De computer biedt natuurlijk geweldige software om zelf muziek te maken. Maar wie altijd en overal wil kunnen werken, kan ook terecht op de iPad. Niet alleen bestaat daarvoor veel software, vaak zijn die programma’s ook nog eens veel goedkoper. In dit artikel inventariseren we de mogelijkheden.

Tussen de komst van het midi-protocol in de jaren tachtig en de mogelijkheid om complete instrumenten na te bootsen in de afgelopen twintig jaar, is de rol van de computer bij de muziekproductie alleen maar groter geworden. Dankzij duizenden apps kun je tegenwoordig een complete studio inrichten op je iPad. Weliswaar is de beste software krachtiger, maar ook flink duurder. Bovendien biedt een iPad unieke bedieningsmogelijkheden. In het enorme aanbod aan apps raak je makkelijk de weg kwijt. Daarom inventariseren we de top in het aanbod.

Gebruiksdoel

Welke apps je op je iPad wilt installeren en of je daarbij eventueel aanvullende apparatuur nodig hebt, hangt af van het soort muziek dat je wilt maken. En natuurlijk ook van het niveau dat je hebt als muzikant, componist of songwriter. Wil je live muziek spelen? Dan heb je de keuze uit allerlei apps die klanken kunnen genereren. Sommige apps hebben unieke gebruikersinterfaces die geen voorafgaande kennis vereisen, andere hebben de vertrouwde aanblik van een gitaar, drumstel of piano.

Met dergelijke apps kun je alleen of met anderen

bespelen, waarbij deze vaak ook nog met elkaar kunnen communiceren.

Speel je een traditioneel instrument? Dan kun je het geluid daarvan naar een app sturen die er vervolgens allerlei effecten aan kan toevoegen.

Extra hardware

Muziek invoeren rechtstreeks vanuit een app is vaak niet ideaal. Probeer maar eens een FMaj9#11-akkoord op je schermpje te pakken. Voor het uitschrijven van muziek in noten of op een pianorol is bovendien je vinger soms een wat lomp instrument. Dat laatste is te verhelpen met een Apple Pencil (135 euro).

Speel je live of creëer je muziek partij voor partij in een digital audio workstation, dan is een midi-keyboard onmisbaar. Een exemplaar met twee of drie octaven heb je voor minder dan 100 euro. Een volledige piano met 88 toetsen kun je al voor 200 euro vinden.

Welk model je kiest hangt af van je doel. Sommige bieden de nodige knoppen die je door middel van midi-learning aan een virtuele synthesizer kunt koppelen, terwijl andere slechts een toon- en modulatiewiel bevatten - of zelfs dat niet.

©PXimport

Verbinding

Sommige keyboards kun je draadloos aansluiten via bluetooth, maar zulke modellen zijn doorgaans duurder. Afhankelijk van je apparaat en het model iPad sluit je daarom meestal een en ander rechtstreeks aan of gebruik je een interface. Deze zijn er in verschillende prijsklassen, afhankelijk van de complexiteit van je instrumentarium en je wensen.

Een goed instapmodel is de iRig Midi 2 (73 euro) die naast moderne connectoren ook de klassieke midi-aansluitingen biedt. Met grotere broer iRig Pro I/O (ongeveer 125 euro) kun je naast midi ook audiobronnen aan je iPad koppelen. Dat is handig wanneer je je iPad als effectapparaat voor een elektrische gitaar of microfoon wilt gebruiken.

Wat niet mag ontbreken is een externe speaker om je muziek tot zijn recht te laten komen. Ze zijn er in allerlei prijsklassen, maar kies er in elk geval één die je (ook) met een kabel kunt aansluiten. Bij draadloos inspelen van muziek kun je namelijk snel last hebben van vertraging.

©PXimport

Niveau

Een goed startpunt om dan eindelijk muziek te gaan maken, is GarageBand. Die app behoort tot de gratis standaarduitrusting van je iPad en biedt een breed scala aan instrumenten en (opname)functies.

Wil je meer de diepte in, dan heb je een digital audio workstation (DAW) nodig. Dit zijn de werkpaarden van de muziekproducer. Ze laten je muziek opnemen in midi- of audioformaat en afspelen via een interne of externe geluidenbibliotheek en interne of externe midi-apparaten. Ook kun je met een DAW op al die kanalen effecten loslaten en ze naar wens mixen op een virtueel mengpaneel. Uiteraard vergt dat alles de nodige studie.

Wie theoretisch is onderlegd, kan bovendien op traditionele wijze muziek schrijven in apps die als tekstverwerker voor notenschrift fungeren. Daarmee kun je ook je werk beluisteren via een interne geluidenbibliotheek.

Studiowerk

De bekendste DAW is ongetwijfeld Cubasis (49,99 euro). Daarmee kun je een onbeperkt aantal midi- en audiokanalen produceren. Zelfs het corrigeren van valse zang is mogelijk. Van een vergelijkbare diepgang en voor dezelfde prijs is er Auria Pro.

Ook Korg Gadget 2 (39,99 euro) is populair vanwege zijn vele meegeleverde klankbronnen en zijn gebruiksgemak, maar Gadget is wel vooral gericht op elektronische muziek. Componeren in notenschrift kan met Notion (14,99 euro), die over een goede geluidenbibliotheek beschikt om je muziek in terug te horen. Zo mogelijk nog krachtiger is de nieuwe Dorico uit de stal van Steinberg. Die kun je gratis proberen, maar de volledige versie kun je helaas alleen gebruiken via een abonnement (39,99 euro per jaar).

©PXimport

Klankrijk

De interne audio-bibliotheek van digital audio workstations kan wat beperkt zijn of moeten worden aangevuld via in-app-aankopen. Daardoor heb je vaak behoefte aan het soort virtuele instrumenten dat we hierboven al noemden. Voor dat doel heb je de keuze uit apps die zelf geluid genereren en apps die werken met samples. Voor wat betreft die laatste zijn er algemene bibliotheken die allerlei soorten klanken bevatten en specialistische die één instrument bieden.

Wat voor instrumenten je als app wilt verzamelen, hangt uiteraard af van het soort muziek dat je wilt maken. Lang niet elk instrument is in virtuele vorm verkrijgbaar en in dat geval moet je op zoek naar bundels waar de gewenste samples in zitten.

Toetsen

Het aanbod aan virtuele piano’s is gigantisch, maar van vele is het geluid matig of ze hebben vooral een educatief doel. Goede uitzonderingen zijn iGrand (9,99 euro) en Ravenscroft 275 (35,99 euro). Beide bieden meerdere gesamplede piano’s en communiceren met andere apps.

Ook in orgels heb je volop keus. Zeer uitgebreid en professioneel is bijvoorbeeld de Hammond B-3X (79,99 euro). Kerkorgels zijn beschikbaar als gesamplede instrumenten in bijvoorbeeld Jeux d’Orgues (30,99 euro) of iCathedral (14,99 euro).

©PXimport

Snaren

Toetsinstrumenten laten zich - zeker met een extern keyboard - moeiteloos bespelen op een iPad. Dat geldt uiteraard niet voor snaarinstrumenten. Die vereisen een nieuwe manier van musiceren. Gitaren worden zeer bruikbaar nagebootst in het al wat oudere Guitarism (4,99 euro) en OMGuitar (4,99 euro). Beide leveren elektrische en akoestische gitaren en effecten en werken op basis van een set akkoorden voor elk nummer dat je wilt spelen. Waar Guitarism ook gitaren met twaalf snaren bevat, is dat voor OMGuitar een aparte app voor dezelfde prijs.

Eén ding wat deze apps niet kunnen, is het nabootsen van de gillende gitaren die we zo goed kennen van pop, rock en blues. GeoShred Pro (24,99 euro) vult die leegte op. In feite biedt deze app een hele nieuwe en zeer expressieve manier om muziek te maken.

©PXimport

Slagwerk

Live drummen op een iPad kan bijvoorbeeld met DrumKick (3,99 euro). Koppel je deze aan je iPhone en stop je die laatste in je sok, dan kun je zelfs de bassdrum met je voet bedienen. Een dergelijk kunstje kent ook DrumKnee 3D Pro (4,99 euro), maar dan door de iPad op schoot te leggen. Een zee aan percussie-instrumenten en een unieke bediening vind je in DrumJam (7,99 euro).

Vanwege fysieke beperkingen zijn deze apps niet ideaal om zeer strakke en complexe drumtracks voor je muziek te maken. Die kun je beter uitschrijven. Een specialist daarin is DrumPerfect Pro (22,99 euro).

©PXimport

Toeten en blazen

Blaasinstrumenten zijn nog lastiger na te bootsen op een iPad dan een piano of gitaar. Voor een echt expressieve saxofoon, klarinet, fluit of hobo kun je terecht bij het al genoemde GeoShred Pro, waar ze als in-app-aankopen beschikbaar zijn voor 14,99 euro per stuk.

GeoShred heeft het toevoegen van expressie een beetje geleend van ThumbJam (8,99 euro). Ook die biedt zaken als glissando en tremolo op commando, bijvoorbeeld door je apparaat te bewegen. Het complete symfonieorkest vind je in iSymphonic Orchestra (9,99 euro), die is uit te breiden met vele in-app-aankopen voor onder meer koorklanken.

©PXimport

Gesampled

Naast specifieke instrumenten kun je kiezen voor apps die samples bundelen, eventueel gecombineerd met gegenereerde klanken. Voordeel is dat je daarmee de beschikking hebt over heel veel klanken tegelijk. Nadeel is dat je er vrijwel nooit de mate van expressie mee bereikt van bijvoorbeeld echte strijk- of blaasinstrumenten. Voorbeelden van dit soort bundels vind je in SampleTank (12,99 euro basis, 32,99 euro compleet) en Korg iM1 (29,99 met beschikbare aanvullingen).

©PXimport

Naar de knoppen

Veel hedendaagse muziek maakt gebruik van klanken die zijn opgewekt door een synthesizer. Het aanbod hierin is zo groot dat we er pagina’s mee zouden kunnen vullen. Het aanbod varieert van nabootsingen van fysieke instrumenten uit de jaren zeventig, tachtig en negentig met zeer herkenbare klanken, tot nieuw verzonnen synthesizers met unieke mogelijkheden.

De naam Moog is onlosmakelijk verbonden met de opkomst van synthesizers. Nabootsingen van apparaten van dit merk vinden we in de MiniMoog Model D (14,99 euro) en de Model 15 modulaire synthesizer (29,99 euro) waarin je ouderwets met virtuele kabels aan de slag moet om unieke geluiden te creëren. Klassiekers van het merk Korg vinden we onder andere terug in de iPolysix (29,99 euro), ARP Odyssei (29,99 euro) en iMS-20 (29,99 euro).

Het geluid van de jaren tachtig en negentig was toch wel de Yamaha DX7. Een volledige en natuurgetrouwe imitatie is er niet, maar je kunt wel van de vertrouwde klanken genieten en ze bewerken met AudioKit FM Player 2 (1,99 euro). Ook is er de eveneens legendarische Prophet V dankzij iProphet (9,99 euro).

©PXimport

Een nieuw geluid

Naast die klassiekers zijn er synthesizers die uitsluitend als virtueel instrument bestaan en vaak unieke klankmogelijkheden bieden. Een perfect startpunt vormt de gratis AudioKit Synth One. Wil je meer exotische mogelijkheden? Dan kun je bijvoorbeeld terecht bij Nave (19,99 euro), MicroTERA (9,99 euro) of Addictive Pro (19,99 euro).

Wie genoeg heeft van de presets van zijn synthesizer en zich niet wil verdiepen in de complexiteit van het zelf ontwerpen van klanken, vindt er meer bij SynthMaster Player (gratis). Die kun je uitbreiden met preset-pakketten met herkenbare klanken.

©PXimport

Doe-het-zelf

Protocol

Muziek-apps ondersteunen sowieso het aloude midi-formaat om onderling en met hardware te communiceren. Daarnaast zijn er twee andere standaards van belang: Inter App Audio (IAA) en Audio Units (momenteel AUv3).

Apps die een of meer van deze standaards ondersteunen, laten je onderling audio-, midi- en controllerdata uitwisselen. Zo kun je bijvoorbeeld de geluidsuitvoer van een app rechtstreeks opnemen in een kanaal van je DAW, terwijl je tegelijk de metronoom van de DAW hoort of vanuit een app via midi de klanken van een andere app oproepen.

Twee apps die je bij dit alles extra gemak en mogelijkheden bieden, zijn AUM (19,99 euro) en AudioBus 3 (9,99 euro). Ze laten je ketens van instrumenten maken, bijvoorbeeld van een synthesizer naar een app met geluidseffecten, en door naar je digital audio workstation.

©PXimport

Inspiratie voor akkoorden

Je kunt nog zo veel apps en apparaten hebben, zonder inspiratie ben je nergens.

Verschillende apps kunnen je daarbij helpen. Een van de beste is Suggester (gratis te proberen, volledige versie 11,99 euro). Deze helpt bij het maken van akkoordenschema’s.

Maak je muziek in je eentje en zou je graag begeleiding willen? Dan is de iPad ook je beste vriend. Met zowel Chordbot (4,99 euro) als iReal Pro (14,99 euro) kun je eenvoudig akkoordenschema’s invoeren en deze op verschillende instrumenten afspelen in allerlei stijlen.

Groot voordeel van iReal is dat je toegang hebt tot een enorme database aan bestaande schema’s. Nadeel van beide is de gekunstelde klank van de begeleiding. Wil je met echte studiomuzikanten spelen, dan kun je je akkoorden invoeren in een van de apps van SessionBand (8,99 euro per titel) die beschikbaar zijn voor verschillende muziekstijlen.

©PXimport

Spelen maar!

Met al het besproken moois moet het lukken om er een muzikale winter van te maken. Maar voordat je ook maar één euro aan een app spendeert, is het een goed idee om deze eerst te zien en vooral te horen. Een goed startpunt hiervoor het YouTube-kanaal van

.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbare bluetooth-hoofdtelefoon met een goed geluid? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Sennheiser Accentum Plus Wireless

Sennheiser bracht afgelopen voorjaar een nieuwe bluetooth-koptelefoon op de markt. En wat voor één, want de Accentum Plus Wireless is comfortabel, gebruiksvriendelijk én betaalbaar. Zoals je van de Duitse audiospecialist mag verwachten, is de geluidskwaliteit prima op orde. De gebruikersreviews op Kieskeurig.nl liegen er dan ook niet om. Alle testers gaven deze koptelefoon een 9 of 10 als reviewscore.

Handig is dat je diverse audio-instellingen naar wens kunt aanpassen. Dat werkt met een app op een smartphone. Een ander speerpunt is de functie actieve ruisonderdrukking (ANC), zodat je geen of nauwelijks storende omgevingsgeluiden hoort. Ideaal voor wie aandachtig naar een luisterboek, podcast of rustig muziekalbum wil luisteren.

Volgens Sennheiser houdt een volgeladen accu het ongeveer 50 uur vol. Is de batterij leeg, dan kun je evengoed weer snel luisteren. Na tien minuten snelladen kan de Accentum Plus Wireless er weer 5 uur tegenaan. Voor een hoog draagcomfort heeft de hoofdtelefoon zachte oorkussens en een verstelbare hoofdband met binnenvoering. Bovendien is hij met een gewicht van 227 gram ook niet zo zwaar. Geïnteresseerden kiezen tussen een zwarte en witte behuizing. Meer weten? Lees dan deze review op ID.nl.

Skullcandy Hesh ANC

Op zoek naar een ANC-koptelefoon voor minder dan 100 euro? Dat komt mooi uit, want dit exemplaar van Skullcandy is op Kieskeurig.nl momenteel goedkoper dan ooit. Aan de hand van vier meetmicrofoons registreert de Hesh ANC omgevingsgeluiden, waarna de geïntegreerde chip vliegensvlug een tegengeluid berekent. Deze bluetooth-hoofdtelefoon dempt op die manier lawaai, zodat je op elke plek geconcentreerd kunt luisteren. De oplaadbare batterij heeft volgens de fabrikant een maximale speeltijd van 22 uur. Accu leeg? Na 10 minuten opladen kun je weer 3 uur luisteren.

Dit over-earmodel bevat binnenin twee audiodrivers van 40 millimeter. Die zijn verantwoordelijk voor het geluid. Tijdens een luistersessie hoef je geen smartphone uit je broek- of jaszak te halen. Gebruik gewoon de knopjes op de oorschelp om de audioweergave te bedienen. Wijzig onder meer het volumeniveau en skip nummers. De behuizing weegt 228 gram en heeft een vouwbaar ontwerp. Hierdoor past dit luisterapparaat makkelijk in een tas.

Sony ULT Wear (WH-ULT900N)

Kun jij een flinke portie bas wel waarderen? De onlangs verschenen Sony ULT Wear (zwart/wit/groen) valt dan ongetwijfeld bij je in de smaak. Je drukt op de ULT-knop om het basniveau verder op te voeren. Gunstig voor liefhebbers van opzwepende muziekstijlen als dance, hiphop en rock. Een andere belangrijke eigenschap is de aanwezigheid van actieve ruisonderdrukking. Sony heeft deze techniek erg goed onder de knie, waardoor je niet of nauwelijks omgevingsgeluiden hoort. Wanneer je veel onderweg bent, komt de bijgesloten stevige reishoes goed van pas.

De rechteroorschelp bevat een handig aanraakpaneel waarmee je de muziek kunt bedienen. Veeg omhoog voor meer volume en veeg vooruit om naar het volgende liedje te gaan. Als je de Sony Headphones-app op een smartphone installeert, kun je diverse audio-instellingen aanpassen. Ga bij een volledig opgeladen accu uit van een luistertijd van zo’n 30 uur. Schakel je actieve ruisonderdrukking uit, dan kun je zelfs 50 uur luisteren. Lees in deze uitgebreide review meer informatie over deze betaalbare koptelefoon.

Audio-Technica ATH-M50XBT2

Vergeleken met veel andere over-ear-hoofdtelefoons heeft dit exemplaar relatief grote drivers van 45 millimeter. Dat bevordert een krachtig en open geluid. Daarnaast loopt het (brede) frequentiebereik van 15 Hz tot 28 kHz. Je mag dus een gedetailleerde weergave verwachten. Overigens ondersteunt de Audio-Technica ATH-M50XBT2 geen actieve ruisonderdrukking. Het Japanse merk focust zich met dit product namelijk louter op een hoge audiokwaliteit. Wegens de gesloten constructie dempt de koptelefoon alsnog omgevingsgeluiden.

Zoals we inmiddels van Audio-Technica gewend zijn, heeft ook deze bluetooth-koptelefoon een lange accuduur. Een volledig opgeladen batterij biedt een luistertijd van ongeveer 50 uur. Bij een lege accu kun je eventueel 10 minuten snelladen, waarna je weer 3 uur kunt luisteren. De behuizing heeft een fysieke knop waarmee je inkomende telefoonoproepen kunt aannemen. Verder roep je via deze knop ook jouw favoriete stemassistent op, zoals Google Assistent of Siri. Tot slot pas je in een app op je smartphone naar eigen smaak de equalizer-instellingen aan. De ATH-M50XBT2 is in een zwarte en blauwe versie te koop.

Marshall Monitor II A.N.C.

De Marshall Monitor II A.N.C. combineert een fraai retrodesign met goed geluid. Deze bluetooth-koptelefoon was op het moment van schrijven niet eerder zo goedkoop. Hoewel het Britse audiomerk op zijn eigen website een adviesprijs van 299 euro hanteert, vragen enkele webshops momenteel minder dan 200 euro. Dankzij de actieve ruisonderdrukking is het een prima luistermaatje voor onderweg. Vervelende omgevingsgeluiden verdwijnen namelijk naar de achtergrond. Je kiest in een app op je smartphone de mate van ruisonderdrukking.

De geïntegreerde accu ondersteunt een maximale luistertijd tot ongeveer 45 uur. Bij gebruik van actieve ruisonderdrukking kun je nog altijd 30 uur luisteren. Verder laad je een lege accu in een kwartier weer deels op. De luistertijd bedraagt dan ongeveer 5 uur. De goudkleurige knop springt direct in het oog. Die ondersteunt diverse functies, zoals het aanpassen van het volume en het door elkaar husselen van nummers. Er is ook nog een kleinere zwarte knop. Switch daarmee tussen verschillende geluidsmodi of roep een stemassistent op. Deze over-ear-hoofdtelefoon heeft een opvouwbare constructie, waardoor je hem makkelijk meeneemt.

De OnePlus 15R is een afgeslankte versie van de OnePlus 15, die eerder in 2025 op de markt verscheen. De specificaties liggen wel uit elkaar, maar niet heel ver – terwijl de prijs wel flink naar beneden is gegaan. Wat merk je van die specs in de praktijk? Nou…

Of je nu voor het topmodel kiest of voor de goedkopere versie gaat, je krijgt in beide gevallen een smartphone die er strak uitziet met die hippe platte randen en een stevige behuizing. Het design heeft veel weg van een moderne iPhone, maar door de matte glazen achterkant en het metalen frame voelt het toestel toch heel luxe aan. De Mint Breeze-kleur die we voor deze test gebruiken, springt er echt uit met zijn frisse look. Een leuke extra is de slimme Plus-knop waar je zelf een functie aan kunt koppelen, en je hoeft niet bang te zijn voor een beetje water of stof dankzij de goede bescherming.

Met 6,83 inch is het scherm flink groot, zelfs groter dan dat van de duurdere uitvoering, maar de telefoon ligt desondanks toch prettig in de hand. Door het amoledpaneel zien de kleuren er prachtig uit en is het contrast lekker diep. Wat deze telefoon echt bijzonder maakt, is de verversingssnelheid van 165 Hz. In de praktijk heb je daar vooral bij een aantal games echt iets aan, maar het blijft een unieke feature. De ultrasone vingerafdrukscanner onder het glas werkt bovendien razendsnel, zelfs als je vingers nat zijn. Ook buiten in het felle zonlicht heb je geen problemen, want de hoge helderheid houdt het display goed leesbaar.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Snel, sneller, snelst

Onder de motorkap van de OnePlus 15R vind je de nieuwe Snapdragon 8 Gen 5-chipset. Hoewel dat niet de allersnelste processor op de markt is, merk je daar in het dagelijks gebruik weinig van. Dankzij de royale hoeveelheid werkgeheugen schakel je bovendien moeiteloos tussen zware apps en diensten. En als je vaak games op je smartphone speelt, dan kom je ook hier uit de voeten, want populaire spellen draaien vloeiend op de hoogste instellingen. De OnePlus 15 mag op papier (en in benchmarks) dan indrukwekkender zijn met zijn cpu, in de praktijk merk je weinig verschil.

Het echte paradepaardje is de gigantische batterij met een vermogen van 7400 mAh. Daarmee is dat een van de grootste batterijen die je momenteel in een smartphone aantreft, waardoor je soms wel anderhalf tot twee dagen doorkomt zonder naar de lader te grijpen. Zelfs na een dag vol intensief gebruik houd je vaak nog een flinke reserve over. Is de batterij onverhoopt leeg? Met een snellader van 80 watt zit je binnen een uur weer gewoon op 100 procent. Bij de OnePlus 15R hoef je dus niet te kiezen voor een batterij die het lang uithoudt of een snelle oplaadprestatie.

©Wesley Akkerman

©Wesley Akkerman

Beleid en camera's kunnen wat beter

De OnePlus 15R draait ondertussen op het nieuwe OxygenOS 16, precies hetzelfde systeem als de duurdere OnePlus 15. De software voelt rap en vloeiend aan en biedt handige extra's, zoals een aanpasbaar zijmenu voor je widgets. De software-ondersteuning van zes jaar is daarnaast ook heel fijn, al krijg je slechts vier jaar aan Android-upgrades. Dat is wel een beetje mager gezien de krachtige hardware. Verder is en blijft de software gewoon prima voor dagelijkse situaties. Onderdelen staan op logische plekken en alles oogt even gelikt als strak.

De selfiecamera is er daarnaast flink op vooruitgegaan en maakt scherpe foto's dankzij de nieuwe autofocus. En waar de OnePlus 15 met drie premium lenzen echt een alleskunner is, focust de 15R zich vooral op de belangrijkste camera. De beeldbewerking zorgt voor levendige kleuren die er prima uitzien voor sociale media, al missen de foto's soms de speelsheid van het topmodel. Inzoomen is niet altijd een goed idee, maar voor alledaagse kiekjes werkt dit allemaal prima. Over het algemeen biedt het systeem een prettige, vloeiende gebruikservaring.

OnePlus 15R kopen?

Niemand zal achterovergeslagen worden door de OnePlus 15R, en dat is ook precies de bedoeling. Dit toestel is er niet om te imponeren met dikke extra’s, maar om te laten zien welke ervaring overblijft wanneer je het topmodel ontdoet van zijn meest premium features. De focus ligt duidelijk op snelheid, rekenkracht, het scherm en de software. Camera's en updatebeleid waren kennelijk minder belangrijk bij het samenstellen van dit pakket, maar voor minder dan 700 euro (of 100 euro extra voor meer opslag) is het lastig om een betere midranger te vinden.