ID.nl logo
Veilig downloaden: hier moet je op letten
© TStudious - stock.adobe.com
Huis

Veilig downloaden: hier moet je op letten

Op het internet vind je zo veel interessante bestanden en leuke programma’s dat het zonde is om alles links te laten liggen. Toch is voorzichtigheid geboden. Het downloaden en openen van bestanden, of het opstarten van programma's, vereist niet alleen gezond verstand, maar ook een flinke dosis voorzorgsmaatregelen.

In dit artikel gaan we in op methodes en hulpmiddelen om bestanden en programma’s zo veilig mogelijk naar je pc te halen.

  • Ken je bronnen
  • Verhoog de bescherming via browser en/of pc
  • Gebruik een online virusscanner
  • Maak een systeemherstelpunt
  • Draai het programma in een gevirtualiseerde omgeving (sandbox)

Lees ook: Maak van Windows Fort Knox: zo beveilig je je systeem en gegevens

Tip 01: Basisveiligheid

Wanneer je het internet opgaat, houd dan in je achterhoofd dat er risico’s zijn, al hoef je daar niet paranoïde van te worden. Er zijn nu eenmaal bedreigingen als hackers, malware, deep fake en ander ongein. Een combinatie van gezond verstand en enkele basismaatregelen kunnen deze risico’s sterk verminderen. Vermijd bijvoorbeeld zogeheten warez-sites, waar auteursrechtelijk beschermd materiaal illegaal en vaak kosteloos wordt verspreid. Het gaat dan veelal om programma’s met een ‘crack’, bijvoorbeeld een serienummer of een tool om de ingebouwde protectie te omzeilen. Niet alleen speelt hier de ethische kwestie, niet zelden zijn zulke sites vergeven van malafide scripts of virussen. Blijf dus weg van sites van bedenkelijk allooi en klik nooit zomaar op onbekende links die je via mails of socialmedia-berichten worden aangeboden.

We gaan er ook van uit dat je de basisbeveiliging op orde hebt. Dit houdt in dat je op je computer over een up-to-date antivirustool en een firewall beschikt en dat beide actief zijn. Eventueel installeer je hiervoor een degelijke internet securitysuite, maar de ingebouwde Windows-beveiliging volstaat ook, zowel antivirus als firewall. Deze moeten natuurlijk wel op de achtergrond actief zijn (zie ook het kader ‘Sneltests’).

Windows-beveiliging: de virus- en bedreigingsbeveiliging is op een ongeregeldheid gebotst.

Sneltests Je kunt als volgt controleren of je antivirus en firewall correct functioneren. Surf naar deze webpagina en klik op Download bij bestanden als eicar.com en eicar.com-zip. Als het goed is, zouden de downloads moeten mislukken en krijg je een bericht van Defender in het Windows-meldingscentrum. Bezoek ook deze pagina voor diverse tests waarmee je de effectiviteit van de beveiligingssoftware op je pc checkt; er is ook een sectie voor Android. Je kunt ze gerust allemaal uitproberen: selecteer een test en klik op Launch the test. De bijbehorende uitleg verduidelijkt wat er idealiter (niet) zou moeten gebeuren. Geen zorgen, alle tests van Eicar en Amtso zijn veilig en veroorzaken geen schade aan je systeem.

Om de betrouwbaarheid van je firewall te testen, raden we een online poortscan aan als GRC Shields!UP. Klik op Proceed en vervolgens op All Service Ports. Groene vakjes na de scan betekenen dat de netwerkpoorten niet reageren op externe scans, zoals het hoort. Een rood vakje duidt op een openstaande poort, wat zeker niet wenselijk is. Blauwe vakjes geven aan dat de poort wel reageert, maar geen verkeer doorlaat; dit is acceptabel, maar niet ideaal.

ShieldsUP!: allemaal stealth-poorten. Hackers zien vast ‘groen’ van nijd.

Tip 02: Bronnen

Als je op zoek bent naar freeware, is het aan te raden eerst de officiële website van de softwareontwikkelaar te raadplegen. Zoek bijvoorbeeld naar official site <programmanaam> om de juiste site te vinden. Neem bijvoorbeeld VLC Media Player: je downloadt deze tool het beste via de officiële site www.videolan.org, en niet via websites https://vlc.onl of https://vlc-media-player.softonic.nl, tenzij deze doorverwijzen naar de officiële downloadpagina. Overigens, dat een url met https:// begint, betekent enkel dat het verkeer tussen je browser en de server versleuteld is, maar garandeert geenszins dat de download veilig is.

Als je toch een betrouwbare verzamelwebsite zoekt voor freeware en shareware, is SnapFiles een goede keuze, maar ook hier raden we aan om, indien mogelijk, altijd de link bij Publisher (Website) te gebruiken.

Dit geldt trouwens ook voor het downloaden van stuurprogramma’s. Probeer deze altijd direct van de website van de fabrikant te downloaden en vermijd het gebruik van driver-updateprogramma’s van (onbetrouwbare) websites.

Probeer altijd eerst op zoek te gaan naar de officiële (download)site.

Tip 03: Bescherming

Gezond verstand is essentieel om bedenkelijke of verdachte sites te herkennen en te vermijden. Gelukkig zijn er hulpmiddelen beschikbaar om je hierbij te helpen. Moderne browsers hebben functies ingebouwd die bescherming bieden tegen potentieel gevaarlijke sites en downloads. In Chrome vind je deze opties onder Instellingen / Privacy en beveiliging, waar je Standaardbeveiliging of Geoptimaliseerde beveiliging kunt inschakelen. Let op, deze laatste stuurt browsegegevens naar Google voor analyse.

In Edge is een vergelijkbare functie te vinden bij Instellingen / Privacy, zoeken en services, in de sectie Beveiliging. Hier is het aan te raden Microsoft Defender SmartScreen, Mogelijk ongewenste apps blokkeren en Beveiliging tegen typefouten van websiteadressen in te schakelen. Stel de webbeveiliging in op Gebalanceerd voor een goede bescherming.

Op Windows-niveau kun je de beveiliging ook verhogen. Ga naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Windows-beveiliging en open de sectie App- en browserbeheer. Hier vind je diverse functies, waaronder Instellingen voor beveiliging op basis van reputatie, waar je het best alle opties inschakelt.

Je kunt ook overwegen een extra browserextensie te installeren die helpt onveilige sites te vermijden, zoals WOT of uBlock Origin, beschikbaar voor diverse browsers in de bijbehorende webstores. Houd er rekening mee dat deze diensten de url’s van bezochte websites kunnen zien.

In Windows Defender kun je enkele beveiligingen instellen, specifiek tegen malafide sites en apps.

Privacy Het komt vaak voor dat je je e-mailadres moet opgeven om een document of programma te downloaden, wat het risico op spam en phishing verhoogt. Als je een bevestigingsmail nodig hebt, heb je weinig aan een verzonnen adres, wel biedt een gratis wegwerpadres uitkomst, zoals via AdGuard Temp Mail. Binnenkomende berichten zijn terug te vinden op de website en worden 24 uur bewaard, terwijl het adres en de mailbox na 7 dagen inactiviteit verdwijnen.

Voor extra privacybescherming, zoals wanneer je je ip-adres (bij bepaalde downloads) verborgen wilt houden, biedt surfen in privacymodus geen uitkomst. Deze houdt enkel de bezochte sites uit je (lokale) surfgeschiedenis. Een betere optie is het gebruik van een VPN-dienst, bij voorkeur één die de internetsnelheid nauwelijks beïnvloedt en geen gebruikerslogs bijhoudt, zoals ProtonVPN, NordVPN of Mullvad VPN. Deze diensten kosten ongeveer 5 euro per maand. Je externe ip-adres kun je controleren op een website als www.whatismyip.com.

Met een VPN stel je je externe ip-adres op een andere locatie in.

Tip 04: Blokkering

Je weet zeker dat je een betrouwbare site geopend hebt en je hebt de download-knop ingedrukt om een bestand op te halen. Het staat nu op je schijf, maar wees nog altijd voorzichtig met het openen of uitvoeren. Open eens via het contextmenu de Eigenschappen van het bestand in de Verkenner. Op het tabblad Algemeen vind je normaliter de optie Blokkering opheffen. Windows heeft namelijk een markering toegevoegd in (de zogeheten Alternate Data Stream van) het bestand, wat aangeeft dat het van een externe bron komt en mogelijk extra beveiligingsmaatregelen vereist. Zo worden Office-bestanden door Microsoft Office automatisch geopend in de beveiligde weergave. Voor uitvoerbare bestanden kan Windows via een waarschuwingsvenster aangeven dat het bestand mogelijk schadelijk is. Als je zeker weet dat het bestand veilig is, kun je op Meer informatie klikken en vervolgens op Toch uitvoeren. Of je vinkt in het Eigenschappen-venster de optie Blokkering opheffen aan.

Windows voegt een markering toe die aangeeft: opgelet, mogelijk gevaarlijk extern bestand!

Tip 05: Online virusscanner

Ook al gebruik je een antivirustool, het blijft verstandig om gedownloade bestanden, zelfs onuitgepakte archieven, eerst te scannen met een online virusscanner voordat je ze opent. Twee betrouwbare diensten hiervoor zijn VirusTotal en Jotti’s malware scan. VirusTotal is uitgebreider; het analyseert je bestand met ongeveer 70 verschillende online scanners, terwijl Jotti er zo’n 12 gebruikt. Bovendien biedt VirusTotal extra informatie via tabbladen als Details en Community.

Raak niet meteen in paniek als een paar scanners potentiële malware signaleren. Pas als meer dan zo’n 5 procent van de scanners een waarschuwing geeft, vooral de bekendere virusscanners, is er wellicht iets aan de hand. In zo’n geval is het raadzaam om meer informatie te zoeken via Google of het bestand eerst in een veilige, gevirtualiseerde omgeving te openen (zie tips 7 t/m 9).

Met VirusTotal kun je trouwens niet alleen bestanden maar ook webadressen en domeinnamen controleren. Dit doe je via de tabbladen URL en Search. Dus ook langs deze weg kun je je informeren over de betrouwbaarheid van (twijfelachtige) websites.

VirusTotal laat een geüpload bestand door tientallen online virusscanners controleren.

Tip 06: Second opinion

Als je eigen antivirustool en online scanners geen duidelijkheid bieden, kun je een second opinion vragen. Weet wel dat het tegelijkertijd draaien van twee realtime (‘on access’) antivirustools niet aan te raden is, voor zover je systeem dat al toelaat. Wel kun je, naast je reguliere scanner, een ‘on demand’-scanner als Norton Power Eraser of Malwarebytes opstarten.

Ook Microsoft Defender Antivirus kun je als ‘second opinion’-scanner gebruiken. Ga naar Instellingen / Privacy en beveiliging, selecteer Windows-beveiliging / Virus- en bedreigingsbeveiliging, klik op Scanopties en kies een van de beschikbare scantypes. Met de optie Aangepaste scan kun je specifieke bestanden en locaties laten scannen.

Voor het detecteren en elimineren van moeilijker op te sporen infecties, zoals bootvirussen, kan de vierde optie, Microsoft Defender Antivirus (offline scan), nuttig zijn. Deze start je systeem namelijk op in een speciale bootmodus, zodat eventuele virussen geen kans krijgen zich in het geheugen te nestelen. Een alternatief hiervoor zijn live antivirustools die je vanaf een bootstick opstart, zoals Kaspersky Rescue Disk of de meer generieke, op Windows gebaseerde distributie Hiren’s BootCD PE, die vier verschillende virusscanners bevat.

Microsoft Defender bevat verschillende virusscanopties, waaronder een ‘offline’ bootmodus.

Tip 07: Virtualisatie

Nadat je een programma hebt gedownload en de virusscanners geen verdachte zaken hebben gedetecteerd, lijkt niets je in de weg te staan om het te starten. Helaas heb je geen absolute zekerheid dat de applicatie volledig veilig is of geen ongewenste neveneffecten of incompatibiliteiten veroorzaakt. Het is daarom aan te raden om eerst een systeemherstelpunt te maken. Zo kun je indien nodig terugkeren naar de staat van je systeem voor de installatie van het programma (zie het kader ‘Herstelpunt’).

Twijfel je over de veiligheid van de applicatie, dan is het verstandig om deze eerst in een gevirtualiseerde omgeving op te starten. Je kunt kiezen voor systeemvirtualisatie, zoals het opzetten van een virtuele Windows-omgeving via een gratis hypervisor als Oracle VM VirtualBox. Hoewel dit een veilige optie is, vergt het de nodige inspanningen en configuratie.

Een handiger alternatief is daarom toepassingsvirtualisatie, waarbij niet het gehele besturingssysteem, maar alleen individuele applicaties worden gevirtualiseerd. Deze vorm van virtualisatie scheidt de applicatie veilig van het onderliggende besturingssysteem en andere toepassingen.

Lees ook: Virtualiseren kun je leren: zo boots je een tweede computer na

Je kunt een applicatie in een volledig gevirtualiseerd systeem opstarten (hier: VirtualBox).

Herstelpunt Voordat je nieuwe programma’s of hardware installeert, is het verstandig om eerst een herstelpunt te maken in Windows. Dit doe je door in het Windows-startmenu te zoeken op herstelpunt en de optie Een herstelpunt maken te selecteren. Schakel in het nieuw geopende venster de gewenste stations in en klik op Maken. Doe je dit regelmatig, maak dan een snelkoppeling naar deze functie. Klik met de rechtermuisknop op een lege plek op je bureaublad, kies Nieuw / Snelkoppeling en voer exact het volgende in bij Geef de locatie van het item op:

C:\Windows\System32\cmd.exe /k "wmic.exe /Namespace:\root\default Path SystemRestore Call CreateRestorePoint "Mijn herstelpunt", 100, 7"

Noem deze snelkoppeling Herstelpunt maken. Rechtsklik erop, kies Eigenschappen, klik op Geavanceerd en vink Als administrator uitvoeren aan. Bevestig met OK.

Een dubbelklik op dit pictogram creëert nu een herstelpunt. Om je systeem naar een herstelpunt terug te zetten, druk je op Windows-toets+R en voer je rstrui.exe uit. Druk hier op Volgende, selecteer het gewenste (automatisch) herstelpunt en volg de verdere instructies.

Met een simpele dubbelklik op de snelkoppeling creëer je meteen een systeemherstelpunt.

Tip 08: Sandboxie

Windows Pro en hogere versies hebben een ingebouwde sandbox. Deze functioneert als een complete, geïsoleerde desktopomgeving, wat neerkomt op systeemvirtualisatie. Voor een praktischer en gratis alternatief is er Sandboxie Plus (ook portable). We helpen je hier alvast op weg om een applicatie veilig in deze zandbak te testen.

Download en installeer de tool met de standaardinstellingen en start deze. Bevestig met OK om automatisch configuratieprofielen voor enkele populaire applicaties aan te maken. Klik rechts in het hoofdvenster en selecteer Nieuwe box aanmaken. Noem de box bijvoorbeeld naar de applicatie die je wilt testen. Kies Standard Sandbox, tenzij je voorkeur uitgaat naar functiesets met hogere beveiligingsniveaus. Zonder activering zijn deze speciale sandboxes beperkt tot vijf minuten continu gebruik, wat wellicht genoeg is voor een snelle test. Bevestig met Volgende / Voltooien / OK. Je nieuwe sandbox is nu zichtbaar in het programmavenster.

Je kunt meerdere sandboxes creëren, met verschillende veiligheidsniveaus.

Tip 09: Veilig testen

Klik met rechts op de zandbak in Sandboxie Plus en selecteer Uitvoeren om de verschillende manieren van het starten van de applicatie te verkennen. Kies voor Programma uitvoeren en navigeer via de knop Bladeren naar de gewenste applicatie. Na de installatie verdwijnen de setup-processen uit de zandbak. Open de applicatie door rechts op de zandbak te klikken en te kiezen voor Uitvoeren / Uitvoeren vanaf startmenu / Programs, gevolgd door de programmanaam. De applicatie start nu op in een gevirtualiseerde omgeving, herkenbaar aan de gele omlijning van het venster. Dit stelt je in staat de applicatie veilig te testen. Alle schrijfacties naar het systeem worden omgeleid naar de sandboxmap. Deze bekijk je door met rechts te klikken op de zandbak, Box-inhoud te selecteren en vervolgens Browse Files, Inhoud verkennen en/of Register openen te kiezen. In het contextmenu vind je ook de optie Bestanden herstellen waarmee je bestanden uit de zandbak naar je ‘echte’ systeem kunt overzetten als je dit absoluut wilt. Door te dubbelklikken op een zandbak open je de geavanceerde instellingen.

Overigens kan ook een browser, net als elke andere applicatie, veilig in zo’n zandbak draaien. Dit vermindert het risico op drive-by downloads en het binnenhalen van andere schadelijke scripts tijdens het surfen op internet.

Een willekeurige testapplicatie (PrivaZer) draait veilig binnen onze zandbak.

Tip 10: Online tools

Gevorderde gebruikers willen we graag nog wijzen op enkele online tools voor het testen van de veiligheid van gedownloade applicaties. Zo kun je via www.filescan.io/scan een bestand tot 100 MB uploaden voor analyse, of een url invoeren. Na de upload ontvang je een uitgebreid rapport met secties als File Details, Indicators of Compromise, Extracted Files en Geolocation. Wees echter voorzichtig met het oordeel van de tool, aangezien het vaak de status (Likely) malicious aangeeft.

Via www.any.run kun je na registratie een applicatie testen in een heuse online gevirtualiseerde omgeving. De gratis versie is wel beperkt tot Windows 7 (32 bit) en loopt maximaal vijf minuten. Een nieuwe taak maak je aan door een uitvoerbaar bestand te uploaden en te bevestigen met Run a public task en I Agree. Je kunt de applicatie observeren in een virtuele desktop en in detail kijken naar processen, HTTP- en DNS-verzoeken, netwerkverbindingen en meer. Ook is het mogelijk om eerder geanalyseerde taken te bekijken via Public tasks, die je gerust kunt filteren op sleutelwoorden als suspicious en malicious.

Onze testapplicatie in de online sandbox van Any.run, waar deze grondig wordt geanalyseerd.

Tip 11: Verwijderen

Als de gedownloade applicatie veilig en betrouwbaar lijkt, kun je deze op je systeem installeren. Let wel op of er geen ongewenste software of functies mee-geïnstalleerd worden. De tool Unchecky was handig om automatisch ongewenste aanbiedingen tijdens installaties uit te vinken, maar deze wordt helaas niet meer geüpdatet.

Als de geïnstalleerde applicatie niet voldoet en je hebt vooraf een herstelpunt gemaakt, kun je de installatie in principe volledig ongedaan maken (zie het kader ‘Herstelpunt’). Zonder herstelpunt kun je de applicatie de-installeren via Configuratiescherm / Een programma verwijderen. Voor een grondigere verwijdering kun je tools als IObit Uninstaller of Revo Uninstaller overwegen. Via een ingebouwde monitoringsfunctie kunnen ze, vooral in hun betaalde versies, niet alleen de applicatie zelf maar ook alle overgebleven bestanden, mappen en registervermeldingen verwijderen.

Dankzij een monitoringsfunctie kan een gespecialiseerde tool als Iobit Uninstaller een ongewenste toepassing zeer grondig verwijderen.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 waterdichte smartwatches met GPS-functie
Gezond leven

Waar voor je geld: 5 waterdichte smartwatches met GPS-functie

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Wanneer je met een smartwatch je gezondheid in de gaten wilt houden en bijvoorbeeld tijdens activiteiten je hartslag wilt meten, is het handig als zo'n slim horloge ook waterdicht is. En met een GPS-functie kun je ook goed bijhouden welke afstand je hebt afgelegd.

Een smartwatch is meer dan alleen een horloge: het is een slimme assistent om je pols. Met een smartwatch kun je eenvoudig meldingen van je smartphone ontvangen, zoals berichten, oproepen en agenda-afspraken. Veel modellen bieden daarnaast functies zoals stappentellen, hartslagmeting, slaapregistratie en GPS-tracking. Dat maakt ze ideaal voor wie zijn gezondheid en activiteiten wil bijhouden. Sommige horloges ondersteunen zelfs contactloos betalen of muziekbediening, zodat je minder vaak je telefoon uit je zak hoeft te halen.

Een ander belangrijk voordeel is de waterbestendigheid, wat bij smartwatches wordt aangeduid met een zogeheten ATM-classificatie. ATM staat voor 'atmosfeer' en geeft aan hoe hoog de druk op het horloge mag zijn. Een smartwatch met 5 ATM is bijvoorbeeld bestand tegen waterdruk die overeenkomt met 50 meter diepte. Dat betekent dat je ermee kunt douchen, zwemmen of in de regen lopen, maar dat de watch niet per se geschikt is voor diepzeeduiken.

Amazfit Cheetah Square

De Amazfit Cheetah Square is een smartwatch met een rechthoekig AMOLED-scherm van 1,75 inch. Het model biedt uitgebreide sportondersteuning met meer dan 150 modi en beschikt over dual-band GPS voor nauwkeurige plaatsbepaling. Daarnaast zijn er sensoren voor hartslag, SpO₂ (het percentage zuurstof in je bloed dat via een saturatiemeter wordt gemeten, en aangeeft hoeveel van je rode bloedcellen verzadigd zijn met zuurstof), slaap en stress. De behuizing is lichtgewicht en de horlogeband is van siliconen. De waterdichtheid van 5 ATM maakt hem geschikt voor gebruik in het water. De batterijduur varieert afhankelijk van het gebruik, met tot 8 dagen bij gemiddeld gebruik en tot 28 uur met GPS ingeschakeld.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur
: Tot 8 dagen
📱 Schermdiagonaal
: 1,75 inch

Huawei Watch Fit 2

De Huawei Watch Fit 2 is een relatief compacte smartwatch met een AMOLED-display van 1,74 inch. Het model ondersteunt verschillende trainingsmodi en beschikt over sensoren voor onder andere hartslag, SpO₂ en slaapmonitoring. Hoewel deze watch geen ingebouwde GPS heeft, maakt hij gebruik van verbonden GPS via een smartphone. De batterijduur is met maximaal 10 dagen redelijk lang. De smartwatch is waterbestendig tot 5 ATM en is beschikbaar in verschillende edities en kleuren.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur
: Tot 10 dagen
📱 Schermdiagonaal
: 1,74 inch

Fitbit Sense 2

De Fitbit Sense 2 biedt een combinatie van gezondheidsmetingen, zoals een ECG-app, cEDA-sensor voor stressdetectie en SpO₂-metingen. Het horloge is uitgerust met een 1,58 inch AMOLED-scherm en een ingebouwde GPS. De batterij gaat bij normaal gebruik ongeveer 6 dagen mee. Daarnaast is de Sense 2 waterbestendig tot 50 meter (5 ATM). Het model ondersteunt contactloze betalingen via Fitbit Pay, maar mist functies zoals muziekopslag of volledige ondersteuning voor apps van derden.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur
: Tot 6 dagen
📱 Schermdiagonaal
: 1,58 inch

Garmin Venu 2

De Garmin Venu 2 heeft een 1,3 inch AMOLED-display en legt de nadruk op gezondheid en sport. De smartwatch beschikt over onder meer hartslagmeting, ademhalingsregistratie, Body Battery, stressmeting en Pulse Ox. GPS is ingebouwd, en de batterij gaat tot 11 dagen mee in smartwatch-modus. Bij gebruik van GPS en muziek is dit korter. Het horloge is waterdicht tot 5 ATM, wat standaard is voor dit soort toepassingen.

🚿 Waterdichtheid: 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur
: Tot 11 dagen
📱 Schermdiagonaal
: 1,3 inch

OnePlus Watch 2

De OnePlus Watch 2 draait op Wear OS 4 en gebruikt een dubbele chipsetstructuur om prestaties en batterijduur te balanceren. Met een 1,43 inch AMOLED-scherm, ondersteuning voor dual-band GPS, en sensoren voor hartslag en slaap is hij geschikt voor dagelijks gebruik. De batterijduur is echter niet heel lang, maar het horloge is wel IP68-gecertificeerd en bestand tegen waterdruk tot 5 ATM.

🚿 Waterdichtheid: IP68 / 5 ATM
🔋 Typische gebruiksduur
: Tot 100 uur
📱 Schermdiagonaal
: 1,43 inch

▼ Volgende artikel
Review Harman Kardon Enchant 1100 – Stijlvolle en detailrijke Atmos-soundbar
© Harman Kardon
Huis

Review Harman Kardon Enchant 1100 – Stijlvolle en detailrijke Atmos-soundbar

De Enchant 1100 is de nieuwste top-soundbar van Harman Kardon. Ondersteuning voor Dolby Atmos en een streepje Scandi-design maken het een interessante optie.

Fantastisch
Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.

Plus- en minpunten
  • Scherpe prijs (voor een topmodel)
  • Minimalistisch design
  • Brengt geluid breed in de kamer
  • Heldere app en installatie
  • Goede helderheid en plaatsing van geluidseffecten
  • Kalibratiefunctie (enkel soundbar) is heel effectief
  • Textiel trekt stof aan
  • Kalibratie niet beschikbaar met extra subwoofer

De grotere Enchant 1100 soundbar werd begin dit jaar samen met de kleinere Enchant 900 voorgesteld. Het is een echt topmodel dat veel speakers inzet om omhullende 3D-geluid te bieden, inclusief twee aan de bovenzijde. Dit is niet de eerste of enige soundbar van Harman Kardon die de naam 'Enchant' draagt, maar eigenlijk lijkt hij meer op de voorgaande Citation-reeks van Harman Kardon. Citation was bedoeld als een volledig antwoord op Sonos, met multiroom-functionaliteit en met een design dat luxueuze textiel van Kvadrat toepaste. 

De Enchant 1100 neemt veel van de Citation-eigenschappen over, waaronder het design (maar zonder Kvadrat-stofjes) en de uitbreidbaarheid. Hij gebruikt ook een knappe techniek van Harman, Multibeam, om geluid breed de kamer in te sturen. Met ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, veel streamingopties, een extra HDMI-ingang (geschikt voor 4K en Dolby Vision) en uitbreidingsopties spreken we hier over een veelzijdige soundbar. 

©Jamie Biesemans

Uitbreiden met speakers kan

Wie meer wil, kan de Enchant 1100 uitbreiden met de Enchant Sub (adviesprijs 399 euro) en/of een paar Enchant-draadloze speakers (adviesprijs 229 euro/stuk). Het is daarmee een directe uitdager van de Sonos Arc Ultra, nog een topmodel dat je op eigen tempo kunt uitbreiden met extra speakers. De Harman Kardon is wel nog iets scherper geprijsd. Het koppelen met speakers in andere kamers kan via Google Cast of AirPlay 2. Een pluspunt: dat kan ook met luidsprekers van verschillende merken.

Zacht en harmonieus design

Ontsnappen aan de klassieke balkvorm van een soundbar doet de Enchant 1100 niet. Maar omdat de afgeronde behuizing helemaal bedekt is door een fraai zwart stofje en verder geen opvallende elementen toont, verdwijnt hij netjes in de achtergrond. Minimalisme ten top, totdat je het volume of een optie aanpast. Dan zie je een grote display in een coole dotmatrix-stijl oplichten. Dat zorgt dan weer voor vleugje retro-gevoel. In tegenstelling tot bij de Citation-soundbars, lijkt er deze keer geen lichtgrijze versie te bestaan.

Onder het strakke uiterlijk zitten aardig wat speakers verborgen: elf stuks. Twee daarvan zitten bovenaan en zorgen voor de driedimensionale geluidservaring. De Enchant 1100 is slechts 6,5 cm hoog en kan dus bij een tv op een voet geplaatst worden. Maar het beste resultaat krijg je als je hem 10 à 20 cm vóór het scherm zet, zodat de bovenliggende speakers vrij naar het plafond gericht zijn. Ook de zijkanten moeten helemaal vrij blijven. Aan elke zijde is er een opening waar je een speaker kunt zien; die zorgen voor een heel breed geluidsbeeld rond de tv.

©Harman Kardon

Aan weerszijden is er een opening met een tweeter die schuin gemonteerd is.

Ontspannen kan ook

In de doos vind je een kleine afstandsbediening, maar je kunt ook de Harman Kardon One-app gebruiken. Welke optie je ook kiest: het volume regelen, een aantal audio-instellingen veranderen en muziek pauzeren zijn mogelijk. Een unieke optie heet Moment, dat zelfs zijn eigen knop op de remote heeft.

Als je hierop drukt, rollen er uit de soundbar rustgevend geluiden. Je kunt via de app kiezen of je dan even kunt relaxen met het geluid van regen, een bos of de zee. Misschien wel leuk voor meditatieoefeningen, maar wel een apart iets om zo'n prominente plek te geven.

Muziek spelen kan op vele manieren

In een app kun je muziek en internetradio afspelen van bepaalde diensten, waaronder Amazon Music, Napster, Qobuz, Tidal en TuneIn. Bij Amazon en Tidal wordt zelfs het afspelen van muziek in Dolby Atmos-formaat ondersteund, dat kom je zelden tegen.

In het lijstje ontbreken natuurlijk heel wat belangrijke diensten, zoals Apple Music of Spotify. Ze afspelen kan echter makkelijk via AirPlay, Chromecast of Spotify Connect. De soundbar kan ook bediend worden met Roon, de audiofiele muzieksoftware van een Harman Kardon-zusterbedrijf die vooral in de hifi-wereld wordt gebruikt. Ten slotte is de Enchant 1100 uitgerust met bluetooth. Manieren genoeg dus om muziek af te spelen.

Eenvoudige installatie

Het instellen van de Enchant 1100 gebeurt via de One-app. Een visueel stappenplan maakt het heel eenvoudig. Wat je ook in de app (of via de remote) kunt doen is het geluid "kalibreren". De soundbar verspreidt dan twintig seconden luide testgeluiden om zo de woonkamer te leren kennen. Na deze meting wordt de weergave aanpast zodat de soundbar beter klinkt. Zo'n functie wordt stilaan standaard op een high-end soundbar; hier blijkt het zeer effectief in het balanceren van bassen en helderheid. 

©Jamie Biesemans

In de Harman Kardon One-app vind je heldere uitleg.

Geslaagd in 3D

Bij het bekijken van demovideo's van Dolby en een aantal filmfragmenten valt in de eerste plaats de zuivere weergave van de Enchant 1100 op. Het klinkt luchtig en ruim, waardoor geluidseffecten los in de kamer verschijnen. Bij de Shattered-demo bewegen de geluiden van brekend glas echt van rechts naar ver links.

©Jamie Biesemans

De Enchant 1100 heeft goede dialogenweergave.

Ook bij drukke actiescènes, zoals tijdens de finale veldslag op Scarif in Star Wars: Rogue One – waarvan Andor op Disney+ de prequel vormt – houdt de Harman Kardon een goede controle. Het is een goed resultaat dat vooral heel detailrijk en gebalanceerd overkomt, met name na de kalibratie. Wel is het in onze woonkamer wat minder 'cinematisch' (of je mag ook zeggen 'bombastisch') bij bijvoorbeeld de race in Ready Player One. Je wordt wel omgeven door geluid, inclusief hoog boven de tv, dat wel. Maar het is niet zo knallend of dynamisch als bij bijvoorbeeld JBL.

Een subwoofer erbij of niet?

Het toevoegen van een subwoofer of extra speakers kan daar iets aan doen. Dat verloopt eveneens via de app. Je hebt er wel even tijd voor nodig, want elk toestel moet met de wifi verbonden worden. Vervolgens moet er nog een update worden geïnstalleerd, wat ook even kan duren. Ten slotte combineer je bijvoorbeeld de Enchant 1100 met de Enchant Sub via de app. Dat ging tijdens het testen vlot, en de app maakt het proces ook heel transparant. Wel spijtig: de kalibratiefunctie werkt niet langer als je een sub toevoegt aan een soundbar. Hopelijk komt die mogelijkheid er nog.

©JORDI HUISMAN

De Enchant Sub zet je bij voorkeur naast de soundbar.

Mét Enchant Sub wordt de Enchant 1100 een stukje spectaculairder, al blijft het vooral het mooie detail en de controle die indruk maken bij het zeer intense vuurgevecht in het Witte Huis in Civil War. Dit zijn goede prestaties, ook voor gaming. Toch is de stap naar een extra sub geen verplichting. De Enchant Sub is niet zo krachtig of verfijnd, dus in een kleinere woonkamer ga je aan de soundbar zelf voldoende hebben. Positief wel is dat die Sub vergeleken met optionele subs bij sommige concurrenten relatief goedkoop is.

Conclusie

De Enchant 1100 is een soundbar die zeer gelikt oogt en sterk presteert. Kamervullend de soundtrack van een film of tv-serie neerzetten doet hij goed, net als muziek afspelen. Zonder extra apparaten levert de Harman Kardon al een topprestatie, waarbij detail en helderheid de grootste troeven zijn. Spraak en geluidseffecten klinken duidelijk en zijn goed gepositioneerd. Al mag het niet een basmonster zijn, je wordt goed ondergedompeld in een film.