Kinderen die surfen op het internet zijn altijd slechts enkele muisklikken verwijderd van voor hen schadelijke informatie. Geweld en porno, maar ook oproepen tot extremisme of een bedreiging tijdens het chatten, kunnen zowel gevraagd als ongevraagd in beeld verschijnen. Voor ouders zijn er echter mogelijkheden genoeg om kinderen onbezorgd te laten internetten.

01 Ga het gesprek aan

Kinderen brengen gemiddeld elf uur per week door op internet. Tweederde doet daarbij negatieve ervaringen op, zoals het zien van pornografie of het worden bedreigd tijdens chatten. Minder dan de helft van de kinderen deelt die negatieve ervaringen met de ouders. Ouders kunnen daardoor het kind niet helpen de gebeurtenis te verwerken en volharden ook in de gedachte dat actief beschermen niet nodig is. Ouders hebben echter een belangrijke rol wanneer hun kinderen leren omgaan met media. Belangrijker dan elk technisch hulpmiddel is daarom het met het kind bespreken wat het doet op internet en wat het daar overkomt. Goede handvatten voor deze gesprekken zijn te vinden op www.mijnkindonline.nl.

©PXimport

Wat voor een volwassene gewoon nieuws is, kan op een kind al snel meer impact hebben.

02 Kindvriendelijke browser

Voor kinderen tot 8 of 9 jaar kunnen ouders een speciale browser installeren, die de kinderen afschermt voor sites met ongewenste inhoud. Een voorbeeld hiervan is de MyBee-browser die gratis te downloaden is via www.mybee.nl. MyBee is een product van telecomprovider KPN die het gratis aanbiedt en zo mee wil werken aan een 'beter internet voor kinderen'. Inmiddels zijn er versies voor Windows en Mac en nog deze zomer zou de iPad-versie moeten verschijnen. Binnen MyBee kunnen gebruikers worden aangemaakt die op basis van leeftijd, de voor hen geschikte websites kunnen bezoeken. MyBee onderscheidt kinderen van 0 tot 3 jaar, 3 tot 7 jaar en 7 tot 10 jaar.

©PXimport

MyBee ondersteunt meerdere gebruikers met elk eigen internettoegang op basis van leeftijd en regels.

03 Ontwikkeling naar positieve content

Voor kinderen moet niet alleen naar veilige websites, maar ook naar websites gezocht worden die aansluiten bij het niveau en de belangstelling. Wat is leuk voor welke leeftijd? Een belangrijk aspect van MyBee is dat het helpt geschikte websites te vinden. MyBee kent drie soorten sites: sites goedgekeurd door de eigen ouders, sites goedgekeurd door de redactie van MyBee en sites goedgekeurd door andere ouders. Per kind kan worden ingesteld welke categorie het kan bezoeken. Ouders die een leuke site ontdekken kunnen die via Website evalueren beoordelen. Ze geven een leeftijd en laten weten of de beoordeling met andere ouders mag worden gedeeld.

©PXimport

De leeftijd en instellingen gekozen door de ouders bepalen welke sites een kind kan bezoeken met de MyBee-browser.

04 Techniek als oplossing

Mediaopvoeding is dat deel van de ouderlijke opvoeding dat ertoe bijdraagt dat een kind bewust, prettig en veilig leert omgaan met media zoals televisie, films, games en internet. Mediaopvoeding gaat om het gebruik stimuleren, vaardigheden aanleren om media te hanteren en beperkingen stellen aan inhoud en tijdsduur. Alle ouders doen meer of minder bewust aan mediaopvoeding. Eigenlijk vereist een kind op internet bijna continu meekijken, maar dat is natuurlijk lastig en vaak ook niet gewenst. Software voor ouderlijk toezicht kan die taak deels overnemen.

©PXimport

Software voor ouderlijk toezicht is vooral bekend vanwege het blokkeren van foute websites, maar kan zoveel meer doen en betekenen.

05 Veel aanbod

Het aanbod aan programma's voor ouderlijk toezicht is erg groot én erg divers. Toch verdwijnen er nog weleens producten van de markt die blijkbaar onvoldoende aanslaan. Belangrijk bij de keuze van een product voor ouderlijk toezicht is daarom dat het zich liefst al een aantal jaren heeft bewezen. Daarvan zijn er genoeg. Bekende producten voor ouderlijk toezicht zijn het Nederlandse YourSafetynet (proefversie via www.yoursafetynet.com), Windows Live Family Safety van Microsoft (te installeren via download.live.com), en het Engelstalige Net Nanny wat in verschillende beveiligingssuites is inbegrepen (te downloaden via www.netnanny.com).

©PXimport

Yoursafetynet is een Nederlands product voor veilig internet voor kinderen.

06 Norton Online Family

Norton Online Family is de naam voor de software voor ouderlijk toezicht van Symantec. Het lijkt veel op Family Safety van Microsoft, maar is uitgebreider en werkt naast Windows ook op Mac OS X, Android- en iOS-apparaten. Het is overduidelijk een Amerikaans product; sterk gericht op controle, met veel opties voor meekijken en rapportage. U kunt de software downloaden via http://onlinefamily.norton.com. Instellen en configureren kan via de Online Family-website. Uitgebreider dan Norton Online Family is Online Family Premier. Daarvoor moet u apart betalen en het is voorlopig alleen in de VS beschikbaar.

©PXimport

Norton Online Family biedt veel filtering en opties voor controle.

07 Filterende ISP onzeker

In plaats van een product op elke computer te installeren en te configureren, lijkt het wellicht veel handiger dit direct bij de internetprovider te regelen. Het kan dan in één keer voor alle computers en gebruikers in huis gelden en ook voor apparaten zoals iPods en iPads, waarvoor weinig of geen software voor ouderlijk toezicht beschikbaar is. Een aantal internetproviders biedt daarom ook gefilterd internet aan, in Nederland bijvoorbeeld Kliksafe en Solcon. De nieuwe wet op de netneutraliteit verbiedt echter filtering van het internet, ook wanneer de gebruiker dat zelf om ideologische of religieuze redenen wil. De situatie rondom deze producten is daarom onduidelijk.

©PXimport

Kliksafe is een van de aanbieders van gefilterd internet, die getroffen lijkt door de nieuwe wet op de netneutraliteit.

08 Meerdere gebruikers

In software voor ouderlijk toezicht kunt u veelal zelf de verschillende gebruikers aanmaken. Maar vaak is het handiger wanneer het de gebruikers­accounts van Windows overneemt. Iedere gebruiker logt dan in op zijn eigen werkomgeving en valt automatisch onder de regels die voor hem in het ouderlijk toezicht zijn opgesteld. Gebruikers aanmaken onder Windows gaat via Start / Configuratiescherm. Klik op Gebruikersaccounts toevoegen of verwijderen en dan op Een nieuw account maken. Typ nu de naam van de gebruiker in en ga verder. Om een account te beveiligen kunt u verplichten in te loggen met een wachtwoord. Klik daarvoor op het account en kies dan Een wachtwoord instellen. Typ tweemaal het wachtwoord en bevestig via Wachtwoord instellen.

©PXimport

Voorkom dat gebruikers accounts met meer internettoegang gebruiken door elk account van een wachtwoord te voorzien.

09 Verschillende rechten

Wanneer u na de invoer van de gebruikersnaam op Enter hebt gedrukt, hebt u automatisch de nieuwe gebruiker tot Standaardgebruiker gedegradeerd. En dat is goed, standaardgebruikers hebben minder rechten dan de Administrator. Als standaardgebruiker kan een kind de software voor ouderlijk toezicht niet uitschakelen. Ook kan het geen software installeren om de software voor ouderlijk toezicht te ontregelen, wordt het aan de regels gehouden en dus beschermd door de software, ook als het dat een keer niet zou willen. Zelf kunt u de computer trouwens ook beter gebruiken als standaardgebruiker, alleen voor aanpassingen aan de software hebt u een account met administratorrechten nodig.

©PXimport

Maak van iedere gebruiker die onder ouderlijk toezicht valt een standaardgebruiker.

10 Ouderlijk toezicht in Windows 7

Windows 7 beschikt, zo lijkt het, standaard over functionaliteit voor ouderlijk toezicht. Via Start / Configuratiescherm / Gebruikersaccounts en Ouderlijk toezicht kunt u Ouderlijk toezicht voor elke gebruiker instellen. Selecteer de gebruiker en klik op Ingeschakeld om de opties voor die gebruiker te activeren. Die opties blijken echter beperkt tot Tijdslimieten en het selecteren of blokkeren van Spellen en andere Specifieke programma's. Webfiltering ontbreekt. Wie dergelijke functionaliteit wil, klikt op Hoe kan ik aanvullende toezichtsfuncties installeren. Windows opent dan een helptekst met een link naar Zoekt u webfilters en activiteitenrapporten voor Ouderlijk toezicht in Windows? Windows stelt vervolgens voor om Windows Live Family Safety te downloaden en installeren.

©PXimport

Standaard biedt Windows 7 wel ouderlijk toezicht maar bijvoorbeeld geen webfiltering.

11 Software voor de Mac

Ook Mac OS X beschikt standaard over uitgebreide functionaliteit voor ouderlijk toezicht. Net als bij Windows is het belangrijk dat elke gebruiker van de computer dat onder een eigen account doet. Gebruikers aanmaken kan via Systeemvoorkeuren / Gebruikers en groepen. Via het plusteken onder de lijst met gebruikers kan een nieuwe gebruiker worden toegevoegd en een wachtwoord ingesteld. Keer dan terug naar de Systeemvoorkeuren en open Ouderlijk toezicht. Selecteer de gebruiker en klik op Schakel ouderlijk toezicht in. Daarmee wordt het mogelijk voor die gebruiker onder meer het Web te filteren, Programma's te beperken en Tijdslimieten in te stellen.

©PXimport

Apples Mac OS X beschikt standaard over de mogelijkheid computer- en internetgebruik door gebruikers te beperken.

12 Software voor iPad, iPod, Android

De snelle opkomst van mobiele apparaten zoals smartphones en de iPod/iPad, heeft de aanbieders van producten voor ouderlijk toezicht duidelijk verrast. Om kinderen ook op die apparaten veilig te laten internetten, zouden zij al deze platformen moeten ondersteunen. Veel van de apparaten bieden echter geen mogelijkheid meerdere gebruikers aan te maken of gebruikers aan te duiden met verschillende rechten. Ook ouders staan hiermee voor een uitdaging die het belang van het voeren van goede gesprekken alleen maar groter heeft gemaakt. Van de kindvriendelijke browser MyBee verschijnt deze zomer een iPad-versie, het Amerikaanse Net Nanny biedt al een versie voor Android en binnenkort iOS.

©PXimport

Net Nanny voor Android werkt met een aparte webbrowser en voorkomt dat andere browsers worden gestart.

13 Black- en whitelisten

Software voor ouderlijk toezicht maakt gebruik van zwarte en/of witte lijsten (ook wel blacklist en/of whitelist) om informatie te filteren. Op een whitelist staan goedgekeurde sites, op een blacklist staan afgekeurde sites. Whitelists werken tot ongeveer 12/14 jaar, daarna wordt het te bewerkelijk de snel veranderende informatiebehoefte van het kind in een whitelist te vangen. Een puber die iets over voorbehoedsmiddelen wil lezen, moet niet de ouders hoeven te vragen de site te whitelisten. Vanaf 12/14 jaar werkt een blacklist daarom beter, die voorkomt bewuste en onbewuste confrontaties met ongewenste informatie. Houd bij blacklists rekening met cultuurverschillen, Nederlanders zijn gemiddeld toleranter in wat zij goed achten voor een 12-jarige dan Amerikanen. De software en de lijsten worden vaak in Amerika gemaakt.

©PXimport

Een whitelist bevat sites die zijn toegestaan om te bezoeken, een blacklist sites die niet mogen worden bezocht.

14 Remote whitelisten

Wordt een site door een filter geblokkeerd en wil het kind de site toch bezoeken, dan zal het de ouders moeten vragen de site aan de whitelist toe te voegen. Het is handig als de software de mogelijkheid biedt dit direct te regelen. Bij Family Safety van Microsoft heeft elke gebruiker een Live ID. Een webpagina die niet geschikt is bevonden, wordt door Family Safety vervangen door een pagina met de optie een verzoek tot het aanpassen van de whitelist te versturen. De ouders krijgen dit verzoek via e-mail binnen en kunnen dan ongeacht waar ze zijn, het via het Family Safety-portaal aanpassen. Het Amerikaanse NetNanny biedt nog een alternatief: kinderen kan het recht gegeven worden een geblokkeerde site toch te bekijken, de ouders krijgen dan alleen bericht achteraf.

©PXimport

Bij NetNanny kunnen kinderen ook zelf beslissen een geblokkeerde site toch te bekijken. Ouders krijgen bericht achteraf.

15 Meer dan websites

Ook games kunnen gewelddadig zijn en slapeloze nachten bij de kinderen zorgen. Het ouderlijk toezicht in Windows kan ook gebruik van games beperken. Het gebruikt daarvoor de PEGI-classificatie die aan spellen gegeven wordt. Helaas is het geen waterdicht systeem en evenmin iets waar alle producenten aan meewerken. Toch kan Windows helpen het gamen in goede banen te leiden. U kunt het instellen via het onderdeel Ouderlijk toezicht. Selecteer de gebruiker, klik op Spellen. Antwoord Ja op de vraag of deze speler spellen mag spelen en kies daarna voor Spelclassificatie instellen om de categorie te bepalen. Wilt u games blokkeren die op de pc geïnstalleerd staan, dan kan dat via Specifieke spellen blokkeren of toestaan.

©PXimport

Via Ouderlijk toezicht van Windows kunt u spellen toestaan of juist blokkeren.

16 Tijdslimieten

Eenmaal online, vergeten kinderen snel de tijd. Om de tijd dat kinderen online zijn te beperken, kan een tijdslimiet worden ingesteld. Dat kan bijvoorbeeld met Ouderlijk toezicht in Windows 7. Als de tijdslimiet bereikt is, kan een kind de gehele computer echter niet meer gebruiken. Niet handig als er net huiswerk gemaakt moet worden. Het Nederlandse Yoursafetynet maakt onderscheid tussen toegang tot de computer, toegang tot internet en toegang tot zaken als games, chat, sociale netwerken. Het kan allemaal precies worden ingesteld, zowel met tijden waarop het genoemde item wel en juist niet toegankelijk is, maar ook in totalen waarbij het kind zelf kan bepalen wanneer het de toegestane tijd gebruikt.

©PXimport

Het Nederlandse YourSafetynet kent zeer uitgebreide opties voor het opstellen van intelligente schema's voor gebruik van computer en internet.

17 Apparaten blokkeren

Met een iPod of iPad kunnen veel jeugdigen de beveiliging op de computer ontwijken. Maar ook op deze apparaten laat zich het een en ander instellen dat het gebruik beperkt. Via Instellingen / Beperkingen kunt u aangeven of bijvoorbeeld Safari en YouTube gebruikt mogen worden. Ook kunnen sociale applicaties zoals FaceTime en Ping worden uitgeschakeld. Ook kunt u een Leeftijdskeuring kiezen en aangeven voor welke leeftijd films en tv-programma's en muziek genoten mogen worden. Bovendien kunt u voor de apps een leeftijdsgrens opgeven en bepalen of multiplayergames zijn toegestaan.

©PXimport

Zelfs iPod en iPad kennen voorzieningen om jonge gebruikers te beschermen tegen onverwachte apps en informatie.

18 Tijdslimieten in de router

Internetten de kinderen volgens u teveel en gebruiken ze bij voorkeur hun eigen mobiele apparaten? Kijk dan eens of uw router ook de mogelijkheid voor Toegangsbeperkingen heeft. U kunt dan een apparaat uit het netwerk toevoegen en daar tijden voor instellen wanneer het apparaat geen verbinding met het internet mag maken. Bijvoorbeeld niet doordeweeks wanneer de jonge gebruiker in bed ligt. Urenlang 's avonds nog FaceTimen of Twitteren met klasgenootjes is dan niet mogelijk. Dat komt de nachtrust wel ten goede.

©PXimport

Apparaten die verder niet te beheren zijn, kunnen soms via de router worden gecontroleerd.

19 Ouderlijk toezicht op de router

Behalve de mogelijkheid het gebruik in de tijd te reguleren, bieden routers voor thuisgebruik steeds vaker ook functies voor webfiltering en andere ouderlijk toezicht-opties. Dat kan heel specifiek via de mogelijkheid om in de router Specifieke websites te blokkeren. Maar het kan ook veel uitgebreider met software die op de pc en Mac geïnstalleerd kan worden en waarmee gebruikersprofielen aangemaakt kunnen worden, gekoppeld aan richtlijnen voor het filteren van internetpagina's. Dat laatste gebeurt op de router en geldt voor alle apparaten in het huis, dus ook voor de Xbox en de via wifi verbonden smartphone.

©PXimport

Netgear is een van de routerfabrikanten die een eigen service voor ouderlijk toezicht aanbiedt bij zijn netwerkapparaten.

20 Bescherming privégegevens

De onschuld van kinderen maakt dat ze minder waakzaam zijn bij het weggeven van gegevens op internet die u liever privé houdt. Bijvoorbeeld naam, adres, telefoonnummer, maar ook bankrekeningnummers of pincodes. Kinderen zijn sneller te verleiden de gegevens die ze weten door te geven aan onbekenden wanneer die vertellen van de politie te zijn of iets namens de ouders te vragen. Sommige programma's voor ouderlijk toezicht bieden privacybescherming, maar soms is hiervoor software uit een internetsecuritysuite nodig.

©PXimport

Als het ouderlijk toezicht geen bescherming biedt van privégegevens, dan helpt een suite voor internetbeveiliging wel voorkomen dat de kinderen die gegevens vrijgeven.

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.