De Polestar 2 werd onlangs grondig verbeterd. Dat is niet direct zichtbaar, want de belangrijkste veranderingen zitten onder het plaatwerk van de populaire zaken-EV. Wat er allemaal gewijzigd is, en hoe dat uitpakt in de praktijk? In dit EV-profiel speelt de Polestar 2 de hoofdrol.

©Polestar

Eerst even een rondje om de Polestar 2

De Polestar 2 oogt als een middenklasse sedan, maar staat net als een SUV iets hoger op zijn wielen. Zwarte stootstrips om de bumpers, dorpels en wielkuipen geven de auto een extra robuuste uitstraling. De grote achterklep scharniert boven de achterruit open, en ook daarmee volgt de auto zijn eigen koers.

Met een lengte van 4,60 meter is de Polestar 12 centimeter korter dan de Tesla Model 3 en 25 centimeter kleiner dan de Hyundai IONIQ 6. Ook de wielbasis is met een afstand van 2,74 meter minder lang dan bij genoemde concurrenten. De BMW i4 en BYD Seal, twee andere belangrijke concurrenten, zijn eveneens wat groter dan de Polestar 2.

©Polestar

Begin 2023 was de tijd rijp voor een ingrijpende update, maar uiterlijke wijzigingen bleven beperkt. De zwarte roostervormige sierplaat in de neus is vervangen door een glad paneel in carrosseriekleur: de 'SmartZone'. Het geeft de auto een nét wat frisser aangezicht. In het midden van de SmartZone zijn de radar van de adaptieve cruisecontrol en een parkeercamera ondergebracht. Andere uiterlijke wijzigingen achtten de ontwerpers van Polestar niet noodzakelijk.

©Polestar

Vanbinnen bleef de auto ongewijzigd. Het dashboard volgt dezelfde stijl als de Volvo XC40 en C40. Geen toeval: beide merken zijn onderdeel van het Chinese Geely-concern, terwijl het ontwerp van de Polestar 2 direct is afgeleid van de Volvo Concept 40.2, een showmodel uit 2016. Dankzij mooie, huiselijke materialen zoals hout en wol heerst een knusse indruk.

Het multimediasysteem, met een 11,2-inch touchscreen, werkt via Google-applicaties. Google Assistant en Google Maps vereenvoudigen de bediening, en met apps uit de Google Play Store kan de functionaliteit worden uitgebreid. Ideaal! Volvo staat bekend als stoelenexpert, en daar profiteert ook de Polestar 2 van: je zit voortreffelijk in de auto.

©Polestar

Wat veranderde er onderhuids?

De basis van de Polestar 2 werd oorspronkelijk gevormd door een platform waarbij een voorin geplaatste elektromotor als uitgangspunt diende – dus met voorwielaandrijving. Door het hoge vermogen van de elektromotor hadden de voorwielen soms echter moeite om de tractie te bewaren. Bovendien was de overbrenging van het vermogen op de voorwielen te duidelijk voelbaar in de besturing.

Het platform van de Polestar 2 was echter ook geschikt voor vierwielaandrijving – dus met een tweede elektromotor tussen de achterwielen. Ter eliminatie van de (onder sommige omstandigheden) gebrekkige tractie en de reacties in de besturing, dient nu de elektromotor tussen de achterwielen als uitgangspunt – dus met achterwielaandrijving. Volvo maakte met de XC40 en C40 dezelfde switch; deze modellen staan op hetzelfde modulaire platform als de Polestar 2.

©Polestar

Welke batterij- en vermogensvarianten zijn er van de Polestar 2?

De Polestar 2 wordt geleverd in vier verschillende varianten. Het basismodel heet Standard Range Single Motor. Deze beschikt over een enkele 272 pk en 490 Nm sterke elektromotor. Voldoende kracht om in 6,4 seconden naar 100 km/u te accelereren. De batterij is opgebouwd uit 24 modulen en heeft een capaciteit van 69 kWh (netto: 67 kWh). Daarmee moet de auto een afstand van 546 kilometer tussen twee laadbeurten kunnen halen, bij een gemiddeld energieverbruik van 14,9 kWh/100 km (volgens de WLTP-norm).

Tweede model in de lijn is de Long Range Single Motor. Hierin bestaat de batterij uit 27 modules, goed voor een capaciteit van 82 kWh (netto: 78 kWh). Het vermogen van de elektromotor is opgeschroefd naar 299 pk bij een koppel dat met 490 Nm identiek is aan dat van de Standard-variant. Dat resulteert in een sprint van 6,2 seconden naar 100 km/u. Dankzij een stroomverbruik van 14,8 kWh/100 km (WLTP-meting) en de grotere batterij heeft de Polestar 2 Long Range Single Motor een actieradius van 655 kilometer.

©Polestar

De Long Range Dual Motor heeft eveneens een 82kWh-batterij, maar deze versie heeft een tweede elektromotor tussen de voorwielen. Gezamenlijk leveren de motoren 421 pk en een maximumkoppel van 740 Nm. De krachtige Polestar 2 Long Range Dual Motor accelereert aanzienlijk sneller dan de versie met enkele motor: van 0 naar 100 km/u duurt slechts 4,5 seconden. Het WLTP-verbruik gaat daarmee echter wel naar 15,9 kWh/100 km; op een volle batterij haal je een maximale afstand van 593 kilometer.

Het topmodel van de Polestar 2 is uitgevoerd met een zogenaamd Performance-pakket. Door toepassing van andere software leveren de twee elektromotoren een maximumvermogen van 476 pk, goed voor een 0-100-sprint in 4,2 seconden. Door deze vermogensboost lever je wel in op het WLTP-verbruik (16,8 kWh/100 km) en de actieradius, maar een maximale afstand van 568 kilometer ligt nog steeds binnen bereik.

©Polestar

Hoe snel laadt de Polestar 2 op?

Het elektrisch systeem van de Polestar 2 werkt met een spanning van 400 volt. Dat komt het snelladen ten goede: de modellen met het grote 82kWh-batterijpakket halen een piekvermogen van 205 kW. Snelladen van 10 procent batterijvulling naar 80 procent neemt volgens Polestar 28 minuten in beslag. Een keurige laadsnelheid.

Het basismodel met 69kWh-batterij is een minder snelle lader. Met meer dan een doorsnee 135 kW laadt de Standard Range Single Motor niet bij. Van 10 naar 80 procent batterijvulling neemt daardoor 34 minuten in beslag. Standaard beschikken alle versies van de Polestar 2 over een driefase-boordlader waarmee aan de publieke laadpaal met 11 kW wordt bijgeladen. De laadpoort zit linksachter; even oppassen dus voor het overige verkeer wanneer je de auto parallel aan de stoep parkeert om de laadkabel aan te sluiten.

Is het beloofde verbruik in de praktijk haalbaar?

©Polestar

Een hoog motorvermogen hoeft nog geen bovengemiddeld energieverbruik te betekenen. De stand van je rechtervoet bepaalt tenslotte voor het grootste deel hoeveel vermogen je uit de batterij trekt. Bij de razendsnelle, 476 pk sterke Polestar 2 Dual Motor met Performance-pakket die wij voor dit EV-profiel tot onze beschikking hadden, drukt het formaat van de 245-banden echter ook een stempel op de energiebehoefte. Bovendien zijn de banden onder de testauto toegespitst op een sportieve rijstijl, waardoor geen zuinigheidswonderen te verwachten zijn.

Een buitentemperatuur van 11 graden is evenmin gunstig voor het verbruik. Het kost de batterij extra energie om op bedrijfstemperatuur te komen, een warmtepomp is alleen tegen meerprijs leverbaar. Daarnaast vragen wij van de airco behaaglijke warmte, en ook dat kost stroom. Polestar geeft een gemiddeld verbruik van 16,8 kWh/100 km op, wij halen op onze vaste testroute 19,3 kWh/100 km. Uitgaand van een bruikbare batterijcapaciteit van 78 kWh ligt daarmee een actieradius van 404 kilometer binnen bereik. Een groot verschil ten opzichte van de fabrieksopgave, maar nog altijd zeer bruikbaar. In het voorjaar en de zomer kan ongetwijfeld (veel) zuiniger worden gereden.

©Polestar

Is de Polestar 2 een praktische auto?

Vergeleken met concurrenten als de Tesla Model 3 en Hyundai IONIQ 6 is de Polestar 2 wat korter en kleiner. De verschillen merk je vooral op de achterbank; je zit algauw met je hoofd tegen het plafond en de beenruimte is beperkt. De kofferbak heeft een inhoud van een bruikbare 407 liter. Met de achterbank neergeklapt kan er 1.097 liter bagage mee.

Voorin heeft de Polestar 2 een 'frunk' van 41 liter, handig om de (vieze) laadkabel in mee te nemen als de kofferbak vol is. Ongeacht de batterijcapaciteit of het motorvermogen kan de Polestar 2 een aanhangwagen met een geremd gewicht van 1.500 kilo trekken. Dat maakt hem een uitstekende caravantrekker.

©Igor Stuifzand

En hoe rijdt dat nou, zo’n Polestar 2?

Voorzien van het Performance-pakket staat de Polestar 2 op mooie 20-inch wielen van gesmeed lichtmetaal. Daar liggen brede, platte 245-banden omheen. Die laten duidelijk van zich spreken, in de vorm van tamelijk nadrukkelijk aanwezige afrolgeluiden. Het Performance-pakket is echter niet gericht op bovengemiddeld comfort: voor een sportieve rijbeleving zijn de standaard schokdempers vervangen door exemplaren van het merk Öhlins. Deze dempers kunnen geheel naar eigen smaak worden afgesteld. Dat moet mechanisch en is een klusje om de werkplaats voor op te zoeken.

Ondanks zijn gewicht van 2.100 kilo reageert de auto met haast telepathische precisie op de stuurbewegingen. Bij een hoge bochtsnelheid voel je de auto nauwelijks overhellen en de reacties van de wielen op oneffenheden in het wegdek worden resoluut afgeweerd. Een geruststellende gedachte, in de wetenschap dat je 476 pk aan paraat vermogen onder je rechtervoet hebt. Rustig rijdend over een slechte weg reageert het onderstel echter behoorlijk stug. Gaat je voorkeur uit naar meer veercomfort of juist naar nóg meer sportiviteit? Dan moet je dus even bij de garage langs om de dempers in een andere stand te laten zetten.

©Polestar

Hoe ziet het kostenplaatje eruit?

Prijzen van de Polestar 2 beginnen bij 51.200 euro (private lease: vanaf 664 euro per maand). Daarmee komt de auto niet in aanmerking voor 2.950 euro SEPP-aanschafsubsidie. Als de versie met 69kWh-batterij qua actieradius en laadsnelheid niet volstaat, dien je voor de versie met de grotere 84kWh-accu rekening te houden met een meerprijs van 4.000 euro. De tweemotorige Polestar 2 Long Range Dual Motor staat voor 59.900 euro in de prijslijst, inclusief Performance-pakket betaal je 66.400 euro.

Standaard is de Polestar 2 zeer compleet uitgerust. Het pakket veiligheids- en rijhulpsystemen is omvangrijk. Voor adaptieve cruisecontrol dien je echter het Pilot Pack à 3.000 euro bij te bestellen (je krijgt dan ook pixel-ledkoplampen). Tot 31 maart 2024 wordt het pakket gratis aangeboden. Daarnaast is er een Plus Pack, dat bestaat uit een high-end audiosysteem van Harman Kardon, een glazen panoramadak, vegan leer, een warmtepomp, luchtkwaliteitscontrole en een elektrisch bediende achterklep met voetsensor. Meerprijs: 5.000 euro.

©Polestar

‘Weg met Amerikaanse tech!’ Onze afhankelijkheid van Amerikaanse technologische producten en -diensten stuit een groeiend aantal Europeanen steeds meer tegen de borst. Overstappen op Europese alternatieven lijkt daarom een logische keuze, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Europese chatbots zijn lastig te vinden, terwijl kunstmatige intelligentie een steeds grotere rol in de maatschappij lijkt te gaan spelen.

ChatGPT van OpenAI, Gemini van Google, Copilot van Microsoft, Grok van xAI of Claude van Anthropic. Als je aan een AI-chatbot denkt, is de kans groot dat een van deze diensten als eerste bij je te binnen schiet. Dat is niet zo vreemd, want het zijn op dit moment de populairste chatbots. Een andere interessante overeenkomst is dat ze allemaal afkomstig zijn uit de Verenigde Staten.
Onlangs kwam er een scheurtje in die Amerikaanse AI-dominantie: de chatbot van het Chinese DeepSeek haalde ineens de voorpagina’s. Voor het eerst leek een niet-Amerikaanse chatbot het te kunnen opnemen tegen de gevestigde orde uit de VS. Dat was goed nieuws voor inwoners van China, aangezien Amerikaanse chatbots daar worden geblokkeerd. Met de komst van DeepSeek kregen Chinezen dus eindelijk toegang tot een geavanceerde AI-bot.
Wij Europeanen hebben wel gewoon toegang tot Amerikaanse AI-modellen. Dat is maar goed ook. Voor de meeste Amerikaanse onlinediensten, zoals WhatsApp, OneDrive of Gmail, zijn er prima Europese alternatieven te vinden. Alleen voor AI-chatbots is dat een stuk lastiger.

Afhankelijk van Amerika

Het verlangen naar de ‘Europeanisering’ van ons internetgebruik is de afgelopen maanden sterk gegroeid. Dat komt vooral door een daling in het vertrouwen in onze samenwerking met Amerika. De huidige Amerikaanse president ziet de EU meer als concurrent dan als partner. Het kan dus riskant zijn om een onvoorspelbaar land zo veel macht over ons (bedrijfs)leven te geven.
Niet alleen privé gebruiken we Amerikaanse diensten, ook op het werk zijn veel producten afkomstig uit de VS, zoals Microsoft Office, Gmail en Slack. In de meeste organisaties kun je AI-chatbots aan dat rijtje toevoegen. Volgens onderzoekers groeit onze AI-afhankelijkheid de komende jaren ook nog eens gestaag verder.

In een hoop werkvelden, waaronder de militaire sector, is kunstmatige intelligentie mogelijk binnen de kortste keren onmisbaar. Het baart experts dan ook zorgen dat wij als Europa momenteel geen enkele controle hebben over deze belangrijke technologie. Ze vrezen dat de VS op een dag besluit om Amerikaanse AI-diensten voor ons te blokkeren. Dan hebben tal van bedrijven ineens een groot probleem.

Zorgen om privacy

In het verleden is al meerdere keren gebleken dat buitenlandse AI-bedrijven het niet zo nauw nemen met de privacy van hun gebruikers. Zo zou OpenAI zonder toestemming de data van EU-gebruikers hebben gebruikt voor het trainen van ChatGPT. Ook is duidelijk dat AI-chatbots gevoelige gegevens van gebruikers lekken, doordat ze ingevoerde tekst als trainingsdata opslaan en later met andere gebruikers delen.

Daarnaast wordt er gevreesd dat overheden de gegevens die gebruikers met AI-modellen delen, kunnen opeisen. In het privacybeleid van DeepSeek staat bijvoorbeeld dat het persoonsgegevens (denk aan chat- en zoekgeschiedenis en zelfs de toetsaanslag) in China opslaat. Volgens de wetten van het land heeft de Chinese overheid het recht om gegevens op te eisen van binnenlandse bedrijven wanneer zij daarom vraagt. Veel regeringen hebben hun werknemers dan ook verboden om DeepSeek op hun werktelefoons te installeren.

Moeilijke markt

Er zijn dus genoeg redenen om over te willen stappen op Europese alternatieven voor AI-diensten, maar dan moeten die er dus wel zijn. De Amerikaanse techindustrie is een stuk groter dan de Europese. EU-bedrijven beginnen daardoor met een grote achterstand en moeten met veel minder middelen een gelijkwaardig product zien te ontwikkelen. We zijn natuurlijk gewend aan de kwaliteit van de Amerikaanse tegenhangers. Slechts weinig mensen en bedrijven zijn bereid om over te stappen op een inferieur alternatief.

Hoe ingewikkelder (en dus duurder) het is om een dienst op te zetten, hoe moeilijker het is om Europese varianten te vinden. En laat het nou net zo zijn dat specifiek het opzetten en trainen van AI-modellen ontzettend prijzig is. Je hebt gigantische datacenters nodig om de vele peperdure, specialistische hardware-installaties 24/7 te kunnen laten draaien. Het trainen van AI-modellen verbruikt bovendien enorme hoeveelheden elektriciteit en de hitte die daarbij vrijkomt, moet dagelijks met miljoenen liters water worden gekoeld.

Er zijn in Europa maar weinig bedrijven voorhanden die bereid zijn om zulke investeringen te doen. Dat komt deels doordat de grote investeerders in Amerika zitten, waardoor start-ups moeilijk aan startkapitaal kunnen komen. Verder zijn de lonen in de VS hoger en is de loonbelasting lager, waardoor ook veel van het toptalent op AI-gebied dáár te vinden is. Daar komt ook nog de strenge regelgeving van de EU bij, die bedrijven kan afschrikken om te innoveren.

Toch is er sinds kort voorzichtig beweging zichtbaar op de Europese AI-markt. Steeds meer bedrijven werken aan eigen taalmodellen en chatbots die binnen de Europese wetgeving opereren en beter aansluiten op onze privacywaarden. Het gaat vaak nog om kleinschalige initiatieven met beperkte rekenkracht, maar ze laten wel zien dat Europa niet stilzit. Zo verschenen er de afgelopen maanden eindelijk enkele concrete voorbeelden van Europese chatbots die de concurrentie durven aan te gaan met Amerika: het Franse Le Chat van Mistral AI en het Zwitserse Lumo van Proton. Hun aanpak verschilt, maar beide projecten tonen dat ook binnen Europa ruimte ontstaat voor kunstmatige intelligentie op eigen voorwaarden.

Le Chat: Concurrent uit Frankrijk

Het Franse Mistral AI bracht eerder dit jaar onder de toepasselijk genaamde chatbot Le Chat een directe concurrent voor de gevestigde orde uit. Deze bot, beschikbaar voor Android, iOS en webbrowsers, maakt gebruik van volledig zelfgetrainde AI-modellen en staat dus voor een groot deel los van de VS. De hardware wordt nog wel geleverd door Amerikaanse fabrikanten. De gegevens worden echter opgeslagen op Europese servers en moeten daarmee voldoen aan strenge Europese privacywetten. Zo mag Mistral volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) je gegevens niet buiten de EU beschikbaar maken. Er moet een juridisch zwaarwegende reden zijn om de gegevens met de overheid te mogen delen.

Hoe goed is Le Chat?

Voor de privacy is Le Chat dus een interessante keuze, maar hoe presteert Mistral in vergelijking met de concurrentie? Uit onze eigen tests blijkt dat Le Chat op de eerste plaats nog niet zo heel vaardig is in het Nederlands. Bij het schrijven van een Sinterklaasgedicht komt de chatbot met veel kromme zinnen, terwijl ChatGPT (naast wat rare rijmpjes) wel consequent kloppende zinnen aan elkaar rijgt. Datzelfde geldt voor zaken die de Nederlandse cultuur aangaan. Als we vragen om suggesties voor klassieke verjaardagshapjes, zegt Le Chat dat we miniquiches en sushi moeten serveren. ChatGPT begrijpt de opdracht beter en raadt ons oer-Hollandse blokjes kaas met mosterd, leverworst en haring op roggebrood aan.

Ook uit onafhankelijke benchmarks blijkt dat Le Chat het vaak moet afleggen tegen Amerikaanse en Chinese modellen. Benchmarks meten hoe chatbots presteren in een breed scala aan taken, bijvoorbeeld op het gebied van wereldkennis, wetenschappelijk redeneren, wiskunde en programmeren.

Mistral Large 2, het model dat momenteel voor Le Chat wordt gebruikt, krijgt van de grootste AI-vergelijkingssite, Artificial Analysis, een gemiddelde intelligentiescore van 38. Vrijwel alle andere AI-chatbots behalen hogere scores. Het huidige standaardmodel van ChatGPT, GPT-4o, verschilt met zijn score van 41 niet veel van Le Chat. Alleen OpenAI biedt ook een Pro-abonnement aan voor 24 dollar waarmee gebruikers toegang krijgen tot geavanceerdere modellen, zoals o3, die juist een topscore van 69 behaalt.

Mistral biedt ook een betaald abonnement (15 dollar), maar daarbij krijgen gebruikers alleen een hogere daglimiet bij het genereren van teksten en afbeeldingen. Ook kun je dan aangepaste chatbots te maken, bijvoorbeeld een bot die altijd antwoordt als een rapper. Betalende gebruikers krijgen dus geen geavanceerder AI-model.

Lumo: Protons privacygerichte alternatief

Sinds juli 2025 is Proton – bekend van Proton Mail en Proton VPN – met zijn eigen AI-chatbot Lumo op de markt gekomen. Daarmee voegt het bedrijf zich bij de kleine maar groeiende groep Europese spelers die een antwoord proberen te bieden op de Amerikaanse dominantie. Lumo profileert zich nadrukkelijk als een privacyvriendelijk alternatief dat de waarden van de Europese digitale soevereiniteit belichaamt.

De chatbot is gebouwd op open-sourcemodellen, waaronder Nemo, OpenHands, OLMO en Mistral Small, en draait volledig op Europese servers. Dat betekent dat alle gegevens binnen de grenzen van de EU blijven en dus onder de strenge AVG-regels vallen. Proton garandeert dat gesprekken niet worden gelogd en uitsluitend lokaal versleuteld worden opgeslagen, zodat zelfs het bedrijf zelf er geen toegang toe heeft. De dienst gebruikt geen enkele gebruikersinput om zijn modellen verder te trainen, iets wat bij Amerikaanse chatbots nog altijd de norm is.

©Proton

Wie wil, kan de webzoekfunctie inschakelen om actuele informatie op te vragen, maar standaard staat die uit. Daardoor werkt Lumo iets minder up-to-date dan ChatGPT of Gemini, maar het voorkomt dat de dienst ongezien data doorsluist naar externe bronnen. Ook kun je bestanden uploaden voor analyse, die vervolgens via Proton Drive worden verwerkt en net als e-mails en documenten volledig end-to-end-versleuteld blijven.

Lumo kent nog beperkingen. Zo kan de chatbot minder context onthouden dan de grote Amerikaanse modellen en ontbreken geavanceerde multimodale functies, zoals spraakinteractie of beeldherkenning. Toch is de komst van Lumo van grote symbolische waarde: eindelijk heeft Europa een concreet alternatief dat niet draait om schaal of winst, maar om vertrouwen, transparantie en privacy. Het laat zien dat innovatie ook kan ontstaan vanuit principes in plaats van marketingbudgetten – al zal de tijd moeten uitwijzen of dat genoeg is om het tegen de reuzen uit Silicon Valley op te nemen.

Kleine tekortkomingen

Een veelgehoorde klacht van AI-fanaten is dat Le Chat minder flexibel is dan de niet-EU-bots. Zo kan de chatbot minder context verwerken, waardoor de dienst niet geschikt is om een verslag van honderden pagina’s samen te vatten. Ook ontbreekt de mogelijkheid voor spraakgesprekken en kan de bot geen tekst lezen op afbeeldingen die je opstuurt. Je kunt Le Chat wel vragen om plaatjes te maken, maar daarvoor gebruikt de dienst het Flux Pro-model van een Duitse start-up. Dat model levert behoorlijke resultaten, al zijn de nieuwste beeldgeneratoren van ChatGPT en Google Gemini nog beter in het uitvoeren van complexe opdrachten en het leesbaar schrijven van tekst.

Ook Lumo is op dit vlak nog beperkt: de chatbot kan geen beelden genereren of analyseren en mist functies als spraakinteractie of uitgebreide contextherkenning. Proton richt zich voorlopig bewust op een veilige basisfunctionaliteit in plaats van op toeters en bellen. In vergelijking met Le Chat is Lumo dus minder veelzijdig, maar wel consistenter in zijn focus op privacy en databeveiliging.

AI-actieplan

Al met al kunnen Le Chat en Lumo op sommige punten aardig meekomen met hun Amerikaanse tegenhangers, maar op veel fronten blijven ze nog achter. De gemiddelde gebruiker kan er prima mee uit de voeten, al zullen bedrijven pas overstappen als Europese bots krachtiger worden en meer taken aankunnen. Om dat te bereiken zijn forse investeringen nodig. De Europese Unie beseft dat inmiddels ook. In april werd een actieplan gepresenteerd dat Europa moet helpen uit te groeien tot wereldleider op het gebied van kunstmatige intelligentie. Daarin belooft Brussel de bouw van vijf gigafabrieken voor de ontwikkeling van geavanceerde AI-modellen, investeringen in cloudcapaciteit en datacenters, en steun voor Europese start-ups. Na jaren van afwachten lijkt Europa zich dus eindelijk op te maken voor een inhaalslag. Met de komst van spelers als Mistral AI (Le Chat) en Proton (Lumo) krijgt het continent stap voor stap meer grip op zijn digitale toekomst. Misschien is dat bescheiden begin precies wat nodig is om ooit echt onafhankelijk te worden van Silicon Valley.

Op elke website, in elke app en zelfs in de supermarkt laat je digitale sporen achter. Deze worden door bedrijven verzameld en doorverkocht en helaas gebeurt dat vaak op een slecht beveiligde manier. Het gevolg? Datalekken die je privacy en je geld in gevaar brengen. Gelukkig kun je je gegevens met een paar gerichte maatregelen zelf beschermen.

Een goede bescherming van je gegevens begint met het vaststellen welke gegevens er al van je rondzwerven. Daarna beslis je wat écht bewaard moet blijven en vervolgens dicht je elk lek met slimme hulpmiddelen. In dit artikel leiden we door het hele proces. We starten met een snelle inventarisatie van je digitale voetafdruk. Denk aan ongebruikte accounts, verborgen toestemmingen en vergeten wachtwoorden.

Vervolgens gaan we aan de slag: van wachtwoordmanagers en tweestapsverificatie tot versleutelde bestandsdeling en VPN’s. Tot slot kijken we naar je wettelijke rechten onder de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) en laten we zien hoe je die in je voordeel kunt inzetten. Zo groeit je beveiliging organisch mee met elke stap die je zet. Je minimaliseert de risico’s en pakt je regie terug!

Digitale voetafdruk

Elk beveiligingsplan begint met inzicht. Open daarom eerst op je computer Instellingen, kies Privacy en beveiliging en bekijk alle categorieën om te zien welke apps toegang hebben tot je locatie, camera en microfoon. Noteer wat je niet verwacht had.

Ga vervolgens naar je e-mail en zoek op trefwoorden als ‘registratie’, ‘bevestig je account’ en ‘privacyverklaring’. Zo spoor je vergeten accounts op, bijvoorbeeld de webshop waar je vijf jaar geleden een cadeautje bestelde. Bezoek tot slot de website Have I Been Pwned en vul je e-mailadres in. De dienst toont of je gegevens in bekende datalekken zitten.

Geef elke vondst een kleurcode: groen voor veilig, oranje voor opletten en rood voor directe actie. Met dit kleurenoverzicht zie je in een oogopslag waar het gevaar zit. Sla het bestand lokaal op, niet in de cloud, en bescherm het met een wachtwoord. Nu je precies weet welke gegevens rondzwerven, kun je gericht maatregelen nemen in plaats van schieten met hagel. Zo bespaar je tijd en mis je geen verborgen risico.

Onkraakbare wachtwoorden

Een uniek en lang wachtwoord voor elk account is de simpelste en beste bescherming. Installeer daarom een wachtwoordmanager zoals Bitwarden (https://bitwarden.com) of 1Password (https://1password.com). Maak eerst een hoofdwachtwoord van minstens zestien tekens dat geen bestaand woord bevat; combineer hoofdletters, leestekens en een zin die je alleen zelf begrijpt. Open daarna de manager en klik op Nieuwe login of Add Item, plak de url, vul gebruikersnaam in en laat de generator een wachtwoord van vijfentwintig willekeurige tekens maken.

Je kunt ook een volledige lijst met wachtwoorden importeren uit je browser. Sla het op en activeer Autofill in de browserextensie. Wis direct het oude, zwakke wachtwoord en gebruik de functie Password Health om overgebleven duplicaten op te sporen. Dankzij de versleutelde kluis verlaat geen enkel wachtwoord je apparaat onversleuteld; alleen jij bezit de sleutel. Vergeet niet regelmatig een back-up van de kluis te exporteren naar een versleuteld usb-station voor extra zekerheid. Zo voorkom je dat één lek al je accounts in gevaar brengt en kun je wachtwoorden probleemloos blijven vernieuwen.

Tweestapsverificatie

Helaas is zelfs een fantastisch wachtwoord kwetsbaar wanneer een bedrijf een datalek heeft. Activeer daarom altijd een tweestapsverificatie, ook wel multi-factor authentication genoemd. Veel diensten bieden deze optie aan. Ga naar de beveiligingsinstellingen van je account, bijvoorbeeld Account / Beveiliging / Tweestapsaanmelding, en kies voor een authenticator-app.

Installeer op je telefoon een gratis app als Google Authenticator. Klik op QR-code scannen, houd de camera boven het scherm en bevestig. De app toont nu elke dertig seconden een nieuwe zescijferige code. Voer die in op het webformulier en sla de herstelcodes op in een offline-document.

Voor kritieke accounts, zoals je cloudopslag of crypto-wallet, gebruik je bij voorkeur een hardware-sleutel als YubiKey. Steek de sleutel in de usb-poort, druk op het lampje en log in zonder een code over te typen. Dankzij de FIDO2-standaard wordt phishing onmogelijk, omdat de sleutel de url controleert voordat hij tekent. Zo combineer je gemak met een ijzersterke tweede factor die indringers buitenhoudt. Bewaar een reservesleutel op een andere locatie zodat verlies of diefstal je niet buitensluit.

Veilig en tijdelijk delen

Je wilt een scan van je paspoort opsturen naar een overheidsinstelling, of een map met familiefoto’s delen met oma. Gebruik dan nooit onbeveiligde e-mailbijlagen. Kies in plaats daarvan voor een end-to-end-versleutelde dienst als Wormhole.

Sleep het bestand naar het tabblad en beperk de download tot één keer. Kopieer de link, plak hem in een bericht en stuur het wachtwoord via een ander kanaal. Wie te laat klikt, krijgt een 404-fout, waardoor je geen nieuwsgierige meelezers meer hebt.

Werk je in Windows, open dan een willekeurige map, klik met rechts op een bestand, ga naar OneDrive / Delen, kies via de drie puntjes Instellingen voor delen en voeg een Wachtwoord en Vervaldatum toe. Door tijd, wachtwoord en versleuteling te combineren geef je kwaadwillenden geen kans. Bovendien bespaar je opslagruimte omdat het bestand niet in talloze inboxen blijft zweven.

Virtueel privénetwerk

Openbare hotspots in hotels en cafés zijn een paradijs voor datadieven. Zodra je onversleuteld verkeer verstuurt, kan iedereen in het netwerk meelezen. De eenvoudigste bescherming is het inschakelen van een virtueel privénetwerk. Installeer op je laptop en mobiel bijvoorbeeld de opensource-dienst Mullvad of het commerciële NordVPN.

Open de app, klik op Snel verbinden en verifieer dat het slot-pictogram in de menubalk verschijnt. Activeer daarnaast de optie Kill Switch zodat je verbinding blokkeert zodra de tunnel wegvalt. Voor extra zekerheid kun je in je browser de ingebouwde optie Altijd beveiligde verbindingen gebruiken activeren, die je vindt via Instellingen / Privacy en beveiliging. In Firefox heet de optie Alleen-HTTPS-modus. Test je opstelling via de site DNSLeakTest. Verschijnt je eigen provider niet, dan zit je goed. Zo browse je veilig, zelfs op een open wifinetwerk.

Monitoren én reageren

Beveiliging is geen eenmalige klus. Stel dus alerts in die automatisch waarschuwen wanneer jouw gegevens op straat liggen. Klik op Have I Been Pwned bovenaan op Notify me en vul je e-mailadres in. De dienst mailt je voortaan zodra je mailadres opduikt in een nieuw lek.

Voeg daarnaast domeinmonitoring toe voor je eigen website als je die hebt. Als er een waarschuwing verschijnt, open je direct de wachtwoordmanager, genereer je een nieuw wachtwoord en controleer je of tweestapsverificatie actief is. Noteer het incident in je kleurenoverzicht.

Reageer je snel, dan is de kans klein dat cybercriminelen al hebben toegeslagen. Zo bouw je een continue verdedigingslinie die meegroeit met het dreigingslandschap. Maak er een maandelijkse routine van. Dan zijn al je accounts, ook de oude, veilig.

Pak de regie over je data!

Datalekken horen bij het digitale leven, maar hun impact bepaal jij. Door eerst je voetafdruk in kaart te brengen, vervolgens unieke wachtwoorden en tweestapsverificatie toe te passen en je apparaten te versleutelen, sluit je de belangrijkste toegangspoorten. Veilige bestandsdeling, een betrouwbare VPN en een periodieke schoonmaak dichten de resterende kiertjes. Met automatische monitoring en hulp van de AVG is er een goede basis. Geen enkele maatregel staat op zichzelf; samen vormen ze een flexibel schild dat meebeweegt met nieuwe dreigingen. Begin vandaag, ervaar morgen al meer gemoedsrust en bespaar geld en ongemak op de lange termijn.