De paden op, de lanen af met de handheld gps
De aloude handheld gps is inmiddels uitgegroeid tot een geavanceerd en tegelijkertijd energiezuinig apparaat. Ideaal voor een dagje helemaal weg, de natuur in! Te voet, op de fiets of met de boot, net wat je wilt. En er zijn ideeën genoeg te verzinnen om als POI (Point of Interest) aan je gps toe te voegen.
In dit artikel vertellen we:
- Wat een handheld-gps is
- Wat de specifieke voordelen zijn van dit apparaat
- Welke soorten handhelds er zijn
- Over de beschikbare navigatiesatellietsystemen die er zijn
- Misschien is het artikel Leuke activiteiten tijdens je fietstocht ook interessant voor jou!
Zelfs in de Nederlandse bossen en (grotere) parken kun je behoorlijk verdwalen, bijvoorbeeld bij mistig weer. Nu verblijf je in zo’n park meestal niet zo heel lang en red je jezelf wel via de smartphone. Een ander verhaal wordt het als je grotere bossen en natuurparken (en al helemaal in het buitenland) intrekt. Dan kan een navigatiehulpmiddel soms zelfs het verschil tussen leven en dood betekenen.
Maar in de meeste gevallen is het vooral een techniek die je op het juiste pad houdt en tegelijkertijd ook zorgt dat je daar spontaan van kunt afwijken als je iets moois ziet onderweg. De weg naar je begin- of beoogde eindpunt vind je dan altijd wel. Inderdaad: de gemiddelde smartphone heeft tegenwoordig een gps-ontvanger aan boord. Werkt prima, maar heeft als nadeel dat je telefoonaccu er door continu gebruik behoorlijk snel door wordt leeg getrokken. En dát is niet handig, want dan kun je in geval van nood ook niet meer bellen. Een handheld gps lost dat probleem op.
🧭 Tip: Smartphone-navigatie Een smartphone kun je eigenlijk alleen gebruiken voor relatief kortdurende trips. Zet in dat geval de schermhelderheid zo ver mogelijk omlaag, zodat alles nog net zichtbaar is.
Geoptimaliseerd voor laag energieverbruik
Handheld gps-ontvangers zijn ontworpen voor een zo laag mogelijk energieverbruik. Veelal wordt dan ook gebruikgemaakt van transreflectieve beeldschermen, wat betekent dat je die in gewoon daglicht ook zonder achtergrondverlichting kunt aflezen. Verder is de resolutie van de gebruikte schermen – ten opzichte van een smartphone – laag. 320 x 200 pixels is al heel wat. Dat is overigens geen enkel probleem omdat je bij gebruik eigenlijk altijd inzoomt op het gebied waar je bent, wat ruim voldoende detail oplevert.
Ook zul je zien dat de updatefrequentie beduidend lager ligt dan die van navigatie-apps voor een smartphone. Geen supervloeiende animaties en 3D-effecten dus. De handheld-gps is niet bedoeld als speelgoed, maar om je weg te vinden en je in geval van nood uit de ellende te helpen navigeren.
🧭 Tip: Achtergrondverlichting Zet de achtergrondverlichting van je handheld gps overdag altijd uit; dat scheelt heel veel batterijduur!
AA-batterijen volstaan
Voordeel van het lage energieverbruik is dat veel van de handhelds op een standaard setje AA-batterijen werken. Je kunt voor oplaadbare exemplaren kiezen, maar neem altijd wat extra pakjes reserve-batterijen mee. Alkaline of – nog beter – lithium-batterijen houden het ook heel lang vol. Let wel op dat je in het menu van de handheld of via een schakelaartje in het batterijvak instelt welk type batterij je plaatst (oplaadbaar of niet). Dit om te voorkomen dat niet-oplaadbare batterijen opgeladen worden als je de handheld aan een laadadapter koppelt.
🧭 Tip: Gewone batterijen Kies bij voorkeur een handheld waar (ook) normale AA-batterijen in passen. Zo kun je voor onderweg altijd een pakje extra batterijen meenemen en hoef je niet bang te zijn voor een gps die je in de steek laat.
Soorten
Gps-handhelds zijn er in verschillende soorten. De eenvoudigste exemplaren beschikken over een zwart-wit lcd-scherm en bieden alleen positiebepaling en het loggen van je gelopen route als mogelijkheid. Ook kun je waypoints (ook wel bekend als POI’s of Points of Interest) toevoegen. Een kaart ontbreekt. Maar een heel groot probleem is dat meestal niet, zeker niet in de vrije natuur. Het enige wat dan belang is, zijn begin- en eindpunt. En hoe weer terug te keren naar het beginpunt, in geval van nood. Dat laatste kan makkelijk door de opgeslagen route in omgekeerde volgorde te navigeren; je hoeft dan slechts een aanwijspijl te volgen.
Voordeel van deze eenvoudige gps-handhelds is dat ze extreem weinig energie verbruiken. Meer geavanceerde exemplaren beschikken meestal over een kleurendisplay en de mogelijkheid om kaarten te gebruiken. Daarbij hoef je lang niet altijd voor de (veelal relatief dure) kaarten te kiezen die speciaal door jouw handheld-merk zijn gemaakt. Voor bekende merken als Garmin zijn de Open Street Map-kaarten (OSM) wellicht nog veel beter. Die zijn vaak veel meer up-to-date en bevatten de meeste minuscule kriebelpaadjes, overal ter wereld. Bijgehouden door deels professionals en deels mensen die er hun hobby van maken. Ideaal!
🧭 Tip Geocaching: Heb je eenmaal een handheld gps, dan kun je ook op jacht gaan naar 'schatten'. Geocaching is een aardige hobby waarbij overal ter wereld schatten zijn verstopt. Zitten meestal kleine dingetjes in en het idee is dat als je een ‘schat’ vindt, je er iets uitneemt en er iets anders in terug stopt. Google maar eens op Geochaching!
Satellieten
De huidige generatie geavanceerdere gps-handhelds ondersteunt meerdere satellietsystemen. Zorg bij aanschaf dat in elk geval gps (het oorspronkelijke Amerikaanse navigatiesysteem) en Galileo worden ondersteund. Galileo is nog niet zo heel lang in gebruik, maar wordt geleverd door de EU, dus zonder vreemde afwijkingen die in het Amerikaanse systeem ten tijde van oorlogen en onlusten bewust geïntroduceerd kunnen worden. Het Russische GLONASS wordt ook veel ondersteund, maar is momenteel vanwege voor de hand liggende redenen niet de verstandigste keuze om met vertrouwen op te navigeren.
Een deel van de handhelds gebruikt automatisch een mix van alle beschikbare systemen, wat zeer nauwkeurige posities oplevert. Soms moet je handmatig een tweetal opties in een menu selecteren, voor nu is dan de genoemde combi GP-Galileo het meest praktisch. Verder geldt dat de meeste handhelds over systemen beschikken waarmee de positie nog nauwkeuriger kan worden bepaald; bekende namen zijn WAAS en EGNOS.
Open veld
Een gps-handheld werkt (net als elke andere gps-ontvanger of radio-communicatiemiddel) het best in het open veld. Moderne antennetechnologie gekoppeld aan ultragevoelige ontvangers maken navigeren in bossen tegenwoordig niettemin ook prima te doen. Toch zul je daar soms door reflecties of te veel bladerdak (denk aan een tropisch woud) toch op het verkeerde been worden gezet. Zoek in dat geval een meer open plek op om je positie extra nauwkeurig te kunnen bepalen.
🧭 Tip: hoogbouw Ook in een stad met veel hoogbouw zul je soms geconfronteerd worden met een minder nauwkeurige positie. Een stukje verder lopen is dan de voor de hand liggende oplossing.
Lopen of… fietsen en varen
Veel handheld gps-ontvangers zijn met een (veelal optionele) montagekit ook aan het stuur van een fiets te monteren. Daarbij moet wel gezegd dat er voor fietsen ook geoptimaliseerde handhelds bestaan, dus als je de gps hoofdzakelijk of alleen voor fietsen wilt inzetten, dan is het beter om daar naar uit te kijken.
De weg kwijt?
Met deze wandel-gps'en zit je zo weer op het juiste pad!Verder geldt dat de meeste handhelds die over kaartmateriaal beschikken ook route-gebaseerd kunnen navigeren. Oftewel: geef een eindbestemming op en gaan. Daarbij kies je dan welk vervoermiddel wordt gebruikt: auto, benenwagen of fiets (soms ook paard). Er worden meestal geen spraakinstructies gegeven, maar een bescheiden piepje en een pijl in beeld bij afslagen.
Door voor vertrek POI’s toe te voegen kun je je naar leuke bestemmingen (laten) navigeren, zie ook dit artikel. Tot slot geldt dat je een handheld gps (mits gewapend met het juiste kaartmateriaal) ook kunt gebruiken op het water of desnoods in de lucht. Maar ook dan geldt weer: hiervoor zijn gespecialiseerde navigatie-apparaten beschikbaar die beduidend beter zijn afgestemd op hun gebruiksdoel.
🧭 Tip: waterkaart Ben je veel op het water in een open boot te vinden, dan komt de handheld gps wellicht beter van pas dan een ingebouwd maritiem exemplaar. Zorg dat je waterkaarten laadt (als je een handheld met kaartmogelijkheid hebt) en varen maar. Als je een handheld specifiek voor watergebruik zoekt, check dan voor aanschaf of het apparaat wel of niet blijft drijven.