We hebben er allemaal een fles van naast de toiletpot staan: bleek. Ideaal om je wc snel, grondig en hygiënisch mee schoon te maken. En juist dat maakt het heel verleidelijk om bleekmiddel ook voor andere dingen in je huis te gebruiken. Dat kán ook, maar: lang niet voor alles. In dit artikel lees je wat je absoluut níet met bleek mag schoonmaken.

Lees ook: 10x (goedkoop!) je huis schoon met soda, groene zeep en azijn

Bleekmiddel wordt door veel mensen gebruikt vanwege zijn vermogen om te desinfecteren en te bleken. Hoewel het goed werkt tegen hardnekkige vlekken en bacteriën, is het niet voor alle oppervlakken en materialen geschikt. Onjuist gebruik kan voor ernstige schade zorgen, gezondheidsrisico's opleveren en zelfs gevaarlijke chemische reacties veroorzaken. In dit artikel bespreken dertien gevallen waarin je beter geen bleekmiddel gebruikt en lees je wat je dan wél kunt gebruiken.

1: Tegels en voegen

Op tegels en in voegen vormt zich vaak schimmel en aanslag. Toch kun je dat beter niet te lijf gaan met bleek: dat kan namelijk de beschermlaag van tegels aantasten en de voegspecie verzwakken. Dit zorgt niet alleen voor doffe tegels, maar ook voor broze voegen die kunnen afbrokkelen, waardoor vocht makkelijk binnendringt en schade veroorzaakt. Kies liever voor een speciaal schimmelwerend middel voor tegels en voegen. Een natuurlijk alternatief is een pasta van baking soda en water, die je op de plekken aanbrengt en na een tijdje afborstelt.

2: Hout

Gebruik je bleekmiddel op hout, dan kan dat desastreuze gevolgen hebben. De vloeistof trekt diep in de poriën van het hout, waardoor de vezels uitdrogen. Dit kan leiden tot barsten en lelijke verkleuringen. Daarnaast tast bleekmiddel de natuurlijke oliën van het hout aan, waardoor het zijn glans en bescherming verliest. Voor een veilige schoonmaak van houten oppervlakken kun je beter een milde allesreiniger gebruiken of een mengsel van water en witte azijn. Hiermee krijg je hout goed schoon zonder dat je het beschadigt.

3: Wol en zijde

Het lijkt misschien logisch dat je op kleding van tere stoffen zoals wol en zijde geen bleekmiddel gebruikt, maar toch proberen sommige mensen hiermee hardnekkige vlekken te verwijderen. Niet doen! Bleekmiddel is veel te agressief voor deze delicate stoffen. Het kan de vezels ernstig aantasten, wat op zijn beurt weer kan leiden tot gaten, scheuren, uitgebeten plekken en andere verkleuringen. Niet doen dus. Gebruik in plaats daarvan een mild wasmiddel te gebruiken dat speciaal is ontwikkeld voor delicate stoffen en was deze kleding op de hand. Toch in de wasmachine? Kies dan het programma voor tere stoffen (dat zit op de meeste wasmachines) en was vooral niet te warm. Pas ook het toerental van het centrifugeren aan: ook hier geldt lager = beter.

©Tanya Rozhnovskaya

4: Metaal

Bleekmiddel kan behoorlijke schade aanrichten aan metalen oppervlakken zoals roestvrij staal of aluminium. Het contact tussen bleekmiddel en metaal kan corrosie, roest en verkleuring veroorzaken. Dit risico is vooral aanwezig in de keuken, waar veel apparatuur en werkbladen van metaal zijn gemaakt. In plaats van bleekmiddel kun je beter kiezen voor milde reinigingsmiddelen die speciaal voor metalen oppervlakken zijn ontwikkeld. Voor dagelijks onderhoud volstaat vaak al een simpel sopje van warm water en milde zeep.

5: Tapijt en meubelstoffen

Een lelijke vlek weghalen uit je vloerkleed, of van je bank? Tapijten en meubelbekleding van textiel met bleekmiddel behandelen is geen goed plan. Niet alleen krijg je lelijke verkleuringen en uitgebeten plekken (die vaak nog meer afsteken tegen de rest dan de oorspronkelijke vlek), maar ook worden de vezels van de stof aangetast, met snellere slijtage als gevolg. Gebruik in plaats daarvan een speciale tapijt- of meubelreiniger die diep reinigt zonder schade aan te richten. Voor lichte vlekken werkt een mengsel van water en milde zeep, aangebracht met een spons en goed uitgespoeld, vaak ook prima.

6: Blenders, keukenmachines, mixers & co

Hygiëne is in de keuken van groot belang, maar bleekmiddel gebruiken op keukenapparatuur zoals blenders, mixers en keukenmachines… nee! Dat kan namelijk serieuze gezondheidsrisico's opleveren. Zelfs na grondig afspoelen kunnen er nog resten achterblijven die in contact komen met voedsel. En bleekmiddel wil je echt niet binnenkrijgen! Voor een veilige reiniging van keukengerei en apparaten kun je beter warm water en een mild afwasmiddel gebruiken. Wil je extra desinfecteren, dan is een mengsel van water en witte azijn een goede keuze. Dit heeft natuurlijke ontsmettende eigenschappen zonder de gevaren van bleekmiddel.

7: Gekleurde kleding

Waar je écht geen bleekmiddel voor moet gebruiken, is gekleurde kleding✱. Ja, dit klinkt een beetje als zo'n Amerikaanse waarschuwing om geen kat in de magnetron te stoppen, maar we willen het toch even genoemd hebben. De blekende werking zorgt dat de kleuren flets worden en dat er onregelmatige verkleuringen optreden. Om je gekleurde kleding fris en levendig te houden, gebruik je het beste een kleurveilig wasmiddel. Dit is speciaal ontwikkeld om kleuren te beschermen tijdens het wassen. Daarnaast helpt het sorteren van je was op kleur en het wassen op lagere temperaturen om je kleding langer mooi te houden.

8: Marmer

Bleekmiddel kan de structuur van marmer aantasten door de zuurgraad van het oppervlak te verstoren. Dit kan leiden tot etsplekken (kleine, onregelmatige deukjes of doffe plekken) en blijvende vlekken die je niet meer weg krijgt. Omdat marmer poreus is, is het extra gevoelig voor agressieve schoonmaakmiddelen. Gebruik daarom een pH-neutraal schoonmaakmiddel om het schoon te maken.

Lees ook: 9 slechte schoonmaakgewoontes waar je zo snel mogelijk mee moet stoppen

9: Leer

Even een doekje met bleekmiddel over de leren bank waar je Sint Bernard na een duik in de sloot op is gaan liggen? Neh, doe maar niet. De agressieve chemicaliën kunnen het leer uitdrogen, wat leidt tot verharding, scheuren of zelfs afbladderen. Bovendien kan bleekmiddel de kleur beschadigen. Gebruik in plaats daarvan een speciale leerreiniger die het leer reinigt en voedt, zodat het soepel blijft.

10: Geoliede of geverfde houten vloeren

Heb je een mooie geoliede of geverfde houten vloer liggen? Om die mooi te houden, is bleekmiddel echt geen aanrader. Dat kan de beschermende laag namelijk flink beschadigen, waardoor de vloer er dof uitziet en kwetsbaar wordt voor vocht en verdere schade. Gebruik in plaats daarvan een speciale reiniger voor houten vloeren. Regelmatig stofzuigen en dweilen met een licht vochtige doek helpt ook om je houten vloeren in goede staat te houden.

11: Sieraden en voorwerpen van zilver en koper

Sieraden van zilver en voorwerpen zoals zilveren kandelaars en koperen kannen met bleekmiddel schoonmaken? Uh-uh! Het gebruik van bleekmiddel op deze metalen kan leiden tot ernstige verkleuring, corrosie en zelfs aantasting van het metaal zelf. Gebruik een speciaal poetsmiddel of, voor een lichte reiniging, een mengsel van warm water en milde zeep.

©ER | ID.nl

12: Elektronische apparaten

Toetsenbord, afstandsbediening, laptop, smartphone: omdat we ze dagelijks en doorlopend aan zitten, zitten ze vaak vol bacteriën. Maar bleekmiddel gebruiken op elektronica? De agressieve chemicaliën kunnen de onderdelen en verbindingen ernstig beschadigen, met kortsluiting tot gevolg. In het ergste geval kan het apparaat er helemaal mee ophouden. Gebruik in plaats daarvan een licht vochtige microvezeldoek en eventueel een milde reiniger die speciaal is gemaakt voor elektronica. Zorg er altijd voor dat er geen vocht in de openingen of aansluitingen van het apparaat komt.

13: Natuurlijke vezels

Tot slot kijken we nog even naar natuurlijke vezels zoals jute of sisal. Deze materialen, vaak gebruikt in tapijten, meubelbekleding of woonaccessoires, zijn erg gevoelig voor de agressieve werking van bleekmiddel. Je kunt beter een droogshampoo gebruiken die geschikt is voor natuurlijke materialen. Een mengsel van water en witte azijn ook goed, zolang je het voorzichtig aanbrengt en snel laat drogen om te veel vocht te vermijden.

5x wél schoonmaken met bleek

Conclusie

Hoewel bleekmiddel een sterk schoonmaakmiddel is, moet je je bewust zijn van de risico's en beperkingen. Gebruik het altijd in goed geventileerde ruimtes en draag indien nodig handschoenen om je huid te beschermen. Meng bleekmiddel bovendien nooit met andere schoonmaakmiddelen, vooral niet met producten die ammoniak bevatten, omdat dit gevaarlijke dampen kan veroorzaken. Door voor bepaalde materialen en oppervlakken de juiste alternatieven te gebruiken, kun je je huis schoonmaken zonder risico op schade of gezondheidsproblemen. Test bij twijfel op een klein, onopvallend stukje. Met de juiste aanpak houd je je huis schoon en veilig, zonder je spullen te beschadigen.

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.