Elektrische auto's beschikken over een groot accupakket en zouden daarmee kunnen worden ingezet als een verlengstuk van het stroomnet. Bidirectioneel laden heet dat. Hoe haalbaar is die techniek nu, en kan het Nederlandse elektriciteitsnet dat wel aan? In dit artikel kijken we naar de praktische en wettelijke uitdagingen van bidirectioneel laden.

Met bidirectioneel laden worden EV’s die aan de laadpaal hangen in feite onderdeel van het elektriciteitsnet, waarbij de accupakketten worden gebruikt om overtollige stroom (bijvoorbeeld afkomstig van zonnepanelen) in op te slaan.

Moderne EV’s kunnen ook stroom terugleveren aan huishoudens zodra daar meer behoefte aan is (bijvoorbeeld tijdens piekmomenten aan het eind van de middag en begin van de avond). Dat maakt het elektriciteitsnet in theorie veel meer schaalbaar en geeft je een extra reden om elektrisch te rijden, want de auto laadt op wanneer de stroom het goedkoopst is. Win-win, toch...?

Vehicle to grid: de verlossende techniek?

Helaas is bidirectioneel laden in de praktijk nog niet zover. Ook Nederland staat nog voor flinke uitdagingen, die we in dit artikel zullen bespreken. Bidirectioneel laden wordt ook wel aangeduid met de verzamelnaam Vehicle to Everything, of kortweg V2X. Onder die paraplu vallen de volgende termen:

Vehicle to Load (V2L)

Deze techniek komt het meest voor, bijvoorbeeld bij bedrijfsvoertuigen. Mensen halen vanuit de accu stroom op voor hun werkapparatuur – van een laptop tot een cirkelzaag.

Vehicle to Grid (V2G)

Bij Vehicle to Grid wordt de elektrische auto onderdeel van het stroomnetwerk, om overtollige stroom op te slaan of juist terug te geven als daar behoefte aan is. Je hebt hier wel een slimme laadpaal voor nodig die communiceert met het elektriciteitsnet.

Vehicle to Home (V2H)

Hiermee levert een elektrische auto via een slimme laadpaal of thuisaccu stroom aan een huishouden. Een gemiddelde EV zou een huishouden in theorie meerdere dagen van stroom kunnen voorzien.

Welke wetgeving moet veranderen voor V2G?

Zowel de Europese Unie als de Nederlandse overheid houden 2030 aan als richtlijn. Dan moet bidirectioneel laden in grote delen van het continent mogelijk zijn. Na 2030 nemen de voordelen voor gebruikers en netbeheerders toe, waardoor deze techniek snel de standaard moet worden, zo is de verwachting.

Het duurt dus in elk geval nog tot 2030, en dat zie je ook terug in de huidige wetgeving. De EU noemt bidirectioneel laden onder het Alternative Fuels Infrastructure Regulation (AFIR)-plan, dat vorig jaar inging. Daarin staat dat in 2030 alle nieuw te plaatsen laadpalen bidirectioneel moeten kunnen laden. Hoe dat met de huidige laadpalen moet, is aan de landelijke overheden om te bepalen.

De Nederlandse overheid heeft op het moment een pilot lopen in Utrecht, waar vrijwel alle openbare laadpalen geschikt zijn voor V2G. In de rest van Nederland is dat nog niet zo. De komende jaren zullen veel laadpalen dus vervangen moeten worden door slimme laadpalen. Dat kan in sommige gevallen met een software-update, maar omdat Nederland een voorloper was met het uitrollen van een laadnetwerk, moeten veel oudere laadpalen volledig worden vervangen.

Lees meer over wat een slimme laadpaal voor je huis kan betekenen

De dubbele energiebelasting

Daarnaast moet de regering nog een knoop doorhakken over de dubbele energiebelasting die bij bidirectioneel laden komt kijken. Je betaalt namelijk belasting als je stroom van het net afneemt, terwijl teruggeven is vrijgesteld. Eigenaren van thuisbatterijen hebben dat probleem nu al: zij betalen belasting voor stroom die ze daarna weer aan het net terugleveren. Vervolgens betaalt een ander huishouden nog eens belasting over die stroom. Voor dit probleem is nog steeds geen oplossing.

Te weinig auto’s kunnen nog bidirectioneel laden

Nog een grote drempel die moet worden genomen voordat we massaal bidirectioneel kunnen laden, is het karige auto-aanbod. Het aantal elektrische modellen dat geschikt is voor bidirectioneel laden, is nog erg beperkt. Niettemin werken de meeste grote fabrikanten hard aan auto's die er klaar voor zijn, of doen ze mee aan vehicle to grid-pilots om de technologie in een aantal Europese woonwijken te testen.

Op het moment lopen de Japanse merken voor als het aankomt op bidirectioneel laden, al beginnen de geschikte auto's intussen wel wat verouderd te raken – het lot van de early adopter. Dat heeft ook te maken met het feit dat veel van die auto's de minder populaire CHAdeMO- of Type 1-stekkers gebruiken, terwijl in Europa de CCS-laadstekker de standaard is geworden.

Nu al investeren in een V2G-laadpaal en -auto?

Het probleem is dat de Nederlandse wetgeving achterloopt op bidirectioneel laden. Ja, we hebben volgens de EU-afspraken nog tot 2030, maar er zijn een hoop vragen waarop de overheid nog antwoord moet geven. Wat doen we met het dubbele belastingprobleem voor huishoudens? Wat worden de fiscale regels en voordelen voor bidirectioneel laden met je elektrische auto? En wanneer zijn er genoeg slimme laadpalen zodat het écht interessant wordt om te betalen voor een EV met V2G-technologie? De regering moet daarover nog besluiten.

Het goede nieuws is dat er vanaf dit jaar steeds meer elektrische auto’s op de markt verschijnen die bidirectioneel kunnen laden, zoals de Kia EV9 en de Renault 5 e-Tech Electric. Dan wordt het ook steeds interessanter om een slimme laadpaal of thuisaccu aan te schaffen, en volgt de overheid hopelijk gauw met de uitrol van meer slimme laadpalen. Het is een hele opgave, maar nog steeds goed haalbaar om in 2030 bidirectioneel laden de standaard te maken in Nederland en de EU.

Na een week vol sneeuwpret, frisse berglucht en indrukwekkende pistes is je skikleding niet meer zo fris. Eenmaal thuis gekomen blijft de tas met vuile was liggen voor de wasmachine. Want hoe was je eigenlijk skikleding? Als je je kleding niet goed wast en opbergt, is de kans groot dat je volgend jaar niet zo warm en droog blijft tijdens de afdaling. Onze tips helpen je om je skikleding te wassen, drogen en veilig op te bergen voor volgend jaar.

Lees ook: Dit wil je weten over de wasprogramma's van je wasmachine

Was snel na je weekje wintersport

Het op de juiste wijze je skikleding wassen is belangrijk: daardoor blijft de kwaliteit van de kleding goed. Ook blijft de kleding warm en waterdicht. Veel skikleding is gemaakt van kunststoffen, zoals polyamide en polyester. Deze stoffen zijn waterafstotend, sterk en licht. De kleding is van tevoren extra behandeld om ze waterdicht te maken, waardoor sneeuw of regen niet door de kleding komt. Was je de kleding verkeerd? Dan kan de beschermende functie verloren gaan. Je zweet en vuiligheid tasten de kleding namelijk aan. Laat je skikleding na wintersport dus niet te lang voor de wasmachine liggen.

©Lyudmila

Wasmiddel en voorbereiding

Gebruik weinig wasmiddel om je skikleding te wassen. En koop een speciaal wasmiddel voor sport- en outdoorkleding om zeker te weten dat het goed is of gebruik een fijnwasmiddel. Giet er geen wasverzachter bij, want dat is niet goed voor de kleding. Laat de kleding ook niet stomen en gebruik geen bleekmiddelen.

Bereid de kleding altijd eerst voor op de wasbeurt. Leeg alle zakken, sluit alle ritsen, knopen en klittenband om schade aan de stoffen te voorkomen. Zitten er vlekken op de kleding? Behandel deze eerst. Zorg dat de kleding binnenstebuiten de wasmachine in gaat. Ook belangrijk: doe de trommel niet te vol. Er moet voldoende ruimte zijn wil de kleding schoon worden.

Wassen met de wasmachine

Nu de kleding op de juiste wijze in de wasmachine zit, is het tijd om het juiste programma aan te zetten. Kies een programma met lage temperaturen, maximaal 30 °C. Hogere temperaturen kunnen ervoor zorgen dat de waterdichte coating beschadigd raakt. Zit er een speciaal programma op je wasmachine voor outdoor kleding? Kies dan dit programma. Het programma heeft een laag toerental bij het centrifugeren. Doe naast je skikleding geen andere kleding in de wasmachine.

©Oriol Roca

Waterdicht maken van de skikleding

Heb je voor deze wintersportvakantie net nieuwe kleding gekocht? Dan is de kans groot dat deze gewoon waterdicht is gebleven na de wasbeurt. Als je kleding wat ouder is, kan het zijn dat deze niet meer zo waterdicht is als voorheen. Misschien heb je tijdens het skiën of snowboarden wel gemerkt dat er wat vocht doorheen kwam. Was dan de kleding nog een keer, maar nu met een impregneermiddel. Of spuit de kleding in met een speciale waterdicht-spray.

Drogen en opbergen

Als er op het waslabel staat dat de skikleding in de droger mag, dan kun je de kleding zo laten drogen. Anders hang je de kleding op, of leg je die ergens plat neer. Dit doe je in een ruimte waar er genoeg ventilatie is. Hang de kleding niet op in de zon. Drogen op een verwarming kun je beter ook niet doen.

Het wasetiket geeft ook aan of je de kleding mag strijken, mocht je de behoefte hebben om je skibroek te strijken. Je mag de kleding dan op een lage temperatuur strijken. Omdat je de skikleding een lange tijd waarschijnlijk niet meer gebruikt, is het verstandig om de kleding goed op te bergen. Hang de kleding op aan een haakje in de kast of vouw de kleding losjes op, zodat het op een plank kan liggen. Daardoor haal je je kleding volgend jaar weer fris uit de kast, direct klaar om van de pistes te zoeven.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een gloednieuwe smartphone van Samsung? Deze toestellen zijn vers van de pers!

Samsung Galaxy S25

Samsung fabriceert zijn recent verschenen Galaxy S25 in meer dan twintig uitvoeringen. Op dit moment is het basismodel met 128 GB lokale opslag in de kleurstellingen groen, zilver, lichtblauw en donkerblauw breed verkrijgbaar. Wil je een toestel met meer opslagruimte, dan kun je een exemplaar met 256 GB (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) of 512 GB (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) opslag overwegen. De Galaxy S25 is naar huidige maatstaven een compacte smartphone met een amoledscherm van 6,2 inch. Pluspunten zijn de behoorlijke resolutie van 2340 × 1080 pixels en hoge vernieuwingsfrequentie van 120 hertz. Animaties en videobeelden verschijnen dus vloeiend in beeld.

Als alternatief voor Samsungs eigen processor gebruikt het Koreaanse merk voor de Galaxy S25-serie ditmaal een exemplaar van Qualcomm. Een goede keuze, want de Snapdragon 8 Elite is pijlsnel. Acht rekenkernen zijn afgeregeld op een maximale kloksnelheid van 4,47 GHz. Daarnaast heeft het toestel 12 GB RAM. Zoveel werkgeheugen is geen overbodige luxe, want je hebt toegang tot verschillende veeleisende AI-functies. De achterzijde heeft drie kwalitatieve camera's. Dankzij 3× optische zoom haal je objecten zonder pixelverlies dichterbij. Verder kun je zéér scherpe 8K-video's maken. Neem de Galaxy S25 gerust overal mee naartoe, want de aluminium behuizing is volledig water- en stofdicht.

Samsung Galaxy S25+

Onder de naam Galaxy S25+ brengt Samsung zijn nieuwe paradepaardje ook in een groter formaat op de markt. Het 6,7inch-amoledscherm telt 3120 × 1440 pixels. Deze hoge resolutie resulteert in een indrukwekkende pixeldichtheid van 513 ppi. Vergeleken met de eerder besproken Galaxy S25 (416 ppi)  scheelt dat aanzienlijk. Kijk dus naar haarscherpe Netflix-streams en YouTube-filmpjes. Door het nogal platte ontwerp valt het gewicht van 190 gram voor een smartphone van dit formaat erg mee. De behuizing voldoet aan de IP68-norm, waardoor het toestel bestand is tegen water en stof.

De processor, het werkgeheugen en de camera's zijn gelijk aan die van de Galaxy S25. Wel is er een ruimere accu met een capaciteit van 4900 mAh ingebouwd. Volgens het Koreaanse merk kun je daarmee tot dertig uur achtereen video's afspelen. Het basismodel van de plus-editie bevat met 256 GB bovendien meer opslag. Kies tussen de kleurstellingen groen, zilver, lichtblauw en donkerblauw. Verder is de Galaxy S25+ ook met 512 GB opslagruimte (groen/zilver/lichtblauw/donkerblauw) te koop. Meer weten? Lees dan onze Galaxy S25 Plus-review.

Samsung Galaxy S25 Ultra

Kan het jou niet groot genoeg? De Galaxy S25 Ultra is het recentste vlaggenschip van Samsung. Dankzij het riante 6,9inch-amoledscherm van 3120 × 1440 pixels heb je min of meer een minitablet in handen. De fabrikant levert dan ook een stylus mee. Daarmee maak je (aan)tekeningen en voer je nauwkeurige fotocorrecties uit. Ondanks het ruime formaat is de Galaxy S25 Ultra nogal licht. Dit apparaat van 218 gram kun je dan ook langdurig vasthouden. De accu heeft een respectabele capaciteit van 5000 mAh. Volgens de specificaties kun je daarmee tot 31 uur achtereen video's afspelen.

Aan rekenkracht geen gebrek! Net als de andere S25-modellen is de rappe Qualcomm Snapdragon 8 Elite verantwoordelijk voor de prestaties. Dat gecombineerd met 12 GB werkgeheugen zorgt ervoor dat je soepel complexe AI-taken uitvoert en veeleisende 3D-games speelt. Een verschil met de eerder besproken S25-toestellen is dat de camera van het Ultra-model 5× optische zoom ondersteunt. Je kunt dus zonder kwaliteitsverlies een eindje inzoomen. Het recente besturingssysteem Android 15 is voorgeïnstalleerd op een opslagdrager van 256 GB. Kies tussen een zwarte, grijze, zilverkleurige en blauwe uitvoering. Tegen een meerprijs is de Galaxy S25 Ultra ook met 512 GB (zwart/grijs/zilver/blauw) en zelfs 1 TB (zwart/grijs/zilver/blauw) verkrijgbaar. In onze Galaxy S25 Ultra-review lees je meer over dit model.

Samsung Galaxy S24 FE

Zoek je een betaalbare smartphone met een groot scherm en goede prestaties? Dan is de Samsung Galaxy S24 FE een uitstekende keuze. Samsungs eigen Exynos 2400e-processor vormt het hart van dit toestel. De genoemde chipset heeft maar liefst tien rekenkernen, waarbij de rapste core is geklokt op een snelheid van 3,1 GHz. Dankzij 8 GB werkgeheugen gebruik je probleemloos meerdere zware apps tegelijk. Bovendien kun je met dit toestel ook prima gamen. Een ander pluspunt is de lange updateondersteuning tot 31 oktober 2031.

De Galaxy S24 FE heeft een ruim amoledscherm van 6,7 inch. Met een resolutie van 2340 × 1080 pixels en vernieuwingsfrequentie van 120 hertz zijn de beeldprestaties dik in orde. De hoofdcamera ondersteunt een resolutie van 50 megapixel. Bovendien kun je tot 3× optisch inzoomen en in 8K-kwaliteit filmen. De goedkoopste uitvoering van de Galaxy S24 FE bevat 128 GB interne opslag. Kies tussen de kleuren zwart, blauw, groen en geel. Als je meer gegevens wilt opslaan, koop je een exemplaar met 256 GB opslagruimte (zwart/blauw/groen/geel). Lees voor meer informatie deze positieve review op ID.nl.

Samsung Galaxy A16 5G

De Samsung Galaxy A16 5G is goedkoop én heeft ook nog eens een lange verwachte levensduur. Het Koreaanse elektronicaconcern biedt namelijk tot 31 oktober 2030 updateondersteuning. Dit toestel is geschikt voor mensen die hun smartphone voornamelijk voor basistaken gebruiken, zoals appen, internetbankieren, fotograferen en eenvoudige spelletjes spelen. Het toestel bevat 128 GB interne opslag en 4 GB werkgeheugen. Je kiest tussen een donkerblauwe, lichtgrijze en groene versie. Als je meer gegevens wilt opslaan, prik je een eigen microSD-kaart van maximaal 1,5 TB in de behuizing.

Gunstig is het grote 6,7inch-amoledscherm van 2340 × 1080 pixels. Dat is ruim genoeg om onderweg bijvoorbeeld sportwedstrijden of tv-programma's te volgen. Voor fotografiedoeleinden heeft de Galaxy A16 5G in totaal vier camera's. De hoofdlens ondersteunt een resolutie van 50 megapixel. Je kunt alles dus haarfijn vastleggen! Het hier besproken model kan overweg met snelle 5G-netwerken. Heb jij genoeg aan 4G? In dat geval is de lager geprijsde Samsung Galaxy A16 4G een interessante kandidaat. Kies tussen de kleuren zwart, grijs en groen.