ID.nl logo
Trends in hardware-wallets voor cryptomunten
© PXimport
Zekerheid & gemak

Trends in hardware-wallets voor cryptomunten

Zoek je een veilige opslag voor je bitcoins of andere cryptomunten? Er wordt flink geïnnoveerd in deze jonge maar groeiende markt en recent verschenen nieuwe wallets van onbekendere merken zoals Tangem, OneKey en Keystone. We praten je bij over de laatste trends in hardware-wallets.

Traditionele fabrikanten van hardware-wallets voor cryptovaluta, zoals Ledger en Trezor hebben er concurrentie bijgekregen. Sommige van deze nieuwere producten hebben interessante innovaties. In dit artikel lees je over:

  • De werking van hardware-wallets
  • De herstelzin als back-up van je privésleutel
  • Het comfort van een touchscreen op je hardware-wallet
  • Een wallet op bankpasformaat
  • Het nut van setjes van meerdere wallets

Lees ook: Bitcoin en co: 15 tips voor cryptovaluta

Als wallet voor cryptovaluta kun je onder andere een app op je smartphone of een extensie in je browser gebruiken. Maar daar kleven wel wat nadelen aan. Het grootste nadeel is dat het relatief onveilig is. Je zou je investeringen bijvoorbeeld kunnen verliezen door een hack of phishing. Bij een hardware-wallet verlaat de privésleutel nooit het bewuste apparaat. Het is opgeslagen in een chip die aan hoge veiligheidseisen voldoet. Daarnaast zijn wallets vaak voorzien van opensource-software en -firmware. Traditionele fabrikanten als Ledger en Trezor hebben er de laatste jaren wat concurrenten bijgekregen, die met interessante innovaties kwamen. We praten je bij over de laatste trends.

Werking hardware-wallet

Een wallet gebruik je om transacties te ondertekenen. Daarmee bedoelen we het versturen van cryptomunten vanuit je wallet naar een ander blockchain-adres. Bij een hardware-wallet moet je transacties altijd via die wallet bevestigen. Daar is immers de privésleutel opgeslagen die nodig is. Hoe makkelijk dat gaat, verschilt per model. Gebruiksgemak is vooral een aandachtspunt als je actief handelt.
Er is ook verschil in de ondersteunde blockchain-netwerken. Bitcoin, Ethereum, Solana en tokens binnen de ecosystemen van Ethereum, Binance Smart Chain en Solana zijn vrij gangbaar. Maar nieuwere projecten zoals Kaspa en Bittensor, die gemeten naar marktwaarde reeds in de top vijftig staan, worden niet altijd (direct) ondersteund. Een leverancier kan zich hiermee onderscheiden. Zo waren Tangem en OneKey er heel vroeg bij met ondersteuning voor Kaspa en brachten ze zelfs een limited edition van hun wallets uit.
Naast gebruiksgemak, moet je ook op de betrouwbaarheid en reputatie van de fabrikant letten. Jonge fabrikanten hebben wat dat betreft nog niet veel tijd gehad om die op te bouwen.

Herstelzin als back-up privésleutel

Als je een wallet in gebruik neemt, krijg je in de regel een door de wallet gegenereerde herstelzin te zien, ook wel seed phrase genoemd. Deze reeks van doorgaans 12 of 24 woorden dient als back-up voor de privésleutel. Je noteert ze op een papiertje dat je veilig opbergt in de kluis. Dit moet je om veiligheidsredenen volledig offline doen. Maak geen foto met je smartphone, zelfs niet tijdelijk. Met deze woorden kan immers je wallet worden hersteld waarna transacties gedaan kunnen worden. We raden ook aan om een hardware-wallet indien mogelijk direct bij de fabrikant zelf te bestellen. Dat geeft vaak meer zekerheid dat deze niet is gemanipuleerd.

Touchscreen

De lichte en compacte Keystone Pro 3 (149,95 euro) en OneKey Touch (299,95 euro) vallen op door hun touchscreen. Daarmee zijn ze Ledger voor: de innovatieve Stax (279 euro) van deze fabrikant laat nog zeker een aantal maanden op zich wachten. Opmerkelijk in die Stax is het zwart-witte e-ink scherm. De Keystone en OneKey hebben een traditioneler touchscreen in kleur van respectievelijk 4 en 3,1 inch. De OneKey is daarmee wat klein voor grotere vingers, maar reageert wel snel en soepel.
Een touchscreen biedt meer gebruiksgemak. Bij de meeste hardware-wallets heb je een minuscuul schermpje voor de belangrijkste details, en enkele knopjes om te navigeren en bevestigen. Acties als het controleren van het adres, en het bevestigen en versturen van een transactie gaan wat omslachtig. Een touchscreen is veel comfortabeler.

Air-gapped wallet Een wallet zul je doorgaans via usb of bluetooth verbinden om transacties te bevestigen die je met een pc initieert. Dat hoeft echter niet altijd. Een term die je bij steeds meer hardware-wallets hoort is air-gapped. Daarmee wordt bedoeld dat je met de wallet transacties kunt ondertekenen zonder draadloos of via een kabel verbinding te maken. Er is natuurlijk wel interactie met de hardware-wallet nodig, maar dat gaat dan bijvoorbeeld via QR-codes die je kunt scannen. Een update van de firmware kan ook zonder verbinding te maken, door een microSD-kaart te gebruiken.

Wallet in kaartformaat

Uniek aan de wallet van Tangem is dat het de vorm van een fysieke kaart heeft, vergelijkbaar met een bankpas. De robuuste kaart is voorzien van een NFC-chip en bestand tegen water, stof en lage of hoge temperaturen. Met een smartphone en de Tangem-app (beschikbaar voor Android en iOS) kun je de wallet in gebruik nemen. Met de app beheer je daarna ook je cryptomunten en doe je bijvoorbeeld transacties.
Je koopt de kaartjes van Tangem meestal per set van twee of drie (ongeveer 65 euro). De herstelzin wordt bij de ingebruikname op al deze kaartjes bewaard. Deze blijft dus ook steeds offline en beschermd op de kaart. Je stelt aanvullend een toegangscode in. Die heb je samen met één van de kaartjes nodig om een transactie te bevestigen. Daarbij houd je een kaartje desgevraagd tegen je smartphone. Er is nog een extra biometrische beveiliging mogelijk in de vorm van je vingerafdruk. Het is raadzaam om na de ingebruikname de andere kaart(en) als back-up bij bijvoorbeeld kennissen in de kluis te bewaren. Dat is ook veilig: zonder toegangscode kan niemand iets met de kaart.

Set van twee of drie

We raden aan om een set van drie kaartjes te kopen, in plaats van twee. Koop je namelijk een set van twee, dan heb je bij verlies of diefstal van een van die kaartjes uiteraard nog maar één enkel exemplaar. Heb je een set van drie, dan heb je nog een extra kaartje als back-up. Dat is met name belangrijk als je de toegangscode verliest. Als je die opnieuw in wilt stellen via de app, dan kan dat namelijk alleen als je nog een tweede kaartje hebt.
Overigens kun je er bij het activeren voor kiezen om de herstelzin toch te zien te krijgen. Het voordeel is dat je dan altijd je wallet kunt herstellen. Dat heeft echter niet echt onze voorkeur. Immers, de oplossing van Tangem is juist zo elegant, omdat niemand de herstelzin krijgt te zien en je ook niet hoeft na te denken over het veiligstellen ervan.
Een extra voordeel van de wallet van Tangem is dat je deze overal mee naartoe kunt nemen. Je stopt een van de kaartjes gewoon bij je bankpasjes in je smartphone. Je hebt geen computer nodig om bijvoorbeeld wat cryptomunten naar een kennis te sturen of naar een exchange om te verhandelen. Wil je toch de wereld van DeFi (decentrale financiën) en Dapps (decentrale apps) verkennen, dan kun je in veel gevallen ook verbinding maken met WalletConnect.

Voordelige opties Wil je niet te veel uitgeven, dan is de hardware-wallet van Tangem een goede optie. Veel van de eerdergenoemde fabrikanten hebben ook voordelige alternatieven voor de genoemde wallets. Een goed voorbeeld is de OneTouch Classic. Je mist daarop wel veel eigenschappen van de Touch, waaronder het touchscreen.

▼ Volgende artikel
Review Amazon Kindle Paperwhite (2024) – Geen echt grote stap vooruit, maar toch de moeite waard
© Wesley Akkerman
Huis

Review Amazon Kindle Paperwhite (2024) – Geen echt grote stap vooruit, maar toch de moeite waard

Op papier (!) voegt de Amazon Kindle Paperwhite niet ontzettend veel toe. Maar de aanpassingen kunnen wel waardevol zijn voor iedereen die al jaren een (verouderde) Kindle-versie heeft. Wat brengt de 2024-variant?

Uitstekend
Conclusie

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen aanraden om over te stappen vanaf het 2021-model – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

Plus- en minpunten
  • Sneller
  • Hoger contrast
  • Groter scherm
  • Geen echte grote stap vooruit
  • Bekende minpunten

We vallen meteen met de deur in huis. Mocht je de 2021-versie van de Amazon Kindle Paperwhite gekocht hebben, dan zal de stap naar de 2024-variant te klein zijn om opnieuw 180 euro uit te geven aan een (eerlijk is eerlijk: voortreffelijke) e-reader. Maar als jouw Kindle uit 2018 of eerder komt, dan is het wél tijd om de overstap te maken. De Amazon Kindle van de twaalfde generatie heeft namelijk twee belangrijke en waardevolle aanpassingen.

Ten eerste is het systeem nu tot 25 procent sneller. Amazon geeft weinig informatie vrij over de processor en andere specificaties; maar als je een oude en nieuwe Kindle naast elkaar houdt, merk je dat verschil. Het menu reageert vlotter op je aanrakingen, waardoor je minder lang hoeft te wachten. Dit is met name merkbaar wanneer je iets moet intypen, als je een boek zoekt bijvoorbeeld.

Daarnaast is het scherm ten opzichte van de 2021-editie is het scherm met een inch gegroeid. Er past nu net wat meer op het scherm: wat ons betreft betekent dat vooral meer leesplezier. Dat hij daardoor een paar gram zwaarder en wat groter is dan de voorgaande Paperwhite mag eigenlijk geen naam hebben. Met een gewicht van 211 gram en een scherm van 7 inch blijft de 2024-variant namelijk nog steeds een e-reader die niet zwaar of ontzettend groot is. Het is nog steeds een compact apparaat dat je vrijwel overal mee naartoe kunt nemen.

©Wesley Akkerman

Kleine frustratie

Het apparaat ligt lekker in de hand, maar is tevens ontzettend glad waardoor we een hoesje eigenlijk verplicht vinden. Zo voorkom je dat je de e-reader stevig vast wilt houden, waardoor je mogelijk met je duim op het e-inkt-scherm tikt.

Tikken op het scherm betekent dat je van pagina wisselt in een boek of comic. Dat wil je natuurlijk niet per ongeluk doen, want dat kan je een beetje uit het lezen halen. Het is geen groot probleem, maar wel een kleine smet op de ervaring. Verder hebben we weinig aan te merken op het ontwerp. Onderop zit de knop waarmee je hem uit de slaapstand haalt. Ook zit hier de usb-c-poort waarmee je hem oplaadt. De accu kan het tot drie maanden uithouden.

©Wesley Akkerman

(Bijna) hetzelfde, verbeterd

Net als bij andere Kindle-modellen kun je de kwaliteit van het scherm aanpassen op je eigen zicht. Zo heb je verschillende niveaus van helderheid, die er zowel in de avond als overdag prima uitzien. Daarnaast ben je in staat de warmte van het scherm te veranderen. Dan maak je de digitale pagina's in feite meer geel dan wit, maar dat vinden we geen groot probleem. Na een seconde is je zicht daaraan gewend en lees je de woorden prettig van het schermpje. Ook de contrastverhouding is nu hoger. Dat zie je voornamelijk wanneer je comics of graphic novels leest. Een verbetering waarvan we zeggen: meer dan welkom. Maar...

©Wesley Akkerman

Oude(re) Kindle vervangen of niet?

...Ondanks de verbeteringen wat betreft snelheid, schermgrootte en de hierboven beschreven contrastverhouding is de sprong tussen de variant uit 2021 en deze uit 2024 ook weer niet zó groot dat we meteen roepen dat je er nu een moet bestellen. Ja, de ervaring is beter – maar ook weer niet zó veel beter.

Daarnaast is het jammer dat Amazon de Amazon Kindle Paperwhite voorziet van slechts 16 GB aan opslagruimte. Nu zal dat voor je verzameling oude en nieuwe boeken en novels meer dan voldoende zijn, maar fans van audioboeken kunnen beter naar een model kijken met iets meer ruimte. De Paperwhite Signature Edition heeft bijvoorbeeld 32 GB aan opslagruimte, maar kost met 199 euro ook meteen twee tientjes meer.

©Wesley Akkerman

Een Kindle zoals verwacht

Het zal niemand verrassen dat de Amazon Kindle Paperwhite presteert zoals verwacht. Zoals altijd kun je heel fijn je boeken lezen op dit apparaat, zonder vermoeide ogen. De interface is toegankelijk en boeken aanschaffen is zo gepiept. Dat kan direct op de e-reader, met een Amazon-account, of via de website. Dan worden ze naar de e-reader gestuurd. Gekochte boeken worden verder netjes gepresenteerd op het thuisscherm van het apparaat. Zoals altijd is het ook mogelijk gratis epubs met een omweg naar het product te sturen.

Het apparaat biedt een aantal opties voor het aanpassen van de tekstgrootte en het lettertype, maar voelt tegelijkertijd ook een beetje beperkt. We zien graag meer opties in het menu staan. Daarnaast is het jammer dat de nieuwe Paperwhite geen koptelefoonaansluiting heeft en dat je voor luisterboeken bent aangewezen op bluetooth – zeggen we in het kader van veelzijdigheid.

©Wesley Akkerman

Amazon Kindle Paperwhite kopen?

Hoewel we enthousiast zijn over de Amazon Kindle Paperwhite (2024) en de aanpassingen zeker de moeite waard vinden, betekent dat niet dat we iedereen met een 2021-model aanraden om over te stappen – want daarvoor zijn de stappen te klein. Maar heb je een veel ouder model, dan kun je dat met een gerust hart wél doen. De basis is vertrouwd gebleven, en ondanks een paar kleine minpunten is dit zeker geen miskoop.

▼ Volgende artikel
Vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie: welk model vriezer moet ik kiezen?
© Hedgehog94
Huis

Vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie: welk model vriezer moet ik kiezen?

Of het nu gaat om pizza's, ijs of zelf ingevroren maaltijden: een goede vriezer is onmisbaar. Maar kies je voor een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie? In dit artikel zetten we de verschillen op een rij, zodat jij de beste keuze kunt maken.

⏱ Dit artikel in het kort:

Een nieuwe vriezer kopen? Bedenk dan goed waar je het meeste aan hebt: een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie. Een vrieskast is een staande vriezer met overzichtelijke lades, die er van buiten uitziet als een koelkast. Een vrieskist is een liggende vriezer met veel opbergruimte (tot wel 600 liter). Een koelvriescombinatie combineert een koelkast en vriezer in één apparaat en heeft vaak een relatief klein vriesgedeelte.

Lees ook: Hier moet je op letten bij de aanschaf van een nieuwe vriezer

Voordat je je zoektocht naar het juiste model vriezer start, is het belangrijk om te bepalen hoeveel vriesruimte je nodig hebt. Het zou zonde zijn als je een duur apparaat in de keuken of schuur hebt staan dat uiteindelijk te weinig opbergruimte blijkt te hebben, of juist een apparaat dat altijd maar tot de helft gevuld is en daardoor onnodig veel energie verbruikt. Of je nu een vrieskast, vrieskist of koelvriescombinatie kiest: voor alle modellen geldt dat je zo'n 50 liter vriesruimte per persoon rekent. Bestaat jouw huishouden uit vier mensen, dan heb je dus een vriezer met een inhoud van minstens 200 liter nodig. Met z'n tweeën heb je vaak genoeg aan 100 tot 150 liter.

Vrieskast

Een vrieskast lijkt door zijn verticale model veel op een koelkast, met als verschil dat de gehele kast bedoeld is om te vriezen. De binnenkant van een vrieskast bestaat dan ook uitsluitend uit lades. Het fijne daaraan is dat een vrieskast erg overzichtelijk is: als je ervoor staat, zie je in één oogopslag welke producten waar liggen. Dat is anders bij een vrieskist, waarin diepvriesproducten op elkaar gestapeld liggen in één groot vriesvak. Ook kun je in een vrieskast over het algemeen erg veel producten kwijt, in tegenstelling tot bijvoorbeeld het compacte vriesgedeelte van een koelvriescombinatie. Vrieskasten zijn er ook in tafelmodellen, die ideaal zijn voor kleinere keukens of huishoudens. Een tafelmodel plaats je bijvoorbeeld onder het keukenblad, waardoor hij geen extra ruimte in je keuken inneemt.

©carballo

Vrieskist

Iets minder populair dan de vrieskast en koelvriescombinatie is de vrieskist: een liggende vriezer met een deksel bovenop. Het voordeel van dit type vriezer is ook meteen een nadeel: een vrieskist is erg groot, waardoor hij niet in de gemiddelde keuken past. Vrieskisten scoren ook op esthetisch gebied wat minder hoog, waardoor de meeste mensen dit apparaat sowieso niet snel in de keuken zouden plaatsen. Toch kunnen vrieskisten juist vanwege hun grote formaat ontzettend handig zijn. Bijvoorbeeld als je vaak in bulk koopt, hobbykok bent, een moestuin hebt of in de zomer veel ijsjes of ijsblokjes wilt bewaren. Sommige vrieskisten hebben zelfs een netto inhoud van 600 liter! Als je ruimte overhebt in je schuur of garage en vaak voedsel invriest, is een vrieskist dus zeker het overwegen waard. Vrieskisten zijn daarnaast relatief goedkoop én energiezuinig, omdat de kou na het openen van het deksel direct weer terug in de kist 'valt'. Het apparaat hoeft na openen dus niet extra hard te werken om de vriesruimte weer op de juiste temperatuur te krijgen.

Lees ook: Een vrieskast in de schuur of garage? Een koud kunstje!

©Vinícius Bacarin

Coole tip: invriezen in diepvriesbakjes

Dan kun je lekker stapelen!

Koelvriescombinatie

Veruit de meeste huishoudens hebben een koelvriescombinatie: een koelkast en vriezer ineen. De vriezer bevindt zich meestal boven of onder het koelgedeelte. Zo'n koelvriescombinatie is natuurlijk hartstikke handig, want het bespaart een hoop ruimte in de keuken. Ook is een koelvriescombinatie over het algemeen goedkoper dan een losse koelkast en vriezer. En omdat er maar één compressor hoeft te draaien, is een koelvriescombinatie vaak ook energiezuiniger dan twee losse apparaten bij elkaar. Maar zo'n twee-in-één-apparaat heeft ook een nadeel: je kunt er veel minder diepvriesproducten in kwijt dan in een losse vrieskast of -kist. Vaak beslaat de koelruimte het grootste gedeelte van het apparaat, en blijven er drie tot vijf lades over voor het vriezen. Voor een gemiddeld gezin dat af en toe wat invriest is dat meestal wel voldoende. Heb je meer vriesruimte nodig, bijvoorbeeld omdat je vaak aanbiedingen koopt of aan mealpreppen doet? Dan heb je aan een koelvriescombinatie mogelijk niet genoeg en is een vrieskast of -kist voor jou een beter idee.

©Indofootage

Extra functies

Als je eenmaal besloten hebt voor welk type vriezer je gaat, zou je ook nog kunnen kijken welke functies je wilt dat het apparaat heeft. Veel moderne vrieskasten, -kisten en koelvriescombinaties beschikken over allerlei slimme functies die helpen om voedsel langer vers te houden en het apparaat efficiënt te laten werken. Zo hoef je met No Frost nooit meer te ontdooien, is de snelvriesfunctie handig voor het snel invriezen van nieuwe boodschappen en voorkomt een deuralarm dat warme lucht de vriezer binnendringt. Bij vrieskisten is binnenverlichting extra belangrijk, zodat je niet eindeloos hoeft te graaien als je een product zoekt. Let ook op het energielabel van je nieuwe vriezer, want vriezers vreten behoorlijk wat stroom. Wil je een zo zuinig mogelijk apparaat, ga dan voor een vriezer met energielabel C of hoger (tot A). Je kunt ook het energieverbruik in kWh/jaar gebruiken om apparaten te vergelijken; dit geeft het absolute verbruik van een vriezer aan.