Een gemiddelde fietsketting bestaat uit wel 650 losse onderdelen en is een van de belangrijkste onderdelen aan je fiets. Als een ketting goed functioneert, loopt alles gesmeerd. Maar o wee als de ketting slecht werkt, dan erger je je dood aan knarsende geluiden, belabberde schakelprestaties en in het ergste geval een kettingbreuk. Onderhoud aan de fietsketting is dus essentieel en bezorgt je veel fietsplezier en een lange levensduur.

Hoewel veel fietsen in Nederland zijn voorzien zijn van een dichte kettingkast en het onderhoud aan de ketting in zo'n geval te verwaarlozen is, zien we tegenwoordig ook veel fietsen met een open of half-open kettingsysteem. Vooral fietsen van Duitse makelij hebben dikwijls een sportief design en worden daarom bewust niet voorzien van een dichte kettingkast.

Aan de bovenzijde van het grote tandwiel is dan slechts een smalle beschermstrip aangebracht. In zo'n geval is de ketting overgeleverd aan alle weers- en terreininvloeden. Ook de populaire trekkingfietsen met derailleur zijn voorzien van een open kettingsysteem, waardoor regelmatig onderhoud moet worden ingecalculeerd.  

©Hans de Looij

Regelmatig onderhoud is een must 

Hoe vaak een ketting onderhoud nodig heeft, hangt sterk af van het gebruik en de omstandigheden. Rijd je veel over onverharde paden of gebruik je de fiets voor dagelijks woon-werkverkeer, dan heb je dikwijls te maken met extreme omstandigheden. Dat vraagt meer verzorging van de ketting dan wanneer je de fiets alleen recreatief gebruikt op een verharde weg onder ideale omstandigheden. Als je de fiets intensief gebruikt, is het verstandig om elke 250 kilometer of tenminste één keer per maand de ketting even na te lopen. In andere gevallen is vier keer per jaar voldoende om de ketting goed gangbaar te houden.

©Hans de Looij

Fietsketting eerst grondig reinigen

Onderhoud aan de fietsketting begint eerst met het reinigingsproces. Voordat je aan de gang gaat, is het verstandig om een stuk karton of oude doek onder de fiets te leggen. Bij het schoonmaken van de ketting van een nieuwe fiets zul je merken dat de ketting plakkerig is door de resten van hoogwaardig vet dat bij de montage is aangebracht.

Dat fabrieksvet kun je eenvoudig verwijderen met een doek in combinatie met een speciale kettingreiniger. Gebruik nooit een zuur of alkalisch reinigingsmiddel in de vorm van een roestverwijderaar. Ook het gebruik van agressieve ontvetters is sterk af te raden. Dat soort middelen zullen het in de fabriek aangebrachte vet ook tussen de schakels verwijderen, waardoor vuil en vocht kan binnendringen en de levensduur van de ketting aanzienlijk wordt verkort.

Naast de ketting is het ook belangrijk om direct de tandwielen te reinigen. Gebruik een borstel of een oude tandenborstel om grof vuil en zand te verwijderen. Als de ketting erg vuil is, kan lauw water met een beetje afwasmiddel in eerste instantie het meeste vuil verwijderen.

©Hans de Looij

Soepele loop van de ketting dankzij smering

Wanneer de fietsketting goed schoon is, volgt de smering. Hiervoor kun je dunne kettingolie uit een flesje gebruiken. Druppel de olie op de ketting terwijl je deze ronddraait. Vervolgens laat je de olie even inwerken. Om overtollige olie te verwijderen, neem je de ketting daarna af met een doek. Zo voorkom je ook vetspetters op je kleding. Smeerolie is er overigens ook in de vorm van een spuitbus.

Daarnaast kun je er ook voor kiezen om de fietsketting van wax te voorzien. Vergeleken met kettingolie heeft wax het voordeel dat het geen vuil aantrekt. Wel duurt het aanbrengen van de wax langer, omdat de ketting eerst helemaal schoon moet zijn en de wax de tijd moet krijgen om uit te harden. Daarna ben je echter minder tijd kwijt aan het onderhoud, want je hoeft periodiek alleen overtollige wax te verwijderen en een beetje nieuwe wax aan te brengen.

©Hans de Looij

Hoelang gaat een fietsketting mee?

Veel fietsers vragen zich af wat de levensduur van een ketting is en hoeveel kilometers je er mee kunt rijden. In eerste instantie is dat afhankelijk van het gebruik. Rijd je op een mountainbike, dan krijgt een ketting het behoorlijk voor z'n kiezen en kan het na 700 kilometer al noodzakelijk zijn om naar een nieuwe ketting uit te kijken. Doe je het rustiger aan en vertroetel je de ketting op de juiste manier, dan zijn afstanden tot meer dan 15.000 kilometer geen uitzondering.

Slijtage aan de ketting is ook afhankelijk van het schakelgedrag van de berijder, waarbij frequentie, kettinglijn en schakelen onder belasting meetellen. Rijd je veel in de regen of omstandigheden waarbij vuil, zand en zout invloed hebben, dan zal de ketting sneller moeten worden vervangen. Bij e-bikes speelt de intensiteit van de motorondersteuning een belangrijke rol. Door de kracht van de motor wordt er harder aan de ketting getrokken en zal deze vaker moeten worden vervangen.    

Ketting testen op slijtage

Een fietsketting slijt op zijn draaipunten en wordt daardoor in de loop der tijd langer. Aangezien de ketting dan niet meer perfect over de tandwielen loopt, slijt hij sneller. Er zijn verschillende manieren om te ontdekken of een ketting daadwerkelijk versleten is en moet worden vervangen. Je kunt de ketting bijvoorbeeld op het grote tandwiel plaatsen. Probeer vervolgens de ketting in het midden van het kettingblad op te tillen. Als je de ketting meer dan een halve kettingschakel kunt optillen, is het tijd voor een nieuw exemplaar.

©Hans de Looij

Ook zijn er speciale kettingslijtagemeters te koop; voor minder dan 10 euro heb je er al een. Zo'n kettingslijtagemeter is een heel eenvoudig stukje gereedschap. Je steekt de meter aan de ene kant tussen een schakel en aan de andere zijde valt de punt tussen twee andere kettingschakels. Wanneer de schakels door slijtage verder uit elkaar staan, zal de punt van de slijtagemeter volledig tussen de schakels vallen en zul je de ketting direct moeten vervangen.

De Dyson OnTrac is een koptelefoon die alles heeft: moderne looks, een lange batterijduur, goed geluid en veel slimme functies. Dat alles was ruim voldoende reden om de koptelefoon eens door het Review.nl Testpanel te laten proberen, en te vragen wat zij ervan vinden. De resultaten van die testperiode vind je in dit artikel.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Dyson

Eerst kort iets over de koptelefoon zelf. Dat de Dyson OnTrac een premium koptelefoon is, merk je al meteen als je 'm uit de doos haalt. De oorkussens zijn extra zacht en het gewicht is door de unieke plaatsing van de accu perfect verdeeld, zodat hij altijd goed op je hoofd zit. Bovendien kun je kiezen tussen verschillende kleuren oorkussens en buitenkappen, dus je kunt je eigen kleurencombinatie maken.

Qua geluid kan de OnTrac zich meten met de besten. De ingebouwde speaker is in de ideale hoek naar je oren gericht, zodat het geluid altijd perfect binnenkomt. Hoge noten of lage bastonen, de OnTrac draait er zijn hand niet voor om. Het audiobereik is breder dan bij veel andere koptelefoons, namelijk 6Hz tot 21 kHz, en bovendien kun je de audio-instellingen in de app aanpassen naar je eigen smaak.

Noise cancelling

Uiteraard biedt de OnTrac ook noise cancelling tot 40dB, en daar heeft Dyson erg zijn best op gedaan. De oorkussens zijn voorzien van acht microfoons die het geluid van buiten opvangen en het tegengeluid terug je oren insturen, zodat je er vrijwel niets meer van hoort. In de stad, in het OV, je kunt overal rustig genieten van je muziek of podcast. Andersom werkt het ook: de Awareness-modus versterkt geluiden van buitenaf juist.

Je druk maken of je nog wel genoeg batterijduur over hebt voor een hele dag is ook niet nodig. De koptelefoon gaat tot wel 55 uur mee op een enkele lading, zelfs als je noise cancelling hebt ingeschakeld. Bovendien laadt de accu binnen tien minuten genoeg op om weer ruim twee uur verder te kunnen. Zo weet je zeker dat je de hele dag door kunt.

Tot zover de specificaties. Wat vindt het Review.nl Testpanel van de Dyson OnTrac?

©Dyson

Looks

Het uitpakken van de Dyson OnTrac was voor het testpanel meteen al een feestje. "Op het moment dat je de koptelefoon uit de verpakking haalt, zie je meteen de kwaliteit van de gebruikte materialen", zegt een van de testers. Een ander is het daarmee eens: "Goede afwerking, mooie kleuren, kwalitatief materiaal en een luxe design."

Dat de kleuren zelf aan te passen zijn, viel ook goed bij het testpanel. "Wat ik echt leuk vind," verwoordt een van de leden het, "is dat je de koptelefoon kunt customizen naar je eigen smaak met verschillende kleuren oorkussens. Ook de buitenzijde van de oorschelpen kun je vervangen."

Comfort en gebruik

Een koptelefoon die je de hele dag gebruikt, moet natuurlijk comfortabel zitten, en ook daar gooit de OnTrac hoge ogen. "Het design is comfortabel", zegt een van de testers. "Dat is perfect voor langdurig gebruik zonder ongemak."

Voor een koptelefoon is de Dyson aan de zware kant, maar door de goede pasvorm vonden de testers geen enkel probleem: "Je voelt meteen dat de OnTrac relatief zwaar is, maar bij het testen bleek ik daar totaal geen last van te hebben. De koptelefoon zit prettig en de oorkussens zijn lekker zacht."

Een enkele tester had wat moeite met het goed bedienen van de knoppen op de oorschelpen, al was dat vooral een persoonlijke kwestie.

©Dyson

Geluid en noise cancelling

Natuurlijk draait het uiteindelijk allemaal om het geluid, en we kunnen wel stellen dat het testpanel op dat gebied lyrisch is. "Het geluid is uitstekend", meldt een tester in de review. "Het basgeluid en het geluid van muziekinstrumenten zijn helder en overheersen niet. Het is heel fijn om naar muziek te luisteren." Een andere tester is het daarmee eens: "Het geluid is helder en gebalanceerd, met zowel diepe bassen als heldere hoge tonen."

Ook de ingebouwde noise cancelling wordt erg gewaardeerd. Een van de testers verwoordt het simpel: "Wat de noise cancelling betreft: die is uitzonderlijk goed. Hij blokkeert effectief storende geluiden." En een andere tester: "De noise cancelling is heel goed. Je wordt volledig afgesloten van geluid in je omgeving, zodat je niet afgeleid wordt en beter naar je eigen muziek kunt luisteren."

Accu en connectiviteit

De Dyson heeft op papier een zeer goede accuduur, en in de praktijk kwam dat er ook zeker uit. "De batterij gaat verrassend lang mee, zelfs bij intensief gebruik", vertelt een van de testers, en een ander beaamt dat: "De accuduur van 55 uur is zeer goed, dus hij hoeft niet veel aan de lader te hangen."

Het verbinden met bluetooth ging in de meeste gevallen ook goed: "Bij gebruik hoef je alleen de koptelefoon aan te zetten", vertelt een tester uit eigen ervaring. "Dan kun je bij het openen van je muziek-app of streamingservice al meteen luisteren."

Wel had het testpanel liever multipoint-mogelijkheden gezien, om de koptelefoon aan meerdere apparaten tegelijkertijd te koppelen. Maar, zoals een tester het verwoordt: "Door het gebruik van bluetooth 5.0 is er een stabiele verbinding. Bij mij is er nooit een hapering geweest."

Conclusie

De Dyson OnTrac is een high-end koptelefoon, dus het testpanel begon met hoge verwachtingen aan de testperiode. Die verwachtingen werden duidelijk waargemaakt. Dat begint al bij het uiterlijk, met een premium uitstraling en de mogelijkheid om verschillende kleuren kussens en oorschelpen te kiezen.

Over het geluid is het testpanel lyrisch: dat is helder en gebalanceerd, en de instellingen in de app vielen ook in de smaak. Ook de noise cancelling werd veel genoemd als groot pluspunt. Ondanks zijn formaat vindt het testpanel de OnTrac lekker zitten.

Al met al dus een geslaagde test voor de Dyson OnTrac, met een welverdiende 8,3 als gemiddeld eindcijfer als resultaat van het Review.nl Testpanel. Zoals een van de testers de review afsluit: "Deze koptelefoon is een uitstekende keuze voor mensen die kwaliteit en comfort zoeken in hun audioproducten."

Google Spreadsheets maakt het supergemakkelijk om met verschillende gebruikers samen te werken in dezelfde spreadsheet. Maar hoe meer mensen samen aan de slag gaan, hoe groter het risico dat de gegevens niet op dezelfde manier worden ingegeven. Daar komen de keuzemenu's goed van pas.

Een keuzemenu of drop-downmenu biedt veel voordelen. Bovenal verbetert dit type lijst de efficiëntie. Het bespaart een hoop tijd, want de gebruiker hoeft de data niet handmatig in te typen. Ook ontstaan er zo veel minder fouten. Bovendien beperk je hiermee de opties die een gebruiker in de cellen kan invoeren, waardoor de gegevens uniform worden. Daarnaast is een keuzemenu gebruiksvriendelijk. Het enige wat de gebruiker hoeft te doen, is een keuze maken uit de gegeven mogelijkheden. En tot slot voorkom je twijfel over welke informatie precies in de geselecteerde cel ingevuld moet worden.

Handmatig invullen

Er zijn twee manieren om een keuzemenu samen te stellen. Ofwel je vult de opties handmatig in, ofwel je selecteert een bestaande lijst in hetzelfde rekenblad. Selecteer eerst de cel of cellen waarin het keuzemenu moet komen en ga daarna naar het tabblad Gegevens waar je Gegevensvalidatie kiest. Je kunt in een cel ook @dropdownmenu typen en Nieuw dropdownmenu selecteren of je klikt met de rechtermuisknop op de geselecteerde cel en kiest voor de opdracht Dropdownmenu.

Aan de rechterkant opent het paneel Regels voor gegevensvalidatie. Kies bij Criteria voor de optie Dropdownmenu. Typ nu de gewenste opties in de vakken met de titels Optie 1 en Optie 2. Om nog meer items toe te voegen, klik je op Nog een item toevoegen of je gebruikt simpelweg de Enter-toets. Staan alle keuze-items in de lijst dan klik je rechts onderaan op de knop Klaar. Gebruikers kunnen nu op de cel klikken waarna de verschillende mogelijkheden verschijnen.

Een celbereik als keuzemenu

Als het gaat om een lang keuzemenu, kun je beter beginnen met een lijst die al in de spreadsheet staat. Selecteer de cel of cellen waar het keuzemenu moet komen. Daarna ga je naar het tabblad Gegevens waar je Gegevensvalidatie activeert. Kies in het vak Criteria de optie Dropdownmenu (van een bereik). Klik op het rasterpictogram in het lege vak om het gegevensbereik te selecteren. Sleep vervolgens over de cellen die je toe wilt voegen aan het keuzemenu. Het celbereik wordt nu automatisch in het dialoogvenster ingevoerd. Klik op OK om het celbereik te bevestigen en daarna gebruik je weer de knop Klaar om de wijzigingen op te slaan. Je zult zien dat de waarden aan het menu zijn toegevoegd.

Keuzemenu toepassen op meerdere cellen

Je kunt zo’n keuzemenu op één cel toepassen of meteen op een reeks geselecteerde cellen. Heb je het drop-downmenu in één cel geplaatst en wil je dezelfde keuzemogelijkheden overbrengen naar de cellen daaronder of daarnaast, dan kun je dat op twee manieren doen. De eerste wijze is door met Ctrl+C de cel te kopiëren waarin het keuzemenu al werkt, waarna je de cellen selecteert waar hetzelfde menu beschikbaar moet worden. Vervolgens druk je op Ctrl+V om de inhoud in de selectie te plakken.

De tweede wijze is door de cel met het beschikbare keuzemenu te selecteren. Die wordt met blauw omrand en rechtsonder zit een vette stip. Grijp die stip met de muisaanwijzer en sleep over de cellen die dezelfde inhoud moeten krijgen. 

Keuzemenu bewerken of verwijderen

Wil je een bestaand keuzemenu bewerken, klik dan in de cel op het menu en klik onderaan op het pictogram van een potlood. Het rechterpaneel komt weer tevoorschijn. Je kunt nu wijzigingen aanbrengen in het vak Toepassen op bereik. Klik je op het rasterpictogram, dan zie je in de pop-up ook de optie Nog een bereik toevoegen om de keuzemogelijkheden uit te breiden.

Wil je het keuzemenu verwijderen, kies dan onderaan in het zijpaneel voor de knop Regel verwijderen. Tevreden? Klik weer op Klaar. 

Volgorde items aanpassen

Als je op het potloodje hebt geklikt, zie je in het rechterpaneel ook alle opties waaruit het keuzemenu bestaat. Links naast iedere optie vind je zes puntjes. Hiermee kun je een item vastpakken en naar boven of beneden verplaatsen. Rechts naast iedere optie zie je een vuilnisbakje. Dat gebruik je om een item te verwijderen.

Om de keuzemogelijkheden nog beter van elkaar te onderscheiden, kun je er een kleurtje aan toevoegen. Google Spreadsheets biedt in eerste instantie zestien kleuren aan. Meer kleuren kun je toevoegen door op Aanpassen te klikken.

Als je een keuzemenu hebt gemaakt op basis van een bestaande lijst, zoals we in de paragraaf ‘Een celbereik als keuzemenu’ hebben uitgelegd, dan kun je de volgorde van de items niet aanpassen.

Op basis van gegevens op een ander blad

Soms is het handig om alle gegevens die je gebruikt voor je keuzemenu op te slaan op een ander werkblad in dezelfde spreadsheet. Op blad 1 creëer je de daadwerkelijke keuzemenu’s en op blad 2 leg je alle gegevens vast waarmee je die keuzemenu’s wilt creëren.

Hiervoor gebruik je de optie Dropdownmenu (van een bereik). Klik weer op het rasterpictogram om het gegevensbereik te selecteren. Maar voordat je nu het celbereik aanduidt, selecteer je onderaan eerst de spreadsheet Blad2. Nu kun je de lijst op het tweede blad selecteren en toevoegen aan de regel.

Kleurentriggers

Keuzemenu’s en conditionele opmaak gaan goed samen. Hoe handig is het als je uit een keuzemenu een optie kiest met daarin een bepaald woord, waardoor die cel automatisch geel wordt? Of wanneer het getal uit het keuzemenu kleiner is dan vijftig, dat de cel met rood wordt gemarkeerd?

Eerst maak je het keuzemenu aan. Daarna kies je op de werkbalk bovenaan de spreadsheet voor Opmaak / Conditionele opmaak. In het rechterpaneel opent nu het venster Conditionele opmaakregels met twee tabbladen: Eén kleur en Kleurenschaal. In dit voorbeeld kiezen we voor Eén kleur. Kik op het lange uitklapmenu met de opmaakregels. Wij kiezen voor Groter dan of gelijk aan en geven daaronder, in het vak Waarde of formule, de waarde 50 op. Daarna selecteer je een bepaalde opmaakstijl en -kleur. Via Nog een regel toevoegen kun je een tweede opmaakregel toevoegen, bijvoorbeeld Kleiner dan met de waarde 50. Zo zorg je ervoor dat de cel automatisch rood wordt als de via het keuzemenu gekozen waarde kleiner is dan 50. Is de waarde gelijk aan of groter dan 50, dan wordt de cel groen.

Natuurlijk ben je niet beperkt tot regels voor groter dan, gelijk aan of zelfs numerieke waarden. Je kunt de achtergrondkleur ook activeren op basis van tekst of een datum in de cel.

Er is een enorme keuze aan opmaakregels voor de conditionele opmaak.

Kleurenschaal

Met het tweede tabblad in het paneel Conditionele opmaakregels gebruik je een Kleurenschaal. Hiermee kun je een reeks achtergrondkleuren toewijzen aan de items in het keuzemenu. Je kunt het bijvoorbeeld zo instellen dat als de gebruiker 100 selecteert in het keuzemenu dat de cel groen wordt. Voor 60 wordt de cel geel, voor 40 oranje en voor 10 knalrood. Voor alle andere tussenliggende getallen verschijnt een tussenliggende kleur. Zo zie je in één oogopslag welke items uit het keuzemenu belangrijk zijn.