Je hebt een flink getraind oog nodig om de nieuwe iPhone 15 Pro van de 14 Pro van vorig jaar te onderscheiden. Vooruit, Apples nieuwe smartphone heeft een paar leuke verbeteringen, maar die zitten 'm vooral in de details, met als grootste vernieuwing een extra knop op je telefoon.

Al jarenlang maakt Apple een onderscheid in zijn nieuwe telefoons. Naast een basismodel brengt de techreus ook een Pro-variant uit, waarin traditiegetrouw de écht grote vernieuwingen zitten. Dat is ook dit jaar geen uitzondering: de iPhone 15 Pro heeft een snellere chip, meer cameralenzen en een paar andere upgrades die je niet vindt in de instapvarianten.

Usb-c in de iPhone 15 Pro

De meest noemenswaardige vernieuwing delen de iPhone 15 en 15 Pro wel met elkaar: beide toestellen zijn voortaan voorzien van een usb-c-poort. Dat betekent dat je de iPhone voortaan kunt opladen met dezelfde kabel die je voor een iPad of laptop gebruikt – en je dus minder kabelwirwar mee op reis hoeft te nemen. 

Usb-c-accessoires werken daardoor ook moeiteloos met de nieuwe iPhones. Zo kun je nu dus externe harde schijven direct op je telefoon aansluiten, wat handig is voor bijvoorbeeld videomakers die op hoge resolutie veel beeld willen schieten.

Usb-c- op de Pro-telefoons werken volgens het usb-3-protocol, dat hogere datasnelheden mogelijk maakt. In de praktijk zet je bestanden twintig keer sneller over naar een externe schijf of laptop. Daar moet je dan wel weer de juiste kabel voor in huis hebben, want Apple levert standaard een usb2-kabel bij de iPhones. Toch een klein gemis.

De slimme actieknop kan slimmer

De aloude volumeschakelaar aan de zijkant van de telefoon is vervangen door een actieknop. Die doet in eerste instantie hetzelfde: houd hem ingedrukt en het volume van de telefoon wordt in- of uitgeschakeld. Maar je kunt hem vanuit de instellingen van iOS ook aan andere functies koppelen, zoals het inschakelen van een Focus-modus of het starten van de Dictafoon-app. 

Ook kun je de toets verbinden met Apples eigen Opdrachten-app. Dat maakt hem in theorie heel flexibel: door apps te koppelen en zelf scripts te schrijven, kun je allerlei snelle handelingen mogelijk maken. Wij koppelden bijvoorbeeld een snelkoppeling naar ChatGPT, zodat we de kunstmatige intelligentie snel vragen konden stellen.

Toch missen we nog wat zaken bij deze nieuwe actieknop. Je kunt er op dit moment bijvoorbeeld maar één handeling aan koppelen. Dubbelklikken om iets anders te doen zit er niet in, en je kunt de functie ervan ook niet aanpassen als je bijvoorbeeld een Focus-modus inschakelt. Je kunt er maar één ding mee, en de functie aanpassen is relatief veel gedoe.

Een iPhone van titanium

De iPhone 15 Pro is dit jaar niet gemaakt van aluminium of roestvrijstaal, maar bestaat gedeeltelijk uit titanium. Dat maakt de telefoon iets lichter dan zijn voorganger (zo'n 10 procent). Een klein percentage, maar in de praktijk voelt het significant. De iPhone 15 Pro Max voelt in de hand ongeveer net zo zwaar aan als de kleinere iPhone 14 Pro die we daarvoor gebruikten.

Titanium is stevig, maar tegelijkertijd ook een zachter metaal. De kans op krassen is daardoor wel iets groter dan bij de iPhone Pro's van voorgaande jaren. Daarnaast wordt het metaal niet geanodiseerd, waardoor diepe krassen op bijvoorbeeld een zwarte iPhone 15 Pro extra opvallen: de oorspronkelijke kleur van het materiaal kan dan opeens naar boven springen.

Wellicht is dat de reden dat Apple toestellen ook in een 'natuurlijke kleur' verkoopt: deze variant heeft eveneens een geborstelde rand, maar dan in de kleur van het materiaal.

Verder zoomen, slimmere portretten

Op cameragebied heeft de iPhone dit jaar geen grensverleggende veranderingen meegekregen. Wederom wordt een 48megapixel-camera als hoofdcamera ingezet. Formeel met een nieuwe sensor, maar in de praktijk hebben we geen echte verschillen kunnen ontdekken. Wel kun je nu de focaallengte van de lenzen instellen, zodat een beeld iets meer kan worden ingezoomd zonder dat het afbreuk doet aan de resolutie. In de praktijk geeft het meer zoomopties naar de reguliere knoppen die tussen lenzen wisselen.

Op de iPhone 15 Pro Max kun je tot maar liefst vijf keer zoomen dankzij een speciaal periscoopsysteem in de telelens. Dat is alsnog minder ver dan wat sommige Samsung-telefoons kunnen, die tot wel tien keer optisch kunnen zoomen, maar het beeld bij Apple lijkt wel stabieler en lichter. 

Daarnaast heeft de iPhone 15 Pro dezelfde verbeteringen voor de portretcamera die je ook in de gewone iPhone 15 vindt. Detecteert de camera een persoon of dier in het beeld, dan wordt automatisch diepte-informatie vastgelegd, zodat er later een portret met onscherpe achtergrond van kan worden gemaakt. Je kunt bij het bewerken ook de focus op het onderwerp veranderen. 

Een gaming-chip in de iPhone 15 Pro

De iPhone 15 Pro en Pro Max hebben voor het eerst een processor met een 'Pro'-noemer in de naam: de A17 Pro. Daarmee lijkt Apple te beloven dat deze chip in staat is tot serieuzere prestaties, waarbij de nadruk vooral ligt op ray-tracing. Deze techniek wordt door moderne spelcomputers gebruikt voor zeer realistische lichteffecten in games.

We konden alvast de iPhone-versie van de consolegame Resident Evil Village proberen en dat zag er indrukwekkend uit. Het is alsof je een gameconsole in je broekzak hebt zitten, al is een extra controller wel handig om alles goed te besturen. Dankzij de usb-c-poort is het sowieso eenvoudig om een monitor of tv aan de iPhone te koppelen.

Diezelfde chip lijkt op het moment wel met problemen te kampen: klanten melden dat hun telefoon buitengewoon warm kan worden. Dat zou vooral liggen aan de koeling er omheen, want door de aluminium behuizing wordt de warmte niet goed afgevangen. We hebben daar bij onze tests zelf overigens niet heel veel van gemerkt, dus dit probleem lijkt wisselend te spelen.

Meer accu in een Pro Max

Qua batterij doen beide iPhones het prima: bij onze tests haalden we de Pro Max 's avonds van de lader en hadden we rond het einde van de dag nog ruim twintig procent tot onze beschikking. Bij gamen of gps-intensieve activiteiten liep hij wat sneller leeg, maar we hoefden hem eigenlijk nooit tussentijds op te laden.

Volgens Apple is de kleinere Pro iets langer op een dag te gebruiken en dat zien we ook terug in een snelle batterijtest. Al zien we ook daarbij geen reden dat hij het niet een dag zal volhouden.

In de details

Een actieknop, een lichtere behuizing, ray-tracing en usb-c 3: het zijn vernieuwingen die de iPhone 15 Pro weer iets beter maken, maar het zijn ook geen zaken om écht over naar huis te schrijven. 

Wie al jarenlang wacht op een nieuwe iPhone kan prima overstag naar deze, maar heb je nog een iPhone 12 of nieuwer? Dan is het ook niet een gek idee om nog een jaartje te wachten. Of om te gaan voor het basismodel van de iPhone 15, die met zijn lagere prijs en Pro-functies uit de 14-reeks ook hartstikke oké is.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!

Ben je op zoek naar een nieuwe televisie? Grote kans dat de afkortingen je om de oren vliegen. 4K, OLED, QLED... en dan ook nog die eindeloze lijst aan HDR-formaten. Vandaag zoomen we in op een specifieke term die je vaak op de doos ziet staan, vooral bij televisies van Samsung, Panasonic en Philips: HDR10+. Is het een marketingkreet of zie je het echt?

Het is een bekend scenario: je staat in de elektronicawinkel of scrolt door een webshop, en de specificatielijst van je droomtelevisie lijkt wel een geheimtaal. Fabrikanten beloven gouden bergen met termen die indrukwekkend klinken, maar waarvan de betekenis vaak vaag blijft. Toch is het zonde om deze termen zomaar te negeren, want achter die cryptische afkortingen gaan technieken schuil die je filmavond aanzienlijk kunnen upgraden. Het gaat tegenwoordig namelijk niet meer alleen om hoeveel pixels je scherm heeft, maar vooral om de kwaliteit van die pixels. Om te begrijpen waarom die plus in de naam HDR10+ zo belangrijk is, moeten we terug naar de basis.

Eerst even terug: Wat is HDR ook alweer?

HDR staat voor High Dynamic Range. Simpel gezegd zorgt deze techniek ervoor dat de beelden op je tv een groter contrast en meer kleuren hebben. Het zwart is dieper zwart en de felle lichten, zoals een explosie of de zon, knállen echt van je scherm zonder dat de rest van het beeld flets wordt. De standaardvorm hiervan heet HDR10. Dit is de basislaag die bijna elke moderne 4K-televisie ondersteunt. Maar HDR10 heeft één beperking: hij bepaalt aan het begin van de film de instellingen voor helderheid en contrast, en houdt die vervolgens de hele film vast.

©ER | ID.nl

De plus maakt het dynamisch

Hier komt HDR10+ om de hoek kijken. Die plus staat eigenlijk voor dynamische metadata. In plaats van één instelling voor de hele film, stuurt HDR10+ extra informatie mee naar je tv. Hierdoor kan de televisie het beeld scène voor scène of zelfs frame voor frame aanpassen. Zie het als een lichttechnicus die continu aan de knoppen draait om te zorgen dat elk specifiek shot er perfect uitziet, in plaats van dat hij het licht aan het begin instelt en daarna rustig koffie gaat drinken.

Wanneer zie je het verschil echt?

Klinkt goed op papier, maar merk je dit in de praktijk? Het antwoord is ja, vooral in films met veel wisselingen tussen licht en donker. Stel, je kijkt een film die begint met een scène in een zonovergoten woestijn, gevolgd door een scène in een pikdonkere grot. Bij standaard HDR10 stelt de tv zich in op het gemiddelde van de hele film. Omdat die woestijn zo fel is, kan de grot-scène er daarna wat te donker of dichtgelopen uitzien, waardoor details in de schaduw wegvallen.

Bij HDR10+ krijgt je tv, zodra de camera de grot in gaat, een seintje dat het donker wordt en het contrast moet worden aangepast. Hierdoor zie je opeens wél de details op de rotswanden en de texturen in de schaduw, terwijl de felle scènes nog steeds spathelder blijven. Kortom, HDR10+ haalt meer detail uit zowel de donkerste schaduwen als de felste hooglichten, precies op het moment dat het nodig is.

©Gorodenkoff - stock.adobe.com

Wat heb je nodig?

Om van HDR10+ te genieten, moeten alle schakels in de ketting kloppen. Allereerst heb je een geschikte televisie nodig. Vooral Samsung is de grote aanjager van HDR10+, maar ook merken als Panasonic, Philips en TCL ondersteunen het vaak. Let er wel op dat LG en Sony meestal kiezen voor de concurrent Dolby Vision.

Daarnaast moet de content (de film of serie die je kijkt) in HDR10+ geschoten zijn. Amazon Prime Video is de grootste aanbieder van HDR10+-materiaal op streaming-gebied, maar ook Apple TV+ en Google Play Movies bieden het aan. Netflix gebruikt helaas voornamelijk concurrent Dolby Vision. Tot slot ondersteunen veel 4K Ultra-HD Blu-rays het formaat ook als je liever fysieke schijfjes kijkt.

Direct aanschaffen dan maar...?

Is HDR10+ een reden om je huidige tv direct bij het grofvuil te zetten? Nee, dat niet. Maar sta je op het punt een nieuwe tv te kopen, bijvoorbeeld een Samsung, dan is het wel een hele fijne bonus. Het zorgt ervoor dat je films en series ziet zoals de regisseur ze bedoeld heeft: levendig, contrastrijk en vol detail. En ze hoeven tegenwoordig al helemaal niet meer de wereld te kosten.