De opmars van 4K-televisies zal je wellicht niet zijn ontgaan. Tijdens het WK voetbal kon je de reclameborden langs het veld zien staan met de term 4K erop. We zien steeds meer televisies op de markt komen met deze hoge resolutie, maar ook in de monitormarkt begint 4K door te breken.

Voordat we je vertellen wat we van de geteste schermen vinden, leggen we je eerst uit wat 4K en de nauw verwante term UHD (ultra high definition) precies betekenen. Feitelijk horen bij de term 4K en UHD twee verschillende resoluties, maar in de praktijk worden ze over een kam geschoren. 4K is de term die gebruikt wordt voor bioscoopprojectie met een resolutie van 4096 x 2160 pixels. Dit zijn iets meer pixels dan de 3840 x 2160 pixels die bij de term UHD horen. UHD wordt gebruikt in de televisie- en monitormarkt. In de praktijk zien we dat fabrikanten de term 4K ook voor hun UHD-televisies en -beeldschermen gebruiken.

Haarscherp beeld

UHD heeft met 3840 x 2160 pixels twee keer zoveel pixels in de hoogte en de breedte als Full HD (1920 x 1080 pixels). Dit betekent dat UHD met bijna 8,3 miljoen pixels vier maal zoveel pixels heeft als een Full HD-scherm. Dit zorgt uiteraard voor een haarscherp beeld. Een UHD-beeldscherm is bijvoorbeeld fantastisch voor fotobewerking. De meeste foto's hebben een stuk meer pixels dan de 2,07 megapixel die een Full HD-monitor kan weergeven. Met vier keer zoveel pixels worden je foto's dan ook een stuk scherper getoond.

©PXimport

Een wallpaper met een 1920 bij 1080 pixels op een UHD-scherm laat goed zien hoe groot het verschil tussen Full HD en UHD is.

©PXimport

Zelfs tussen de 2560 x 1440 pixels en UHD zit nog een behoorlijk groot verschil.

Dankzij schaling niet priegelig

Bij een haarscherp beeld moet je er natuurlijk wel voor zorgen dat je voordeel uit de toegenomen scherpte haalt. Heb je een UHD-televisie van 50 inch, dan moet je bijvoorbeeld op minder dan twee meter zitten om het verschil tussen UHD en Full HD echt te kunnen zien. Bij een beeldscherm speelt dit minder omdat je over het algemeen dichtbij zit.

Het grote voordeel van een beeldscherm met een hoge resolutie is de hoge pixeldichtheid, en daarmee een heel scherp beeld. Om te zorgen dat beeldelementen niet té klein worden, is een scherm met een wat groter formaat handig. De pixeldichtheid van een 28inch-beeldscherm met UHD-resolutie ligt op ongeveer 157 pixels per inch (ppi). Ter vergelijking: een 27inch-scherm met 2560 x 1440 pixels heeft 108,8 ppi en een 24inch-scherm met een Full HD-resolutie 91,8 ppi. Voor de meeste gebruikers zal 157 ppi onleesbaar zijn, omdat letters heel klein worden. Windows 8.1 houdt hier gelukkig rekening mee, bij het aansluiten van een UHD-beeldscherm schaalt Windows automatisch de grafische interface op tot 150 procent van de normale grootte. Dit is wel zo prettig, anders zou je met je hoofd zowat in de monitor moeten zitten om tekst te kunnen lezen. Je kunt vervolgens probleemloos 4K-beeldmateriaal bekijken en foto's bewerken. Die worden op originele grootte getoond en dus niet opgeschaald naar 150 procent.

DisplayPort 1.2

De UHD-resolutie vereist een hogere bandbreedte dan een Full HD-resolutie. Hierdoor krijg je bij gebruik van HDMI 1.4 of DisplayPort 1.1 bij UHD een maximale refreshrate (verversingssnelheid) van slechts 30 Hz. Dat voldoet op zich voor kantoorwerkzaamheden, maar 60 Hz is ook in die situatie toch een stuk prettiger. Gelukkig kun je via Displayport 1.2 wel een refreshrate van 60 Hz gebruiken. Alle geteste schermen ondersteunen DisplayPort 1.2, maar uiteraard moet ook je grafische kaart deze standaard ondersteunen. Heeft je grafische kaart enkel DisplayPort 1.1, dan zal je het scherm op maximaal 30 Hz kunnen gebruiken. Bij AMD ondersteunen grafische kaarten vanaf de HD 7000-serie DisplayPort 1.2 volledig. Bij NVIDIA heb je minimaal de GeForce 600-serie nodig. Intels ingebouwde gpu ondersteunt DisplayPort 1.2 vanaf de vierde generatie Core-processors.

Gamen in UHD?

De meeste nieuwe games kunnen prima omgaan met UHD. Je loopt vervolgens tegen een ander probleem aan: de grafische kaart. De hoge resolutie van UHD zorgt ervoor dat jouw grafische kaart ook vier keer zoveel pixels moet verwerken dan met een Full HD-resolutie. Met een doorsnee grafische kaart zijn moderne games niet te spelen op deze resolutie. We hebben een aantal games vergeleken met een Radeon HD 7950. De game Hitman Absolution met maximaal detail geactiveerd, ging van een schappelijke 65,3 frames per seconde (fps) op Full HD, naar een onspeelbare 25,4 fps op UHD.

Het racespel Dirt Showdown, wat met maximaal detail en op een 1920 x 1080 resolutie prima speelt, zakte van 80,1 fps naar slechts 26 fps. Als je van plan bent om te gaan gamen op UHD-resolutie, heb je dus serieuze grafische kracht nodig. Denk aan minimaal een Radeon R9 290X of GeForce GTX 780 Ti. En dan het liefst ook nog eens twee in CrossFire/SLI. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om te blijven gamen in een Full HD-resolutie, die zal immers gewoon netjes opgeschaald worden op een UHD-scherm omdat iedere pixel verdeeld wordt over precies vier pixels.

Gebruikte apparatuur

Videokaart ASUS HD 7970 DirectCU II TOP

Processor Intel Core i7 4960X

Moederbord ASUS Sabertooth X79

Geheugen Kingston 16 GB DDR3

Energiemeter Perel E305EM5-G

Kalibratie Datacolor Spyder4ELITE

Besturingssysteem Windows 8.1 Pro (64 bit)

ASUS PB287Q

De PB287Q van ASUS is een 28inch-beeldscherm met een grote, stevige voet die ruim 16 centimeter in hoogte verstelbaar is. Daarnaast kan het scherm met de pivot-functie van de landschap- naar portretstand worden gedraaid. Aan de achterkant vinden we tweemaal HDMI en één DisplayPort 1.2. Eén van de HDMI-poorten beschikt over MHL 2.0-functionaliteit. Daarmee kunt je je tablet of smartphone aansluiten. De MHL 2.0-standaard beperkt zich tot maximaal 1080p. De nieuwe MHL 3.0-standaard ondersteunt wel 4K (op 30 Hz), maar helaas is die standaard nog niet uitgebracht. Het scherm ondersteunt net als de andere twee schermen picture-in-picture en picture-by-picture, waarmee je beelden van twee beeldingangen tegelijkertijd kunt weergeven.

©PXimport

UHD TN-paneel

Het scherm is voorzien van een TN-paneel van CMO (Chi Mei Optoelectronics). Op moment van schrijven is CMO de enige paneelfabrikant die een TN-paneel van 28 inch met deze resolutie maakt. Hetzelfde paneel wordt dan ook in de andere twee geteste schermen gebruikt. We zouden uiteraard het liefst een IPS-paneel zien, maar zover is het nog niet. Gelukkig is het geen doorsnee TN-paneel. Naast de resolutie is ook de kleurweergave indrukwekkend. Het gebruikte paneel heeft een kleurdiepte van 10 bit, dit levert ruim 1 miljard kleuren op. Kanttekening is wel dat deze kleuren worden bereikt door middel van 8 bit met Advanced Frame Rate Control (AFRC). Het grootste nadeel van het gebruikte paneel is gezien de TN-technologie voornamelijk de inkijkhoek, vooral verticaal. Zeker met een scherm van deze omvang valt dit direct op als je achter het scherm plaatsneemt. Dit is dan ook het enige echt grote nadeel en de inkijkhoek is nog altijd een flink stuk beter dan bij doorsnee TN-schermen. Al met al heeft het paneel meer voordelen dan nadelen, waarbij zeker ook de prijs een groot voordeel is.

©PXimport

Net iets beter dan de rest

Hoewel hetzelfde paneel gebruikt wordt, weet ASUS zich in de beeldkwaliteit wel te onderscheiden van Samsung en AOC. Ten eerste beschikt de PB287Q over een beter contrast dan de concurrentie. Direct uit de doos meten we een waarde van 690:1. Daarnaast meten we ook een lagere zwartwaarde, met de standaardinstellingen meten we 0,38 cd/m². De standaard kleurreproductie is voldoende voor de meeste gebruikers, maar voor fotobewerking raden toch aan om het scherm eerst even te kalibreren. Ook de PB287Q is geschikt voor het spelen van games, het scherm heeft een zeer lage responstijd en geen last van input lag. ASUS heeft naast de PB287Q van 28 inch ook nog een UHD-beeldscherm van 31,5 inch, de PQ321QE. Dat scherm maakt gebruik van een peperduur IGZO-Paneel van Sharp. Het prijskaartje komt daardoor op bijna 2200 euro. Dan is de 600 euro voor de PB287Q ineens niet zo veel geld meer.

©PXimport

ASUS PB287Q

Score

4,5 sterren

Pluspunten

In hoogte verstelbaar

Zeer lage responstijd

Goede kleurreproductie

Goed contrast

Minpunten

Matige inkijkhoek

Specificaties

Prijs: € 690,-

Website: www.asus.nl

AOC U2868PQU

AOC's U2868PQU heeft hetzelfde door CMO gefabriceerde TN-paneel met een 28inch-beelddiagonaal. Het heeft dan ook dezelfde mooie eigenschappen als de ASUS PB287Q: een resolutie van 3840 x 2160 pixels, maar liefst 1,07 miljard kleuren en een zeer snelle responstijd. Het scherm is door de te verwaarlozen input lag en de lage responstijd ook geschikt voor games. Eén van de grootste voordelen van de AOC U2868PQU is de prijs. Het scherm is met ongeveer 515 euro het goedkoopste UHD-beeldscherm dat er op de markt is. Fijn is dat de voet dertien centimeter in hoogte verstelbaar is, een pivotfunctie heeft en beschikt over een usb3.0-hub.

©PXimport

Aan de achterkant treffen we alle wenselijk aansluitingen aan: VGA, DVI-D, HDMI en DisplayPort. Je ontkomt er niet aan om het scherm via DisplayPort aan te sluiten. Dit is de enige manier om met de 3840 x 2160 resolutie een bruikbare refreshrate van 60 Hz te krijgen. De U2868PQU heeft standaard een redelijke kleurreproductie, maar heeft kalibratie nodig als je het wilt gebruiken voor fotobewerking. Net als op ASUS' scherm is vooral de verticale inkijkhoek matig. Het is opvallend dat het scherm van AOC hier meer last van heeft dan de andere twee geteste UHD-schermen. Daarnaast heeft het door ons geteste exemplaar lichtlekkage bij de randen van het paneel. Dit valt voornamelijk op bij gebruik in een donkere kamer.

©PXimport

AOC U2868PQU

Score

4 sterren

Pluspunten

Relatief lage prijs

In hoogte verstelbaar

Usb 3.0

Zeer lage responstijd

Minpunten

Matige inkijkhoek

Lichtlekkage

Specificaties

Prijs: € 510,-

Website: www.aoc-europe.com/nl/

Samsung U28D590D

Ook Samsungs U28D590D bevat het 28inch-UHD-paneel van CMO. De voor- en nadelen qua beeldkwaliteit zijn dan ook grofweg gelijk aan die van de andere schermen. Het grootste nadeel is ook bij dit scherm de matige inkijkhoek. De kleurreproductie is voor een TN-paneel dan weer behoorlijk goed, zelfs zonder kalibratie meten we een gemiddelde Delta E van 2,56. Dat is voldoende voor fotobewerking. In tegenstelling tot ASUS en AOC, voorziet Samsung zijn UHD-scherm niet van een in hoogte verstelbare voet en dat is jammer in deze prijscategorie. De bediening van het OSD-menu gaat met een JOG-knop aan de achterkant.

©PXimport

Dit is dezelfde bediening die we ook terug vinden op nieuwe Samsung televisies. Dit is, op een afstandsbediening na, veruit de prettigste manier van het bedienen van het OSD-menu. Je gebruikt de knop als een stick, waarmee je eenvoudig door het OSD-menu bladert en het instelt. Het scherm is voorzien van tweemaal HDMI en eenmaal DisplayPort 1.2. Als je het scherm op 60 Hz wilt aansturen, ben je genoodzaakt om gebruik te maken van DisplayPort en moet je pc of notebook eveneens DisplayPort 1.2 ondersteunen. Voor gamers is het scherm ook geschikt. De responstijd is zeer laag en het scherm heeft geen last van input lag. Er is iets sprake van lichtlekkage in de hoeken, maar dit is alleen zichtbaar in een donkere ruimte.

©PXimport

Samsung U28D590D

Score

4 sterren

Pluspunten

Zeer lage responstijd

Goede kleurreproductie

Handige bediening OSD-menu met JOG-knop

Minpunten

Niet in hoogte verstelbaar

Matige inkijkhoek

Specificaties

Prijs: € 580,-

Website: www.samsung.nl

Conclusie

Het door CMO geproduceerde 28inch-paneel maakt UHD-schermen met een prijs tussen 500 en 600 euro mogelijk. Het paneel maakt gebruik van TN-technologie, maar is wel een flink stuk beter dan een doorsnee TN-paneel. Toch is vooral de verticale inkijkhoek een stuk slechter dan die van een IPS-scherm. Als we Samsungs U28D590D met die andere schermen vergelijken, missen we de extra features. Zo ontbreekt er een usb3.0-hub, MHL-ondersteuning, wandmontagemogelijkheid en is het scherm niet in hoogte verstelbaar.

De U2868PQU van AOC heeft een hoop te bieden voor een relatief lage prijs. Het scherm combineert een UHD-resolutie met ergonomische functies, een usb3.0-hub en MHL-ondersteuning. De ASUS PB287Q is de duurste van de drie geteste UHD-beeldschermen. We vinden het wel het beste scherm, en met MHL-ondersteuning, een in hoogte verstelbare voet en een wandmontage-optie is het scherm functioneel erg compleet. Het enige nadeel van de PB287Q is dan nog de matige inkijkhoek, maar daar hebben de andere schermen ook last van. De PB287Q is wat ons betreft de beste keuze als je op zoek bent naar een UHD-scherm van 28 inch. Houd er wel rekening mee dat je een grafische kaart met DisplayPort 1.2 nodig hebt om de schermen op 60 Hz aan te sturen.

Samsung gaat de nieuwe Galaxy S25 Edge-telefoons voorzien van het nieuwere Coring Gorilla Glass Ceramic 2. De nieuwste variant van dit sterke keramische glas maakt de telefoon sterker en beter beschermd tegen beschadigingen.

De Gorilla Glass Ceramic 2-technologie bevat kristallen die fijn in de glasmatrix zijn ingebed, waardoor het display beter bestand is tegen barsten zonder dat dit ten koste gaat van de optische transparantie.

"De Galaxy S25 Edge zet een nieuwe standaard voor vakmanschap en prestaties als ons dunste toestel uit de Galaxy S-serie tot nu toe", zegt Kwangjin Bae, EVP en hoofd van het team Mechanical R&D van Mobile eXperience Business bij Samsung Electronics. "Ter ondersteuning van dit baanbrekende ontwerp was het essentieel om een displaymateriaal te ontwikkelen dat zowel uitzonderlijk dun als betrouwbaar sterk was - een uitdaging die Corning en Samsung heeft samengebracht, verenigd door een gedeelde visie van doelgerichte engineering en gebruikersgerichte innovatie. Die visie is verankerd in elk detail van de Galaxy S25 Edge."

Het ionenuitwisselingsproces van Corning speelt een belangrijke rol bij de verbeterde weerstand tegen schade. Deze techniek versterkt het glaskeramische materiaal en verbetert de duurzaamheid van het display. Andrew Beck, Vice President en General Manager bij Corning Gorilla Glass, licht toe: "Met Gorilla Glass Ceramic 2 hebben we een opmerkelijke combinatie van dunheid en sterkte bereikt, waardoor consumenten het beste van twee werelden krijgen - uitzonderlijke duurzaamheid in een modern, strak ontwerp."

Op 13 mei aanstaande zal Samsung tijdens een live-event meer onthullen over de nieuwe Samsung Galaxy S25 Edge-telefoon. Via de onderstaande link kun je je alvast abonneren op het YouTube-kanaal van Samsung, waar het live-evenement zal worden uitgezonden:

Een vriezer zorgt ervoor dat je eten langer goed blijft. Maar sommige modellen doen meer dan alleen invriezen. Dankzij slimme functies zoals supervriezen of automatisch ontdooien bewaar je je eten niet alleen langer, maar ook beter. Welke functies kun je tegenkomen op een vriezer en wat heb je eraan? Je leest het hieronder.

Lees ook: Wat is de ideale temperatuur voor jouw koelkast en vriezer?

Supervriezen: snel (terug) naar de juiste temperatuur

Gooi je een lading verse boodschappen in de vriezer, dan stijgt de temperatuur tijdelijk. Niet ideaal: eerder ingevroren etenswaren kunnen deels ontdooien en nieuwe producten doen er langer over om echt koud te worden. Met de supervriesfunctie voorkom je dat. Deze functie – ook wel snelvriesfunctie of 'fast freeze' genoemd – verlaagt de temperatuur tijdelijk tot -24 graden Celsius of nog kouder. Zo worden alle producten in één keer snel ingevroren. Zet supervriezen het liefst aan vóór je boodschappen gaat doen. Dan werkt het systeem al op volle kracht zodra je thuiskomt. Ook handig: gebruik de functie na het ontdooien van je vriezer om 'm weer snel op temperatuur te brengen.

Thermostaat: houd de temperatuur onder controle

De beste temperatuur voor een vriezer is -18 graden Celsius. Zo blijven de meeste etenswaren lang houdbaar en blijft het energieverbruik binnen de perken. Veel vriezers hebben daarom een ingebouwde thermostaat, waarmee je de temperatuur precies kunt instellen en in de gaten houdt. Zorg dat de temperatuur altijd onder de -17 graden ligt, maar stel 'm niet kouder in dan -30 graden. Want: hoe kouder hoe beter gaat bij vriezen niet op. Een te koude vriezer slurpt onnodig veel stroom en kan de structuur en smaak van producten als groente, fruit, vis, vlees en dranken aantasten.

Heeft jouw vriezer geen ingebouwde thermostaat? Je kunt ook een losse thermometer gebruiken om de temperatuur te controleren en zo nodig bij te stellen.

©Hedgehog94

No Frost: nooit meer ontdooien

Een dikke laag ijs in je vriezer is niet alleen onhandig, maar ook ongunstig voor je eten. Lades kunnen vast komen te zitten en er blijft minder ruimte over. Bovendien beïnvloedt ijs de temperatuur en vochtbalans in de vriezer. Daardoor kunnen smaak, textuur en houdbaarheid van je eten achteruitgaan. Daarnaast geldt: hoe meer ijs in de vriezer, hoe harder de vriezer moet werken om de juiste temperatuur te behouden.

Met No Frost voorkom je dat. Deze functie gebruikt een ventilatiesysteem dat lucht op de juiste temperatuur gelijkmatig door de vriezer blaast. Zo ontstaat er geen ijsafzetting op de wanden, lades of verpakkingen. Je hoeft dus nooit meer te ontdooien én je vriezer blijft efficiënt werken.

Automatische ontdooifunctie: minder ijs, minder werk

De automatische ontdooifunctie lijkt op No Frost, maar werkt net even anders. In plaats van ijsvorming continu te voorkomen, schakelt de automatische ontdooifunctie het koelsysteem van de vriezer af en toe tijdelijk uit. Het smeltwater loopt naar een opvangbak bij de motor en verdampt daar vanzelf. Deze functie helpt vooral bij overmatige ijsvorming, maar de ontdooifunctie zal je vriezer in tegenstelling tot No Frost niet volledig ijsvrij houden. Af en toe handmatig ontdooien blijft nodig – al scheelt het flink wat werk vergeleken met een vriezer die géén automatische ontdooifunctie heeft.

©Tolstoy | Prozorov Andrey

Dooiwaterafvoer: makkelijk ontdooien zonder gedoe

Ontdooi je je vriezer handmatig? Dan is een model met dooiwaterafvoer een slimme keuze. Dit systeem voert het smeltwater automatisch af via een gootje naar een opvangbak buiten de vriezer. Je hoeft dus niet meer te dweilen of met handdoeken in de weer. Het water loopt netjes weg, ook vanaf de bodem, waardoor je vriezer na afloop meteen schoon en droog is. En je voorkomt dat achtergebleven water bij het opnieuw inschakelen weer bevriest.

IJsblokjeslade: altijd ijsblokjes bij de hand

Je kent het wel: je hebt ijsblokjes nodig, maar deze liggen ergens ver achter in de vriezer. Na een poosje graaien heb je ze eindelijk, maar dan blijkt dat de ijsblokjes volledig aan elkaar vastgevroren zijn. Een vriezer met een aparte ijsblokjeslade voorkomt dit. De ijsblokjes liggen op een vaste plek, waardoor je er altijd makkelijk bij kunt. Ze komen niet in contact met andere etenswaren, blijven fris van smaak en vriezen niet aan elkaar vast. Bovendien houd je de rest van je vriezer overzichtelijker en beter ingedeeld, omdat de ijsblokjes een eigen plek hebben.

Welke functies passen bij jou?

Ben je op zoek naar een vriezer die past bij jouw manier van bewaren? Dan is het handig om te weten dat je bij veel webwinkels eenvoudig kunt filteren op functies als No Frost, supervriezen, een ijsblokjeslade of een automatische ontdooifunctie. Zo zie je in één oogopslag welke modellen aansluiten bij wat jij belangrijk vindt. Dat maakt het kiezen van een vriezer die écht bij je past een stuk makkelijker.