Een gemiddelde fietsketting bestaat uit wel 650 losse onderdelen en is een van de belangrijkste onderdelen aan je fiets. Als een ketting goed functioneert, loopt alles gesmeerd. Maar o wee als de ketting slecht werkt, dan erger je je dood aan knarsende geluiden, belabberde schakelprestaties en in het ergste geval een kettingbreuk. Onderhoud aan de fietsketting is dus essentieel en bezorgt je veel fietsplezier en een lange levensduur.

Hoewel veel fietsen in Nederland zijn voorzien zijn van een dichte kettingkast en het onderhoud aan de ketting in zo'n geval te verwaarlozen is, zien we tegenwoordig ook veel fietsen met een open of half-open kettingsysteem. Vooral fietsen van Duitse makelij hebben dikwijls een sportief design en worden daarom bewust niet voorzien van een dichte kettingkast.

Aan de bovenzijde van het grote tandwiel is dan slechts een smalle beschermstrip aangebracht. In zo'n geval is de ketting overgeleverd aan alle weers- en terreininvloeden. Ook de populaire trekkingfietsen met derailleur zijn voorzien van een open kettingsysteem, waardoor regelmatig onderhoud moet worden ingecalculeerd.  

©Hans de Looij

Regelmatig onderhoud is een must 

Hoe vaak een ketting onderhoud nodig heeft, hangt sterk af van het gebruik en de omstandigheden. Rijd je veel over onverharde paden of gebruik je de fiets voor dagelijks woon-werkverkeer, dan heb je dikwijls te maken met extreme omstandigheden. Dat vraagt meer verzorging van de ketting dan wanneer je de fiets alleen recreatief gebruikt op een verharde weg onder ideale omstandigheden. Als je de fiets intensief gebruikt, is het verstandig om elke 250 kilometer of tenminste één keer per maand de ketting even na te lopen. In andere gevallen is vier keer per jaar voldoende om de ketting goed gangbaar te houden.

©Hans de Looij

Fietsketting eerst grondig reinigen

Onderhoud aan de fietsketting begint eerst met het reinigingsproces. Voordat je aan de gang gaat, is het verstandig om een stuk karton of oude doek onder de fiets te leggen. Bij het schoonmaken van de ketting van een nieuwe fiets zul je merken dat de ketting plakkerig is door de resten van hoogwaardig vet dat bij de montage is aangebracht.

Dat fabrieksvet kun je eenvoudig verwijderen met een doek in combinatie met een speciale kettingreiniger. Gebruik nooit een zuur of alkalisch reinigingsmiddel in de vorm van een roestverwijderaar. Ook het gebruik van agressieve ontvetters is sterk af te raden. Dat soort middelen zullen het in de fabriek aangebrachte vet ook tussen de schakels verwijderen, waardoor vuil en vocht kan binnendringen en de levensduur van de ketting aanzienlijk wordt verkort.

Naast de ketting is het ook belangrijk om direct de tandwielen te reinigen. Gebruik een borstel of een oude tandenborstel om grof vuil en zand te verwijderen. Als de ketting erg vuil is, kan lauw water met een beetje afwasmiddel in eerste instantie het meeste vuil verwijderen.

©Hans de Looij

Soepele loop van de ketting dankzij smering

Wanneer de fietsketting goed schoon is, volgt de smering. Hiervoor kun je dunne kettingolie uit een flesje gebruiken. Druppel de olie op de ketting terwijl je deze ronddraait. Vervolgens laat je de olie even inwerken. Om overtollige olie te verwijderen, neem je de ketting daarna af met een doek. Zo voorkom je ook vetspetters op je kleding. Smeerolie is er overigens ook in de vorm van een spuitbus.

Daarnaast kun je er ook voor kiezen om de fietsketting van wax te voorzien. Vergeleken met kettingolie heeft wax het voordeel dat het geen vuil aantrekt. Wel duurt het aanbrengen van de wax langer, omdat de ketting eerst helemaal schoon moet zijn en de wax de tijd moet krijgen om uit te harden. Daarna ben je echter minder tijd kwijt aan het onderhoud, want je hoeft periodiek alleen overtollige wax te verwijderen en een beetje nieuwe wax aan te brengen.

©Hans de Looij

Hoelang gaat een fietsketting mee?

Veel fietsers vragen zich af wat de levensduur van een ketting is en hoeveel kilometers je er mee kunt rijden. In eerste instantie is dat afhankelijk van het gebruik. Rijd je op een mountainbike, dan krijgt een ketting het behoorlijk voor z'n kiezen en kan het na 700 kilometer al noodzakelijk zijn om naar een nieuwe ketting uit te kijken. Doe je het rustiger aan en vertroetel je de ketting op de juiste manier, dan zijn afstanden tot meer dan 15.000 kilometer geen uitzondering.

Slijtage aan de ketting is ook afhankelijk van het schakelgedrag van de berijder, waarbij frequentie, kettinglijn en schakelen onder belasting meetellen. Rijd je veel in de regen of omstandigheden waarbij vuil, zand en zout invloed hebben, dan zal de ketting sneller moeten worden vervangen. Bij e-bikes speelt de intensiteit van de motorondersteuning een belangrijke rol. Door de kracht van de motor wordt er harder aan de ketting getrokken en zal deze vaker moeten worden vervangen.    

Ketting testen op slijtage

Een fietsketting slijt op zijn draaipunten en wordt daardoor in de loop der tijd langer. Aangezien de ketting dan niet meer perfect over de tandwielen loopt, slijt hij sneller. Er zijn verschillende manieren om te ontdekken of een ketting daadwerkelijk versleten is en moet worden vervangen. Je kunt de ketting bijvoorbeeld op het grote tandwiel plaatsen. Probeer vervolgens de ketting in het midden van het kettingblad op te tillen. Als je de ketting meer dan een halve kettingschakel kunt optillen, is het tijd voor een nieuw exemplaar.

©Hans de Looij

Ook zijn er speciale kettingslijtagemeters te koop; voor minder dan 10 euro heb je er al een. Zo'n kettingslijtagemeter is een heel eenvoudig stukje gereedschap. Je steekt de meter aan de ene kant tussen een schakel en aan de andere zijde valt de punt tussen twee andere kettingschakels. Wanneer de schakels door slijtage verder uit elkaar staan, zal de punt van de slijtagemeter volledig tussen de schakels vallen en zul je de ketting direct moeten vervangen.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.

Een parfum is meer dan een lekker luchtje; het is je onzichtbare visitekaartje. De juiste geur kan je stemming versterken, je zelfvertrouwen een boost geven en direct vertellen wie jij bent. Maar hoe vind je een geur die echt bij jouw persoonlijkheid past?

Zeg me wat je draagt, ik zeg wie je bent

Geuren zijn de snelste weg naar onze emoties. Ruik je versgebakken brood, dan sta je in gedachten direct in een warme keuken. Ruik je zonnebrandcrème, dan voel je het strand. Parfums werken precies zo: ze communiceren iets over jou, zonder dat je een woord zegt.

Door een parfum te kiezen dat aansluit bij je karakter, versterk je je uitstraling. Welk type ben jij?

Persoonlijkheidstypen en bijpassende geuren

Hieronder vind je een overzicht van veelvoorkomende persoonlijkheidstypen en welke geuren daar goed bij aansluiten.

1. De romanticus (dromerig & gevoelig)

Ben je creatief, nostalgisch en gevoelig ingesteld? Dan voel jij je waarschijnlijk het prettigst bij zachte, ronde geuren. Bloemige en poederachtige noten omhullen je als een warme deken en passen perfect bij jouw zachtaardige karakter. Zoek naar: roos, jasmijn, viooltjes, vanille en lelie.

Voor dames:
Chloé - Chloé Eau de Parfum: de ultieme romantische geur. Ruikt naar een vers boeket rozen met een poederige, schone ondertoon.
Marc Jacobs - Daisy: Speels, zacht en dromerig. Met noten van viooltjes en aardbei is dit een lichte, vrolijke bloemengeur.

Voor heren:
Dior - Dior Homme: een zeldzame herengeur met iris. Hierdoor is hij zacht, poederig en verfijnd (in plaats van typisch 'mannelijk' stoer).
Prada - L'Homme: schoon, luchtig en zacht. Ruikt naar luxe zeep en verse bloemen (neroli/iris), perfect voor de gevoelige man.

2. De power-persoonlijkheid (krachtig & zelfverzekerd)

Jij komt een ruimte binnen en mensen hebben het door. Je staat stevig in je schoenen en houdt niet van poespas. Houtachtige en kruidige geuren sluiten hier naadloos op aan. Ze hebben een diepe, stabiele basis die autoriteit en rust uitstraalt. Zoek naar: Sandelhout, cederhout, leer, patchouli en zwarte peper.

Voor dames:
Chanel - Coco Mademoiselle: een moderne klassieker met karakter. De combinatie van frisse sinaasappel en krachtige patchouli straalt pure klasse en zelfvertrouwen uit.
Tom Ford - Black Orchid: niet voor muurbloempjes. Een zware, aardse geur met truffel en pure chocolade. Je vult er de kamer mee.

Voor heren:
Hermès - Terre d’Hermès: ruikt naar aarde, hout en sinaasappel. Een hele stabiele, volwassen geur die autoriteit uitstraalt zonder te schreeuwen.
Dior - Sauvage: extreem populair vanwege zijn kracht. Peperig en fris; een geur die zegt: "Ik ben er."

3. Het mysterie (sensueel & raadselachtig)

Houd je ervan om niet direct het achterste van je tong te laten zien? Ben je gek op de avond en subtiele verleiding? Dan zijn Oriëntaalse geuren jouw match. Deze zijn vaak rijk, zwaar en gelaagd. Zoek naar: Amber, wierook, muskus, kaneel en exotische kruiden.

Voor dames:
Yves Saint Laurent - Black Opium: een verslavende mix van zwarte koffie en vanille. Donker, zoet en perfect voor de avond.
Dior - Hypnotic Poison: de naam zegt het al. Een betoverende, zware geur met amandel, karwij en vanille. Zeer verleidelijk.

Voor heren:
Viktor&Rolf - Spicebomb: een explosie van kruiden (peper, kaneel) en tabak. Warm en kruidig, maar met een mysterieuze diepte.
Armani - Code: een geraffineerde mix van tonkaboon en leer. Glad, donker en een tikkeltje geheimzinnig.

4. De zonnestraal (speels & spontaan)

Ben jij de optimist van de groep, altijd vrolijk en ongecompliceerd? Zware geuren passen vaak niet bij jouw energie. Jij bloeit op van frisse, fruitige noten die licht en uitnodigend zijn. Zoek naar: Perzik, appel, framboos, zwarte bes en citrusbloesem.

Voor dames:
DKNY - Be Delicious: het bekende 'groene appeltje'. Fris, fruitig en ongecompliceerd. Echt een energieboost.
Giorgio Armani - My Way: een vrolijk boeket van witte bloemen en citrus. Heel open, zoet en uitnodigend.

Voor heren:
Versace - Eros: een luide, vrolijke geur met munt, appel en vanille. Jong, energiek en een echte allemansvriend.
Paco Rabanne - 1 Million: bekend om de goudstaaf-flacon. Zoet, kruidig en fruitig. Een geur met een knipoog die het leven viert.

5. De avonturier (energiek & sportief)

Stilzitten is niets voor jou. Je houdt van buitenlucht, actie en nieuwe ervaringen. Daar past geen bedwelmende geur bij, maar juist iets dat energie geeft. Aquatische (water) geuren en citrus zijn jouw beste vrienden. Zoek naar: Bergamot, grapefruit, munt, zeewater en groene thee.

Voor dames:
Giorgio Armani - Acqua di Gioia: geïnspireerd op de zee. Ruikt naar munt, citroen en water. Heerlijk fris en opwekkend.
Davidoff - Cool Water Woman: een klassieker die ruikt naar de oceaan en frisse meloen. Voor vrouwen die liever buiten zijn dan binnen.

Voor heren:
Giorgio Armani - Acqua di Giò: waarschijnlijk de bekendste 'watergeur' ter wereld. Ruikt naar zeewater, wind en limoen.
Issey Miyake - L'Eau d'Issey Pour Homme: een unieke, scherpe frisheid dankzij de Japanse yuzu (citrusvrucht). Strak, modern en heel energiek.

©africa-studio.com (Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy) - stock.adobe.com

Begrijp wat je koopt: de opbouw van een geur

Heb je wel eens een parfum gekocht dat in de winkel heerlijk rook, maar thuis tegenviel? Grote kans dat je alleen de topnoten hebt geroken. Een parfum is opgebouwd als een piramide:

1: Topnoten (de binnenkomer)
Dit is wat je de eerste 10 tot 15 minuten ruikt. Vaak fris en licht (citrus), bedoeld om je aandacht te trekken. Topnoten vervliegen snel.
2: Hartnoten (de kern)
Zodra de topnoten verdwijnen, komt het 'hart' naar boven. Dit is de ware geur van het parfum, vaak bloemig of kruidig. Dit blijf je enkele uren ruiken.
3: Basisnoten (de blijver)
Dit is wat er aan het einde van de dag nog op je huid zit. Zware ingrediënten zoals hout, muskus en vanille die zorgen voor diepte.

💡Tip: Koop een parfum nooit direct na het opspuiten. Wandel de winkel uit, doe boodschappen en ruik na een uur nog eens. Pas dan weet je hoe het parfum écht ruikt.

Eau de toilette of eau de parfum?

Op de flacon staan vaak termen die iets zeggen over de sterkte (en de prijs):
Eau de Cologne: zeer licht, vervliegt snel (3-5% geurstoffen). Lekker wanneer je je even wilt opfrissen.
Eau de Toilette (EDT): de meest verkochte variant. Fris en geschikt voor dagelijks gebruik (5-10% geurstoffen).
Eau de Parfum (EDP): sterker en blijft langer hangen (10-20% geurstoffen). Je hebt er minder van nodig, maar het is vaak duurder.
Parfum / Extrait: Zeer geconcentreerd en kostbaar. Een paar druppels ruik je de hele dag.

Zo voorkom je een miskoop: 4 gouden tips

Tot slot: hoe hak je de knoop door in de parfumerie?
1. Test op je huid (niet op een papiertje) Een papieren strookje heeft geen pH-waarde en geen hormonen. Jouw huid wel. Door je lichaamschemie kan een parfum bij jou heel anders ruiken dan bij je beste vriendin. Spray altijd op je pols om te weten hoe de geur op jou reageert.
2. Niet wrijven! Een klassieke fout: sprayen op de polsen en ze dan tegen elkaar wrijven. Niet doen! Door de wrijving maak je de geurmoleculen kapot, waardoor de topnoten sneller verdwijnen en de geurbalans verstoord raakt. Gewoon laten drogen aan de lucht.
3. Maximaal drie geuren Na drie verschillende parfums is je neus 'vermoeid' en kun je geuren niet meer goed onderscheiden. Ruik tussendoor even aan je eigen kleding (of aan koffiebonen als ze die hebben staan) om je neus te neutraliseren.
4. Kijk naar wat je al hebt Weet je niet waar je moet beginnen? Kijk naar de flesjes die je al hebt staan of opgebruikt hebt. Google de geurnoten van je favoriet (bijvoorbeeld op een website als Fragrantica) en zoek naar nieuwe parfums die dezelfde ingrediënten bevatten. Of kijk naar geuren in huis die je fijn vindt. Houd je van lavendel in je wasmiddel of vanille in je kaarsen? Dat zijn goede uitgangspunten.