Objectief geluid meten is gemakkelijk. Met behulp van een decibelmeter lees je exact het aantal dB dat te horen is. Wat je niet kunt meten, is hoe groot de geluidshinder is, want mensen hebben verschillende acceptatiegrenzen. Bovendien zijn geluiden ’s nachts als je probeert te slapen veel irritanter dan overdag. We leven graag in een omgeving waar het geluid niet de overhand krijgt. Hoe kun je jezelf en anderen beschermen tegen geluidshinder?

Er zijn allerlei manieren om een woning of een kamer akoestisch te isoleren, maar in de strijd tegen geluidshinder moet je eerst goed nagaan hoe het storende geluid jou bereikt. Er zijn slechts twee mogelijkheden: gaat het om contactgeluid of luchtgeluid?

Contactgeluid

Contactgeluiden zijn trillingen die worden verspreid in de materie. Bij contactgeluid draait  het om resonantie. In alle gevallen gaat het om twee of meerdere materialen die met elkaar in contact staan en die daardoor trillingen doorgeven. Bekende voorbeelden van contactgeluid zijn een draaiende wasmachine, het geluid van een pomp, de hakken van de bovenbuurvrouw op het parket en het verschuiven van stoelen. Deze trillingen worden door de rest van het gebouw verspreid. 

©viktorcap@gmail.com

Akoestische ontkoppeling

In de wereld van geluidsisolatie heeft men het daarom over het ontkoppelen van de trillingsbron door middel van ontkoppelingsmaterialen. Contactgeluid pas je het best aan bij de bron, door het plaatsen van dempers onder de wasmachine, rubbers tussen de pomp en muur, en een dempingsfolie onder het laminaat. Je zorgt er daarmee voor dat de trillingsbron niet meer verbonden is met de muur, met de vloer of met leidingen die de trilling doorgeven. De dempers en rubbers – kortom het ontkoppelingsmateriaal – stopt de geluidsresonantie.

Luchtgeluid

Luchtgeluiden zijn trillingen in de lucht die je waarneemt als een klank. In tegenstelling tot contactgeluid, dat indirect hoorbaar is, komt luchtgeluid rechtstreeks van de geluidsbron. Bronnen van luchtgeluid zijn bijvoorbeeld de tv van de buren, de bladblazer van de tuinman en het geruis van de wind. De boosdoeners zijn zogenaamde geluidslekken, zoals kieren en gaten, verluchtingsroosters, openingen onder deuren, airco-kanalen en dunne ramen. Kijk ook goed naar de doorvoer van leidingen, want deze zijn berucht om lucht- en geluidslekken.

Ook lezen: Hybride warmtepomp in praktijk: hoe zit het met verwarming, geluid en verbruik?

Vaak kun je dergelijke geluidslekken met tochtstrippen of wat PUR-schuim efficiënt dichten. En voor mensen die onder een aanvliegroute van een vliegveld wonen, raadt men om deze reden geluidswerend gelaagd isolatieglas aan. Doorgaans heb je bij geluidshinder last van een combinatie van beide: contactgeluid én luchtgeluid. Toch is het zo dat een van beide meer aanwezig is dan de ander. Bij luchtgeluid geldt het principe van de massawet: hoe zwaarder het materiaal (dik en dicht), hoe beter de isolatiewaarde. De geluidsgolven kunnen een zware constructie minder gemakkelijk laten trillen dan een lichte constructie.

Geluidsisolatie versus geluidsabsorptie

Om te vermijden dat luchtgeluid naar binnen komt (bijvoorbeeld straatlawaai) kun je de geluidsisolatie verbeteren. Om te vermijden dat er te veel geluid naar buiten ontsnapt, bijvoorbeeld vanuit de zolderkamer waar je dochter op de trombone oefent, moet je inzetten op geluidsabsorptie. Bij het absorberen van geluid worden de klanken in het absorptiemateriaal opgenomen. Hoe dikker het materiaal, hoe hoger de absorptiewaarde. Geluidsisolatie draait dus om geluid weren, geluidsabsorptie draait om geluid dempen. 

©yavdat

Dak- en plafondisolatie

De keuze van het type geluidsisolatie hangt af van het project dat je wilt uitvoeren. Een meevaller is dat veel geluidsisolatiematerialen ook op het gebied van thermische isolatie hoog scoren. Op die manier vang je dus twee vliegen in één klap. Op schuine daken plaats je flexibele glas- of rotswol tussen de kepers en balken.

Bij platte daken is de beste manier van akoestische isolatie een vals plafond. Het nieuwe plafond wordt minimaal 6,5 cm (liefst meer) onder het bestaande plafond aangebracht. Hoe dikker je kunt isoleren, des te beter de geluidsreductie is. Eerst worden speciale Gyproc Soundbloc-profielen of akoestische plafondhangers opgehangen en daartegenaan worden meestal twee lagen Gyproc Soundbloc-platen geschroefd.

Zo’n akoestische plafondhanger levert nog extra dempingswaarden. Soundbloc is een systeem met platen uit gipskarton, die door hun samenstelling een hoge geluidsisolatie hebben. Tijdens het plaatsen wordt de ruimte tussen plafond en de gipsplaten ook nog gevuld met glas- of rotswol, waarna alles luchtdicht wordt afgekit. 

©noppadon - stock.adobe.com

Wandisolatie

Uiteraard kun je de wanden van de ruimte bekleden met akoestische schuimplaten. Deze platen absorberen de trillingen en ze verbeteren de akoestiek. Het schuim zal de hoge tonen beter absorberen dan de lage tonen (bij muziek de bastonen).

Een mooier resultaat krijg je met een geluidsisolerende voorzetwand. Hiermee plaats je een nieuwe wand vóór de bestaande wand. De nieuwe wand heeft een minimale dikte van 6,5 cm. Eerst worden er Gyproc-profielen op ontkoppelingsdempers geplaatst, en daarop wordt een dubbele laag Gyproc Soundbloc-platen aangebracht. De ruimte tussen de voorzetwand en bestaande muur wordt ook hier opgevuld met glaswol.

©@asuarezvega

Vloerisolatie

Er is ook een manier om geluidisolatie op een bestaande vloer aan te brengen. Dat noemen we een droge zwevende vloer. Hierbij wordt eerst plaatmateriaal op een draagvloer aangebracht, waarna die wordt afgewerkt met vloerbekleding. Tussen de ondervloer en de deklaag komt een soepele tussenlaag die voorkomt dat de trillingen op de dragende structuur worden overgebracht. Dat systeem is prima geschikt om bijvoorbeeld loopgeluiden te onderdrukken. 

Geluidsabsorberend meubilair

Een lege kamer klinkt uiteraard anders dan een gemeubileerde ruimte. Dat komt omdat meubilair ook geluid absorbeert. Bovendien bestaat er meubilair dat uit speciaal geluidsabsorberend materiaal is vervaardigd. Het gaat dan vooral om kantooroplossingen, zoals schermwanden, tafels, bloempotten en diverse zitmeubels. Er zijn ook speciale stoelen die het mogelijk maken om in een drukke ruimte toch in alle rust en comfort een telefoongesprek te voeren. Andersom heeft de omgeving hierdoor ook geen last van het telefoongesprek. Er zijn daarnaast ook allerlei kunstzinnige wandelementen beschikbaar die een flexibele oplossing bieden voor akoestiek- en geluidsproblemen.

De jaarwisseling 2025/2026 is het laatste keer dat we zelf vuurwerk mogen afsteken. Reken maar dat er dus heel wat siervuurwerk de lucht in gaat op oudejaarsavond! Natuurlijk wil je daar foto's van maken, maar het blijft lastig om dit spektakel goed vast te leggen met een telefoon. Vaak eindig je met bewogen strepen of een overbelichte waas op je scherm. Met de juiste voorbereiding en instellingen maak je dit jaar foto's die wél de moeite waard zijn om te bewaren.

Begin met een schone lens door er even een microvezeldoekje overheen te halen. Vette vingers veroorzaken namelijk vlekken waardoor het felle licht van het vuurwerk minder goed wordt vastgelegd. Controleer daarnaast of je nog voldoende opslagruimte vrij hebt op je toestel. Omdat je waarschijnlijk veel beelden achter elkaar schiet, loopt je geheugen sneller vol dan je denkt. Vergeet ook niet om je batterij volledig op te laden, want als het koud is, gaat de accu van je smartphone sneller leeg.  

Stabiliteit voor scherpe beelden

Lichtflitsen in het donker fotograferen vraagt om een langere sluitertijd. Hierdoor is elke kleine beweging van je handen direct zichtbaar als een onscherpe vlek. Gebruik bij voorkeur een klein statief of een smartphonehouder om je toestel stil te houden. Heb je die niet bij de hand? Leun dan tegen een muur of lantaarnpaal en houd je smartphone met beide handen stevig vast. Gebruik in geen geval de digitale zoom. Dit verlaagt de kwaliteit van je foto aanzienlijk en maakt de korreligheid alleen maar erger.

©ID.nl

Lichtsporen vastleggen met iPhone

Heb je een iPhone, dan is de functie Live Photos je beste vriend tijdens de jaarwisseling. Zorg dat het ronde icoontje voor Live Photos bovenin je camera-app geel gekleurd is. Nadat je de foto hebt gemaakt, open je deze in de Foto's-app. Tik linksboven op het woordje 'Live' en kies uit het menu voor 'Lange belichting'. Je telefoon voegt dan alle beelden uit de opname samen tot één foto. Hierdoor veranderen de losse lichtpuntjes in vloeiende, lichtgevende banen tegen een donkere lucht. Gebruik hierbij bij voorkeur een statief of zet je iPhone ergens stabiel neer. Wanneer je namelijk los uit de hand fotografeert, worden de bewegingen die je zelf maakt ook meegenomen, en dat kan zorgen voor een wazig eindresultaat.

De Pro-modus op Android gebruiken

Veel Android-telefoons hebben een Pro-modus waarmee je handmatig de sluitertijd aanpast. Open deze stand in je camera-app en zoek naar de letter 'S' (Sluitertijd). Voor vuurwerk werkt een sluitertijd tussen de twee en vier seconden vaak het best. Houd de ISO-waarde laag, bijvoorbeeld op 100, om ruis in de donkere delen te voorkomen. Omdat de sluiter nu langer openstaat, is een statief echt een vereiste. Je krijgt dan de bekende foto's waarbij je de hele weg van de vuurpijl als een lichtspoor ziet.

Timing en compositie bepalen

Het moment waarop je afdrukt is bepalend voor het eindresultaat. Werk je met een normale sluitertijd, dan is de burst-modus handig: houd de ontspanknop ingedrukt wanneer een pijl de lucht in gaat. Zo leg je de hele explosie vast en kies je achteraf de mooiste foto uit de reeks. Denk ook na over de compositie van je beeld. Een foto van alleen de lucht is vaak wat kaal. Probeer elementen uit de omgeving mee te nemen, zoals silhouetten van gebouwen of bomen. Dit geeft context en maakt het plaatje een stuk interessanter.

🎆 Snelle checklist 🎆

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇