ID.nl logo
Functies in Google Maps en Google Earth die je nog niet kende
© Reshift Digital
Huis

Functies in Google Maps en Google Earth die je nog niet kende

Google Maps en Google Earth hoeven we je vast niet meer voor te stellen, althans niet wanneer het om het opzoeken van locaties of routes gaat. Maar met de juiste tools, technieken en services is er nog heel wat meer mogelijk met deze services.

Tip 01: Maps & Earth

De grens tussen Google Maps en Google Earth is intussen behoorlijk vervaagd. Overschakelen van Google Maps naar een Earth-weergave kan heel eenvoudig door het Satelliet-pictogram aan te klikken. Met het 3D-pictogram kun je een virtuele vlucht over de ganse aardbol maken en wanneer je de Ctrl-toets ingedrukt houdt, kantelt het beeld om zijn as. In een Chrome-browser kun je de nieuwste versie van Google Earth bekijken, inclusief 3D- en Street View-beelden. Klik hier het hamburgerpictogram aan en kies Instellingen als je de Vlieganimatiesnelheid wilt aanpassen of wanneer je – op een krachtige pc – een grotere geheugencache wilt instellen voor nog meer details.

Als je kml-bestanden wil importeren, moet je deze optie eerst nog even inschakelen, daarna kun je zo’n bestand ophalen via Mijn plaatsen. In de mobiele app van Google Earth kun je kml-bestanden direct ophalen via Mijn plaatsen / Kml-bestand importeren. Onder aan deze webpagina vind je een hele reeks interessante kml-bestanden.

©PXimport

Tip 02: Van Maps naar gpx

Je weet uiteraard hoe je een route plant in Google Maps, maar hoe zet je die instructies in een gpx-bestand zodat je dat bijvoorbeeld naar een handheld-gps kunt overzetten? Daarvoor maken we handig gebruik van de gratis webapp op www.mapstogpx.com. Je hoeft hier alleen maar de link naar je Google Maps-kaartje met de route te plakken. Zo’n link krijg je als volgt: ga naar Google Maps en zet je route uit. Klik het menu-icoontje aan en kies Kaart delen of insluiten / Link kopiëren. De (verkorte) url bevindt zich nu in het Windows-klembord dat je met Ctrl+V in MapstoGPX kunt plakken. Klik in de webapp de gewenste opties aan (zoals Track Points, Route Name of een van de andere opties onder Advanced Settings – zorg ervoor dat GPX Output aangevinkt staat – en bevestig met Let’s go. Het gpx-bestand wordt gedownload. De eenvoudigste manier om het bestand op je gps te krijgen, is via EasyGPS. Haal het bestand op via File / Open, zorg dat je gps met je pc is verbonden en kies GPS / Send to GPS, waarna je het juiste merk en model en de gewenste opties instelt. Een andere manier is door het zelf, handmatig, naar je aangesloten gps te kopiëren.

Zet je Google Maps-route om in een gpsx-bestand, klaar voor je handheld-gps

-

Tip 03: Interactieve kaart

Er bestaan talloze zogenoemde mash-ups: webapps of -services die informatie uit verschillende bronnen combineren en als één geografisch geheel presenteren. Vanaf tip 8 leren we je hoe je je eigen kaarten en mash-ups maakt, maar warm je alvast op met een aantal fraaie voorbeelden, zoals die op de verzamelsite Maps Mania te vinden zijn. Rechtsonder, in het archief, kun je door een chronologische lijst met vele honderden interactieve, historische kaarten bladeren die op het moment van publicatie vaak heel actueel waren (van april 2005 tot de dag waarop je dit leest).

Van geheel andere aard is de mash-up Gmap Pedometer. Hier kun je fiets- en looptrajecten op een kaart uittekenen, waarna de app de exacte afstand en het aantal verbrande calorieën op basis van je gewicht zal berekenen. Handig is ook nog dat je een hoogteprofiel kunt instellen.

Er zijn ook heuse gaming sites die op Google Maps zijn gebaseerd, bijvoorbeeld Geoguessr. Je krijgt bij Geoguessr willekeurige Google Street View-foto’s te zien waarvan je moet raden wat de locatie is. Bij elk antwoord zie je de juiste locatie en verneem je hoeveel kilometer je er vanaf zat. Bij Pursued word je ontvoerd en moet je met behulp van Google Street View (en bewerkte beelden) zo snel mogelijk trachten uit te vissen in welke stad je je bevindt. Smarty Pins stelt je vragen over bepaalde locaties waarbij het de bedoeling is dat je telkens de juiste locatie in Google Maps aanwijst.

Een zoektocht naar ‘google maps games’ of ‘google maps mashups’ levert je trouwens nog meer interessante sites op.

©PXimport

Tip 04: Route opnemen

Met behulp van de inmiddels gratis tool Google Earth Pro (beschikbaar voor Windows en MacOS) kun je videobeelden opnemen, zowel in realtime (op basis van muisbewegingen en toetsaanslagen), als op basis van een bestaande tour. We bekijken hoe je beelden op kan nemen aan de hand van een bestaande tour.

Positioneer de kaart naar wens en klik op het knopje Een tour opnemen. Er verschijnt een zwevend balkje met een rode startknop en een microfoonknop om commentaar op te nemen. Je kunt nu de navigatieknoppen gebruiken of je dubbelklikt in de zijbalk (kies Weergave / Zijbalk) op de gewenste locatie in de rubriek Mijn plaatsen; deze locaties zet je hier vooraf in. Klik nogmaals op de rode knop om de opname te beëindigen en het resultaat te bekijken. Via het diskette-pictogram sla je de tour op waarna deze in de rubriek Mijn plaatsen verschijnt.

Je kunt ook anders te werk gaan: klik op het knopje Pad toevoegen en stip de diverse locaties aan. Vervolgens stel je een tour samen via het knopje Tour starten, rechts onder het venster Plaatsen.

©PXimport

Met Google Earth Pro kun je een platte route omzetten naar een boeiende video

-

Tip 05: Gps-route

Een opgeslagen route op je gps kun je ook omzetten naar een Google Earth-tour. Op een moderne wandel-gps, zoals die van Garmin, lukt dat normaliter zonder veel moeite. Je verbindt de gps dan met een usb-kabel, zodat je gps – als het goed is – opduikt in de Verkenner. Hier vind je enkele gpx-bestanden terug, wellicht in de map \Garmin\GPX (je actuele route bevindt zich waarschijnlijk in de submap \Current). Kopieer het gewenste bestand naar je pc en start Google Earth Pro op. Ga naar Bestand / Openen en kies Gps […] in het uitklapmenu en verwijs naar je bestand. Open vervolgens GPS device / Tracks aan de linkerkant en selecteer de betreffende track. Via Tour starten bekijk je de route en bewaar je ‘m eventueel in Mijn Plaatsen. Overigens kun je je gps misschien ook wel rechtstreeks benaderen, via Extra / GPS.

©PXimport

Tip 06: Video bewaren

Hoe zet je die opgenomen tour nu om naar een videobestand? Via het menu Extra / Movie Maker – zorg er wel voor dat je het touropnamebalkje eerst afgesloten hebt! Er verschijnt een dialoogvenster waarin je allerlei parameters voor je video in kunt stellen. Dat gaat van QVGA (320x240) tot UHD (3840x2160), maar ook Custom is mogelijk, zodat je zelf de Afbeeldingsgrootte en het aantal Frames per seconde kunt instellen. Verder duid je de gewenste Beeldkwaliteit en het Bestandstype aan, zoals H.264 (.m4v), VP9 (.webm) of MJPEG (.mp4). Bovenaan kies je tussen Een opgeslagen tour (die je dan terugvindt bij Mijn plaatsen) en Live-navigatie met muis en toetsenbord. Je start de opname met Film maken, een proces dat wel even kan duren. Bekijk het resultaat met een gratis tool als VLC Media Player.

©PXimport

Tip 07 Beeldoverlay creëren

Je kunt zelfs eigen kaarten of plattegronden naar je gps uploaden. Niet-gedigitaliseerde afbeeldingen moet je uiteraard wel eerst scannen, waarbij de optimale scanresolutie overeenkomt met de weergaveresolutie van je gps. Bij een Garmin Oregon is dat bijvoorbeeld 155 dpi. Bewaar de scan als jpg. Heb je met een pdf te maken, dan kun je die alsnog omzetten naar een jpg-bestand met een online tool.

Positioneer vervolgens vanuit Google Earth (Pro) je jpg als een deklaag (overlay) op een geografische locatie. Navigeer alvast naar de locatie waar je de overlay wilt hebben. Open daarna het menu Toevoegen en kies Beeldoverlay. Vul een geschikte naam in, klik op Bladeren en haal je jpg-bestand op. Dat verschijnt nu als een overlay over het satellietbeeld. Via de schuifknop bij Transparantie zorg je ervoor dat de satellietbeelden nog enigszins zichtbaar zijn. Schaal en positioneer de kaart met behulp van de groene handvatten (het driehoekje is voor rotatie; het kruis om te verplaatsen). Op het tabblad Hoogte geef je eventueel de juiste geografische hoogte voor je overlay aan; standaard is dat Grond. Stel hier tevens de Tekenvolgorde in, dat is de volgorde waarin de kaarten op je toestel moeten worden afgebeeld – probeer het eerst eens met de waarde 50. Bewaar de overlay met OK, zodat die in het linkerpaneel opduikt bij Plaatsen. Zorg dat je gps-toestel met je pc is verbonden, klik op de overlay in het linkervenster met de rechtermuisknop en kies Plaats opslaan als. Zoek je gps-toestel op vanuit de Verkenner (bij een Garmin bijvoorbeeld open je de map Garmin/CustomMaps) en bewaar je bestand in het kmz-formaat. Afhankelijk van je gps kun je die kaart (de)activeren via het menu Stel in / Kaart / Kaartinformatie / Selecteer kaart.

©PXimport

Tip 08: Eigen kaarten

Naast het creëren van beeldoverlays kun je ook zelf kaarten in Google Maps maken. Meld je daarvoor aan bij Google, surf naar Google Maps, ga naar het menu en kies Mijn plaatsen / Kaarten / Kaart maken (helemaal onderaan). Je kunt nu allerlei onderdelen aan je kaart toevoegen, zoals markeringen (in diverse kleuren en pictogrammen), afbeeldingen, video’s, lijnen, routebeschrijvingen

en extra informatielagen. Via de knop Delen kun je anderen uitnodigen om je kaart te bekijken of – als je dat zo instelt – te bewerken.

©PXimport

Ontwerp je eigen mash-up, bijvoorbeeld een overzicht van je reizen of je favoriete restaurants

-

Tip 09 Eigen mash-ups

Nog leuker wordt het wanneer je je hoogsteigen mash-ups ontwerpt die je dan bijvoorbeeld op je eigen site of blog plaatst. Denk bijvoorbeeld aan een overzicht van je reizen, je favoriete restaurants of de locaties van de zeldzame planten die je hebt gezien. Er zijn een aantal tools die je kunnen helpen bij het opmaken van zo’n mash-up. Eén ervan is BatchGeo. Je kunt hier meteen proefdraaien op basis van enkele Apple Store-adressen in de VS: klik op Breng nu in kaart en even later op Maak kaart en op Opslaan & Doorgaan, waarna je de modelkaart meteen kunt opslaan en aan een unieke url kunt koppelen.

Het is echter niet veel moeilijker om een kaart op basis van je eigen gegevens te creëren. Klik onder aan de pagina op Spreadsheet Template (sjabloon) en open het xls-bestand in Excel of LibreOffice Calc. Vul de gewenste data in en kopieer ze naar het klembord. Terug bij BatchGeo klik je in de voorbeeldtabel en verwijder je de gemarkeerde inhoud met Delete. Plak hier je eigen data in met Ctrl+V, klik opnieuw op Breng nu in kaart en bewaar de kaart. Je ontvangt dan de bijhorende url via e-mail. Via Valideer & Stel opties in en Toon Geavanceerde opties kun je je kaart trouwens nog op diverse manieren aanpassen.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.