Er zijn allerlei van apps en diensten die kunnen vastleggen waar iemand bijvoorbeeld een foto heeft genomen. Of waar een persoon of object zich bevindt of welke route gevolgd werd. De meeste maken daarbij (ook) gebruik van GPS. We leggen kort uit de werking en de weergave uit, maar focussen ons voornamelijk op enkele praktische toepassingen, vooral op een (Windows-)pc.

GPS staat voor Global Positioning System en is een locatiebepalingssysteem op basis van satelliet, dat vanaf 1967 voor het Amerikaanse leger werd ontwikkeld. De officiële naam is eigenlijk NAVSTAR: NAVigation Satellite Time And Ranging. GPS bestaat uit drie onderdelen: het ruimte-, gebruikers- en controlesegment.

Het ruimtesegment is het zendgedeelte dat is opgebouwd uit 32 satellieten, inclusief enkele reservesatellieten, die zich in zes vaste banen bevinden op 20.200 km hoogte en die in een vaste tijd rond de aarde draaien.

Het gebruikerssegment is het ontvangstgedeelte, in de vorm van een GPS-ontvanger. Die moet minstens vier satellieten simultaan moet kunnen ontvangen om de eigen positie en hoogte nauwkeurig te kunnen bepalen ten opzichte van het coördinatenreferentiesysteem WGS 84 (zie paragraaf ‘WGS 84’). Het meetprincipe is gebaseerd op de afstand tussen ontvanger en de zender, waarvan de positie op elk moment bekend is dankzij het gebruik van atoomklokken. Deze afstand wordt afgeleid uit de gemeten looptijden van de radiogolven.

Verder is er nog een controlesegment dat bestaat uit een mondiaal netwerk van volgstations, inclusief een ‘master control station’ in Colorado. Deze stations hebben onder meer als taak de satellieten te volgen om de positie te bepalen en de satellietstatus te monitoren.

Om niet helemaal afhankelijk te zijn van de Verenigde Staten en voor een nog nauwkeurige locatiebepaling werden er inmiddels ook concurrerende systemen ontwikkeld (zie kader ‘GPS-concurrenten’).

GPS-concurrenten

WGS 84

GPS-coördinaten zijn doorgaans gebaseerd op het systeem WGS 84, wat staat voor World Geodetic System. Geodesie is de wetenschap die zich bezighoudt met de bepaling van de vorm en afmetingen van de aarde. WGS 84 is een standaard die reeds vanaf 1960 werd ontwikkeld door het Amerikaanse ministerie van Defensie. De huidige standaard dateert van 1984, maar kreeg wel nog een herziening in 2014.

Zo’n geodetisch systeem beschrijft de relatie tussen de aarde en een specifiek coördinatensysteem. Dit is minder evident dan het lijkt, omdat de vorm van de aarde, een zogenoemde geoïde, niet exact wiskundig uit te drukken is. Daarom gaat WGS 84, net als de meeste andere systemen, uit van een referentie-ellipsoïde, die wel mathematisch uit te drukken valt. De relatie tussen deze ellipsoïde en de geoïde wordt via parameters uitgedrukt, waaronder de grootte (straal) en vorm (afplatting) evenals de positionering, schaalfactor en ligging van de ellipsoïde ten opzichte van de aarde.

GPS-coördinaten

De isolijnen van de berekende coördinaten op basis van WGS 84 vormen een denkbeeldig net, met zowel noord-zuidlijnen (meridianen) die van pool tot pool lopen, als oost-westlijnen (breedtecirkels oftewel parallellen) die evenwijdig zijn met de evenaar.

Wel is het zo dat GPS-coördinaten in verschillende notaties kunnen worden uitgedrukt, waaronder in decimalen (DD.dddddd°); in graden, minuten en decimale minuten (DD° MM.mmm’); en in graden, minuten, seconden en honderdsten van seconden (DD° MM’ SS.ss’’). Om slechts één voorbeeld te geven: als je Google Maps opent en met rechts klikt op een locatie in je browser of die wat langer ingedrukt houdt in de app, dan verschijnt een notatie in decimale graden, bijvoorbeeld 52.372230, 4.652046.

Er zijn trouwens ook diverse converters beschikbaar, zowel via apps als online (bijvoorbeeld https://geo.javawa.nl, klik op Zoeken op adres of coördinaten). En bij heel wat GPS-toestellen kun je ook zelf de notatie instellen.

Geotagging

Smartphones leggen automatisch de GPS-coördinaten vast in fotobestanden (tenzij je dat om bijvoorbeeld privacyredenen hebt uitgeschakeld): het zogeheten geotaggen. Dit werkt heel handig in bijvoorbeeld de app Google Foto’s: wanneer je hier Zoeken selecteert en bij Locaties op Je kaart tikt, krijg je automatisch alle foto’s te zien van de geselecteerde kaartregio. Het vastleggen van deze coördinaten gebeurt in de vorm van EXIF-data, waarin ook allerlei cameragegevens kunnen worden opgeslagen, zoals belichtingstijd, brandpuntsafstand en ISO-snelheid.

Op een Windows-pc kun je vanuit Verkenner eenvoudig nagaan of er GPS-coördinaten aan een foto zijn toegevoegd. Klik met rechts op het fotobestand, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Als het goed, is zie je hier bij GPS zowel Hoogte als de Breedtegraad en Lengtegraad (in de notatie DD° MM’ SS.ss”).

Nog handiger voor het analyseren van (GPS-)metadata is de gratis tool XnView MP (beschikbaar voor Windows, macOS en Linux). De miniatuurweergaven krijgen hier automatisch de indicatie GPS wanneer er geografische coördinaten zijn opgenomen. Die vind je dan terug in het Info-venster, op de tabbladen EXIF en ExifTool. Open het tabblad GPS als je op een Google Maps-kaart wilt zien waar de foto precies genomen is. XnView toont trouwens ook andere bekende metadata-types, namelijk IPTC en XMP. Sommige camera’s kunnen in XMP bijvoorbeeld ook een azimut-waarde opslaan (een van de coördinaten uit het horizon-coördinatenstelsel), wat handig kan zijn bij panoramafoto’s.

Aanpassing

In XnView kun je metadata als GPS-coördinaten niet alleen opvragen, maar ook toevoegen of wijzigen. Dat doe je vanuit het menu Hulpmiddelen / Metadata / GPS-gegevens bewerken. Hier kun je dan handmatig de nieuwe coördinaten in twee verschillende notaties invullen of aanpassen. Ook de hoogte is aanpasbaar. Je kunt deze waarden via knoppen ook in één keer naar het Windows-klembord kopiëren en plakken. Heb je meerdere foto’s geselecteerd, dan kun je via de pijlknoppen snel navigeren tussen deze foto’s. Je legt je aanpassingen vast met Schrijven of met Alles schrijven indien je dezelfde GPS-data op de hele fotoselectie wilt toepassen.

In het menu Hulpmiddelen vind je verder nog de optie GPS locatie openen in Google Earth, zodat Google Earth een kaartmarkering zet op de plaats waar de foto is genomen. De optie GPS locatie openen in GeoHack opent weliswaar de site https://geohack.toolforge.org, met links naar diverse online kaartservices, maar helaas worden de GPS-coördinaten niet correct doorgegeven.

GeoSetter

Een gratis tool die nagenoeg helemaal draait rond GPS-coördinaten, maar tevens overweg kan met andere EXIF-data en IPTC/XMP, is GeoSetter. Bij de eerste opstart verschijnt automatisch het venster Instellingen waar je op het tabblad Bestand opties onder meer kunt instellen of aanpassingen moeten worden bewaard in (de metadata van) het fotobestand zelf, dan wel in een XMP-sidecar-bestand zodat het originele bestand ongewijzigd blijft. GeoSetter kan trouwens ook met heel wat raw-formaten overweg.

Om foto’s te geotaggen, selecteer je een of meer foto’s en verschuif je het Google Maps-kaartje tot op de fotolocatie. Klik op deze plek en vervolgens op de pin Verbind markering aan de geselecteerde foto’s. Je legt de aanpassingen definitief vast met het diskette-icoontje.

Een andere manier is door met rechts op je foto(selectie) te klikken en Bewerk gegevens te kiezen. Op het tabblad Locatie kun je de GPS-coördinaten en hoogte invullen of wijzigen. GPS-data weghalen, doe je met Remove all location data. Batchbewerkingen zijn mogelijk met Stel huidige waarden in voor alle geselecteerde foto’s. Of je kiest Opslaan als sjabloon, je duidt (alleen) de locatiegegevens aan en je legt de waarden vast in een sjabloon, dat je altijd weer kunt oproepen met Laden uit sjabloon om zo snel ook andere foto’s te geotaggen.

Gaat het om meerdere foto’s van dezelfde route, dan kun je die via Bestand / Exporteer to GPX Track File als trackbestand bewaren en bijvoorbeeld uploaden naar een handheld GPS-toestel.

Tracks

Stel, je neemt foto’s met een camera die niet van een GPS-module is voorzien, maar je beschikt wel over een handheld GPS-apparaat dat tracks kan bijhouden (zoals Garmin-modellen). Activeer dan de trackfunctie en stem bij voorkeur de klok van de GPS en de camera op elkaar af. Na afloop upload je de foto’s en het trackbestand naar je pc.

In GeoSetter ga je vervolgens naar Beeld / Tracks. Open rechtsonder het map-icoontje en navigeer naar het trackbestand. GeoSetter kan met diverse trackformaten overweg, waaronder uiteraard ook GPX. Als het goed is, wordt de track op de kaart uitgezet en krijg je via het icoon Toon lijst van track punten een overzicht van alle punten inclusief GPS-coördinaten op je track te zien.

Open vervolgens de map met foto’s, selecteer de foto’s en kies Bewerk / Synchroniseer met GPS gegevens bestanden. In het dialoogvenster kies je dan Synchroniseer met zichtbare tracks. Je vindt hier tevens enkele opties om het tijdstip van de foto’s aan je tracklog aan te passen, mocht dat nodig zijn.

Je kunt je foto’s, inclusief de track, ook naar Google Earth overbrengen. Ga hiervoor naar Bewerk / Exporteer naar Google Earth. Duid de gewenste opties aan, zoals Inclusief tracks. Druk op OK om het KMZ-bestand op te slaan.

Windows Locatieservices

Google Earth

De extensie .kmz staat voor Keyhole Markup language Zipped (KMZ) en is een gecomprimeerde versie van KML, een variant van het GPX-formaat (zie ook de volgende paragraaf). Zo’n bestand kun je bijvoorbeeld met 7-Zip uitpakken, waarna je zowel het XML-bestand als de fotobestanden te zien krijgt.

Heb je het programma Google Earth Pro geïnstalleerd (beschikbaar voor Windows en macOS), dan worden na een dubbelklik de locaties met foto’s op een kaart getoond. Je kunt zo’n KMZ- of KML-bestand ook uploaden naar de webapplicatie op https://earth.google.com. Klik hier links op Projecten / Openen / KML-bestand importeren vanaf computer en verwijs naar het bestand. De diverse onderdelen van je bestand zijn nu ook bereikbaar vanuit het linkervenster.

De desktopversie heeft wel enkele leuke extra’s. Zo kun je je track met foto’s in de vorm van een geanimeerde tour bekijken. Selecteer je track in de rubriek Plaatsen, bij Tijdelijke plaatsen en klik op het mapicoon met pijltje (rechtsonder Plaatsen) om de tour te starten.

Die tour kun je desgewenst ook naar een videobestand omzetten. Zorg dat het besturingspaneel van je tour is afgesloten en kies Extra / Movie Maker. In het dialoogvenster kun je de uitvoer nu met allerlei parameters bijstellen, waaronder bestandstype, resolutie en framerate. Via de optie Custom kun je zelfs 3840 × 2160 pixels met 60 fps instellen. Bevestig met Film maken.

GPX-formaat

Wanneer je ook buiten Google Earth creatief met tracks en routes aan de slag wilt, kun je moeilijk om het GPX-formaat heen. GPX staat voor GPS Exchange Format en is een open XML-schema, ontworpen voor het opslaan van GPS-data. Het wordt door tal van apps, services en handheld GPS-apparaten gebruikt. Wanneer je zo’n GPX-bestand bekijkt, bijvoorbeeld met je browser, dan zie je typische mark-up-tags zoals <wpt>, <trk> en <rte>. Die staan respectievelijk voor waypoint (met WGS84-coördinaten), track en route. Conceptueel zijn routes suggesties voor een te volgen traject, terwijl tracks de opgeslagen locaties zijn die daadwerkelijk werden gevolgd.

Op heel wat wandel- en fietssites kun je vaak gratis GPX-bestanden downloaden, bijvoorbeeld na een gratis registratie op www.route.nl, met naar eigen zeggen zo’n 135.000 wandel- en fietsroutes. Je kunt natuurlijk ook GPX-tracks uit je handheld GPS-apparaat ophalen en die met anderen uitwisselen. Bij de meeste Garmin-toestellen hoef je die alleen met een usb-kabel met je pc te verbinden, waarna je automatisch toegang hebt tot de GPX-bestanden, doorgaans in de map \Garmin\GPX. Je actuele route bevindt zich normaliter in de submap \Current. Of je stelt je eigen routes samen, bijvoorbeeld vanuit Google Maps.

Google Maps

Ga in Google Maps naar https://mymaps.google.com en klik op +Nieuwe kaart maken. Klik linksboven bij Naamloze laag op Importeren en verwijs naar je GPX-bestand. Als het goed is, zet Google Maps nu de punten en route uit op de kaart.

Je kunt de route vervolgens delen of je kiest bijvoorbeeld via het menu de optie Exporteren naar KML/KMZ. Met de knopjes in de werkbalk bovenaan is het ook mogelijk je eigen routes te maken en ook die te delen of te exporteren.

Ook in Google Earth Pro kun je GPX-bestanden importeren, via Bestand / Openen, waarna je in het uitklapmenu bij Bestandnaam de optie Gps (*.gpx *.loc […]) kiest.

Verder bestaan er ook diverse online converters, zoals het zeer flexibele MyGeodata Cloud waar je kunt kiezen uit honderden geografische dataformaten, zowel vector als raster. De app ondersteunt bovendien diverse coördinatenreferentiesystemen, waaronder uiteraard WGS 84.

Je elektrische auto opladen kan vanaf nu net een stukje makkelijker en efficiënter. Zonneplan lanceert namelijk de Charge 2, een nieuw laadpaalsysteem waarmee je je elektrische auto nog slimmer oplaadt. Dat scheelt niet alleen in het algehele enegieverbruik van het elektrische wagenpark in Nederland, je merkt het ook meteen zelf in je portemonnee.

Partnerbijdrage – in samenwerking met Zonneplan.

Dagtarief

Elektrische auto's worden doorgaans aan het begin van de avond opgeladen. Dat is niet zo gek, want dan weet je zeker dat je de volgende dag met een volle accu weer de weg op kunt. Maar waar lang niet iedereen bij stilstaat, is dat dat helemaal niet elke avond nodig is.

Uit onderzoek blijkt dat tweederde van de EV-rijders wekelijks minder dan 400 kilometer rijdt. Dat is vergelijkbaar met de gemiddelde actieradius van een elektrische auto. Je hoeft dus helemaal niet iedere avond tijdens piektijden je batterij op te laden, maar veel mensen doen dat wel, en dan dus ook meteen tegen het hoge dagtarief. Met een elektrische laadpaal van Zonneplan, zoals de nieuwe Charge 2, hoef jij daar in ieder geval niet meer aan mee te doen.

Powerplay

Wat maakt de Zonneplan Charge 2 dan zo revolutionair ten opzichte van andere laadpalen? Dat komt voor een groot deel door Powerplay. Powerplay is een slim algoritme dat ervoor zorgt dat je elektrische auto altijd op de meest zuinige en efficiënte manier wordt opgeladen. Stroom kost niet op elk moment van de dag even veel, en het Powerplay-algoritme zoekt precies uit wanneer de batterij van je auto het best kan worden opgeladen.

Als je auto is ingeplugd, wordt de accu zoveel mogelijk opgeladen tijdens daluren. Dat scheelt sowieso al flink in de kosten ten opzichte van het normale dagtarief van je energieleverancier. En daar hoef je zelf bijna niets voor te doen: je stelt alleen een eindtijd in waarop je wil vertrekken, en het slimme algoritme zorgt ervoor dat je batterij zo goedkoop mogelijk wordt opgeladen zodat je de volgende dag weer met een volle accu de weg op kunt.

Gratis laden

Met de Zonneplan Charge 2 laad je op bepaalde momenten zelfs helemaal gratis. Het kan gebeuren dat het stroomnet tijdelijk een overschot aan energie heeft. Op die momenten kost stroom helemaal niets. De Charge 2 herkent die momenten en zorgt ervoor dat je elektrische auto juist dan wordt opgeladen.

En dat kan behoorlijk aantikken. Op sommige momenten krijg je zelfs geld toe, omdat de landelijke netbeheerder TenneT vergoedingen betaalt voor het flexibel afnemen van energie. Een gemiddelde gebruiker kan op die manier tot wel 2000 kilometer per jaar gratis rijden. Dat komt voor tweederde van de EV-rijders dus neer op meer dan vijf weken per jaar gratis de weg op. Alles wat je daarvoor hoeft te doen is je auto zoveel mogelijk ingeplugd laten, en Powerplay doet de rest.

©Zonneplan

Lage kosten

Maar ook zonder stroomoverschotten ben je met de laadpalen van Zonneplan stukken goedkoper uit. Zelfs elektrische rijders met een gewoon dynamisch energiecontract betalen zo'n 25 procent meer voor het opladen van hun accu, terwijl gebruikers met een vast energiecontract bijna het dubbele kwijt zijn.

Ben je aangewezen op een openbare laadpaal, dan betaal je ruim twee keer zoveel als met een laadpaal van Zonneplan. Snelladen langs de weg kost zelfs vier tot vijf keer zoveel. Met een laadpaal van Zonneplan en Powerplay rijd je gemiddeld voor slechts 2,89 euro per honderd kilometer, terwijl snelladen bij FastNed doorgaans meer dan 11 euro per honderd kilometer kost.

Charge 2

En dat alles wordt dus nog een stukje beter met de nieuwe laadpaal van Zonneplan. De Charge 2 is nóg uitgebreider dan zijn voorganger. Door het slimme Powerplay-algoritme bespaar je dus al een kwart van de kosten die je maakt met een normaal dynamisch energiecontract.

De laadpaal zelf is ook nog een stukje beter geworden. Allereerst is hij in een nieuw jasje gestoken, zodat hij er nog wat beter uitziet. Bovendien krijgt de Charge 2 zijn software-updates draadloos, dus daar hoef je zelf ook amper meer iets voor te doen.

Je bestelt de Charge 2 bovendien gewoon online, tegen een scherpe prijs. Een professionele installateur zorgt ervoor dat de laadpaal komt te staan waar je hem wil hebben en dat alles naar behoren werkt. Alles bij elkaar heb je de Zonneplan Charge 2 in minder dan 3 jaar volledig terugverdiend.

©Zonneplan

Conclusie

Met de nieuwe Charge 2-laadpaal van Zonneplan laad je altijd op de goedkoopst mogelijke manier op. Het slimme Powerplay-algoritme berekent precies wanneer stroom het goedkoopst is, en alleen op die momenten wordt je elektrische auto opgeladen. Zo betaal je nooit het volle stroomtarief, laad je zelfs een kwart goedkoper op dan met een normaal dynamisch energiecontract, en rijd je gemiddeld 2000 kilometer per jaar zonder ook maar een cent te betalen.

De Zonneplan Charge 2 is vanaf nu online te bestellen.

De feestdagen hebben iets bijzonders. Kerstmis is het perfecte moment om fijne momenten vast te leggen met je camera of smartphone. Zo kun je ze later altijd weer terughalen. We helpen je graag op weg met tips en ideeën om deze kerst de mooiste foto's te maken.

Lees ook: Slimme kerstverlichting: haal de kerstsfeer in huis

🎄Kerstboom: van close-up tot licht-effecten

Ongeveer 90 procent van de huishoudens in Nederlanders heeft een kerstboom staan, grote kans dus dat ook jij er weer flink werk van hebt gemaakt. Je wilt je boom natuurlijk mooi vastleggen, maar hoe doe je dat het best?

Begin met de basis. Zorg dat er genoeg licht in de kamer is, maar niet te fel, zodat de warme gloed van de kerstlampjes zichtbaar blijft. Gebruik een statief om te voorkomen dat je foto onscherp wordt. Kies daarna een goede compositie. Speel met hoeken en afstanden tot de boom: maak bijvoorbeeld een close-up van een ornament, waarbij de rest van de boom zacht vervaagt op de achtergrond. Of probeer de hele boom in beeld te krijgen. Of dat laatste lukt, hangt af van de ruimte die je in de kamer hebt.

©Jordi Prat Puig | jordieasy

©holdstillandclick

Kerstdiner: sfeer en smaak

Kerst draait om samenzijn en … eten! Die feestelijke eettafel vráágt er gewoon om door jou vastgelegd te worden.

Begin met een foto van de hele gedekte tafel. Als je de tafel al vroeg dekt, kun je foto's maken bij daglicht, wat zorgt voor een frisse sfeer. Fotografeer je vlak voor het diner, dan geeft het warme, zachte licht juist een romantisch effect. Een statief kan handig zijn, maar tijdens het eten zelf kan dat onpraktisch zijn. Wees dan niet bang je iso-waarde te verhogen. Moderne camera’s hebben minder last van ruis, en eventuele ruis kun je eenvoudig wegwerken tijdens het nabewerken.

Varieer met je standpunt om je foto interessant te maken. Een lage hoek vanaf de rand van de tafel geeft veel diepte. Wil je liever een overzichtsfoto van bovenaf? Gebruik dan een keukentrapje.

Als je de hele tafel hebt gefotografeerd, zoom dan in op de details. Denk aan het zilveren bestek, het kerstservies en de glinsterende kristallen glazen. Kies een klein F-getal om je onderwerp scherp te maken en de achtergrond subtiel te vervagen. Zo voeg je een professioneel tintje toe aan je foto’s en laat je jouw oog voor detail zien.

Lees ook: Handige tip (bijvoorbeeld voor kerst): zo krijg je wijn snel gekoeld

Je wilt natuurlijk niet de hele avond met een camera rondlopen, maar een foto van die prachtig opgemaakte borden kun je best even maken, toch? Probeer eens recht van boven te fotograferen voor een leuk perspectief op het gerecht. Dat kan prima en snel met je smartphone.

Vergeet ook niet om de sfeer en interactie vast te leggen. Denk aan het aansnijden van het hoofdgerecht of de twinkelende ogen van een kind bij het zien van het toetje. Juist die spontane momenten maken je foto's extra bijzonder.

©Suzi Media

Kerstportretten: van spontaan tot geposeerd

Hoe maak je warme en intieme portretten tijdens kerstbijeenkomsten? Het geheim zit in het vastleggen van spontane momenten. Die vertellen vaak het beste verhaal en zijn het leukst om later terug te zien.

Denk aan kinderen die spelen met hun neefjes en nichtjes, familieleden die lachen om een oude anekdote, of een verraste blik bij het uitpakken van een cadeau. Om zulke momenten vast te leggen, is het belangrijk om alert te blijven en je camera binnen handbereik te houden. Laat hem gerust aanstaan en gebruik autofocus voor snelheid.

Kies een korte sluitertijd om bewogen beelden te voorkomen. Je kunt ook auto-iso inschakelen en fotograferen in de S/Tv-stand (sluitertijdvoorkeuze). Zo regelt de camera de rest van de instellingen, en kun jij je volledig richten op het vastleggen van die mooie momenten.

©rimmdream

Naast spontane foto’s kunnen geposeerde portretfoto’s ook een mooie toevoeging zijn aan je fotoalbum. Kies een plek met goed licht en een mooie achtergrond, zoals de kerstboom of een feestelijk versierde haard. Veel mensen voelen zich wat meer op hun gemak met iets in hun handen, zoals een glas of een cadeau. Zorg dat iedereen goed zichtbaar is en gebruik een grotere scherptediepte (een hoger F-getal) om te zorgen dat iedereen scherp op de foto staat. Zo creëer je een sfeervol groepsportret dat een mooie herinnering vormt.

Lichtjes in de stad

Even een frisse neus halen na het diner? Neem je camera mee, want tijdens de feestdagen zijn de meeste dorpen en steden prachtig verlicht. In het centrum hangen sfeervolle lichtjes in de winkelstraten, etalages zijn feestelijk versierd, en overal zie je kerstverlichting.

Kijk eens naar composities waarin de verlichting de hoofdrol speelt. Denk aan reflecties in het water of op natte klinkers, een silhouet van een opvallend gebouw met kerstverlichting op de voorgrond, of een rustige zijstraat waar de lichtjes een intieme sfeer geven.

Zoek je meer levendigheid? Bezoek een kerstmarkt of fotografeer mensen die genieten van de feestelijke sfeer in de straten. Deze momenten geven je foto's extra dynamiek en maken ze nog specialer.

©dimbar76

Een creatieve manier om de kerstlichtjes in de stad vast te leggen, is door het maken van ‘lichtsterretjes’. Die kun je maken door een klein diafragma te gebruiken (een hoog F-getal dus, bijvoorbeeld F 14). Speel met de precieze waarde om te zien hoe het ster-effect zich vormt. Je hebt hierbij wel een statief nodig, omdat je bij een klein diafragma een langere sluitertijd nodig hebt om nog goed te belichten.