is gratis te gebruiken. Het enige wat je moet doen, is je aanmelden voor de dienst. Ga naar www.canva.com en klik op Registreren. Je kiest hier om in te loggen met je Google- of Facebook-account of je klikt op Doorgaan met e-mailadres. Kies je voor de laatste optie, dan kun je in het volgende scherm je naam aangeven. Je krijgt een code in je inbox en vult deze vervolgens in op de website van Canva.

Als eerste vraagt Canva waar je de dienst voor wilt gebruiken. In de meeste gevallen is Persoonlijk de beste optie, maar als je Canva bijvoorbeeld wilt gebruiken in je klas, dan kies je hier beter voor Leraar. Zoals gezegd is Canva gratis te gebruiken, maar bij aanmelding kun je ervoor kiezen om een gratis proefperiode voor Canva Pro uit te proberen. Je moet dan wel alvast betaalgegevens aangeven, dus wij kiezen hier nu maar even voor Misschien later. Als je geen e-mails van Canva wilt krijgen, selecteer je in het volgende scherm Niet nu. Als je wilt weten wat je allemaal met Canva kunt doen, dan vind je onder Aan de slag met Canva een aantal lessen die je kunt volgen.

Bij het aanmelden voor Canva kies je hoe je Canva wilt gebruiken. Dit heeft geen invloed op de functies die Canva biedt.

Tip 2 Ontwerp maken

Wij duiken meteen in het diepe door op + Een ontwerp maken te drukken. Het grote voordeel van Canva ten opzichte van bijvoorbeeld Photoshop of een ander ontwerpprogramma is dat je de beschikking hebt over ongelooflijk veel sjablonen. En deze sjablonen heb je in alle soorten en maten en voor alle mogelijke doeleinden. Kies bijvoorbeeld links voor Sociale media, klik bovenin op Instagram en je vindt duizenden goeduitziende sjablonen die je kunt openen, bewerken en naar je eigen hand zet. Uiteraard kun je ook met een leeg document beginnen, maar vanwege de vele sjablonen raden we je dit niet aan.

Laten we eerst een gewoon document maken. Klik op Docs en vervolgens op Alles bekijken. Op het moment van schrijven zijn er meer dan 2100 sjablonen. Boven de resultaten vind je een aantal filters, klik op Alle filters en links verschijnt een menu waar je nog veel meer opties hebt. Zoek je een specifiek sjabloon, dan kun je ook boven een zoekterm aangeven, zoals bruiloft of uitnodiging. De meeste resultaten bevatten Engelse teksten, maar die kun je later wijzigen. Klik op een sjabloon om meer informatie te zien. De meeste sjablonen zijn door professionele ontwerpers gemaakt en je kunt deze gebruikers volgen of op de naam klikken om meer designs van ze te zien. Onder de naam van het sjabloon zie je ook de grootte van het document.

Zie wie een sjabloon heeft gemaakt en open het sjabloon om het te bewerken.

Tip 3 Teksten wijzigen

Klik op Pas deze sjabloon aan om het voorbeeld te openen. Laten we eerst de sjabloonteksten aanpassen. Zodra je met je muis over een tekst gaat, zie je het tekstvak oplichten met een paarse rand. Dubbelklik op de tekst en gebruik je toetsenbord om de tekst in dit tekstvak te wijzigen. Wil je de eigenschappen van de tekst wijzigen, dan doe je dit boven in het menu. Verander bijvoorbeeld het lettertype, de tekengrootte, kleur of uitlijning van de tekst in het tekstvak. Als je op Effecten klikt, dan wordt er een menu aan de linkerkant geopend waar je verschillende soorten schaduwen of andere teksteffecten kunt selecteren. Ook de vorm of een eventuele achtergrond van de tekst is hier te wijzigen. Denk er wel aan dat je het design van het sjabloon hier wel mee kunt verstoren, ga dus spaarzaam om met teksteffecten. Zelf een tekstvak toevoegen kan uiteraard ook. Klik op Tekst en kies voor Voeg een tekstvak toe. Klik links op één van de tekststijlen of pas alle instellingen aan door bovenin het lettertype, de kleur of stijl te wijzigen. Links kun je onder Lettertypecombinaties ook een vooringestelde letter- en vormgevingscombinatie kiezen.

Canva biedt talloze effecten voor je teksten.

Tip 4 Afbeeldingen bewerken

Wil je een tekstvak verplaatsen, dan ga je met de cursor eroverheen totdat de rand paars wordt. Sleep het vak nu naar een andere positie. Je kunt een tekstvak vergrendelen, zodat je het niet per ongeluk kunt wijzigen of verplaatsen door op het slotje boven het element te klikken. Hier vind je ook de optie om een tekstvak (of ander element) te dupliceren of iets te verwijderen. Alle wijzigingen worden overigens meteen opgeslagen, je hoeft dus niet bang te zijn dat je bewerkingen verliest. Je moet uiteraard wel een actieve internetverbinding hebben.

Als je design-elementen van een sjabloon wilt veranderen, dan werkt dit in principe op dezelfde manier als een tekstvak; je hebt alleen een paar andere menu-onderdelen tot je beschikking. Elk element is te selecteren zodra je er met je cursor overheen beweegt, tenzij een element is vergrendeld. Sommige ontwerpen maken gebruik van afbeeldingen of vormen die meerdere keren zijn gekopieerd, maar met een verschillende mate van doorzichtigheid. Klik op een element en druk vervolgens op het transparantie-pictogram. Met de schuif eronder bepaal je de mate van doorzichtigheid. Met de knop ernaast spiegel je een element horizontaal of verticaal. Wil je een element draaien, dan selecteer je het en kies je voor de draaiknop die naast het element verschijnt.

Je kunt een element uitrekken door aan één van de bolletjes te trekken. De lengte en breedte van een afbeelding worden altijd evenveel vergroot of verkleind. Als je aan één van de zijdes trekt, dan wordt de afbeelding in het element vergroot of verkleind, maar het element zelf blijft even groot. Dit kan er dus voor zorgen dat een afbeelding in een element wordt afgesneden.

Tekstvakken zijn op dezelfde manier te vergroten en te verkleinen. Je kunt elementen ook naar de voor- of achtergrond verplaatsen door op Positie te klikken. Onder Ordenen vind je eveneens opties voor uitlijning van een element.

Pas de transparantie van een afbeelding aan of draai het element.

Tip 5 Vormen en plaatjes

Als je zelf een visueel onderdeel wilt toevoegen, klik dan links op Elementen. Hier heb je de keuze uit geometrische vormen, illustraties, foto’s, diagrammen, tabellen en zelfs bewegende stickers, audio en video voor presentaties. Al deze elementen zijn gratis te gebruiken, tenzij er een kroontje in de rechterbenedenhoek staat. Dit betekent dat ze alleen toegankelijk zijn voor pro-gebruikers. Sleep een onderdeel naar een pagina en er wordt automatisch een element aangemaakt met het onderdeel erin. Wil je de afbeelding als achtergrond gebruiken voor een pagina, klik er dan met de rechtermuisknop op en kies voor Afbeelding als achtergrond instellen.

Is het onderdeel een foto, dan kun je erop klikken en bovenin voor Bewerken kiezen. Links wordt de bewerkstudio geopend. Hier voeg je effecten toe, pas je filters toe of gebruik je apps die een foto kunnen bewerken. Helemaal bovenin zie je ook Magic Studio. Dit is een op AI-gebaseerde bewerkoptie waarmee je achtergronden kunt verwijderen uit foto’s of objecten kunt weghalen. Met de gratis versie van Canva kun je deze opties een paar keer uitproberen, maar heb je geen volledige toegang.

Canva levert heel veel afbeeldingen gratis mee en je kunt ze op allerlei manieren aanpassen.

Tip 6 AI-opties

Er zitten nog veel meer AI-opties in Canva. Zo is het mogelijk om afbeeldingen te genereren op basis van tekstomschrijvingen, iets wat je wellicht al kent van andere AI-afbeeldingsgeneratoren zoals Dall-E. Klik op Elementen en kies voor Genereer je eigen plaatje onder AI-afbeeldinggenerator. Voeg een zo duidelijk mogelijke ‘prompt’ in en kies één van de stijlen eronder. Onder Beeldverhouding kies je de vorm van het te genereren plaatje. Kies vervolgens voor Afbeelding genereren. Onderaan zie je hoeveel credits je nog over hebt. Met de gratis versie heb je vijftig credits om de dienst uit te proberen, daarna moet je een betaald abonnement nemen. Naast afbeeldingen kun je dezelfde AI-optie ook voor illustraties gebruiken. Hiervoor klik je bovenin op Illustraties. Nog interessanter wordt het als je weet dat je ook video’s kunt genereren op deze manier. Deze optie zie je als je op Video’s klikt. Voor video’s heb je overigens maar vijf credits en deze optie is nog in de bètafase.

Met Magic Media genereer je zelf afbeeldingen.

Tip 7 Meerdere pagina’s

Een document hoeft natuurlijk niet maar één pagina te bevatten. Door onderaan op + Pagina toevoegen te klikken, wordt er een pagina aan je document toegevoegd. Dit is dan een lege pagina zonder opmaak. Bovenin heb je de mogelijkheid om de achtergrond van je pagina aan te passen. Klik hiervoor op het kleuren-pictogram. Naast standaardkleuren kun je onder Fotokleuren kleuren kiezen die Canva uit elementen van je eerste pagina haalt.

Wil je de complete vormgeving van de eerste pagina gebruiken, dan is het slimmer om bovenaan de eerste pagina op het Pagina dupliceren-pictogram te klikken. Welke optie je ook kiest, bovenaan een pagina wijzig je de titel als je op Paginatitel toevoegen klikt. Je kunt in dit menu ook een complete pagina vergrendelen, verwijderen of verbergen. Als je een pagina verbergt, kun jij het nog wel zien, maar als je het document downloadt, dan is deze pagina niet zichtbaar.

De optie om kleuren te kiezen op basis van je sjabloon is handig.

Tip 8 Notities en reacties

Naast onderdelen van je document te wijzigen, is het met Canva ook mogelijk om notities en reacties aan je document toe te voegen. Klik onderin op Notities en voeg een commentaar aan de huidige pagina toe. Naast notities kun je ook reacties toevoegen; dit is bedoeld voor specifieke elementen. Handig als je nog niet helemaal tevreden bent over een lettertype, een afbeelding of de positie van een element en je dit nog wilt aanpassen in het uiteindelijke ontwerp. Klik op een element en kies voor het reactie-pictogram. Voeg een reactie in en druk op de verzenden-knop. Je kunt een emoji of sticker toevoegen of iemand taggen, als je samen werkt aan een document.

Reacties voeg je per element toe.

Tip 9 Delen en downloaden

In Canva is het heel makkelijk om samen aan documenten te werken, de andere persoon moet wel een Canva-account hebben. Klik op Delen en voeg onder Mensen met toegang het e-mailadres toe van diegene die aan het document mag werken. Als je een adres hebt aangegeven, kun je erachter kiezen of diegene alleen Mag bekijken of ook Mag bewerken. Een andere optie is dat een persoon alleen reacties mag achterlaten. In dit geval kies je voor Kan reactie achterlaten. Deze laatste optie is handig als je iemand wel om zijn mening wilt vragen, maar deze persoon het design of de inhoud niet kan veranderen.

Wil je in plaats van samenwerken gewoon een koppeling sturen naar mensen, dan doe je dit ook via het menu Delen. Je kiest nu onder Samenwerkingslink voor Iedereen met de koppeling. Kies nu bijvoorbeeld voor Mag bekijken en er wordt een koppeling gemaakt zodra je op Koppeling kopiëren klikt. Met Ctrl+V kun je nu overal deze koppeling plakken.

Wil je je gemaakte document downloaden, dan klik je onderin het deel-menu op Downloaden. Onder Bestandstype kies je bijvoorbeeld voor PDF – Standaard als je het document als digitaal pdf-bestand aan een mail wilt toevoegen. Wil je dat notities zichtbaar zijn in het bestand, dan vink je Gebruik notities aan. Klik op Downloaden en het bestand wordt naar je pc gedownload.

Je kunt makkelijk samenwerken aan documenten in Canva.

Tip 10 Apps ontdekken

Het is onmogelijk om alle functies in Canva te behandelen, maar één optie willen we je niet onthouden en dat is de mogelijkheid om apps binnen Canva te draaien. Klik links op Apps en je ziet tientallen apps weergegeven. Klik op een app om meer informatie te ontdekken over een app en kies voor Openen om de app binnen Canva te gebruiken. Zo zijn er apps om je te helpen bij het vinden van goede kleurcombinaties, kun je verscheidene fotobewerkings-apps binnen Canva draaien en zijn er apps om logo’s mee te creëren.

Heb je niet genoeg aan de standaard Canva-functies? Neem dan een kijkje in de talloze apps die er beschikbaar zijn.