Maak kennis met de Kia EV9, Kia's nieuwste elektrische troef die de SUV-wereld komt opschudden. We duiken onder de 'motorkap' en vertellen je waarom deze auto meer is dan alleen een indrukwekkende verschijning. Zet je schrap voor een ritje in de toekomst van elektrisch rijden, waarbij we de EV9 binnenstebuiten keren om te zien of hij de hype echt waarmaakt.

Zeker, het merk hééft al een zevenzitter in huis. Een behoorlijk forse zelfs, voorzien van een stekker: de plug-in hybride Sorento. Ondanks z'n formaat is dat echter geen full-size zevenzitter, en het is ook geen volledig elektrische auto. Tijd voor Kia dus om door te pakken, en dat deden de Koreanen dan ook.

Onlangs reed Irwin Versteegh van InstaAutoVlog met het nieuwe vlaggenschip van het merk dat ooit furore maakte met auto's als de Pride en de Picanto. Deze keer komt Kia met een auto die een strijd met dikke Volvo’s en wellicht zelfs Benzen gaat voeren in plaats van een Suzuki Alto: dit is de Kia EV9.

©KIA

'Opposites United'

De nieuwe Kia EV9 is een auto die opereert in het-full size SUV-segment. Denk aan een direct – weliswaar non-premium – alternatief voor de ophanden zijnde Volvo EX90 en de Tesla Model X. Hoe dan ook probeert Kia de EV9 te kenmerken met  een designtaal die ‘Opposites United’ is gedoopt, een vinding van hoofddesigner Karim Habib. Het doel? Elegante lijnen combineren met hoekige vormen en een hoogstaand technologisch voorkomen.

Iets waar het designteam absoluut in is geslaagd, want of je ‘m nu mooi vindt of niet; de EV9 is een opvallende verschijning. Een traditionele grille ontbreekt, want niet nodig vanwege het ontbreken van een verbrandingsmotor die koeling nodig heeft. Ondanks het gemis van dit stukje traditionele visuele onderbreking, oogt het front van de auto in balans. Origineel zijn daarnaast de ‘hoekige’ leddagrijverlichting en de ledkoplampen met naar wens zelfs Matrix-technologie, waarmee een voor- of tegenligger uit het grootlichtbeeld kan worden gefilterd.

©KIA

Groter dan een EX90

Aan de achterkant zien we eveneens een kenmerkende lichtsignatuur en bestaat er bovendien geen enkele twijfel dat de EV9 een forse auto is. Vanuit welke hoek je ‘m ook bekijkt, de EV9 is trots op zijn afmetingen. Dik 5 meter lengte bijvoorbeeld gecombineerd met een wielbasis van 3,10 meter. De breedte zonder buitenspiegels? 1,98 meter. En een hoogte (zonder dakrails) van 1,78 meter. Daarmee is-ie dus breder en hoger dan de Volvo EX90!

De perfecte receptuur voor een riant interieur, helemaal gecombineerd met het eGMP-platform (EV-basis waarop ook de Kia EV6 en de Hyundai Ioniq 5 en 6 zijn gebouwd). Deze onderhuidse technologie zorgt namelijk voor een vlakke bodemplaat (waarin de batterij schuilt) en dus een basis waarop de Kia-designers los konden gaan.

En dat hebben ze gedaan. Zo wordt de EV9 standaard geleverd met zeven zitplaatsen en kun je zelfs opteren voor een 6-zits configuratie in combinatie met draaibare stoelen op de tweede zitrij (zie foto's hieronder). Een soort van limousine-opstelling dus, of simpelweg een extra gemakkelijke instap naar de derde zitrij. En nu we daar toch zijn aanbeland...

©KIA

Volwaardige zevenzitter

...dat is iets waar de EV9 zich sowieso mee onderscheidt ten opzichte van bijvoorbeeld de Sorento. Dit is met recht een volwaardige zevenzitter. Na het eenvoudig ontgrendelen van een van de buitenste stoelen op de tweede zitrij neem je zelfs als volwassene gemakkelijk plaats op één van de twee zetels achterin. Je geniet vervolgens van voldoende been-, hoofd- en leefruimte en krijgt bovendien comfort als ventilatieroosters, bekerhouders en usb-aansluitingen. Dat alles met behoud van hetzelfde comfort op de tweede zitrij, waar je zelfs standaard geniet van stoelverwarming én – ronduit uniek – stoelventilatie. Elke Kia EV9, zelfs de instapper, wordt dus geleverd met vier verwarmde en gekoelde zitplaatsen.

©KIA

2,3 kuub bagageruimte

Denk bovendien niet dat er dan geen bagageruimte meer overblijft, want zelfs als de (overigens elektrisch op of neer te klappen) derde zitrij wordt gebruikt, blijft er 333 liter bagageruimte over. Dat is bijna het dubbele van wat er achter de derde zitrij in een Kia Sorento PHEV overblijft, en bijna vergelijkbaar met dat van een Volkswagen Polo. En jawel, het zijn meer liters dan de Volvo EX90 en zelfs meer dan in een Land Rover Defender!

Gebruik je de derde zitrij niet, dan ontstaat er een vlakke vloer en beschik je over maar liefst 828 liter bagageruimte in totaal. Klap je álles neer, dan ontstaat er wederom een vlakke vloer en slokt de EV9 maar liefst 2,3 kuub in totaal.

©KIA

Massage voor de bestuurder

Neem je plaats achter het stuur, dan valt het om te beginnen op dat de EV9 minder hoog instapt dan je in eerste instantie zou verwachten. Je schuift redelijk op heuphoogte achter het stuur, maar geniet vervolgens wel van een onvervalst 'king of the road'-gevoel. Je neemt plaats op ongekend comfortabele stoelen waarbij je als bestuurder vanaf de Launch Edition bovendien geniet van een zeer grondige massagefunctie. Zelfs het zitvlak wordt gekneed! De zitting heeft bovendien een verlengbaar zitvlak met extra ondersteuning voor de onderbenen en met name het comfortabele karakter van de hoofdsteun valt in de smaak.

©KIA

Brééédbeelddisplay

Kia spreekt daarnaast van een '29 inch breed panoramadisplay' dat de bovenkant van het dashboard siert. Een klein leugentje, maar de boodschap komt over. In feite zijn het twee 12,3 inch brede lcd-schermen naast elkaar – dezelfde schermen als die in de Kia EV6, zij het met een catch. Er tussenin zien we namelijk iets nieuws in de vorm van een extra touchscreen waarop je allerlei informatie omtrent de klimaatregeling kunt zien én bedienen. Een slimme zet, want dat extraatje brengt het totaal op 29 diagonale inches. Voor de rest zien we details als een opvallend brede middentunnel met daarop een vingerafdrukscanner waarmee je een gepersonaliseerde rijmodus kunt activeren, maar ook zaken als een draadloze telefoonlader en een veelheid aan vakjes en bakjes.

©www.weigl.biz

Dubbel glas rondom

Waar Kia écht indruk mee maakt, is de mate van afwerking. Nu tilt het merk zich sowieso al met elk nieuw model naar een hoger niveau, maar met de EV9 hebben ze nét een beetje harder hun best gedaan.

Alle gebruikte materialen voelen solide en verfijnd aan, en de algehele indruk is dan ook dik in orde. Er is bovendien gebruikgemaakt van dubbel gelamineerd glas voor een extra goede geluidsisolatie, en dat moet samen met de sandwichstructuur tussen de bodemplaat en vloerbedekking zorgen voor een uitstekend geïsoleerde cabine. Een prima basis om via het Meridian Premium Sound System met niet minder dan 14 speakers(!) en 708 watt vermogen(!!) naar je favoriete muziek te luisteren.

©www.weigl.biz

Van 10 naar 80 procent in 24 minuten

Maar deze eGMP-basis maakt niet alleen het riante interieur mogelijk, maar zegent de EV9 bovendien met 800volt-techniek en de allereerste 100kWh-batterij van het merk. Een standaard actief gekoeld of verwarmd accupakket dat dankzij de innovatieve techniek in een razendsnelle 24 minuten van 10 naar 80 procent is bij te laden. Wel met een iets lagere piek van 210 kW, maar dat is omwille van een mooiere laadcurve. Thuis opladen of aan een openbare laadpaal? Dat kan via de 3-fase-boordlader (11 kW), al had Kia hier ook wel een 22kW-optie aan mogen bieden. 100 kWh vullen met slechts 11 kW zorgt alsnog voor minimaal 9 uur laadtijd.

En de range? Tot 563 km volgens de WLTP-testmethode in combinatie met een 204 pk sterke elektromotor op de achteras. De AWD-versie krijgt een extra elektromotor op de vooras, waarmee het totaalvermogen naar 384 pk en 700 Nm stijgt. Daarmee kom je 505 km ver.

Heb je een boot of een flinke caravan? De achterwielaangedreven EV9 mag 900 kg trekken, maar de AWD sleept met gemak 2,5 ton voort. Goed om te weten is daarnaast dat Kia standaard niveauregeling op de achteras toepast.

©KIA

Slimme dempers

Eenmaal op pad met de EV9 kom ik al snel tot de conclusie dat de auto rijdt zoals je mag verwachten van een auto in deze klasse. Comfortabel, verfijnd, maar mede door de 100 kWh grote batterij in de bodem van de auto ook uiterst stabiel.

De EV9 helt nauwelijks over en met name de stabiliteit van deze forse en hoge zevenzitter valt in de smaak. Niet alleen op hoge snelheid rechtuit, maar ook als er een bocht wordt genomen met circa 130 km/u blijft de auto rustig. Iets dat mede het gevolg is van de slimme dempers die het merk toepast, waardoor er elke milliseconde een aanpassing aan het veergedrag kan worden doorgevoerd.

Vrees overigens niet voor slagschipachtige taferelen. Mede dankzij de vrij directe stuurbekrachtiging is de EV9 gemakkelijk te manoeuvreren en door de standaard aanwezige parkeersensoren rondom – inclusief een 360graden-camera – is het een gemakkelijk te parkeren auto. Althans, als het plekje groot genoeg is.

©KIA

Standaard rijk uitgerust

Wat dit alles mag kosten? Minimaal 67.995 euro voor de achterwielaangedreven Air-uitvoering. Hoe luchtig deze variant ook mag klinken, de standaarduitrusting is behoorlijk. Denk aan de 800volt-techniek, een warmtepomp, maar ook de eerder genoemde zeven zitplaatsen en 19-inch lichtmetalen wielen.

Een trede hoger op de ladder staat de 70.395 euro kostende Launch Edition. Deze voegt een met plantaardig leder bekleed interieur toe, evenals een digitale achteruitkijkspiegel, bestuurdersstoel met massagefunctie én het Meridian-audiosysteem. De compleetste GT-Line uitvoering die alleen in combinatie met AWD-aandrijving wordt geleverd kost je een behoorlijke 78.895 euro, maar dan heb je ook écht alles.

Nieuwe EV-koning

De Kia EV9 is met recht de nieuwe EV-koning. Niet alleen qua formaat, maar vooral vanwege de techniek. De 800volt-techniek in combinatie met een 100kWh-batterij is ronduit onderscheidend en zorgt bijvoorbeeld voor een plus van 249 km range in slechts 15 minuten laden. Dat in combinatie met zeven riante zitplaatsen en dan nog stééds bruikbare kofferruimte en de mogelijkheid om tot maar liefst 2,5 ton voort te trekken is ronduit uniek.

Zeker voor de bedragen die Kia vraagt in vergelijking met de concurrentie. Zo gaat de Volvo EX90, die nog even op zich laat wachten, minimaal een paar duizend euro meer kosten en schiet die afhankelijk van de uitvoering al snel over de 100.000 euro. Een Tesla Model X? Die kan qua afwerking, finesse en bouwkwaliteit niet tippen aan de EV9 en is bovendien ook nog eens een stuk krapper. De instapprijs ligt daarnaast met dik 100.000 euro ook nog eens een stuk hoger.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.