Een gemiddelde fietsketting bestaat uit wel 650 losse onderdelen en is een van de belangrijkste onderdelen aan je fiets. Als een ketting goed functioneert, loopt alles gesmeerd. Maar o wee als de ketting slecht werkt, dan erger je je dood aan knarsende geluiden, belabberde schakelprestaties en in het ergste geval een kettingbreuk. Onderhoud aan de fietsketting is dus essentieel en bezorgt je veel fietsplezier en een lange levensduur.

Hoewel veel fietsen in Nederland zijn voorzien zijn van een dichte kettingkast en het onderhoud aan de ketting in zo'n geval te verwaarlozen is, zien we tegenwoordig ook veel fietsen met een open of half-open kettingsysteem. Vooral fietsen van Duitse makelij hebben dikwijls een sportief design en worden daarom bewust niet voorzien van een dichte kettingkast.

Aan de bovenzijde van het grote tandwiel is dan slechts een smalle beschermstrip aangebracht. In zo'n geval is de ketting overgeleverd aan alle weers- en terreininvloeden. Ook de populaire trekkingfietsen met derailleur zijn voorzien van een open kettingsysteem, waardoor regelmatig onderhoud moet worden ingecalculeerd.  

©Hans de Looij

Regelmatig onderhoud is een must 

Hoe vaak een ketting onderhoud nodig heeft, hangt sterk af van het gebruik en de omstandigheden. Rijd je veel over onverharde paden of gebruik je de fiets voor dagelijks woon-werkverkeer, dan heb je dikwijls te maken met extreme omstandigheden. Dat vraagt meer verzorging van de ketting dan wanneer je de fiets alleen recreatief gebruikt op een verharde weg onder ideale omstandigheden. Als je de fiets intensief gebruikt, is het verstandig om elke 250 kilometer of tenminste één keer per maand de ketting even na te lopen. In andere gevallen is vier keer per jaar voldoende om de ketting goed gangbaar te houden.

©Hans de Looij

Fietsketting eerst grondig reinigen

Onderhoud aan de fietsketting begint eerst met het reinigingsproces. Voordat je aan de gang gaat, is het verstandig om een stuk karton of oude doek onder de fiets te leggen. Bij het schoonmaken van de ketting van een nieuwe fiets zul je merken dat de ketting plakkerig is door de resten van hoogwaardig vet dat bij de montage is aangebracht.

Dat fabrieksvet kun je eenvoudig verwijderen met een doek in combinatie met een speciale kettingreiniger. Gebruik nooit een zuur of alkalisch reinigingsmiddel in de vorm van een roestverwijderaar. Ook het gebruik van agressieve ontvetters is sterk af te raden. Dat soort middelen zullen het in de fabriek aangebrachte vet ook tussen de schakels verwijderen, waardoor vuil en vocht kan binnendringen en de levensduur van de ketting aanzienlijk wordt verkort.

Naast de ketting is het ook belangrijk om direct de tandwielen te reinigen. Gebruik een borstel of een oude tandenborstel om grof vuil en zand te verwijderen. Als de ketting erg vuil is, kan lauw water met een beetje afwasmiddel in eerste instantie het meeste vuil verwijderen.

©Hans de Looij

Soepele loop van de ketting dankzij smering

Wanneer de fietsketting goed schoon is, volgt de smering. Hiervoor kun je dunne kettingolie uit een flesje gebruiken. Druppel de olie op de ketting terwijl je deze ronddraait. Vervolgens laat je de olie even inwerken. Om overtollige olie te verwijderen, neem je de ketting daarna af met een doek. Zo voorkom je ook vetspetters op je kleding. Smeerolie is er overigens ook in de vorm van een spuitbus.

Daarnaast kun je er ook voor kiezen om de fietsketting van wax te voorzien. Vergeleken met kettingolie heeft wax het voordeel dat het geen vuil aantrekt. Wel duurt het aanbrengen van de wax langer, omdat de ketting eerst helemaal schoon moet zijn en de wax de tijd moet krijgen om uit te harden. Daarna ben je echter minder tijd kwijt aan het onderhoud, want je hoeft periodiek alleen overtollige wax te verwijderen en een beetje nieuwe wax aan te brengen.

©Hans de Looij

Hoelang gaat een fietsketting mee?

Veel fietsers vragen zich af wat de levensduur van een ketting is en hoeveel kilometers je er mee kunt rijden. In eerste instantie is dat afhankelijk van het gebruik. Rijd je op een mountainbike, dan krijgt een ketting het behoorlijk voor z'n kiezen en kan het na 700 kilometer al noodzakelijk zijn om naar een nieuwe ketting uit te kijken. Doe je het rustiger aan en vertroetel je de ketting op de juiste manier, dan zijn afstanden tot meer dan 15.000 kilometer geen uitzondering.

Slijtage aan de ketting is ook afhankelijk van het schakelgedrag van de berijder, waarbij frequentie, kettinglijn en schakelen onder belasting meetellen. Rijd je veel in de regen of omstandigheden waarbij vuil, zand en zout invloed hebben, dan zal de ketting sneller moeten worden vervangen. Bij e-bikes speelt de intensiteit van de motorondersteuning een belangrijke rol. Door de kracht van de motor wordt er harder aan de ketting getrokken en zal deze vaker moeten worden vervangen.    

Ketting testen op slijtage

Een fietsketting slijt op zijn draaipunten en wordt daardoor in de loop der tijd langer. Aangezien de ketting dan niet meer perfect over de tandwielen loopt, slijt hij sneller. Er zijn verschillende manieren om te ontdekken of een ketting daadwerkelijk versleten is en moet worden vervangen. Je kunt de ketting bijvoorbeeld op het grote tandwiel plaatsen. Probeer vervolgens de ketting in het midden van het kettingblad op te tillen. Als je de ketting meer dan een halve kettingschakel kunt optillen, is het tijd voor een nieuw exemplaar.

©Hans de Looij

Ook zijn er speciale kettingslijtagemeters te koop; voor minder dan 10 euro heb je er al een. Zo'n kettingslijtagemeter is een heel eenvoudig stukje gereedschap. Je steekt de meter aan de ene kant tussen een schakel en aan de andere zijde valt de punt tussen twee andere kettingschakels. Wanneer de schakels door slijtage verder uit elkaar staan, zal de punt van de slijtagemeter volledig tussen de schakels vallen en zul je de ketting direct moeten vervangen.

Je hebt besloten om je huis duurzamer te verwarmen met een hybride warmtepomp. Een uitstekende keuze die je energierekening flink kan verlagen. Nu sta je voor een volgende beslissing: wordt het een monoblock- of een split-warmtepomp? In dit artikel leggen we de verschillen uit.

Partnerbijdrage: in samenwerking met Intergas

Voordat we de verschillen bespreken, is het goed om te begrijpen hoe een warmtepomp werkt. In essentie haalt een warmtepomp energie uit de buitenlucht en zet deze om in bruikbare warmte voor je huis. Dit proces is enorm efficiënt en kan daarom een forse besparing op je verwarmingskosten opleveren. De twee hoofdtypes die we hier bespreken zijn de monoblock- en de split-warmtepomp.

Wat is een monoblock-warmtepomp?

Een monoblock-warmtepomp is een alles-in-één oplossing. Zoals de naam al suggereert, bestaat deze uit een grote unit die buiten wordt geplaatst. Deze robuuste unit bevat alle technologie die nodig is om warmte uit de buitenlucht te halen en door te geven aan je verwarmingssysteem. De behuizing is stevig gebouwd om weersinvloeden te weerstaan, wat resulteert in een relatief zwaar apparaat – vaak meer dan 80 kilo. Ondanks zijn omvang wordt een monoblock-warmtepomp direct aangesloten op je bestaande verwarmingssysteem, wat de installatie in zekere zin vereenvoudigt.

©Intergas

Wat is een split-warmtepomp?

In tegenstelling tot de monoblock bestaat een split-warmtepomp uit twee afzonderlijke delen: een buiten- en een binnenunit. Deze twee units werken samen om je huis te verwarmen. De buitenunit haalt warmte uit de lucht, waarna deze via speciale leidingen naar de binnenunit wordt getransporteerd. Vervolgens geeft de binnenunit de warmte af aan je verwarmingssysteem.

De buitenunit van een split-systeem is kleiner dan een monoblock, maar even robuust gebouwd. De binnenunit is compact en stil, en wordt meestal op zolder of in een bijkeuken geplaatst. Een belangrijk detail is dat de installatie vanwege het speciale koudemiddel in de leidingen tussen de twee units door een erkende vakman moet gebeuren.

Voor- en nadelen van een monoblock-warmtepomp

Een monoblock-warmtepomp, zoals de Intergas Xtend Monoblock, blinkt uit in efficiëntie. Hij kan meer warmte uit de lucht halen en hogere temperaturen bereiken, waardoor je cv-ketel minder vaak hoeft bij te springen. De grote ventilator van een monoblock produceert doorgaans minder geluid dan de kleinere ventilator van een split-systeem. Ook is de installatie vaak eenvoudiger, omdat er alleen waterleidingen op je cv-systeem aangesloten hoeven worden.

Er zijn echter ook uitdagingen. Een monoblock neemt meer ruimte in beslag en is zwaarder, wat een stevige ondergrond vereist. De waterleidingen naar je huis moeten goed worden beschermd tegen vorst. Tot slot is een monoblock meestal duurder in aanschaf dan een split-systeem.

©Intergas

Voor- en nadelen van een split-warmtepomp

Split-warmtepompen hebben als groot voordeel dat ze goedkoper zijn in aanschaf. Ze zijn ook compacter, wat handig is als je weinig buitenruimte hebt. Je kunt de buitenunit bijvoorbeeld aan de gevel van een appartement hangen. Een ander pluspunt is dat je de buiten- en binnenunit verder uit elkaar kunt plaatsen dan bij een monoblock mogelijk is.

Daar staat tegenover dat de kleinere ventilator van de buitenunit sneller moet draaien en daardoor meer geluid maakt. Een split-systeem haalt doorgaans ook iets minder warmte uit de lucht, waardoor je cv-ketel vaker moet bijspringen. De installatie is ingewikkelder vanwege de speciale leidingen die tussen de binnen- en buitenunit moeten komen.

Zowel monoblocks als split-systemen hebben dus hun voor- en nadelen. Wil je een keuze maken die bij jou past? Neem dan contact op met Intergas. De experts helpen je graag verder.

QNED, het antwoord van LG op quantum dots, wordt toegepast in deze miniled lcd-tv. Dit type televisie is inmiddels erg populair geworden, ook in het subtop- en middensegment van het tv-aanbod. Heeft deze LG 65QNED91T6A genoeg in huis om de concurrentie de baas te blijven?

Deze LG-televisie past perfect in het rijtje van moderne, prima afgewerkte televisies die we dit jaar al vaker voorbij zagen komen. Het toestel is vrij slank dankzij het profiel van slechts 45mm, heeft een mooie metaalkleurige rand rondom en een vlakke rug. Aan de zijdes is de rug zoals bij de meeste toestellen wat afgeschuind. De centrale voet biedt geen verschillende draaiposities, maar het scherm staat desondanks toch 7cm hoog boven het tv-meubel, zodat een soundbar goed onder het scherm past. Het enige echt opvallende kenmerk? Het toestel is relatief zwaar, namelijk 35kg inclusief voet.

De tv beschikt over vier HDMI-poorten die allemaal de maximale HDMI 2.1-bandbreedte van 48Gbps bieden. Dat is nog steeds vrij zeldzaam, maar is wel goed nieuws voor gamers met meerdere high-end gaming-bronnen. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync) en op één poort kun je ARC/eARC gebruiken. De input-lag is iets hoger dan bij de oled-modellen, maar blijft zeer goed, 17,0ms (4K60) en 7,6ms (2K120). Wie de tv wil uitbreiden met draadloze luidsprekers, kan gebruik maken van het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association). Je bent wel beperkt tot 2.1-configuraties, een WiSA surround-opstelling is dan helaas niet mogelijk.

Niet alle minileds zijn gelijk

Het gebruik van minileds voor de achtergrondverlichting is iets waar fabrikanten graag mee uitpakken, maar het resultaat per merk en model kan sterk uiteenlopen. Minileds verdelen de achtergrondverlichting in meer segmenten dan wanneer er gewone leds worden toegepast. Het aantal zones kan sterk verschillen, van 100 tot meer dan 1.000. Dat heeft uiteraard impact op de prestaties wat betreft contrast en helderheid.

Deze LG heeft een achtergrondverlichting met 16x10 (160) zones, en dat is vandaag de dag toch redelijk weinig. Concurrenten zitten in dit segment al op 1.500 zones. Het eigen contrast van het VA-paneel is goed, 4.800:1, maar met dat beperkt aantal zones stijgt dat nauwelijks naar 5.000:1, en dat is vooral ook omdat LG erg voorzichtig is met de dimming. Op eenvoudigere testen kan dit wel naar 35.000:1 stijgen. Naar een reden hoeven we niet ver te zoeken, agressief dimmen met zo weinig zones maakt de zonegrenzen zichtbaar, ook omdat ze soms wat traag reageren. Dat stoort erg en hierdoor is een vage halo rond heldere voorwerpen op een donkere achtergrond dan ook onvermijdelijk.

©LG Electronics

Ook op het vlak van helderheid doet de LG op veel vlakken onder voor de concurrentie. Op een 10% venster meten we in de goed gekalibreerde HDR Filmmaker mode 1.099 nits, en op het volledig wit beeld haalt hij nog 644 nits. Dat was twee jaar geleden weliswaar nog acceptabel, maar nu concurrenten vlot over de 2.000 nits gaan, is dat toch wat te beperkt. Het kleurbereik scoort wel uitstekend, daar meten we 95% P3.

Toch heeft LG nog een sterke troef in handen, namelijk de uitstekende kalibratie af fabriek. De Filmmaker mode is zowel in SDR als HDR bijzonder goed gekalibreerd. Dat betekent dat je kunt rekenen op veel schaduwnuances, een neutrale grijsschaal en mooie, natuurlijke kleurweergave. Met HDR10-beeld kan LG’s dynamische tone mapping prachtige resultaten opleveren en daarmee maakt de tv het beste van zijn kleurbereik en helderheid. Witnuances en intense kleuren worden uitstekend bewaard. Alleen heel donkere HDR10-scènes lijden wat onder het beperkte aantal zones, die beelden worden iets té donker. De QNED91 ondersteunt ook Dolby Vision, maar geen Dolby Vision IQ zoals bij de oled-modellen.

Uitstekende beeldverwerking

Naast een uitstekende kalibratie toont deze LG ook sterke prestaties voor beeldverwerking. Dat dankt de tv aan zijn Alpha 8-processor die verbeterd werd met eigenschappen en functies die vorig jaar nog exclusief voor de Alpha 9-processor waren. We kunnen zelfs zeggen dat de LG geen echte zwakke plekken meer heeft. Deinterlacen van 1080i-beelden zoals die van live tv, doet hij prima zodat je zelden nog een gekartelde rand ziet. Upscaling en ruisonderdrukking maken van oudere content mooie 4K-beelden, al kun je van oudere videocontent zoals dvd’s geen wonderen verwachten. Via een superresolutie-bewerking kan de tv wat fijn extra detail toevoegen, dat werkt goed voor HD-materiaal, maar kan bij dvd’s bijvoorbeeld wel voor een wat overbewerkt resultaat zorgen. De ruisonderdrukking kan ook kleurstroken in zachte gradiënten wegnemen.

©LG Electronics

Een lcd-paneel heeft minder bewegingsscherpte dan een oled-paneel, en dus maskeert het fijn detail in snelle actiescènes. Bewegende voorwerpen hebben soms een wazige rand of tonen een beperkt sleepspoor. LG biedt met Motion Pro verschillende opties om dat te elimineren, maar introduceren op hun beurt juist weer andere problemen, dus deze functie kun je beter uit laten staan. Heb je een hekel aan schokken in het beeld wanneer de camera snel beweegt, activeer dan de Trumotion-functie. Zeker voor sport is dat prettig, maar voor film blijft het vaak een kwestie van smaak.

Degelijke audio

De QNED91 is uitgerust met een 2.2-systeem van 40 watt, en ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Onze filmfragmenten klonken prima met een aangename warme klank en een vleugje ruimtelijkheid. Die echte surround sound-ervaring kan je uit dit soort systeem niet halen, zelfs niet met ondersteuning voor de modernste audioformaten. Dat AI niet altijd de juiste resultaten geeft, werd hier bevestigd. De tv heeft een AI-Pro mode voor geluid, maar die klonk erg slecht, zeker voor muziek. In de muziek audiomode konden we het resultaat wél waarderingen, als loop je daar wel tegen beperkingen aan wanneer je voor hardere muziekgenres zoals metal kiest. Met het volume op ongeveer driekwart hoor je de woofer trillen in het chassis en gaat de bas uit de bocht. Al bij al een degelijk resultaat, in lijn met deze categorie. 

WebOS 24, helaas met reclame

De smart tv-omgeving van LG, WebOS, heeft veel goede punten. Zo vind je nagenoeg alle streaming-apps op dit platform, zowel internationaal als lokaal. Daarnaast heeft LG op de 2024-versie van webOS naast Airplay 2 ook Google Cast geïmplementeerd zodat je vanaf je smartphone, Android of iOS, moeiteloos content naar de tv kunt streamen. Apps en andere functies zijn gegroepeerd in zogeheten Quick Cards, zodat je gemakkelijk bepaalde functies kunt terugvinden.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Er zijn Quick Cards voor Thuis-hub, Sport, Thuiskantoor, Games, Muziek, Toegankelijkheid en sinds kort ook voor Leren en Groeien. De lay-out van WebOS zelf is vrij eenvoudig en ook redelijk compact zodat je niet nodeloos hoeft te scrollen om iets te vinden. De Magic Remote van LG waarmee je een cursor bestuurt door naar het scherm te wijzen blijft ook een belangrijke factor in het gebruiksgemak. Aangezien smart tv-platformen nog steeds evolueren is het ook erg fijn om te weten dat LG nu vijf jaar lang de nieuwste versie van WebOS op je tv belooft te plaatsen. In dit overzichtsartikel vind je alle info over webOS.

Toch heeft LG wat ons betreft een foute beslissing genomen. De fabrikant toont namelijk nu reclame op het Home-scherm, en die reclame is in tegenstelling tot bij andere fabrikanten niet beperkt tot content, maar kan bijvoorbeeld ook een sportwinkel of automerk tonen. Dat is echt wel het laatste wat we willen. Zelfs de screensaver kan reclame tonen (al zagen daar gelukkig alleen LG’s eigen LG Channel-dienst). Je kunt de reclame uitschakelen via de instellingen, iets dat we dan ook van harte aanraden.

Conclusie

De 65QNED91T6A kan zijn miniled-beloftes niet echt waarmaken. Het aantal zones in de achtergrondverlichting is vrij laag, waardoor er maar een beperkte verbetering van het contrast is. Ook op het gebied van piekhelderheid scoort hij niet overdreven goed. Als we naar concurrenten in deze categorie kijken, zoals Hisense of TCL, dan bieden die meer zones, beter contrast en meer piekhelderheid. LG slaat de plank verder ook mis door reclame op het Home-scherm toe te laten, dat zetten we onverbiddelijk uit.

Ondanks die beperking levert de tv nog voldoende contrast en piekhelderheid, en gecombineerd met een ruim kleurbereik en zeer goede beeldverwerking levert dat alsnog erg mooie beelden. De tv is op zijn best in verlichtte woonkamer. Hij ondersteunt Dolby Vision, maar geen HDR10+. LG vangt dat uitstekend op door zijn eigen dynamische tone mapping. Dat illustreert dat goede beeldverwerking net zo belangrijk als puur contrast of piekhelderheid. WebOS is een prima smart tv-systeem met ruim aanbod apps en functies en nu ook met de garantie voor vijf jaar nieuwe versies voor het OS. De prijs is wat ons betreft echter nog iets te hoog.