Schakelt je fiets niet meer (lekker)? Dit kun je zelf doen om het op te lossen
Geplaatst: 1 mei 2024 - 17:32
Hans de Looij
Iedere fietser krijgt er na verloop van tijd mee te maken: een probleem met schakelen. Zo kun je ineens niet meer switchen tussen de versnellingen, verspringt de versnelling spontaan tijdens het fietsen of hoor je een vervelend ratelend geluid. In alle gevallen is het versnellingsapparaat niet goed afgesteld of is er sprake van slijtage of een technisch mankement. Vaak kun je het euvel gelukkig zelf verhelpen.
Meld je alvast aan voor de E-bike Duurtest-resultaten
Door het invullen van jouw naam en e-mailadres meld je je aan voor ontvangst van de Kieskeurig.nl E-bike Duurtest resultaten. Tevens ben je ingeschreven voor de Kieskeurig.nl E-bike nieuwsbrief.
Lees ook: Onderhoud aan je e-bike: dit kun je eenvoudig zelf doen
Versnellingsnaaf schakelt onnauwkeurig
Bij de moderne versnellingsnaven van Shimano kun je door middel van twee streepjes bij de achternaaf zelf aflezen of de versnellingen juist zijn afgesteld. Voorafgaande aan de afstelling moet je eerst één van de versnellingen inschakelen. In de handleiding van de fiets staat meestal hoe je te werk moet gaan en welke handelingen je moet verrichten om weer een goed werkende versnelling te krijgen. Daarnaast staan er op YouTube talloze instructiefilmpjes die je stap voor stap meenemen in de juiste afstelling van het versnellingsapparaat.
Afstellen Shimano Nexus 7 en 8 versnellingsnaaf
Veruit de meeste fietsen zijn uitgerust met de betrouwbare Shimano Nexus 7 en 8 versnellingsnaven. Om deze goed af te stellen, ga je als volgt te werk:
Draai de versnellingshendel in de vierde versnelling – op de versnellingshendel is de vier soms aangegeven met een markering. Tussen het frame en de achternaaf, daar waar de versnellingskabel is bevestigd, zijn twee gele markeringsstreepjes zichtbaar. Het kan zijn dat je ze niet meteen ziet door de aanwezigheid van een kettingkast. Is dat bij jouw fiets het geval? Druk de kettingkast dan voorzichtig naar binnen zodat de streepjes in beeld komen. Voor een juiste afstelling van de naaf moeten de genoemde streepjes recht tegenover elkaar staan. Daar waar de kabel de versnellingshendel aan het stuur verlaat kun je door middel van een stelwieltje de streepjes in de juiste positie krijgen. Op zich een simpel klusje, maar met een groot resultaat: het versnellingsapparaat werkt weer perfect!
Shamano Nexus 7 of 8.
Ketting loopt tegen voorderailleur aan
Bij veel fietsers loopt de ketting niet geheel vrij in de zogenaamde kooi van de voorderailleur. Zorg er bij de afstelling in ieder geval voor dat de voorderailleur precies evenwijdig staat aan het voortandwiel. Daarnaast moet de derailleur ongeveer 3 mm boven het tandwiel staan. Plaats vervolgens de ketting op het grootste tandwiel achter en op het kleinste tandwiel voor.
De meeste voorderailleurs kun je afstellen met twee stelschroeven die vaak voorzien zijn van de letter L (low) en H (high). Draai de L-stelschroef zó dat de binnenzijde van de voorderailleur de ketting net niet raakt. Kijk vervolgens of er voldoende spanning op de versnellingskabel staat. Zo niet, draai dan aan de kabelspanner bij de linker stuurshifter of de spanner halverwege de linker versnellingskabel.
Stelschroeven voorderailleur.
Vervolgens plaats je de ketting achter op het kleinste en voor op het grootste tandwiel. Draai de H-stelschoef in de positie dat de ketting nu net langs de buitenste zijde van de kooi loopt. Loopt de ketting desondanks aan, verhoog of verlaag dan spanning van de kabel met de rechter kabelspanner.
Kabelversteller bij schakelunit stuur.
Achterderailleur blijft ratelen
Een van de grootste ergernissen van een fietser is een derailleur die blijft ratelen. Om een achterderailleur juist te laten functioneren moet je eerst de stelschoeven zó afstellen dat de ketting bij het schakelen naar het grootste en naar het kleinste tandwiel er niet afloopt.
Schakel voor naar het grootste tandwiel en kijk vervolgens achter de fiets of de derailleurwieltjes van de achterderailleur exact in lijn liggen met het kleinste tandwiel. Met behulp van de binnenste stelschroef (H-schroef) kun je de derailleur juist afstellen.
Vervolgens schakel je door naar het grootste tandwiel achter (voor de ketting op het binnenste tandwiel). Ook hier moeten de derailleurwieltjes weer exact in lijn liggen met het grootste tandwiel achter. Met behulp van de buitenste stelschroef (L-schroef) is de stand eventueel te corrigeren.
Vaak zul je vervolgens merken dat de derailleur in een bepaalde versnelling hinderlijk ratelt. Om dit te verhelpen, verhoog of verlaag je de kabelspanning met de kabelversteller bij de achterderailleur. Door hier aan te draaien, zul je merken dat de ketting weer netjes en zonder geratel over het tandwiel loopt.
Kabelversteller en stelschroeven achterderailleur.
Spanningsverlies versnellingskabel
Door intensief gebruik kan de versnellingskabel tussen de stuurschakelaar en versnellingsnaaf of derailleur zijn rek verliezen, waardoor het schakelen tussen de versnellingen minder nauwkeurig verloopt. Ook kan er een knik in de kabel zitten of kan de binnenkabel door vocht of corrosie blijven hangen in de buitenkabel.
Ben je handig, dan is het vervangen van een versnellingskabel voor jou wellicht een eenvoudige klus. Er zijn voldoende ‘how-to’ filmpjes die je hierbij helpen. Na het vervangen en het op spanning brengen van de binnenkabel zal het versnellingsapparaat weer als nieuw functioneren. Maar voor de meeste fietsers is het verstandig om voor deze klus een fietsenmaker in te schakelen.
Kabelversteller in voorkabel.
Op zoek naar een nieuwe elektrische fiets?
Gebruik de filters om jouw ideale fiets te configureren