Na uren zwoegen in de keuken voor de bereiding van een uitgebreid diner is het wel zo lekker dat je de vuile afwas zo in de vaatwasser kunt zetten. Na minder intensief kokkerellen trouwens ook. Op je vaatwasser zitten allerlei verschillende vaatwasprogramma's. Wanneer gebruik je welk programma en welke opties zijn er?

De meest voorkomende vaatwasprogramma's

Vrijwel alle vaatwasmachines hebben een programma of zes. Ook zijn er vaak extra opties die je kunt kiezen naast een programma. Er zijn echter een paar wasprogramma's die eigenlijk wel zo'n beetje álle vaatwassers hebben.

Standaard

Het standaardprogramma zet je aan voor je licht bevuilde vaat, zoals je bestek, ontbijt- of lunchbordjes en kopjes. Doe je er vuilere vaat in, zoals een pan met tomatensaus of eierresten? Dan wordt dat met dit programma niet goed schoon. Het programma draait op 55 tot 65°C. Dit programma is meestal het hoofdprogramma, tenzij er een autoprogramma op je vaatwasser zit.

Autoprogramma 50 tot 70°C

Dit autoprogramma gebruik je voor normaal vervuilde vaat, waarbij het vuil niet te erg is ingedroogd. Het programma past de temperatuur, de duur van het programma en het watergebruik aan op de vaat. Hoe vuiler de vaat, hoe heter het programma draait.

Ecoprogramma 50°C

Voor je dagelijkse vaat kun je dit programma prima gebruiken. Het programma heet Eco omdat het minder water en elektriciteit gebruikt. Wel is de duur van het programma langer; gemiddeld neemt het programma zo'n vier uur in beslag. Qua resultaat kun je het vergelijken met het autoprogramma. Het kan ook zijn dat je een Eco-functie op je vaatwasser hebt – de resultaten zijn vergelijkbaar met dit programma.

©Suzi Media

Kort programma van 40 tot 45°C

Heb je ontbijtbordjes of andere vaat die niet zo vuil is geworden? Dan is dit het geschikte programma. Dit programma is per vaatwasser anders, maar in het algemeen geldt dat de droogfase is verkort of wordt overgeslagen. Het is niet zo'n zuinig programma op het gebied van verbruik. Op sommige vaatwassers is een functie 'kort' aanwezig, wat hetzelfde werkt als dit programma.

Intensief programma van 70 tot 75°C

Na gezellige verjaardagsfeestjes en diners met veel 'kliederig' eten zet je dit programma aan. Erg vuile vaat wordt dankzij dit programma schoon. Het wast en droogt een stuk beter dan het autoprogramma. Wel verbruikt dit programma veel meer energie.

Speciaal glasprogramma of delicaat programma

Om glaswerk schoon te maken, is dit vaatwasprogramma ideaal. Omdat zacht water glas aan kan tasten, wordt tijdens dit programma de hardheid van het water verhoogd. Ook draait dit programma op een lage temperatuur en droogt het je glaswerk langer.

©Paolo

De meeste vaatwassers geven via een display aan hoelang het programma nog draait. Omdat dit bij inbouwvaatwassers niet te zien is, projecteren sommige vaatwassers dat op de vloer.

De functies en programma's uitgelegd

Naast de reguliere vaatwasprogramma's zitten er ook nog allerlei losse functies en extra programma's op je vaatwasser. Deze gebruik je met een speciale reden.

Voorspoelen

Sommige mensen spoelen de vaat van tevoren met de hand af, voordat ze die in de vaatwasser zetten. Je kunt daarvoor ook deze functie gebruiken. Het meeste vuil wordt dan netjes weggespoeld, waarna je een programma aanzet.

Multitablet

Gebruik je vaak een all-in-one vaatwastablet? Dan zet je deze functie of het speciale programma aan. Het programma wordt dan meestal iets verlengd, zodat de vaatwasmachine de beste was- en droogresultaten biedt. Dit programma meldt bovendien wanneer je het glansspoelmiddel van je vaatwasser moet bijvullen.

©Olga Yastremska, New Africa, Africa Studio

Een uitgestelde start

Wil je na het inruimen van de vaat niet dat de machine meteen aanslaat? Dan stel je een uitgestelde start in. Zo kun je de machine ook instellen om 's nachts te draaien, zodat je er niets van merkt. Een andere optie hiervoor is het nachtprogramma. Meestal kun je het programma per halfuur, per uur of per drie uur uitstellen.

Antibacterieel en/of hygiëne

Met deze functie draait je wasmachine op een extra hoge temperatuur (meestal 80 °C) om de bacteriën te doden. Ook kan het zijn dat je programma een extra spoelbeurt doet voor meer hygiëne.

Baby

Wanneer je een baby hebt, is deze functie of dit programma handig. Het programma draait op hogere temperatuur, zodat de hygiëne gewaarborgd is. Je krijgt de flesjes en speentjes van je kleintje hiermee goed schoon.

Halve belading

Soms krijg je de vaat niet helemaal vol, maar wil je de vaatwasser wel aanzetten om wat vaat weg te werken. Sommige machines hebben daarvoor deze optie. Je plaatst de vaat dan aan één kant van de machine, bijvoorbeeld rechts, links, boven of onder. De vaatwasser is zo slim om alleen die kant schoon te maken. Het programma is ook sneller klaar: zo'n 30 minuten eerder dan een normaal programma.

De intensieve zone

Is een deel van je vaat erg vies, bijvoorbeeld door aangekoekte etensresten? Dan plaats je dat gedeelte in een speciaal aangegeven zone. Dankzij de krachtige stralen die over deze zone worden gespoten, wordt ook deze vaat uiteindelijk mooi schoon.

De Dreame X50 Ultra Complete mag dan misschien wel een van de duurste robotstofzuigers van dit moment zijn, het is ook meteen een van de beste. Dat komt door verschillende eigenschappen, waardoor vuil bijna geen kans meer heeft.

Je moet van goeden huize komen om de regerend kampioen van de troon te stoten. Sinds medio 2024 was dat wat ons betreft de Dreame X40 Ultra Complete – en alleen Dreame kan daarin zichzelf overtreffen. Niet alleen als het om de prijs-kwaliteitverhouding gaat, maar ook als we kijken naar het aantal functies en mogelijkheden. De Dreame X50 Ultra Complete heeft een adviesprijs van 1499 euro en is daarmee niet duurder dan zijn voorganger tijdens de introductie. Desondanks heeft de fabrikant flink wat nieuwe onderdelen toegevoegd.

In de basis is dit nog altijd een zeer krachtige en uitgebreide robotstofzuiger, die onder meer beschikt over een uitschuifbare borstel en dweil, waardoor plinten en hoeken veel beter meegepakt worden. Ook is er nog altijd een LiDAR-scanner aanwezig voor de navigatie, die op basis van kunstmatige intelligentie tot tweehonderd objecten in huis kan ontwijken. Binnen de app stel je no-go-zones en meer in – wat dat betreft wijkt de ervaring niet af ten opzichte van de voorganger. Maar dan komen we op wat er nieuw is ...

©Wesley Akkerman

Tilt zichzelf op

Voor de recensie willen we ons met name concentreren op de nieuwe elementen, omdat die de ervaring naar een hoger niveau tillen. Letterlijk. Want onderop de robotstofzuiger zitten twee, wat Dreame noemt, intrekbare poten. Die kunnen het systeem tot zes centimeter omhoog tillen, waardoor menig drempel geen obstakel meer vormt. Daar waar tot nu toe alle geteste robotstofzuigers hier in huis stoppen bij de badkamerdrempel, gaat de Dreame X50 Ultra Complete gewoon door.

Je hoeft hier niets voor te doen. Wanneer de Dreame X50 Ultra Complete denkt dat het tijd is om de poten in te zetten, dan doet hij dat uit zichzelf. Vervolgens neemt hij een kleine aanloopt en rijdt zo over de drempel heen. We zijn nog niet zo ver dat de robotstofzuiger de trap oploopt; dat is vooralsnog een futuristisch idee. Maar op deze manier komen we er wel. Drempels herkent het systeem met de slimme camera voorop, dus zorg ervoor dat die zicht houdt op de omgeving. Verder kunnen die poten in elk geval tot dertigduizend keer ingezet worden. Klinkt duurzaam.

©Wesley Akkerman

Uitschuiven en intrekken

Zoals bij veel andere robotstofzuigers, zeker in dit prijssegment, zit er een kleine toren op waar in dit geval een Direct Time of Flight-sensor inzit. Daarmee kan het systeem veel beter diepte inschatten en dus een goede route bepalen. Omdat de sensor uitsteekt, kan dat verhinderen dat de stofzuiger onder allerlei meubelstukken schoonmaakt. Nieuw in dit model is de intrekbare sensortoren, die in de behuizing verdwijnt op het moment dat de Dreame X50 Ultra Complete denkt dat het nodig is. Zo komt hij toch onder menig bank, stoel of kast.

Als je al deze eigenschappen bij elkaar optelt, dan kom je uit op een som die tevredenheid oplevert. Uitschuifbare dweil, uitschuifbaar borsteltje, intrekbare poten en een scanner die in de behuizing verdwijnt – Dreame doet er alles aan om het schoonmaken uit handen te nemen en eventuele moeilijkheden uit de weg te ruimen – moeilijkheden waar veel andere robotstofzuigers wel (letterlijk) tegenaan lopen. Deze Dreame kan die vrijwel overal bij, onder veel meer meubels door en zelfs over hogere drempels heen (mits er ruimte voor de robot is).

©Wesley Akkerman

Onzichtbare verbeteringen

Daarnaast zijn er onzichtbare verbeteringen, die vooral op specificatielijsten goed staan. Zo bedraagt de zuigkracht maar liefst liefst 20.000 Pa en kun je binnen de app kiezen uit een van de vijf reinigingsstanden, waardoor vuil tussen vezels van je tapijt of kleed geen kans meer maakt. Zo luidt althans de belofte, want op dat vlak kan het wat ons betreft altijd beter: we kwamen soms toch nog wat viezigheid tegen in het kleed. Verder is het systeem stiller dan ooit: niet alleen als het om het stofzuigen gaat, maar ook het rijden klinkt nu geruislozer.

Onderop zitten bovendien twee borstels die goed met elkaar samenwerken. De ene borstel doet voornamelijk het schoonmaakwerk, terwijl de andere haren en dergelijk ontwart. In de basis treffen we daarnaast twee uv-lampen aan die bacteriën verwijderen in zowel de moppen als de stofzak. Dat voorkomt nare geurtjes in huis. Dit nieuwe systeem zorgt er verder voor dat je de dweilpads niet handmatig hoeft te wassen, zoals dat bij de voorganger nog wel het geval was.

©Wesley Akkerman

Dreame X50 Ultra Complete kopen?

Een ander groot voordeel ten opzichte van de X40 Ultra Complete is dat de Dreame X50 Ultra Complete nu kan dweilen met warm water. Deze functionaliteit lijkt helaas alleen maar te werken wanneer je een schema instelt; ons is het op een andere manier nog niet gelukt aan de praat te krijgen. Dweilen op zich gaat ongeveer even goed als bij de X40 Ultra, met een minimum aan strepen. Verder navigeert de X50 Ultra complete moeiteloos door het huis (hij heeft geen enkele keer vastgezeten) en biedt de app ontzettend veel opties die je zelf kunt instellen.

Net zoals een paar maanden geleden bekronen we ook nu Dreame als de beste robotstofzuigermaker van dit moment. De Dreame X50 Ultra Complete lost veel problemen op waar robotstofzuigers in het algemeen vaak (letterlijk) tegenaan lopen en houdt je huis bovendien op-en-top schoon. Ondertussen kijken we uit naar modellen die kunnen traplopen of vuile sokken oppakken (hallo, Roborock), maar tot die tijd is dit het beste model dat je kunt aanschaffen. 1499 euro is weliswaar flink aan de prijs, maar dat is Dreame X50 Ultra Complete dan ook zeker waard.

Ai... Je let even niet op, en je pan met rijst, pasta of aardappels kookt over. Dus kun je na het eten ook nog eens je fornuis gaan schrobben. Gelukkig zijn er verschillende trucjes om te voorkomen dat je pannen overkoken. Snel lezen, dan heb jij er voortaan nooit meer last van!

Lees ook: Zo kook je extra zuinig op een inductiekookplaat

Redder in nood: een houten pollepel

Een houten pollepel is niet alleen handig voor het roeren in de pannen; het kan ook het overkoken van de pan tegengaan. Hoe? Je plaatst de pollepel dwars over de pan. De bubbels die ontstaan tijdens het koken van het water barsten kapot tegen het hout. Dit is iets wat je misschien ook weleens tijdens een scheikundeles hebt geleerd. De bellen water barsten omdat het materiaal, de droge houten pollepel, hydrofoob is. En omdat de bubbels zo'n 100°C zijn en tegen materiaal aangaan dat minder heet is, worden de bubbels weer vloeibaar. In vloeibare vorm is water zwaarder dan lucht, waardoor het in de pan terugvalt.

Je kunt deze truc dus niet uitvoeren met materiaal dat ook warm wordt, zoals metaal. Leg de pollepel pas op de pan als het water al kookt, niet direct als je de pan op het vuur zet. Hierdoor voorkom je dat de lepel al warm wordt tijdens het koken. Dankzij deze tip blijft je kookplaat, of het nu elektrisch of gas is, schoon.

©pharaoh1404

Deksels schuin!

Als je een pannendeksel helemaal op de pan legt, bouwt er door de hitte druk op van stoom die niet kan ontsnappen. Sommige etenswaren, zoals aardappels en rijst, veroorzaken schuim tijdens het koken. Het schuim stuwt snel omhoog. Het gevolg: het water kookt snel over en belandt op je kookplaat.

Je voorkomt dat er te veel druk wordt opgebouwd en dat schuim uit de pan ontsnapt door het deksel schuin op de pan te leggen. Schuim en bubbels blijven in de pan. En dat scheelt jou een hoop getier en poetswerk.

Olie of boter: smeren maar!

Tip nummer 3: smeer olie, bakspray of boter op de rand van de pan, tot waar het water mag reiken. Deze vette laag creëert een grens. De bubbels kunnen zich niet hechten aan de pan en rijzen hierdoor ook niet de pan uit. Pak een stukje keukenpapier, dip dit in wat boter of olie, of gebruik de bakspray. Smeer met het ingevette keukenpapier de pan in of spray met de bakspray. Doe dit voordat je begint met koken, want als je wacht tot het water kookt, heeft het geen effect meer.

©Nomad_Soul

Warmtebron niet zo hoog zetten

Eigenlijk een open deur: je voorkomt overkoken ook door simpelweg het vuur of de temperatuur van de kookplaat niet zo hoog te zetten. Zet het vuur tussentijds lager zodra je merkt dat de bubbels omhoog komen. Maar daarvoor is het wel belangrijk dat je goed blijft opletten tijdens het koken en dus niet ondertussen zit te appen met je beste vriend(in). En je moet dus wat geduld hebben: het koken zelf zal iets langer duren.