Wie is ‘opgegroeid’ met Windows én van een deuntje muziek houdt, kent ongetwijfeld Foobar2000. En die non-nonsense (maar tegelijkertijd zeer uitgebreide) muziekspeler is er ook voor Android en iOS, in app-vorm. En Foobar2000 voor mobiele apparaten is daarop net zo veelzijdig!

Met Foobar2000 speel je zo ongeveer elk muziekbestand, inclusief hi-res exemplaren. Ook benaderen van je muziekverzameling op je NAS is dankzij DLNA geen probleem. Tel daarbij op dat Foobar2000 gratis is en je snapt dat dit een must-have app voor op elk Android- en (of) iOS/iPadOS-apparaat is.

Als je de app voor het eerst opstart is het zaak om meteen maar even in de settings ervan te duiken. Gewoon om alles zoveel mogelijk aan je eigen wensen en smaken aan te passen. En tjonge: er zijn nogal wat tweakmogelijkheden! Precies dus dat wat Foobar2000 tot een uitzonderlijk veelzijdig geheel maakt. Je opent de instellingen door in de app rechtsboven op het pictogram met de tang (Android) of tandwiel (iOS/iPadOS) te tikken.

Tik allereerst op Choose Skin, hier kun je een wit of zwart uiterlijk instellen, waarbij het zwarte ideaal is voor de nachtelijke uren. Hoewel Add more in Android wat skins betreft iets moois belooft, blijkt het in de praktijk nogal tegen te vallen met de gebruikersskins voor Foobar2000. Maar ach, echt nodig is die opsmuk niet. Sterker nog: je ‘vernielt’ de minimalistische en daarmee overzichtelijke gebruikersinterface zelfs. Laat maar dus. Tijd om weer naar de lijst met settings terug te keren (terugknop).

©PXimport

DSP

Tik op DSP Manager. Nu wordt het verdraaid interessant want Foobar2000 kan nogal wat rekenwerk loslaten op je tracks. Zo is er de Crossfader, die tracks naadloos in elkaar over laat lopen. Om ‘m aan te zetten tik je op de knop erachter (Android), of gebruik je de schakelaar (iOS/iPadOS). Via het instellingenknopje dáár weer achter kun je de tijdsduur van de overgang instellen. Voor de liefhebbers is er eveneens een uitgebreide en in veel banden opgedeelde Equalizer te vinden in de instellingen. Op die manier kun je het geluid helemaal aan je eigen gehoor of luisterruimte aanpassen. Waarbij overigens – wat ons betreft – geldt dat je bij gebruik van een goede hoofdtelefoon de equalizer beter uit kunt laten. Maar da’s natuurlijk een kwestie van smaak.

©PXimport

Meer natuurlijk luisteren via hoofdtelefoon

Mocht je veel met een hoofdtelefoon naar muziek luisteren en tot het selecte groepje mensen behoren dat de kanaalscheiding daarvan wel erg ‘hard’ vindt, dan is er de optie Meier Crossfeed. Daarmee simuleer je een meer traditionele luisterruimte met speakers, waarbij linker en rechter kanaal uiteindelijk ook allebei je oren bereiken. Hoe het precies in elkaar zit kun je hier eens rustig nalezen. Met de instelknop achter de deze optie kun je de mate van crossfeed instellen. Experimenteer er eens mee, misschien klinkt het voor jou ook een stukje relaxter en natuurlijker.

Weg met stilte

Heb je tracks met een lange stilte aan het begin of eind, dan zit je daar onderweg misschien niet op te wachten. Het zal door de componist vast kunstzinnig bedoeld zijn, maar als je er als luisteraard niet van houdt: weg ermee. Foobar2000 kan dat volautomatisch regelen via de optie Skip Silence. Via de de instellingenknop achter deze optie is ook dit onderdeel weer te finetunen.

Alles (gemiddeld) even hard

Keer terug naar de hoofdlijst met instellingen van Foobar2000 en tik daarin op ReplayGain. Dat is een absoluut ideale optie, waarmee je voorkomt dat de ene track ineens véél harder klinkt dan de andere. Dat gebeurt nogal eens als je een afspeellijst met muziek van allerlei verschillende albums hebt gemaakt. Het gemiddelde opnamevolume van het ene album is hoger of lager dan het andere. Met name tijdens rijden in de auto wil je niet echt verrast worden door een wel heel erg onverwacht knallende track.

Precies om dat te voorkomen is er ReplayGain, dat het gemiddelde volume van een track of set tracks analyseert en middelt. Zodat jij zonder irritante verrassingen kunt luisteren. Via de instellingenknop bij deze optie is het geheel weer naar wens aan te passen. Overigens is ReplayGain iets heel anders dan het gewraakte loudness, dat muziek in volume comprimeert en daarmee volledig vlak laat klinken (en dus feitelijk ernstig verpest).

To shuffle or not to shuffle

Playback Order – in de hoofdlijst weer – spreekt voor zich: hiermee bepaal je de afspeelvolgorde. Ofwel: alles door elkaar (Shuffle) of netjes op volgorde (Default), waarbij je ook kunt kiezen voor herhalen (Repeat) en meer finetune-opties.

Cache legen, zo af en toe

En dan is er nog – weer terug in de hoofdlijst met opties – Advanced. Hiermee kun je het afspeelgedrag en uiterlijk van Foobar helemaal verfijnen. Ook praktisch aldaar is – een stukje naar beneden onder TWEAKS de knop (iOS/iPADOS: link)CLEAR. Hiermee wis je een eventueel opgebouwde cache, die op een apparaat met wat minder (vrije) opslagruimte in de loop der tijd wellicht wat te veel ruimte is gaan innemen.

©PXimport

Lokaal of via DLNA luisteren

Goed, tijd voor wat muziek. Onder iOS/iPadOS leest Foobar2000 tijdens de eerste start je iTunes muziekbibliotheek alvast uit. Heb je daarin een verzameling muziek, dan kun je meteen aan het luisteren slaan. Je vindt al je muziek dan netjes verdeeld over albums, artiesten, tracks enzovoorts. Nog leuker wordt het als je al je muziek op je NAS in huis hebt staan. Dat is anno 2020 een praktijk die veel muziekliefhebbers hanteren. Zo kun je je muziek niet alleen op de streamer in de huiskamer afspelen, maar inderdaad ook op je mobiele apparaten via een DLNA-capabele muziekspeler als Foobar2000.

Tik op Media Servers in het hoofdpaneel van Foobar2000 en je ziet je muziek-serverende NAS(sen) al snel verschijnen. Tik op de vermelde NAS en blader door je muziekcollectie. In veel gevallen wordt ook album-art meegenomen.

©PXimport

Kwaliteit, over hi-res en meer

Foobar2000 ondersteunt zoals belooft allerlei muzikale bestandformaten. Inclusief het geliefde verliesvrij gecomprimeerde FLAC, dat qua resolutie en samplefrequentie de aloude cd-kwaliteit (44,1 kHz / 16 bit) verre kan overstijgen. Daarbij geldt wel dat je die betere kwaliteit ook echt alleen dan te horen krijgt met een DAC (digitaal-analoog-converter) die overweg kan met hogere kwaliteiten. In veel gevallen zal je daarvoor een externe USB(C) DAC aan moeten sluiten.

Sommige telefoons en tablets hebben een DAC aan boord die er theoretisch mee overweg kan, maar de ervaring leert dan een externe DAC meestal veel beter klinkt. Mocht je niet zo’n ding hebben (en heeft je toestel geen hi-res capabele DAC aan boord), dan is er ook geen man overboord. Foobar2000 downsampelt de muziek dan gewoon naar de ‘veilige’ 44,1 kHz / 16 bit die ieder zichzelf respecterende digitale muziekspeler – en dus ook je smartphone – ondersteunt. En ach, met die cd hebben we decennia lang zonder gezeur gedaan dus dramatisch slecht is die kwaliteit ook zeker niet!

Bedenk daarbij trouwens dat de meeste streaming muziekdiensten als Spotify bij de (al dan niet basis) abonnementen ook in 44,1 kHz / 16 bit streamen (en dan ook nog eens gecomprimeerd met verlies...). Ook al je mp3’tjes hebben die kwaliteit, maar dankzij de ook hier gebruikte compressiemethode met verlies klinken die minder dan een verliesvrij gecomprimeerde FLAC. Maar of je dat onderweg in de auto gaat horen wagen we dan weer te betwijfelen (tenzij al jouw mp3’tjes in een wel heel beroerde compressiekwaliteit zijn bewaard…)

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een uitgebreide bluetoothspeaker, verkrijgbaar in de kleuren Classic Black en Stone Grey, en heeft een adviesprijs van net geen 250 euro. Het systeem beschikt onder meer over self-tuning-technologie – hoe klinkt dat in de praktijk?

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een eigentijdse doorontwikkeling van de bekende speaker, waarbij het iconische ronde ontwerp behouden is gebleven, maar de technologie erachter een flinke sprong voorwaarts maakt. Een van de grootste vernieuwingen is het Constant Sound Field-algoritme (CSF), dat het geluid over de drie interne kanalen verdeelt en via de tweeters verspreidt. Zo ontstaat een breder en consistenter geluidsbeeld. Dankzij Auracast koppel je de speaker eenvoudig aan een tweede Onyx Studio 9 of een andere compatibele Harman Kardon-luidspreker, waarmee je snel een stereoset of zelfs een hele multiroom-opstelling creëert.

De geluidsweergave past zich automatisch aan de ruimte aan dankzij ingebouwde self-tuning-technologie. Wie liever zelf de touwtjes in handen houdt, kan via de Harman Kardon One-app de equalizer gebruiken om het geluid naar eigen smaak af te stellen. De app is optioneel, maar wel handig voor wie net wat meer controle wil, bijvoorbeeld over het accuniveau. Dat is namelijk nergens op de speaker zelf duidelijk zichtbaar. Het strakke en stijlvolle ontwerp oogt daardoor extra clean, al levert dat wel wat in op het praktische gemak.

©Wesley Akkerman

Gemoderniseerd ontwerp

Het vernieuwde design blijft trouw aan de herkenbare ronde vorm, maar oogt tegelijkertijd frisser en functioneler. De geïntegreerde handgreep, aluminium standaard en een rij zachte siliconen knoppen maken de Onyx Studio 9 niet alleen mooier, maar ook gebruiksvriendelijker. Wat bovendien opvalt: je kunt de accu vervangen als dat nodig is. Handig, want zo hoef je niet meteen een nieuwe speaker aan te schaffen als de batterij na verloop van tijd minder presteert. Wel jammer dat Harman Kardon daar op de officiële website weinig over loslaat: over de prijs of verwachte levensduur van zo'n accu blijft het stil.

Doordat het voetstuk nu onderdeel is van de onderzijde, kun je de speaker flexibeler neerzetten. Bij de vorige generatie – de Onyx Studio 8 – moest de rand iets uitsteken om de speaker stabiel neer te kunnen zetten, en dat was niet overal praktisch. De huidige opstelling is daardoor een stuk eenvoudiger en veelzijdiger. Aan de achterkant vind je nog een aux-ingang voor wie liever een bekabelde verbinding gebruikt, en een usb-c-poort waarmee je bijvoorbeeld je telefoon kunt opladen. Functioneel, zonder het strakke ontwerp uit het oog te verliezen.

©Wesley Akkerman

Geen simpele bluetoothspeaker

Hoewel de Onyx Studio 9 in de basis een bluetoothspeaker is, betekent dat niet dat je beperkt bent in je mogelijkheden. Dankzij Auracast kun je bijvoorbeeld eenvoudig meerdere speakers koppelen of een stereopaar vormen. Daarnaast ondersteunt het apparaat multipoint-connectiviteit, waardoor je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Wisselen tussen bijvoorbeeld je laptop en je telefoon gaat dan razendsnel, zonder opnieuw te hoeven koppelen. Wel goed om te weten: bediening via wifi behoort niet tot de mogelijkheden; dat is iets voor een ander type speaker.

Voor de fijnproevers onder ons is er de Harman Kardon One-app. Daarmee stel je eenvoudig zaken in zoals Auracast-configuratie; de app loodst je daar soepel doorheen. We hebben geen tweede speaker kunnen testen, dus het vormen van een stereopaar hebben we niet zelf uitgeprobeerd. Toch lijkt dat proces dankzij de duidelijke interface weinig voeten in de aarde te hebben. Verder biedt de app een zevenbands-equalizer en diverse geluidsprofielen, waarmee je het geluid naar wens kunt tweaken. Wij lieten de speaker z'n eigen ding doen, en dat werkte prima.

©Wesley Akkerman

Self-tuning, hoe klinkt dat?

Zelfkalibrerende bluetoothspeakers zijn allang geen unicum meer, maar of het eindresultaat daadwerkelijk goed klinkt, blijft per merk en model verschillend. In het geval van de Onyx Studio 9 mogen we niet klagen: de speaker levert een volle, warme bas die nergens overheerst. Ook het midden en vooral de hoge tonen blijven netjes overeind, al zou het middengebied af en toe wat extra definitie kunnen gebruiken. Gelukkig kun je dat prima corrigeren via de equalizer in de bijbehorende Harman Kardon One-app.

Wel merk je dat de plaatsing in huis flinke invloed heeft op hoe de speaker klinkt. Zet je 'm midden op een tafel in een open ruimte, dan krijg je een ander geluidsbeeld dan wanneer je 'm op een kast tegen de muur zet. Vooral bij plaatsing vlak bij een wand of raam kan de bas wat te prominent worden, alsof de self-tuning daar nog niet helemaal op inspeelt. In zo'n geval biedt de app gelukkig uitkomst, maar telkens finetunen na een nieuwe plek voelt dan weer wat omslachtig.

©Wesley Akkerman

Bij de gratie van gebruikersgemak

Wat dat verplaatsen betreft: met zijn 3,3 kilo is de Onyx Studio 9 geen lichtgewicht speaker, maar dankzij de stevige, slim geplaatste handgreep bovenop til je hem moeiteloos van de ene naar de andere kamer. Zo heb je overal in huis meteen goed geluid bij de hand. Wat je alleen misschien een beetje mist, is een vaste oplaadbasis. Nu werk je met een losse voedingskabel die je steeds handmatig moet aansluiten en weer opbergen; functioneel, maar het had nét wat eleganter gekund.

Misschien valt dat onder de noemer 'luxeprobleem', maar juist bij dit soort producten draait alles om gebruiksgemak. En als dat nog net iets soepeler kan, waarom zou je daar dan niet voor gaan? De accuduur ligt officieel op 8 uur, al hangt dat natuurlijk af van hoe hard je de muziek afspeelt en of je onderweg ook een ander apparaat oplaadt via de usb-c-poort. Reken in de praktijk dus eerder op een uur of 6 à 7. Tot slot nog een belangrijke kanttekening: de Onyx Studio 9 is niet water- of stofbestendig, dus laat hem liever binnen staan.

©Wesley Akkerman

Onyx Studio 9 kopen?

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een bluetoothspeaker die vertrouwd oogt, maar op meerdere vlakken een stap vooruit zet. Het ronde ontwerp is gebleven, maar de nieuwe voet en geïntegreerde handgreep maken hem stabieler én makkelijker te verplaatsen. De automatische geluidsafstemming doet z'n werk goed, met warme bassen en kraakheldere hoge tonen. Staat hij dicht bij een muur, dan kan de bas wat overheersen, maar dat pas je snel aan via de equalizer in de app.

Qua mogelijkheden zit het ook wel snor. Je kunt meerdere apparaten koppelen via multipoint, een stereopaar vormen of gebruikmaken van Auracast. Toch zijn er wat kanttekeningen. Zo ontbreekt een zichtbare accustatus op de speaker zelf en zou een vaste oplaadbasis het gebruik net iets soepeler maken. De batterij houdt het zo'n zes tot acht uur vol, afhankelijk van hoe je 'm gebruikt. En hoewel hij er robuust uitziet, kun je hem beter binnen houden: tegen water of stof is hij namelijk niet bestand. Dat neemt niet weg dat de Onyx Studio 9 een stijlvolle speaker is met indrukwekkend geluid: ideaal voor wie een premium audio-ervaring zoekt in huis.

Je hebt nét je auto gewassen of je ramen gelapt… en dan is alles weer bedekt met een waas van stof. Vooral in de zomer is het vaak geen gewone luchtvervuiling, maar stuifmeel (pollen), Saharazand of een combinatie van beide. Hoe verwijder je dat spul snel én veilig, zonder krassen of vlekken?

Lees ook: Zonnepanelen onderhouden: moet dat?!

Een paar dozijn keer per jaar komt het voor, dat alles ineens onder een roodbruine of gelige stofwaas zit. Het eerste is Saharazand, dat ontstaat in de woestijn en door sterke luchtstromen duizenden kilometers wordt meegenomen. Het komt via regen of droge luchtstromen in Nederland terecht, vooral in het voorjaar (maart-juni) en in het najaar (oktober-november). Het geelgroene stof zijn pollen: stuifmeelkorrels van bomen, grassen en planten. In het voorjaar zijn elzen, berken en hazelaars actief. In de zomer en nazomer volgen grassen en kruiden. Pollen zijn licht en plakkerig, hechten zich makkelijk aan oppervlakken en zijn lastig te verwijderen. Voor zowel Saharazand als pollen geldt dat het geen kwestie is van gewoon even wegvegen. Onder de tabel lees je wat je wél moet doen.

*Met 'in de lak branden' wordt bedoeld dat Saharazand zich onder invloed van zonlicht en warmte kan hechten aan de lak van je auto. Dit gebeurt vooral wanneer het zand niet tijdig wordt verwijderd en de zon fel schijnt. Het resultaat zijn doffe plekken of vlekken die moeilijk te verwijderen zijn en soms alleen met polijsten kunnen worden hersteld. Dit effect is vergelijkbaar met wat er gebeurt bij vogelpoep of boomhars die te lang op de lak blijft zitten. Daarom is het belangrijk om Saharazand zo snel mogelijk en op de juiste manier van je auto te verwijderen.

Auto

Zowel Saharazand als stuifmeel zijn schurend. Veeg je het droog af, dan ontstaan microscopische krasjes in de lak of op het glas. En bij zon of regen kunnen er doffe vlekken ontstaan, omdat het vuil zich vastzet.

Laat de auto dus nooit alleen in de regen staan in de hoop dat het vanzelf wegspoelt. Spoel eerst royaal af met schoon water. Pas daarna gebruik je een spons, zachte borstel of microvezeldoek. Ga je naar de wasstraat? Kies dan een programma met voorwas en hogedruk. Overweeg ook een waxbehandeling: dat maakt de lak water- en vuilafstotend, waardoor vuil zich minder snel hecht.

©Kärcher

Ramen

Na een Saharazandbui blijft er vaak een bruinig stoflaagje achter op de ramen en kozijnen. Laat dit niet te lang zitten: zonlicht en regen kunnen het zand als het ware 'inbakken', met doffe plekken als gevolg. Spoel de ramen daarom altijd eerst ruim af met schoon water. Zo voorkom je dat het zand krassen maakt tijdens het zemen. Gebruik daarna een raamwisser of een snoerloze raamreiniger voor een streeploos resultaat. Ook buitenvensterbanken verdienen aandacht: daar hoopt het stof zich vaak in hoekjes op.

Pollen zijn minder zichtbaar dan zand, maar kunnen een plakkerige laag vormen op glas. Op ramen kunnen ze zich hechten aan condens of lichte verontreinigingen, waardoor je een doffe waas ziet. Binnenramen kun je het best afnemen met een licht vochtige doek. Hebben er ventilatieroosters open gestaan, dan is het slim ook die in de schoonmaak mee te nemen: pollen komen daar makkelijk door naar binnen.

Zonwering, parasols en rolluiken

Op textiel en kunststof mengt Saharazand zich met pollen, roet en stof tot een hardnekkige laag. Vooral zonneschermen, parasols, rolluiken en buitenjaloezieën raken snel vervuild. Stel schoonmaken niet uit: bij regen trekt het vuil in de vezels of ontstaan er vlekken.

Gebruik een zachte borstel of een opzetstuk van je hogedrukreiniger om het vuil voorzichtig los te weken. Werk van boven naar beneden. Spoel goed na en laat het doek volledig drogen, bij voorkeur uitgeklapt. Behandel textiel daarna met een impregneermiddel dat vuil en vocht afstoot. Zo blijft het langer schoon én beschermd.

Lees ook: Je zonnescherm schoonmaken doe je zo

Terras en tuinmeubels

Op je terras lijkt het zand of stuifmeel misschien onschuldig. Maar wie het laat liggen, loopt het al snel naar binnen. En dat kan krassen veroorzaken op parket, pvc of laminaat. Bovendien blijven fijne stofdeeltjes aan schoenen plakken.

Verwijder Saharazand en pollen met een zachte buitenbezem of een nat-droogzuiger. Daarna kun je het terras grondig reinigen met een hogedrukreiniger. Een terrasreiniger-opzetstuk verdeelt het water gelijkmatig, voorkomt opspattend vuil en zorgt voor een egaal resultaat zonder modderspetters tegen je gevel. Denk ook aan je tuinmeubels: hout of kunststof moet je direct afspoelen en zacht afborstelen om vlekvorming te voorkomen.

Zonnepanelen

Pollen en Saharazand laten een dunne laag achter die de lichtinval op zonnepanelen vermindert. Zeker na enkele droge dagen kan het rendement met meerdere procenten dalen. Je merkt dit vooral aan een lager opgewekt vermogen in je app of omvormerdisplay.

Spoel de panelen voorzichtig af met een tuinslang of zachte borstel met water. Vermijd schurende materialen of hogedruk, want die kunnen de coating beschadigen. Gebruik alleen een neutraal schoonmaakmiddel als dat écht nodig is. Zijn je panelen moeilijk bereikbaar? Laat dan een professioneel bedrijf langskomen. Zij reinigen de panelen veilig en controleren direct of alles nog goed werkt.

©Marina Lohrbach

Ook binnen kun je last hebben

Heb je ramen of deuren open gehad tijdens een stofwolk of stuifmeelperiode? Dan ligt er vaak een fijne laag op vensterbanken, vloeren en meubels. Gebruik een stofzuiger met HEPA-filter om te voorkomen dat het stof wordt rondgeblazen. Microvezeldoekjes (licht vochtig) zijn ideaal om het stof op te nemen. Droog afnemen heeft weinig effect en verspreidt het alleen maar. Heb je hooikoorts? Dan is grondig schoonmaken extra belangrijk. Fijnstof en pollen kunnen allergische klachten verergeren.

Minder last met de juiste voorbereiding

Wanneer er Saharazand wordt verwacht, hoor je dat vaak bij het weerbericht op radio, tv of online. En ook van pollen is redelijk bekend wanneer je er last van kunt hebben – omdat dat meestal seizoensgebonden is. Met een paar simpele maatregelen beperk je de overlast:

☐ Houd een tuinslang, zachte borstel en een paar microvezeldoeken binnen handbereik.

☐ Impregneer zonwering en parasoldoek elk voorjaar.

☐ Plan vaste schoonmaakmomenten in het voorjaar en na de zomer.

☐ Overweeg wax of coating voor je auto.

☐ Houd ramen gesloten tijdens droge, stoffige dagen – zeker als je gevoelig bent voor pollen.