Gemak dient de mens. En technologie doet dat ook. Daarom wordt er ook zoveel aandacht besteed aan het gebruiksgemak van nieuwe tech. En wat is er nou makkelijker dan hardop te zeggen wat je wilt? De opkomst van spraakbediening in apparatuur is onstuitbaar. Maak kennis met deze tien toepassingen.

Op heel veel websites worden tegenwoordig chatsessies aangeboden als je niet snel genoeg kunt vinden waar je naar op zoek bent. Heel handig, je hoeft alleen maar even te vragen waar je moet zijn voor product X of dienst Y en je wordt vriendelijk verwezen door de behulpzame medewerker aan de andere kant van de chat. Laat die behulpzame medewerker nou steeds vaker een chatbot zijn die heeft geleerd om op de duizenden vragen die dagelijks op hem afgevuurd worden het juiste antwoord te formuleren. Deze vorm van interactie is het instapmodel van kunstmatige intelligentie en voldoet meestal prima voor deze taak.

De virtuele assistenten die onze telefoons en huizen bevolken, zijn al iets geavanceerder. Zij kunnen specifieke acties koppelen aan bepaalde commando’s of zelfs actie ondernemen als er niks gevraagd wordt. Dat een Tesla de verwarming aanzet als jij zegt dat je het koud hebt, is het product van natural language processing. De assistenten zijn steeds beter getraind in het begrijpen van taal en kunnen daar op een basaal niveau op reageren.

Heb je weleens een gesprek proberen te voeren met Siri? Het duurt niet lang voordat je tegen de grens van haar begrip aanloopt. Toch is dat waar de ontwikkeling van pratende technologie naartoe gaat. We willen een intelligent gesprek kunnen voeren met een AI-apparaat dat niet te onderscheiden is van een menselijke conversatie. Dan dient technologie niet alleen als persoonlijke dienaar, maar ook als metgezel. Dat zou een van de oplossingen tegen eenzaamheid kunnen zijn bij een sterk vergrijsde bevolking. Maar zover zijn we nog niet.

Wij gebruiken onze technologie vooral nog voor praktische zaken, zoals het licht aandoen als we thuiskomen, het dicteren en zenden van berichten of het opzoeken en afspelen van een playlist. En dat is prima, maar over een paar jaar, als we diepgaande gesprekken hebben met onze digitale metgezellen, zal dat lijken als kinderspel.

Nuki Smart Lock 3.0 Pro

©PXimport

Onze voordeur ontkomt niet aan de ‘verslimming’ van ons huis. De slimme deurbel is razend populair in Nederland, mede door een reclamecampagne van een zekere ringvormige bel met geïntegreerde camera. Een slimme brievenbus is tegenwoordig ook een optie. Dat is een afgesloten box die opengaat met een speciale code die of speciaal pasje dat pakketbezorgers bij zich hebben. En ook het deurslot gaat mee in de vaart der volkeren, met dit slimme slot van Nuki. Aan de buitenkant zie je er niets van en kun je zelfs je normale sleutel nog gewoon gebruiken. Het slimme gedeelte van het slot wordt aan de binnenkant gemonteerd. Hierbij kun je de cilinder die je al hebt gewoon houden, want de Nuki monteer je over het slot heen en draait automatisch de sleutel om. Nuki0 verkoopt optioneel ook een veilig cilinderslot. De Nuki Smart Lock 3.0 Pro bevat een oplaadbare accu van 12 Wh die het zes maanden uithoudt voordat je de accu moet opladen. De accu zorgt naast het opendraaien van het slot ook voor een verbinding met het wifi-netwerk. Je kunt door middel van Google Assistent of Alexa via de app de voordeur van het slot commando’s geven.

Solos Argon Smart Glasses

©PXimport

Slimme brillen komen grofweg in twee smaken. De echt slimme brillen hebben een geïntegreerd display waar informatie op kan worden getoond. De bijna slimme brillen tentoonspreiden hun slimheid vooral via audio. Er zijn al tal van die echt slimme brillen op de markt, maar die worden vooral ingezet in een professionele omgeving, vanwege de specifieke toepassingen en het nogal lompe uiterlijk. De bijna slimme brillen met een draadloze verbinding naar je smartphone en slim weggewerkte audio zijn inmiddels zo doorontwikkeld dat ze in modieuze monturen passen die geen enkele brildrager zal misstaan. Maar waarom zou je een gewone (domme) bril vervangen door een bijna slimme? Nou, je kunt dan bijvoorbeeld handsfree bellen dankzij de onzichtbaar weggewerkte microfoon. De speakers in de pootjes laten alleen de brildrager horen wat er wordt gezegd. Of je zet de spraakassistent aan en laat je leiden door Google Maps. Of de AI-coach praat gedurende de dag tegen je en vertelt je wanneer je water moet drinken en dat je rechtop moet gaan zitten (dankzij de ingebouwde gyroscoop). De bediening is simpel: je hoeft alleen maar te tikken op de pootjes. Vanwege het modulaire design kun je bovendien eenvoudig je dagelijkse bril wisselen voor een zonnebril.

TCL Breeva A5

Er zijn zo veel dingen in huis die een gezond leven kunnen dwarsbomen. Dan heb ik het even niet over de rijkelijk gevulde koelkast of la waar alle chips in ligt. Nee, ik heb het over de onzichtbare deeltjes die door de lucht zweven en in je longen terechtkomen. Allerlei virussen, allergenen en vervuilde lucht waren rond in je woning, en jij denkt dat daar niets aan te doen is? Gelukkig wel! Er zijn flink wat luchtzuiveraars op de markt die 99,97% van de schadelijke stofjes uit de lucht halen en vervangen door frisse lucht. Deze Breeva A5 van TCL is hierop geen uitzondering. Het apparaat zuigt onder meer pollen en huisstofmijt uit de lucht door een HEPA H13-filtersysteem. Vieze luchtjes van huisdieren of een rokende oom worden gezuiverd door een actief carbonfilter. En virussen sterven door de blootstelling aan uv C-straling binnenin. Dit zwarte monster (met een mooi minimalistisch Nordic design volgens de makers) blaast de schone lucht aan de bovenkant eruit en kan een flinke ruimte met gemak aan. Koppel de Breeva aan je wifi-netwerk zodat je opdrachten kunt geven als: ‘Check de lucht op kwaliteit’, of: ‘Ga over op nachtmodus’, waarna de Breeva heel zachtjes zijn zuiverende werk blijft doen.

Tesla Model S Plaid

©PXimport

Eigenlijk maakt het niet uit over welk model Tesla we het hebben, want alle modellen reageren op gesproken opdrachten. Zelfs in het Nederlands. Het begint al op de parkeerplaats, als je niet meer weet waar je precies je auto geparkeerd had. Dan pak je je smartphone uit je zak en activeer je Google Assistent of Siri en vraag je of je Tesla even kan toeteren en de koplampen laat knipperen. Aha! Daar staat ie! Vanaf dat moment is de koppeling met je telefoon niet meer nodig en kun je rechtstreeks tegen je auto praten. De meeste functies die je met het grote touchscreen op het dashboard kunt bedienen, zijn ook als spraakcommando beschikbaar met een simpele druk op de desbetreffende knop op het stuur. En aangezien het systeem leert van al die Tesla-bezitters die tegen hun auto ouwehoeren, zijn er meerdere manieren om iets duidelijk te maken. Zo kun je het commando geven: ‘Schakel de verwarming in.’ Maar je kunt ook wat nonchalanter zijn en zeggen: ‘Ik heb het koud!’ In beide gevallen wordt het warmer in je auto. Navigeren doe je door gewoon het adres op te lepelen en berichtjes die je telefoon moet versturen, kun je simpelweg dicteren. En de achterbak openen? Gewoon vragen naar de Flux Capacitor.

Meeting Owl Pro

©PXimport

Dit is geen technologie die terugpraat, maar wel een prachtige oplossing om tegen te praten. De Meeting Owl Pro is de ideale partner voor videovergaderingen, door de unieke samenwerking van slimme camera’s en slimme microfoons en luidsprekers. Zet de Meeting Owl Pro midden op de tafel en je ziet meteen waarom hij een uil genoemd wordt. De 360 graden camera bovenop zoomt automatisch in op degene die aan het woord is en een van de acht ingebouwde microfoons die het dichtstbij is, pikt het geluid op. Beeld en geluid worden vervolgens loepzuiver verstuurd naar de deelnemers op afstand. De Meeting Owl werkt met alle gangbare online vergadersoftware, zoals Microsoft Teams, Zoom en Google Meet. De thuis-vergaderaars krijgen op hun laptop het 360graden-beeld als een panorama gepresenteerd, zodat zij in één oogopslag kunnen zien wie er aanwezig zijn. Het beeld eronder is gereserveerd voor degene(n) die aan het woord is. Met een prijskaartje van bijna 1100 euro is wel het bedoeld voor de professionele gebruiker die dat blikkerige laptopmicrofoontje en de korrelige webcams beu is. Deze uil brengt het plezier terug in het vergaderen. Nou ja, in het technische gedeelte ervan.

Beosound Emerge

©PXimport

Muziekliefhebbers met een goed ontwikkeld gevoel voor stijl zweren al jaren bij de minimalistische lijnen van de producten van Bang & Olufson. Vaak ver verwijderd van de gangbare vormen en materialen, weet dit Zweedse audiomerk steeds te verrassen. Ook nu weer, met deze slimme, draadloze speaker die qua vorm geen gelijke kent. Plat als een boek staat de Beosound Emerge fier rechtop. Verkrijgbaar in zwart, wat de speaker een beetje laat lijken op een game console, of in een hout/goud-combinatie die heel luxueus overkomt. Het geluid komt uit een opvallend kleine serie speakers. Een 4inch-woofer voor de lage tonen, een 1,45inch-midrange driver en een 0,6inch-tweeter bovenin voor de hoge tonen. Het is dan wel een klein pakketje voor het prijskaartje van 749 euro (en het dubbele voor een stereopaar), maar desalniettemin zeker opvallend. Door de integratie met Google Assistent kun je het systeem prima bedienen met gesproken opdrachten. Zoek artiesten en albums, laat de muziek afspelen, skip een nummer of stop de muziek. Daarnaast kun je de speaker ook laten vertellen hoe het weer eruitziet of welke afspraken er in je agenda staan. En als je even niet wilt dat Google meeluistert, dan kun je de voice control met een fysieke knop uitzetten.

Furbo Hondencamera

©PXimport

Als hondenbezitters ’s ochtends de deur achter zich dichttrekken om naar hun werk te gaan, blijft hun harige vriendje meestal alleen achter. Dan begint voor het huisdier het lange wachten totdat het baasje weer thuiskomt en aandacht (en lekkers) geeft. Wat ze in die tussentijd in huis uitspoken, is vaak een groot mysterie. Maar niet als je de Furbo Hondencamera in de woonkamer hebt staan. Het is een witte cilinder (ongeveer even hoog als een pak melk, maar dubbel zo breed) met een bamboe bovenkant. Erin zit een Full-HD-camera, een microfoon en luidspreker én een handige feature. De Furbo staat in verbinding met je wifi-netwerk en daarmee ook met de app op de telefoon van het baasje. Mocht de hond gedurende de dag blaffen of janken dan wordt er een berichtje verstuurd met de vraag of je even wilt kijken wat er aan de hand is. De Furbo schakelt dan in en je krijgt live beeld en geluid. Nu kun je tegen je blaffende viervoeter praten om ’m gerust te stellen. Als je dan vindt dat je metgezel wel een beloning heeft verdiend, lanceer je met een simpele druk op de knop in de app een hondensnoepje uit de Furbo!

LG OLED65G1RLA

©PXimport

Er zijn veel meer televisies die je met je stem kunt bedienen dan deze 65inch-oled-tv van LG, maar we pikken deze eruit omdat ie zo mooi is. Er is al veel gezegd over het voordeel van oledschermen. In het kort: doordat elke individuele pixel verlicht wordt, is zwart op het scherm ook echt zwart, want de niet-oplichtende pixels staan gewoon uit. De nieuwe generatie oled-tv’s van LG heet EVO en is – je raadt het al – de volgende evolutie in dit soort schermen. De verlichting in de pixels die aanstaan is veel feller, waardoor er een nog scherper contrast ontstaat en de kleuren echt van het scherm spatten, terwijl het zwart gewoon pikzwart blijft. En dan is het ook nog eens een slimme televisie die op allerlei mogelijke manieren te bedienen is. Koppel hem aan je Android-smartphone of iPhone en tik op hetgeen je wilt bekijken. Of druk de speciale voice command-toets op je afstandsbediening in en zeg dat de tv van zender moet wisselen of het geluid harder of zachter moet. Kijk je liever naar Netflix of YouTube, dan hoef je dat alleen maar hardop uit te spreken, en je wens wordt vervuld.

Apple Watch Series 7

©PXimport

De Apple Watch is het slimste horloge van de klas. Natuurlijk zijn er ook Android-horloges die aardig mee kunnen komen, maar op het gebied van integratie en veelzijdigheid moeten ze het uiteindelijk toch afleggen tegen Apple. Door het slim uitgebouwde (en nogal strak ommuurde) ecosysteem van Apple is er een naadloze synergie tussen alle producten en diensten. Een connectie proberen te maken met een Android-telefoon hoef je niet te proberen met je Apple Watch. Wat wel kan, is vrijwel alle functies van het horloge met je stem besturen. Om de vriendelijke stem van Siri te horen, hoef je alleen maar je pols richting je mond brengen en de magische woorden ‘Hey Siri!’ uit te spreken. Door allerlei slimme meetapparatuur aan de achterkant van het horloge wordt je gezondheid nauwlettend in de gaten gehouden en kun je dus alles vragen over je hartslag, stresslevel of hoeveelheid slaap. Maar ook het citeren van WhatsApp-berichtjes en skippen naar het volgende nummer in Spotify gaat heel soepel. Er is eigenlijk maar één plek waar Siri niet goed werkt, en dat is onder water. Het horloge kan het wel aan, alleen jij komt daar zo moeilijk uit je woorden.

Homey Pro

©PXimport

Je kunt het niet over spraakgestuurde tech hebben zonder domotica te noemen. De kunst om alle slimme apparaten in huis op één plek bij elkaar brengen, is met de Homey Pro redelijk gemakkelijk voor elkaar te krijgen. Verschillende draadloze technieken, zoals Z-Wave, Zigbee, 433 Mhz en infrarood zitten ingebouwd in de witte bol, zodat vrijwel alle slimme apparatuur van bijna alle merken erop kunnen worden aangesloten. Alles wordt hiermee samengebracht op één plek en de gebruiker kan alle apparaten hiervandaan bedienen. Het wordt pas echt leuk als je Flows maakt. Met een eenvoudige als-dan-structuur koppel je specifieke handelingen aan elkaar. Dat kan zoiets simpels zijn als het aan- of uitdoen van alle lichten als je op de knop drukt, maar je kunt ook een compleet sfeerplan maken met het laten afspelen van zachte muziek en het dimmen van de lichten als je daarom vraagt. Of je laat het geluid van je slimme deurbel afspelen op de Sonos-speakers als er iemand aanbelt. De integratie met de verschillende spraakassistenten zorgt ervoor dat je alle Flows ook met je stem kunt besturen. En dat alles dankzij een klein wit bolletje met een gekleurde ledstrip (die ook uit kan). Hiermee wordt je smart home pas echt slim.

Veiligheid

Vorig jaar werd het wereldwijde gebruik van spraakassistenten nog geschat op 4,2 miljard apparaten. In 2024 is dat aantal waarschijnlijk verdubbeld. Dan praten we met zijn allen gezellig tegen 8,4 miljard van deze steeds slimmere digitale vriendjes. Het merendeel van deze apparaten werkt met Google Assistent (Hey Google!), gevolgd door Amazon (Hey Alexa!) en op gepaste afstand Apple (Hey Siri!) en Microsoft (Hey Cortana!). Deze diensten zijn gemaakt om ons leven makkelijker te maken, maar hoe meer je zo’n assistent toegang geeft tot je digitale leven, hoe groter ook de mogelijke veiligheidsrisico’s zijn. Zo kun je heel gemakkelijk een mail of een tekstbericht dicteren en laten versturen, maar dat betekent wel dat de assistent toegang heeft tot je wachtwoorden en andere gevoelige informatie, zoals creditcardgegevens. Zeker als je ook je online inkopen en het afrekenen overlaat aan de assistent, zoals Amazon dat graag ziet.

Ook staan de slimme apparaten altijd mee te luisteren, zodat ze meteen in actie kunnen komen als jij ze aanspreekt. Dat heeft in het verleden weleens geleid tot problemen met opgenomen gesprekken die werden uitgeplozen door bedrijven van buitenaf. Hoewel veel van de vraagstukken rond veiligheid wel echt serieus worden genomen door de platformhouders, kan jij als consument beter zelf je voorzorgsmaatregelen nemen. Gebruik alleen apparaten van vertrouwde merken, link er geen betalingsmiddelen aan en zet de assistent uit als je hem niet gebruikt.

Conclusie

Voor een goed gesprek zijn de virtuele assistenten niet te porren. Als je ze echter gebruikt waarvoor ze zijn ontwikkeld, namelijk het overnemen van taken waarvoor je normaal gesproken een fysieke handeling zou moeten uitvoeren, dan zijn die digitale assistenten best handig. Maar hun inzet en nut is afhankelijk van je verwachtingen en jouw eigen gebruik van de slimme functies op je apparaten. Ben jij bijvoorbeeld iemand die al zijn slimme apparaten aan elkaar heeft geknoopt, dan heeft het toevoegen van gesproken bediening echt een meerwaarde. Maar ook als je in de auto zit en toch even dat mailtje moet sturen of een specifiek liedje wilt luisteren, zonder je handen van het stuur te moeten halen, heeft stembediening zeker zin. Wil je aan een slim leven beginnen, kies dan wel voor één specifieke assistent. Dat maakt de hele integratie zo veel makkelijker. En als je Siri, Google, Alexa of Cortana niet nodig hebt, zet ze dan gewoon uit. Dan hoef je je ook geen zorgen te maken dat er gesprekken worden opgenomen zonder dat jij dat wilt.

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!