ID.nl logo
10 Luxe mechanische toetsenborden vergeleken
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

10 Luxe mechanische toetsenborden vergeleken

Of je nu het allerbeste, allersnelste bord zoekt voor gaming, of gewoon de allerdegelijkste werkplank voor op kantoor: in beide gevallen kom je bij een mechanisch toetsenbord uit. De techniek zelf is jaren oud: de oorsprong bevindt zich ergens in de jaren 80. Maar verschillende innovaties en ontwikkelingen maken mechanische toetsenborden ook in 2019 nog ongeslagen. We pakken tien recente toppers van de plank om te kijken hoe ver we gekomen zijn.

Voor wie niet weet wat een mechanisch toetsenbord is: dat is een toetsenbord waar elke knop is voorzien van zijn eigen mechanische switch, of in goed Nederlands: schakelaar. Deze switches komen in tal van verschillende varianten om aan de uiteenlopende wensen en eisen van verschillende gebruikers te voldoen; denk aan zeer lichte modellen voor fanatieke gamers, die actueren (de aanslag registreren) op het moment dat je de knop nog maar net aanraakt, of juist wat zwaardere modellen met een lekker hoorbare klik voor typisten of programmeurs. Voor elke toepassing is er wel een geschikte switch te koop. Ze staan vrijwel allemaal bekend om hun bouwkwaliteit; de meeste van die switches kunnen 50 miljoen keer of meer worden ingedrukt zonder merkbare slijtage. Een goedkope schakelaar behaalt een fractie van dat aantal.

Wat alle tien geteste toetsenborden met elkaar gemeen hebben is in elk geval de fysieke kwaliteit. Dat is belangrijk, want de meeste kopers van mechanische borden kiezen daarvoor vanwege de kwaliteitsvoordelen boven goedkope toetsenborden. De zekerheid van een degelijk toetsenbord heb je dus met alle opties. Wat rest is de vraag wat voor jou het meest geschikte model is.

Nieuwe ontwikkelingen

Kijken we naar de ontwikkelingen sinds onze vorige vergelijkende test, dan zien we toch de nodige nieuwe elementen. Zo is het aantal toetsenborden met een ander merk switches dan de traditionele Cherry MX-switch sterk toegenomen. Meer keuze is positief, maar kan ook verwarrend zijn: oplettendheid is geboden. Cherry, de grootste naam op gebied van mechanische switches, heeft overigens niet stilgezeten, want we zien ook van hen nieuwe modellen die nog sneller zijn dan voorheen.

Vooral op gebied van softwarefunctionaliteit lijkt hard te zijn gewerkt. Zo hebben we een toetsenbord waar de lichtjes mee kleuren met wat er op je scherm verschijnt, of zelfs met je speakers kleuren synchroniseert. Een ander model kan verschillende notificaties weergeven.

Cooler Master MasterKeys MK750

Oorspronkelijk richtte Cooler Master zich traditioneel vooral op betaalbare mechanische toetsenborden, maar met de MasterKeys MK-series zetten ze iets hoger in. Het resultaat is niet onsuccesvol, want kijken we naar de fundamentele aspecten van hun 129 euro kostende MK750, dan doet deze weinig onder voor flink duurdere modellen. De bouwkwaliteit is goed, de afwerking is netjes en de aanslag is top dankzij de Cherry MX-switches. Ook de extra eigenschappen, zoals de mediatoetsen, de fijne zachte polssteun en de uitgebreide rgb-verlichting zijn in orde.

Kleine details weerhouden de Cooler Master van de winst en leiden tot het nauwelijks minder begeerlijke predicaat Redactietip. Zo is de software nog niet op het niveau van enkele concurrenten en de mediatoetsen voelen wat goedkoper aan. Vind je de prijzen van enkele nipt luxere alternatieven net te gek, zoek dan je heil bij onze redactie-tip.

©PXimport

Cooler Master MasterKeys MK750

Prijs
€ 89,-
Websitewww.coolermaster.com9Score90

  • Pluspunten

  • Cherry MX-switches

  • Sterke prijs-kwaliteitverhouding

  • Uitstekende mogelijkheden

  • Minpunten

  • Software kan beter

  • Mediaknoppen kunnen luxer

Ducky One DKON1608

De naam Ducky doet af en toe wat wenkbrauwen fronsen, maar het is een grote naam in de markt voor degelijke mechanische borden. En terecht, want kwalitatief hebben we louter zeer degelijke modellen van ze gezien en de Ducky One (DKON1608) is daarop geen uitzondering. Ducky blijft Cherry MX-switches trouw; ze bieden hun borden aan met de meeste gangbare switch-opties van Cherry. Hierdoor weet elke liefhebber van een stukje kwaliteit precies wat ze van Ducky mogen verwachten.

De Ducky One DKON1608 is verkrijgbaar in een neutrale zwarte uitvoering, maar het zijn de modellen met opvallende kleurstellingen die onze blik vangen. Zo is er een wit-groene variant en een wit-roze, al gingen wij voor de iets zakelijker ogende wit-grijze optie. Wat vooral opvalt is de kwaliteit van de keycaps zelf. Deze PBT Dye-sub caps zijn kwalitatief een stuk beter en slijten minder snel dan de ABS-modellen die we op gamingtoetsenborden aantreffen. Het geheel ziet er wellicht wat oubollig uit vergeleken met alle rgb-bling, maar de volledige focus op een goede type-ervaring verdient lof. Verlichting ontbreekt, en los van (mechanische) volumeknoppen ontbreken toeters en bellen, maar het is wel een brok kwaliteit voor een zeer bescheiden prijs. Een echte aanrader voor typisten of programmeurs.

©PXimport

Ducky One DKON1608

Prijs
€ 109,-
Websitewww.duckychannel.com.tw9Score90

  • Pluspunten

  • Cherry MX-switches

  • Uitstekende bouwkwaliteit

  • Betere kwaliteit keycaps

  • Minpunten

  • Geen polssteun

  • Basale mogelijkheden

Cherry MX-switches

Mechanische switches van het Duitse Cherry zijn de gouden standaard: degelijk, een goede aanslag en ze zijn vooral erg consistent. Goedkopere of namaakswitches hadden vaak de neiging om per switch afwijkingen te kennen. Ze zijn echter ook prijzig voor de verschillende fabrikanten om te gebruiken en Cherry leek niet altijd aan alle vraag (vooral uit de gamingsector) te kunnen voldoen. Vandaar dat veel fabrikanten op zoek gingen naar alternatieven. Drie borden in dit artikel hebben Cherry-switches, de rest bevat switches van een andere fabrikant.

©PXimport

Razer Blackwidow Elite

Razer is enkele jaren geleden afgestapt van Cherry MX-switches en maakt enkel gebruik van de eigen Razer-switches. Hoewel de kleuraanduidingen die zij gebruiken anders zijn, zijn ze vrijwel altijd direct te vertalen naar een Cherry MX-alternatief. Eerdere versies kregen weleens de kritiek dat ze iets minder strak voelden, maar de recente modellen zoals de Blackwidow Elite hebben dat slim ondervangen door de constructie iets aan te passen. Dat, gecombineerd met een degelijke basis, zorgt ervoor dat de ervaring van typen en gamen op deze Blackwidow Elite uitstekend is.

Ook wat extra mogelijkheden betreft doet Razer het goed: fysieke mediaknoppen, multifunctioneel wiel, zachte polssteun, usb en audio passthrough, en uiteraard rgb-verlichting en synchronisatie. Het enige wat we echt moeten opmerken is dat Razers premium positionering ook bij dit product wel lastig te verdedigen is. Cooler Master biedt op de uitgebreide rgb-synchronisatie na hetzelfde voor flink minder geld en Corsairs model is wat chiquer afgewerkt en biedt betere PBT-keycaps. Prima toetsenbord, maar zoals vaker bij Razer lijkt de Blackwidow het dan ook een beetje te moeten hebben van een merkvoorkeur voor deze grote groene randapparatuurbouwer.

©PXimport

Razer Blackwidow Elite

Prijs
€ 179,-
Websitewww.razerzone.com8Score80

  • Pluspunten

  • Strak en neutraal design

  • Prettige zachte polssteun

  • Uitgebreide mogelijkheden

  • Minpunten

  • Hoge prijs

Logitech G513

De Logitech G513 is een keurig voorbeeld van een toetsenbord voor liefhebbers die wel alle toeters en bellen voor gamers willen, maar liever een wat zakelijke look hebben. Dit terwijl Logitech voorheen toch vooral opvallende gamingtoetsenborden maakte. Logitech focust zich inmiddels ook volledig op hun eigen switch, de Romer-G. Die is inmiddels in twee uitvoeringen verkrijgbaar: lineair en met tactile feedback. Deze extra keuze was hard nodig om aan verschillende wensen te kunnen voldoen.

Kwalitatief is het een keurig product, de zachte polssteun is aangenaam en de software is eveneens uitstekend. Deze laat de verlichting zelfs reageren op wat er op het scherm gebeurt. Maar net als bij Razer merken we op dat met een prijskaartje van 179 euro het lastig concurreren is met modellen die meer bieden, zoals PBT-keycaps of de hier jammerlijk afwezige fysieke mediatoetsen. Goed keyboard, maar het dient in prijs te zakken om een aanrader te worden voor iedereen die Logitech geen warm hart toedraagt.

©PXimport

Logitech G513

Prijs
€ 179,-
Websitewww.gaming.logitech.com8Score80

  • Pluspunten

  • Bouw en afwerking

  • Fijne zachte polssteun

  • Goede software

  • Minpunten

  • Te hoge prijs

  • Geen mediatoetsen

Merk-eigen switches?

Zowel Logitech als Razer spreken over hun ‘eigen’ switch en claimen een nog hogere duurzaamheid dan de Cherry MX-switches. De realiteit is echter dat dergelijke claims niet te verifiëren zijn, en we nemen ze dan ook met een korreltje zout. Het is behoorlijk veelzeggend dat praktisch elk alternatief het gevoel van Cherry nabootst, waardoor daadwerkelijk onderscheid in de aanslag een zeldzaamheid is geworden.

Das Keyboard 5Q

De 5Q is volgens Das Keyboard “het ultieme cloud connected toetsenbord”. Met de software en hun cloudomgeving is het mogelijk om tal van notificaties op je toetsenbord te ontvangen, bijvoorbeeld een specifieke knop laten knipperen als je een belangrijke mail krijgt. Dankzij integratie met het grote IFTTT-platform werkt dit toetsenbord samen met de meeste grote namen op gebied van software en IoT. Zo konden wij ons toetsenbord laten knipperen op het moment dat de Nest Cam iemand detecteerde; andersom is het mogelijk om via een toets uitgebreide opdrachten uit te laten voeren, zoals het in- of uitschakelen van de slimme verlichting in de gang.

Hoewel indrukwekkend, laat de uitvoering redelijk te wensen over. Het vereist praktisch een geoefende IT’er om dit alles redelijk vlot voor elkaar te krijgen, en daarbij is de verlichting op het toetsenbord bescheiden waardoor je jezelf echt aan moet leren af en toe naar de notificaties te kijken. Het onderliggende toetsenbord is weliswaar uitstekend: degelijke bouw, veel mogelijkheden, fijne polssteun en aangename switches. Maar we betalen grofweg 100 euro extra voor die lastige cloudfunctionaliteit. Vooralsnog staan de firmware en software nog te veel in de kinderschoenen om dit model blind aan te raden: hij is vooral voor de echte geeks.

©PXimport

Das Keyboard 5Q

Prijs
€ 249,-
Websitewww.daskeyboard.com7Score70

  • Pluspunten

  • Degelijke bouw

  • Uitstekende mogelijkheden

  • Cloudfunctionaliteit

  • Minpunten

  • Zeer hoge prijs

  • Gebruiksvriendelijkheid

HyperX Alloy FPS RGB

In de vorige test stond de HyperX Alloy op de lijst, dit jaar is het aan de Alloy FPS RGB. Dat is een heel ander bord dan de kleine naamswijziging doet vermoeden. Waar de originele, forse Alloy uitgebreide extra mogelijkheden had, is de Alloy FPS RGB juist een compact bord met beperktere mogelijkheden en een sterke focus op bouwkwaliteit en verlichting.

Wat fysieke bouwkwaliteit betreft laat de Alloy FPS RGB niets te wensen over: hij is uitzonderlijk solide. Qua extra eigenschappen zien we nog een usb-aansluiting om je telefoon mee op te laden, maar daar houdt het op. Met 109 euro vraagt HyperX er niet de hoofdprijs voor, en we moeten toegeven dat de laatste generatie Kailh-switches, zeker de snelle zilveren modellen, gevoelsmatig nauwelijks van Cherry te onderscheiden zijn. Desondanks missen we echt onderscheidend vermogen – of je moet louter om de helderheid van de rgb-verlichting geven, want die is uitstekend.

©PXimport

HyperX Alloy FPS RGB

Prijs
€ 109,-
Websitewww.hyperxgaming.com7Score70

  • Pluspunten

  • Stevige stalen kwaliteit en afwerking

  • Snelle switches

  • Zeer heldere rgb-verlichting

  • Minpunten

  • Beperkte mogelijkheden

  • Beperkt onderscheidend vermogen

Lineair, Tactile, Clicky?

Elke mechanische switch heeft zijn unieke aanslag en voelt anders. Deze eigenschap wordt normaliter met kleuren aangeduid. Rode switches verlopen lineair, zilveren eveneens maar met een kortere aanslag; bruine hebben een voelbare (tactile) bump in de aanslag, en blauwe switches maken een luide click. Er is geen beste keuze, maar gamers raden we aan naar zilveren of rode switches te kijken en blauwe te negeren, en voor typisten en all-round pc gebruikers die twijfelen zijn bruine switches een veilige keuze. De genoemde kleuren gelden voor Cherry, andere fabrikanten van switches kunnen andere kleuren gebruiken.

©PXimport

Corsair K70 RGB MK.2 Special Edition

De Corsair K70 RGB MK.2 laat niet heel veel nieuws laat zien ten opzichte van de eerste K70-variant die enkele jaren geleden werd uitgebracht: primair het opslaan van instelling-profielen op het toetsenbord zelf. Vandaar de MK.2 toevoeging en geen nieuw modelnummer. De grootste vraag is dan ook wat nu echt beter moest aan de populaire klassieker. De bouwkwaliteit is keurig, de aluminium afwerking oogt chic, de gebruikte Cherry MX-switches voelen uitstekend en de extra eigenschappen zijn eveneens uitstekend, met onder meer mediaknoppen, rgb-verlichting, goede softwaremogelijkheden, snelle reactietijden, anti-ghosting en polssteun.

De zilverkleurige Special Edition kent een meerprijs van circa 20 euro boven de zwarte K70 MK.2 RGB, maar daar krijgen we wel de PBT-keycaps voor die zwaarder en duurzamer zijn dan die van de andere mechanische toetsenborden voor gamers. Een losse set keycaps kost al snel zo’n 50 euro, waardoor de K70 RGB MK.2 SE ook voor 189 euro goed weet te concurreren. Heel anders dan de K70 van vroeger is het nieuwe model niet, maar Corsair laat ons wederom overtuigend zien waarom ze de grootste zijn in dit segment.

©PXimport

Corsair K70 RGB MK.2 Special Edition

Prijs
€ 189,-
Websitewww.corsair.com10Score100

  • Pluspunten

  • Uitstekende bouwkwaliteit

  • Veel mogelijkheden

  • PBT-keycaps

  • Minpunten

  • Niet goedkoop

Gigabyte K9 Optical

Gigabyte heeft aardig wat mechanische borden op zijn naam staan, maar echt uitzonderlijke modellen kwamen we niet tegen. Behalve de Aorus K9 Optical, één van de eerste borden die gebruikt maakt van de nieuwe optische switches van Flaretech. Gevoelsmatig mechanisch, maar juist de afwezigheid van enkele mechanische elementen is waar het voordeel zit: nog minder slijtage (geclaimde levensduur: 100 miljoen aanslagen). Ze kunnen in tegenstelling tot typische mechanische switches tegen morsen en daarbij zijn ze in het uiterste geval eenvoudig individueel te vervangen door de eindgebruiker. Van alle alternatieve switchtypes maakt Gigabyte hier gebruik van de in onze optiek interessantste.

De extra eigenschappen zijn wel wat karig. Zo zien wij graag fysieke mediaknoppen of polssteunen, maar die ontbreken hier. Cruciale zaken zoals anti-ghosting en responsetijd zijn wel in orde, maar heel veel onderscheidend vermogen heeft de Gigabyte K9 verder dus niet. Voor 109 euro krijg je vooral een keurig stevige behuizing en nette rgb-verlichting om die aangename switches heen. Als je overige mogelijkheden niet nodig hebt en de neiging hebt om af en toe een drankje te morsen, dan is dit een leuke om te overwegen.

Gigabyte K9 Optical

Prijs
€ 109,-
Websitewww.gigabyte.com8Score80

  • Pluspunten

  • Degelijke bouwkwaliteit

  • Switches waterdicht en vervangbaar

  • Prijs-kwaliteitverhouding

  • Minpunten

  • Karige extra mogelijkheden

  • Software voelt goedkoop

Drinken aan je bureau?

De waterdichtheid van de Gigabyte K9 klinkt als een kleinigheid, maar de meeste mechanische toetsenborden kunnen erg slecht tegen morsen. Maak je veel ongelukjes, denk dan aan een toetsenbord met optische switches, of de Corsair K68 – een iets minder luxe maar flink goedkoper alternatief voor de K70. Die is namelijk voorzien van een rubber laagje tegen morsen. 

Roccat Vulcan 120 AIMO

We moeten Roccat credit geven voor hun unieke design, want de Vulcan 120 Aimo springt in het oog. Deels dankzij het opvallende, wat slankere aluminium design en deels dankzij de half-hoge keycaps, waardoor praktisch de hele switch en interne verlichting zichtbaar worden. De bouwkwaliteit is goed, de afwerking is keurig en de aanslag voelt verdacht dicht bij een tactile Cherry MX-switch. We zien onder de extra’s fundamenteel nuttige zaken als een polssteun en mediaknoppen. Als je enthousiast wordt van het plaatje, wat het werkelijke product eigenlijk geen recht doet, dan kom je niet teleurgesteld thuis.

Het zijn een paar kleine details die dit model van een bredere testwinst afhouden. Zo mist de plastic polssteun het comfort van een aantal concurrenten. Ook heeft de Roccat-software, die enkele jaren geleden een schoolvoorbeeld was, niet dezelfde vooruitgang geboekt als de concurrentie. Hoewel TTC, de partner van Roccat waarmee de Titan-switch ontwikkeld is, een serieuze naam is op gebied van switches (vooral in andere apparatuur), profiteren ze vooralsnog niet van de zekerheid die de over tientallen jaren ontwikkelde Cherry MX-switches ons bieden.

©PXimport

Roccat Vulcan 120 AIMO

Prijs
€ 159,-
Websitewww.roccat.org8Score80

  • Pluspunten

  • Indrukwekkende looks

  • Prima mogelijkheden

  • Nette afwerking

  • Minpunten

  • Polssteun niet heel luxe

  • Software kan wat beter

Sharkoon PureWriter RGB

Sharkoon staat vooral bekend om hun behuizingen en opvallende, betaalbare gaming-randapparatuur, maar met de PureWriter RGB heeft het een verdacht strak, bijna zakelijk product op de markt gezet. Het is ruimschoots de goedkoopste in deze vergelijking, en als je goed oplet, dan zie je dat hier en daar wel. Zo zit er wat meer flex in de behuizing en is de verlichting van grotere knoppen niet echt egaal.

Toch merk je daar bij normaal gebruik allemaal vrij weinig van. Fijn is ook dat de vlakke constructie en lage toetsen veel toegankelijker zijn voor nieuwkomers in mechanische toetsenborden: de meeste borden hebben flink hogere knoppen. Hierdoor is een polssteun ook praktisch overbodig. Het is de fijne aanslag van de low-profile Kailh-switches die de boventoon voert, vooral de clicky variant is aangenaam onder de vingers en niet te zwaar. Ideaal voor hele dagen werken. Let wel op dat dergelijke klikkende blauwe switch-varianten soms niet in de smaak vallen bij collega’s in de buurt. Het is geen uitzonderlijk bord, maar de combinatie van een redelijke bouw, uitstekende aanslag en lage prijs doet een positief gevoel van prijs-kwaliteitverhouding overheersen.

©PXimport

Sharkoon PureWriter RGB

Prijs
€ 79,-
Websitewww.sharkoon.com8Score80

  • Pluspunten

  • Veel waar voor je geld

  • Fijne switches

  • Laag design is erg toegankelijk

  • Minpunten

  • Basale mogelijkheden

  • Verlichting niet overal egaal

Voor ieder wat wils

Niet elk toetsenbord heeft dezelfde traditionele indeling. Heb je geen numpad nodig? Kijk dan naar de zogeheten TKL-uitvoering. Meerdere borden in deze vergelijking hebben een compactere variant. Deze smallere toetsenborden geven een iets betere houding, en gamers waarderen de extra vrije ruimte voor hun muis. 

Conclusie

Het lijkt inmiddels bijna onmogelijk om een slecht mechanisch bord te kopen. Gelukkig maar, want voor niet-ingewijden zullen zelfs de instapmodellen nogal prijzig lijken. We hebben er hier tien interessante uitgelicht, maar op grond van onze ervaringen met vele tientallen andere zijn teleurstellingen een absolute zeldzaamheid. Zelfs de toetsenborden die iets minder scoren vanwege de prijs-prestatieverhouding zijn evengoed interessant als je een bepaald merk een warm hart toedraagt, of andere apparatuur van die fabrikant hebt zodat je al jouw hardware in één softwarepakket kunt beheren.

Ben je niet merkgebonden? Dan zien we wel wat echte uitblinkers. De grote uitdaging is dan vooral te bedenken wat nu echt aan jouw eisen voldoet, want de uitstralingen en extra mogelijkheden lopen wel sterk uiteen. Denk vooral aan zaken zoals een polssteun, verlichting of fysieke mediatoetsen, waar je lastig afscheid van neemt als je er eenmaal aan gewend bent. Maar zelfs zonder merkvoorkeuren zal een iets luxer model voor iets meer geld altijd blijven lonken: de betaalbare Sharkoon PureWriter is toegankelijk en biedt veel voor die prijs, maar Ducky is niet veel duurder terwijl je daar kwalitatief wel weer een sprong vooruit maakt. Maar dan komt de qua mogelijkheden veel rijkere Cooler Master MK750, die we bekronen met een redactietip ook meteen om de hoek kijken. En vanaf dat prijspunt lonkt de top alweer, bijvoorbeeld de wat duurdere Corsair K70 RGB MK.2 met een nog wat chiquere afwerking en betere kwaliteit keycaps, die we belonen met een Best getest. Kortom: pas op dat je met twee keer knipperen niet spontaan op dubbel je originele budget uitkomt.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Last van hoge energiekosten in de winter? Zo laat je je was en vaat zuiniger draaien
© ID.nl
Huis

Last van hoge energiekosten in de winter? Zo laat je je was en vaat zuiniger draaien

In de winter loopt de energierekening al snel op. De droger gaat vaker aan omdat de was buiten niet droogt, en omdat we vaker thuis koken en eten gaat ook de vaatwasser vaker aan. Ook de wasmachine draait op volle toeren, want nat weer en dikke kleding leveren extra was op. Hét moment dus om even stil te staan bij het energieverbruik van deze drie apparaten. Met wat kleine aanpassingen zorg je voor een zichtbaar (gunstig!) verschil op je stroomrekening.

In het kort

In dit artikel lees je hoe je met eenvoudige ingrepen energie bespaart bij het wassen, drogen en afwassen. We kijken naar slimme instellingen, zuinige programma's en klein onderhoud waarmee je het energieverbruik omlaag brengt.

Lees ook: 5 stille wasmachines met zuinig label

Slim plannen loont

Wie een slimme meter of dynamisch energietarief heeft, kan precies zien wanneer stroom het goedkoopst is. Door het programma van je wasmachine, droger of vaatwasser daarop af te stemmen, draai je letterlijk op de voordeligste momenten. Veel moderne apparaten hebben een startuitstelknop, waarmee je eenvoudig plant dat een was 's nachts of vroeg in de ochtend klaar is.

Heb je geen dynamisch contract, dan is het slim om eerst te kijken of jouw leverancier een piek- en daltarief hanteert. Bij een dubbeltariefmeter geldt het lagere tarief meestal alleen tussen ongeveer 23.00 en 07.00 uur, niet standaard in het weekend. Even checken bij je energieleverancier voorkomt verrassingen.

Gebruik van nachtstroom

Heb je een dubbeltariefmeter, dan betaal je tijdens de daluren vaak minder. Handig om te weten, maar houd rekening met geluid als je apparaten laat draaien terwijl je slaapt. Sluit de deur van het washok of gebruik het stille programma als dat aanwezig is.

Wassen op lagere temperatuur

De grootste energiebesparing zit in de temperatuur van het waswater. Een was van 30 graden is meestal voldoende schoon, zeker met de huidige wasmiddelen die ook bij lage temperatuur goed werken. Alleen bij sterk vervuilde was of handdoeken kan een hogere stand nodig zijn. Een wasbeurt op 60 graden of af en toe een machinereiniger houdt de trommel fris en voorkomt vetluis - een kookwas op 90 graden is bij moderne machines niet meer nodig.

Een andere eenvoudige stap is de wasmachine pas te laten draaien als hij goed vol is. Een halve was verbruikt bijna evenveel energie als een volle: zonde. Ook de juiste dosering helpt: te veel wasmiddel kan op den duur zeepresten achterlaten, waardoor de machine harder moet werken.

Droger of droogrek?

De droger is een onmisbare hulp in de winter, maar verbruikt veel stroom. Centrifugeer je was daarom eerst op de hoogste stand, zodat er minder vocht overblijft. Hoe droger het de trommel ingaat, hoe korter het droogprogramma duurt. Warmtepompdrogers verbruiken het minst stroom, al bespaar je nog meer door de was af en toe op te hangen. In een goed geventileerde kamer, bijvoorbeeld bij de verwarming, droogt het prima zonder dat je ernaar hoeft om te kijken.

Zuiniger én veiliger

Reinig na elke droogbeurt het pluizenfilter en controleer het rooster aan de achterkant. Ophoping van stof belemmert de luchtstroom, waardoor het apparaat langer draait en warmer wordt. Dat verhoogt niet alleen het energieverbruik, maar ook het risico op oververhitting.

Liever niet de wasdroger gebruiken?

Ga voor een droogrek!

De vaatwasser slim inzetten

Een vaatwasser verbruikt vooral energie om water te verwarmen. Kies daarom het eco-programma: dat duurt wat langer, maar gebruikt minder stroom en water doordat het water op lagere temperatuur wordt verwarmd. Grote etensresten kun je beter even wegschrapen, maar spoel servies niet voor onder de kraan - dat is onnodig en verspilt warm water. Licht aangekoekte pannen en schalen vormen voor moderne vaatwassers echt geen probleem.

Wie zonnepanelen heeft, kan de vaatwasser het beste overdag laten draaien, zodat de stroom direct uit eigen opwekking komt. Ook hier geldt dat een startuitstelknop handig is: je plant eenvoudig in dat het programma start zodra de zon op het dak staat.

Onderhoud maakt echt verschil

Goed onderhoud klinkt saai, maar heeft een direct effect op het energieverbruik. Een verstopt filter, kalk in de sproeiarmen of pluis in de droger laten apparaten harder werken dan nodig. Zet ze af en toe op een onderhoudsprogramma of gebruik een speciale reiniger. Dat voorkomt niet alleen geurtjes, maar zorgt ook dat de machine weer zo goed (lees: zo zuinig) mogelijk zijn werk kan doen.

Kleine aanpassingen, harde euro's

Energie besparen is vooral een optelsom van gewoontes. Door slimmer te plannen, de juiste temperatuur te kiezen en je apparaten schoon te houden, daalt het verbruik ongemerkt. En misschien nog belangrijker: je verlengt de levensduur van apparaten die het dagelijks zwaar te verduren hebben. Daarmee bespaar je ook op de langere termijn.

▼ Volgende artikel
Google Presentaties: presenteren kun je leren
© ID.nl
Huis

Google Presentaties: presenteren kun je leren

PowerPoint is voor velen nog steeds het standaardprogramma voor het maken van professionele presentaties. Maar wie geen geld wil uitgeven én makkelijker wil samenwerken, kan ook prima uit de voeten met Google Presentaties. Deze gratis webapp draait in de browser. Licenties, versieconflicten en het rondsturen van bijlagen behoren daarmee tot het verleden. We leggen uit hoe je eenvoudig overstapt.

Om je eerste slide te maken, heb je alleen een Google-account nodig. Log in op Drive (https://drive.google.com) en kies rechtsboven Nieuw, gevolgd door Google Presentaties (https://slides.google.com). Er opent automatisch een leeg bestand in een nieuw tabblad. Dat wordt opgeslagen in de cloud terwijl je typt. Links staat de dia-navigator, centraal het canvas, rechts het eigenschappenvenster.

Klik bovenin op Naamloze presentatie om de bestandsnaam te veranderen; dat is ook de naam van de link die je later deelt. Via Bestand / Pagina-instelling pas je het formaat aan, bijvoorbeeld breedbeeld 16:9 of klassiek 4:3. Vergeet niet via Bestand / Taal Nederlands te kiezen (als dat niet al goed staat), zodat autocorrectie goed werkt. Handig is ook de toetscombinatie Ctrl+M (zowel Windows als Mac) om nieuwe dia’s in te voegen. Net als in PowerPoint kun je thema’s toepassen: druk op Thema in de werkbalk en blader door de sjablonen. Kies maar een geschikte uit.

We zijn klaar om van start te gaan.

Soorten dia’s 

Als je eenmaal meerdere dia’s hebt, klik je met rechts op een miniatuur in de linkerbalk. Daar kies je voor Lay-out toepassen om snel tussen titel-dia, kop-inhoud of twee kolommen te wisselen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een nieuwe dia met alleen een kop, ideaal voor overgangsslides, of juist een wat meer uitgebreide slide.

Door een dia naar boven of beneden te slepen verander je de volgorde. Met Shift selecteer je meerdere slides tegelijk. Wil je een dia dupliceren? Gebruik dan de toetscombinatie Ctrl+D, of Cmd+D op de Mac, en pas alleen de details aan.

Het maken van een nieuwe dia en het schuiven met de volgorde werkt net zoals in PowerPoint.

Live samenwerken

De echte kracht van Google Presentaties ligt in het gelijktijdig samenwerken zonder gedoe met versienummers. Klik rechtsboven op Delen, voer e-mailadressen in of genereer een link met Iedereen met de link / Bewerker. Via Bekijken / Live aanwijzers / Mijn cursor tonen zien collega’s je cursor live bewegen; hun cursors krijgen elk een eigen kleur. Met het camerapictogram bovenaan kun je een call opzetten met iedereen die aan de presentatie aan het werk is. Reageren gebeurt via Opmerking toevoegen, waarna deelnemers met @naam anderen kunnen taggen en taken kunnen toewijzen.

Wanneer iemand een dia verwijdert, vind je die later terug onder Bestand / Versiegeschiedenis / Versiegeschiedenis bekijken. Daar herstel je elke vorige versie met een klik op Deze versie herstellen in het menu met de drie puntjes. Geef belangrijke mijlpalen een naam, zodat je later sneller kunt terugkeren. Voor offline overleg exporteer je naar PowerPoint via Bestand / Downloaden / Microsoft PowerPoint (.pptx); alle animaties blijven behouden. De omgekeerde route werkt ook: sleep een pptx-bestand naar Drive, open het, en het wordt automatisch geconverteerd zonder lay-outfouten.

Live samenwerken is een van de belangrijke pluspunten van Google Presentaties.

Verschillen met PowerPoint 

De grootste vraag bij overstappen is natuurlijk: wat mis ik als ik naar Google Presentaties verhuis? Verrassend weinig, maar er zijn verschillen die je workflow beïnvloeden. PowerPoint staat bekend om zijn uitgebreide animatietijdlijn en de mogelijkheid om meerdere bewegingstrajecten op één object te stapelen. Google Presentaties biedt basale vervaag-, verschuif- en inzoomtransities, maar je kunt nog geen complexe padanimaties tekenen. Ook ontbreken geavanceerde dia-overgangen zoals Morph.

Verder ondersteunt PowerPoint het insluiten van lettertypes in een pptx-bestand, waardoor je presentatie overal identiek blijft. Google Presentaties gebruikt daarentegen webfonts; bij offline export kan daardoor het uiterlijk iets verschuiven. Macro’s in VBA vind je niet terug, maar Apps Script (https://script.google.com) vult veel automatisering toch in.

Daar staat tegenover dat collaboratief werken, automatische versiegeschiedenis en publieksparticipatie standaard zijn en in PowerPoint pas met plug-ins beschikbaar komen. Kortom: heb je vooral statische of licht dynamische presentaties, dan stap je zonder problemen over. Voor complexe animaties kun je altijd PowerPoint achter de hand houden.

Interactieve elementen

Een presentatie springt eruit wanneer beeld, video en interactie worden ingezet. Voeg een foto in via Invoegen / Afbeelding / Uploaden vanaf computer of selecteer de ingebouwde optie Zoeken op internet om rechtenvrije afbeeldingen te vinden. Sleep de hoekgrepen om te schalen.

Uiteraard kun je ook gifjes uploaden via Invoegen / Afbeelding / Gif’s en stickers. Video werkt net zo eenvoudig: kies Invoegen / Video en plak een YouTube-url, of selecteer een Drive-bestand. In de rechterzijbalk stel je in of de video automatisch afspeelt, op een bepaald tijdstip start of stil wordt gezet.

Een hele tabel kun je inladen met Invoegen / Diagram / Uit spreadsheets; de resultaten verschijnen op een dia. Links voeg je toe door de tekst te selecteren en de toetscombinatie Ctrl+K of Cmd+K te gebruiken.

Uiteraard is het embedden van een YouTube-video een fluitje van een cent.

Presentatorweergave en Q&A

Tijdens het presenteren wil je meer dan alleen dia’s tonen; je wilt ook interactie en timing beheren. Start de diavoorstelling via Diavoorstelling rechtsboven met Ctrl+F5, of Cmd+Enter op Mac. Kies via het Pijltje voor Presentatorweergave en de presentatie opent in een nieuw venster terwijl een tweede tab verschijnt met een presentatorvenster. Daar zie je notities, een timer en knoppen om vragen te accepteren.

Activeer Tools voor het publiek / Nieuwe sessie starten en deel de gegenereerde korte url boven in het scherm. Deelnemers stellen anoniem of met naam vragen op hun telefoon of laptop; jij ziet ze binnenkomen en markeert relevante items met Selecteren zodat ze in de dia verschijnen. Wil je tijdelijk pauzeren, druk dan op B om het scherm zwart te maken terwijl je spreekt. Zo bewaak je de regie, beantwoord je vragen en behoud je contact met je publiek in realtime.

Google Presentaties heeft een paar handige functies voor interactie ingebouwd.

Sneltoetsen die tijd besparen

Elke muisklik die je bespaart tijdens het bouwen van dia’s levert minuten op. De volgende toetscombinaties werken in vrijwel elke browser en versnellen je werkproces direct.

Met Ctrl+M maakt een nieuwe dia aan, terwijl Ctrl+D (Mac: Cmd+D) het geselecteerde element of de hele dia dupliceert.

Je zoomt in en uit met Ctrl+scrollwiel zodat je details nauwkeurig plaatst.

Druk op Shift+Pijltje om objecten per pixel te verplaatsen, zodat je ze nog nauwkeuriger kunt plaatsen.

Alt+Shift+F opent de werkbalk voor lettertypes, waarna je met de pijltjes door het lijstje bladert.

Tijdens het presenteren wissel je naar de vorige dia met P en ga je verder met N, of Spatie, of PijltjeRechts. Voor een virtuele laserpointer druk je op L; je cursor verandert in een rood spoor dat het publiek volgt. Leer deze combinaties uit het hoofd en je merkt meteen dat het ontwerp vlotter en preciezer verloopt bij elk project.

Offline en back-ups

Hoewel Google Presentaties online leeft, kun je zonder internet toch presenteren. Open eerst Google Drive, klik op het tandwiel, kies Instellingen en vink Offline aan. Google downloadt automatisch je recentste bestanden, inclusief presentaties. Test de verbinding door wifi uit te schakelen en druk op Presenteren; alles werkt lokaal, inclusief video die in Drive was opgeslagen. Zorg wel dat je de presentatie vooraf opent zodat de media worden opgeslagen en uit het geheugen worden opgehaald.

Maak daarnaast een back-up als pdf: ga naar Bestand / Downloaden / Pdf-document (.pdf). Zo kun je altijd nog dia’s tonen vanaf elke laptop. Google synchroniseert je wijzigingen zodra het netwerk terugkeert, waardoor niets verloren gaat en de versiegeschiedenis intact blijft. Zo presenteer je overal, zelfs in afgelegen conferentieruimtes zonder wifi.

Google Drive leeft online, maar Google Presentaties werkt ook als je geen internetverbinding hebt.

Extensies en automatisering

Wil je functies die verder gaan dan de standaardset, dan biedt de add-onmarkt verrassende mogelijkheden. Open Uitbreidingen / Add-ons / Add-ons toevoegen en zoek bijvoorbeeld naar Slides Toolbox, en loop door de stappen heen. Na installatie verschijnt een zijvenster waarin je met één klik dubbele spaties opruimt, lettergrootte gelijkmaakt of alle objecten exact centreert.

Voor datagedreven dia’s installeer je Autocrat. Daarmee maak je in Google Sheets een tabel, koppel je kolommen aan tekstvelden in je presentatie en laat je het script voor elke rij automatisch een maatwerkdeck genereren. Start de workflow via Extensies / Autocrat / Start en volg de wizard.

Er zijn add-ons voor het maken van video’s, tools voor het schrijven van wiskundige formules en - heel veel - AI-tools om slides of hele presentaties te maken.

Voor functies die niet zijn ingebouwd, kun je altijd kijken of er een add-on beschikbaar is.

Soepel en kosteloos

Met Google Presentaties kun je vrijwel alles doen wat je gewend bent in PowerPoint, maar dan zonder gedoe met licenties of losse bestanden. Je werkt direct in de cloud, kunt tegelijk met anderen aan de dia’s werken en alle versies worden automatisch bewaard.

Voor de uitstraling zijn er genoeg thema’s, sjablonen en uitbreidingen om je presentatie strak vorm te geven. En met de ingebouwde publieksweergave en Q&A-functie betrek je je publiek gemakkelijk. Zelfs zonder internet kun je doorgaan dankzij de offline-modus, waarna alles weer netjes wordt gesynchroniseerd.

Alleen wie ingewikkelde animaties nodig heeft, is soms nog beter af bij PowerPoint, maar voor verreweg de meeste presentaties – op school, werk of privé – is Google Presentaties een soepel en kosteloos alternatief.