RCS is de opvolger van SMS: wat moet je weten

In de beginjaren van mobiele telefoons was SMS een populair communicatiemiddel om berichten uit te wisselen. Maar met de opkomst van het mobiele internet en communicatiediensten zoals WhatsApp nam het gebruik van SMS af.

Toch heeft SMS nog voordelen tegenover WhatsApp. Het vereist geen speciale app en geen account. Het is een standaard die door elke mobiele telefoon, elk mobiel besturingssysteem en elke mobiele operator wordt ondersteund. Rich Communication Services (RCS) wil net zo alomtegenwoordig zijn, maar dan met rijkere mogelijkheden.

Lange geschiedenis

RCS bestaat eigenlijk al lang: in 2007 groepeerden enkele bedrijven zich in het consortium Rich Communication Suite om het communicatieprotocol te promoten. Het jaar erna nam de GSM Association (GSMA), de organisatie van mobiele netwerkoperatoren, het protocol onder zijn hoede. Het werd daarna bekend als Rich Communication Services.

Er kwam een periode bijna jaarlijks wel een nieuwe versie van de standaard uit, met nieuwe functies zoals bestandsdeling, videocalls en voicecalls over IP, visual voice mail, geolokalisatie, groepsgesprekken, social presence information en nog veel meer.

In 2016 publiceerde de GSMA het RCS Universal Profile. Operatoren die deze specificatie in hun mobiel netwerk implementeren, garanderen dat dit samenwerkt met andere operatoren. Daardoor kunnen twee personen ook een RCS-bericht naar elkaar sturen als ze niet bij dezelfde operator klant zijn.

Naast de operatoren moeten ook de producenten van smartphones en de ontwikkelaars van mobiele besturingssystemen dit RCS Universal Profile ondersteunen. Van de telefoonproducenten biedt vooral Samsung ondersteuning aan. Google ondersteunt het universele profiel in zijn SMS-app Messages.

Ecosysteem van Google

RCS biedt bedrijven de mogelijkheid om in conversaties met klanten in een app als Messages hun eigen branding toe te voegen, reacties te suggereren en plaatjes te tonen, bijvoorbeeld van producten die te koop zijn. Google noemt de ondersteuning van RCS in Messages (Berichten) overigens ‘chat features’ (chatfuncties)

Google werkt niet alleen aan de client-kant aan de implementatie van RCS, maar ook aan de back-end. Het biedt met Jibe een heel RCS-ecosysteem aan. Zo biedt Jibe Hub mobiele operatoren een eenvoudige verbinding met het wereldwijde RCS-netwerk. En Jibe Cloud is een cloudgebaseerde dienst waarmee operatoren RCS-diensten kunnen aanbieden op de cloudservers van Google.

Als je mobiele telefoon en/of mobiele provider nog geen RCS ondersteunt, kun je in Messages nog altijd RCS gebruiken. Google stuurt en ontvangt de RCS-berichten dan via zijn eigen Jibe-servers. De Messages-app zal je dan vragen om de servicevoorwaarden van Jibe Mobile te aanvaarden.

Operatoren

Van de Nederlandse mobiele operatoren ondersteunt Vodafone RCS sinds 2020. Vodafone werkt hiervoor samen met CM.com en biedt de dienst ook aan voor bedrijven die met RCS hun communicatie met klanten willen verrijken. Zo wordt voor bedrijven die een account bij CM.com hebben hun gegevens als afzender bij de berichten gezet. De ontvanger weet dan dat het om een geverifieerde afzender gaat, wat problemen zoals phishing moet bestrijden.

In België was Orange de eerste operator die RCS lanceerde, eind 2019. Niet lang daarna volgden Proximus, Telenet en Base. De operatoren wijzen allemaal op het voordeel dat een bericht sturen via RCS altijd aankomt, of de ontvanger nu RCS ondersteunt of niet. De Android-app Messages zal immers automatisch het bericht via SMS versturen als de ontvanger geen RCS ondersteunt. Ook al werken RCS-functies zoals afbeeldingen dan niet, de ontvanger zal altijd geïnformeerd worden dat er iets is verstuurd. 

Bij diensten zoals WhatsApp moet je daarentegen allebei dezelfde app hebben. Met RCS kunnen de operatoren zich dus weer als universele aanbieder van communicatie opwerpen. Ook de GSMA beklemtoont dat SMS voor bedrijven een groter bereik heeft voor communicatie met klanten dan apps zoals WhatsApp, en dat RCS hetzelfde voordeel kan hebben maar met nog rijkere ervaringen.

Geen end-to-end encryptie

RCS erft een belangrijk nadeel van SMS: er is geen end-to-end encryptie. Dat betekent dat de mobiele operator de inhoud van al je RCS-berichten kan lezen. Dat staat in sterk contrast met een berichtendienst zoals WhatsApp: die versleutelt alle berichten, waardoor zelfs Meta (de eigenaar van WhatsApp) je berichten niet kan lezen.

Google heeft zijn app Messages wel uitgebreid met end-to-end encryptie. Als twee gebruikers van Messages een RCS-conversatie met z’n tweeën beginnen (dus geen groepsgesprek), zal de app de communicatie automatisch end-to-end versleutelen, zodat zelfs Google niet kan mee luisteren. Je ziet dit aan het icoontje van een hangslot in een gesprek en ook de knop om een bericht te sturen, is dan voorzien van een hangslot. 

De encryptie gebeurt met het Signal-protocol, dat ook in WhatsApp wordt gebruikt. Uiteraard kunnen de operatoren nog altijd allerlei metadata zien, zoals de telefoonnummers van beide personen, tijdsaanduidingen, ip-adressen of berichten een bijlage hebben enzovoort.

En Apple?

Grote afwezige in het RCS-verhaal is voorlopig Apple. Google probeert zijn concurrent al een hele tijd te pushen om mee te gaan in RCS, maar voorlopig geeft Apple niet thuis. Het wil al die rijkere communicatie exclusief tussen iMessage-gebruikers houden.

Ondertussen probeert Google er het beste van te maken door communicatie tussen iOS- en Android-gebruikers in Messages via SMS te verbeteren. Zo kun je links naar Google Photos in je SMS-bericht opnemen, zodat iOS-gebruikers met een klik erop foto’s kunnen bekijken. Mocht Apple RCS gaan ondersteunen, dan zouden die foto’s in het bericht zelf getoond worden.

De ontwikkeling van RCS