Netflix, HBO Max, Disney+ en Videoland: je hebt ruim voldoende keuze als je een abonnement op een streamingdienst wil nemen. En daar zit ‘m nu net de kneep. Iedere dienst heeft zijn eigen voor- en nadelen, en als je wil genieten van alle nieuwste films en series, ontkom je er niet aan meerdere abonnementen af te sluiten, met alle financiële gevolgen van dien. En het lijkt er niet op dat daar binnenkort verandering in komt. Het streaminglandschap is meer versplinterd dan ooit, en de enige die daar echt last van heeft, ben je zelf.

Peaky Blinders op Netflix, het Marvel-universum op Disney+, The Rings of Power op Prime Video en House of the Dragon op HBO Max: je moet flink in de buidel tasten om alle populaire films en series van het moment te kunnen volgen. Het streaminglandschap versplintert meer en meer, en hoewel je in principe alle keuze van de wereld hebt, ben je als gebruiker uiteindelijk de dupe. Een abonnement op alle bekende streamingdiensten afsluiten loopt aardig in de papieren, maar als je een keuze maakt, mis je de populaire content van de concurrentie.

Het is een luxeprobleem, maar wel een die streamingdiensten parten kan gaan spelen. Steeds vaker worden kortlopende abonnementen afgesloten, die na verloop van tijd weer worden opgezegd ten faveure van een andere dienst. Accounts delen met vrienden of familie is tegen de regels, maar gebeurt nog steeds op grote schaal. En een oplossing is niet zo een-twee-drie voorhanden. Iedere grote streamingdienst heeft zijn eigen exclusives, zijn eigen blockbusters en zijn eigen lokkertjes. En als gebruiker word je geacht een keuze te maken, óf de portemonnee te trekken.

Hoe het begon

Netflix was in 2013 de eerste grote speler in Nederland die ‘subscription video on demand’ aanbood: iedereen met een abonnement kon onbeperkt films en series kijken. Voordien bestonden er wel streamingdiensten, maar richtte Netflix zijn pijlen vooral op het verhuren van fysieke dvd’s in Amerika. Stuurde je een bekeken dvd terug, dan kreeg je automatisch de volgende opgestuurd. Die manier van werken was door de technologische ontwikkelingen in het tweede decennium van deze eeuw uiteraard geen optie meer. Het abonnementsmodel bleek de ultieme oplossing.

Netflix groeide als kool. Werd er in 2013, het jaar dat de Nederlandse markt werd aangeboord, nog zo’n vier miljard euro omgezet, vorig jaar lag dat al rond de dertig miljard. Sneller internet, betere smartphones, verdere digitalisering van de samenleving en ook de coronapandemie hebben er mede voor gezorgd dat Netflix is kunnen blijven uitgroeien tot de populairste streamingdienst van dit moment.

©LICreate

Concurrentie

Maar de concurrentie liet niet lang op zich wachten. Sterker: Netflix was niet eens de eerste streamingdienst. Techgigant Amazon had al in 2006 een video-on-demand-dienst, die tegenwoordig onder de naam Prime Video door het leven gaat. Ook de vooral in Amerika populaire dienst Hulu bestond al in 2006. De echte groeispurt zit ‘m echter in de laatste jaren, met platformen als HBO Max, Apple TV+ en Disney+. Die diensten bieden populaire filmfranchises en series aan. Net als Netflix produceren ze hun eigen originele content, en kopen ze de exclusieve rechten op klinkende titels. Extra keuze voor jou als gebruiker, maar ook weer een extra maandelijkse afschrijving van je bankrekening.

Een rekensommetje

Wil je films, series en programma’s op elk moment kunnen terugkijken en maak je daarvoor gebruik van meerdere streamingdiensten? Let dan goed op de kosten. Hoewel die paar euro per maand die je uitgeeft aan streamingdiensten niet veel lijkt, kunnen ze bij elkaar opgeteld toch flink oplopen.

Niet iedereen heeft namelijk direct door wat je per maand kwijt bent. Dat heeft onder meer te maken met de manier van afschrijven van je abonnementskosten. Via de ene dienst kan dat bijvoorbeeld alleen via PayPal of creditcard, terwijl er ook diensten zijn waarbij je gewoon via maandelijks incasso kunt betalen. Bovendien vinden niet al die betalingen plaats op hetzelfde moment, dus je kunt dan al snel het overzicht verliezen. Benieuwd wat je maandelijks kwijt bent? Gebruik dan onderstaande tabel als leidraad en tel eventueel handmatig de kosten voor al jouw streamingdiensten bij elkaar op. Voor het complete overzicht vind je hierbij ook de kosten per maand en per jaar van alle diensten bij elkaar opgeteld.

Populaire franchises

De nieuwe streamingdiensten begonnen langzaam maar zeker marktaandeel van Netflix weg te snoepen. Dat gebeurde enerzijds door het aankopen van bekende franchises en series. Zo bestormde Disney+ de markt met de exclusieve rechten voor het Marvel-universum, een populaire reeks films en series rond de superhelden en -schurken uit de gelijknamige stripboeken, bovenop de toch al rijke bron van vermaak rondom bekende Disney- en Pixar-films. HBO Max haalde eenzelfde trucje uit met het concurrerende DC-universum, bekend van onder andere Batman en Superman.

Die films en series waren populair genoeg om een deel van de wereldbevolking over te halen op z’n minst de dienst erbij te nemen, en in sommige gevallen zelfs Netflix in te ruilen voor de dienst die de meeste relevante content bood. Voeg daar Apple TV+ aan toe, dat voornamelijk Apple-gebruikers aanspreekt, en Prime Video, met zijn immense budgetten voor grote nieuwe series, en de versplintering in het streaminglandschap is compleet.

Grip op je budget

Originals

Maar het is niet allemaal een kwestie van geld. Een internationale streamingdienst valt of staat tegenwoordig bij het succes van zijn eigen Originals. Dat is de naam die de meeste diensten geven aan hun zelfgeproduceerde films en series. Ook hierin had Netflix in eerste instantie een streepje voor op de rest. Series als House of Cards, Orange is the New Black, Narcos, Stranger Things, The Crown en The Witcher kluisterden kijkers aan hun televisieschermen, en zorgden ervoor dat Netflix relatief eenzaam aan de top bleef staan.

Ondertussen zat de concurrentie niet stil. Amazon toverde series als Jack Ryan en Lord of the Rings-spinoff The Rings of Power uit de hoge hoed, en ook Apple en HBO kwamen met hun eigen content. Het resultaat is een ongekende weelde aan films en series die wereldwijd beschikbaar zijn tegen een relatief lage prijs, maar die wel verspreid zijn over minstens twee handen vol aan streamingdiensten.

Nederland en België

Op landelijk niveau zien we eenzelfde ontwikkeling. In Nederland had Uitzending Gemist al langer een mogelijkheid voor gebruikers om te betalen om meer content langer te kunnen blijven bekijken. Later werd de dienst omgedoopt tot NPO Gemist en in 2016 tot NPO Start en de betaalversie NPO Plus, waar bijna alle programma’s uitgezonden op NPO 1, 2 en 3 kunnen worden bekeken of teruggekeken. In tegenstelling tot de wereldwijde diensten zijn de Nederlandse diensten wél deels samengevoegd in een overkoepelend systeem: via NLZIET kan een groot deel van het aanbod van de NPO, RTL, Talpa TV en de regionale publieke omroepen worden bekeken. Recentelijk zijn ook de drie zenders van de Belgische VRT toegevoegd. En sinds een paar weken is er ook een NLZIET Extra-variant. In dit - 2 euro per maand meer kostende - abonnement heb je ook toegang tot onder meer BBC Entertainment, BBC one, BBC two, BBC Word Service, BBC First, History Channel en E! Entertainment.

Tot slot zijn er nog Videoland, een dienst uit de koker van RTL die zowel live RTL-programma’s als exclusieve films en series aanbiedt met abonnementen, en Pathé Thuis, waar bioscoopfilms te zien zijn voor ze op dvd verschijnen - al heeft die laatste (nog) geen abonnementsdienst.

In België vind je bij VTM Go en VRT Max soortgelijke online diensten. Daarnaast is er Streamz, waar series van VRT en DPG in zijn vertegenwoordigd, evenals een deel van het aanbod van het in België nog niet beschikbare HBO Max.

Afhankelijkheid

Gebruik je een of enkele streamingdiensten, dan ben je ook nog eens afhankelijk van het continu veranderende aanbod. De Originals blijven dan wel bij de dienst die ze heeft geproduceerd, veel andere films en series veranderen nogal eens van eigenaar. Dat Disney+ de rechten van zijn eigen Disney- en Pixar-films heeft overgenomen van de oudere diensten is niet zo vreemd, maar ook veel content die niet per se aan een van de diensten is gekoppeld kan zomaar van je favoriete streamingdienst verdwijnen. Wekelijks komt er bij elke dienst nieuwe content bij, maar een deel wordt ook weer weggehaald. Vooral Hollywood-films wisselen vaak van eigenaar, of verdwijnen helemaal uit het streaminglandschap, maar ook bepaalde series kunnen zonder aankondiging uit het portfolio worden gehaald.

Diensten smelten samen

Het is fijn dat Netflix aangeeft dat er een einddatum aan een bepaalde film of serie zit, maar dat je een abonnement op een andere dienst moet nemen om je favoriete programma te blijven volgen of je favoriete film opnieuw te kijken is op z’n minst vervelend te noemen.

Stunten

En dan zijn er nog de lokkertjes waarmee streamingdiensten abonnees proberen te werven. Zo biedt Videoland kickbokswedstrijden van het populaire Glory gratis in het abonnement. HBO Max heeft op dit moment nog de rechten voor de Harry Potter-films, maar die zijn de laatste jaren ook al meermaals van eigenaar gewisseld. Netflix stunt regelmatig met populaire films die soms vers uit de bioscoop komen. Films en series uit het Marvel-universum zijn op dit moment exclusief te zien bij Disney+, terwijl concurrent DC een deal heeft gesloten met HBO Max. Daarnaast zijn er nog de honderden blockbuster-films die vaak maar bij één specifieke aanbieder te zien zijn.

Soms gaat het nog verder, en worden filmfranchises zonder blikken of blozen opgeknipt. Zo is bijvoorbeeld de eerste Austin Powers-film op het moment van schrijven exclusief op Netflix te zien, maar moet je voor de twee vervolgdelen bij HBO Max zijn. En de garantie dat je een film of serie over een paar weken nog steeds kunt kijken, wordt door geen enkele streamingdienst geboden.

Streamen in cijfers

Advertenties

Een nieuwe ontwikkeling is het toevoegen van advertenties aan streamingdiensten. Netflix test al een aantal maanden een goedkoop abonnement waarin advertenties zijn opgenomen. Het goedkopere abonnement is nog nergens officieel uitgerold, maar er zijn wel al signalen dat bijvoorbeeld Microsoft verregaande interesse heeft getoond om advertentieruimte in te kopen. Hoe zoiets er in de praktijk uit komt te zien is nog niet helemaal duidelijk, maar de kans is aanwezig dat je film of serie straks een aantal keer wordt onderbroken door een reclame.

Hoewel andere diensten hier terughoudender in lijken te zijn, is het niet ondenkbaar dat ook andere grote aanbieders abonnementen met advertenties gaan inzetten. Het is de hoop van de streamingdiensten dat de goedkopere abonnementen extra gebruikers zullen trekken. Het verlies aan inkomsten moet dan worden gecompenseerd door de inkomsten uit advertenties, terwijl de gebruikers uiteindelijk goedkoper uit zijn. Wanneer Netflix en de concurrentie zulke abonnenten gaan uitrollen, moeten we nog even afwachten, maar dat er al actief mee wordt getest staat buiten kijf. Bovendien is het zo dat de combinatie van een goedkope of zelfs gratis versie van een bepaalde dienst met advertenties en een betaalde, reclamevrije versie een vrij bekend en wijdverspreid fenomeen is op internet – denk aan YouTube Premium en verschillende nieuws- en informatiewebsites. Dat streamingdiensten eenzelfde idee voor ogen hebben, is in dat licht niet meer dan logisch. Het zou zelfs zo kunnen zijn dat binnen afzienbare tijd goedkope abonnementen worden aangeboden waarmee slechts een deel van de content bekeken kan worden, al ziet het er niet naar uit dat dat al op korte termijn al gaat gebeuren.

Wat kun je doen?

Veel opties heb je niet. Je kunt natuurlijk een abonnement nemen op iedere streamingdienst die er bestaat, maar zoals eerder uitgelegd, kan dat aardig in de papieren lopen. Een andere mogelijkheid is om af en toe te wisselen. Zo kun je het aanbod van één specifieke dienst een paar maanden lang tot in den treure bekijken, en de maanden erop het aanbod van de volgende dienst tot je nemen. Met de snelle veranderingen en de immens populaire ‘exclusives’ die de meeste grote diensten bieden is dat ook niet altijd een ideaal scenario.

Wat ook veel gebeurt, is het delen van diensten. Je kunt met je vriendengroep elk een abonnement nemen op een andere dienst, en de inloggegevens met elkaar delen. Hier zit wel een groot risico aan vast: het mag namelijk officieel niet. Netflix heeft lang zijn ogen gesloten gehouden voor zulke praktijken, maar gaat nu actief accountdelers benaderen.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.