Je hebt een flink getraind oog nodig om de nieuwe iPhone 15 Pro van de 14 Pro van vorig jaar te onderscheiden. Vooruit, Apples nieuwe smartphone heeft een paar leuke verbeteringen, maar die zitten 'm vooral in de details, met als grootste vernieuwing een extra knop op je telefoon.

Al jarenlang maakt Apple een onderscheid in zijn nieuwe telefoons. Naast een basismodel brengt de techreus ook een Pro-variant uit, waarin traditiegetrouw de écht grote vernieuwingen zitten. Dat is ook dit jaar geen uitzondering: de iPhone 15 Pro heeft een snellere chip, meer cameralenzen en een paar andere upgrades die je niet vindt in de instapvarianten.

Usb-c in de iPhone 15 Pro

De meest noemenswaardige vernieuwing delen de iPhone 15 en 15 Pro wel met elkaar: beide toestellen zijn voortaan voorzien van een usb-c-poort. Dat betekent dat je de iPhone voortaan kunt opladen met dezelfde kabel die je voor een iPad of laptop gebruikt – en je dus minder kabelwirwar mee op reis hoeft te nemen. 

Usb-c-accessoires werken daardoor ook moeiteloos met de nieuwe iPhones. Zo kun je nu dus externe harde schijven direct op je telefoon aansluiten, wat handig is voor bijvoorbeeld videomakers die op hoge resolutie veel beeld willen schieten.

Usb-c- op de Pro-telefoons werken volgens het usb-3-protocol, dat hogere datasnelheden mogelijk maakt. In de praktijk zet je bestanden twintig keer sneller over naar een externe schijf of laptop. Daar moet je dan wel weer de juiste kabel voor in huis hebben, want Apple levert standaard een usb2-kabel bij de iPhones. Toch een klein gemis.

De slimme actieknop kan slimmer

De aloude volumeschakelaar aan de zijkant van de telefoon is vervangen door een actieknop. Die doet in eerste instantie hetzelfde: houd hem ingedrukt en het volume van de telefoon wordt in- of uitgeschakeld. Maar je kunt hem vanuit de instellingen van iOS ook aan andere functies koppelen, zoals het inschakelen van een Focus-modus of het starten van de Dictafoon-app. 

Ook kun je de toets verbinden met Apples eigen Opdrachten-app. Dat maakt hem in theorie heel flexibel: door apps te koppelen en zelf scripts te schrijven, kun je allerlei snelle handelingen mogelijk maken. Wij koppelden bijvoorbeeld een snelkoppeling naar ChatGPT, zodat we de kunstmatige intelligentie snel vragen konden stellen.

Toch missen we nog wat zaken bij deze nieuwe actieknop. Je kunt er op dit moment bijvoorbeeld maar één handeling aan koppelen. Dubbelklikken om iets anders te doen zit er niet in, en je kunt de functie ervan ook niet aanpassen als je bijvoorbeeld een Focus-modus inschakelt. Je kunt er maar één ding mee, en de functie aanpassen is relatief veel gedoe.

Een iPhone van titanium

De iPhone 15 Pro is dit jaar niet gemaakt van aluminium of roestvrijstaal, maar bestaat gedeeltelijk uit titanium. Dat maakt de telefoon iets lichter dan zijn voorganger (zo'n 10 procent). Een klein percentage, maar in de praktijk voelt het significant. De iPhone 15 Pro Max voelt in de hand ongeveer net zo zwaar aan als de kleinere iPhone 14 Pro die we daarvoor gebruikten.

Titanium is stevig, maar tegelijkertijd ook een zachter metaal. De kans op krassen is daardoor wel iets groter dan bij de iPhone Pro's van voorgaande jaren. Daarnaast wordt het metaal niet geanodiseerd, waardoor diepe krassen op bijvoorbeeld een zwarte iPhone 15 Pro extra opvallen: de oorspronkelijke kleur van het materiaal kan dan opeens naar boven springen.

Wellicht is dat de reden dat Apple toestellen ook in een 'natuurlijke kleur' verkoopt: deze variant heeft eveneens een geborstelde rand, maar dan in de kleur van het materiaal.

Verder zoomen, slimmere portretten

Op cameragebied heeft de iPhone dit jaar geen grensverleggende veranderingen meegekregen. Wederom wordt een 48megapixel-camera als hoofdcamera ingezet. Formeel met een nieuwe sensor, maar in de praktijk hebben we geen echte verschillen kunnen ontdekken. Wel kun je nu de focaallengte van de lenzen instellen, zodat een beeld iets meer kan worden ingezoomd zonder dat het afbreuk doet aan de resolutie. In de praktijk geeft het meer zoomopties naar de reguliere knoppen die tussen lenzen wisselen.

Op de iPhone 15 Pro Max kun je tot maar liefst vijf keer zoomen dankzij een speciaal periscoopsysteem in de telelens. Dat is alsnog minder ver dan wat sommige Samsung-telefoons kunnen, die tot wel tien keer optisch kunnen zoomen, maar het beeld bij Apple lijkt wel stabieler en lichter. 

Daarnaast heeft de iPhone 15 Pro dezelfde verbeteringen voor de portretcamera die je ook in de gewone iPhone 15 vindt. Detecteert de camera een persoon of dier in het beeld, dan wordt automatisch diepte-informatie vastgelegd, zodat er later een portret met onscherpe achtergrond van kan worden gemaakt. Je kunt bij het bewerken ook de focus op het onderwerp veranderen. 

Een gaming-chip in de iPhone 15 Pro

De iPhone 15 Pro en Pro Max hebben voor het eerst een processor met een 'Pro'-noemer in de naam: de A17 Pro. Daarmee lijkt Apple te beloven dat deze chip in staat is tot serieuzere prestaties, waarbij de nadruk vooral ligt op ray-tracing. Deze techniek wordt door moderne spelcomputers gebruikt voor zeer realistische lichteffecten in games.

We konden alvast de iPhone-versie van de consolegame Resident Evil Village proberen en dat zag er indrukwekkend uit. Het is alsof je een gameconsole in je broekzak hebt zitten, al is een extra controller wel handig om alles goed te besturen. Dankzij de usb-c-poort is het sowieso eenvoudig om een monitor of tv aan de iPhone te koppelen.

Diezelfde chip lijkt op het moment wel met problemen te kampen: klanten melden dat hun telefoon buitengewoon warm kan worden. Dat zou vooral liggen aan de koeling er omheen, want door de aluminium behuizing wordt de warmte niet goed afgevangen. We hebben daar bij onze tests zelf overigens niet heel veel van gemerkt, dus dit probleem lijkt wisselend te spelen.

Meer accu in een Pro Max

Qua batterij doen beide iPhones het prima: bij onze tests haalden we de Pro Max 's avonds van de lader en hadden we rond het einde van de dag nog ruim twintig procent tot onze beschikking. Bij gamen of gps-intensieve activiteiten liep hij wat sneller leeg, maar we hoefden hem eigenlijk nooit tussentijds op te laden.

Volgens Apple is de kleinere Pro iets langer op een dag te gebruiken en dat zien we ook terug in een snelle batterijtest. Al zien we ook daarbij geen reden dat hij het niet een dag zal volhouden.

In de details

Een actieknop, een lichtere behuizing, ray-tracing en usb-c 3: het zijn vernieuwingen die de iPhone 15 Pro weer iets beter maken, maar het zijn ook geen zaken om écht over naar huis te schrijven. 

Wie al jarenlang wacht op een nieuwe iPhone kan prima overstag naar deze, maar heb je nog een iPhone 12 of nieuwer? Dan is het ook niet een gek idee om nog een jaartje te wachten. Of om te gaan voor het basismodel van de iPhone 15, die met zijn lagere prijs en Pro-functies uit de 14-reeks ook hartstikke oké is.

De OLED C-reeks van LG is inmiddels bijna een icoon. Het model situeert zich in de line-up net onder het topmodel, maar biedt nog steeds topprestaties voor games, films en sport. De C5 vertoont echter bijzonder veel gelijkenissen met de C4. Heeft deze LG C5 dan wel iets extra's te bieden?

8

Uitstekend

Samenvatting

De LG OLED65C5 bouwt voort op de C4 met hetzelfde design, betere piekhelderheid en uitstekende kalibratie. De tv biedt sterke gamefeatures, prima beeldverwerking en Dolby Atmos-audio, maar mist DTS. WebOS 25 is snel en uitgebreid, al bevat het storende reclame. Dankzij de goede prestaties, breed app-aanbod en vijf jaar updates blijft de C5 een goede keuze.

Plus- en minpunten

• Uitstekende piekhelderheid
• Prachtige HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
• Goede kijkhoek en anti-reflectie
• Zeer goede gamer-ondersteuning, met vier HDMI 2.1-poorten

• Niet content-gerelateerd advertenties op het Home-scherm
• Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
• Dynamische tonemapping maakt het beeld te helder

LG heeft voor de C5 heeft het ontwerp van de C4 overgenomen, maar daar hebben we geen bezwaar tegen; het is mooi en stijlvol. Het scherm heeft een dunne, metalen rand en aan de achterzijde zit de behuizing relatief diep achter het scherm. De structuur op de rug doet nog steeds aan stof of leder denken, alleen is deze nu grijs-zwart in plaats van bruin. Zonder voet is deze televisie 45mm diep, dus als hij aan de muur zou hangen ziet hij er fraai uit. Kies je voor een opstelling op tv-meubel, dan staat hij op een centrale voet. Veel ruimte onder het scherm heb je dan niet, de soundbar kan idealiter maar 5,5cm hoog zijn.

Aansluitingen

De C-reeks is al jaar en dag bijzonder goed uitgerust en zeker voor gamers heeft deze televisie flink wat te bieden. De vier HDMI-poorten ondersteunen allemaal de maximale 48Gbps bandbreedte van HDMI 2.1, en leveren ook ALLM, 4K144 (voor pc, gameconsoles zijn zelf beperkt tot 4K120) en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken. Met andere woorden: geen probleem om zowel een soundbar als meerdere high-end gamebronnen aan te sluiten. Dankzij de erg lage input-lag, 10,8ms voor 4K60 en 5,9ms voor 2K120, is een responsieve game-ervaring gegarandeerd. Er is een IR-blaster poort voorzien om tv's die uit het zicht staan te besturen met de LG-afstandsbediening, maar de IR-blaster zelf zit niet in de doos. De C5 ondersteunt WiFi 6 (802.11ax), terwijl op de C4 nog WiFi 5 werd toegepast. De WiSA-ondersteuning (Wireless Speaker and Audio Association) is geschrapt, maar dat is geen enorm verlies. Alle aansluitingen wijzen naar opzij zodat ze wandmontage niet storen. 

Premium piekhelderheid

Het nieuwe, helderste paneel blijft voorbehouden voor de G5, de C5 is nog steeds voorzien van een OLED evo paneel met Brightness Booster. LG vermeldt officieel geen verbetering, maar we meten een iets hogere piekhelderheid op het 10%-venster, die bedraagt nu 1214 nits. Op de C4 was dat nog 1060 nits. Het volledig wit beeld haalt 195 nits, dat is onveranderd, net als het kleurbereik dat nu 98,7% P3 haalt. Toch moet je van die 20% verbetering op het kleinere testvenster geen grote impact verwachten. De C5 staat daarmee wel in de top van het helderheidsklassement in zijn categorie, hij moet enkel de Samsung S90F voorlaten. En uiteraard mag je rekenen op een prima kijkhoek, en redelijke anti-reflectie. Ons testexemplaar had ook een goede uniformiteit.

We schakelen naar de Filmmaker Mode om de kalibratie te beoordelen, en die blijkt al snel bijzonder goed te zijn. De SDR-weergave is uitstekend, met goed schaduwdetail, accurate kleuren en natuurlijke huidtinten. In HDR ondersteunt de LG naast HDR10 en HLG ook Dolby Vision, en die laatste beelden zijn fantastisch. Maar ook met standaard HDR10 is het resultaat bijzonder knap. De kalibratie is ook hier uitstekend, met zeer mooie kleuren en goede witnuances. In de donkerste scènes is hij iets te donker, waardoor er nuance kan ontbreken. Gelukkig kun je dat met de ‘Dark Detail’-instelling verbeteren. De optionele dynamische tonemapping voor HDR10 lieten we uitgeschakeld staan. Deze maakt het beeld helderder en dat is niet goed voor de contrastperceptie. 

Goede beeldverwerking

Met zoveel verschillende contentformaten is goede beeldverwerking erg belangrijk om elke bron optimaal weer te geven. De Alpha 9 Gen 8-processor krijgt deze taak goed voor elkaar. De ruisonderdrukking en upscaling zorgen voor mooie, scherpe beelden, zelfs als je vertrekt van relatief lage kwaliteit als dvd. De beste resultaten krijg je weliswaar als er van HD-beelden wordt uitgegaan. Voor live tv-beelden (1080i) is deinterlacing een noodzakelijke stap. Op een van onze testpatronen zagen we iets meer karteling dan gebruikelijk op een bijna horizontale lijn, maar in echte content lijkt het gelukkig toch een zeldzaam probleem. Zijn er kleurstroken zichtbaar in zachte kleurgradiënten, dan kan je die met de optie 'Vloeiende gradatie' in de laagste stand vrij goed wegwerken.

Op de G5 ging het daar soms mis, maar dat probleem zagen we hier niet. In heel lastige donkere scènes kan die strookvorming wel zichtbaar blijven. De bewegingsscherpte is uitstekend, OLED-panelen scoren hier dankzij hun snelle responstijd altijd goed. Het is een prima troef voor sport en games. Het nadeel is wel dat de typische 24fps judder in films beter zichtbaar is. Je kan Trumotion gebruiken om dat weg te werken, al blijft het een kwestie van persoonlijke smaak. In de ‘Vloeiend’ stand elimineert dat bijna alle gestotter maar zijn er mogelijk wel beeldfouten zichtbaar tegen complexe achtergronden. Beweegt de camera erg snel, dan laat de processor gemakkelijker steken vallen en stottert het beeld nog steeds. 

Dolby Atmos, maar geen DTS meer

De 2.2-kanaals 40W audioconfiguratie is overgenomen van de C4, met een belangrijk verschil. De tv ondersteunt nog steeds Dolby Atmos, maar geen DTS meer. Dat zagen we ook al op de G5. Streamingdiensten gebruiken bijna altijd Dolby Atmos, het zijn vooral de eigenaars van een eigen (Ultra HD) Blu-ray-collectie die DTS zullen missen. Heb je een externe audio-oplossing, weet dan dat ook pass-through van DTS via eARC/ARC onmogelijk is.

Je moet je speler aansluiten op bijvoorbeeld je soundbar, en het beeldsignaal doorgeven aan de tv. De C5 heeft een rijke klank met mooie balans, en is goed genoeg om van zowel film als muziek te genieten. Er is redelijk wat bas te horen, dat ondersteunt de filmervaring goed. Hoogte-effecten ontbreken wel, maar je krijgt wel wat surroundgevoel. Experimenteer met de standaard-, muziek- of bioscooppreset afhankelijk van wat je kijkt of luistert, maar blijf weg van de AI Sound-modus die veel te scherp klinkt.

WebOS 25 en een nieuwe afstandsbediening

Een negatieve trend die we merken is de opkomst van niet-content gerelateerde reclame in smart-tv's. En helaas speelt LG webOS daar duidelijk op in. Zowel op het Home-scherm als in de screensaver, als in bepaalde banners verderop tussen de aanbevelingen kun je reclame tegenkomen. Wil je dat uitschakelen, lees dan in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

Afgezien van dat minpunt heeft webOS heel wat te bieden. Het app-aanbod is erg uitgebreid, en de tv ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2. Quick Cards op het Home-scherm groeperen bepaalde functies, en er is een rij met favoriete apps. Beide kan je customiseren door items die je niet interesseren te verbergen (of volledig te verwijderen). In dit overzichtsartikel (weliswaar nog van webOS23) vind je alle info over webOS. Dankzij vijf jaar gegarandeerde upgrades aan de nieuwste versie, blijft het smart-tv-systeem up-to-date.

De afstandsbediening is na vele jaren volledig vernieuwd. De aanwijsfunctie is gebleven, maar de vorm en lay-out zijn volledig aangepast. LG kiest net als veel andere fabrikanten voor een eenvoudigere afstandsbediening. De afgeronde vorm heeft nu plaats gemaakt voor een meer klassieke rechthoekig remote. Daarnaast is het cijferblok verdwenen en is er gekozen voor kanteltoetsen voor volume en kanaal. Op zich niets mis mee, maar er is ook een aantal twijfelachtige keuzes gemaakt. Zo is de ingangentoets vervangen door de Thuis Hub, al kan je de ingangen wel nog bereiken door lang op die toets te duwen. De mute-toets is weg, het geluid uitzetten doe je nu door de volumeknop naar beneden gedrukt te houden. Dat is echt onhandig. De microfoon is nu gelabeled als AI, totaal overbodig. En tot slot, de meeste toetsen vereisen te veel druk om ze in te drukken. Zeker bij de ok-toets die ook een scrollwiel is, leidt dat wel eens tot foute aanslagen. 

Conclusie

De LG OLED65C5 bevestigt andermaal zijn plaats als een uitstekende keuze in de subtop van OLED-tv’s. De gelijkenissen met de C4 zijn aanzienlijk, en dat toestel blijft zeker ook een goede keuze. Als we de C5 een minpunt zouden moeten geven, dan is dat het overmatig gebruik van niet-content gerelateerde reclame binnen webOS. Dat is onaanvaardbaar, maar gelukkig kun je het wel uitschakelen. Het verlies van DTS-ondersteuning en het uitblijven van HDR10+ rekenen we veel minder zwaar aan. De C5 levert prachtige prestaties voor film en sport, en is rijkelijk uitgerust voor gamers. De uitstekende kalibratie brengt topbeelden binnen handbereik. WebOS biedt vijf jaar updates, heeft een ruim app-aanbod en ondersteunt Google Cast en Apple Airplay2.

Black Friday bij Bemmel & Kroon betekent spectaculaire kortingen op topmerken. Ontdek de scherp geprijsde Liebherr-koelkasten en vriezers en profiteer tijdelijk van 10 procent extra korting op geselecteerde modellen.

Partnerbijdrage - in samenwerking met Bemmel & Kroon

Black Friday is hét moment om je keuken of bijkeuken een upgrade te geven. En waar kun je beter terecht dan bij Bemmel & Kroon, dé specialist in keuken- en witgoedapparatuur? Dit jaar pakken ze groots uit met een reeks aantrekkelijke aanbiedingen op koel- en vriesapparaten van Liebherr. Dat merk staat bekend om zijn Duitse degelijkheid, energiezuinige prestaties en slimme technologieën.

Of je nu op zoek bent naar een compacte vriezer, een ruime koel-vriescombinatie of een model met de nieuwste snufjes: Bemmel & Kroon heeft voor ieder wat wils. We lichten drie populaire Liebherr-modellen uit die nu extra scherp geprijsd zijn.

©Liebherr

Compact, krachtig en zuinig: Liebherr FCI 1624-20

Wil je gewoon een betrouwbare vriezer die doet wat hij moet doen, zonder poespas? Dan is de Liebherr FCI 1624-20 een uitstekende keuze. Dit vrijstaande model combineert een overzichtelijke indeling met een strak design en een verrassend stille werking. Ideaal voor in de bijkeuken, kelder of schuur, waar je graag wat extra ruimte hebt voor diepvriesproducten.

Liebherr staat bekend om zijn energiezuinige technologie, en ook dit model is ontworpen met efficiëntie in gedachten. Dankzij de NoFrost-techniek hoef je bovendien nooit meer te ontdooien; wel zo prettig. Tijdens Black Friday scoor je dit model bij Bemmel & Kroon met extra voordeel, en kun je rekenen op snelle levering én uitstekende service.

Meer info: Liebherr FCI 1624-20 bij Bemmel & Kroon

©Liebherr

Ruimte voor alles – Liebherr FNB 465I-22

Heb je een groter huishouden of gewoon altijd een goedgevulde vriezer? Dan is de Liebherr FNB 465I-22 jouw nieuwe beste vriend. Met zijn royale inhoud en doordachte indeling heb je altijd plek voor al je maaltijden, ijsjes en voorraadproducten. Dankzij de NoFrost-functie hoef je daarnaast nooit meer te schrapen of te ontdooien, en met het strakke bedieningsdisplay houd je alles perfect onder controle.

Wat dit model extra aantrekkelijk maakt, is zijn stille werking en luxe afwerking – precies wat je mag verwachten van Liebherr. De FNB 465I-22 is gebouwd voor jarenlang gebruik, en met de extra korting van Bemmel & Kroon wordt de stap naar een premium vrieskast wel heel verleidelijk.

Meer info: Liebherr FNB 465I-22 bij Bemmel & Kroon

©Liebherr

Slim koelen én vriezen – Liebherr CND 5203-22

De Liebherr CND 5203-22 is een moderne koel-vriescombinatie die alles in huis heeft voor een druk gezin of een goed uitgeruste keuken. Hij is niet alleen zuinig, maar ook slim: dankzij de functie DuoCooling blijven je verse producten langer goed, omdat het koel- en vriesgedeelte apart worden geregeld.

Het apparaat is voorzien van heldere ledverlichting, handige indeling en natuurlijk NoFrost, zodat je vriezer altijd ijsvrij blijft. Voeg daar de mogelijkheid van een SmartDeviceBox aan toe en je kunt zelfs op afstand via je smartphone meekijken of de deur nog openstaat. Kortom: een toekomstbestendige keuze met het comfort van nu!

Meer info: Liebherr CND 5203-22 bij Bemmel & Kroon

Waarom kopen bij Bemmel & Kroon?

Bij Bemmel & Kroon weet je precies waar je aan toe bent. Geen vage beloftes, maar gewoon scherpe prijzen, deskundig advies en een snelle levering. Bestel je op een doordeweekse dag vóór 22.00 uur, dan heb je je koelkast of vriezer de volgende dag al in huis. Bovendien kun je rekenen op betrouwbare installatie- en serviceopties, mocht je dat willen.

Liebherr en Bemmel & Kroon zijn samen een ijzersterke combinatie: Duitse kwaliteit met Nederlandse service. En met de extra Black Friday-korting is dit het perfecte moment om toe te slaan!