Niet alles uit China is goedkope namaak, bewijst de OnePlus One. De Chinese smartphonefabrikant heeft met een slimme verkoopstrategie en een toestel met veelbelovende specificaties alle ogen op zich gericht, want voor een habbekrats zou je één van de beste telefoons op de markt in bezit hebben. Dat klinkt als een uitdaging, en eentje die wij graag aannemen, dus gingen we aan de slag met de OnePlus One.

Ineens was OnePlus er. Het enigmatische bedrijf kwam van de ene op de andere dag op de markt met een telefoon die net zo goed beloofde te zijn als de iPhone 5S of de Samsung Galaxy S5. Maar waar die massageproduceerde smartphones makkelijk 700 of 800 euro kunnen kosten, betaal je voor de OnePlus One slechts een derde van die prijs. Voor slechts 269,- heb je de telefoon al, inclusief verzendkosten. Betaal je 30 euro meer, krijg je de variant met 64 gigabyte (in plaats van de normale 16).
 

©CIDimport

De OnePlus One heeft één groot nadeel: Hij is amper verkrijgbaar. Hij is niet te koop in de winkel, en ook niet via een provider of in combinatie met een abonnement. Je kunt de OnePlus One alleen direct via de fabrikant kopen, en daarvoor heb je een uitnodiging nodig. Die zijn zeldzaam, je kunt ze alleen krijgen van anderen die de telefoon hebben gekocht. Dat invite-systeem werkt verrassend goed voor OnePlus, want door de telefoon zo te hypen maar amper te verkopen, is er veel meer vraag naar het toestel dan er aanbod is. Dat is wel te zien aan websites als Ebay en Marktplaats, waar de invites voor veel geld worden verkocht.

Claimen dat je net zo goed bent als de 2 of 3 keer zo dure concurrentie is nogal ambitieus. De vraag is of de telefoon zijn verwachtingen waar kan maken. Wij liepen een maand rond met het toestel en bekeken of de OnePlus One echt zo goed is als de makers durven te beweren.

Uiterlijk

©CIDimport

De OnePlus One trekt meteen de aandacht door zijn uiterlijk. De telefoon heeft een groot en helder scherm, maar valt vooral op door zijn sjieke achterkant. OnePlus noemt het zelf een "gezandstraalde" behuizing. Die ziet er wat uit als donker schuurpapier en voelt apart aan in je hand. In eerste instantie zou je denken dat je daar snel krassen op gaat zien, maar na een maand zonder extra hoesje kunnen we nog steeds geen enkel krasje vinden op het toestel. De behuizing is ook erg stevig, is nergens in te drukken en zit muurvast, al kun je de achterkant wel loshalen om bijvoorbeeld een andere behuizing te nemen - OnePlus biedt verschillende unieke omhulsels aan op zijn website.
 

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

©CIDimport

Het is niet alleen het uiterlijk van het toestel zelf dat opvalt. Alles aan de OnePlus One is prachtig afgewerkt en het oog voor detail is verbluffend. De rode huiskleur van de website komt overal terug, bijvoorbeeld in de meegeleverde usb-kabel waar het logo'tje van OnePlus op prijkt. Ook de verpakking is gedetailleerd (de telefoon zit in een knalrode doos), en zelf als het je lukt de robuuste achterkant te verwijderen zie je de felrode batterij.
 

©CIDimport

Scherm

De OnePlus One heeft een scherm van 5,5", wat aan de grote kant is. Het is even groot als de iPhone 6 Plus, en eerlijk is eerlijk, die maat is niet voor iedereen. Het voelt enorm in je hand, en als je wat kleinere handen hebt is het toestel eigenlijk moeilijk te bedienen. Vooral typen zul je echt met 2 handen moeten doen, en je zult voor jezelf moeten beslissen of je dat wil of niet.

Het hangt van je persoonlijke voorkeur af of je dat een voor- of een nadeel vindt. Persoonlijk houden wij er wel van, omdat informatie op een groot scherm makkelijker te lezen is, maar we kunnen ons voorstellen dat je het toestel eigenlijk te veel van het goede vindt.

Om je een idee te geven van de grootte van de telefoon, staat hij hieronder op de foto met de iPhone 5S, en daarnaast naast een iPhone 6 Plus.

©CIDimport

©CIDimport

Buiten dat is het scherm wel van bijzonder hoge kwaliteit. Het 1080p full-HD-scherm is haarscherp (met een resolutie van 401 pixels per inch), en is zo helder dat je het ook in de volle zon makkelijk kunt lezen.

Ook de kijkhoek is prettig. Die ligt volgens de specificaties van OnePlus op 178 graden, wat betekent dat je zowat vanaf iedere kant op het scherm kunt kijken en het nog steeds goed kunt lezen.

Het scherm is gemaakt van het speciale "Gorilla Glass". Dat bestaat uit 3 lagen, die ervoor zorgen dat er minder snel krassen op het apparaat komen, en inderdaad, na anderhalve maand ziet het scherm er nog steeds haarfijn uit.

De OnePlus One heeft een erg gevoelig scherm. Je kunt zeggen dat de telefoon soms zelf té goed reageert op je aanrakingen. Zeker bij het schrijven moet je in het begin even wennen aan de gevoeligheid ervan. Zeker wanneer je snel typt met 2 vingers, registreert het scherm je aanrakingen iets te snel waardoor je autocorrect rare woorden voor je gaat spellen - ik schrijf net iets te vaak 'nierbekkenontstekking' in plaats van 'niet'. Een recente update voor het toestel heeft dat euvel echter grotendeels verholpen, en bovendien raak je er snel genoeg aan gewend.

Heel veel uren op één batterij

De batterij van de telefoon is één van de beste die we ooit getest hebben - met 3,100mAh draag je de OnePlus One makkelijk een volle dag met je mee, waardoor je zelfs met intensief gebruik nooit tussendoor een oplader nodig hebt.

De One maakt zowel qua hardware als software op een paar slimme manieren gebruik van technieken die zorgen voor een flinke accubesparing. Hoe dat precies werkt, is een erg technisch verhaal, maar feit blijft dat de accu ervan aanzienlijk langer meegaat. Ook het opladen van de batterij gaat, weer via speciale technieken, een stuk sneller dan bij andere toestellen. Daardoor heb je binnen 2 uur een bijna volledig opgeladen toestel.

Het nadeel is wel dat het accu-icoontje niet even consistent werkt. Zo zit je 's ochtends binnen een uur rond de 80%, kun je vervolgens de hele dag met het toestel doen tot de 20%, en knallen die laatste procenten er ook in een uurtje doorheen. Daar moet je even aan wennen, want "nog 15%" betekent op de OnePlus One dat je nu toch wel een stopcontact moet zoeken.

Strakke plaatjes met snelle camera

De camera maakt prima foto's, door zijn resolutie van 13 megapixels en een maximale scherptediepte van f/2.0. De foto's bieden voldoende detail en het toestel kiest zelf meestal voor de juist witbalans, al moet je daarvoor soms wel je focus handmatig scherpstellen. Wel is er op donkere foto's af en toe wat ruis te zien, maar dat is nergens heel storend. Het valt op dat de camera vooral snel is, want hij maakt eigenlijk direct de juiste plaatjes zonder zich te hoeven scherpstellen.

©CIDimport

Ook wat video's betreft kun je met de OnePlus One vooruit: het toestel schiet makkelijk 4K-beelden in heldere kwaliteit. Ook zit er in de video-functie een slow-motion-optie en kun je sinds de laatste update ook timelapses maken. Bovendien kun je met de nieuwste update van het toestel ook foto's in hun RAW-bestand opslaan, wat de OnePlus One voor veel semi-serieuze fotografen een aantrekkelijk apparaat maakt.

De One maakt gebruik van een eigen camera-app die door de ontwikkelaars van Cyanogenmod zelf ontworpen is. Die app biedt veel opties om dingen aan te passen, zoals een oneindige scherptediepte of de ISO-waarde. Ook kun je direct vanuit de viewfinder filters over je foto's zetten door simpelweg door het scherm te vegen, maar in de praktijk betekent dat dat je veel foto's per ongeluk met het "Aqua-filter" maakt - de eerste filter die je per ongeluk aanzet.

©CIDimport

Ook over de camera aan de voorkant hebben we niets te klagen. De 5 megapixels zijn meer dan genoeg om te videobellen en uiteraard om selfies te maken. Bovendien vangt de voorcamera veel licht op waardoor ook die erg goed is.

Razendsnelle processor

De OnePlus One heeft een Snapdragon 801-processor van niet minder dan 2,5 GH. De telefoon is razendsnel, niet alleen dankzij de quadcore-processor (die ook in telefoons als LG G3 zit, maar ook doordat de telefoon draait op Cyanogenmod, de door ontwikkelaars gebouwde gratis mod voor Android-telefoons. Cyanogenmod is erg licht en heeft geen overbodige software die het toestel alleen maar trager maakt.

Naast de snelle processor heeft de OnePlus One ook een groot werkgeheugen van 3GB. Dat merk je meteen als je, zoals wij, graag veel apps na elkaar opent, gaat multitasken, of wanneer je veel tabs in je browser open hebt staan.

In de anderhalve maand dat we rondlopen met de OnePlus One zijn de keren dat de telefoon een klein beetje haperde op één hand te tellen. Zelfs met de zwaarste applicaties en moeilijkste processen heeft de One geen moment moeilijk gedaan en speelt hij alles naadloos af. In de praktijk heb je dat niet eens zo door, omdat het toestel nou eenmaal altijd werkt, maar elke keer als we daarna een andere Android-smartphone gebruikten viel de lag in die toestellen meteen op. Met de OnePlus One erger je je eigenlijk nooit.

Besturingssysteem

De OnePlus One draait op de nieuwste versie van Android, 4.4.4. Het toestel heeft de nieuwste versie van Cyanogenmod als basis, wat betekent dat je niet de vervelende skin krijgt die veel grote fabrikanten als Samsung op hun Galaxy-toestellen meeleveren.

Cyanogenmod is een speciale launcher voor Android die door hobbyisten is ontwikkeld, en niet door fabrikanten. Dat betekent dat iedereen met het besturingssysteem aan de slag kan. Het voordeel daarvan is dat je een besturingssysteem krijgt zonder overbodige apps, geen "speciale functies" en geen flauwekul waar je eigenlijk niet op hoeft te wachten, maar je kunt het besturingssysteem helemaal aanpassen aan je eigen wensen.

Het nadeel is wel dat gebruikers van Cyanogenmod afhankelijk zijn van de grillen van de ontwikkelaars. Als de community op een dag stopt met het ontwikkelen voor de telefoon, hoef je geen grote updates meer te verwachten. Voorlopig lijkt dat echter niet het geval omdat de One een redelijk populaire telefoon is.

Cyanogenmod op de OnePlus One zit tjokvol met opties. Zowat iedere pixel van de telefoon is te tweaken, ieder menu is aan te passen op kleur, lettertype en grootte, waardoor je de One helemaal jouw telefoon kunt maken, en dat is erg prettig.

Nadeel: Niet overal 4G

Het grootste nadeel van de OnePlus One is dat je er (nog) niet overal mee op 4G kunt. Dat komt omdat providers 4G aanbieden in verschillende frequenties, 800 MHz en 1,800 MHz. Onder andere KPN en Vodafone maken gebruik van die eerste, maar de OnePlus One ondersteunt die frequentie niet. Alleen T-Mobile maakt gebruik van de 1,800 MHz-frequentie, maar dat netwerk is nog niet landelijk dekkend.

Er zijn wel plannen om de opvolger van 4G (4G+) op de hogere en snellere frequentie te laten lopen, maar het is maar de vraag wanneer daarvoor een landelijk dekkend netwerk is bij de grote providers. Dat duurt op z'n vroegst nog een jaar, dus zul je voor jezelf moeten uitmaken hoeveel waarde je hecht aan 4G-internet. Als het je niet uitmaakt en je met 3G ook prima uit de voeten kan, heb je niets te klagen. Maar wees ervan bewust dat je 4G niet overal zult halen.
 

Scherm5,5 inch/14 cmBesturingssysteemCyanogen 11S (Android 4.4.4)Resolutie1920 x 1080 full HD Gorilla Glass 

Kijkhoek 178 graden

Processor

Qualcomm Snapdragon 801

 2,5 GHz quadcoreWerkgeheugen3GB DDR, 1866MHzIntern geheugen16 GB 64GBVerbindingen4G op 1800 MHz Bluetooth 4.0 NFC & GPS WiFi 2.4/5GHz 802.11 b/g/n/acCameraSony Exmor IMX214 13 megapixel met f/2.0 scherptediepte 5 megapixel voorcameraBatterij3100 mAh  Prijs€ 269 (16 GB) € 299 (64 GB)

Conclusie: Koop dit apparaat!

De OnePlus One is qua prijs-kwaliteitsverhouding de allerbeste smartphone die je op dit moment kunt kopen. Dat zeggen we niet lichtzinnig; als je de OnePlus One kúnt kopen, doe dat dan. De schaarste is het grootste obstakel om het toestel te kopen, maar buiten is er geen enkel aspect van de OnePlus One dat niet boven het gemiddelde ligt. En als je daar dan ook nog eens de prijs van € 269,- optelt (of € 299,- voor de 64GB-versie), dan moet je dit apparaat gewoon hebben.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.