ID.nl logo
3 betaalbare 4k-beeldschermen getest
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

3 betaalbare 4k-beeldschermen getest

De opmars van 4K-televisies zal je wellicht niet zijn ontgaan. Tijdens het WK voetbal kon je de reclameborden langs het veld zien staan met de term 4K erop. We zien steeds meer televisies op de markt komen met deze hoge resolutie, maar ook in de monitormarkt begint 4K door te breken.

Voordat we je vertellen wat we van de geteste schermen vinden, leggen we je eerst uit wat 4K en de nauw verwante term UHD (ultra high definition) precies betekenen. Feitelijk horen bij de term 4K en UHD twee verschillende resoluties, maar in de praktijk worden ze over een kam geschoren. 4K is de term die gebruikt wordt voor bioscoopprojectie met een resolutie van 4096 x 2160 pixels. Dit zijn iets meer pixels dan de 3840 x 2160 pixels die bij de term UHD horen. UHD wordt gebruikt in de televisie- en monitormarkt. In de praktijk zien we dat fabrikanten de term 4K ook voor hun UHD-televisies en -beeldschermen gebruiken.

Haarscherp beeld

UHD heeft met 3840 x 2160 pixels twee keer zoveel pixels in de hoogte en de breedte als Full HD (1920 x 1080 pixels). Dit betekent dat UHD met bijna 8,3 miljoen pixels vier maal zoveel pixels heeft als een Full HD-scherm. Dit zorgt uiteraard voor een haarscherp beeld. Een UHD-beeldscherm is bijvoorbeeld fantastisch voor fotobewerking. De meeste foto's hebben een stuk meer pixels dan de 2,07 megapixel die een Full HD-monitor kan weergeven. Met vier keer zoveel pixels worden je foto's dan ook een stuk scherper getoond.

©PXimport

Een wallpaper met een 1920 bij 1080 pixels op een UHD-scherm laat goed zien hoe groot het verschil tussen Full HD en UHD is.

©PXimport

Zelfs tussen de 2560 x 1440 pixels en UHD zit nog een behoorlijk groot verschil.

Dankzij schaling niet priegelig

Bij een haarscherp beeld moet je er natuurlijk wel voor zorgen dat je voordeel uit de toegenomen scherpte haalt. Heb je een UHD-televisie van 50 inch, dan moet je bijvoorbeeld op minder dan twee meter zitten om het verschil tussen UHD en Full HD echt te kunnen zien. Bij een beeldscherm speelt dit minder omdat je over het algemeen dichtbij zit.

Het grote voordeel van een beeldscherm met een hoge resolutie is de hoge pixeldichtheid, en daarmee een heel scherp beeld. Om te zorgen dat beeldelementen niet té klein worden, is een scherm met een wat groter formaat handig. De pixeldichtheid van een 28inch-beeldscherm met UHD-resolutie ligt op ongeveer 157 pixels per inch (ppi). Ter vergelijking: een 27inch-scherm met 2560 x 1440 pixels heeft 108,8 ppi en een 24inch-scherm met een Full HD-resolutie 91,8 ppi. Voor de meeste gebruikers zal 157 ppi onleesbaar zijn, omdat letters heel klein worden. Windows 8.1 houdt hier gelukkig rekening mee, bij het aansluiten van een UHD-beeldscherm schaalt Windows automatisch de grafische interface op tot 150 procent van de normale grootte. Dit is wel zo prettig, anders zou je met je hoofd zowat in de monitor moeten zitten om tekst te kunnen lezen. Je kunt vervolgens probleemloos 4K-beeldmateriaal bekijken en foto's bewerken. Die worden op originele grootte getoond en dus niet opgeschaald naar 150 procent.

DisplayPort 1.2

De UHD-resolutie vereist een hogere bandbreedte dan een Full HD-resolutie. Hierdoor krijg je bij gebruik van HDMI 1.4 of DisplayPort 1.1 bij UHD een maximale refreshrate (verversingssnelheid) van slechts 30 Hz. Dat voldoet op zich voor kantoorwerkzaamheden, maar 60 Hz is ook in die situatie toch een stuk prettiger. Gelukkig kun je via Displayport 1.2 wel een refreshrate van 60 Hz gebruiken. Alle geteste schermen ondersteunen DisplayPort 1.2, maar uiteraard moet ook je grafische kaart deze standaard ondersteunen. Heeft je grafische kaart enkel DisplayPort 1.1, dan zal je het scherm op maximaal 30 Hz kunnen gebruiken. Bij AMD ondersteunen grafische kaarten vanaf de HD 7000-serie DisplayPort 1.2 volledig. Bij NVIDIA heb je minimaal de GeForce 600-serie nodig. Intels ingebouwde gpu ondersteunt DisplayPort 1.2 vanaf de vierde generatie Core-processors.

Gamen in UHD?

De meeste nieuwe games kunnen prima omgaan met UHD. Je loopt vervolgens tegen een ander probleem aan: de grafische kaart. De hoge resolutie van UHD zorgt ervoor dat jouw grafische kaart ook vier keer zoveel pixels moet verwerken dan met een Full HD-resolutie. Met een doorsnee grafische kaart zijn moderne games niet te spelen op deze resolutie. We hebben een aantal games vergeleken met een Radeon HD 7950. De game Hitman Absolution met maximaal detail geactiveerd, ging van een schappelijke 65,3 frames per seconde (fps) op Full HD, naar een onspeelbare 25,4 fps op UHD.

Het racespel Dirt Showdown, wat met maximaal detail en op een 1920 x 1080 resolutie prima speelt, zakte van 80,1 fps naar slechts 26 fps. Als je van plan bent om te gaan gamen op UHD-resolutie, heb je dus serieuze grafische kracht nodig. Denk aan minimaal een Radeon R9 290X of GeForce GTX 780 Ti. En dan het liefst ook nog eens twee in CrossFire/SLI. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om te blijven gamen in een Full HD-resolutie, die zal immers gewoon netjes opgeschaald worden op een UHD-scherm omdat iedere pixel verdeeld wordt over precies vier pixels.

Gebruikte apparatuur

Videokaart ASUS HD 7970 DirectCU II TOP

Processor Intel Core i7 4960X

Moederbord ASUS Sabertooth X79

Geheugen Kingston 16 GB DDR3

Energiemeter Perel E305EM5-G

Kalibratie Datacolor Spyder4ELITE

Besturingssysteem Windows 8.1 Pro (64 bit)

ASUS PB287Q

De PB287Q van ASUS is een 28inch-beeldscherm met een grote, stevige voet die ruim 16 centimeter in hoogte verstelbaar is. Daarnaast kan het scherm met de pivot-functie van de landschap- naar portretstand worden gedraaid. Aan de achterkant vinden we tweemaal HDMI en één DisplayPort 1.2. Eén van de HDMI-poorten beschikt over MHL 2.0-functionaliteit. Daarmee kunt je je tablet of smartphone aansluiten. De MHL 2.0-standaard beperkt zich tot maximaal 1080p. De nieuwe MHL 3.0-standaard ondersteunt wel 4K (op 30 Hz), maar helaas is die standaard nog niet uitgebracht. Het scherm ondersteunt net als de andere twee schermen picture-in-picture en picture-by-picture, waarmee je beelden van twee beeldingangen tegelijkertijd kunt weergeven.

©PXimport

UHD TN-paneel

Het scherm is voorzien van een TN-paneel van CMO (Chi Mei Optoelectronics). Op moment van schrijven is CMO de enige paneelfabrikant die een TN-paneel van 28 inch met deze resolutie maakt. Hetzelfde paneel wordt dan ook in de andere twee geteste schermen gebruikt. We zouden uiteraard het liefst een IPS-paneel zien, maar zover is het nog niet. Gelukkig is het geen doorsnee TN-paneel. Naast de resolutie is ook de kleurweergave indrukwekkend. Het gebruikte paneel heeft een kleurdiepte van 10 bit, dit levert ruim 1 miljard kleuren op. Kanttekening is wel dat deze kleuren worden bereikt door middel van 8 bit met Advanced Frame Rate Control (AFRC). Het grootste nadeel van het gebruikte paneel is gezien de TN-technologie voornamelijk de inkijkhoek, vooral verticaal. Zeker met een scherm van deze omvang valt dit direct op als je achter het scherm plaatsneemt. Dit is dan ook het enige echt grote nadeel en de inkijkhoek is nog altijd een flink stuk beter dan bij doorsnee TN-schermen. Al met al heeft het paneel meer voordelen dan nadelen, waarbij zeker ook de prijs een groot voordeel is.

©PXimport

Net iets beter dan de rest

Hoewel hetzelfde paneel gebruikt wordt, weet ASUS zich in de beeldkwaliteit wel te onderscheiden van Samsung en AOC. Ten eerste beschikt de PB287Q over een beter contrast dan de concurrentie. Direct uit de doos meten we een waarde van 690:1. Daarnaast meten we ook een lagere zwartwaarde, met de standaardinstellingen meten we 0,38 cd/m². De standaard kleurreproductie is voldoende voor de meeste gebruikers, maar voor fotobewerking raden toch aan om het scherm eerst even te kalibreren. Ook de PB287Q is geschikt voor het spelen van games, het scherm heeft een zeer lage responstijd en geen last van input lag. ASUS heeft naast de PB287Q van 28 inch ook nog een UHD-beeldscherm van 31,5 inch, de PQ321QE. Dat scherm maakt gebruik van een peperduur IGZO-Paneel van Sharp. Het prijskaartje komt daardoor op bijna 2200 euro. Dan is de 600 euro voor de PB287Q ineens niet zo veel geld meer.

©PXimport

ASUS PB287Q

Score

4,5 sterren

Pluspunten

In hoogte verstelbaar

Zeer lage responstijd

Goede kleurreproductie

Goed contrast

Minpunten

Matige inkijkhoek

Specificaties

Prijs: € 690,-

Website:www.asus.nl

AOC U2868PQU

AOC's U2868PQU heeft hetzelfde door CMO gefabriceerde TN-paneel met een 28inch-beelddiagonaal. Het heeft dan ook dezelfde mooie eigenschappen als de ASUS PB287Q: een resolutie van 3840 x 2160 pixels, maar liefst 1,07 miljard kleuren en een zeer snelle responstijd. Het scherm is door de te verwaarlozen input lag en de lage responstijd ook geschikt voor games. Eén van de grootste voordelen van de AOC U2868PQU is de prijs. Het scherm is met ongeveer 515 euro het goedkoopste UHD-beeldscherm dat er op de markt is. Fijn is dat de voet dertien centimeter in hoogte verstelbaar is, een pivotfunctie heeft en beschikt over een usb3.0-hub.

©PXimport

Aan de achterkant treffen we alle wenselijk aansluitingen aan: VGA, DVI-D, HDMI en DisplayPort. Je ontkomt er niet aan om het scherm via DisplayPort aan te sluiten. Dit is de enige manier om met de 3840 x 2160 resolutie een bruikbare refreshrate van 60 Hz te krijgen. De U2868PQU heeft standaard een redelijke kleurreproductie, maar heeft kalibratie nodig als je het wilt gebruiken voor fotobewerking. Net als op ASUS' scherm is vooral de verticale inkijkhoek matig. Het is opvallend dat het scherm van AOC hier meer last van heeft dan de andere twee geteste UHD-schermen. Daarnaast heeft het door ons geteste exemplaar lichtlekkage bij de randen van het paneel. Dit valt voornamelijk op bij gebruik in een donkere kamer.

©PXimport

AOC U2868PQU

Score

4 sterren

Pluspunten

Relatief lage prijs

In hoogte verstelbaar

Usb 3.0

Zeer lage responstijd

Minpunten

Matige inkijkhoek

Lichtlekkage

Specificaties

Prijs: € 510,-

Website:www.aoc-europe.com/nl/

Samsung U28D590D

Ook Samsungs U28D590D bevat het 28inch-UHD-paneel van CMO. De voor- en nadelen qua beeldkwaliteit zijn dan ook grofweg gelijk aan die van de andere schermen. Het grootste nadeel is ook bij dit scherm de matige inkijkhoek. De kleurreproductie is voor een TN-paneel dan weer behoorlijk goed, zelfs zonder kalibratie meten we een gemiddelde Delta E van 2,56. Dat is voldoende voor fotobewerking. In tegenstelling tot ASUS en AOC, voorziet Samsung zijn UHD-scherm niet van een in hoogte verstelbare voet en dat is jammer in deze prijscategorie. De bediening van het OSD-menu gaat met een JOG-knop aan de achterkant.

©PXimport

Dit is dezelfde bediening die we ook terug vinden op nieuwe Samsung televisies. Dit is, op een afstandsbediening na, veruit de prettigste manier van het bedienen van het OSD-menu. Je gebruikt de knop als een stick, waarmee je eenvoudig door het OSD-menu bladert en het instelt. Het scherm is voorzien van tweemaal HDMI en eenmaal DisplayPort 1.2. Als je het scherm op 60 Hz wilt aansturen, ben je genoodzaakt om gebruik te maken van DisplayPort en moet je pc of notebook eveneens DisplayPort 1.2 ondersteunen. Voor gamers is het scherm ook geschikt. De responstijd is zeer laag en het scherm heeft geen last van input lag. Er is iets sprake van lichtlekkage in de hoeken, maar dit is alleen zichtbaar in een donkere ruimte.

©PXimport

Samsung U28D590D

Score

4 sterren

Pluspunten

Zeer lage responstijd

Goede kleurreproductie

Handige bediening OSD-menu met JOG-knop

Minpunten

Niet in hoogte verstelbaar

Matige inkijkhoek

Specificaties

Prijs: € 580,-

Website: www.samsung.nl

Conclusie

Het door CMO geproduceerde 28inch-paneel maakt UHD-schermen met een prijs tussen 500 en 600 euro mogelijk. Het paneel maakt gebruik van TN-technologie, maar is wel een flink stuk beter dan een doorsnee TN-paneel. Toch is vooral de verticale inkijkhoek een stuk slechter dan die van een IPS-scherm. Als we Samsungs U28D590D met die andere schermen vergelijken, missen we de extra features. Zo ontbreekt er een usb3.0-hub, MHL-ondersteuning, wandmontagemogelijkheid en is het scherm niet in hoogte verstelbaar.

De U2868PQU van AOC heeft een hoop te bieden voor een relatief lage prijs. Het scherm combineert een UHD-resolutie met ergonomische functies, een usb3.0-hub en MHL-ondersteuning. De ASUS PB287Q is de duurste van de drie geteste UHD-beeldschermen. We vinden het wel het beste scherm, en met MHL-ondersteuning, een in hoogte verstelbare voet en een wandmontage-optie is het scherm functioneel erg compleet. Het enige nadeel van de PB287Q is dan nog de matige inkijkhoek, maar daar hebben de andere schermen ook last van. De PB287Q is wat ons betreft de beste keuze als je op zoek bent naar een UHD-scherm van 28 inch. Houd er wel rekening mee dat je een grafische kaart met DisplayPort 1.2 nodig hebt om de schermen op 60 Hz aan te sturen.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek
© LIGHTFIELD STUDIOS - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Specificaties

Bladformaat: 160x75cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 80kg

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Specificaties

Bladformaat: 140x60cm
Hoogte:73 t/m 117cm
Belastbaar tot: onbekend

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

Specificaties

Bladformaat: 120x60cm
Hoogte: 73 t/m 110 cm
Belastbaar tot: onbekend

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Specificaties

Formaat: 118x58cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 60kg

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Specificaties

Formaat: 140x80cm
Hoogte: 65 tot 85,5 cm
Belastbaar tot: 70kg

▼ Volgende artikel
Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets
Huis

Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Ter illustratie: het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets toont de batterijduur bij gemiddeld gebruik, maar ook of hij valbestendig is en hoe makkelijk hij gerepareerd kan worden.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Waar vind je het nieuwe energielabel?

Wanneer je online een nieuwe telefoon koopt, vind je het algemene energielabel doorgaans bij het product zelf. Je ziet echter niet direct de andere onderdelen waarop de telefoon is beoordeeld. In een fysieke winkel is het de bedoeling dat er bij de telefoon een kaartje of bordje is geplaatst, met daarop een QR-code waarmee je direct op de juiste informatiepagina van EPREL komt.

In een webwinkel zul je meestal geen QR-code tegenkomen, maar alleen het energielabel zelf. Vaak kun je – zoals bij Mediamarkt – een productspecificatie-pdf downloaden met de extra informatie, waarin ook weer een QR-code is opgenomen, waarmee je naar de EPREL-site wordt doorgestuurd.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Op het uitgebreide energielabel zie je hoe vaak een accu opnieuw kan worden opgeladen totdat de totale capaciteit tot 80 procent daalt.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Hoelang houdt de batterij van de telefoon of accu het vol bij gemiddeld gebruik? Ook dat zie je op het energielabel terug.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Valtest vanaf 1 meter, hoe minder snel een telefoon stuk gaat, des te hoger is het label dat hij toegekend krijgt.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Hoe goed een telefoon beschermd is tegen valschade is ook onderdeel van het energielabel. Het scherm mag daarbij overigens wel gebarsten zijn, het is geen glastest.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Of een telefoon waterdicht is, wordt ook getest.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

Zelf zoeken op de EPREL-site is lastig

Het zelf zoeken van gegevens van smartphones en tablets op de EPREL-site is niet heel eenvoudig. Dat komt omdat de algemene productwebsite gemaakt is om te zoeken op merk of op typenummer. Dat is prima voor wasmachines of koelkasten, die je vaak aantreft als merk+typenummer, maar bij smartphones werkt dat anders. Een model als de Samsung Galaxy S25 bijvoorbeeld zul je niet vinden met een zoekopdracht op 'S25 'of 'Galaxy S25', maar alleen op het typenummer SM-S931B. Dat typenummer wordt echter bijna nergens gecommuniceerd en is ook niet wat Samsung communiceert in bijvoorbeeld marketing-uitingen.

Ook kun je niet zoeken op EAN-code, terwijl die code juist kan worden gebruikt om een exact model van een bepaald product te kunnen vinden. Kortom: wat het zoeken van de gegevens van een smartphone betreft kan de EU nog wel wat verbeteren.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Als het aan de EU ligt, moeten consumenten ook zelf telefoons kunnen repareren.

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Hoelang de telefoon wordt ondersteund qua software-updates en interne onderdelen wordt ook vermeld en de telefoon krijgt hiervoor een eigen classificatie.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Hoe makkelijk is een telefoon te repareren en hoelang zijn reserve-onderdelen beschikbaar? Dat geeft dit onderdeel van het energielabel aan.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.