De drie Hanzesteden Harderwijk, Elburg en Hattem zijn het perfecte uitgangspunt voor een heerlijke fietstocht. Denk aan pittoreske straatjes en gebouwen, en een interessante Hanzegeschiedenis. Als bonus zijn deze steden met elkaar verbonden door fietsroutes door de mooie buitengebieden van de Noord-Veluwe.

De Hanzesteden ontdekken

Vier fietsknooppuntroutes (zie onderaan) vormen een verbinding tussen de drie Veluwse Hanzesteden. De routes maken gebruik van het bestaande fietsknooppuntennetwerk. Op een kruising van twee of meer paden van dit netwerk vind je een fietsknooppunt met een eigen nummer. Dit nummer wordt onderweg met bordjes aangeduid zodat je nooit kunt verdwalen.

©Ivonne Wierink

Voor ieder Hanzestadje is ook een wandelroute verkrijgbaar, hiermee word je na het fietsen door de straten geleid en ontdek je wat de Hanze voor deze steden heeft betekend. Zo is in Hattem de Dijkpoort te zien, indertijd een belangrijke stadspoort. Rondom de St. Andreaskerk, die werd gebouwd omstreeks 1176, werden huizen en boerderijen gebouwd en zo ontstond de stad Hattem. Op het centraal gelegen marktplein werd de Hanze-koopwaar verhandeld.

©Jurjen Drenth, Visit Veluwe

Een belangrijk punt voor Elburg is de Vischpoort: deze toren deed dienst als verdedigingstoren. Ook het museum, gevestigd in een prachtig klooster, is een bezoek waard. In Harderwijk zijn eveneens diverse oude gebouwen goed bewaard gebleven en aan de Noordzijde kijk je uit over het water dat vroeger de Zuiderzee was.

©Visit Veluwe

Fiets van stad naar stad en weer terug

De route van Harderwijk via Elburg naar Hattem voert deels door de bossen van de Veluwe. Vanuit Harderwijk slinger je op het fietspad langs het Beekhuizerzand; een zeldzaam mooi gebied op de Noord-Veluwe met lichte hoogteverschillen. Dit maakt dat je soms de ondersteuning van je e-bike een tandje hoger moet zetten. Daarna gaat het via het Leuvenumse bos en de Elspeetse Heide richting het recreatiegebied Zandenplas. Via ’t Harde en het op een zandrug gelegen dorp Hoge Enk komt het stadje Elburg in zicht.

©Visit Veluwe

Vanuit Elburg fiets je langs de historische buitenplaats Huize Schouwenburg naar kasteel Zwaluwenburg en de tuinen van A. Vogel. In de tuinen, die je gratis kunt bezoeken, worden kruiden gekweekt bestemd voor de natuurlijke A. Vogel-producten. Na het dorp Wezep rij je over de Hessenweg. Hessenwegen zijn in de middeleeuwen ontstane handelswegen die vooral werden gevolgd door Duitse kooplieden uit Hessen. Eén kilometer voor aankomst in Hattem passeer je Landhuis Molecaten (1646). Op het landgoed bevonden zich twee papiermolens. Daarvan is er één na een brand in 1857 herbouwd als korenmolen en die is nog steeds in bedrijf. Eenmaal in Hattem aangekomen, is het verstandig om na ruim 68 kilometer een nachtje over te blijven.

©Visit Veluwe

Vanuit Hattem terug richting Harderwijk gaat het eerst langs het meertje De Waa, dat van oorsprong een oude IJssel-arm is. Daarna voert de route onder de A50 richting de dorpen Hattemerbroek en Wezep. Na de doorkomst van de Oldebroeker dorpskern opent zich een mooi buitengebied met allerlei boerenbedrijven. Via Elburg gaat de route richting Harderwijk en krijg je een prachtig uitzicht over het Veluwemeer. In het dorp Hierden wisselen mooie boerderijen en imposante villa’s met keurig aangelegde tuinen elkaar af. Na ruim 45 kilometer lonkt eindpunt Harderwijk.

©Jurjen Drenth, Visit Veluwe

De fietsknooppunten per route

Harderwijk-Elburg: 42,2 km

Volg knooppunten 11-10-46-64-06-50-20-42-53-73-72-71-12-13-29-98-27-28-06-23-02

Elburg-Hattem: 26,7 km

Volg knooppunten 02-23-06-05-55-52-54-56-01-39-60-58

Hattem-Elburg: 23,4 km

Volg knooppunten 58-57-99-78-51-50-07-14-05-22-04-03

Elburg-Harderwijk: 22,3 km

Volg knooppunten 02-01-32-61-31-82-81-80-18-55-76-74-90-46-10-11

Wat is de Hanze?

Een hanze of hanza was een samenwerkingsverband van handelaren en steden tijdens de Middeleeuwen. Door samenwerking werd getracht de handel te beschermen en uit te breiden. Vanaf de twaalfde eeuw ontstonden rond de Noord- en Oostzee samenwerkingsverbanden voor met name de overzeese handel van bijvoorbeeld hout, barnsteen, hars, huiden, rogge en meel.

De Duitse Hanze is veruit de belangrijkste en bekendste, en wordt vaak kortweg ‘de Hanze’ genoemd. Deze bestond op het hoogtepunt uit zo’n 200 steden, van Londen tot Novgorod. De meeste Hanzesteden lagen in Duitsland, maar ook in Nederland sloten steden zich aan bij de Duitse Hanze. Tegen het einde van de zestiende eeuw stortte de Hanze in. Het uitbreken van de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) was de genadeklap.

Vele jaren later, in 1980, werd in Zwolle ‘de Nieuwe Hanze’ opgericht. Dit is een cultureel, sociaal, economisch en burgerlijk samenwerkingsverband van steden en plaatsen die vroeger lid waren van het bondgenootschap van handelsgilden (de Duitse Hanze) of daar veel handel mee gedreven hebben. Inmiddels hebben meer dan 180 steden zich aangesloten bij dit verbond.

©Luisa fumi

Gravure van Hanzestad Bremen uit 1602.

Meer informatie

Visit Hattem, Kerkhofstraat 2, 8051 Hattem | Telefoon: 038 - 444 8298 | www.visithattem.nl, info@visithattem.nl

VVV Elburg, Jufferenstraat 8, 8081 Elburg | Telefoon: 0525 - 681 341 | www.bezoek-elburg.nl, info@museumelburg.nl

Heerlijk Harderwijk, Markt 1, 3841 CE Harderwijk | Telefoon: 06 - 10006180 | www.heerlijkharderwijk.nl, tip@heerlijkharderwijk.nl

Op deze websites is ook meer informatie te vinden over overnachtingsmogelijkheden.

Dreame Technology heeft de H15 Pro Heat uitgebracht, een nieuwe nat- en droogstofzuiger die AI-technologie combineert met het gebruik van heet water. Deze stofzuiger is ontworpen om hardnekkig vuil zoals vetvlekken in de keuken gemakkelijker aan te kunnen pakken.

De H15 Pro Heat is de eerste steelstofzuiger van Dreame die reinigt met heet water. In combinatie met een zuigkracht van 22.000Pa en het TangleCut-systeem dat voorkomt dat haren zich ophopen op de borstel, zorgt dit voor een grondige reiniging van hoek tot hoek.

Dit nieuwe model beschikt over een RGB-sensor voor vuildetectie, een AI-gestuurde DescendReach-robotarm en kan handsfree worden bediend via een app. Het automatische reinigingssysteem zorgt ervoor dat de borstel na gebruik grondig wordt schoongemaakt door middel van een wascyclus van 100 graden en droging met hete lucht van 90 graden.

Handsfree bediening

Om op moeilijk bereikbare plekken te kunnen komen, is het mogelijk om de H15 Pro Heat via een app te bedienen. Dat kan bijvoorbeeld handig zijn als er onder stoelen of lage tafels schoongemaakt moet worden, en je daar met het met de hand bedienen van de nat-droogstofzuiger niet bij kunt komen. Het slanke ontwerp zorgt ervoor dat de stofzuiger onder meubels met een hoogte vanaf 8,9 centimeter past.

De H15 Pro Heat is uitgerust met een slimme GapFree AI-robotarm die automatisch naar beneden beweegt om ook de ruimte aan de voorkant te reinigen. Deze arm zakt in slechts 0,2 seconden om stof en vuil op te nemen, zonder muren te beschadigen. Bij het terugtrekken zorgt een stevige trekker ervoor dat er nauwelijks waterresten achterblijven.

LEES OOK: Review Dreame H15 Pro – Innovatie op detailniveau

De stofzuiger maakt gebruik van water van 85 graden om de borstelrol te reinigen en biedt een vloerreiniging met water van 55 graden. Door de combinatie van heet water en een speciale oliereinigingsoplossing wordt zelfs het meest hardnekkige vuil in één beweging verwijderd.

RGB-vuilherkenning

De ingebouwde RGB-vuilherkenning is volgens het bedrijf vijf keer gevoeliger dan die van eerdere modellen. De camera herkent verschillende soorten vuil en vlekken en past de zuigkracht automatisch aan. Of het nu gaat om kruimels of vloeistoffen, de stofzuiger detecteert het type vuil direct.

De H15 Pro Heat heeft een gebruiksduur tot 72 minuten in de stille modus en 20 minuten bij gebruik van heet water. Na gebruik wordt de borstel automatisch gereinigd in het oplaadstation, waarbij deze volledig wordt ondergedompeld in heet water.

Beschikbaarheid en prijzen

De Dreame H15 Pro Heat is verkrijgbaar vanaf 19 mei voor een adviesprijs van 699 euro via de officiële website van Dreame, Bol.com, Coolblue, MediaMarkt en Amazon. Tot 26 mei geldt bovendien een introductiekorting van 100 euro.

Bekijk het vorige model - de Dreame H15 Pro - op Kieskeurig.nl:

Kaarsvet, kattenharen, nicotinevlekken, vette vingers… Wie graag tussen tweedehands lp’s snuffelt, weet dat niet elke plaat even fris uit de hoes komt. En zelfs spiksplinternieuwe exemplaren zijn niet altijd vrij van stofjes en minuscule restjes uit de perserij. Gelukkig hoef je geen labjas aan te trekken om je vinyl weer glanzend en schoon te krijgen — er zijn genoeg simpele manieren om je platen in topconditie te houden.

Als er veel stof op de plaat ligt, hoor je tijdens het luisteren om de haverklap tikken en kraken. Bij hardnekkiger vuil kan de plaat zelfs overslaan. Hierbij springt de naald van de platenspeler uit de groef. Kortom, je doet er goed aan om een vuile lp voorafgaand aan de luistersessie altijd schoon te maken.

©Maikel Dijkhuizen

Als je een lp goed in het licht houdt, zie je of die erg vies is.

Platen handmatig wassen

Het is belangrijk om een lp zorgvuldig te reinigen. Ga je te ruw met het vinyl om, dan kun je hem namelijk onherstelbaar beschadigen. Ben je bereid om platen handmatig te wassen, dan kost het je alleen een beetje afwasmiddel en wat water. Een voorwaarde is dat het afwasmiddel geen residu achterlaat. Doe eerst een beetje sop in een volledig schone afwasteil en vul die met gedestilleerd water. In kraanwater zit doorgaans te veel kalk, dus gebruik dat beslist niet. Wil je liever geen afwasmiddel gebruiken? Er zijn als alternatief ook speciale reinigingsmiddelen verkrijgbaar. Verder heb je nog een pluisvrije doek nodig. Hiermee ga je de plaat schoonmaken.

Leg de plaat voorzichtig op een schone theedoek of vergelijkbare ondergrond. Je doopt nu een punt van het schoonmaakdoekje in het sop en veegt daarna met de groeven mee over de lp. Gebruik zo weinig mogelijk water en maak het middelste label niet nat. Zodra je alle groeven hebt gehad, draai je de plaat voorzichtig om. Herhaal vervolgens de poetsbeurt. Na afloop laat je de plaat volledig opdrogen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een druiprek.

Lees ook: Lp’s luisteren? Zo vind je de beste platenspeler

Speciaal afwassysteem kopen

Als je regelmatig meerdere platen reinigt, is de aanschaf van een speciaal afwassysteem geen overbodige luxe. De Knosti Disco Antistat, Knosti Disco Antistat Generation 2 en Pro-Ject Spin Clean Record Washer zijn hiervan bekende voorbeelden. Hierbij draai je de lp rond in een smalle spoelbak met reinigingsvloeistof. Aan de binnenzijde van het reservoir zitten borstels die het vuil uit de groeven verwijderen. Goed om te weten is dat de geïntegreerde houders de kwetsbare platenlabels tegen het vocht beschermen.

Na afloop laat je de gewassen platen in de bijgesloten afdruiprek drogen. Deze methode gaat een stuk sneller dan handmatig wassen. De aanschafprijzen vallen bovendien mee. Afhankelijk van welk product je koopt, ben je tussen de 65 en 110 euro kwijt. Een bijkomend voordeel is dat deze afwassystemen de statische elektriciteit van platen verminderen. Het vinyl trekt hierdoor minder stof aan.

Dit afwassysteem van Knosti is een effectieve methode om snel meerdere platen achter elkaar te wassen.

Gemotoriseerde platenwasser

Voor de serieuze vinylfan is een gemotoriseerde platenwasser een waardevolle investering. Hiermee maak je je lp’s grondig schoon en kun je ze daarna direct weer afspelen. De meeste modellen draaien de plaat automatisch in beide richtingen. Je begint door de lp stevig vast te zetten met de meegeleverde klem. Vervolgens breng je met een klein flesje reinigingsvloeistof aan op het oppervlak.

Meestal zit er een speciale borstel van geitenhaar bij. Daarmee druk je voorzichtig op de draaiende plaat, zodat de vloeistof goed in de groeven komt. Daarna zuigt een krachtige afzuigarm het vuil en de vloeistof weg. Het vocht wordt opgevangen in een reservoir, waardoor je lp na afloop vrijwel direct droog is dankzij het ingebouwde ‘stofzuigersysteem’.

Handig om te weten: lang niet elke platenwasser kan overweg met alle vinylformaten. Voor 12-inch lp's zit je meestal goed, maar 10- en 7-inch platen zijn niet altijd compatibel. Controleer dus goed welk apparaat je koopt. Voor kleinere formaten heb je mogelijk een speciale zuigarm nodig. Dat geldt soms ook voor platen die afwijken van het standaard toerental, zoals 45 of 78 toeren.

Bekende merken op dit gebied zijn Okki Nokki, Watson's, Tonar en Pro-Ject. De prijzen liggen gemiddeld tussen de 400 en 600 euro. Er zijn ook luxere modellen verkrijgbaar die beide kanten van de plaat tegelijk kunnen reinigen.

©Maikel Dijkhuizen

Deze populaire platenwasmachine van Okki Nokki bedien je via twee knoppen aan de voorzijde.

Gewassen lp's opbergen

Zodra jouw vuile lp's eenmaal zijn gewassen, stop je ze bij voorkeur in een nieuwe antistatische binnenhoes. Daarmee voorkom je dat het schone vinyl weer stof aantrekt. Verder bewaar je de platen rechtop in de originele kartonnen buitenhoes. Veel luisterplezier!