ID.nl logo
Zo kies je het beste toetsenbord voor elk apparaat
© PXimport
Huis

Zo kies je het beste toetsenbord voor elk apparaat

Iets simpels als een toetsenbord kopen kan best een lastige keuze zijn als je zoveel exemplaren in de winkel ziet liggen. Wil je mechanische toetsen, is achtergrondverlichting belangrijk en moet het toetsenbord een computer of tablet aansturen? In dit artikel lees je waar je aan moet denken.

Tip 01: Functie

Voordat je gaat shoppen voor een toetsenbord is het handig om te weten waar je precies naar op zoek bent. Wil je het toetsenbord gebruiken met een computer of wil je je tablet ermee kunnen bedienen? Als je het toetsenbord mee wilt nemen, dan moet het een handzaam formaat hebben. Gebruik je het alleen thuis, dan is comfort waarschijnlijk belangrijker. Lees ook: De 11 beste toetsenborden voor je iPad.

Vervolgens moet je bepalen of je een draadloos toetsenbord belangrijk vindt of dat een exemplaar met kabel beter bij je past. Uiteraard zijn er voor verschillende toepassingen ook speciale toetsenborden beschikbaar en als je het toetsenbord met een tablet wilt gebruiken, is het belangrijk dat het toetsenbord goed met jouw type tablet samenwerkt. In de volgende tips lees je precies waar je allemaal op moet letten. Er zijn ook toetsenborden beschikbaar die speciaal voor een spelcomputer zoals je PlayStation zijn ontworpen.

©PXimport

Tip 01 Welke type toetsenbord past bij jouw gebruik?

Tip 02: Kabel

Er zijn verschillende mogelijkheden om je toetsenbord met je computer of tablet te verbinden. De goedkoopste toetsenborden sluit je via een usb-kabel aan op je computer of tablet. Vroeger hadden toetsenborden en muizen PS2-aansluitingen, deze zijn echter zeer zeldzaam geworden. Heb je nog een hele oude computer, dan moet je op zoek naar een exemplaar met PS2-aansluiting of heb je een verloopstukje nodig. De meeste toetsenborden hebben een geïntegreerde usb-kabel en worden middels een usb1.0- of usb2.0-verbinding met je computer verbonden. Er bestaan ook toetsenborden met usb-3.0-aansluitingen. Dit heeft alleen nut als het toetsenbord ook als usb-hub fungeert. Er zijn namelijk toetsenborden die usb-aansluitingen voor andere apparaten hebben, en dan is usb 3.0 wel nuttig.

©PXimport

Tip 02 Een toetsenbord met geïntegreerde usb-hub.

Tip 03: Draadloos

Wil je flexibel zijn, ga dan voor een draadloos toetsenbord. De eenvoudigste manier is via bluetooth, je hebt hiervoor geen extra adapters nodig. Het computer/tablet moet dan natuurlijk wel bluetooth kunnen ontvangen. Voordat je het toetsenbord met je computer of laptop kunt gebruiken, moet je de twee apparaten koppelen. Sommige draadloze toetsenborden functioneren via een andere technologie, genaamd 2,4 GHz. Deze modellen worden geleverd met een kleine adapter die je in een vrije usb-poort steekt. Wifi gebruikt deze frequentieband ook, maar je kunt een toetsenbord niet via een wifi-verbinding aan een computer of tablet koppelen. De adapter ontvangt het signaal en stuurt het via de usb-poort door aan het ontvangende apparaat.

Een voordeel van 2,4 GHz ten opzichte van bluetooth is dat het minder stroom verbruikt. Alles wat je door de lucht verstuurd, kan in theorie worden opgepikt. Dit geldt ook voor signalen die via een toetsenbord naar een computer worden gestuurd. Er zijn speciale toetsenborden die alle informatie versleutelen voordat ze het door de lucht zenden. In de computer wordt de informatie weer ontgrendeld.

©PXimport

Tip 03 Het Microsoft Wireless Keyboard 2000 versleutelt informatie voordat het naar de ontvanger wordt gestuurd.

Tip 04: Opties

Als je weet of je een draadloos of bedraad toetsenbord wilt, kun je gaan kijken welke opties je op je toetsenbord wilt hebben. De simpelste toetsenborden hebben alleen de meest noodzakelijke toetsen. Een groter model heeft een numeriek toetsenblok, handig als je vaak getallen invoert. Er zijn ook toetsenborden op de markt die extra toetsen hebben voor vaak uitgevoerde taken zoals het ophalen van email of het dimmen van het volume. Sommige toetsenborden kun je via de meegeleverde software configureren. En dan zijn er ook nog toetsenborden op de markt die handige andere functies hebben geïntegreerd. Wat te denken van een toetsenbord met een ingebouwde trackpad op de plek waar normaal gesproken het numeriek toetsenblok zit? Er zijn zelfs toetsenborden met een geïntegreerde trackball op de markt. Als je veel in het donker werkt, dan is een toetsenbord met achtergrondverlichting onontbeerlijk. Dit vind je in de meeste goedkope modellen niet terug. Intelligente toetsenborden passen de achtergrondverlichting aan op de hoeveelheid licht die er op het toetsenbord schijnt.

©PXimport

Tip 04 Dit draadloze toetsenbord heeft in plaats van een numeriek toetsenblok een touchpad.

Extern numeriek toetsenbord

Als je af en toe de behoefte hebt aan een numeriek toetsenblok, bijvoorbeeld als je normaal met een laptop werkt, dan kun je zo'n toetsenblok ook los kopen. Deze toetsenbordjes heten ook wel keypads en zijn in talloze uitvoeringen beschikbaar.

Tip 05: Vorm en ergonomie

Verreweg de meeste toetsenborden zijn gewoon rechthoekig en bieden weinig comfort. Als je vaak last hebt van je polsen of vingers, dan is het een goed idee om eens naar een ergonomisch toetsenbord te kijken. Deze toetsenborden zijn vaak gebogen en zorgen ervoor dat je automatisch in een betere houding (met licht gebogen armen) typt. In sommige gevallen bestaat een ergonomisch toetsenbord uit twee delen. Dit vergt wel enige gewenning. Voor de meeste mensen is het fijn dat dit soort toetsenborden een polssteun hebben aan de onderkant van het toetsenbord, zodat je je polsen kunt laten rusten tijdens het typen. Er zijn zelfs toetsenborden die fysiek uit twee delen bestaan. Je hebt ook nog de keuze uit harde of zachte toetsen, sommige mensen prefereren het gebruik van zachte toetsen.

©PXimport

Tip 05 Ergonomische toetsenborden kunnen allerlei vormen aannemen. Vaak is het toetsenbord opgedeeld en beschikt het over een polssteun.

Qwerkywriter

Een toetsenbord hoeft niet saai en rechthoekig te zijn. Er zijn verschillende manieren om teksten van je vingers naar de computer te brengen. De Qwerkywriter is een toetsenbord vermomd als ouderwetse typemachine en heeft mechanische toetsen, net als zijn analoge voorganger. Je tablet klik je er zo bovenop.

©PXimport

Tip 06: Andere indelingen

De meeste toetsenborden die je in Nederland koopt, hebben een qwerty-indeling. Dit is de standaard in de meeste landen, maar pas op als je een toetsenbord in het buitenland koopt. Een Duits toetsenbord heeft bijvoorbeeld geen qwerty-indeling, maar een qwertz-indeling. Dit betekent dat de y-toets en de z-toets zijn omgedraaid. Denk niet dat dit het enige verschil is overigens, allerlei accenten en symbolen zitten ook op een andere plek. Zo is het apenstaartje op een Duits toetsenbord gekoppeld aan de L-toets, Alt+L geeft je in Duitsland een apenstaartje. Frankrijk gebruikt weer een andere indeling, namelijk azerty.

En zelfs al bestel je een qwerty-toetsenbord, dan kan dit ook nog een andere indeling hebben dan de Nederlandse versie. Een toetsenbord uit het Verenigd Koninkrijk heeft een qwerty-indeling, maar ook hier zitten symbolen op andere plekken. Op de Nederlandse markt wordt het meest gebruikgemaakt van de Amerikaanse indeling, waarbij het apenstaartje boven de 2-toets zit. Bij de officiële Nederlandse indeling vind je deze onder de toets helemaal links bovenin. Er bestaat ook een alternatieve internationale indeling genaamd Dvorak Simplified. Hier staan alle letters op een andere plek dan je gewend bent. Volgens de maker is dit, vooral voor Amerikanen, efficiënter dan een qwerty-indeling.

Kijk overigens ook goed naar de vorm van toetsen als Shift en Enter. Een kleine of staande Enter is bijvoorbeeld onhandig als jij vaak het linkerdeel van een liggende Enter-toets gebruikt.

©PXimport

Tip 06 De officiële indeling van een Nederlands toetsenbord.

Tip 07: Mini-toetsenborden

Speciaal voor de reiziger bestaan er ook mini-toetsenborden. Deze zijn vaak draadloos en handig om bijvoorbeeld presentaties op het werk mee te bedienen. Sommige modellen worden geleverd met een laserpointer zodat je met het apparaat niet alleen je PowerPoint-presentaties en computer kunt bedienen, maar ook dingen kunt aanwijzen op een whiteboard of ander scherm. Soms beschikt zo'n mini-toetsenbord ook over een trackpad of over toetsen om muisknoppen na te bootsen. De toetsen zijn natuurlijk minuscuul en niet bedoeld om lange teksten mee te typen. Denk meer aan de grote van toetsen op een pre-smartphone zoals de Nokia 3310. De meeste mini-toetsenborden werken op een lithium-ion batterij en kun je via een meegeleverde usb-kabel opladen.

©PXimport

Tip 07 De FAVI is een mini-keyboard met laserpointer, trackpad, speciale toetsen om presentaties mee te bedienen en twee toetsen om muisknoppen na te bootsen.

Tip 08: Gaming

Als je een toetsenbord alleen gebruikt om teksten mee te typen, heb je geen fancy exemplaar nodig. Als je echter een fanatieke gamer bent, dan heb je baat bij een toetsenbord met veel meer functies. Handig is een toetsenbord met veel vrij toewijsbare toetsen en de mogelijkheid om achtergrondverlichting per toets in te stellen. Op deze manier kun je snel zien welke toetsen je in het spel nodig hebt. Sommige gaming-toetsenborden hebben ook een functie die anti-ghosting heet.

Op een normaal toetsenbord worden meestal maar een paar toetsen tegelijkertijd herkend. Als gamer wil je meerdere acties tegelijkertijd met je toetsenbord aansturen, anti-ghosting zorgt dat dit mogelijk is: de meeste gaming-toetsenborden herkennen tot wel twintig ingedrukte toetsen op hetzelfde moment. Gaming-toetsenborden hebben vaak ook speciale mechanische toetsen die een lange levensduur garanderen. Over het algemeen worden hiervoor Cherry MX Mechanical Key Switches gebruikt. Deze komen in drie varianten: linear, tactile en clicky. Linear betekent dat een toets geactiveerd wordt tijdens het drukken, maar je hoort geen geluid wanneer dit gebeurt en je voelt ook niks. Tactile betekent dat je voelt dat een toets wordt ingedrukt. Clicky gaat een stap verder en maakt daadwerkelijk een geluid tijdens het indrukken. Dit kan op de lange termijn wel gaan irriteren. Veel gaming-toetsenborden hebben ook extra stevige usb-kabels, zodat de kans op een kabelbreuk wordt gereduceerd.

©PXimport

Tip 08 Een typisch gaming-toetsenbord heeft vrij toewijsbare toetsen en achtergrondverlichting die je per toets kunt instellen.

Tip 09: Tablet-toetsenbord

De meeste toetsenborden werken tegenwoordig ook met tablets, maar toch is het handig om even te kijken bij de specificaties van een toetsenbord om zeker te weten dat het toetsenbord met jouw type tablet werkt. Een toetsenbord met draadje kun je bovendien aan de meeste Android-tablets hangen, maar aan een iPad gaat dit niet. Voor verschillende typen tablets zijn overigens speciale toetsenborden beschikbaar. Sommige modellen zijn zelfs geïntegreerd in een hoes voor je tablet. Dit heeft natuurlijk als voordeel dat je je tablet meteen beschermt. Het nadeel is dat je je toetsenbord wellicht moet vervangen als je een ander model tablet aanschaft.

©PXimport

Tip 09 Sommige tablet-toetsenborden zijn eveneens een beschermhoes voor je tablet.

Tip 10: Tablet als toetsenbord

Heb je een tablet en een computer, dan kun je je tablet in de meeste gevallen ook als toetsenbord voor je computer gebruiken. Hoe dit precies werkt, hangt af van wat je precies wilt doen en welke computer en welke tablet je hebt. Via een VNC-oplossing kun je je gehele computerscherm op je tablet weergeven en via veegbewegingen navigeren. Zodra je op een veld klikt waar je tekst wilt invoeren, dan verschijnt het virtuele toetsenbord op je tablet en kun je de tekst typen. Configuratie van een VNC-programma kan echter lastig zijn. Er bestaan ook apps die eenvoudiger te configureren zijn. Met een dienst als Intel Remote Keyboard verbind je je Android-smartphone of -tablet met je Windows-pc. Je Android-apparaat wordt zo een veredelde trackpad en met het virtuele toetsenbord voer je teksten in op je computer. Voor de iPhone is de app Remote Mouse een optie. Hiermee kun je zowel Windows-pc's als Macs bedienen.

©PXimport

Tip 10 Met Intel Remote Keyboard wordt je smartphone of tablet een extern toetsenbord voor je computer.

Computer als toetsenbord voor je smartphone of tablet

Wist je dat je je computer aan je smartphone/tablet kunt koppelen zodat je op je gewone toetsenbord kunt typen in plaats van het kleine schermtoetsenbord? WiFi Keyboard is een Android-app om via je browser op de pc je Android-smartphone of -tablet te besturen. Voor de Mac is er 1Keyboard, dit programma kost 9,99 euro en hiermee bedien je je iPhone, iPad of Apple TV.

Kooptips

Natuurlijk geven we je ook weer drie tips. Omdat de keuze voor een toetsenbord zeer persoonlijk is, hebben we uit elke prijscategorie onze favoriet gekozen. Kijk voor aanschaf zelf goed of je deze toetsenindeling prettig vindt.

Microsoft Wired Keyboard 600

Prijs: € 12,99

Een simpel toetsenbord met kabel van Microsoft. Het dunne toetsenbord heeft een numeriek toetsenblok en speciale toetsen voor het harder en zachter zetten van het geluid en het afspelen van media. Het is geen officieel ergonomisch toetsenbord, maar door de gebogen vorm typt het toetsenbord prima. Het Microsoft Wired Keyboard 600 is verkrijgbaar in zwart en wit.

©PXimport

Logitech K480

Prijs: € 49,99

Dit multifunctionele toetsenbord is geschikt voor pc, Mac, iPad en Android en met de EasySwitch-knop kun je makkelijk tussen verschillende apparaten schakelen. Het toetsenbord draait op twee AAA-batterijen en communiceert via bluetooth met je computer of tablet. De Logitech K480 is zo groot als een A4-tje en in de gekleurde sleuf past een tablet of smartphone. Het toetsenbord heeft geen achtergrondverlichting en weegt zo'n 800 gram.

©PXimport

Corsair K95 RGB

Prijs: € 191,95

Dit toetsenbord is speciaal gemaakt voor gamers. De toetsen zijn mechanisch en kunnen tegen een stootje. De achtergrondverlichting is via de meegeleverde software per toets in te stellen in verschillende kleuren. Daarnaast heeft het toetsenbord naast de gebruikelijke twaalf F-toetsen (F1 tot en met F12) nog eens achttien G-toetsen. deze toetsen vind je aan de linkerkant en kun je volledig naar eigen inzicht programmeren. Voor zo veel functionaliteit betaal je natuurlijk wel een hoge prijs, voor bijna 200 euro is het toetsenbord van jou.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast
© Lightfield Studios - stock.adobe.com
Huis

Broodroosters anno nu: veel meer dan een paar sneetjes toast

Of je nu trek hebt in toast met avocado en een gepocheerd eitje of in een klassieke tosti met ham en kaas: met het moderne broodrooster kan het allemaal. Benieuwd wat broodroosters anno nu zo bijzonder maakt? We vertellen je er alles over.

In het kort: Moderne broodroosters zijn echte alleskunners: naast het roosteren van brood gebruik je ze ook voor het maken van tosti's, het opwarmen van croissants en het ontdooien van bevroren brood. En ze kunnen vaak nog veel meer dan dat. In dit artikel lees je wat moderne broodroosters allemaal kunnen en in welk opzicht ze verschillen van de meer traditionele modellen.

Lees ook: 🥪 Gezonde tosti's om de hele middag op door te gaan

'Ouderwetse' broodroosters doen precies wat ze moeten doen. Je doet er één of twee sneetjes brood in, wacht een paar minuten en plop: daar heb je je perfect gebruinde en knapperige toast. Deze modellen zijn dankzij hun eenvoudige werking nog altijd bij veel mensen in trek, maar er er is ook steeds meer vraag naar modellen die meer kunnen dan alleen brood roosteren. Van het maken van tosti's tot het roosteren van bagels en croissants: met de nieuwste modellen heb je je tosti-ijzer of oven haast niet meer nodig! Veel modellen zijn daarnaast voorzien van allerlei handige extra's, zoals een ontdooifunctie en speciale sleuven voor extra groot of klein brood. En dan hebben we het nog niet eens over de vele bruiningsstanden op moderne broodroosters.

Bruiningsstanden 

Traditionele broodroosters zitten vaak lekker simpel in elkaar, met een draaiknop die je keuze biedt uit drie tot hoogstens vijf standen. Maar het beperkte aantal opties op deze modellen heeft wel als nadeel dat je niet altijd evenveel controle hebt over hoe bruin je sneetjes brood worden. Moderne broodroosters beschikken vaak over veel meer bruiningsstanden, gemiddeld tussen de zes en negen. De lagere standen zijn ideaal voor het licht roosteren van dun of oud brood, terwijl de hogere standen perfect zijn om brood donkerbruin te krijgen of om zwaarder brood zoals volkoren of roggebrood te roosteren. Sommige modellen hebben zelfs slimme sensoren die de dikte van het brood detecteren en op basis daarvan de roostertijd aanpassen. Handig! 

Ontdooifunctie

Brood ontdooien kan best een gedoe zijn. Op het aanrecht duurt het lang, voor gelijkmatig ontdooien in de oven moet je maar net de juiste instellingen weten en in de magnetron wordt bevroren brood snel slap. In een broodrooster met ontdooifunctie wordt het een stuk eenvoudiger. Het enige wat je hoeft te doen, is de bevroren sneetjes brood in het rooster te plaatsen en de ontdooistand te selecteren. Het broodrooster past vervolgens automatisch de tijd en temperatuur aan, zodat je brood gelijkmatig ontdooit zonder dat het verbrandt. Deze functie werkt ook goed voor bevroren croissants of andere kleine broodjes.

©Goffkein - stock.adobe.com

Hoeveelheid sleuven

Voor grotere gezinnen is een broodrooster met maar twee sleuven niet altijd handig. Zeker als jullie gezellig samen aan tafel willen eten, is het niet ideaal om steeds op je beurt te moeten wachten. Gelukkig zijn broodroosters er tegenwoordig in allerlei soorten en maten, met bijvoorbeeld ruimte voor vier sneetjes brood of speciale sleuven voor extra lang brood (denk aan zuurdesem of stokbrood) of breed brood (zelf gesneden brood of croissants en bagels). Sommige modellen beschikken over sleuven met liftfunctie voor kleine sneetjes brood, zodat je je handen niet hoeft te branden. Er zijn ook modellen met een enkele brede sleuf waarin je meerdere sneetjes brood naast elkaar plaatst. 

Extra functies

Naast de ontdooistand hebben moderne broodroosters vaak nog veel meer handige functies. Zoals een opwarmstand die brood alleen opwarmt zonder het te roosteren: handig voor overgebleven croissants of andere afgebakken broodjes. Of een sneltoastfunctie, die brood snel en efficiënt roostert als je haast hebt. Een warmhoudrooster komt mooi van pas als je veel sneetjes brood achter elkaar wilt roosteren: deze houdt je brood tot wel vijftien minuten warm. 

Ook voor tosti's en bagels hebben moderne broodroosters vaak speciale standen. De tosti-stand zorgt ervoor dat het brood langzaam wordt verhit zodat ondertussen de kaas kan smelten. Eventuele meegeleverde tostiklemmen voorkomen dat het een knoeiboel wordt in je broodrooster. De bagelstand is speciaal ontworpen om bagels perfect te roosteren, met een zachte buitenkant en een krokante binnenkant. 

©morkovkapiy - stock.adobe.com

Design

Als je ook de uitstraling van je broodrooster belangrijk vindt, bieden moderne broodroosters je meer dan genoeg keus. Broodroosters anno nu zijn namelijk allang niet meer alleen maar basic zwart of zilver. Steeds meer fabrikanten bieden modellen in stijlvolle kleuren, zoals zachtroze, mintgroen of lichtblauw. Of wat dacht je van een opvallend retromodel in felrood? Gerenommeerde merken als Russell Hobbs, KitchenAid en Smeg verkopen verschillende kwalitatieve broodroosters in een origineel design. Misschien geef je niks om design en ga je liever voor functionaliteit. In dat geval is een broodrooster met transparante zijkanten misschien wat voor jou: hiermee hou je tijdens het roosteren precies bij hoe bruin je sneetjes kleuren.

▼ Volgende artikel
Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*
© encierro - stock.adobe.com
Huis

Zo bespaar je flink met groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin*

Groenten, fruit en kruiden uit eigen tuin kunnen een flinke besparing opleveren. Zeker als je kiest voor soorten die in de winkel duur zijn, weinig verzorging vragen en jaar na jaar opnieuw groeien. Je hoeft er geen groene vingers voor te hebben en ook geen grote tuin. In dit artikel lees je welke planten slim zijn om te kweken, hoe je begint en waar je op moet letten om zoveel mogelijk uit je oogst te halen.

* Of van je eigen balkon natuurlijk

In dit artikel lees je: • Waarom zelf kweken geld bespaartWelke groenten je makkelijk zelf kweekt, ook in pottenWelke fruitplanten jarenlang opbrengst gevenOf je beter kruiden kunt kopen of zelf zaaienWelke kruiden goed groeien in pottenWanneer je het beste kunt zaaien of plantenHoe je je oogst beschermt tegen slakken, rupsen en vogelsWaarom avocado's kweken in Nederland nauwelijks zin heeftHoe je eenvoudig begint, ook zonder moestuin

Lees ook: Ingemaakt! 4 manieren om zelf thuis voedsel te conserveren

Waarom zelf kweken loont

In de supermarkt kunnen verse bessen, kruiden en biologische groenten behoorlijk aantikken. Een klein bosje rozemarijn kost al snel meer dan een euro, terwijl een rozemarijnplantje je jarenlang voorziet als je 'm goed behandelt. Ook courgettes, cherrytomaatjes en paprika's zijn flink aan de prijs, terwijl je ze zelf makkelijk kweekt, zelfs in een pot.

Daarnaast scheelt het in verpakkingsmateriaal, voorkom je verspilling en smaakt alles verser dan vers. Zelfs op een balkon of klein terras kun je met een paar bakken al behoorlijk wat opbrengen.

Groenten: veel opbrengst, dus dat bespaart geld!

Voor deze groenten heb je weinig ruimte of moeite nodig, terwijl ze wel een goede opbrengst geven.

1. Courgette

Courgette groeit snel, vraagt weinig aandacht en geeft veel vruchten. Eén plant kan je wekenlang oogst opleveren. Toegegeven, in de zomermaanden zijn ze best betaalbaar in de winkel. Maar juist door de grote opbrengst kun je er makkelijk ook iemand anders blij mee maken en je kunt ze inmaken voor de winter.

  • Zaaien: april binnen, mei buiten

  • Zon: veel zon

  • Grond: luchtige, voedzame grond

  • Let op: geef genoeg water, vooral bij warm weer

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

2. Cherrytomaten

Perfect voor op het balkon. In pot of in de volle grond.

  • Zaaien: maart binnen, uitplanten in mei

  • Zon: volle zon, uit de wind

  • Grond: goed doorlatend en rijk aan voeding

  • Let op: bind ze op en haal regelmatig dieven (zijscheuten) weg

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

3. Prei

Prei is populair en veelzijdig. Je kunt het hele jaar door zaaien, afhankelijk van de soort (zomer- of winterprei).

  • Zaaien: februari tot juni

  • Zon: zon of halfschaduw

  • Grond: losse, voedzame grond

  • Let op: plant jonge prei diep, dat zorgt voor lange witte stelen

  • Oogsten: juli t/m september; regelmatig plukken stimuleert nieuwe groei

4. Paprika

Paprika's doen het goed in een pot op een zonnig balkon of in een kas. Ze vragen iets meer aandacht, maar zijn het waard.

  • Zaaien: februari binnen

  • Zon: veel zon, liefst beschut

  • Grond: voedselrijke potgrond

  • Let op: paprika's houden van warmte – een kas of warm hoekje helpt enorm

  • Oogsten: augustus t/m oktober; zodra paprika's volledig gekleurd zijn oogsten

5. Rucola

Korte groeicyclus, dus je kunt meerdere keren per seizoen zaaien.

  • Zaaien: maart tot september

  • Zon: liefst halfschaduw, anders wordt het snel bitter

  • Grond: normale tuingrond, niet te droog

  • Let op: jonge rucola is het lekkerst – wacht niet te lang met oogsten

  • Oogsten: mei tot oktober; al 4-6 weken na zaaien

©Brent Hofacker

Fruit: planten voor jarenlange opbrengst

Met fruitstruiken of -bomen leg je de basis voor een structurele besparing. Na het eerste jaar begint de oogst, en die wordt vaak elk jaar groter.

1. Blauwe bes

Duur in de winkel, maar als struik jarenlang opbrengst.

  • Planten: november tot maart

  • Zon: volle zon

  • Grond: zure grond (meng turf door de aarde)

  • Let op: geef bij droogte water met regenwater (geen kalkrijk kraanwater)

  • Oogsten: juli t/m september; vruchten regelmatig plukken als ze volledig blauw zijn

2. Framboos

Geeft snel oogst, kan ook in grote pot op balkon.

  • Planten: najaar of vroeg voorjaar

  • Zon: liefst veel zon

  • Grond: goed doorlatend, voedzaam

  • Let op: snoei oude takken na de oogst voor meer vruchtvorming

  • Oogsten: juni t/m oktober; afhankelijk van ras, pluk zodra rijp

3. Aardbeien

Makkelijk, ook in hangpotten.

  • Planten: maart of augustus

  • Zon: volle zon

  • Grond: luchtige aarde, niet te nat

  • Let op: verjong elk jaar door nieuwe stekken te planten

  • Oogsten: juni t/m september; direct oogsten zodra ze volledig rood zijn

4. Vijg (in pot)

Zelfs op een balkon kun je een vijgenboom houden.

  • Planten: voorjaar

  • Zon: volle zon, beschut plekje

  • Grond: voedzame, goed doorlatende grond

  • Let op: bescherm bij strenge vorst

  • Oogsten: augustus t/m oktober; vijgen oogsten als ze zacht en volledig gekleurd zijn

©Valery Sheiko | draw05 - stock.adobe.com

Kruiden: kopen of zaaien?


Kopen: sneller en makkelijker

Bij kruiden als rozemarijn, tijm, munt en bieslook is een plantje van het tuincentrum of zelfs de supermarkt vaak de handigste optie.

  • Je hebt direct een oogstbare plant

  • Je ziet meteen of de plant gezond is

  • Je bespaart tijd, want kiemen duurt bij sommige soorten weken

  • Vooral houtige kruiden (rozemarijn, tijm) groeien langzaam uit zaad

Belangrijk is wel dat je supermarktplantjes niet als wegwerpkruid gebruikt. Verpot ze in voedzame aarde, geef ze licht, en knip regelmatig bij. Zo gaan ze makkelijk maanden (soms jaren) mee.

Zaaien: zinvol bij snelle groeiers

Kruiden als basilicum, koriander, dille en peterselie kun je prima zaaien, vooral als je ze in grotere hoeveelheden gebruikt.

  • Goedkoop: één zakje zaad geeft veel planten

  • Leuk om te doen in de lente

  • Je kunt steeds nieuwe rondes opkweken

Maar ook hier geldt: zaaien vraagt aandacht. Je hebt een warme, lichte plek nodig en moet zorgen dat de kiemplantjes niet uitdrogen of omvallen.

Kruiden: altijd vers binnen handbereik

Verse kruiden zijn duur, terwijl een plantje vaak jarenlang meegaat. Deze soorten zijn eenvoudig in onderhoud en groeien goed in potten.

1. Rozemarijn

  • Zon: volle zon

  • Grond: droge, arme grond

  • Let op: geef weinig water, winterhard tot -10 °C, snoei regelmatig takjes om groei compact te houden

  • Oogsten: het hele jaar

2. Tijm

  • Zon: veel zon

  • Grond: doorlatend, kalkrijk

  • Let op: snoei regelmatig voor compacte groei, regelmatig toppen

  • Oogsten: hele jaar door

3. Munt

  • Zon: halfschaduw of zon

  • Grond: vochtig, niet te droog

  • Let op: woekert, dus altijd in pot houden

  • Oogsten: maart t/m november; jonge blaadjes smaken het beste

4. Bieslook

  • Zon: halfschaduw tot zon

  • Grond: voedzaam, vochtig

  • Let op: bloeit in zomer, maar dan kun je nog steeds de stengels oogsten

  • Oogsten: maart t/m oktober; knip regelmatig voor verse aanwas

©stockcreations

Wanneer zaaien of planten?

GewasBinnen zaaienBuiten zaaienPlantenOogsten vanaf
Courgetteaprilmeimeijuli–sept
Cherrytomaatmaartmeimeijuli–sept
Preifebruari–maartapril–juni-juli–dec
Paprikafebruari–maartmeimeijuli–sept
Rucola-maart–sept-april–okt
Blauwe bes--nov–maartjuli–aug
Framboos--okt–mrtjuni–aug
Aardbei--maart/augjuni–juli
Vijg--voorjaaraug–okt
Rozemarijn-maart–julimaart–meihet hele jaar
Tijm-maart–julimaart–meihet hele jaar
Munt-maart–julimaart–meihet hele jaar
Bieslook-maart–julimaart–meihet hele jaar
Basilicummaart–meimei–juli-juni–sept
Koriandermaart–aprilapril–juni-mei–aug
Dillemaart–aprilapril–juni-mei–aug
Peterseliefebruari–aprilmaart–juli-mei–okt

Wat te doen tegen slakken, rupsen en vogels?

Zodra het groen gaat groeien, ontdekken ook dieren je tuin. Met deze tips houd je de schade beperkt:

Slakken:

  • Leg koperen munten rond potten of bedden

  • Zet schuilplaatsen zoals omgekeerde bloempotten om ze weg te vangen

  • Kies planten die slakken minder lekker vinden (zoals rozemarijn of tijm)

  • Zet een schoteltje met bier neer

Rupsen:

  • Controleer planten regelmatig op eitjes (onder bladeren)

  • Plant afrikaantjes of dille tussen je groenten – die trekken natuurlijke vijanden aan

  • Gebruik fijnmazig net als je veel last hebt

Vogels:

  • Span vogelnetten over bessenstruiken

  • Hang oude cd's of glimmend lint op om ze af te schrikken

  • Zet een nep-roofvogel in de buurt van je fruit

©APISIT Wilaijit

Kun je zelf avocado's kweken? Hoewel avocado's duur zijn in de winkel, is het niet realistisch om ze zelf te kweken met het idee dat je er ooit van zult oogsten. Je kunt de pit laten kiemen – bijvoorbeeld in een glas water of direct in potgrond – en daar groeit met wat geduld een mooie plant uit. Maar een echte avocado-oogst? Die blijft in Nederland vrijwel altijd uit. De boom heeft jaren nodig om vrucht te dragen, meestal tussen de zeven en tien jaar, en stelt hoge eisen aan temperatuur en licht. Buiten overleeft hij onze winters niet. Zelfs in een kas is het lastig om genoeg warmte en luchtvochtigheid te bieden. Daarbij komt dat veel soorten alleen vruchten dragen als er een tweede, genetisch afwijkende boom in de buurt staat voor kruisbestuiving. Leuk dus als groene kamerplant, maar niet als serieuze manier om geld te besparen op avocado's.

Begin klein, groei vanzelf

Je hoeft niet meteen een hele moestuin aan te leggen. Begin met drie bakken op je balkon of een paar vaste planten in een zonnig hoekje. Kies soorten die je vaak gebruikt en die je veel geld schelen in de winkel. Na een eerste jaar weet je wat werkt en kun je stap voor stap uitbreiden.

 

Moestuinzaden?

Heel veel keus