De drie Hanzesteden Harderwijk, Elburg en Hattem zijn het perfecte uitgangspunt voor een heerlijke fietstocht. Denk aan pittoreske straatjes en gebouwen, en een interessante Hanzegeschiedenis. Als bonus zijn deze steden met elkaar verbonden door fietsroutes door de mooie buitengebieden van de Noord-Veluwe.

De Hanzesteden ontdekken

Vier fietsknooppuntroutes (zie onderaan) vormen een verbinding tussen de drie Veluwse Hanzesteden. De routes maken gebruik van het bestaande fietsknooppuntennetwerk. Op een kruising van twee of meer paden van dit netwerk vind je een fietsknooppunt met een eigen nummer. Dit nummer wordt onderweg met bordjes aangeduid zodat je nooit kunt verdwalen.

©Ivonne Wierink

Voor ieder Hanzestadje is ook een wandelroute verkrijgbaar, hiermee word je na het fietsen door de straten geleid en ontdek je wat de Hanze voor deze steden heeft betekend. Zo is in Hattem de Dijkpoort te zien, indertijd een belangrijke stadspoort. Rondom de St. Andreaskerk, die werd gebouwd omstreeks 1176, werden huizen en boerderijen gebouwd en zo ontstond de stad Hattem. Op het centraal gelegen marktplein werd de Hanze-koopwaar verhandeld.

©Jurjen Drenth, Visit Veluwe

Een belangrijk punt voor Elburg is de Vischpoort: deze toren deed dienst als verdedigingstoren. Ook het museum, gevestigd in een prachtig klooster, is een bezoek waard. In Harderwijk zijn eveneens diverse oude gebouwen goed bewaard gebleven en aan de Noordzijde kijk je uit over het water dat vroeger de Zuiderzee was.

©Visit Veluwe

Fiets van stad naar stad en weer terug

De route van Harderwijk via Elburg naar Hattem voert deels door de bossen van de Veluwe. Vanuit Harderwijk slinger je op het fietspad langs het Beekhuizerzand; een zeldzaam mooi gebied op de Noord-Veluwe met lichte hoogteverschillen. Dit maakt dat je soms de ondersteuning van je e-bike een tandje hoger moet zetten. Daarna gaat het via het Leuvenumse bos en de Elspeetse Heide richting het recreatiegebied Zandenplas. Via ’t Harde en het op een zandrug gelegen dorp Hoge Enk komt het stadje Elburg in zicht.

©Visit Veluwe

Vanuit Elburg fiets je langs de historische buitenplaats Huize Schouwenburg naar kasteel Zwaluwenburg en de tuinen van A. Vogel. In de tuinen, die je gratis kunt bezoeken, worden kruiden gekweekt bestemd voor de natuurlijke A. Vogel-producten. Na het dorp Wezep rij je over de Hessenweg. Hessenwegen zijn in de middeleeuwen ontstane handelswegen die vooral werden gevolgd door Duitse kooplieden uit Hessen. Eén kilometer voor aankomst in Hattem passeer je Landhuis Molecaten (1646). Op het landgoed bevonden zich twee papiermolens. Daarvan is er één na een brand in 1857 herbouwd als korenmolen en die is nog steeds in bedrijf. Eenmaal in Hattem aangekomen, is het verstandig om na ruim 68 kilometer een nachtje over te blijven.

©Visit Veluwe

Vanuit Hattem terug richting Harderwijk gaat het eerst langs het meertje De Waa, dat van oorsprong een oude IJssel-arm is. Daarna voert de route onder de A50 richting de dorpen Hattemerbroek en Wezep. Na de doorkomst van de Oldebroeker dorpskern opent zich een mooi buitengebied met allerlei boerenbedrijven. Via Elburg gaat de route richting Harderwijk en krijg je een prachtig uitzicht over het Veluwemeer. In het dorp Hierden wisselen mooie boerderijen en imposante villa’s met keurig aangelegde tuinen elkaar af. Na ruim 45 kilometer lonkt eindpunt Harderwijk.

©Jurjen Drenth, Visit Veluwe

De fietsknooppunten per route

Harderwijk-Elburg: 42,2 km

Volg knooppunten 11-10-46-64-06-50-20-42-53-73-72-71-12-13-29-98-27-28-06-23-02

Elburg-Hattem: 26,7 km

Volg knooppunten 02-23-06-05-55-52-54-56-01-39-60-58

Hattem-Elburg: 23,4 km

Volg knooppunten 58-57-99-78-51-50-07-14-05-22-04-03

Elburg-Harderwijk: 22,3 km

Volg knooppunten 02-01-32-61-31-82-81-80-18-55-76-74-90-46-10-11

Wat is de Hanze?

Een hanze of hanza was een samenwerkingsverband van handelaren en steden tijdens de Middeleeuwen. Door samenwerking werd getracht de handel te beschermen en uit te breiden. Vanaf de twaalfde eeuw ontstonden rond de Noord- en Oostzee samenwerkingsverbanden voor met name de overzeese handel van bijvoorbeeld hout, barnsteen, hars, huiden, rogge en meel.

De Duitse Hanze is veruit de belangrijkste en bekendste, en wordt vaak kortweg ‘de Hanze’ genoemd. Deze bestond op het hoogtepunt uit zo’n 200 steden, van Londen tot Novgorod. De meeste Hanzesteden lagen in Duitsland, maar ook in Nederland sloten steden zich aan bij de Duitse Hanze. Tegen het einde van de zestiende eeuw stortte de Hanze in. Het uitbreken van de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) was de genadeklap.

Vele jaren later, in 1980, werd in Zwolle ‘de Nieuwe Hanze’ opgericht. Dit is een cultureel, sociaal, economisch en burgerlijk samenwerkingsverband van steden en plaatsen die vroeger lid waren van het bondgenootschap van handelsgilden (de Duitse Hanze) of daar veel handel mee gedreven hebben. Inmiddels hebben meer dan 180 steden zich aangesloten bij dit verbond.

©Luisa fumi

Gravure van Hanzestad Bremen uit 1602.

Meer informatie

Visit Hattem, Kerkhofstraat 2, 8051 Hattem | Telefoon: 038 - 444 8298 | www.visithattem.nl, info@visithattem.nl

VVV Elburg, Jufferenstraat 8, 8081 Elburg | Telefoon: 0525 - 681 341 | www.bezoek-elburg.nl, info@museumelburg.nl

Heerlijk Harderwijk, Markt 1, 3841 CE Harderwijk | Telefoon: 06 - 10006180 | www.heerlijkharderwijk.nl, tip@heerlijkharderwijk.nl

Op deze websites is ook meer informatie te vinden over overnachtingsmogelijkheden.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Met een aparte vriezer kun je extra veel eten invriezen en voor langere tijd bewaren. Wij zochten vier vrijstaande vriezers voor je met een inhoud van minstens 100 liter.

Bij een koelkast is het vriesvak meestal beperkt van formaat. Kies je voor een losse vriezer, dan heb je veel meer ruimte. Modellen met meer dan 100 liter zijn geen uitzondering. Wij hebben vijf stuks voor je gevonden met flink wat ruimte.

Whirlpool W55ZM 112 W 2 N

De Whirlpool heeft een netto inhoud van 103 liter. Met een hoogte van 83,8 cm is het apparaat geschikt voor plaatsing onder een aanrechtblad. De vriezer beschikt over twee transparante lades en een vriesvak met klep. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. De W55ZM heeft een invriescapaciteit van 4,5 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 16 uur. De vriezer behoort tot klimaatklasse SN-T, wat betekent dat hij goed functioneert bij omgevingstemperaturen tussen +10°C en +43°C, maar niet geschikt is voor onverwarmde ruimtes als een schuur of garage. Gezien het formaat is hij ook eerder geschikt voor plaatsing in de keuken.

Jaarlijks energieverbruik: 170 kWh
Netto inhoud: 103 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 16 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Bosch GSN29VLEP 

Deze vrieskast heeft een royale inhoud van 200 liter en is afgewerkt in een roestvrijstalen look, waardoor hij er strak uitziet in elke keuken. Binnenin vind je vier handige, doorzichtige vrieslades, waaronder een extra ruime BigBox-lade voor grotere producten zoals pizza's of diepvriesgroenten. Dankzij de Supervriezen-functie worden nieuwe etenswaren snel ingevroren. Bij een eventuele stroomuitval hoef je je geen zorgen te maken: de vriezer houdt je producten tot wel 25 uur op de juiste temperatuur.

Jaarlijks energieverbruik: 221 kWh
Netto inhoud: 200 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 25 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

Inventum VR1420

De Inventum VR1420 is een vrijstaande vrieskast met een netto inhoud van 160 liter. Hij beschikt over drie transparante lades en twee vriesvakken met kleppen. De draairichting van de deur is omkeerbaar, waardoor de vriezer flexibel te plaatsen is. Met een invriesvermogen van 7,2 kg per 24 uur en een bewaartijd bij stroomuitval van 9 uur biedt de VR1420 betrouwbare prestaties. Het geluidsniveau bedraagt 42 dB, wat als normaal wordt beschouwd voor dit type apparaat. De vriezer is geschikt voor plaatsing in ruimtes met temperaturen tot -10°C, zoals een garage. Het energielabel van de VR1420 is E, met een jaarlijks energieverbruik van 235 kWh.

Jaarlijks energieverbruik: 235 kWh
Netto inhoud: 160 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 9 uur
Geschikt voor schuur of garage: Ja

Beko RFNE448E45W

Deze Beko heeft een netto inhoud van maar liefst 404 liter. Met een hoogte van 192 cm, een breedte van 70 cm en een diepte van 77 cm biedt deze vriezer dus ruime opslagmogelijkheden. Het apparaat heeft acht transparante vrieslades, waaronder een ruime lade voor het opslaan van grotere producten. De draairichting van de deur kan aangepast worden aan de plaatsingsruimte. Bij stroomuitval blijft de temperatuur tot 30 uur op een veilig niveau. Deze vriezer is echter niet geschikt voor de schuur of garage. Wel heeft deze vriezer een iets zuiniger energielabel dan de meeste apparaten die hier besproken zijn, namelijk D.

Jaarlijks energieverbruik: 233 kWh
Netto inhoud: 404 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 30 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

AEG OAG7M281EX

De AEG OAG7M281EX is een vrijstaande vrieskast uit de 7000-serie met een netto inhoud van 278 liter. Dankzij de NoFrost-technologie hoef je nooit meer handmatig te ontdooien. De MultiFlow-luchtcirculatie zorgt voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid in de hele vriezer, wat de kwaliteit van je voedsel beschermt. De vriezer is uitgerust met vijf transparante lades en twee uitneembare glazen legplanken, wat flexibiliteit biedt bij het opbergen van grotere items. Dankzij de elektronische bediening met LED-indicatie kun je de temperatuur en andere instellingen precies regelen. De invriescapaciteit bedraagt 13 kilogram per 24 uur, ruim voldoende om ook na een grote boodschappenronde alles snel in te vriezen.

Jaarlijks energieverbruik: 248 kWh
Netto inhoud: 278 liter
Bewaartijd bij stroomuitval: 15 uur
Geschikt voor schuur of garage: Nee

De JBL Tour One M3 is een over-ear-hoofdtelefoon met ANC-modus, waarin hij zoveel mogelijk omgevingsgeluiden minimaliseert om jou rustig te laten luisteren naar muziek of een podcast. JBL voorziet de hoofdtelefoon van nog veel meer functies. In deze review lees je onze ervaringen met de JBL Tour One M3 na drie weken intensief gebruik.

JBL heeft voor velen een wat stoerder imago, onder andere door de focus op krachtige luidsprekers en oordopjes en marketing gericht op een jongere doelgroep. Daar horen ook speciale hoofdtelefoons bij. De Tour One M3 is wat dat betreft een minder typisch JBL-product, want deze luxe hoofdtelefoon past qua adviesprijs (350 euro), uitstraling en functies meer bij mensen die in alle rust willen genieten. Bijvoorbeeld in de trein of in het vliegtuig. Ja, de Tour One M3 is zeker interessant voor (zaken)reizigers. Een domein waar traditioneel vooral Bose en Sony sterk in zijn.

Ontwerp en draagcomfort

De JBL Tour One M3 oogt zakelijk in zijn blauwe (getest), zwarte of zandachtige kleur en valt prettig over onze oren heen. De hoofdband is zacht en irriteert niet na een paar uur luisteren. We krijgen dan wel wat warme oren. Je kunt de bluetooth-hoofdtelefoon opvouwen. De knoppen op de schelpen voor de bediening vergen wat gewenning om op de tast te vinden, maar werken naar behoren.

©Rens Blom

Ook de meegeleverde opbergdoos is strak, sterk gebouwd en geeft een premium gevoel. In de doos zitten genoeg kabels om de hoofdtelefoon bekabeld te gebruiken, ook in het vliegtuig. Een usb-c-oplaadkabel is uiteraard ook aanwezig.

©Rens Blom

Geluidskwaliteit en ANC-modus

Heel belangrijk aan een dure hoofdtelefoon is de geluidskwaliteit. We vallen met de deur in huis: die is heel goed bij de JBL Tour One M3. De hoofdtelefoon klinkt krachtig, duidelijk en best ruimtelijk. Altijd knap aangezien de oorschelpen over je oren heen vallen en het geluid dus heel duidelijk je oren in gaat.

Wat we ook fijn vinden is dat JBL geen extra nadruk legt op de bas, iets dat het merk wel doet bij producten die meer op jongeren gericht zijn. Podcasts klinken ook lekker realistisch.

We zijn ook fan van de uitgebreide equalizer in de JBL Headphones-app die je op je smartphone kunt installeren. Wie raad weet met een equalizer, kan lekker pingelen in de app om de geluidskwaliteit van de Tour One M3 meer naar eigen hand te zetten.

©Rens Blom

De app van JBL biedt heel veel functies.

De ANC-modus is effectief in het onderdrukken van omgevingsgeluiden, vooral repetitieve geluiden als vliegtuigmotoren (wanneer we in het vliegtuig zitten) of voorbijrazende auto's (als we op circa dertig meter van een drukkere weg wandelen). We merken echter ook dat de Sonos Ace en Sony WH-1000XM5 nog beter zijn in het minimaliseren van niet-repetitieve geluiden, zoals luid pratende mensen achter je in het vliegtuig, joelende kinderen in de trein of knisperende verpakkingen in een kantoortuin. Met de JBL Tour One M3 op horen we dergelijke geluiden meer dan met de twee andere genoemde hoofdtelefoons. Voor onze volgende langere vlieg- en treinreizen kiezen we daarom liever voor een van die andere modellen. Niet omdat de accuduur van de Tour One M3 tegenvalt – die is ruim voldoende – maar vanwege de demping van omgevingsgeluid.

©Rens Blom

Accuduur

Over die accuduur gesproken: de Tour One M3 gaat zeker 35 uur mee bij het luisteren naar muziek met de ANC-modus aan. Zonder ANC komen daar nog tientallen uren bij. Opladen doet de hoofdtelefoon snel via zijn usb-c-poort. Vijf minuten opladen is goed voor ruim drie uur muziek luisteren.

Smart Tx is interessante gadget

Dan nog even over de Smart Tx, het kleine rechthoekige apparaatje dat werkt met de hoofdtelefoon. De Smart Tx heeft een accu die in de praktijk meerdere werkdagen meegaat, of langer als je de hoofdtelefoon minder vaak gebruikt. Op het aanraakgevoelige schermpje van de gadget zie je nuttige informatie over het gebruik van de hoofdtelefoon en je muziek. Je kunt ook allerlei instellingen veranderen. Met deze gadget binnen handbereik hoef je de JBL-app op je smartphone eigenlijk niet te openen.

©Rens Blom

Maar de gadget kan – gelukkig – meer. Je kunt 'm namelijk bekabeld via usb aansluiten op vele typen audiobronnen, van een computer en televisie tot het inflight-entertainmentsysteem in het vliegtuig. Na het koppelen en aanzetten van de Smart TX maakt deze automatisch verbinding met je Tour One M3 en stuurt het geluid draadloos door. Zo kun je dus een film kijken op het vliegtuigschermpje zonder dat je per ongeluk de kabel uit je hoofdtelefoon trekt als je je dekentje lekker warm om je benen vouwt.

©Rens Blom

Ook noemenswaardig is dat de Smart Tx ondersteuning biedt voor Auracast, een relatief nieuwe bluetooth-functionaliteit waarmee je geluid van één apparaat kunt streamen naar meerdere ondersteunde hoofdtelefoons, oordopjes en luidsprekers. JBL zet al langer in op Auracast, wat de Smart Tx-gadget extra nuttig maakt voor wie al andere moderne JBL-producten gebruikt.

Spreken de functies van de Smart Tx je niet aan? Je kunt de Tour One M3 los kopen voor een adviesprijs van 349 euro of in combinatie met de Smart Tx voor 399 euro. Fijn dat JBL je niet verplicht laat betalen voor een gadget die je misschien niet hoeft.

©Rens Blom

Conclusie: JBL Tour One M3 kopen?

De JBL Tour One M3 biedt premium draagcomfort, een uitstekende accuduur en krachtig geluid in een strak jasje. De ANC-modus werkt effectief, maar moet verschillende andere hoofdtelefoons voor zich dulden. Tot slot de Smart Tx: een slim ontworpen gadget waar de een veel plezier aan gaat beleven, en waar een ander geen behoefte aan heeft. Goed dat JBL de Tour One M3 met en zonder Smart Tx aanbiedt, voor een prijs vanaf 350 euro. Een stevige prijs, maar een gerechtvaardigde prijs naar onze mening.