De Commodore 64, Super Nintendo, PlayStation of N64: grote kans dat een of meer van deze spelcomputers je doen terugdenken aan lang vervlogen tijden. Je zult ze waarschijnlijk niet meer zo snel aansluiten en opstarten, maar tegenwoordig speel je je favoriete klassiekers gewoon op je telefoon met een smartphone-emulator.

Dankzij emulators kun je je oude tijden herbeleven. En dat kan zelfs onderweg op je smartphone, zodat je geen rugzak met games en randapparatuur hoeft mee te slepen. Liever een emulator op je pc? Zie dan dit artikel.

Emulators op iOS

©PXimport

Het startpunt voor nostalgie: C64.emu

Gamers geboren vóór of in de jaren 80 zullen met weemoed terugdenken aan de Commodore 64. Het eerste model van deze legendarische 8bit-homecomputer werd in 1982 geïntroduceerd. Pas in 1994 werd de productie officieel gestaakt na het faillissement van Commodore. De populariteit van de computer is vooral te danken aan het grote spelaanbod. Alle pixelige klassiekers van toen kun je nu op je smartphone spelen met C64.emu, een erg stabiele emulator voor Android die regelmatig van updates wordt voorzien. De app werd ontwikkeld door Robert Broglia, ook verantwoordelijk voor emulators voor onder meer de Atari 2600, MSX, Neogeo en (S)NES.

C64.emu draait op praktisch elke Android-smartphone en -tablet jonger dan vier jaar. Na het installeren van de app uit de Play Store (3,49 euro) moet je nog even de juiste firmwarebestanden downloaden. Die vind je inclusief instructies op de site van de ontwikkelaar. Ook de games, zogenoemde roms, moet je handmatig downloaden en in de juiste map op je Android-toestel plaatsen. Het gemakkelijkst is om je smartphone of tablet met een computer te verbinden, zodat je snel de benodigde bestanden kunt downloaden en overzetten. Een extern geheugenkaartje is handig, maar niet noodzakelijk.

©PXimport

Commodore 64-roms

Een goed adres om vervolgens Commodore 64-roms te vinden is Emuparadise, waar je ook terecht kunt voor andere spelcomputers als de Atari 2600, Sega Mega Drive en PlayStation 2. Een zoekactie op Google leert dat er ook andere sites roms aanbieden, maar Emuparadise is in onze ervaring betrouwbaar en het aanbod is groot. Sommige spellen zijn zelfs speelbaar in de browser, waardoor je geen aparte emulator nodig hebt. Ook zijn er compleet ingescande gametijdschriften te vinden als Commodore Power Play, Nintendo Power en RetroGamer. Kortom, dit is hét startpunt voor je nostalgische reis.

©PXimport

Zijn emulators en roms legaal?

Game Boy-spellen

De oorspronkelijke Game Boy uit 1989 heeft talloze klassiekers voortgebracht, waaronder Tetris, Super Mario World en Pokémon. Op Marktplaats en eBay kun je de antieke handheld voor een paar tientjes op de kop tikken, maar het vinden van specifieke games kan een uitdaging zijn. Een emulator biedt in dat geval uitkomst, en voor de Game Boy zijn er genoeg. De beste optie uit de Play Store is John GBC (1,99 euro), die ook overweg kan met Game Boy Color-spellen. Er is een gratis versie met advertenties, ideaal om de emulator eerst even uit te proberen. Het besturen van games met de virtuele knoppen is namelijk even wennen, zeker als je een smartphone met een kleiner scherm gebruikt. De app vereist Android 2.3 of hoger en werkt ook op tablets. Even de juiste roms op je toestel zetten en je kunt aan de slag. Spellen worden waarheidsgetrouw weergegeven en korte speelsessies zijn geen probleem dankzij de optie om tussentijds je progressie op te slaan.

Game Boy Advance

Wil je met wat recenter materiaal aan de slag, dan kun je gaan voor de Gameboy Advance-emulator van dezelfde ontwikkelaar, John GBA (1,99 euro) of het uitstekende GBA.emu van Robert Broglia (3,99 euro). Deze emulators zijn qua mogelijkheden vergelijkbaar en ondersteunen allebei externe controllers. Heb je nog een Wii- of bluetooth-controller liggen, dan kun je die koppelen om je games te besturen. Dat kan ook met een usb-gamepad of -keyboard, al kost het wat meer moeite om ze te verbinden als je geen volwaardige usb-poort tot je beschikking hebt. Een analoge controller is niettemin een goede optie voor spellen die je reflexen op de proef stellen. Onder meer Razer en Mad Catz maken controllers voor Android, vaak met een handige houder om je telefoon in te klikken.

©PXimport

Terug naar de 90’s

De jaren 90 waren een geweldige tijd voor handhelds én consoles, met een aantal fantastische systemen en tientallen, zo niet honderden, gedenkwaardige games. Aan het begin van het decennium maakten vooral SNES (met spellen als Star Fox, Super Mario (Kart) en Zelda) en Sega Mega Drive (met onder andere Sonic, Golden Axe en Battletoads) de dienst uit. Al die klassiekers zijn ook onderweg speelbaar met de gratis emulators Snes9x EX+ en gGens(MD). Ze zijn compatibel met de meeste Android-versies, al heb je wel een vrij krachtige smartphone nodig om games soepel te spelen. Mode 7-rendering, in sommige SNES-games gebruikt voor simpele 3D-effecten, wordt door de emulator niet altijd goed weergegeven. Ook gGens(MD) heeft soms moeite met geavanceerdere Mega Drive-spellen, maar over het algemeen kun je praktisch al je favoriete spellen van deze platforms emuleren.

Saga Saturn

Halverwege de jaren 90 was het de beurt aan de vijfde generatie spelcomputers met de Sega Saturn, Sony PlayStation en Nintendo 64. Waar op eerdere systemen al werd geëxperimenteerd met 3D, stapten deze consoles vrijwel volledig over op de derde dimensie. De Saturn was een uitzondering, met een groot aantal shooters en vechtspellen in 2D. De spelcomputer wist buiten Japan nooit potten te breken en de productie werd slechts drie jaar na de release stopgezet. Dat was vooral te wijten aan de concurrentie van Sony en het beperkte spelaanbod. De spelcomputer was berucht vanwege het feit dat het enorm lastig was om op te programmeren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat voor de Saturn nauwelijks emulators beschikbaar zijn, laat staan voor Android en iOS.

©PXimport

PlayStation en N64

Dat is een ander verhaal voor de PlayStation en N64. De beste opties zijn respectievelijk FPse for Android (2,79 euro) en MegaN64 (gratis en reclamevrij). Beide emulators ondersteunen vrijwel alle games, al draaien die niet altijd even soepel. Mario Kart 64 en GoldenEye zijn weliswaar speelbaar, maar hebben soms last van haperend geluid. Gebruik je een recente smartphone of tablet, dan werkt MegaN64 in de meeste gevallen prima. Hetzelfde geldt voor FPse for Android, die voor gebruik wel vereist dat je de BIOS van de PlayStation downloadt. Op de website Loveroms vind je het juiste bestand dat je in dezelfde map als je roms kunt plaatsen. Vervolgens hoef je alleen nog de app te starten en een game in te laden. Net als bij MegaN64 kun je kiezen voor virtuele knoppen of een analoge (bluetooth-)controller. In het eerste geval worden de twaalf toetsen en het pookje van de PlayStation-controller verspreid over het scherm, wat redelijk werkt als je een Android-toestel hebt met een scherm groter dan 5 inch.

©PXimport

Android-emulator voor je pc

©PXimport

Enorm aanbod

Het gaat te ver om in dit artikel alle beschikbare emulators afzonderlijk te bespreken. Het aanbod is gigantisch en praktisch elke spelcomputer en handheld is wel te emuleren. Zo zijn er voor Android een handjevol uitstekende PSP-emulators (tip: PPSSPP) en apps voor het spelen van Dreamcast (Reicast) en zelfs Nintendo DS-games (DraStic DS Emulator). De DS is vrij lastig te emuleren, vanwege de aanwezigheid van twee schermen op de handheld.

Ook modernere consoles als de PS2 en GameCube zijn te emuleren, maar daarvoor heb je krachtige hardware en flink wat schijfruimte nodig. De meeste van dit soort emulators voor smartphones blijken in de praktijk niet te werken, waardoor je aangewezen bent tot je pc. Is dat erg? Wat ons betreft niet, want er zijn ontelbaar veel andere retrosystemen en -games beschikbaar die zeer de moeite waard zijn om te (her)ontdekken met je smartphone.

Hoewel koken op gas voorlopig nog mag, is duidelijk dat de toekomst elektrisch is. Veel mensen stappen nu al over op elektrisch koken – vaak in combinatie met inductie. Ben jij toe aan een nieuwe kookplaat of wil je van het gas af? Dan is het goed om te weten hoe je zo’n elektrische kookplaat aansluit, waar je op moet letten en wanneer je beter een professional kunt inschakelen.

Eén, twee of drie fasen: wat betekent dat?

In tegenstelling tot een gaskookplaat, die je simpelweg aan een gasaansluiting koppelt, is een elektrische kookplaat net iets technischer. Zo'n kookplaat kan worden aangesloten op één, twee of drie elektrische fasen. Welke van de drie je nodig hebt, hangt af van het vermogen van je kookplaat én van de aansluiting in je keuken.

Een 1-fase kookplaat is het eenvoudigst. Die werkt op een gewone stekker met twee pinnen, precies zoals je gewend bent van andere apparaten in huis. Deze modellen hebben een beperkt vermogen – maximaal 3680 watt – maar zijn vaak krachtig genoeg voor wie niet al te fanatiek kookt. Aansluiten is simpel: stekker erin en je kunt aan de slag.

Voor een 2-fase kookplaat heb je een zogenoemde perilex-stekker nodig, met vijf pinnen. Die zie je vooral bij iets krachtigere inductiekookplaten. Meestal worden dit soort kookplaten zonder stekker geleverd, en is het slim om een elektricien in te schakelen voor de installatie. Het benodigde vermogen ligt tussen de 3681 en 7360 watt.

Een 3-fase kookplaat vraagt nog meer stroom en werkt op krachtstroom. Ook hier gebruik je een perilex-stekker met vijf pinnen, maar je moet wel eerst controleren of je meterkast daar op is voorbereid. De aansluitwaarde ligt boven de 7360 watt en het is belangrijk dat de aansluiting klopt – anders werkt de kookplaat niet of loop je zelfs risico op overbelasting. Laat dit daarom bij voorkeur aan een vakman over.

©vectorizer88 - stock.adobe.com

Hoe weet je welke kookplaat bij je keuken past?

Wat je kunt aansluiten, hangt af van het type stopcontact in je keuken. Heb je een standaard wandcontactdoos met twee gaten? Dan past daar alleen een 1-fase kookplaat op. Die worden meestal geleverd met stekker en snoer, zodat je hem meteen kunt gebruiken.

Zie je een perilex-stopcontact (met vijf gaten)? Dan is je keuken in principe geschikt voor een 2- of 3-fase kookplaat. Alleen weet je dan nog niet of je meterkast daadwerkelijk drie fasen aankan. Dat kun je op twee manieren controleren: met een multimeter of door in je meterkast te kijken.

Zo check je de aansluiting met een multimeter

Heb je een multimeter in huis? Dan kun je precies meten hoeveel fasen je aansluiting ondersteunt. Teken op een papier het patroon van het perilex-stopcontact en noteer per gat wat je meet. Prik met één pin in het middelste gat (de aarde) en meet met de andere pin de overige vier. Krijg je twee keer 230 volt en twee keer 0? Dan heb je een 2-fase aansluiting. Meet je drie keer 230 volt en één keer 0? Dan is het een 3-fase aansluiting. Label de gaten met ‘L’ voor stroom en ‘N’ voor nul, zodat je straks precies weet wat waar hoort.

©Dmitriy

Geen multimeter? Kijk in de meterkast

Heb je geen meetapparatuur? Dan kun je in de meterkast zien hoeveel fasen er beschikbaar zijn. Bij een 2-fase aansluiting zie je twee gekoppelde groepen met een hendel ertussen. Zie je vier gekoppelde groepen? Dan is er krachtstroom aanwezig en kun je dus ook een 3-fase kookplaat aansluiten – mits het stopcontact daar geschikt voor is.

©auremar

Zelf een kookplaat aansluiten

Ga je zelf aan de slag? Dan is het belangrijk dat je weet wat je doet. Elektriciteit is geen speelgoed, dus bij twijfel: bel een vakman. Heb je een 1-fase kookplaat met powermanagement die je op een normaal stopcontact wilt aansluiten? Dan moet je deze eerst correct instellen.

Leg om te beginnen een stuk piepschuim onder de kookplaat, zodat je hem veilig kunt omdraaien zonder krassen of barsten. Plak daarna de afdichtband rondom het apparaat, bij voorkeur zo dicht mogelijk bij de glasrand. Begin aan de achterkant, zodat de naad niet in het zicht valt.

Open het aansluitcompartiment onder de kookplaat en controleer het aansluitschema dat daar staat. Gebruik de bijgeleverde bruggetjes om de juiste verbindingen te maken. Sluit het snoer aan: bruin op L, blauw op N en geelgroen op aarde. Zet het snoer vast met trekontlasting en sluit het klepje.

Draai nu de kookplaat weer om en steek de stekker in het stopcontact. Leg de kookplaat op z’n plek in het aanrechtblad. Houd de pauzeknop vijf seconden ingedrukt om het menu te openen. Zoek via de plusknop naar het onderdeel ‘PO’ (power) en stel het vermogen in op 3.7 in plaats van 7.4. Bevestig dit door de pauzeknop nog eens vijf seconden ingedrukt te houden. Je kookplaat is nu geschikt voor een standaard aansluiting.

Een 2-fase kookplaat aansluiten: zo werkt het

Heb je een 2-fase kookplaat? Dan moet je eerst bepalen welke kleur draad bij welk contact hoort. Meet het snoer door met een multimeter, op de piepstand of op de Ohm-stand. Noteer welke draad bij welke stekkerpin hoort en gebruik die info bij het aansluiten.

Open vervolgens het aansluitvak onder de kookplaat en kijk welk aansluitschema je moet gebruiken. L1 en L2 koppel je aan de juiste stroomdraden, 01 en 02 aan de juiste nuldraad. Maak de trekontlasting los, sluit de draden aan zoals je eerder hebt gemeten, en zet alles weer stevig vast.

Steek daarna de stekker in het stopcontact en plaats de kookplaat netjes in het blad. Dankzij de afdichtband blijft alles goed op z'n plek. Zet vervolgens de kookplaat aan en test of alle kookzones werken. Krijg je een foutmelding? Dan is er waarschijnlijk iets misgegaan bij het aansluiten. Geen foutmelding? Dan is je kookplaat klaar voor gebruik.

©S.Engels

Vooral in de zomer is het vaak raak: code geel of code oranje wegens onweer. Weet jij wat je wél en juist níet moet doen als er een onweersbui nadert? Thuis kun je veel risico's beperken, maar juist buitenshuis – en zeker op de camping – is het opletten geblazen. In dit artikel lees je hoe je jezelf en anderen beschermt, of je nu binnen, buiten of aan het kamperen bent.

Lees ook: Regen, regen en nog eens regen … zo voorkom je wateroverlast

Thuis tijdens onweer: veilig, maar niet zonder risico's

In huis ben je relatief goed beschermd tegen blikseminslag, zeker als het gebouw voorzien is van een goede bliksemafleider. Toch zijn er een paar voorzorgsmaatregelen die je serieus moet nemen. Gebruik bij onweer liever geen apparaten die verbonden zijn met het stroomnet of met leidingen. Denk aan de wasmachine, een vaste telefoon of een bedrade computer. Bliksem kiest daarbij meestal de makkelijkste route naar de grond, en dat zijn vaak metalen onderdelen in huis zoals koperdraden of waterleidingen.

Trek bij voorkeur de stekkers uit het stopcontact van kwetsbare apparatuur zoals computers, tv's of de router. Een stekkerdoos met overspanningsbeveiliging biedt wel wat bescherming, maar niet bij een directe inslag. Ga liever ook niet douchen of in bad, want waterleidingen kunnen de elektrische spanning van een blikseminslag geleiden.

Ramen kun je gewoon dicht houden, en als je wilt kijken naar het natuurgeweld, doe dat dan vanaf een veilige plek binnenshuis. Zorg dat huisdieren binnen zijn en zet het alarmsysteem even uit als dat storingsgevoelig is bij blikseminslag.

Buiten bij onweer: voorkom dat je zelf bliksemafleider bent

Ben je onderweg of buiten als het begint te donderen, dan is het zaak om snel te handelen.

Onthoud: als je de bliksem ziet en binnen 10 seconden de donder hoort, zit je binnen de gevarenzone. Zoek dan zo snel mogelijk een veilige schuilplek.

De veiligste plek is een gebouw met muren en een dak – bijvoorbeeld een winkel, huis of station. Een auto met metalen carrosserie is ook een prima optie. Die werkt als een kooi van Faraday en geleidt de stroom om je heen in plaats van door je heen.

Vermijd tijdens onweer open velden zoals weilanden of sportterreinen, want daar ben je letterlijk het hoogste punt. Ook hooggelegen plekken zoals duinen of heuveltoppen vormen een risico. Zoek geen beschutting onder een boom die in z'n eentje op een veld staat – dat is juist een bliksemmagneet. Blijf verder uit de buurt van metalen objecten zoals hekken, masten of fietsen, en houd afstand van water – of dat nu een meer, sloot of zwembad is.

Kun je nergens heen? Maak jezelf dan zo klein mogelijk: hurk neer op je voetzolen, houd je voeten tegen elkaar en wikkel je armen om je knieën. Ga niet liggen; zo vergroot je je contactoppervlak met de grond, wat het risico op aardstroom vergroot.

©ID.nl

Kamperen met onweer: extra opletten in tent of caravan

Kamperen geeft een gevoel van vrijheid, maar bij onweer ben je juist extra kwetsbaar. Een tent biedt geen enkele bescherming tegen bliksem, hoe stevig het doek ook is. Het metalen frame vergroot het risico juist, vooral als je op een open veld kampeert of vlak bij een losse boom staat.

Als er onweer op komst is, zoek dan zo snel mogelijk een veilig onderkomen. Een stenen sanitairgebouw, de receptie of je auto bieden veel meer bescherming dan een tent. Zit je in een camper of caravan met een metalen buitenkant? Dan ben je redelijk veilig, mits je ramen en deuren gesloten houdt en geen contact maakt met metalen delen. Stacaravans met een houten of kunststof omhulsel bieden die bescherming niet: het klopt dat ze geen stroom geleiden, maar ze voeren die ook niet af. Daardoor kan een blikseminslag via leidingen of metalen onderdelen binnen alsnog gevaarlijk uitpakken. Tijdens onweer blijf je dus beter uit de buurt van dat soort constructies.

Laat ook je elektronische spullen niet in de tent of aan opladers zitten. Berg ze los op, zonder kabels of contact met de grond.

Staan er bomen op de camping? Zorg dat je tent daar niet direct onder staat. Bij inslag kunnen takken afbreken of kan de bliksem via de wortels naar de grond doorslaan. Ook op campings in de bergen of aan open water is het risico op blikseminslag extra hoog – check bij aankomst wat de aanbevolen schuilplaatsen zijn.

Tot slot: een goede voorbereiding helpt

Kijk altijd naar de weersvoorspelling voordat je op pad gaat. Veel weerapps geven een melding bij onweerskansen, vaak met een tijdsindicatie en locatie. Op de camping is het handig om bij aankomst al te weten waar je naartoe kunt bij slecht weer.

Zorg ook dat je zaklamp, powerbank en radio of noodaccu paraat hebt als je kampeert, voor het geval de stroom uitvalt. En vooral: blijf rustig. Onweer is gevaarlijk, maar met de juiste kennis en voorzorgsmaatregelen voorkom je ongelukken.