ID.nl logo
Windows Insider: als eerste op de hoogte van nieuwe Windows-functies
© Andreas Prott - stock.adobe.com
Huis

Windows Insider: als eerste op de hoogte van nieuwe Windows-functies

Je leest geregeld over interessante nieuwe functies in toekomstige Windows-versies, waarop je helaas meestal nog maanden moet wachten. Wil je direct met al deze nieuwigheden aan de slag, schrijf je dan gratis in voor het Windows Insider-programma.

In dit artikel leggen we uit hoe je op je eigen computer een preview-versie van Windows kunt installeren:

  • Op pc
  • Als live installatiemedium
  • In virtuele machine
  • Overschakelen naar andere build
  • Stoppen met Insider-programma

Lees ook: Windows-ergernissen? Zo los je ze op!

Microsoft is zo’n tien jaar geleden begonnen met het uitrollen van een Windows Insider-programma. Dit geeft gebruikers de kans om allerlei bèta- en pre-releaseversies van Windows, inclusief proefversies van cumulatieve updates, te downloaden en te installeren. Je hoeft hier niet voor te betalen, althans niet met geld. Wel geef je bij het intekenen op dit programma toestemming aan Microsoft om na te gaan hoe Windows op je pc presteert en wat je zoal binnen Windows doet, zoals welke apps je gebruikt en welke menu’s je opent. Via een speciale app kun je Microsoft ook zelf suggesties doorspelen of feedback geven over eventuele problematische ervaringen. Je kunt tevens reageren op probleemrapporten van medegebruikers.

1 Voor- en nadelen

Microsoft verzamelt dus aanzienlijk wat informatie via het Insider-programma en daarom activeer je het beter niet op systemen met gevoelige (bedrijfs)gegevens. Bovendien kunnen releases en updates, afhankelijk van het gekozen kanaal (zie stap 3), instabiel zijn, dus is ook activatie op een productiemachine af te raden.

Toch biedt het programma voordelen. Als fervente Windows-gebruiker krijg je toegang tot de nieuwste functies. Ontwikkelaars kunnen hun code testen met toekomstige interfaces en SDK-versies, en bedrijven kunnen in een veilige omgeving hun software en infrastructuur testen met aankomende Windows-versies. Er is trouwens een apart Insider-programma voor zakelijke klanten.

Je kunt ook deelnemen aan een community met discussies, artikelen, web- en podcasts. Bezoek de site, meld je aan, stem in met de voorwaarden, en draag bij met je eigen posts. Via deze pagina vind je wekelijke geüpdatete informatie over het Windows Insider-programma.

Via de community kun je ervaringen over het Windows Insider-programma uitwisselen.

2 Registratie

Als het Windows Insider-programma je aanspreekt, kun je je direct vanuit Windows aanmelden. We gaan uit van Windows 11 waar de meeste nieuwe functies voor in ontwikkeling zijn, maar het kan ook in Windows 10. Open Instellingen in Windows en selecteer Windows Update. Klik in het rechterdeelvenster op Windows Insider-programma en vervolgens op Aan de slag. In het dialoogvenster klik je op Een account koppelen en log je in met een Microsoft-account, eventueel een dat je speciaal voor het Insider-programma hebt aangemaakt. Na een geslaagde koppeling kies je uit verschillende kanalen: Canary, Dev, Bèta en Release Preview. Wat extra tekst en uitleg is hier zeker op zijn plaats.

Je hebt een Microsoft-account nodig om je bij het Insider-programma aan te kunnen melden.

3 Kanalen

Het Windows Insider-programma kent verschillende kanalen of ‘channels’, elk met unieke kenmerken en stabiliteitsgraden. Deze kanalen zijn vergelijkbaar met wat Microsoft enkele jaren terug nog ‘rings’ noemde.

Er zijn vier kanalen beschikbaar: Canary, Dev, Bèta en Release Preview, gerangschikt van minst naar meest stabiel. Canary, het nieuwste kanaal, biedt zeer vroege builds voor gebruikers die experimenten niet schuwen. De kanaalnaam verwijst naar de praktijk van koolmijnwerkers die vroeger een kanarie meenamen naar de ondergrondse mijnen als een vroeg waarschuwingsteken voor gevaarlijke gassen. In deze context gaat het om Windows-versies die mogelijk nog bugs bevatten en (dus) problemen kunnen veroorzaken.

Het Dev-kanaal is gericht op technisch vaardige gebruikers zoals ontwikkelaars, met minder stabiele updates die ook nog bugs kunnen bevatten. Bèta is stabieler, met minder frequente updates, en is ideaal voor gebruikers die nieuwe functies willen testen met minder risico. Release Preview is het meest stabiel, perfect voor diegenen die de volgende Windows-release willen proberen, nét voor de algemene uitrol inclusief de nieuwste fixes en verbeteringen.

De kanaalkeuze: geen lichtzinnige beslissing.

4 Installatie

Kies zorgvuldig je kanaal binnen het Windows Insider-programma. Overstappen naar een ‘sneller’ kanaal, zoals van Bèta naar Dev of van Dev naar Canary, kan meestal zonder problemen, maar terugkeren naar een trager kanaal is vaak alleen mogelijk als de buildnummers van beide kanalen overeenkomen. We komen hier nog op terug, maar onthoud dat een downgrade naar een lager buildnummer of naar de standaard Windows-editie niet zomaar meer mogelijk is en meestal een schone (her)installatie van Windows vereist.

Selecteer het meest geschikte kanaal en bevestig met Ga verder. Je kunt nu de integrale, Engelstalige Insider-overeenkomst doornemen. Let op, zodra je hier op de knop Doorgaan drukt, heb je weinig andere opties meer dan je systeem te herstarten, waarna het deel uitmaakt van het Insider-programma. Kort hierna ontvang je de nieuwste builds en updates via de ingebouwde updatefunctie; een proces dat ‘flighting’ wordt genoemd.

Druk níét op Doorgaan wanneer je toch liever een parallelle installatie (dual boot) wilt uitvoeren, de Insider-versie op een ander apparaat wilt installeren of wanneer je zo’n build eerst wilt uitproberen in een virtuele machine, want dat kan dus ook.

Nadat het accepteren van de overeenkomst, kun je niet meer terug en rest je alleen nog een herstart van Windows.

5 Iso-schijfkopiebestand

Als je het risicovol vindt om een Insider-build met bijbehorende updates direct op je normale Windows-pc te zetten, kun je beter eerst een iso-schijfkopiebestand van de gewenste build downloaden. Jammer genoeg kan dit niet via Windows Instellingen. Gebruik je browser om naar de Windows Insider-pagina te gaan, klik op Register en vervolgens op Sign in now. Voer je Microsoft-accountgegevens in of maak snel (nog) een nieuw account met Maak nu een account. Na een succesvolle registratie, accepteer je de voorwaarden door het vakje aan te vinken en bevestig je met Register now en Flight now.

Je komt terecht op de pagina waar je het iso-bestand kunt downloaden. Klik hier op het tabblad Preview Windows op de link Windows Insider Preview ISO. Scrol op de volgende pagina naar Select edition om de gewenste Insider-build te kiezen, zoals Windows 10 Insider Preview (Release Preview Channel) of Windows 11 Insider Preview (Canary Channel). Klik op Confirm, kies de taal die je wenst, bijvoorbeeld Dutch, en start de download van het iso-bestand. Deze downloadlink blijft 24 uur geldig.

Je kunt uit verschillende Insider-builds kiezen voor het iso-bestand.

6 Live boot

In stap 7 en 8 beschrijven we het opzetten van een virtuele machine met het iso-bestand, maar je kunt ook een live installatiemedium creëren. Dat doen we nu eerst en gaat als volgt: stop in je pc een usb-stick van minimaal 8 GB, die geen belangrijke gegevens bevat. Open het startmenu van Windows, typ herstel en open Een herstelstation maken. Kies Ja, haal het vinkje weg bij Maak een back-up van de systeembestanden naar het herstelstation en klik op Volgende. Kies het juiste usb-station, klik op Volgende, daarna op Maken en uiteindelijk op Voltooien.

Rechtsklik vervolgens op het gedownloade iso-bestand en selecteer Koppelen om de inhoud beschikbaar te maken in Verkenner. Selecteer alle bestanden (met de muis of Ctrl+A), klik er met rechts op en kies Kopiëren. Ga naar je usb-stick, klik met rechts ergens in de hoofdmap en selecteer Plakken om de bestanden over te zetten. Wordt er gevraagd om bestaande gegevens in de doelmap te vervangen, bevestig dat dan. Met deze usb-stick kun je nu een systeem opstarten, eventueel via het bootmenu, om de Windows-installatie van de gekozen Insider-build uit te voeren. Voor verdere details hebben we hier helaas niet de ruimte.

Kopieer de volledige inhoud van het uitgepakte iso-bestand naar de usb-stick.

7 Set-up virtuele machine

Ook voor een virtuele installatie van de Insider-build kun je het iso-bestand goed gebruiken. Daarvoor heb je een virtuele machine-manager nodig. VMware Workstation Player, gratis voor persoonlijk gebruik, is hiervoor een goede keuze. Installeer het programma met enkele klikken en start het op, bij voorkeur als administrator. In het startvenster kies je voor Create a New Virtual Machine. Kies Installer disc image file (iso) en zoek via Browse je iso-bestand op. Na de bevestiging met Openen klik je op Next. Kies Microsoft Windows als besturingssysteem, duid de juiste versie aan, zoals Windows 11 x64, en druk op Next. Geef je virtuele machine een naam, kies een geschikte opslagplaats en klik op Next. Als de app om encryptie-informatie vraagt, selecteer dan All the files […] en voer een wachtwoord in (2x). Laat gerust het vinkje bij Remember the password on this machine in Credential Manager staan en ga verder met Next. Wijs voldoende virtuele schijfruimte toe, zoals 100 GB, en kies voor Store virtual disk as a single file. Rond af met Next en Finish.

Windows 11 stelt zo zijn (encryptie)eisen, ook op een virtuele machine.

8 Installatie virtuele machine

De nieuwe virtuele machine wordt nu toegevoegd. Selecteer deze en open eerst Edit virtual machine settings. Controleer of de machine minstens 4 GB Memory en 2 Processors heeft, en of een Network Adapter (NAT) en Trusted Platform Module aanwezig zijn. Op het tabblad Options kun je bij Access Control het wachtwoord wijzigen en bij Power vind je de optie Enter full screen mode after powering on. Als alles correct is ingesteld, bevestig dan met OK en klik op Play virtual machine. Wanneer Press any key to verschijnt, druk je op de Ctrl-toets en vervolgens in het venster op een willekeurige toets om Windows-setup te starten. Configureer de taal, tijd, valuta en toetsenbord, kies voor Windows <n> installeren en accepteer de voorwaarden. Voer een productcode in of kies eventueel Ik heb geen productcode, selecteer de gewenste Windows-versie, ga akkoord met de licentieovereenkomst, kies de niet-toegewezen ruimte en bevestig met Installeren. Na enkele keren herstarten kun je de gevirtualiseerde Insider-build op de gebruikelijke wijze configureren.

Let op: selecteer bij de vraag Stuur diagnostische gegevens naar Microsoft de optie Inclusief optioneel om volledig met de build aan de slag te kunnen. En misschien wil je tijdens de configuratie ook nog wel Instellen als nieuwe pc selecteren.

Je moet de virtuele Windows-build nog installeren en configureren.

9 Builds en updates

Je kunt controleren of je de juiste build hebt door een melding op je bureaublad en misschien ook wel aan bepaalde functies. Je kunt dit altijd verifiëren door op Windows-toets+R te drukken en winver in te voeren. Je ziet dan bijvoorbeeld Versie 24H2 (Build 26090.112), Windows 11 Pro. Hierbij is 26090 de major build en 112 de minor build, oftewel revisie.

Open ook de Instellingen van Windows, ga naar Windows Update / Windows Insider-programma en controleer je huidige kanaal bij Uw Insider-instellingen kiezen. Je kunt hier eveneens je account aanpassen, bij Windows Insider-account, via de knop Bewerken.

Nieuwe major en minor builds ontvang je normaal gesproken via Windows Update, maar je kunt ze op elk moment ook handmatig binnenhalen met de knop Naar updates zoeken.

Een gedetailleerd, chronologisch overzicht van de verschillende builds uit diverse kanalen vind je op deze pagina.

Nieuwe builds van het Insider-programma komen met Windows Update mee.

10 Feedback-hub

Microsoft verzamelt automatisch informatie over het gebruik van het Windows Insider-programma, maar je hebt ook de mogelijkheid om actief feedback te geven. Zo kun je problemen melden of suggesties doen door feedback in de Windows-zoekbalk te typen en de app Feedback-hub te openen.

In het opstartvenster vind je links over het Insider-programma en krijg je informatie over je status als insider, inclusief een sectie Prestaties. Je kunt problemen melden of functies voorstellen via specifieke knoppen, waarna je in stappen je feedback formuleert, inclusief taalkeuze, samenvatting, detailbeschrijving en de relevante categorie. Je ziet ook eerdere, vergelijkbare feedback van anderen. Nuttig, want hiermee kan je vraag al beantwoord worden. Is dat niet het geval, dan kun je verdergaan met nog meer details en kun je eventueel schermopnames en relevante bestanden toevoegen. Tijdens dit proces stuurt de app aanvullende diagnostische gegevens naar Microsoft. De knop Aankondigingen geeft je een chronologisch overzicht van de nieuwste builds.

De Feedback-hub geeft je de gelegenheid heel gericht informatie naar Microsoft terug te koppelen.

11 Omschakeling

Als je op een bepaald moment naar een snellere, hogere build wilt overschakelen, ga dan naar Instellingen in Windows, kies Windows Update en vervolgens Windows Insider-programma. Hier klik je op Uw Insider-instellingen kiezen en selecteer je een sneller kanaal. Na enige tijd ontvang je automatisch de updates voor dit nieuwe kanaal.

Je zult merken dat de lagere, tragere kanalen normaliter niet beschikbaar zijn. Dit komt omdat overschakelen naar een trager kanaal of lagere build niet direct mogelijk is. Om terug te keren naar een lagere build of naar de normale Windows-versie (die eigenlijk per definitie van een lagere build is) is meestal een nieuwe installatie van Windows nodig. Op deze pagina vind je hierover meer informatie. Na deze installatie kun je eventueel via het Windows Insider-programma een kanaal met een lagere build kiezen.

Terugschakelen naar een ‘trager’ kanaal? Dat lukt meestal niet zonder schone herinstallatie.

12 Stopzetting

Je kunt je in principe op elk moment uitschrijven uit het Windows Insider-programma door Geen Preview-builds meer ontvangen te selecteren. Als je deelnam aan het Bèta- of Release Preview-kanaal, zet dan de bovenste schakelknop op Aan. Dit zorgt ervoor dat bij de volgende grote, definitieve Windows-release de insider-updates automatisch stoppen, maar dit kan weken of zelfs maanden duren. Als je was ingeschreven voor het Dev- of Canary-kanaal, zit er helaas meestal weinig anders op dan via een schone installatie van Windows terug te keren naar de reguliere Windows-versie.

Uitstappen uit het Windows Insider-programma? Een stuk lastiger dan instappen!

Nog meer ‘inside’ Naast het Windows Insider-programma biedt Microsoft ook Insider-programma’s voor andere producten aan. Zo is er een voor Microsoft (Office) 365, waarbij je je via Bestand en Account (linksonder in het menu) in een Office-applicatie kunt aanmelden voor Microsoft 365 Insider. Kies hier Lid worden van Microsoft 365 Insider, registreer je voor het Bèta-kanaal en accepteer dat Microsoft diagnostische gegevens verzamelt. Na de bevestiging ontvang je nagenoeg onmiddellijk de nieuwste Office-updates, meestal met een wekelijkse frequentie. Je kunt altijd terug naar het reguliere kanaal via Microsoft 365 Insider / Kanaal wijzigen.

Voor Microsoft Edge bestaat er eveneens een Insider-programma, met de kanalen Canary (dagelijkse updates), Dev (wekelijks) en Bèta (maandelijks). De benodigde downloads voor de verschillende versies vind je op deze pagina, beschikbaar voor zowel desktop als iOS en Android.

Verder zijn er nog Insider-programma’s voor Skype, Xbox en Windows Server.

Vrijwel direct nadat je je aangemeld hebt voor Microsoft 365 Insider rollen de eerste updates al binnen.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?
© ryanking999 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Digitale veiligheid in 2025: hoe en waar ben je kwetsbaar?

Dat het internet niet veilig is en je bijvoorbeeld accountgegevens en je computer moet beveiligen, weet iedereen wel. Maar waartegen je ze moet beveiligen, dat is steeds minder duidelijk. Weten wat precies de dreiging is en welk risico je loopt, is een belangrijke stap in het kiezen van de juiste beveiligingsmaatregel. Wij gingen in gesprek met experts op dit vlak. Tegen welke dreiging moeten we ons eigenlijk beveiligen?

In dit artikel vertellen we je over de online dreigingen anno 2025: • Ransomware • Phishing • Deepfakes • IoT-aanvallen Lees hierna zeker ook: Veilig downloaden: hier moet je op letten

In een donkere kamer vol beeldschermen, zit een jongeman achter een computer. De capuchon van zijn hoodie is zo ver over zijn hoofd getrokken dat zijn gezicht onzichtbaar is . Een hacker! Hoewel maar weinigen van ons er een in het wild zijn tegengekomen, weten we allemaal hoe een hacker eruitziet. Althans, dat denken we. Maar hoe realistisch is dit beeld? En zijn we veilig genoeg als we deze hacker buiten onze computer houden? Niet volgens de experts.

Dreiging en risico

Door het gebruik van computers, smartphones en online diensten stellen we ons dagelijks bloot aan diverse digitale dreigingen. Welke dat precies zijn, verandert door de tijd – evenals het gevaar dat we erdoor lopen en het risico dat we ermee nemen. Overheden, maar ook bedrijven en organisaties werken veelal met dreigingsbeelden. Dat zijn analyses waarin ze de dreigingen zo concreet mogelijk maken en het risico ervan inschatten. Behalve dat het een goede manier is om de dreigingen helder te krijgen, is het vooral nuttig bij de keuze voor te nemen maatregelen.

Volgens het Cybersecurity Woordenboek is een dreiging: ‘iets, een gebeurtenis, wat gevaar of schade kan opleveren’. Bij elke dreiging hoort een risico. Dit is de ‘kans dat het ook echt gebeurt gecombineerd met de gevolgen van die de schade’. Bedoeld wordt dat wanneer bijvoorbeeld de financiële schade van een dreiging een bedrijf failliet kan laten gaan, het risico van de dreiging groter is dan alleen de kosten van de oplossing.

Lekken van persoonlijke gegevens

De schade hoeft ook lang niet altijd financieel te zijn. Het lekken van gevoelige persoonlijke gegevens heeft al snel veel meer impact en betekenis voor die persoon en vaak ook zijn omgeving, dan alleen het bedrag dat ermee gemoeid is. En dat geldt ook wanneer ransomware digitale foto’s vernietigt of je enkele weken werk kwijtraakt en daardoor een belangrijke opdracht te laat inlevert bij een opdrachtgever.

Experts stellen dat het risico het slachtoffer te worden van cybercrime, voor mensen niet lager is geworden. Cybercriminelen gaan steeds slimmer te werk, omdat er veel geld met hun activiteiten te verdienen valt. Voorkomen blijft het doel. Weten welke dreigingen er zijn, is daar een belangrijke stap bij.

Cybersecurity Woordenboek

Cybersecurity is net als de hele tech-sector, gek op afkortingen en moeilijke woorden. Op www.cyberveilignederland.nl/woordenboek vind je het Cybersecurity Woordenboek dat zo’n 650 cybersecurity-termen in begrijpelijke taal uitlegt. Het woordenboek is een samenwerking van ruim 70 organisaties en Nederlandse cybersecurity-professionals in samenwerking met de Cybersecurity Alliantie. De actuele online versie is de derde druk en behalve online te raadplegen ook als pdf te downloaden.

Het Cybersecurity Woordenboek verduidelijkt cybersecuritytermen en -begrippen.

Ransomware blijft schadelijk

Ransomware of gijzelsoftware is al enkele jaren de meest voorkomende en meest lucratieve vorm van cybercrime. Het is malware die de bestanden op een apparaat versleutelt en losgeld eist in ruil voor de decoderingssleutels. Betaal je niet, dan zijn de gegevens voor altijd verloren.

Bogdan Botezatu, directeur Threat Research bij Bitdefender, ziet de verzoeken om hulp dagelijks op zijn bureau landen. “En dat zijn maar al te vaak ook gewoon burgers”, zegt hij om het beeld te ontkrachten dat ransomware vooral bedrijven raakt. “De criminelen richten zich zelden op een specifiek doel, ze schieten vooral met hagel.”

Vele kleintjes leveren volgens hem genoeg geld op en ze lopen minder risico op ongewenste aandacht van pers en politie dan wanneer ze een hele grote vis vangen. Wel wordt bij het aanvallen van bedrijven steeds vaker ingezet ook op extractie, het naar buiten kopiëren van informatie en dan dreigen die te publiceren. Voor consumenten is dit volgens Botezatu in elk geval nu nog een minder voor de hand liggend scenario. “Contact maken met individuele slachtoffers is lastig en het zijn er ook veel te veel. Dan is het eenvoudiger om losgeld te vragen in ruil voor de sleutels.”

Bogdan Botezatu ontvangt dagelijks verzoeken om hulp bij ransomware.

Bronnen van besmetting

Belangrijke bronnen van een ransomwarebesmetting zijn volgens Botezatu phishingberichten, gebruik van onveilige netwerkprotocollen en kwetsbaarheden in software. Expliciet noemt hij nog besmette downloads van cracks om software zonder geldige licentie te gebruiken, en gekraakte films en e-books. “Vaak krijgt men wel een prompt van een beschermingsprogramma maar schakelt die tijdelijk uit. ‘Snel de crack draaien en daarna de beveiliging weer aan’ denk men, maar helaas werkt het niet zo. Dan ben je al besmet.”

Nederland bedreigd

Ook landen denken na over dreigingen en risico’s. Voor Nederland doen de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD), Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) dit. Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC), dat onderdeel is van het NCTV, richt zich specifiek op digitale dreigingen. Zij publiceert bijvoorbeeld het Cybersecuritybeeld Nederland. CSBN 2023 is de meest recente versie. De overheid voorziet burgers niet specifiek van digitale dreigingsinformatie, wel kun je op sites als Alert Online en Veiliginternetten.nl algemene tips voor digitale veiligheid lezen.

De overheid publiceert regelmatig rapporten over de digitale bedreigingen voor Nederland.

Broddelwerk met desastreuze uitkomst

De ransomware zelf wordt ook steeds verder ontwikkeld. “Niet allemaal zijn ze even kundig”, oordeelt Botezatu over de programmeurs. Soms maken ze volgens hem hele basic fouten, waardoor het onmogelijk is de bestanden te ontsleutelen – zelfs als je betaalt en de sleutels zou krijgen. Volgens het Jaarbeeld Ransomware van Projectgroep Melissa, een samenwerkingsverband van de Nederlandse overheid en diverse private partijen uit de cybersecuritysector, kwamen er in 2023 in Nederland 29 typen ransomware voor. Volgens Botezatu maakt momenteel vooral de ransomware-variant STOP Djvu veel slachtoffers. Deze ransomware richt zich vooral op Windows-computers en wordt vooral via software-cracks verspreid en via berichten op het Discord-chatplatform.

De top 10 van Peter Stelzhammer

Wij vroegen Peter Stelzhammer, oprichter en malware-onderzoeker bij antivirus-lab AV-Comparatives, naar zijn top 10 van verwachte bedreigingen voor 2025.

  • Phishing: mensen verleiden gevoelige informatie te verstrekken.
  • Deepfakes en desinformatie: mensen manipuleren en oplichten met AI-nep-video’s en audio.
  • Ransomware: bestanden versleutelen en alleen tegen betaling ontsleutelen.
  • Malvertising: malware verspreiden via besmette advertenties.
  • Identiteitsdiefstal: gestolen persoonsgegevens misbruiken voor fraude.
  • Fakeshops: frauduleuze webshops die persoonlijke en betalingsgegevens verzamelen of namaakgoederen verkopen.
  • IoT-aanvallen: IoT-apparatuur hacken voor toegang tot diensten, of gecoördineerde criminele aanvallen.
  • Man-in-the-Middle (MitM)-aanvallen: (bank)communicatie onderscheppen en misbruiken.
  • Cryptojacking: ongeautoriseerd gebruik van computers maken om crypto te minen.
  • Zero-day-exploits: kwetsbaarheden in software misbruiken voordat er een patch is.

Overige malware

Door alle aandacht voor ransomware lijkt het bijna of er geen ‘gewone’ malware meer is. Die is er nog genoeg. Het Duitse antivirus-certificeringslab AV-Test ziet ze allemaal voorbijkomen. Erik Heyland, manager van het Test en Research Lab bij AV-Test somt de enorme aantallen varianten trojans, backdoors, webscripts, miners, worms, PUA’s, droppers en nog veel meer op. De aantallen nieuwe varianten lopen in de miljoenen per jaar. AV-Test heeft op https://portal.av-atlas.org een online dashboard staan met informatie over actuele dreigingen, zoals virussen, spamberichten en aanvallen op IoT-apparaten.

AV-Test heeft een online dashboard met dreigingsinformatie.

Gehackt

In 2021 was het Brabantse bedrijf Hoppenbrouwers slachtoffer van een ransomwareaanval door de beruchte REvil-cybercrimegroep. Het bedrijf wil graag dat anderen ervan leren en heeft een e-book gepubliceerd van de gebeurtenissen voor, tijdens en na de hack. Het e-book is gratis te downloaden.

Het ransomware-verhaal van het Brabantse Hoppenbrouwers maakt de impact van een ransomware-incident invoelbaar.

Jij bent geld waard

Phishing, smishing, infostealers; het zijn allemaal manieren waarop criminelen proberen persoonlijke gegevens zoals wachtwoorden en creditcardnummers in handen te krijgen. Ze doen dit via e-mails en sms-berichten die verwijzen naar nep-websites of door met een infostealer-programma informatie op de pc of Mac te verzamelen door login-/sessie-cookies en credentials die je in browsers bewaart, te stelen.

De verschillende vormen om informatie te verzamelen, worden volgens de experts steeds geavanceerder en daarmee gevaarlijker. Niet alleen investeren de criminelen meer tijd en middelen in hun aanvallen, kunstmatige intelligentie biedt hun ongekende nieuwe mogelijkheden. Daarbij is de opbrengst van een aanval door de manier waarop wij met wachtwoorden omgaan vaak veel groter dan het op eerste hand lijkt. Botezatu noemt dit een van zijn grootste frustraties. “Hackers hebben talloze manieren om deze informatie te oogsten. Voor de meeste accounts is het ook geen kwestie van hoe, maar alleen wanneer de gegevens worden gestolen. Hergebruik je inloggegevens, dan verlies je meer dan alleen dat account.”

Oplichting even gevaarlijk

Volgens Marc Vos, senior-manager bij McAfee, is internetoplichting inmiddels net zo gevaarlijk als malware en ransomware. Daarbij zijn volgens hem juist deze vormen van online criminaliteit steeds lucratiever voor de criminelen. “De meeste mensen begrijpen wel dat een pc beveiligd moet worden, maar dat ze zelf eigenlijk een veel ‘interessanter’ doelwit zijn wordt vaak vergeten.” Of zoals Botezatu aanvult: “Mensen denken dat hun informatie niet waardevol is. Maar eigenlijk is elk onderdeel van een online identiteit te misbruiken en te verkopen. Overal hangt een prijskaartje aan.”

De top 10 van Marc Vos

Ook Marc Vos, senior PR-manager bij McAfee, leverde zijn belangrijkste bedreigingen voor 2025:

  • Dating-fraude (pig butchering): iemand verleiden en het vertrouwen misbruiken voor crypto-scams.
  • Beleggingsfraude: advertenties met bekende personen voor malafide investeringen.
  • WhatsApp-fraude (“Hoi mam”) nep-gezinslid in nood vraagt via WhatsApp om geld.
  • Recovery-fraude: slachtoffer van fraude wordt door nep bank-/helpdeskmedewerker nogmaals oplicht.
  • E-mail-/sms-phishing: nep-mail lokt je naar site die gegevens steelt.
  • Nepberichten van pakketbezorgers: mail of app over invoerkosten om gegevens te stelen.
  • Nepwebshop of ticketsites: site verkoopt goederen of tickets maar levert niet en steelt betalingsgegevens.
  • Deepfakes: met AI gemaakte video’s/foto’s ingezet voor misinformatie, cyberpesten, oplichting.
  • Vishing/voicephishing: via de telefoon inlog- of betaalgegevens bemachtigen. AI maakt deze voiceberichten superrealistisch.
  • Quishing: QR-code aanbieden die naar phishingwebsite leidt.

Hackers en IoT

Volgens Botezatu is er niet één groep of soort hackers. Hij gebruikt dan ook liever scenario’s om enkele groepen te duiden. Voor consumenten zeker relevant is de ‘opportunistische hacker’ die het internet scant met kant-en-klare tools op zoek naar kwetsbaarheden. Ze hebben vooral succes bij smart-apparatuur zoals slimme deurbellen, IP-camera’s, smart speakers, maar ook printers en babyfoons. Ze vormen hier botnets mee die ze gebruiken om DDOS-aanvallen uit te voeren. Een tweede scenario is dat gekaapte apparatuur wordt gebruikt om internetverkeer te routeren en te verbergen, bijvoorbeeld om toegang te geven tot strafbare content. Volgens Botezatu ziet niet iedereen van wie de apparatuur gekaapt is zichzelf direct als slachtoffer. “Wordt jouw IP-adres gebruikt om vitale infrastructuur aan te vallen, dan kan dat serieus repercussies hebben”, waarschuwt hij.

Bij IoT-apparaten is ook al snel de privacy in het gedrang. “Wereldwijd gaat het om 22 miljard verbonden apparaten en dat aantal neemt alleen maar toe. IP-camera’s en babymonitors slaan vaak beelden op in de cloud. Hack je die, dan kun je direct bij mensen in huis kijken. Er blijft dan geen privacy over, maar het wordt dan ook een fysiek risico. Criminelen kunnen meekijken en zien waar je belangrijke zaken bewaart, maar ook wanneer je thuis bent of juist niet. Opnieuw relevante informatie die geld waard is.”

Social media

Steeds vaker zijn ook hackers geïnteresseerd in accounts van social media, YouTube en e-mail. Ze gebruiken deze accounts om als jou andere accounts ‘te liken’ en een boost te geven, om fake-nieuws en fake-succesverhalen te verspreiden. Populair is ook advertising-fraude. Hierbij maakt men een account aan bij een advertentieverkoper om daarna met gestolen accounts eindeloos op deze advertenties te klikken. “Per klik is het een minimaal bedrag, maar aangestuurd met een botnet en veel gestolen accounts is het al snel een leuke inkomstenbron.”

Mobiele dreigingen

Aangezien er ontzettend veel data op mobiele apparaten staan, zoals wachtwoorden en apps die je gebruikt bij multifactor-inloggen, is er volgens Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET, alle reden de beveiliging van mobiele apparaten serieus te nemen. Smartphones zijn veiliger dan pc's en Macs, maar waterdicht is die veiligheid niet. “Dat geldt voor Android maar ook iOS. Apples mobiele OS is meer afgeschermd, maar het is niet zo dat je mobiele devices onschendbaar zijn.”

Mobiele apparaten worden veel aangevallen voor phishing en vishing (spraak-phishing). Een groot risico is de installatie van apps buiten de standaard Android- of Apple-appstore om. Apps in die stores worden door Apple en Google op kwaliteit en ook beveiliging gecontroleerd, maar dat geldt niet voor apps uit andere bronnen. Lang had ook alleen Android de optie om alternatieve stores te gebruiken, maar inmiddels moet ook Apple andere appwinkels toelaten.

“Het risico van het downloaden van malware is hierdoor groter geworden”, aldus Hendriks. Botezatu van Bitdefender onderschrijft dit: “Op iOS zijn attacks zeldzaam, maar voor Android zien we zeker twintig tot dertig reports van frauduleuze apps per maand.” Bitdefender onderzoekt op dit moment een Android-app die in de Google Playstore wordt aangeboden en die de smartphone gebruikt als proxy voor crimineel netwerkverkeer. “Het grote voordeel van smartphones is dat ze eigenlijk altijd ingeschakeld zijn én verbonden zijn met het internet”, aldus Botezatu. Dit maakt smartphones volgens hem extra interessant. Daarbij is ook de bandbreedte steeds minder een beperking. Bovendien bevatten mobiele apparaten veel informatie over de gebruiker.

De top 10 van Peter Hendriks

Peter Hendriks, solutions-manager bij ESET is duidelijk. “Awareness is altijd belangrijk, maar goed nadenken over risico’s ook.”

  • Phishing/smishing: oplichting via mail en WhatsApp.
  • Vishing/Voicephishing: criminelen die zich via AI voordoen als iemand anders om gegevens of geld los te maken.
  • Malware: vooral infostealers en andere malware, onverminderd een groot probleem.
  • Social engineering: alles van een “Hoi mama” tot deepfake-video bedoeld om je om de tuin te leiden. Kan zeker bij offline stalking veel impact hebben op een slachtoffer.
  • Identiteitsfraude via datalekken: criminelen die gelekte data met accountgegevens kopen en misbruiken.
  • IoT-apparaten: slecht beveiligde slimme apparaten die verbonden met het internet je aanvalsoppervlak enorm vergroten.
  • Nepwebshop: een shop beginnen is steeds makkelijker, ook als die malafide is.
  • Sextortion: chantage met naaktbeelden van het slachtoffer. Soms met gemanipuleerde beelden.
  • Ransomware: onverminderd een groot probleem.
  • Besmette downloads: onofficiële software die malware bevat.

Conclusie

Als gebruiker kun je er niet omheen: het internet is niet veilig en daarmee ook alle apparaten die we met het internet verbinden niet. Dat geldt voor de computer, de smartphone, maar ook voor alle andere apparaten die we steeds meer toelaten in ons huis en in ons leven. En juist omdat we er zo vertrouwd mee zijn en ze ook willen vertrouwen, is het belangrijk de risico’s goed in ogenschouw te nemen. De experts en rapporten van de overheid laten zien dat de dreiging groot genoeg is om beveiliging ruim aandacht te geven.

De wereld achter ransomware

Bij Project Melissa werken enkele overheden en security-organisaties, onder wie het NCSC, Fox IT en de politie, samen tegen ransomware. De samenwerking heeft enkele succesvolle acties tegen ransomwarebendes opgeleverd, maar ook twee lezenswaardige whitepapers. Eén geeft inzicht in de werking van ransomware en de criminelen erachter, de tweede gaat dieper in op de afpersingsmethode van data-exfiltratie. Beide documenten zijn te downloaden via deze webpagina van het Nationaal Cyber Security Centrum.

De ransomware-whitepapers van Project Melissa geven veel inzicht in de werking van ransomware en de criminele groepen erachter.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie
© Reshoot
Zekerheid & gemak

Waar voor je geld: 5 beveiligingscamera's met een hoge videoresolutie

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een bewakingscamera met een hoge beeldkwaliteit? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

TP-Link Tapo C325WB

De TP-Link Tapo C325WB is goedkoop en levert ook nog eens een scherp beeld. Met een resolutie van 2688 × 1520 pixels identificeer je moeiteloos personen en huisdieren. Aan weerszijden van de lens bevinden zich twee felle ledlampen. Die gaan na bewegingsdetectie in het donker vanzelf branden, zodat je nachtelijke opnames in kleur kunt maken. Overigens herkent de Tapo C325WB op eigen houtje mensen, voertuigen, honden en katten. Je ontvangt daarvan desgewenst pushberichten op je smartphone, waarna je in de TP-Link Tapo-app livebeelden opvraagt. Uiteraard kijk je net zo makkelijk eerdere opnames terug.

Voor het opslaan van beeldmateriaal kun je kiezen tussen verschillende opties. De eenvoudigste methode is om een microSD-kaart van maximaal 512 GB in het apparaat te plaatsen. Als alternatief kun je de video's op een geschikte NAS of (tegen betaling) in de cloud bewaren. Je verbindt de Tapo C325WB via een ethernetkabel of wifi met het (draadloze) thuisnetwerk. De IP66-gecerificeerde behuizing is weerbestendig, waardoor je hem ook buiten kunt ophangen.

TP-Link Tapo C225

Als je alleen binnenshuis wilt opnemen, is deze goedkope pan- en tilt-camera een goede keuze. Het camerahoofd van de TP-Link Tapo C225 kan op eigen houtje horizontaal (340 graden) en verticaal (60 graden) bewegen. Je hebt in een kamer dus geen last van dode hoeken. Bepaal bijvoorbeeld dat de camera een huisdier of (klein)kind automatisch moet volgen. Vervolgens neem je in de TP-Link Tapo-app live een kijkje. Dankzij een respectabele resolutie van 2560 × 1440 pixels ogen de beelden scherp. Bepaal in de app in hoeverre je meldingen wilt ontvangen van bewegende objecten, personen, huisdieren en geluiden.

Een opvallende functie is de privacyknop. Wanneer je daarop drukt, stopt de Tapo C225 meteen met filmen. Verder voer je op afstand een gesprek, want de behuizing bevat een speaker en microfoon. Voor de opslag van video's plaats je een microSD-kaart van maximaal 512 GB in de behuizing. Een andere mogelijkheid is om de beelden naar een geschikte NAS door te sluizen. Lees hier een uitgebreide review over deze veelzijdige camera.

Eufy Eufycam E330 (2-pack + basisstation)

Met dit starterspakket van Eufy bewaak je de voor- en achterkant van je woning. En hoe, want de twee bijgesloten camera's ondersteunen een 4K-resolutie van 3840 × 2160 pixels. Hierdoor herken je zelfs na digitaal inzoomen moeiteloos personen. Zodra de bewakingscamera's met netstroom zijn verbonden, bewaar je opnames op het inbegrepen basisstation. Standaard is er een opslagcapaciteit van 16 GB beschikbaar, maar dat breid je met een eigen interne schijf optioneel uit naar maximaal 16 TB. Zeker wanneer je continu wilt opnemen, is extra opslagruimte een vereiste. Je kunt als alternatief ook alleen filmpjes van gebeurtenissen opslaan.

Naast een hoge resolutie biedt de Eufycam E330 ook nog eens nachtzicht in kleur. Er zijn namelijk een lichtgevoelige sensor en ledlamp geïntegreerd. Verder is de functie gezichtsherkenning de moeite waard. Je ontvangt desgewenst pushmeldingen zodra er familie of vrienden bij je op de stoep staan. Woon je groot? Overweeg dan een bewakingssysteem met vier camera's. Daarnaast is de Eufy Eufycam E330 ter uitbreiding los te koop.

Lees ook: 5 fouten met je beveiligingscamera die je hierna nooit meer maakt

EZVIZ BC1c 4K

Deze oplaadbare 4K-bewakingscamera van Ezviz is momenteel goedkoper dan ooit. Zodra je de BC1c 4K met wifi verbindt, kijk je naar opnames en livebeelden in een resolutie van 3840 × 2160 pixels. Je hangt de IP65-gecertificeerde behuizing zo'n beetje overal op. In de behuizing bevindt zich namelijk een accu met een riante capaciteit van 10.400 mAh. Dat scheelt weer stroomdraden trekken! Ben je van plan om de beveiligingscamera op een locatie met veel zonlicht te monteren? Koop de BC1c 4K dan inclusief zonnepaneel, zodat je de batterij niet of nauwelijks via netstroom hoeft op te laden.

De behuizing heeft plek voor een microSD-kaart tot maximaal 512 GB. Verder is de behoorlijke diagonale kijkhoek van 135 graden een pluspunt. Hierdoor vangt de lens een groot deel van de kamer, tuin of oprit in beeld. Zodra de camera een persoon of voertuig detecteert, ontvang je hiervan een melding op je smartphone. Bovendien begint de BC1c 4K automatisch met opnemen. Overige voordelen zijn de ondersteuning voor tweewegaudio en nachtzicht in kleur.

Foscam G4P-B

De Foscam G4P-B heeft een stevige behuizing, waardoor je hem gerust op een drukke of risicovolle plek kunt ophangen, zoals aan de straatzijde waar kinderen spelen. Het apparaat werkt op netstroom, waardoor je 24/7 kunt opnemen. Kies voor het opslaan van videomateriaal tussen drie mogelijkheden, namelijk een microSD-kaart (max 256 GB), een geschikte NAS of cloudopslag. Voor laatstgenoemde optie moet je wel een betaald abonnement afsluiten.

De G4P-B heeft een ethernetaansluiting, zodat je het apparaat op een bekabeld netwerk kunt aansluiten. Dat verhoogt de betrouwbaarheid van de beeldoverdracht. Is er geen bekabelde netwerkaansluiting beschikbaar, dan verbind je deze beveiligingscamera net zo makkelijk met wifi. Gunstig is verder de ruime videoresolutie van 2560 × 1440 pixels. Daarnaast reikt de nachtzichtfunctie tot ongeveer twintig meter. Onder de productnaam G4P-W is er ook een witte uitvoering verkrijgbaar.