ID.nl logo
Tekenen en ontwerpen op je pc met DrawPad
© PXimport
Huis

Tekenen en ontwerpen op je pc met DrawPad

Wil je een logo, wens- of menukaart ontwerpen, maar is een programma als GIMP of Photoshop je te complex en heeft Paint dan weer te weinig mogelijkheden, dan vormt DrawPad een uitstekend compromis. Dit gratis tekenprogramma heeft een breed gamma aan tekenmogelijkheden, werkt met lagen en komt met eenvoudige gereedschappen voor het bewerken van afbeeldingen.

Tip 01: Gratis of goedkoop

DrawPad is een gebruiksvriendelijke middenklasser onder de grafische programma’s. Het kan uiteraard niet op tegen de zware kanonnen als Photoshop of Illustrator, maar de thuisgebruiker zal er zonder al te veel moeite mooie resultaten mee neerzetten. Er is een versie van dit tekenpakket voor Windows en macOS. DrawPad Graphic Editor is gratis voor niet-commerciële toepassingen. Voor een professionele licentie betaal je eenmalig 22,12 euro of 1,72 euro per maand. Toch probeert het programma je hier en daar in de richting van de pro-versie te duwen. In de gratis versie mag je bijvoorbeeld slechts drie plaatjes uit de clipart-bibliotheek downloaden en kun je van slechts drie sjablonen vertrekken. Wij kunnen leven met deze beperkingen en houden het bij gratis.

©PXimport

Tip 02: Openingsvenster

In het introscherm toont het programma zes oversized knoppen. Met New Project beland je in de normale werkomgeving van het programma. Met Advanced Project moet je de juiste afmetingen van het ontwerp al kennen. Er is ook een knop om opgeslagen projecten te openen. Daarnaast is er een helpfunctie en een knop die je bij de officiële tutorialfilmpjes brengt. De zesde knop opent de weg naar de sjablonen.

©PXimport

Tip 03: Sjablonen

De gemakkelijkst manier om te beginnen is via de Template Wizard. Hier vertrek je van enkele basismodellen: banners, business cards, wenskaartjes, flyers, briefhoofden, logo’s enzovoort. Wanneer je een model kiest, krijg je enkele sjablonen om de keuze te verfijnen. Vervolgens kom je in een venster waar je de elementen van het sjabloon aanpast. Je selecteert nieuwe kleuren, andere teksten, je kiest een lettertype dat je mooi vindt, totdat het sjabloon volledig naar je zin is. Ben je klaar, dan verschijnt het aangepaste ontwerp van het sjabloon in de basiswerkomgeving van DrawPad. Ieder element van het ontwerp staat hier op een nieuwe laag.

©PXimport

De gemakkelijkst manier om te beginnen is via de Template Wizard

-

Tip 04: Nieuw of geavanceerd

Om vanaf een leeg werkvlak te starten gebruik je de knop New Project of Advanced Project. Het enige verschil tussen deze twee is dat je bij Advanced Project al bij het begin de afmetingen van het nieuw project moet invoeren. Je geeft een hoogte en breedte op in pixels, centimeters of millimeters en daaronder bepaal je een resolutie in pixels per inch. Je selecteert een achtergrondkleur of gaat voor een transparante achtergrond. Dat laatste is interessant voor illustraties die je later wilt aanbrengen op documenten of dia’s die reeds hun eigen achtergrond hebben.

©PXimport

Resolutie

De resolutie die je in het venster Create New Image opgeeft, is ontzettend belangrijk. Een digitale afbeelding bestaat immers uit gekleurde beeldpuntjes die we pixels noemen. Hoe dichter die pixels bij elkaar staan, hoe scherper de afbeelding oogt. Die puntdichtheid noemen we resolutie. Wil je een perfecte afdruk op papier, dan stel je de resolutie in op 250 of beter nog 300 dpi (dots per inch). Een inch is 2,54 cm. Hoe hoger de resolutie, hoe lijviger het afbeeldingsbestand zal worden. Voor afbeeldingen die je alleen op een computerscherm wilt bekijken, bijvoorbeeld plaatjes voor websites, volstond tot voor kort 72 pixels per inch. Op beeldschermen met een hogere pixeldichtheid worden afbeeldingen met een hogere resolutie veel scherper weergegeven.

©PXimport

Tip 05: Tools

In de werkbalk van het tabblad Home zitten bijna alle tools die je in dit programma ter beschikking hebt. DrawPad werkt dus niet met zwevende gereedschapsbalken. Hier staan bijvoorbeeld de knoppen om een project te bewaren, maar ook om tekst op een gebogen lijn te plaatsen, een teksttool, verschillende vormtools en de selectietools. Hier vind je bijvoorbeeld Eyedropper, het pipet, waarmee je een kleur selecteert uit een object op het werkvlak. Je kunt met dit pipet ook een kleur ‘opzuigen’ van ieder object dat zichtbaar is op het computerscherm, zelfs al bevindt het zich in een andere applicatie. Het pipet is bijvoorbeeld handig wanneer je wilt dat de tekstkleur overeenkomt met een dominante kleur uit een afbeelding. In dat geval klik je met Eyedropper op een tint van de afbeelding, zodat je meteen de kleur van de tekst vastlegt.

©PXimport

Tip 06: Schalen en uitlijnen

Wanneer je een foto kopieert en een nieuw document in DrawPad maakt om die foto daarin te plakken, zal het programma het nieuwe document meteen instellen op de pixelafmetingen van de geplakte foto. Uiteraard kun je de geplakte foto selecteren, met de muisaanwijzer aan één van de hoeken vastgrijpen en dan schalen door te slepen. Door de Ctrl-toets in te drukken kun je verschillende objecten tezamen selecteren om die dan horizontaal of verticaal uit te lijnen. De verschillende mogelijkheden om uit te lijnen staan in het tabblad Advanced.

©PXimport

Lagen maken het veel makkelijker om een mooie compositie samen te stellen

-

Tip 07: Lagen

Sommige gebruikers hebben koudwatervrees voor het werken met lagen. Lagen maken het veel makkelijker om een mooie compositie samen te stellen. In dit voorbeeld zijn we bijvoorbeeld begonnen met een blauwe achtergrond waarop we een foto en een tekstlaag hebben aangebracht. In de rechterkolom volg je de opbouw van de lagen. Nu staat de tekstlaag boven de afbeeldingslaag, maar je kunt de volgorde wijzigen door in het vakje Layer de onderste laag naar boven te slepen. Wanneer je een laag selecteert, worden de vier knoppen actief. De knop met het groene plusteken plaatst een nieuwe laag, die met het rode kruis verwijdert de geselecteerde laag, die ernaast dupliceert de geselecteerde laag en de vierde knop gebruik je om lagen samen te voegen. Bovendien kun je de dekking van de lagen traploos regelen.

©PXimport

Tip 08: Objecten

Uiteraard wil je niet voor ieder object een nieuwe laag aanmaken. In de afbeelding staan het logo en de tekst ieder op een afzonderlijke laag. Maar het logo bestaat uit verschillende lijnstukken, die we objecten noemen. Door op het plusteken voor de laag te klikken, krijg je de lijst van alle afzonderlijke objecten op de laag. Je selecteert zo’n object op twee manieren. De eerste is in de objectlijst op de naam van het object klikken. Dat is vaak onduidelijk, want zo’n object heeft meestal een nietszeggende naam zoals Pen Stroke. De tweede optie is in het werkvlak op het object klikken. Wanneer het object is geselecteerd, kun je de eigenschappen zoals penseelbreedte, afronding, pentype, lijnkleur, vulkleur enzovoort aanpassen.

©PXimport

Kleuren en stalen

Objecten hebben een lijnkleur (Stroke) en een vulkleur (Fill), tenzij je de lijn- of vulkleur op transparant instelt. Dubbelklik op één van beide kleuren in de Color Picker om het venster te openen waarmee je andere kleuren selecteert. Hier kun je met behulp van schuifjes iedere kleur selecteren op basis van een rood-, groen- en blauwwaarde in combinatie met het HSV-model (Hue, Saturation, Value of kleurtoon, verzadiging en waarde). Meestal gebruiken we de term Brightness (helderheid) in plaats van Value. Ook hier beschik je over een pipet om snel een tint uit de achtergrond te halen. Tijdens het tekenen wil je bepaalde kleuren bewaren, zodat het ontwerp er consistent uitziet. Daarvoor dienen de twaalf kleurstalen, Swatches. Om een kleur aan een staal toe te voegen, selecteer je die eerst met het pipet en daar klik je op de knop Set to Swatch.

©PXimport

Om mooie vormen te tekenen die haarscherp blijven gebruik je de zogenaamde Bezier-curven

-

Tip 09: Bezier-curves

Om mooie vormen te tekenen die haarscherp blijven gebruik je de zogenaamde Bezier-curven. Zo’n Bezier-curve is een vectorlijn waarvan je de helling en de positie achteraf nog kunt aanpassen. Selecteer Bezier Curve in de werkbalk. Ermee leren omgaan is een kwestie van oefenen. Klik één keer op het werkvlak om het eerste ankerpunt te plaatsen. Daarna klik je een tweede punt en je sleept om de gevormde lijn te buigen. Bij ieder punt dat je op deze manier vastlegt, regel je de helling van de curve met de twee handvatten die aan het geselecteerde ankerpunt vasthangen. In de afbeelding heeft de curve nog geen kleur of lijndikte. Daarvoor selecteer je eerst een kleur in de Color Picker. Daarna bepaal je in het rechterpaneel een gereedschap: pen, markeerstift, penseel, krijt of spuitbus. Ten slotte klik je op Create Element. Hierdoor maakt DrawPad een vloeiende lijn in de geselecteerde kleur met het aangeduide gereedschap.

©PXimport

Tip 10: Curve aanpassen

Vink in de rechterbalk de optie Allow line editing aan. Dit geeft je de mogelijkheid om de ankerpunten van de Bezier-curve nog te verslepen. Om de positie van zo’n ankerpunt te wijzigen ga je met de muisaanwijzer over zo’n punt, zodat het oplicht. Daarna kun je het ankerpunt verslepen, waardoor uiteraard ook de vorm van de curve wijzigt. De lijn of vorm die je daarnet hebt getekend, lijkt elastisch. Via de rechtermuisknop kun je een ankerpunt verwijderen. Wanneer je een eindpunt en beginpunt bij elkaar brengt kun je met de rechtermuisknop de opdracht Close Path selecteren om een het pad te sluiten.

©PXimport

Penopties

Wanneer je aangeeft dat de Bezier-curve moet worden weergegeven als een lijn van de Pen tool, dan kun je behalve de lijndikte ook de afronding van de hoekpunten bepalen. Bovendien heb je de keuze uit een gewone pen of uit twee verschillende kalligrafische pennen. Sommige objecten kun je rechtstreeks omzetten naar een pad. Dat scheelt heel wat werk. Dan selecteer je het object met het pijltje en daarna klik je met de rechtermuisknop op het object en je kiest Convert to path. Als je dan in de rechterbalk Allow line editing inschakelt, kun je het pad en de ankerpunten aanpassen.

©PXimport

Uit de losse hand precies slepen is lastig, maar een Bezier-curve kun je haarfijn aanpassen

-

Tip 11: Gebogen tekst

Bij de tools zit het gereedschap Curved Text om tekst op een curve te plaatsen. Wanneer je op de knop klikt, kun je in het rechterpaneel meteen een standaardvorm uit de presets selecteren. We hebben het dan over een boog en een cirkel, maar ook een vierkant of een driehoek zijn mogelijk. Bovendien kun je een curve handmatig slepen om daarna een tekst te typen die automatisch dit pad zal volgen. Uiteraard is het heel moeilijk om vanuit de losse hand heel precies te slepen, maar het gaat om een Bezier-curve die je dus naderhand nog haarfijn kunt aanpassen. Sleep je de curve van links naar rechts, dan verschijnt de tekst op de lijn. Sleep je van rechts naar links, dan zal de tekst die je invoert ondersteboven onder de lijn komen.

©PXimport

Tip 12: Kleurverloop

Je kunt objecten in plaats van met kleuren ook vullen met een kleurverloop of met een patroon. In dat geval klik je in de Color Picker op het pijltje dat naar beneden wijst en je kiest Fill with a Gradient of Fill with a Pattern. In de eerste mogelijkheid moet je uiteraard twee tinten selecteren voor een lineair of een radiaal verloop. Kies je Fill with a Pattern, dan toont deze app je een verzameling patronen waaruit je mag kiezen. Niets belet je om bijvoorbeeld op internet een patroon te selecteren dat je op het bureaublad bewaart. Daarna ga je via de knop Browse naar het grafische bestand op het bureaublad zodat dit nieuwe patroon ook wordt opgenomen in de set patronen van DrawPad.

©PXimport

Tip 13: Effecten en uitvoer

Objecten die je plakt of tekent kun je voorzien van effecten. De set effecten in dit programma is bescheiden, maar het zijn wel nuttige filters. Het gaat bijvoorbeeld om een slagschaduw, waarbij je de offset, de grootte van de schaduw en de zachtheid instelt door middel van schuifjes. Of het effect om een vorm diepte en een schuine kant te geven (Bevel/Emboss). Dan zijn er ook nog effecten die een object vervormen of die het van een gloed voorzien. DrawPad bewaart projecten standaard in het drp-formaat (DrawPad Project), maar daar kun je weinig mee aanvangen als je het plaatje bijvoorbeeld in PowerPoint of Word wilt gebruiken. Daarom kun je een afgewerkt project ook bewaren in de gangbare grafische formaten zoals jpg, png, pdf, svg, eps en bmp. De formaten gif en tif behoren niet tot de mogelijkheden.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Vuile en aangekoekte oven? Zo maak je deze goed schoon!
© ID.nl
Huis

Vuile en aangekoekte oven? Zo maak je deze goed schoon!

Een schone oven is belangrijk om hygiënisch te kunnen koken. Na verloop van tijd hopen etensresten en vet zich op en dat veroorzaakt nare geurtjes, maar is ook niet goeed voor de prestaties. Gelukkig zijn er verschillende manieren om je oven weer te laten glimmen. En bij sommige ovens gaat dat zelfs helemaal vanzelf.

In dit artikel...

...lees je hoe je een oven schoonmaakt, zowel met de hand als met behulp van zelfreinigende functies zoals pyrolyse, hydrolyse en katalyse. Ook geven we je tips voor onderhoud en het voorkomen van hardnekkig vuil.

Handmatige reiniging

Begin met de basis: handmatige reiniging. Dit is de meest directe methode en vereist wat spierkracht en de juiste middelen. Verwijder eerst alle roosters en bakplaten uit de oven. Die kun je apart schoonmaken in warm sop met afwasmiddel, of in de vaatwasser als ze daarvoor geschikt zijn. Erg vuile roosters kun je ook een tijdje laten weken in een bak met heet water en wat druppels afwasmiddel. Op die manier gaat het vuil er bij het handmatig afwassen of in de vaatwasser er beter af.

Lees ook:Dit zijn de 10 meest gemaakte fouten tijdens het schoonmaken

Voor de binnenkant van de oven kun je een speciale ovenreiniger gebruiken. Volg altijd nauwkeurig de instructies op de verpakking, want sommige reinigers zijn zeer krachtig en vereisen dat je de keuken ventileert. Je kunt ook kiezen voor huis-tuin-en-keukenmiddelen. Een pasta van baking soda en water werkt vaak verrassend goed op aangekoekt vuil. Breng de pasta aan op de bevuilde plekken, laat het een paar uur (of een nacht) intrekken en veeg het daarna weg met een vochtige doek. Hardnekkige plekken kun je voorzichtig schrobben met een zachte borstel of een spons. Spoel de oven na met schoon water om alle resten van reinigingsmiddel te verwijderen.

Oven niet meteen gebruiken

Na het schoonmaken van de oven met een schoonmaakmiddel is het verstandig om even te wachten voordat je de oven weer gebruikt. Veel ovenreinigers bevatten krachtige stoffen die achter kunnen blijven in de oven, zeker als je niet grondig hebt nagespoeld.

Door de oven na het schoonmaken nog even open te laten staan en goed te luchten, voorkom je dat er nare geurtjes of dampen ontstaan bij het voorverwarmen. Heb je een agressief middel gebruikt? Laat de oven dan minstens een halfuur luchten en veeg nogmaals na met een schone, vochtige doek. Zo weet je zeker dat je veilig kunt bakken.

©ID.nl

Veel ovens hebben een makkelijk schoon te maken en te houden emaille binnenwand. Hierdoor volstaat vaak alleen al het schoonmaken met een vochtige doek om vuil eraf te kunnen krijgen. Het gladde oppervlak zorgt er namelijk voor dat vuil zich niet hecht, waardoor je de oven makkelijk schoonhoudt.

Zelfreinigende ovens: pyrolyse, hydrolyse en katalyse

Veel moderne ovens zijn uitgerust met slimme zelfreinigende functies die het werk voor je doen. De drie meest voorkomende systemen zijn pyrolyse, hydrolyse en katalyse. Begrijp goed hoe elk systeem werkt om te bepalen wat het beste bij jouw gebruik past.

Wat doet pyrolyse?

Pyrolyse is een geavanceerde zelfreinigende functie die werkt met zeer hoge temperaturen. Tijdens zo'n pyrolysecyclus wordt de oven verwarmd tot extreem hoge temperaturen, vaak rond de 500 graden Celsius. Op deze temperatuur veranderen vet- en etensresten in as. Dit proces duurt meestal tussen de één en drie uur. De ovendeur vergrendelt automatisch tijdens de cyclus, waardoor jij (of bijvoorbeeld je kinderen) de deur niet kunnen openmaken.

Wanneer de oven is afgekoeld, hoef je alleen nog de overgebleven fijne as met een vochtige doek weg te vegen. Het is weliswaar een effectieve methode voor grondige reiniging, maar verbruikt wel veel energie. Daarnaast kan een lichte geur ontstaan door het verbranden van vet. Zorg daarom voor goede ventilatie.

Hoe werkt hydrolyse?

Bij Hydrolyse wordt de oven gereinigd door stoom. Bij dit proces plaats je een kleine hoeveelheid water in de bodem van de oven. Vervolgens activeer je het hydrolyseprogramma, waarbij de oven wordt verwarmd tot een temperatuur van ongeveer 100 graden Celsius. De stoom die ontstaat, weekt het vuil los van de ovenwanden. Na afloop van het programma, wanneer de oven is afgekoeld, kun je de zacht geworden etensresten eenvoudig wegvegen met een doek. Hydrolyse is een mildere en energiezuinigere methode dan pyrolyse, maar is vooral geschikt voor lichte tot matige vervuiling. Voor hardnekkig, aangekoekt vuil moet je zelf de boel nog nabehandelen met schoonmaakmiddel.

©ID.nl

Het hydrolyseproces maakt gebruik van stoom om vuile deeltjes van de binnenzijde van de oven te verwijderen.

Wat doet katalyse?

Katalyse is een continue zelfreinigende functie, wat betekent dat het reinigingsproces al begint tijdens het koken. Ovens met katalytische wanden zijn bekleed met een speciale, poreuze emaillelaag die de eigenschap heeft om vetspatten te absorberen en te oxideren (verbranden) bij normale kooktemperaturen, meestal boven de 200 graden Celsius. De katalytische laag breekt de vetten af en zet ze om in water en kooldioxide. De wanden van zulke ovens voelen vaak ruw aan. Het voordeel van katalyse is dat het continu werkt en je dus minder vaak handmatig hoeft te reinigen. Wel kunnen de katalytische panelen na verloop van tijd verzadigd raken en dan hun effectiviteit verliezen. Ze kunnen dan niet meer worden gereinigd en moeten mogelijk worden vervangen. Katalyse werkt het beste bij vetspatten en minder goed bij aangekoekte suikers of andere hardnekkige etensresten.

Deur reinigen

Natuurlijk is er ook nog de deur van de oven. De ruit kan al snel behoorlijk vuil raken. Vaak is een gewone ruitenreiniger al voldoende om vetspetters en strepen te verwijderen. Zijn de vlekken hardnekkiger? Gebruik dan wat baking soda of groene zeep op een vochtige doek en wrijf rustig schoon.

©ID.nl

Een vieze ovendeur reinig je het beste met een ruitenreiniger. Voor de binnenkant kun je beter een ontvetter gebruiken.

Onderhoud en preventie

Ongeacht de reinigingsmethode is regelmatig onderhoud de sleutel tot een schone oven. Veeg na elk gebruik eventuele gemorste etensresten direct weg. Gebruik (biologisch) bakpapier of ovenschalen met deksel om spatten te minimaliseren. Een schone oven verlengt niet alleen de levensduur van het apparaat, maar zorgt er ook voor dat de oven beter op temperatuur komt, het eten beter smaakt en er minder stank vrij komt.

▼ Volgende artikel
Offline op pad: navigeren zonder internetverbinding
© MelissaMN - stock.adobe.com
Mobiliteit

Offline op pad: navigeren zonder internetverbinding

Navigeren, bijvoorbeeld met je smartphone, verloopt vlot met een internetverbinding. Maar wat als er geen mobiel netwerk is? Met vooraf gedownloade kaarten is ook offline navigeren gelukkig geen probleem.

In dit artikel laten we zien hoe je offline kunt navigeren met je smartphone:

  • Download de kaarten van je favoriete navigatie-app
  • Maak offline gebruik van turn-by-turn navigatie en spraakbegeleiding
  • Download en importeer kant-en-klare GPX-routes
  • Maak zelf GPX-routes

Tip 1 Wel of geen internet

Navigeren met je smartphone gaat het makkelijkst met een stabiele internetverbinding, maar in het buitenland kan dit hoge roamingkosten opleveren. En wat als je reist in gebieden zonder mobiel netwerk of waar het netwerk plots wegvalt? Offline navigatie, waarbij je vooraf kaarten downloadt, is dan een praktische oplossing. Een gedownloade kaart laadt sneller en verbruikt minder batterij dan een app die constant data ophaalt. Neem tijdens je route bij voorkeur wel een opgeladen powerbank mee om te voorkomen dat je zonder stroom komt te zitten.

Zonder internet bepaalt je smartphone de locatie volledig via gps. Binnen de gedownloade regio kun je meestal routeberekeningen maken en navigatie-instructies ontvangen. Sommige apps bieden in offline modus ook een POI-zoekfunctie (Points of Interest).

Zonder internet werken deze functies niet: realtime verkeersinformatie (zoals files, werkzaamheden en flitsers), live ov-gegevens, bepaalde zoekopdrachten, street view en satelliet- of hybride kaarten (wel standaard wegenkaarten). Controleer vooraf of je eerder gedownloade kaarten nog actueel zijn en werk ze regelmatig bij.

Laten we enkele populaire mobiele apps bekijken die offline navigatie ondersteunen. Het is handig om meerdere apps met offline kaarten bij de hand te hebben. Je kunt dit testen door tijdelijk de vliegtuigmodus in te schakelen of wifi en mobiele data uit te zetten. De populaire navigatie-app Waze laten we hier buiten beschouwing omdat deze geen offline kaarten aanbiedt.

Street view is voorbehouden aan de online modus (hier Google Maps). 

Tip 2 Google Maps

We starten met een van de populairste navigatie-apps: Google Maps. Open de app, tik rechtsboven op je profielfoto of initialen en kies Offline kaarten. Selecteer je eigen kaart via Selecteer je eigen kaart (Android) of Je eigen kaart selecteren (iPhone). Zoom in en uit met twee vingers en verplaats de kaart met één vinger totdat het gewenste gebied binnen het blauwe kader valt. Onderaan zie je hoeveel opslagruimte nodig is. Tik op Downloaden om het gebied op te slaan. Na de download keer je automatisch terug naar Offline kaarten, waar een overzicht van je gedownloade kaarten verschijnt. Om een kaart een andere naam te geven, tik je op het icoon met de drie puntjes en kies je Naamwijzigen.

De kaart is nu klaar voor offline gebruik en je kunt nog extra kaarten downloaden. Navigeer zoals gebruikelijk: de app schakelt automatisch over op de gedownloade kaarten als er geen mobiel internet is.

Werk je offline kaarten regelmatig bij: tik op de drie puntjes en kies Updaten. Hier kun je kaarten trouwens ook verwijderen.

In Google Maps kun je offline kaarten downloaden, hernoemen, bekijken, updaten en verwijderen.

Tip 3 HERE WeGo

Net als Google Maps is HERE WeGo volledig gratis. De kaarten komen van Here Technologies, dat begon als Navteq, werd later door Nokia overgenomen en is nu in handen van Duitse autofabrikanten. Via https://mapcreator.here.com kunnen gebruikers eigen kaartgegevens toevoegen.

Voor offline kaarten trek je de onderste balk omhoog voor het menu. Tik op Kaarten downloaden en schakel bij voorkeur Uitsluitend downloaden via wifi in. Tik opnieuw op Kaarten downloaden, kies het continent en vervolgens het land of de regio die je nodig hebt. De benodigde opslagruimte wordt weergegeven. Tik op het downloadicoon om de kaart op te slaan.

Om te voorkomen dat de app tijdens offline navigatie tevergeefs een internetverbinding zoekt, stel je in het menu de App-verbinding tijdelijk in op Offline. Updates worden bij Kaarten downloaden naast de betreffende kaart aangegeven en kun je direct ophalen. Om een kaart weg te halen, selecteer je deze en kies je Verwijderen.

De volledige offline kaart van Nederland bijvoorbeeld neemt bij HERE WeGo zo’n halve gigabyte in beslag.

Tip 4 OsmAnd

OsmAnd (OpenStreetMap Automated Navigation Directions) is een mobiele app voor offline kaarten en navigatie, gebaseerd op OpenStreetMap-gegevens. Deze worden door een wereldwijde gemeenschap bijgewerkt en je krijgt meestal gedetailleerde en actuele kaartinformatie.

Bij de eerste keer opstarten, kun je de kaart van je huidige regio downloaden. Tik op de drie streepjes, kies Kaarten en hulpmiddelen en open Downloads om zelf een land of regio te selecteren. In de gratis versie kun je tot zeven kaarten downloaden. Naast de kaart zelf kun je voor een gebied ook hoogtelijnen, Wikipedia-informatie, een terreinkaart en weersvoorspellingen installeren, maar deze functies zijn voorbehouden aan de betaalde versie (ongeveer 3 euro per maand).

Om te navigeren binnen het gedownloade gebied tik je op de kaart of gebruik je de optie Zoeken in het menu. Tik op Navigatie, kies het vervoermiddel (auto, fiets of te voet) en tik op Start. Dit biedt turn-by-turn-aanwijzingen met spraakbegeleiding. Wil je de route als GPX-track opslaan, kies dan Details, tik op het downloadknopje en vul een naam in bij Bewaar als nieuwe track. Bevestig met Opslaan. Op Android wordt het bestand standaard opgeslagen in Android/data/net.osmand/files/tracks. Vanuit het menu, bij Plan een route, kun je de tracks direct openen of ook een eigen GPX-route importeren (zie ook tip 8).

OsmAnd geeft ook gesproken turn-by-turn-aanwijzingen.

Tip 5 MAPS.ME

MAPS.ME is een gratis navigatie-app die net als OsmAnd gebruikmaakt van OpenStreetMap-kaarten. In de gratis versie kun je ongeveer tien kaarten downloaden.

Open de app en zoom in op het gewenste gebied totdat een prompt verschijnt om de kaart te downloaden. Dit gebeurt meestal wanneer de indicatie 5 km zichtbaar is. Bevestig met Download.

Een andere en vaak handigere manier om kaarten te downloaden is via de optie Meer, waar je Gedownloadekaarten selecteert. Bovenaan kun je naar een locatie zoeken. Als de app deze herkent, verschijnt direct de downloadknop om het gebied op te halen.

Als je bij de instellingen de optie Markeer gedownloade kaarten hebt ingeschakeld, dan kun je op de kaart zien welke gebieden reeds offline beschikbaar zijn.

Voor navigatie gebruik je de zoekfunctie of tik je op de kaart om een locatie te selecteren. Kies vervolgens Route naar of eventueel Route van en bepaal het vervoermiddel: auto, te voet of per fiets. Ook offline krijg je turn-by-turn-navigatie.

Je kunt gedownloade kaarten updaten door bij Gedownloade kaarten op Controleren te tikken. Om een kaart te verwijderen, selecteer je deze, tik je op de drie puntjes en kies je Verwijderen.

Kleurmarkeringen geven duidelijk aan welke gebieden je al gedownload hebt voor offline navigatie.

Tip 6 Sygic

Sygic is misschien minder bekend in Nederland en België, maar de app biedt wel hoogwaardige 2D- en 3D-kaarten van TomTom. Om Sygic te gebruiken, moet je je eerst registreren. In de gratis versie kun je in principe onbeperkt kaarten downloaden; grotere landen zijn opgesplitst in regio’s. Om kaarten te downloaden, open je het menu en kies je Offline kaarten (toevoegen).

Deze kaarten worden in de gratis versie driemaal per jaar automatisch geüpdatet. In de betaalde Premium-variant gebeurt dit maandelijks en krijg je ook turn-by-turn-navigatie en gesproken instructies en (in de online modus) ook de actuele verkeersdrukte, snelheidslimieten en mobiele flitsers.

Houd er rekening mee dat Sygic zich volledig richt op autoverkeer. Er zijn geen routeberekeningen specifiek voor fietsers of wandelaars.

Je kunt in Sygic een onbeperkt aantal offline kaarten downloaden.

Tip 7 Komoot en RouteYou

Waar Sygic zich vooral richt op autoverkeer, zijn Komoot en RouteYou juist gespecialiseerd in (sportieve en recreatieve) wandel- en fietsroutes. In de gratis versie van Komoot kun je helaas slechts één regio ontgrendelen voor offline navigatie en spraakinstructies. Extra regio’s zijn beschikbaar tegen een prijs tussen circa 4 en 9 euro, afhankelijk van de grootte, of je kunt alle wereldregio’s in één keer aanschaffen voor ongeveer 30 euro.

Ga via de Profiel-knop naar de rubriek Maps, tik op de +-knop en zoek de gewenste regio. Selecteer de ontgrendelde regio en schakel Opslaan voor offline in. Je kunt ook een route plannen (uitsluitend met internetverbinding aangezien de berekening via de Komoot-servers verloopt) en deze vervolgens bewaren. Tik hiervoor op Opslaan en vink Opslaan voor offline gebruik aan. Na bevestiging kun je de route offline volgen, inclusief spraaknavigatie, vooropgesteld dat deze regio is ontgrendeld.

Ook RouteYou biedt de mogelijkheid routes met een achtergrondkaart offline te downloaden, maar dit is alleen beschikbaar in de betaalde versies. Een Plus-account kost ongeveer 36 euro per jaar. Je vindt gedownloade routes dan bij Gedownloade routes via de knop Profiel.

In Komoot kun je ook specifieke regio’s (tegen betaling) downloaden voor offline navigatie.

Alles over Komoot lees je in dit artikel: Wandelen en fietsen buiten de gebaande paden met Komoot

Tip 8 GPX-import via OsmAnd en Komoot

Verschillende navigatie-apps – en gps-handhelds – ondersteunen het importeren van GPX-tracks en -routes, die vervolgens offline kunnen worden gebruikt. In het kader ‘GPX’ lees je meer over dit bestandstype. Gratis import en offline gebruik zijn mogelijk in onder meer OsmAnd en in Komoot voor ontgrendelde regio’s.

In OsmAnd open je het menu, kies je Plan een route en tik je op Importeer track. Vervolgens selecteer je een GPX-bestand. Tijdens tests bleek deze functie helaas niet altijd even betrouwbaar. In Komoot verloopt dit proces vlotter. Ga naar Home, open Profiel, kies Opgeslagen routes en tik bovenaan op Importeren en vervolgens op Importeer een bestand (GPX). Selecteer het gewenste GPX-bestand en kies Bestandopenen om de route of track in de routeplanner te openen en als geplande tour op te slaan, of Bestand opslaan om deze direct als voltooide tour te bewaren.

In beide gevallen geef je het verplaatsingstype aan, zoals Wandelen, Fietsen, Mountainbiken of Bergwandelen, en bevestig je de keuze. Bij het opslaan kun je de tour een naam geven en Opslaan voor offline gebruik aanvinken. Je vindt de route dan terug bij Opgeslagenroutes of bij Voltooide activiteiten. Als de bijbehorende kaart al is gedownload, kun je direct navigeren.

Handig om weten: in Komoot kun je GPX-routes ook via de dienst Garmin Connect met je Garmin-toestel synchroniseren.

GPX-routes werken ook op een smartwatch: Waar voor je geld: 5 waterdichte smartwatches met GPS-functie

Een pas geïmporteerde GPX-route kun je als een ‘tour’ (voor offline gebruik) bewaren in Komoot.

GPX

Doorgewinterde wandelaars en fietsers kennen waarschijnlijk GPX-bestanden (GPS Exchange Format). Dit zijn XML-gebaseerde bestanden waarmee geografische locatiegegevens worden opgeslagen en uitgewisseld. Ze worden vooral gebruikt om gps-tracks, routes en waypoints vast te leggen en te delen tussen apparaten en apps.

Waypoints zijn specifieke punten met coördinaten (lengte- en breedtegraad en soms hoogte).

Tracks bestaan uit reeksen gps-punten die een daadwerkelijk afgelegde route weergeven, doorgaans automatisch geregistreerd door een gps-apparaat of navigatie-app tijdens verplaatsing. Elk punt bevat meestal een tijdstempel en soms ook snelheid.

Routes daarentegen bestaan uit reeksen gps-punten die een geplande route aangeven, zonder exacte tijdstempels. Deze worden handmatig of met een routeplanner opgesteld en bevatten meestal minder gedetailleerde informatie dan tracks.

Sommige apps of diensten ondersteunen geen GPX-import, maar wel KML-bestanden (Keyhole Markup Language). Via www.gpx2kml.com kun je deze gratis converteren, in beide richtingen.

Tip 9 GPX-routes downloaden

In tip 8 lees je hoe je GPX-routes en -tracks in navigatie-apps importeert. Ook in de meeste gps-apparaten is zo’n import mogelijk. In tips 10 en 11 ontdek je hoe je zelf zo’n GPX-bestand maakt, maar dat is niet altijd nodig. Er zijn namelijk diverse sites waar je kant-en-klare GPX-routes en -tracks ook gratis kunt downloaden voor (offline) navigatie.

Een optie is AllTrails. Meld je aan, voer een regio in en kies een voorgestelde trail. Klik onderaan op de groene knop (Hit the trail of Daar gaan we) en selecteer Export map file of Kaartbestand exporteren/ GPXTrack of GPX Route zonder tijdstempels (zie kader ‘GPX’). Andere exportopties zijn onder meer Google Earth KML/KMZ en Garmin FIT.

Ook RouteYou (zie ook tip 7) biedt GPX-routes. Registreer je (gratis) en klik op Zoek een route. Geef het routetype aan, kies locatie en lengte en klik op Toon <x> routes. Selecteer een route, klik op Downloaden en kies GPX. Andere opties zijn bijvoorbeeld Garmin en Google Earth (KML).

Voor talrijke fiets- en wandelroutes in Nederland, België en Duitsland kun je terecht op onder meer Routiq. Kies een route en klik op Download de GPX. Dit vereist wel een Premium-account (circa 15 euro per jaar).

Bij AllTrails kun je routes in diverse formaten downloaden, waaronder GPX.

Tip 10 GPX-routes zelf maken

Je kunt ook zelf GPX-routes maken en deze downloaden naar je navigatie-app of gps-toestel voor offline gebruik. Dit kan gratis via verschillende sites, zoals www.gpx.studio.

Klik op App en zoom in tot je voldoende kaartdetails hebt. Klik op het potloodicoon, laat Routing ingeschakeld en kies een activiteitstype, zoals Bike, Run/hike of Motorcycle. Klik op het potlood-icoon en plaats de routepunten op de kaart. De route wordt automatisch langs bestaande wegen gemarkeerd. Onderaan zie je de routelengte en het hoogteprofiel.

Wil je POI’s (waypoints) toevoegen? Klik op het pin-icoon, vul een naam en beschrijving in, kies een geschikt icoon en bevestig met Create point of interest.

Stel geheel zelf je GPX-route samen in gpx.studio.

Tip 11 RouteYou

Ook op de website van RouteYou kun je zelf routes maken en gratis (openbaar) opslaan. Ze worden dan automatisch beschikbaar in de mobiele app van RouteYou. Als je bent aangemeld met hetzelfde account, vind je ze terug bij Profiel / Mijn routes. Je kunt de routes ook downloaden.

Meld je aan en klik op het pijlknopje bij Plan een route. Kies uit Maak een route, Uploadeen route (voor GPX-import), Wandelknooppunten of Fietsknooppunten. De laatste twee maken handig gebruik van het uitgebreide knooppuntennetwerk in Nederland en België.

Bij Maak een route geef je het routetype aan, met subtypes zoals Recreatieve fietsroute, Gravelbikeroute of Mountainbike route. Voor een A-naar-B-route vul je start- en aankomstlocatie in, bij een lusvormige route kies je de startplaats en lengte (en eventueel de kompasrichting). Bevestig met Opslaan / Route opslaan. Klik op Downloaden en kies (bijvoorbeeld) GPX.

Je kunt ook routes samenstellen op de site van RouteYou en deze als GPX-bestand downloaden.

Watch on YouTube