Op het internet vind je zo veel interessante bestanden en leuke programma’s dat het zonde is om alles links te laten liggen. Toch is voorzichtigheid geboden. Het downloaden en openen van bestanden, of het opstarten van programma's, vereist niet alleen gezond verstand, maar ook een flinke dosis voorzorgsmaatregelen.

Tip 01: Basisveiligheid

Wanneer je het internet opgaat, houd dan in je achterhoofd dat er risico’s zijn, al hoef je daar niet paranoïde van te worden. Er zijn nu eenmaal bedreigingen als hackers, malware, deep fake en ander ongein. Een combinatie van gezond verstand en enkele basismaatregelen kunnen deze risico’s sterk verminderen. Vermijd bijvoorbeeld zogeheten warez-sites, waar auteursrechtelijk beschermd materiaal illegaal en vaak kosteloos wordt verspreid. Het gaat dan veelal om programma’s met een ‘crack’, bijvoorbeeld een serienummer of een tool om de ingebouwde protectie te omzeilen. Niet alleen speelt hier de ethische kwestie, niet zelden zijn zulke sites vergeven van malafide scripts of virussen. Blijf dus weg van sites van bedenkelijk allooi en klik nooit zomaar op onbekende links die je via mails of socialmedia-berichten worden aangeboden.

We gaan er ook van uit dat je de basisbeveiliging op orde hebt. Dit houdt in dat je op je computer over een up-to-date antivirustool en een firewall beschikt en dat beide actief zijn. Eventueel installeer je hiervoor een degelijke internet securitysuite, maar de ingebouwde Windows-beveiliging volstaat ook, zowel antivirus als firewall. Deze moeten natuurlijk wel op de achtergrond actief zijn (zie ook het kader ‘Sneltests’).

Tip 02: Bronnen

Als je op zoek bent naar freeware, is het aan te raden eerst de officiële website van de softwareontwikkelaar te raadplegen. Zoek bijvoorbeeld naar official site <programmanaam> om de juiste site te vinden. Neem bijvoorbeeld VLC Media Player: je downloadt deze tool het beste via de officiële site www.videolan.org, en niet via websites https://vlc.onl of https://vlc-media-player.softonic.nl, tenzij deze doorverwijzen naar de officiële downloadpagina. Overigens, dat een url met https:// begint, betekent enkel dat het verkeer tussen je browser en de server versleuteld is, maar garandeert geenszins dat de download veilig is.

Als je toch een betrouwbare verzamelwebsite zoekt voor freeware en shareware, is SnapFiles een goede keuze, maar ook hier raden we aan om, indien mogelijk, altijd de link bij Publisher (Website) te gebruiken.

Dit geldt trouwens ook voor het downloaden van stuurprogramma’s. Probeer deze altijd direct van de website van de fabrikant te downloaden en vermijd het gebruik van driver-updateprogramma’s van (onbetrouwbare) websites.

Tip 03: Bescherming

Gezond verstand is essentieel om bedenkelijke of verdachte sites te herkennen en te vermijden. Gelukkig zijn er hulpmiddelen beschikbaar om je hierbij te helpen. Moderne browsers hebben functies ingebouwd die bescherming bieden tegen potentieel gevaarlijke sites en downloads. In Chrome vind je deze opties onder Instellingen / Privacy en beveiliging, waar je Standaardbeveiliging of Geoptimaliseerdebeveiliging kunt inschakelen. Let op, deze laatste stuurt browsegegevens naar Google voor analyse.

In Edge is een vergelijkbare functie te vinden bij Instellingen / Privacy, zoeken en services, in de sectie Beveiliging. Hier is het aan te raden Microsoft Defender SmartScreen, Mogelijk ongewenste apps blokkeren en Beveiliging tegen typefouten van websiteadressen in te schakelen. Stel de webbeveiliging in op Gebalanceerd voor een goede bescherming.

Op Windows-niveau kun je de beveiliging ook verhogen. Ga naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Windows-beveiliging en open de sectie App- en browserbeheer. Hier vind je diverse functies, waaronder Instellingen voor beveiliging op basis van reputatie, waar je het best alle opties inschakelt.

Je kunt ook overwegen een extra browserextensie te installeren die helpt onveilige sites te vermijden, zoals WOT of uBlock Origin, beschikbaar voor diverse browsers in de bijbehorende webstores. Houd er rekening mee dat deze diensten de url’s van bezochte websites kunnen zien.

Tip 04: Blokkering

Je weet zeker dat je een betrouwbare site geopend hebt en je hebt de download-knop ingedrukt om een bestand op te halen. Het staat nu op je schijf, maar wees nog altijd voorzichtig met het openen of uitvoeren. Open eens via het contextmenu de Eigenschappen van het bestand in de Verkenner. Op het tabblad Algemeen vind je normaliter de optie Blokkering opheffen. Windows heeft namelijk een markering toegevoegd in (de zogeheten Alternate Data Stream van) het bestand, wat aangeeft dat het van een externe bron komt en mogelijk extra beveiligingsmaatregelen vereist. Zo worden Office-bestanden door Microsoft Office automatisch geopend in de beveiligde weergave. Voor uitvoerbare bestanden kan Windows via een waarschuwingsvenster aangeven dat het bestand mogelijk schadelijk is. Als je zeker weet dat het bestand veilig is, kun je op Meer informatie klikken en vervolgens op Toch uitvoeren. Of je vinkt in het Eigenschappen-venster de optie Blokkering opheffen aan.

Tip 05: Online virusscanner

Ook al gebruik je een antivirustool, het blijft verstandig om gedownloade bestanden, zelfs onuitgepakte archieven, eerst te scannen met een online virusscanner voordat je ze opent. Twee betrouwbare diensten hiervoor zijn VirusTotal en Jotti’s malware scan. VirusTotal is uitgebreider; het analyseert je bestand met ongeveer 70 verschillende online scanners, terwijl Jotti er zo’n 12 gebruikt. Bovendien biedt VirusTotal extra informatie via tabbladen als Details en Community.

Raak niet meteen in paniek als een paar scanners potentiële malware signaleren. Pas als meer dan zo’n 5 procent van de scanners een waarschuwing geeft, vooral de bekendere virusscanners, is er wellicht iets aan de hand. In zo’n geval is het raadzaam om meer informatie te zoeken via Google of het bestand eerst in een veilige, gevirtualiseerde omgeving te openen (zie tips 7 t/m 9).

Met VirusTotal kun je trouwens niet alleen bestanden maar ook webadressen en domeinnamen controleren. Dit doe je via de tabbladen URL en Search. Dus ook langs deze weg kun je je informeren over de betrouwbaarheid van (twijfelachtige) websites.

Tip 06: Second opinion

Als je eigen antivirustool en online scanners geen duidelijkheid bieden, kun je een second opinion vragen. Weet wel dat het tegelijkertijd draaien van twee realtime (‘on access’) antivirustools niet aan te raden is, voor zover je systeem dat al toelaat. Wel kun je, naast je reguliere scanner, een ‘on demand’-scanner als Norton Power Eraser of Malwarebytes opstarten.

Ook Microsoft Defender Antivirus kun je als ‘second opinion’-scanner gebruiken. Ga naar Instellingen / Privacy en beveiliging, selecteer Windows-beveiliging / Virus- enbedreigingsbeveiliging, klik op Scanopties en kies een van de beschikbare scantypes. Met de optie Aangepaste scan kun je specifieke bestanden en locaties laten scannen.

Voor het detecteren en elimineren van moeilijker op te sporen infecties, zoals bootvirussen, kan de vierde optie, Microsoft Defender Antivirus (offline scan), nuttig zijn. Deze start je systeem namelijk op in een speciale bootmodus, zodat eventuele virussen geen kans krijgen zich in het geheugen te nestelen. Een alternatief hiervoor zijn live antivirustools die je vanaf een bootstick opstart, zoals Kaspersky Rescue Disk of de meer generieke, op Windows gebaseerde distributie Hiren’s BootCD PE, die vier verschillende virusscanners bevat.

Tip 07: Virtualisatie

Nadat je een programma hebt gedownload en de virusscanners geen verdachte zaken hebben gedetecteerd, lijkt niets je in de weg te staan om het te starten. Helaas heb je geen absolute zekerheid dat de applicatie volledig veilig is of geen ongewenste neveneffecten of incompatibiliteiten veroorzaakt. Het is daarom aan te raden om eerst een systeemherstelpunt te maken. Zo kun je indien nodig terugkeren naar de staat van je systeem voor de installatie van het programma (zie het kader ‘Herstelpunt’).

Twijfel je over de veiligheid van de applicatie, dan is het verstandig om deze eerst in een gevirtualiseerde omgeving op te starten. Je kunt kiezen voor systeemvirtualisatie, zoals het opzetten van een virtuele Windows-omgeving via een gratis hypervisor als Oracle VM VirtualBox. Hoewel dit een veilige optie is, vergt het de nodige inspanningen en configuratie.

Een handiger alternatief is daarom toepassingsvirtualisatie, waarbij niet het gehele besturingssysteem, maar alleen individuele applicaties worden gevirtualiseerd. Deze vorm van virtualisatie scheidt de applicatie veilig van het onderliggende besturingssysteem en andere toepassingen.

Lees ook: Virtualiseren kun je leren: zo boots je een tweede computer na

Tip 08: Sandboxie

Windows Pro en hogere versies hebben een ingebouwde sandbox. Deze functioneert als een complete, geïsoleerde desktopomgeving, wat neerkomt op systeemvirtualisatie. Voor een praktischer en gratis alternatief is er Sandboxie Plus (ook portable). We helpen je hier alvast op weg om een applicatie veilig in deze zandbak te testen.

Download en installeer de tool met de standaardinstellingen en start deze. Bevestig met OK om automatisch configuratieprofielen voor enkele populaire applicaties aan te maken. Klik rechts in het hoofdvenster en selecteer Nieuwe box aanmaken. Noem de box bijvoorbeeld naar de applicatie die je wilt testen. Kies Standard Sandbox, tenzij je voorkeur uitgaat naar functiesets met hogere beveiligingsniveaus. Zonder activering zijn deze speciale sandboxes beperkt tot vijf minuten continu gebruik, wat wellicht genoeg is voor een snelle test. Bevestig met Volgende / Voltooien / OK. Je nieuwe sandbox is nu zichtbaar in het programmavenster.

Tip 09: Veilig testen

Klik met rechts op de zandbak in Sandboxie Plus en selecteer Uitvoeren om de verschillende manieren van het starten van de applicatie te verkennen. Kies voor Programma uitvoeren en navigeer via de knop Bladeren naar de gewenste applicatie. Na de installatie verdwijnen de setup-processen uit de zandbak. Open de applicatie door rechts op de zandbak te klikken en te kiezen voor Uitvoeren / Uitvoeren vanaf startmenu / Programs, gevolgd door de programmanaam. De applicatie start nu op in een gevirtualiseerde omgeving, herkenbaar aan de gele omlijning van het venster. Dit stelt je in staat de applicatie veilig te testen. Alle schrijfacties naar het systeem worden omgeleid naar de sandboxmap. Deze bekijk je door met rechts te klikken op de zandbak, Box-inhoud te selecteren en vervolgens Browse Files, Inhoud verkennen en/of Register openen te kiezen. In het contextmenu vind je ook de optie Bestanden herstellen waarmee je bestanden uit de zandbak naar je ‘echte’ systeem kunt overzetten als je dit absoluut wilt. Door te dubbelklikken op een zandbak open je de geavanceerde instellingen.

Overigens kan ook een browser, net als elke andere applicatie, veilig in zo’n zandbak draaien. Dit vermindert het risico op drive-by downloads en het binnenhalen van andere schadelijke scripts tijdens het surfen op internet.

Tip 10: Online tools

Gevorderde gebruikers willen we graag nog wijzen op enkele online tools voor het testen van de veiligheid van gedownloade applicaties. Zo kun je via www.filescan.io/scan een bestand tot 100 MB uploaden voor analyse, of een url invoeren. Na de upload ontvang je een uitgebreid rapport met secties als File Details, Indicators of Compromise, Extracted Files en Geolocation. Wees echter voorzichtig met het oordeel van de tool, aangezien het vaak de status (Likely) malicious aangeeft.

Via www.any.run kun je na registratie een applicatie testen in een heuse online gevirtualiseerde omgeving. De gratis versie is wel beperkt tot Windows 7 (32 bit) en loopt maximaal vijf minuten. Een nieuwe taak maak je aan door een uitvoerbaar bestand te uploaden en te bevestigen met Run a public task en I Agree. Je kunt de applicatie observeren in een virtuele desktop en in detail kijken naar processen, HTTP- en DNS-verzoeken, netwerkverbindingen en meer. Ook is het mogelijk om eerder geanalyseerde taken te bekijken via Public tasks, die je gerust kunt filteren op sleutelwoorden als suspicious en malicious.

Tip 11: Verwijderen

Als de gedownloade applicatie veilig en betrouwbaar lijkt, kun je deze op je systeem installeren. Let wel op of er geen ongewenste software of functies mee-geïnstalleerd worden. De tool Unchecky was handig om automatisch ongewenste aanbiedingen tijdens installaties uit te vinken, maar deze wordt helaas niet meer geüpdatet.

Als de geïnstalleerde applicatie niet voldoet en je hebt vooraf een herstelpunt gemaakt, kun je de installatie in principe volledig ongedaan maken (zie het kader ‘Herstelpunt’). Zonder herstelpunt kun je de applicatie de-installeren via Configuratiescherm / Een programma verwijderen. Voor een grondigere verwijdering kun je tools als IObit Uninstaller of Revo Uninstaller overwegen. Via een ingebouwde monitoringsfunctie kunnen ze, vooral in hun betaalde versies, niet alleen de applicatie zelf maar ook alle overgebleven bestanden, mappen en registervermeldingen verwijderen.

Kijk naar buiten en het is meteen duidelijk: de herfst is begonnen. Moet jij ook op de fiets door de regen? Je houdt het droog met goede regenkleding. Van poncho tot pak: zo valt je fietstocht niet in het water!

Lees ook: Je regenjas wassen én waterdicht houden: natuurlijk kan dat!

Waar gebruik jij je fiets voor?

Welke regenkleding het best bij je past, hangt af van hoe je fietst. Leg je vaak flinke afstanden af, dan telt vooral comfort. Kies dan voor ademende materialen die soepel meebewegen en niet knellen. Gebruik je je (elektrische) fiets vooral voor het woon-werkverkeer of om naar school te gaan, dan is gemak belangrijker: regenkleding die je snel kunt aantrekken en weer uitdoen is dan ideaal.

Verschillende soorten regenkleding

Daarna kun je kijken welk type regenkleding het best bij je past. Een compleet regenpak met jas en broek is handig als je vaak fietst en goed beschermd wilt zijn. Toch vinden veel mensen vooral het aantrekken van de broek onhandig. In dat geval is een losse regenjas of een regenponcho een praktischer optie. Houd er wel rekening mee dat je benen dan bij stevige regen sneller nat worden. Misschien zijn regenchaps wat voor jou: hiermee bedek je alleen de voorkant van je bovenbenen. Ook slim: alvast nadenken over regenschoenen. Wanneer je echt een hekel hebt aan natte voeten, zijn overschoenen een welkome aanvulling op je regenoutfit!

Traditioneel regenpak

De klassieker onder de regenkleding is natuurlijk het regenpak. Dat bestaat uit een jas en een broek en is meestal gemaakt van waterdicht materiaal zoals PVC of nylon. Het voordeel is dat je praktisch helemaal bedekt bent, van je nek tot je enkels. Het nadeel? Vooral goedkope regenpakken kunnen wat minder ademend zijn, waardoor je bezweet kunt aankomen.

Losse regenjas

Een losse regenjas is handig wanneer je al een waterdichte broek hebt (of natuurlijk wanneer je het niet erg vindt als je benen natregenen). Regenjassen zijn vaak stijlvoller en kunnen bij slecht weer ook als gewone jas gedragen worden (iets wat je met een traditioneel regenpak niet zo snel zult doen). Let op details: getapete naden en een hoge kraag zorgen dat je beter beschermd bent tegen de regen.

Regencape/regenponcho

Hoef je maar een kort stukje te fietsen? Dan is een regencape of - poncho ideaal: gewoon een kwestie van omslaan of over je hoofd aantrekken. Met een cape of poncho heb je veel bewegingsvrijheid, maar bij harde wind kunnen ze een beetje onhandig zijn. Er zijn ook regencapes die bijvoorbeeld elastieken aan de mouwen hebben die je aan het stuur kunt vastmaken, of een extra koord om je middel waardoor de cape minder wappert en klappert in de wind.

Regenoverschoenen

Niets zo vervelend als helemaal droog blijven dankzij een goed regenpak, maar aankomen met doorweekte schoenen. Regenoverschoenen zijn dé oplossing. Ze zijn gemaakt van waterdicht materiaal en je schuift ze makkelijk over je normale schoenen heen.

©iuricazac - stock.adobe.com

Waar moet je op letten bij het kiezen van regenkleding?

➜ Waterdichtheid

Dit is natuurlijk het allerbelangrijkste om op te letten! Om te weten hoe goed een regenjas je droog kan houden, kijk je naar de waterkolomwaarde op het etiket. Hoe hoger de waarde, hoe beter de waterdichtheid. Een waarde van 10.000 mm of meer is uitstekend. In de tabel hieronder zie je hoe goed verschillende waterkolomwaarden je beschermen.

➜ Ademend vermogen

Je wilt droog blijven, maar je wilt ook dat je eigen zweet niet blijft hangen in je regenpak. Materialen zoals Gore-Tex zijn waterdicht maar toch ademend.

➜ Materiaal

Het materiaal is ook iets om rekening mee te houden. Polyester is licht en ademend maar minder duurzaam. PVC is zwaarder maar gaat langer mee. Kies wat bij jou en je fietsgedrag past.

➜ Prijs-kwaliteitverhouding

Goedkoop is vaak duurkoop, vooral als je dagelijks fietst. Investeer in kwalitatief goede regenkleding die jaren meegaat.

Tabel: waterdichtheid

Waterdichtheid van regenkleding wordt gemeten in millimeters waterkolom (mm). Dit geeft aan hoe hoog een kolom water kan zijn voordat deze door de stof heen dringt. Voor regenkleding voor de fiets is minimaal 5.000 tot 10.000 mm aan te raden.

➜ Zomer of winter?

Wat voor regenkleding je kiest, hangt ook af van het seizoen en van wat je allemaal op de fiets doet.

Zomer

In de zomer is lichte, ademende kleding het prettigst. Ga voor materialen die waterdicht én ventilerend zijn, zoals Gore-Tex. Dat houdt regen buiten maar laat vocht van binnen ontsnappen. Zo blijf je droog van de regen én raak je overtollige warmte kwijt tijdens het fietsen. Ideaal dus voor warme, wisselvallige dagen waarop je actief bent.

Winter

In de winter draait het juist om warmte. Een regenjas met thermische voering houdt je niet alleen droog, maar ook behaaglijk. Veel modellen hebben een uitneembare voering, zodat je dezelfde jas ook in het voor- en najaar kunt dragen. Houd wel rekening met een hogere prijs, maar daar krijg je meer comfort en veelzijdigheid voor terug.

Welk merk fietskleding moet je kiezen?

In Nederland zijn er verschillende bekende merken die regenkleding van hoge kwaliteit aanbieden. Dit zijn enkele van de meest populaire:

1: Agu

Dit Nederlandse merk is vooral bekend onder fietsers en biedt een breed scala aan regenkleding, van jassen tot broeken en overschoenen.

2: Rains

Dit Deense merk is ook populair in Nederland en staat bekend om zijn minimalistische en stijlvolle regenjassen.

3: Mac in a Sac

Dit merk biedt lichtgewicht en opvouwbare regenkleding die gemakkelijk op te bergen is.

4: Vaude

Dit Duitse merk is populair onder outdoorliefhebbers en biedt duurzame en milieuvriendelijke regenkleding.

5: Columbia

Dit Amerikaanse merk is ook in Nederland verkrijgbaar en biedt een breed scala aan regenkleding, vaak gemaakt van hun gepatenteerde Omni-Tech-materiaal dat zowel waterdicht als ademend is.

©Martin - stock.adobe.com

✅ Checklist regenkleding kopen

☐ Bepaal je behoeften: dagelijks gebruik, lange ritten, woon-werkverkeer.
☐ Kies het type regenkleding: regenpak, losse jas, cape/poncho, overschoenen.
☐ Controleer de waterdichtheid: zoek naar de waterkolomwaarde.
☐ Let op het ademend vermogen: materialen zoals Gore-Tex zijn ideaal.
☐ denk om het seizoen: licht en ademend voor de zomer, geïsoleerd voor de winter.
☐ Check de prijs-kwaliteitverhouding: goedkoop is niet altijd beter.
☐ Pas verschillende maten: houd rekening met de kleding die je eronder draagt.
☐ Test de kleding indien mogelijk: gebruik een tuinslang of lees online reviews.
☐ Lees het waslabel: sommige kledingstukken hebben speciale zorg nodig.
☐ Overweeg extra's: zoals reflecterende strips voor veiligheid.

We vinden het intussen al bijna normaal dat generatieve AI-modellen leuke tekeningen kunnen maken en teksten kunnen schrijven. Maar de AI-evolutie staat niet stil: er verschijnen steeds krachtigere AI-agents op die zelfstandig ook diverse taken kunnen aanpakken. Hoe je ze zelf gebruikt of bouwt, lees je in dit artikel.

Het begrip 'AI-agent' komt misschien wat verwarrend over omdat 'agent' vaak met ordehandhaving of spionage wordt geassocieerd, maar hier betekent het iets heel anders. In de informatica verwijst de term naar een entiteit die namens iemand anders handelt, afgeleid van het Latijnse agere (handelen). Je kunt het vergelijken met een reisagent die taken uitvoert in opdracht van zijn klant.

Een agent is hier een systeem dat autonoom handelt, vaak in opdracht van een gebruiker, om bepaalde en soms complexe taken uit te voeren. Zo zou je een robotstofzuiger een fysieke agent kunnen noemen: hij ziet obstakels, beslist waar hij rijdt en voert deze actie uit. Een e-mailbot is een virtuele agent: hij leest je mails, classificeert ze en beantwoordt bepaalde mails automatisch.

Een AI-agent gaat nog een stap verder en gebruikt kunstmatige intelligentie om beslissingen te nemen – iets wat sommige robotstofzuigers of e-mailbots inmiddels trouwens ook wel doen. Hiervoor gebruikt men ook wel de term 'agentic AI'.

©iRobot

Werking

Voordat we een paar voorbeelden van een AI-agent bekijken en ook zelf samenstellen, leggen we kort uit hoe zo'n agent werkt. In een eerste fase neemt de agent zijn omgeving waar. Dat kan via visuele input van afbeeldingen of camera's, geluidsdata van een microfoon of spraakopname, numerieke data uit logs of sensors, of via tekst zoals prompts, mail- of chatberichten.

De agent probeert vervolgens deze ruwe invoer te interpreteren. Bij tekst bijvoorbeeld gebeurt dit doorgaans met een groot taalmodel (Large Language Model, kortweg LLM), een deep-learning-systeem dat natuurlijke taal begrijpt en genereert, zoals ChatGPT, Claude of Gemini. Dankzij zo'n LLM kan de agent doelen begrijpen en indien nodig ook opsplitsen in subtaken. Als een taak beperkt blijft tot tekstgeneratie, zoals het beantwoorden van een bericht, volstaat het LLM. Maar vaak zijn er ook externe tools nodig (zogeheten tool calling) om aanvullende of realtime gegevens op te halen of (sub)taken uit te voeren, bijvoorbeeld via API's, zoals voor weerinformatie, databases of andere AI-modellen.

Met een efficiënt geheugensysteem kan de agent tijdens het uitvoeren van taken de resultaten bijhouden, feedback verwerken en daaruit nieuwe subtaken afleiden. Hij kan deze informatie ook bewaren, wat ook bij latere interacties voor meer consistentie zorgt.

Voor- en nadelen

Geoptimaliseerde AI-agents bieden duidelijke voordelen. Ze verhogen vaak de productiviteit doordat ze repetitieve en tijdrovende taken kunnen overnemen. Daarnaast verwerken ze in korte tijd enorme hoeveelheden data en kunnen ze meerdere (sub)taken tegelijk uitvoeren. AI-agents leveren doorgaans nauwkeurige en consistente resultaten en zijn goed schaalbaar. Mits goed geïntegreerd in de workflow, kunnen ze dus flink wat tijd en kosten besparen.

Tegelijk zijn er wel wat dingen waar je op moet letten. AI-agents zijn namelijk vaak afhankelijk van grote hoeveelheden data, waaronder soms privacygevoelige of bedrijfsinformatie. Houd bijvoorbeeld in een bedrijfscontext dus rekening met richtlijnen als de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming). En omdat veel agents werken met LLM's die getraind zijn op grote hoeveelheden tekst waarin ook vooroordelen en stereotypen voorkomen, kunnen zulke vertekeningen onbewust doorsijpelen in de resultaten en leiden tot discriminerende uitkomsten. Tot slot vraagt het ontwikkelen en trainen van zulke (bedrijfs)systemen de nodige tijd en rekenkracht.

Manus

AI-agents kunnen dus goed bruikbaar zijn in bedrijfsomgevingen, maar ook daarbuiten kun je er je voordeel mee doen. Ga bijvoorbeeld naar www.manus.im (van Chinese origine) en klik op Use cases voor een reeks praktijkvoorbeelden, ingedeeld in rubrieken als Life, Data Analysis en Education. Zo kan deze algemene AI-agent je bijvoorbeeld helpen bij het opstellen van een cursus of het plannen van een reis. Het voorbeeld Trip to Japan in april (in de rubriek Featured) laat dit duidelijk zien. Klik hierop om het volledige proces te kunnen volgen: links de uitvoer, rechts het scherm van de agent. Je kunt ook altijd klikken op Skip to results of Watch again.

Wil je Manus ook zelf proberen, dan kun je met een gratis proefversie met duizend credits aan de slag, na goedkeuring van je aanvraag (de betaalde versie start vanaf 19 dollar per maand, dat is ongeveer 20 euro inclusief btw). We merkten dat zo'n goedkeuring sneller verloopt via de mobiele Manus-app.

Voor de eindgebruiker is het hele proces vrij eenvoudig. Zoals bij een gewone AI-chatbot geef je eerst een uitgebreide prompt met je opdracht. Daarna gaat Manus aan de slag en zie je stap voor stap hoe de taak wordt aangepakt. Je kunt dit proces ook in realtime bijsturen met extra informatie of instructies. Is de hoofdtaak voltooid, dan krijg je een melding, tenzij je credits eerder op zijn of de agent vastloopt op bijvoorbeeld een niet-bereikbare webpagina.

AgentGPT

Ook met AgentGPT kun je op een toegankelijke manier toe, ook gratis, een AI-agent in je browser gebruiken. Het platform is een gebruiksvriendelijke webinterface (geïnspireerd op Auto-GPT), waarmee je een opdracht kunt lanceren voor een autonome agent die meerdere stappen zelf bedenkt en uitvoert.

Je hoeft enkel een naam voor je agent in te vullen en bij Doel een duidelijke opdracht te schrijven, zoals 'Plan een veertiendaagse rondreis met 4x4 in Namibië' of 'Voer een onderzoek uit naar de duurzaamste bouwmaterialen in Nederland'.

Controleer bij Tools of de benodigde functies zijn ingeschakeld: Image (voor AI-beelden), Search (voor online opzoekwerk), Code (voor scripting) en Connect Your Data. Deze laatste biedt via een account bij SID, een vorm van Retrieval Augmented Generation (RAG), waarbij eigen gegevens van bijvoorbeeld Google Drive of Gmail kunnen worden verwerkt en doorzocht.

Bevestig met de blauwe afspeelknop en de agent gaat meteen aan de slag. Je kunt de deeltaken volgen, pauzeren en via een prompt het proces bijsturen. De kans bestaat dat de agent niet alle stappen voltooit met een gratis account, maar via Summarize kun je wel alvast een tussentijds resultaat bekijken. Voor een uitgebreider abonnement betaal je 40 dollar per maand (ongeveer 43 euro inclusief btw). Bij Settings kun je eventueel ook een OpenAI API-sleutel invoeren als je er een hebt.

Agent-bibliotheken

Op de webpagina van het hierboven vermelde AgentGPT kun je ook uit twintig sjablonen kiezen. Dit zijn kant-en-klare agenten, met prompts gericht op een bepaald taaktype, zoals rapportanalyse, reisplanning of marketing strategieën. Maar er bestaan intussen ook diensten met een bibliotheek AI-agents, zoals Agent.AI. Je kunt zoeken op naam of op tags, binnen categorieën zoals Social, Customer Service, Image en Lifestyle. Filter je op Image, dan krijg je agents zoals Logo Creator, Youtube Thumbnail Generator en MindmapGenerator.

We nemen even Mindmap Generator als voorbeeld. Klik hier op Goagent en geef een geschikte prompt, bijvoorbeeld een onderwerp voor je mindmap. Bevestig met Go en de agent gaat aan de slag. Daarna kies je tussen Fully automatic (waarbij je alles aan de agent overlaat) of Interactive (waarbij je stap voor stap het voorlopige ontwerp kunt aanpassen of uitbreiden).

Ook bij MindStudio vind je een ruime collectie AI-agents, verdeeld in rubrieken zoals Research, Analyze Content, For Creators, For Students en YouTube. Na aanmelding kun je ze vanaf het platform uitvoeren via de knop Run (Pro Agents enkel na betaling) of via een Chromium-browserextensie, zodat de agent direct met een specifieke webpagina kan werken.

Houd er rekening mee dat het onderscheid tussen een slimme AI-assistent en een autonome AI-agent ook hier niet altijd duidelijk is.

Zelf bouwen met MindStudio

Zowel Agent.AI als MindStudio laten je niet alleen bestaande agents gebruiken, maar bieden ook tools om zelf een AI-agent te bouwen. We laten kort zien hoe je dit aanpakt in MindStudio, bijvoorbeeld voor een agent die een webpagina, pdf of YouTube-video samenvat (bij deze laatste door zelf het bijbehorende transcript op te halen).

Ga naar https://app.mindstudio.ai en open links het onderdeel Build. Klik rechtsboven op Create New Agent en zorg dat het tabblad Automations actief is. Klik op het blauwe Start-blok; rechts verschijnen dan enkele configuratie-opties. Wil je de agent beschikbaar maken in de browserextensie van Agent.AI, klik dan bij Run Mode op het pijlknopje en kies Browser Extension. Er verschijnen nu data zoals url, metadata en pageContent, die beschikbaar komen voor de agent.

Klik rechts van het Start-blok op de knop met het plusje om een AI-module toe te voegen. Voor ons voorbeeld kies je Generate Text, een van de meest gebruikte modules. Andere opties zijn Generate Image, User Input, Scrape URL of je klikt op View All Blocks voor alle beschikbare modules. Na selectie van Generate Text zie je rechts bij ModelSettings dat standaard Claude 3.5 Haiku gebruikt wordt. Je kunt ook kiezen uit andere ondersteunde LLM's, waaronder enkele gratis modellen.

Verder uitwerken

Met de LLM geselecteerd kun je rechts nog extra instellingen aanpassen via parameters als Temperature (hoe lager, hoe voorspelbaarder het antwoord), Max Response Size (hoe lager, hoe beknopter het antwoord) en andere. Bovenaan staat het promptvenster waar je een duidelijke instructie voor de LLM geeft, bijvoorbeeld: 'Vertel me alles wat ik moet weten over deze webpagina.'

Om de inhoud van de webpagina door te geven, gebruik je de eerder vermelde variabele pageContent (je kunt deze variabele eerst kopiëren naar het klembord) die je onder je prompt met {{pageContent}} aanroept.

Klik linksboven op Untitled AI Agent en geef je agent een naam. Je kunt ook een korte omschrijving toevoegen en een pictogram kiezen. Klik vervolgens rechtsboven op Preview / Open Draft Agent. Je test je agent door een url in te vullen, op Load Site te klikken en daarna op Run Agent.

Wil je de agent publiceren (en aan de browserextensie koppelen via het knopje met de drie puntjes), dan heb je wel een Pro-versie nodig. Deze kost 12 dollar per maand (ongeveer 13 euro inclusief btw) voor onbeperkte agents, exclusief eventuele kosten voor API-calls van betaalde AI-modellen.

Automatische prompt

Je kunt ook een bestaande agent dupliceren en deze via Edit snel aanpassen voor een ander doel. Daarnaast is het mogelijk om de prompt automatisch te laten genereren. Klik hiervoor rechtsonder het promptvenster op het bijbehorende knopje en kies Generate. Typ bijvoorbeeld 'Vat deze webpagina uitgebreid en overzichtelijk samen' of 'Analyseer deze X-berichtreeks' en klik opnieuw op Generate. Even later verschijnt een veel uitgebreidere (standaard Engelstalige) prompt, waarbij de opdracht wordt opgesplitst in subtaken, zodat je agent gestructureerder te werk kan gaan. Vergeet ook hier niet de variabele {{pageContent}} toe te voegen.

Op vergelijkbare manier kun je nog veel andere agents maken. Experimenteer gerust met alle beschikbare opties en mogelijkheden.