ID.nl logo
Aan de slag met iMovie: De bewerkingsopties
© Reshift Digital
Huis

Aan de slag met iMovie: De bewerkingsopties

In de vorige twee lessen hebben we laten zien hoe je een eenvoudig iMovie project kunt aanmaken en een iMovie trailer kunt creëren. Deze lessen waren nuttig, maar veel van de bewerkingsmogelijkheden van iMovie zijn verborgen. Nu is het tijd om deze functies te ontdekken.

De Clip Trimmer

Zoals je geleerd hebt, kun je binnen de tijdlijn de onderste hoeken van een clip verslepen om de clip te verkorten of te verlengen (in het laatste geval werkt dat alleen als je niet al met de volledige clip aan de gang bent). Dit is een prima manier om clips bij te snijden, maar je tast in zekere zin in het duister: Je kunt niet zien wat er aan de clip voorafgaat of wat erop volgt. En daarom is de Clip Trimmer een handige tool.

De eerderde lessen gemist? Ga er nu mee aan de slag:

- Aan de slag met iMovie: Een project aanmaken

- Aan de slag met iMovie: Een trailer maken

Dubbelklik op de clip en de Clip Trimmer verschijnt boven de tijdlijn. Het gedeelte van de clip dat momenteel actief is, is helder en glanzend. Al het materiaal voor of na de actieve clip is een beetje grijzig. Om het begin- of eindpunt te verplaatsen, klik op de witte lijn aan de rand van de clip en versleep deze van het midden vandaan om de clip te verlengen, of naar het midden toe om de clip te verkorten. In het Viewer paneel erboven zie je het begin van het actieve deel van de clip.

©PXimport

Je kunt ook het begin- en eindpunt van de clip aanpassen door ergens anders dan op die lijnen te klikken om de clip naar links of rechts te verslepen. Als je dit doet kies je een ander gedeelte van de clip - zodat hij bijvoorbeeld drie seconden eerder begint en eindigt. De lengte zal niet veranderen.

De Precision Editor

Terwijl de Clip Trimmer het begin en einde van een clip in de tijdlijn aanpakt, is de Precision Editor ervoor om te bepalen hoe twee clips in elkaar overgaan. Je kunt met deze tool gebruiken om een transitie te verplaatsen of langer of korter te maken, een nieuw bewerkingspunt te kiezen, of een audiotrack langer te maken.

Dubbelklik in een tijdlijn die twee of meer clips bevat op de rand van één van de clips om de Precision Editor te openen. Je kunt zien of je met deze tool bezig bent door uit kijken of er grijze puntjes met een zwarte kern boven het begin en einde van de clips van de tijdlijn staan.

Klik op één van deze puntjes, en de clip verschuift. De clip vóór het puntje komt boven de latere clips te staan en is in zijn geheel te zien - het actieve deel van de clip is helder, en het inactieve gedeelte is vaal. Versleep het puntje om te veranderen waar de ene clip in de andere overgaat. Bijvoorbeeld, sleep het puntje naar links, en de tweede clip zal eerder en langer gespeeld worden (en de eerste clip zal korter zijn). Versleep het puntje naar rechts, en de eerste clip wordt verlengd terwijl de tweede korter wordt.

Je kunt de audiotrack van een clip afzonderlijk verkorten of verlengen. Voordat je dat kunt doen moet je de audiogolven van je clips tevoorschijn halen als ze nog niet zichtbaar zijn. Klik op het Adjust Thumbnail Appearance icoon (het lijkt op een filmframe) in de rechterbovenhoek van de tijdlijn, en schakel de optie Show Waveforms in.

Klik in de blauwe audiotrack die onder de video thumbnail verschijnt op de lijn die het einde van het actieve deel van de clip aanduidt, en versleep deze. Als je naar rechts sleept - verder dan de randen van het actieve deel van de videoclip - zal de audio over de volgende clip door blijven spelen. Je zou dit kunnen doen voor een weggesneden shot waarin de soundtrack of vertelling blijft spelen maar een ander stuk video of een nieuw stilstaand beeld te zien is.

Tot slot kun je de lengte van een transitie veranderen. Als je een transitie tussen clips hebt toegevoegd en je de Precision Editor gebruikt, zie je een grijze luchtbel met puntjes aan beide kanten en pijlen erin. Dit representeert de lengte van de transitie. Om de transitie te verlengen, sleep één van de puntjes van het midden weg. Je krijgt dan een tijdsindicatie te zien met de huidige lengte van de transitie. Sleep een puntje naar het midden toe, en de transitie wordt korter. Je kunt de transitie ook eerder of later laten plaatsvinden door in het midden van de luchtbel te klikken en deze naar links of rechts te verslepen.

©PXimport

Aanpassingen maken

De laatste paar versies van iMovie hadden vensters en tabbladen om met kleur, bijsnijden, audio en effecten te prutsen. In iMovie 10 heeft Apple deze functies in één enkele Adjust taakbalk verzameld, die je kunt vinden door op de Adjust knop bovenaan het iMovie venster te klikken. Deze bevat het volgende.

Color balance: Met de kleurbalansregeling kun je eenvoudig de toon van je clip veranderen, door middel van de Auto, Match Color, White Balance, en Skin Tone Balance opties. Met de Auto optie analyseert iMovie de huidige frame en wordt de kleurtint van de clip aangepast op basis van wat het volgens de berekeningen het beste uit zal zien.

Met Match Color krijg je een gesplitste weergave te zien - het ene deel laat de huidige frame zien, en de andere een frame met een look die je in de huidige frame wilt nabootsen. Bijvoorbeeld, als je op twee verschillende dagen onder enigszins verschillende omstandigheden materiaal hebt opgenomen en je wilt dat de clips er een beetje hetzelfde uitzien, dan kun je de ene clip op de andere aanpassen. Je kunt het tweede frame vastleggen door een clip door te nemen en op je ideale frame te klikken.

De White Balance optie stelt je in staat om automatisch op basis van een neutrale kleur in de frame - wit of grijs bijvoorbeeld - een witbalans te kiezen. Wanneer je deze optie kiest verschijnt er een pipet tool. Klik op een neutrale kleur in de frame om de balans te veranderen.

De Skin Tone Balance optie werkt op een vergelijkbare manier. Klik met de pipet op iemands huid in de frame; de kleuren verschuiven dan om tegen die toon afgewogen te worden.

Color correction: De kleurcorrectie pas je aan door middel van drie schuifbalken. De eerste is om de helderheid en het contrast aan te passen. Er zijn vijf besturingselementen, van links naar rechts Adjust Shadows, Adjust Contrast, Adjust Brightness, een tweede versie van Adjust Contrast, en Adjust Highlights. De presentatie van deze tools is niet erg intuïtief, maar als je in iPhoto het Adjust paneel gebruikt hebt zul je het snel onder de knie krijgen.

©PXimport

De tweede en derde schuifbalk zijn meer rechttoe rechtaan. De ene is om de verzadiging van de clip aan de passen, en de andere is om de kleurtemperatuur van de clip te veranderen, met koelere kleuren aan de linkerkant en warmere tonen aan de rechterkant.

Crop: Net zoals met oudere versie van iMovie, kun je clips bijsnijden en roteren. En de tool werkt precies hetzelfde als voorheen.

Je hebt drie stijlen om bij te snijden - Fit, Crop, en Ken Burns. Kies Fit om te forceren dat de clip in de oorspronkelijke beeldverhouding verschijnt. Als de originele clip of het originele stilstaande beeld niet precies in de frame past - er zijn bijvoorbeeld zwarte banden aan de zijkanten te zien - zal de frame niet worden opgevuld. Als je in plaats daarvan Crop kiest, kun je het formaat van de clip aanpassen zodat hij in de frame past. Je zou bijvoorbeeld kunnen bijsnijden om iemand die aan de linkerkant van de frame staat weg te halen. Als je dat doet wordt de rest van de frame vergroot om de bijsnijding te corrigeren.

Ken Burns is de naam van iMovie's pan-en-scan effect waarin de "camera" langs de frame beweegt en in- of uitzoomt. Het is zo genoemd ter ere van de documentairemaker die deze techniek gebruikte om beweging te brengen in stilstaande beelden die tijdens de Amerikaanse Burgeroorlog en aan het begin van de jazz en honkbal.

Om het effect te gebruiken moet je eerst de opgevulde rechthoek met het label Start aanpassen. Deze rechthoek bepaalt hoe de frame eruitziet wanneer de clip begint. Dan klik je op de gestippelde rechthoek met het label End en pas het formaat aan zodat je het gebied waarmee je de frame aan het einde van de clip wilt opvullen in beeld krijgt. Om het effect toe te passen, klik op het vinkje aan de rechterkant. Wanneer je de clip afspeelt zal hij beginnen bij het Start punt en dan na verloop van tijd overgaan naar de grootte van de End frame.

Het is belangrijk dat je in gedachten houdt dat het Ken Burns effect over een volledige clip werkt. Je kunt het niet op slechts een deel van een clip toepassen. Als je dat wilt doen, moet je de clip in de tijdlijn selecteren, er met de rechtermuisknop op klikken, en Split Clip kiezen op het punt waarop je wilt dat het effect van start gaat. Nu kun je het effect toepassen op slechts dat ene deel van je filmpje.

Rechts van de bijsnijdknoppen staan twee roteerknoppen om de frame 90 graden tegen de klok in of met de klok mee te draaien.

Stabilization: Er verschijnen twee bedieningselementen wanneer je Stabilization selecteert - Stabilize Shaky Video en Reduce Rolling Shutter Distortion. Wat doen deze nu precies?

Stel dat je je omgeving aan het filmen bent met je iPhone terwijl je door een natuurreservaat rijdt in een auto met slechte schokdempers op een weg met diepe putten. Om de kans dat je publiek door je filmpje last van wagenziekte krijgt zou het fijn zijn als je een deel van het gehobbel weg zou kunnen halen. Dat kan met de Stabilize Shaky Video optie. Schakel de optie in, en iMovie analyseert de geselecteerde clip, op zoek naar beverige video. Na deze analyse wordt de video bijgesneden om de randen weg te halen, en tegelijkertijd probeert iMovie het geschud weg te halen uit de overgebleven frame. Hoe meer stabilisatie je toepast (van 0 tot 100 procent), hoe meer je video waarschijnlijk wordt bijgesneden.

Rolling shutter is een vervormingseffect dat je kunt krijgen wanneer een bepaald soort camerasensoren veel beweging moeten vastleggen of te maken krijgen met pulserend of flikkerend licht. Wanneer je de Reduce Rolling Shutter Distortion optie inschakelt probeert iMovie dit effect te verwijderen Je kunt kiezen hoe sterk je de optie wilt toepassen - Low, Medium, High, of Extra High. Als je het probleem opmerkt, begin met Low en ga omhoog als de instelling je filmpje niet verbetert. (Je kunt de laatste bewerking ongedaan maken door op de Undo pijl rechts te klikken en daarna de eerstvolgende hogere instelling te proberen.)

Volume: Hier vind je opties om het geluid van de geselecteerde clips aan te passen. De eerste optie aan de linkerkant is Auto, die de audio "normaliseert" zodat de hardste geluiden in de audiotrack verhoogd worden tot het punt dat er net geen vervorming optreedt, en zachtere geluiden worden naar verhouding omhoog gebracht.

Daarnaast staat een Mute knop, waarmee de audio van de geselecteerde clips volledig gedempt wordt. Je kunt ook een volumeschuifbalk gebruiken om de audio van de geselecteerde clips harder of zachter te zetten.

En dan is er nog de Lower Volume Of Other Clips schuifbalk. In de wereld van de audio heet deze techniek "ducking". Je vraagt iMovie om ervoor te zorgen dat de audio in je clips luider is dan alle andere audiotracks die tegelijkertijd worden afgespeeld -achtergrondmuziek bijvoorbeeld.

Hoewel dit misschien niet voor de hand liggend is, zijn er een aantal manieren waarop je audio direct binnen de golfvorm weergave kunt manipuleren. Als je het algehele volume van de clip wilt aanpassen, versleep de dunne grijze audio-aanpassingslijn die in het midden van de golfvorm omhoog of omlaag.

©PXimport

De golfvorm heeft ook kleine puntjes aan de twee uiteinden van die lijn, waarmee je de audio kunt in- of uitfaden. Versleep het linker puntje naar rechts voor een fade-in effect. Versleep het puntje aan de rechterkant naar links, en de audio zal uitfaden.

Je kunt ook audio binnen één enkele clip aanpassen. Houd de Option toets ingedrukt en klik op punten in de audio-aanpassingslijn. Versleep deze punten omhoog of omlaag om het volume van dat audiogedeelte te verhogen of verlagen.

Noise reduction en equalizer: Hoewel iMovie alles behalve een volledige audiobewerkingsprogramma is, kun je proberen om op een aantal manieren je audio te verbeteren. Klik op deze optie en je zult twee mogelijkheden krijgen. De eerste is om achtergrondgeluid reduceren; je kunt de schuifbalk gebruiken om de hoeveelheid ruis die je wilt toestaan aan te passen.

Dit is een nogal breed effect. Als er iemand op de achtergrond aan het stofzuigen is, kun je dat geluid niet weghalen, bijvoorbeeld. En zelfs het weghalen van een minder indringend geluid kan ervoor zorgen dat het geluid dat je wel wilt bewaren wordt aangetast. Kortom, verwacht geen wonderen.

Deze aanpassing bidet ook equalizer presets die bepaalde audiofrequenties benadrukken of juist onderdrukken - om de bas of de hoge tonen te accentueren, bijvoorbeeld. De presets zijn Flat, Voice Enhance, Music Enhance, Loudness, Hum Reduction, Bass Boost, Bass Reduce, Treble Boost, en Treble Reduce.

Video en audio effecten: Als je op zoek bent naar de effecten van iMovie, dan moet je hier zijn. Selecteer je clips in de tijdlijn, kies deze aanpassing, en je ziet twee pop-up menu's. De eerste, Video Effects, heeft 19 effecten zoals Flipped, Film Grain, Vignette, Black & White, en Sepia. Houd de cursor over een effect om een voorbeeld van je video te zien te krijgen. Klik op een effect om het toe te passen.

©PXimport

Met het Audio Effects menu kun je 19 geluidseffecten aan de audiotrack van je clip toevoegen. De galmeffecten (small room, medium room, large room, en cathedral) kunnen nuttig zijn. De rest is meer voor de lol.

Info: Hoewel de laatste aanpassing op dit gebied misschien niet al te interessant klinkt, biedt het wel een extra mogelijkheid. Selecteer een clip, en je krijgt de lengte te zien. Pas de lengte aan, en de clip wordt langer (tot en met de lengte van de oorspronkelijke clip) of korter. Als hij korter wordt, gaat de clip niet sneller draaien - de clip eindigt gewoon sneller dan voorheen.

Snelheidseffecten

Nu we het toch over het aanpassen van de snelheid van je clips hebben... er zijn ook manieren om dat te doen. iMovie stelt je in staat om je clips te versnellen of te vertragen, en je hebt bovendien een Instant Replay effect dat geweldig is voor sportvideo's (of grappige filmpjes).

Om de snelheid van een clip aan te passen, selecteer deze in de tijdlijn. In het Modify menu kun je Slow Motion, Fast Forward, Instant Replay, Rewind, en Reset Speed commando's vinden.

©PXimport

Slow Motion en Fast Forward dienen om de actie (en audio) te vertragen en te versnellen. De eerste geeft je opties om de video 50, 25, of 10 procent te vertragen. Het Fast Forward submenu bevat aanpassingen van 2x, 8x, en 20x. Wanneer je één van deze effecten aanpast verschijnt er een chromen stip in de rechterbovenhoek van de clip, die aangeeft dat de snelheid is aangepast. Je kunt vervolgens met die aanpassing spelen door de stip te verslepen: Naar rechts om de clip te vertragen, en naar links om hem sneller af te spelen. Een haas of schildpad icoon op de clip laat zien of de clip sneller of trager wordt afgespeeld dan het origineel.

Het Instant Replay effect speelt de geselecteerde clip opnieuw, met een "Instant Replay" titel in de rechterbovenhoek van de clip. Het submenu van dit commando heeft opties voor 100, 50, 25, en 10 procent; de nummers verwijzen naar de snelheid van de resulterende replay. Kies je bijvoorbeeld 100 procent, dan wordt de replay even snel afgespeeld als het origineel. Een instelling van 10 procent zal ervoor zorgen dat de clip tien keer zo lang duurt (en tien keer zo traag is) als het origineel.

Het Rewind effect voegt een omgekeerde versie van de clip aan het einde van de originele clip toe, en speelt deze met een snelheid van 1x, 2x, of 4x af. Dan wordt de oorspronkelijke clip nog een keer herhaald. Het lijkt op het bekijken van je video en audio op een camcorder, vervolgens terugspoelen en opnieuw afspelen.

Het einde verbeteren

Het is tijd om je filmpje (en deze les) af te ronden. Laten we in stijl eindigen met een ander effect.

Selecteer je laatste clip, en ga terug naar het Modify menu. Van daaruit kun je een aantal verschillende manieren kiezen om je filmpje met flair te beëindigen. Selecteer Fade To en dan zijn Black and White, Sepia, of Dream een mooie manier om een retrospectief filmpje af te ronden - iets voor je ouders op hun dertigste trouwdag, of voor je dochter wanneer ze op het punt staat om in het huwelijk te stappen. Het Flash and Hold Frame effect is ook leuk. De clip vervaagt aan het einde naar wit, en er wordt uitgezoomd vanuit een stilstaand beeld van de laatste frame. Het is niet voor alles geschikt, maar in de juiste setting is het prachtig.

Dit is een vrij vertaald artikel van onze Amerikaanse zustersite Macworld.com. Beschreven termen, handelingen en instellingen kunnen regiogebonden zijn.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare pizzarettes voor minder dan 100 euro

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Gek op Italiaans eten? Kijk dan eens naar een pizzarette: een elektrische tafeloven waarbij iedereen aan tafel zijn eigen mini-pizza's kan beleggen en bakken. Wij vonden er vijf voor je.

Een pizzarette is een elektrische tafeloven met een terracotta koepel, vergelijkbaar met gourmetten. Iedereen aan tafel belegt zijn eigen mini-pizza en schuift deze via openingen in de oven. Binnen enkele minuten heb je een versgebakken, krokante pizza. Het is een gezellige, sociale manier om samen te eten. Wij vonden vijf mooie modellen voor een gezellige avond voor minder dan 100 euro.

Emerio PO‑115848 Pizzarette

Dit model van Emerio is geschikt voor zes personen maar heeft een iets ander ontwerp. De terracottadom is gecombineerd met een stevige kunststof basis met antislipvoetjes. Het apparaat gebruikt ongeveer 1200 watt, wat betekent dat de pizzarette snel op temperatuur komt. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor deeg niet blijft plakken en je weinig tot geen olie nodig hebt. Je kunt de pizzarette niet alleen voor pizza gebruiken; met de zes bijgeleverde spatels maak je ook minipannenkoekjes of wraps. Bovenop de dom bevinden zich kleine openingen zodat stoom kan ontsnappen, wat een knapperige korst bevordert. Een controlelampje laat zien wanneer de oven klaar is voor gebruik.

Review.nlis hét testpanel-platform van Kieskeurig.nl waar je als consument de unieke kans krijgt om de nieuwste producten, zoals elektronica en huishoudelijke apparaten, uitgebreid thuis te proberen. Het concept is eenvoudig: je meldt je aan voor specifieke testacties die jou aanspreken. Word je geselecteerd, dan ontvang je het product om het enkele weken in je eigen omgeving te gebruiken.

In ruil voor deze ervaring deel je jouw ongezouten, eerlijke mening in een review om andere kopers te helpen. Na de testperiode is het zelfs soms mogelijk om het product met een mooie korting over te nemen.

Ariete 919 pizzaoven

Wat deze pizzarette uniek maakt, is de speciale 'Pre-Bake' functie op de platte bovenkant van de handgemaakte terracotta koepel. Hiermee bak je het deeg kort voor voordat je het belegt, wat garandeert dat je pizza’s een perfecte, krokante bodem krijgen en niet zompig worden door de tomatensaus. De poreuze terracotta koepel absorbeert bovendien vocht tijdens het bakken, wat bijdraagt aan die authentieke steenoven-smaak. Dankzij het krachtige vermogen van 1500 Watt zijn de creaties in slechts enkele minuten gaar en knapperig. De set is compleet uitgevoerd met acht geïsoleerde bakspatels en een handige deeguitsteker, zodat je direct aan de slag kunt. Of het nu voor een kinderfeestje is of een uitgebreid diner, met deze Emerio Pizzarette wordt samen eten een culinair feestje zonder gedoe.

Emerio PO‑115985 Pizzarette

Voor kleinere gezelschappen is er de Emerio PO‑115985. Deze compacte pizzarette is ontworpen voor vier personen en heeft een vermogen van 900 watt. Net als bij de andere modellen zorgt een terracottadom voor een gelijkmatige warmteverdeling. De bakplaat is voorzien van een antiaanbaklaag waardoor je deeg of andere ingrediënten eenvoudig omdraait. Het apparaat wordt geleverd met vier hittebestendige spatels en heeft ventilatieopeningen om overtollige stoom af te voeren. Met dit toestel bak je niet alleen pizza’s; je kunt er ook kleine broodjes of taartjes mee maken. Doordat het model compacter is, neemt het minder ruimte in op tafel.

Tristar PZ‑9160 Pizza Festa Gourmet

De Tristar PZ‑9160 onderscheidt zich doordat hij drie functies combineert: pizza’s bakken, raclette en gourmetten. Dit tafeltoestel van 1800 watt heeft een grote ronde bakplaat waarboven je een terracottadom plaatst voor pizza’s. Onder dezelfde kap kun je ook kleine pannetjes gebruiken voor kaas of vlees; ze zijn voorzien van een antiaanbaklaag en worden verlicht door een indicatielampje. De temperatuur stel je handmatig in via een draaiknop en een controlelampje geeft aan wanneer het toestel warm is. De set wordt geleverd met zes spatels, zodat je met zes personen kunt koken. Dankzij de antislipvoetjes blijft de unit stabiel op tafel. De PZ‑9160 is sinds 2021 verkrijgbaar.

Emerio Pizzarette PO‑1158471

De Emerio PO‑1158471 is de vierpersoonsversie van de bekende pizzarette. Dit apparaat verbruikt ongeveer 1100 watt en heeft een keramische bakplaat met een antiaanbaklaag, zodat pizza’s niet vastplakken. De terracottadom zorgt voor een gelijkmatige warmte en een knapperige korst. Openingen aan de bovenkant laten stoom ontsnappen en voorkomen dat de pizza te vochtig wordt. Bij de set krijg je vier spatels met geïsoleerde handvatten. Omdat dit model kleiner is, neemt het niet veel plaats in op tafel en is het ook geschikt voor kleinere huishoudens. De pizzarette is geschikt voor gebruik met kant‑en‑klare pizzabodems of zelfgemaakt deeg.

▼ Volgende artikel
Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig
© Queenmoonlite Studio - stock.adobe.com
Huis

Slim wachtwoordbeheer: zo houd je je accounts écht veilig

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Dit gaan we doen

Sterke wachtwoorden en tweestapsverificatie blijven voorlopig onmisbaar, ook nu toegangssleutels opkomen. In dit artikel lees je hoe je veilig en praktisch met wachtwoorden omgaat. Je ontdekt welke gratis tools je helpen – zoals Bitwarden voor cloudbeheer of KeePassXC voor lokale opslag – en hoe je 2FA en authenticatie-apps toevoegt voor extra bescherming. Verder komt aan bod hoe je datalekken opspoort, phishing voorkomt, herstelcodes bewaart en aparte browserprofielen instelt voor gevoelige accounts. Tot slot lees je hoe toegangssleutels werken, de toekomst van wachtwoordloos inloggen.

Lees ook: Bescherm je data: voorkom digitale beveiligingslekken

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

De webversie van Bitwarden is nog handiger als je ook de browserextensie installeert.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

KeePassXC is een volwaardige wachtwoordmanager, weliswaar offline.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

LessPass: veiliger, maar het luistert nauw en is omslachtiger.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

In onder meer Chrome kun je wachtwoorden (en meer) via je account laten synchroniseren.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Een uitgebreide lijst met diensten die 2FA ondersteunen.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Export van TOTP-codes in Google Authenticator (voor gebruik op een ander apparaat).

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Bij Microsoft kun je slechts één herstelcode tegelijk activeren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Een weinig opbeurend rapport: zestien datalekken gevonden.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

De EU biedt nu ook eigen publieke DNS-filters aan.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Je gebruikt bij voorkeur een afzonderlijk adres voor het wachtwoordherstel.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Overweeg een afzonderlijk browserprofiel voor privacygevoelige online diensten.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Ook bij Google kun je de recentste sessies (en gekoppelde diensten) bekijken.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Voortaan is deze wachtwoordkluis alleen toegankelijk met wachtwoord en token.

Yubikey kopen?

Dan kan gewoon

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Je browserlogins op een presenteerblaadje.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Je kunt meerdere toegangssleutels maken voor diverse apparaten.

View post on TikTok