De airfryer is één van de populairste producten voor in de keuken (of beter wellicht: voor in de schuur, vanwege de lucht). Het apparaat is simpel en doeltreffend, en bovendien zeer toegankelijk. Maar wanneer je het product niet goed gebruikt, dan kan het oververhit raken. In dit artikel leggen we uit hoe je dat voorkomt, zodat je je airfryer probleemloos kunt blijven gebruiken.

Ook interessant voor jou: De beste gezonde gezonde recepten voor de airfryer.

In korte tijd heeft de airfryer menig Nederlands huishouden overwonnen. En dat komt voornamelijk door het gemak en de toegankelijkheid waarmee je de lekkerste patatjes, vegaburgers en warme broodjes bakt. Maar wanneer je te veel producten in één keer in het bakje stopt, dan kan het goed misgaan. En dat is best opvallend, aangezien de voorkant van de doos vaak een afbeelding laat zien van een afgeladen bak met patat. Dat is dus niet de bedoeling; los van het feit dat er intern genoeg ruimte moet zijn waardoor de warme lucht ook de bovenste producten kan bakken.

Stop je airfryer niet te vol ...

In de handleiding van de airfryer kun je vinden hoeveel je van bepaalde soorten producten in de bak kunt leggen voor veilig gebruikt. Maar over het algemeen kunnen we wel stellen: prop hem niet te vol. Als je denkt dat het te veel is, dan ís het waarschijnlijk al te veel. Wanneer de bak te vol zit, dan moet de airfryer harden werken. Daardoor kan hij veel minder goed z’n warmte kwijt, waardoor de kans op oververhitting dus toeneemt. Hoe vaker je zoiets doet, hoe problematischer het wordt.

©Brebca

... En gebruik ook niet te veel olie

In het verlengde van het proppen, willen we ook graag meegeven dat je niet te veel olie moet gebruiken. In een airfryerrecept staat vaak hoeveel olie je nodig hebt en meestal komt dat neer op één tot twee kleine lepels. Die olie kun je over de producten gieten, of je kunt ze insmeren met een siliconen kwastje. Wanneer je teveel olie gebruikt, dan kan het gaan lekken wanneer je de interne bak beweegt. En als die gelekte olie dan de onderdelen van de airfryer warm maakt, ja, dan kun je erop rekenen dat het ding vroeg of laat snel oververhit raakt.

Gebruik de airfryer op de juiste manier

Wat je ook niet wilt: producten bakken die je niet in een airfryer hoort te bakken. Je bent misschien geneigd om er gewoon alles in te gooien, maar onthoud dat alles dat kan smelten of lekken eigenlijk niet in de handige luchtoven terecht kan. Kijk dus echt goed uit met kaas en beslag, bijvoorbeeld. Daarnaast is het niet raadzaam een complete kip in de hete lucht te bakken. In sommige gevallen kan dit wel, maar dan is de kip daarop voorbereid of dan heb je net een ander model airfryer in huis gehaald. Ook hier lees je dan weer alles over in de handleiding van jouw product.

©leungchopan - stock.adobe.com

Die handleiding zouden we er de eerste paar keer sowieso even bijhouden. Want wat je daar óók in aantreft, zijn de correcte instellingen per product. Wat je wilt voorkomen is dat je de airfryer te heet instelt, waardoor je producten aanbranden. Dat kan er dan weer toe leiden dat het apparaat zelf veel te warm wordt, waardoor er vanzelf oververhitting plaatsvindt. Sommige airfryers hebben overigens instellingen die gelden voor specifieke ingrediënten of etenswaren. Gebruik die instellingen dan ook gewoon zoals aangegeven, dan kan er in theorie niets misgaan.

Drie tips tot slot

💡 Je doet er goed aan de airfryer de ruimte te geven op het aanrecht (of in de schuur, als je niet te maken wilt hebben met vervelende frituurluchten). Zet hem niet tussen andere apparaten in of tegen een muur aan, en geef ook de stekker de ruimte. Dan kan het apparaat zijn warmte goed kwijt.

💡 Maak de verschillende onderdelen ook vaak goed schoon. Stop niet altijd alles maar in de vaatwasser; om te garanderen dat alles goed blijft werken, dien je de boel ook af en toe handmatig flink te schrobben.

💡 Blijf bovendien altijd in de buurt van je airfryer. Het kan altijd gebeuren dat er toch onverhoopt iets misgaat (soms buiten jouw schuld om) en dan is het maar wat handig als je de (goed bereikbare) stekker er snel kunt uitrekken. Het kan zijn dat je vroege tekens van oververhitting te zien krijgt, zoals rookontwikkeling (reden te meer om hem in de schuur te gebruiken). Snel kunnen handelen is dan een must, zodat het product rustig kan afkoelen. Uiteraard wordt dit apparaat snel heel heet, dus het is en blijft verstandig om bijvoorbeeld jonge kinderen of huisdieren in de gaten te houden.

Of je nu graag uitgebreid kookt of elke avond snel klaar wilt zijn: een slimme keukenindeling maakt het verschil. Alles moet logisch op zijn plek staan, zodat je moeiteloos overal bij kunt en na afloop ook weinig tijd kwijt bent aan opruimen.

Lees ook: Fornuis op maat: kies het aantal pitten dat bij je past

Vaatwasser, gootsteen en vuilnisbak

Heb je plannen voor een nieuwe keuken? Denk dan nu al na over welke slimme keuzes je kunt maken met de indeling. Plaats bijvoorbeeld de vaatwasser, de spoelbak en de afvalemmer dicht bij elkaar. Je hoeft dan nooit ver te lopen met vieze borden en je kunt ze makkelijk leegschrapen, eventueel afspoelen en direct inruimen. Staat de afvalbak in een kastje direct naast de vaatwasser? Let er dan op dat je het deurtje nog goed kunt openen als de deur van de vaatwasser omlaag staat. Dat werkt makkelijker bij het inruimen. Plaats verder de vaatwasser niet direct tegen een zijmuur. Tijdens het inruimen loop je dan sneller kans op spetters tegen de muur.

Werkblad en kookplaat

Het werkblad is meer dan alleen een plek om iets op te zetten. Je gebruikt het om te snijden, te mixen, spullen neer te leggen en borden op te scheppen. Zorg daarom dat je voldoende vrije werkruimte overhoudt – dus niet alles volbouwen met apparatuur. Plaats de spoelbak of kookplaat liever niet op een hoek. Je hebt aan beide kanten plek nodig, zodat je je handen vrij kunt houden en spetters opvangt. Reken aan weerszijden minimaal veertig centimeter. Dat oogt niet alleen rustiger, het werkt ook prettiger. Handig om te weten: bij je keukenspecialist wordt hiervoor vaak de term aflegruimte gebruikt. En nog even over de kookplaat: plaats die bij voorkeur niet pal naast de koelkast of een hoge kast; dat geeft weinig bewegingsvrijheid en maakt het lastig om met meerdere mensen tegelijk in de keuken te staan.

©Olga Yastremska and Leonid Yastremskiy

Koelkast

Een koelkast gebruik je vaker dan je denkt – gemiddeld zo'n 35 keer per dag. Zet 'm daarom op een plek waar je er makkelijk bij kunt, ook als je vanuit de woonkamer even snel iets wilt pakken. Zet de koelkast liever niet helemaal achterin of op een plek waar je niet vanzelf langsloopt; dat is al snel onhandig in het dagelijks gebruik. Let ook op de temperatuur rondom de koelkast. Zet hem niet naast een oven, radiator of op een plek waar veel zonlicht komt. Kan het echt niet anders, zorg dan voor een isolerende tussenplaat en houd minstens drie centimeter ruimte vrij tussen warmtebron en koelkast.

Gebruik de keuken-driehoek

In de basis draait een keuken om drie functies: koken, spoelen en koelen. Je fornuis, gootsteen en koelkast vormen samen een denkbeeldige driehoek. Als de afstanden tussen deze drie goed gekozen zijn, werk je prettiger. Staan ze te ver van elkaar, dan loop je onnodig veel. Staan ze te dicht bij elkaar, dan dan wordt het al snel krap en onhandig. Een keukenspecialist kan helpen bij het vinden van een goede verhouding, maar je merkt het zelf vaak ook al als iets net niet lekker werkt.

Optimale werkhoogte

Ook de hoogte van je werkplekken telt mee. Een oven op armhoogte is een stuk prettiger dan op kniehoogte, zeker als je vaak bakt. Het voorkomt bukken. Heb je een kleine keuken? Kies dan voor een compacte oven of voor een fornuis met geïntegreerde oven. Datzelfde geldt voor de vaatwasser: als je die wat hoger plaatst, spaar je je rug en knieën. Voor de kookplaat geldt een andere regel: meet de afstand van je onderarm tot het werkblad. Is die ongeveer twaalf centimeter, dan zit je goed qua houding en belast je je schouders niet onnodig.

Apparatuur wat hoger plaatsen (als dat kan) heeft nog een voordeel. Wanneer je kleine kinderen hebt rondlopen, kunnen die er minder makkelijk bij. Wel zo veilig!

©lev dolgachov

Opbergruimte

Tot slot: denk na over hoe je spullen opbergt. Onderkastjes bieden veel ruimte, maar vragen vaak veel van je rug. Bovenkastjes kunnen juist weer te hoog zijn. Een buffetkast biedt uitkomst: wat je dagelijks gebruikt zet je op ooghoogte, wat minder vaak nodig is kan best wat lager of juist hoger.

Slim indelen = een fijnere keuken!

Een goede keuken draait niet alleen om de juiste apparatuur, maar vooral ook om slimme keuzes die het koken makkelijker maken. Denk na over looproutes, werkhoogtes en voldoende bewegingsruimte. Positioneer alles op logische plekken, zorg voor een werkblad met voldoende vrije ruimte en let op kleine details zoals de draairichting van kastdeurtjes. Daarmee wordt de keuken (nog meer) het hart van je huis!

Warm! Dorst! Hoog tijd dus voor ijskoffie en ijsthee. Je hoeft er niet eens voor naar de winkel: je kunt het binnen een paar minuten zelf maken, vaak gewoon met wat je al in huis hebt. Lekker verfrissend, en meestal ook gezonder én goedkoper dan wat je in de supermarkt vindt. In dit artikel lees je precies hoe je dat doet. Proost!

Lees ook: Geen ijsmachine, toch zelf ijs maken? Natuurlijk kan dat! 

Wie van koffie houdt, kan met ijskoffie alle kanten op. Je kunt koffie koud zetten (cold brew), of juist warme koffie gebruiken en die laten afkoelen.

In beide gevallen begint het met sterke koffie. Hoe sterker, hoe beter, want ijsblokjes verdunnen de smaak. Zet bijvoorbeeld een dubbele espresso of gebruik een koffiemachine op de hoogste intensiteit. Laat de koffie afkoelen, giet 'm over een glas vol ijsblokjes en voeg melk of plantaardige drink (haver, amandel of soja) toe als je dat lekker vindt.

Liever iets milders? Dan is cold brew een goed alternatief. Meng grofgemalen koffie met koud water in een kan of fles. Je moet er wel de tijd voor nemen, want je moet het daarna zo'n twaalf uur in de koelkast laten trekken. Daarna filter je het koffiedik eruit met een zeef of koffiefilter. Het resultaat is een zachte, cafeïnerijke drank die minder bitter is dan je zou verwachten – ideaal voor wie gewone zwarte koffie te scherp vindt. Verdun het naar smaak met melk, water of siroop, bijvoorbeeld vanillesiroop of hazelnootsiroop. Tip: je kunt ook wat meer maken dan je nodig hebt en dat in de koelkast bewaren (maximaal drie dagen). Heb je op een later tijdstip dan trek in ijskoffie, dan hoef je niet eerst twaalf uur te wachten.

Gebruik je een espressomachine, dan heb je meer controle over de smaak. Voor een krachtige ijskoffie kies een Arabica/Robusta-blend. Door de Robusta-bonen in deze melanges krijg je een pittige smaak en een stevige crèmelaag – ook lekker in ijskoffie.

Liever iets zachters of fruitigers? Ga dan voor 100% Arabica-bonen. Die zijn milder en hebben vaak meer nuance. Zulke bonen geven je ijskoffie een verfijnde smaak, soms met citrus- of bloemtonen.

Ook decafé werkt prima, bijvoorbeeld als je 's avonds nog iets kouds wilt drinken zonder daarna klaarwakker te liggen.

©annapustynnikova

IJsthee: verkoelende dorstlesser

Ook ijsthee maak je in een paar simpele stappen. Gebruik losse thee of gewone theezakjes, maar zet het sterker dan je normaal zou doen. De thee wordt namelijk verdund zodra je er ijs aan toevoegt. Zwarte thee is een klassieker, maar groene thee, kruidenmengsels of gearomatiseerde soorten werken net zo goed. Let wel op: groene thee en kruideninfusies zijn gevoeliger voor een bittere nasmaak als je ze te lang laat trekken. Hou de trektijd dus korter dan bij zwarte thee. Hieronder lees je welke watertemperatuur je moet gebruiken en hoe lang je het mengsel moet laten trekken.

– Zwarte thee: 95–100 °C, 4–5 minuten
– Groene thee: 70–80 °C, 2–3 minuten
– Kruideninfusies/rooibos: 95–100 °C, 5–6 minuten

©shersor

Laat de thee eerst een beetje afkoelen, of gebruik niet te veel ijs in één keer. Zo blijft de smaak in balans en voorkom je dat je thee bitter of waterig wordt. Je kunt de thee ook helemaal laten afkoelen op het aanrecht en daarna in de koelkast zetten – dan krijg je een heldere, frisse ijsthee zonder smaakverlies.

Voeg daarna eventueel smaakmakers toe zoals schijfjes citroen, munt of een beetje honing. Suiker los je het best op in de thee als die nog warm is, anders blijft het onder in je glas liggen. Houd je liever van minder zoet, dan kun je het ook bij een paar druppels citroen of een scheutje appelsap houden. Gebruik je verse vruchten zoals perzik of sinaasappel, snijd die dan in dunne plakjes en laat ze even meetrekken.

Gooi je ijsthee niet direct vol ijs, zeker niet als je hem lang wilt bewaren. Door de ijsklontjes vlak voor het serveren toe te voegen, blijft de smaak beter behouden. En als je slim bent, vries je wat van de thee zelf in als ijsklontjes. Zo wordt je drankje koud, zonder dat het verwatert.

Tot slot: experimenteren en bewaren

Het fijne aan zelf ijskoffie of ijsthee maken, is dat je eindeloos kunt variëren. Wissel af met kruiden, citrus, melksoorten of zoetmakers. Probeer eens een koude espresso met gecondenseerde melk of een groene ijsthee met gember en limoen. Hieronder hebben we zowel voor ijskoffie als ijsthee vijf smaakvariaties voor je verzameld.

Maak in één keer een grotere hoeveelheid en bewaar die in een afsluitbare fles in de koelkast. Zo heb je altijd iets klaarstaan als je behoefte hebt aan iets verfrissends én lekkers te drinken. Let er wel op dat vers gemaakte ijsthee en cold brew koffie maar een paar dagen houdbaar zijn. Drink het binnen drie dagen op, dan is de smaak op z'n best.  

©vikakurylo81 - stock.adobe.com

5 bijzondere ijskoffievariaties

– Kokos-kardemom: kokosmelk, gemalen kardemom, honing
– Sinaasappel-kaneel: geraspte sinaasappelschil, kaneelpoeder, ahornsiroop
– Hazelnoot-salted caramel: hazelnotenmelk, karamelsiroop, snufje zeezout
– Chocolade-chili: cacaopoeder, cayennepeper, bruine suiker
– Rozemarijn-citroen: verse rozemarijn, citroensap, agavesiroop

5 bijzondere ijstheevariaties

– Watermeloen-munt: watermeloensap, verse munt, limoen
– Perzik-basilicum: verse perzik, basilicumblaadjes, honing
– Hibiscus-granaatappel: hibiscusbloemen, granaatappelsap, stevia
– Komkommer-dille: komkommer, verse dille, snufje zeezout
– Ananas-tijm: ananasblokjes, tijmblaadjes, kokoswater

Smaakvariaties: hoe & wat

Tijdens het trekken (in de hete koffie/thee):

• Kruiden zoals kardemom, kaneel, rozemarijn, basilicum, dille, tijm
• Citrusschil (sinaasappel)
• Hibiscusbloemen

Na het afkoelen toevoegen:

• Verse sappen (watermeloen, granaatappel, citroensap)
• Verse stukjes fruit (perzik, ananas, komkommer)
• Melksoorten (kokosmelk, hazelnotenmelk, amandelmelk)
• Zoetmakers (honing, stroop, stevia)
• Verse kruiden die snel bitter worden (munt)

Extra smaakmakers:

• Cacaopoeder: eerst mengen met beetje heet water, dan toevoegen
• Zeezout: altijd op het laatst, naar smaak