Je kunt een oud bestand niet openen, Windows 11 ondersteunt je gedateerde toepassing of apparaat niet meer, Linux wijst je Windows-toepassing af, of je wat oudere Android-smartphone kan niet met die nieuwe game overweg. Een gebrekkige compatibiliteit kan een flinke spelbreker zijn. Gelukkig zijn er oplossingen, vooral voor de wat gevorderde gebruiker.

Tip 01: Converteren

Compatibiliteitsproblemen kunnen al op bestandsniveau optreden. Je mediaspeler bijvoorbeeld is up-to-date, maar weigert een videobestand correct af te spelen. Of je tekstverwerker herkent een oud documentformaat niet. Conversie biedt vaak een oplossing. Online diensten zoals Convertio of Zamzar zijn hiervoor geschikt en in beperkte mate gratis te gebruiken. Zamzar bijvoorbeeld ondersteunt ruimt 1100 bestandsformaten, waaronder documenten, archieven en mediabestanden.

Voor mediabestanden zijn er ook gratis desktopapplicaties, zodat je je bestanden niet meer hoeft te uploaden. Voor foto’s bijvoorbeeld kun je XnConvert gebruiken, voor audio is er Switch en voor video Any Video Converter Free.

Tip 02: Andere versies

Soms opent een alternatief programma een bestand wel dat het programma dat je normaal gebruikt weigert. Zo kan de tekstverwerker Writer uit de gratis opensource-kantoorsuite LibreOffice bijvoorbeeld oude doc-bestanden openen. Op www.alternativeto.net vind je talrijke alternatieve applicaties met handige filters als Platform en Open Source.

Om compatibiliteitsproblemen bij andere gebruikers te vermijden, kun je waar mogelijk met universeel gebruikte bestandsformaten werken, zoals pdf. Via een virtuele pdf-printer, zoals de gratis Bullzip PDF Printer kun je zowat elk document in pdf-formaat gieten.

Heb je veel oude bestanden die een nieuwe of bijgewerkte versie van een applicatie niet accepteert, overweeg dan een downgrade. Je installeert dan een oudere versie van het programma. Soms is dat mogelijk naast de actuele versie.

Een populaire site voor oude programmaversies is www.oldversion.com, met wel 30.000 versies van 2000 verschillende programma’s. In tips 3 t/m 5 geven we enkele oplossingen voor als je besturingssysteem deze oudere software weigert op te starten.

Tip 03: Compatibiliteitswizard

De meeste compatibiliteitsproblemen spelen zich op applicatieniveau af: je moderne besturingssysteem (we gaan hier uit van Windows 11 of 10) wil een oude toepassing misschien niet draaien. Hiervoor kun je eerst de hulp van Windows inroepen. Klik met rechts op de snelkoppeling van het programma en kies Meer opties weergeven / Compatibiliteitsproblemen oplossen (bij Windows 10 klik je gelijk op Compatibiliteitsproblemen oplossen). Antwoord Ja op de vraag van de probleemoplosser en geef aan welk probleem je precies ondervindt. Afhankelijk van je keuze analyseert de wizard enkele instellingen. Met wat geluk kun je de juiste aanpassingen meteen doorvoeren. In sommige gevallen is het nodig dat je eerst nog enkele extra vragen beantwoordt.

Tip 04: Handmatige modus

Lukt het de probleemoplosser niet om de applicatie te draaien, probeer het dan handmatig. Klik opnieuw met rechts op de snelkoppeling en kies Meer opties weergeven / Eigenschappen (in Windows 10 kies je gelijk Eigenschappen). Open het tabblad Compatibiliteit en pas de nodige instellingen aan om het programma alsnog te laten werken met je besturingssysteem en hardware.

Zet een vinkje bij Dit programmauitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en selecteer de Windows-versie die met deze applicatie compatibel is. Voor grafische toepassingen kan het helpen de optie Gereduceerde kleurenmodus te selecteren en bijvoorbeeld 8-bits (256) kleur in te stellen. Probeer voor zover beschikbaar ook deze opties:

Klik eventueel op Hoge DPI-instellingen wijzigen en pas de schaalbaarheidsmodus aan. Bevestig met OK om deze wijzigingen voor je eigen account door te zetten of klik op Instellingen voor alle gebruikers wijzigen als je dit ook voor medegebruikers wilt doen. Via deze support-pagina van Microsoft vind je uitleg bij deze opties, maar je zult wellicht toch wat moeten experimenteren.

Tip 05: Speciale ingrepen

In sommige oude programma’s zit de directe locatie van bepaalde benodigde bestanden in de programmacode (hardcoded zoals dat heet) waardoor deze niet starten in een modern besturingssysteem. Als een toepassing data bijvoorbeeld wil bewaren in een map als C:\Documents and Settings, terwijl Windows 11 dit omleidt naar bijvoorbeeld C:\Users, open dan de Opdrachtprompt als administrator en voer het volgende commando uit:

Let op: de map C:\Documents and Settings mag in dit geval nog niet bestaan. Wanneer een applicatie vervolgens C:\Documents and Settings probeert te bereiken, zal Windows deze omleiden naar C:\Users, zonder dat de toepassing dit merkt.

Specifiek voor oude 16bit-toepassingen bestaat er ook een geavanceerde truc. Helaas werkt deze truc niet in Windows 11, omdat dit besturingssysteem volledig 64 bit is en zulke toepassingen niet kan draaien. Gebruik je nog de 32bit-versie van Windows 10 (Windows-toets+Pause vertelt je dit bij Type systeem), probeer dan het volgende. Druk op Windows-toets+R en voer optionalfeatures uit. Open de rubriek Oude onderdelen, vink NTVDM (NT Virtual DOS Machine) aan en bevestig met OK. Open vervolgens de Opdrachtprompt als administrator en voer het volgende commando uit:

Bevestig met Enter en met Dit onderdeel installeren. Ter informatie: fondue staat voor Features ON Demand User Experience.

Tip 06: Cross-platform

Tot nu toe hebben we ons gericht op zogeheten legacy-software die niet langer goed werkt op een nieuwere versie van je besturingssysteem. Het kan echter ook voorkomen dat je wilt overschakelen naar een ander besturingssysteem, waar je vertrouwde programma’s helaas niet beschikbaar zijn.

Om dit te voorkomen, kun je proberen zoveel mogelijk te werken met applicaties die onder verschillende platformen draaien. Veel populaire, en vaak gratis tools en diensten zijn beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Laat alvast de volgende lijst met twintig populaire cross-platform tools je inspireren: Audacity, Bitwarden, Blender, digiKam, Dropbox, FileZilla, Firefox, GIMP, HandBrake, Slack, Inkscape, Kdenlive, Krita, LibreOffice, Nextcloud, OBS Studio, Shotcut, TeamViewer, Thunderbird en VLC media player. Ook webdiensten als OneDrive en Google Drive zijn cross-platform te gebruiken, hoewel je voor toegang vanuit Linux dan een tool als Rclone dient te gebruiken.

Er zullen helaas ook altijd programma’s en diensten zijn die niet beschikbaar zijn op een ander besturingssysteem. In dat geval kun je proberen dat besturingssysteem naar je vertrouwde omgeving te halen. Die mogelijkheden bespreken we in de rest van dit artikel: dualboot, virtualiseren, emuleren en de implementatie van compatibiliteitslagen.

Tip 07: Dualboot

Een technisch complexe oplossing is een dualboot-opstelling. Hierbij installeer je een extra besturingssysteem naast het huidige. Dit kan een willekeurige Linux-distributie zijn die je kunt vinden via Distrowatch.com of een oudere Windows-editie die je nog hebt. Je kunt ook een schijfkopiebestand voor Windows 8.1 of 10 downloaden. Of je zoekt op de site van het Internet Archive naar de gewenste Windows-editie samen met het trefwoord iso, bijvoorbeeld Windows XP iso of Windows Vista iso. Je installeert deze wel op eigen risico. Deels omdat er geen veiligheidsupdates meer zijn, maar vooral omdat je niet weet wat er met zo’n bestand is uitgespookt als het niet rechtstreeks van Microsoft komt.

Plaats zo’n iso-bestand op een usb-stick en zorg dat je hiermee je systeem kunt opstarten. Dit kan bijvoorbeeld met het gratis, portable Ventoy. Pak het gedownloade zip-bestand uit en dubbelklik op Ventoy2Disk.exe. Verwijs bij Apparaat naar je (lege) usb-stick en druk op Installeren. In Verkenner vind je de partitie Ventoy en je kopieert het gewenste iso-bestand naar deze partitie, en dat mogen trouwens ook meerdere iso-bestanden tegelijk zijn. Via de website van Ventoy lees je hoe je Ventoy compatibel maakt met een systeem waarop de functie Secure Boot actief is.

Voordat je je pc met deze usb-stick opstart, maak je het best eerst een complete schijfback-up, bijvoorbeeld met (de gratis editie van) EaseUS Todo Backup. Maak ook schijfruimte vrij voor het extra besturingssysteem, bijvoorbeeld met Schijfbeheer (druk op Windows-toets+R en voer diskmgmt.msc uit). Tijdens de set-up verwijs je dan naar deze vrije ruimte.

Tip 08: Virtualiseren

Dualboot is niet alleen complex, je kunt ook maar één besturingssysteem tegelijk draaien en het is afwachten of je zo bijvoorbeeld XP op een modern toestel aan de praat krijgt. Voor de meeste scenario’s is virtualisatie daarom een handigere oplossing. Degelijke en gratis tools hiervoor zijn Oracle VM VirtualBox en VMware Workstation Player. Beide kunnen een besturingssysteem als Linux of een (oudere) Windows-versie in een virtuele machine draaien, met je vertrouwde Windows als gastheer. We tonen hoe je met Workstation Player een 64bit-versie van Windows XP virtualiseert (we vonden deze versie via het Internet Archive).

Download en installeer Workstation Player en start hem op. Kies Create a New VirtualMachine. Selecteer Installer disc image file (iso) en verwijs via Browse naar het gedownloade iso-bestand. Vul de Windows-productkey in (zoek die eventueel ook via het Internet Archive) en druk op Next. Geef een naam en een geschikte locatie voor je virtuele machine op en klik op Next. Een schijfruimte van 40 GB is ruim voldoende. Klik weer op Next. Via Customize Hardware kun je eventueel onder meer de hoeveelheid geheugen (1024 MB) en het aantal processors (1) aanpassen. Rond af met Finish.

Tip 09: VMware Player

Als het goed is, begint meteen de installatie van Windows XP en kun je even later aan de slag met je virtuele XP. Met Ctrl+Alt haal je de muiscursor weg uit je virtuele omgeving. Om onder meer het venster van de virtuele machine beter te schalen, installeer je het best ook de VMware Tools, voor zover dit niet reeds automatisch is gebeurd. Klik linksboven op Player en kies Manage / Install VMware Tools.

Hoe krijg je nu je oude applicatie in je virtuele XP-omgeving? Selecteer via de Player-knop Manage / Virtual MachineSettings en open het tabblad Options. Selecteer SharedFolders en zet deze op Always enabled. Klik op Add, daarna op Next en Browse, en verwijs naar de map op je pc waar de applicatie zich bevindt. Geef een naam aan de gekoppelde virtuele map, druk op Next en op Finish.

Terug in Windows XP start je de Verkenner (Windows-toets+E) en vul je in de adresbalk in: \\vmware-host\Shared Folders\<naam-gekoppelde-virtuele-map>. Hier vind je de applicatie die je met een dubbelklik in XP kunt installeren en gebruiken.

Tip 10: Emuleren

Virtualisatie mag dan eenvoudiger zijn dan dualboot, het blijft een gedoe als je alleen een paar oude DOS-programma’s of -games op je moderne Windows 11-machine wilt draaien. Een eenvoudigere oplossing is dan emulatie. Terwijl een virtualisatieprogramma de meeste hardware rechtstreeks aanspreekt, vertaalt een emulator de instructies van de applicaties naar instructies die de hardware van je gastheer-systeem kan verwerken. Deze extra vertaalslag kan wel voor wat extra overhead zorgen, wat de prestaties nadelig kan beïnvloeden.

Een van de beste emulators voor een oude Intel x86-pc is 86Box, maar deze laat zich lastig configureren. Het is een low-level-emulator, wat betekent dat hij nauwgezet talrijke specifieke hardwarecomponenten kan simuleren. Als je gewoon oude apps wilt draaien, vinden wij DOSBox handiger. En voor wie op zoek is naar enkele leuke proefkonijnen, op www.myabandonware.com vind je duizenden oude DOS-games via Platform / DOS.

Tip 11: DOSBox

DOSBox is eigenlijk een opdrachtregeltool. Om een DOS-applicatie te starten, plaats je het bijbehorende bestand (of bestanden) in een afzonderlijke submap, bijvoorbeeld onder de standaard installatiemap c:\dosbox. Dubbelklik op DOSBox.exe en voer in het commandovenster de opdracht mount c c:\dosbox uit om een virtueel C-station aan deze map te koppelen. Voer daarna achtereenvolgens de commando’s c: en dir uit om de mapinhoud te zien. Open de gewenste submap met de opdracht cd <naam_submap>. Typ de naam van het exe-bestand en bevestig met Enter om het op te starten. Handig weetje: met Ctrl+11 en Ctrl+12 pas je de uitvoersnelheid aan.

Voor wie dit te complex vindt, zijn er grafische interfaces voor DOSBox zoals AmpShell. Start AmpShell, druk op Ja en verwijs naar de map met je DOSBox.exe-bestand. Vul een categorienaam in (bijvoorbeeld DOS-games) en bevestig met Add this category. Klik met rechts in het lege venster, kies Add a game en navigeer via het bovenste vergrootglasicoon naar een gedownloade en uitgepakte DOS-game. Geef een naam aan de game en bevestig met Add this game. Met een dubbelklik start je het spel en met de Windows-toets ontsnap je weer uit je game-omgeving.

Tip 12: WINE

Stel, Linux of macOS is je favoriete besturingssysteem, maar je wilt geregeld een Windows-applicatie draaien. Een mogelijke oplossing is WINE: geen emulator en ook geen hypervisor, maar een opensource-compatibiliteitslaag die Windows-(API-)aanroepen direct naar Linux-systeemoproepen vertaalt (POSIX).

Laten we uitgaan van een Linux Ubuntu-distributie. Open de terminal en voer eerst de volgende commando’s uit:

Voeg de officiële WINE-pakketlijst toe met deze opdrachten:

Update eerst de pakketlijst:

En installeer daarna WINE met:

Bevestig met Y en check de versie met:

Voor een snellere configuratie voer je nog het volgende uit:

Start de tool met de opdracht winetricks, kies Select the default wineprefix en Run wincfg, en bevestig met OK, waarna je de gewenste Windows-versie selecteert.

Je kunt nu een Windows-applicatie installeren met:

De applicatie opstarten gaat zo:

Of start Winetricks op je desktop, kies Install an application en selecteer de gewenste toepassing.

Er is ook een commerciële, gebruiksvriendelijke WINE-implementatie: CrossOver waarvan er een gratis proefversie is. Deze bevat optimalisaties om de compatibiliteit van specifieke Windows-applicaties te verbeteren.

Tip 13: Linux in Windows

Dit werkt ook omgekeerd: met het ingebouwde Windows Subsystem for Linux versie 2 (WSL 2) kun je vanaf Windows 10 (versie 2004) met een echte Linux-kernel werken binnen Windows (Home en Pro). Eigenlijk doet WSL op de achtergrond een beroep op (een uitgeklede versie van) hypervisor Hyper-V, maar daar merk je eigenlijk niets van.

Om WSL in te schakelen, klik je in het startmenu met rechts op Windows PowerShell en kies je Als administrator uitvoeren. Voer daarna de volgende twee commando’s uit:

Na het herstarten van je pc voer je in PowerShell de volgende opdrachten uit:

Je bent nu klaar om de gewenste Linux-distributie te installeren. Open hiervoor de Microsoft Store en zoek naar Linux voor distributies als Ubuntu, Debian en Kali Linux. Kies bijvoorbeeld Ubuntu en klik op Installeren of op Downloaden / Openen. Na de installatie vind je Ubuntu in het startmenu. Start Ubuntu op, en vul de velden Username en Password (2x) in. Update de pakketlijst met deze twee opdrachten en bevestig met Y.

Om bijvoorbeeld de systeemtool neofetch te installeren, voer je deze opdracht uit:

Vervolgens voer je op de Linux-commandline-interface (oftewel terminal) dit commando uit:

Tip 14: Grafische Linux

Je kunt nu de geïnstalleerde Linux-applicaties gebruiken vanuit de Linux-terminal, maar ongetwijfeld wil je ook je favoriete grafische Linux-tools kunnen draaien. Voor een betere grafische desktopervaring installeer je een X-server op Windows. Download de server en installeer die met de standaardinstellingen. Start daarna het programma XLaunch in het Windows-startmenu en kies achtereenvolgens Multiple Windows (-1) en Start no client. Vink Disable access control aan en zorg ervoor dat je (Windows-)firewall toestaat dat de server een netwerkverbinding opzet.

Ga nu naar je Ubuntu-terminal en injecteer de benodigde variabele met het commando:

Voer vervolgens deze opdracht uit:

Dit zou moeten werken. Test het door een grafisch programma te installeren met deze commando’s:

Waarna je met het commando xeyes de testapplicatie start. Op dezelfde manier kun je nu ook andere grafische applicaties installeren en starten.

Tip 15: Android in Windows

Stel, je hebt een telefoon met een oude Android-versie die weigert bepaalde apps te draaien. Je kunt een gemodificeerde Android-versie installeren, zoals LineageOS of crDroid, maar dit is ingrijpend en ingewikkeld.

Het kan ook anders, door Android in Windows te integreren. Zo heb je meteen een groter scherm en toetsenbord, en kun je omgekeerd ook een oudere Android-versie oproepen als bijvoorbeeld je nieuwe Android-toestel weigert oudere apps te draaien.

Er bestaat hiervoor de ingebouwde oplossing Windows Subsystem for Android, maar helaas trekt Microsoft eind 2024 de stekker uit dit project. Gelukkig zijn er andere degelijke en gebruiksvriendelijke oplossingen zoals LDplayer en BlueStacks.

We kijken kort naar BlueStacks 5, die met diverse Android-versies overweg kan. Download en installeer hem met de vereiste onderdelen. Bij het opstarten van BlueStacks zie je diverse knoppen en functies in de rechterbalk. Hier kun je onder meer de gewenste grafische weergave (renderer) selecteren, en je webcam, microfoon en luidsprekers kiezen. Bij System Apps vind je zelfs het icoon van de officiële Play Store, zodat je na aanmelding eenvoudig apps kunt installeren en gebruiken. In het startmenu vind je bij BlueStacks tevens een Multi-Instance Manager: via Instance / Fresh instance kun je een nieuwe Android-omgeving creëren, met een van de vier beschikbare versies.

Tip 16: Hardware

Compatibiliteitsproblemen kunnen zich niet alleen met bestanden, apps en besturingssystemen voordoen, maar ook op hardwareniveau. Je nieuwe besturingssysteem kan bijvoorbeeld niet overweg met oudere randapparatuur of componenten. Als een firmware-update het probleem niet verhelpt, zoek dan naar een generieke driver of een stuurprogramma van een vergelijkbaar apparaat dat wel ondersteund wordt. Voor veel scanners is er VueScan (gratis proberen met watermerk).

Let op bij het installeren van aanbevolen drivers van onbekende bronnen: vaak werken deze niet, maken ze je systeem instabiel of bevatten ze zelfs malware. Heb je Windows 11, dan kan een stuurprogramma voor Windows 10 of 7 soms werken, eventueel in compatibiliteitsmodus (zie tip 4).

Sommige hardware, zoals PCI-kaarten, netwerkkaarten en oudere printers, bieden geen ondersteuning voor UEFI. In dat geval kan het helpen om de Legacy- of CSM-modus (Compatibility Support Module) in het UEFI/BIOS te activeren. Dit is wel ingrijpend en wellicht niet de moeite waard: je kunt Windows 11 niet meer gebruiken (wegens geen UEFI met Secure Boot) en je moet overschakelen naar MBR-partitiestijl.

Parkeerautomaten en laadpalen voor elektrische auto's zijn steeds vaker doelwit van fraudeurs. Ze plakken een sticker met een valse QR-code op het scherm of naast het betaalgedeelte. Wie de code scant, komt terecht op een nagemaakte website die vraagt om bankgegevens of een betaling. In werkelijkheid belandt het geld niet bij de gemeente of de exploitant, maar bij criminelen.

Van Amsterdam tot Maastricht, van Alphen aan den Rijn en Rotterdam tot Den Haag: valse QR-codes duiken steeds vaker op. Quishing, zoals deze relatief nieuwe vorm van oplichting wordt genoemd, kan je behoorlijk wat geld kosten. Met de tips in dit artikel voorkom je dat jij slachtoffer wordt.

Hoe fraudeurs te werk gaan

Een valse QR-code is vaak simpelweg een sticker die over de originele code of op een lege plek is geplakt. Op het eerste gezicht lijkt de code onderdeel van de automaat. Zodra je de code scant, opent er een website die qua logo en opmaak sterk lijkt op die van een parkeer- of laadpaalexploitant. Het verschil zit in de details: de url wijkt af, de site vraagt direct om bankinloggegevens of je wordt doorgestuurd naar een betaalpagina die niets met de gemeente of betreffende exploitant te maken heeft.

In het Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn al meerdere meldingen gedaan. Sommige slachtoffers verloren tientallen euro's aan parkeergeld, anderen werden geconfronteerd met grotere bedragen die van hun rekening verdwenen.

Zo herken je een valse QR-code

Let altijd goed op de fysieke code. Ziet het eruit als een losse sticker, scheef geplakt of met een afwijkende kleur? Dan is de kans groot dat het om fraude gaat. Controleer daarnaast de link die verschijnt zodra je scant. Een betrouwbare url verwijst naar een bekende aanbieder, zoals de website van de gemeente of een erkende parkeerapp. Zie je rare domeinnamen of spelfouten, ga dan niet verder maar klik de pagina meteen weg. Belangrijk om te weten: dat een link met https:// begint is tegenwoordig geen garantie meer dat het om een veilige site gaat. Wij hebben als test de valse QR-code op de foto gescand (don't try this at home!) en de link begint met https://...

Nog beter is het om QR-codes helemaal te vermijden bij dit soort betalingen. Gemeenten en aanbieders van laadpalen en parkeerautomaten adviseren om te betalen via de automaat zelf of via een officiële app, zoals EasyPark of ParkMobile. Zo weet je zeker dat je geld op de juiste plek terechtkomt.

Wat kun je zelf doen?

Betaal je via een app of met pin, dan loop je geen risico op quishing. Zie je toch een verdachte QR-code, meld dit dan bij de gemeente of politie, zodat de sticker snel verwijderd kan worden. Twijfel je aan een website, gebruik dan een controletool zoals 'Check je linkje' waarmee je vooraf kunt zien waar een QR-code naartoe leidt.

Nog niet zo lang geleden was miniled-technologie voorbehouden aan de luxere midrange-modellen en hoger. Maar zoals dat nu eenmaal gaat is ook deze technologie na een aantal jaren beschikbaar op goedkopere modellen. Hoe zit het dan met de kwaliteit?

8,9

Uitstekend

Conclusie

TCL’s 55C6K is een heel interessante instapper. De adviesprijs ligt te hoog, zeker naast de betere C7K, maar gelukkig is de tv her en der al voor veel minder te krijgen. Met 180 zones schieten de piekhelderheid en het contrast iets tekort, en HDR blijft ook een beetje achter. Toch levert de tv in SDR mooie kleuren en prima kalibratie in Filmmaker- en Movie-modus. Het toestel maakt daarnaast gebruik van Google TV en levert goede gaming-features.

Plus- en minpunten

• Achtergrondverlichting met 180 zones en degelijk contrast
• Voldoende piekhelderheid en degelijk kleurbereik
• Ondersteuning voor Dolby Vision IQ en HDR10+
• Twee HDMI 2.1-aansluitingen met gaming-features
• Filmmaker Mode en Movie Mode met goede kalibratie
• Google TV en AirPlay 2

• HDR-dynamische tonemapping vermindert het contrast
• eARC/ARC neemt een 48-Gbps HDMI-poort in
• Beperkte kijkhoek

Een eenvoudig ontwerp hoeft niet lelijk te zijn, iets wat de C6K goed laat zien. De vleugelvoeten links en rechts onder deze televisie zijn licht naar buiten gedraaid en dat zorgt ervoor dat hij erg stabiel staat. Aan de voorzijde heeft het scherm nauwelijks een kader; de focus ligt op het beeld. Van opzij gemeten is hij 56 mm diep. Door de licht afgeschuinde zijkanten en de smalle zilverkleurige rand oogt hij zelfs nog slanker. De rug is mooi vlak en afgewerkt met een vierkantpatroon.

Aansluitingen

TCL kiest voor een minimale set aan aansluitingen, een eigenschap die we bij al hun miniled-modellen zien. Er zijn vier HDMI-poorten, waarvan twee voorzien zijn van de maximale 48Gbit/s-bandbreedte die noodzakelijk is voor gamen in 4K120 op je favoriete high-end console. Voor pc-gamers is er nog wat extra mogelijk. Zij kunnen in 4K144Hz gamen, of als je framerate belangrijker vindt dan resolutie kunnen ze zelfs tot 2K288Hz gaan. Met een input-lag van 16,8 ms (bij 4K60) en 8,4 ms (bij 2K120), ondersteuning voor ALLM en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync Compatible) is een responsieve en uiterst vloeiende game-ervaring gegarandeerd.

Heb je thuis meerdere high-end gamebronnen én een soundbar, dan moet je er wel rekening mee houden dat ARC/eARC slechts op één van de 48Gbit/s-poorten is ingeschakeld, en je dus maar één dergelijke poort overhoudt voor je game-apparaten. Behalve de HDMI-poorten zijn er nog een usb-poort voor media, een digitaal optische audio-uitgang, twee antenne-aansluitingen, wifi 5, ethernet en bluetooth (voor de afstandsbediening en draadloze hoofdtelefoons). 

Voorzien van Google TV

Zijn er bepaalde apps die je absoluut niet wilt missen op je smart-tv? Dan is Google TV een uitstekende keuze. Het systeem heeft het ruimste app-aanbod en je vindt er bijna alle internationale, maar ook lokale streamingdiensten terug. Google Cast en Apple AirPlay 2 maken het supermakkelijk om content van je smartphone naar de tv te sturen. Aanbevelingen krijg je eveneens in overvloed. Ze zijn geordend per genre, niet per streamingdienst. De genres die Google je toont, zijn gebaseerd op je kijkgedrag. Meer over Google TV lees je in dit artikel.

TCL biedt verder een energiedashboard waarin je alle instellingen terugvindt die het energieverbruik van je tv kunnen beïnvloeden. Wil je de tv gebruiken als kunstkader, dan open je T-exhibition; daar vind je niet alleen een ruim aanbod kunst, je kunt er ook AI-kunst genereren. TCL Channels biedt gratis streaming-content, mét advertenties uiteraard. De Google TV-interface werkt vlot en de gebruikservaring is prima. Ook als je even in de instellingen wilt duiken of een andere input wilt selecteren heeft TCL voor een handige interface gezorgd.

De zwarte rechthoekige afstandsbediening wint geen prijs voor innovatie, maar werkt wel prima. De toetsen voelen zacht aan en hebben een zuivere aanslag. De lay-out is redelijk klassiek en er is nog een numeriek toetsenbord aanwezig. De ingebouwde microfoon is handig voor zoekopdrachten. Onderaan de afstandsbediening zijn zes sneltoetsen te vinden: voor Netflix, Prime Video, YouTube, de mediaspeler, TCL Channels en Disney+. 

Prima beeldverwerking

De AiPQ Pro-processor die je in de C6K vindt, gebruikt TCL ook in zijn hoger geplaatste modellen. Dat is goed nieuws, want je hoeft dus niets in te leveren op dit vlak en de resultaten zijn erg goed. Wat ons vooral opvalt, is dat HDR-content met zachte kleurgradiënten nu quasi-foutloos en zonder kleurstroken op het scherm verschijnt. Je hoeft daarvoor zelfs geen ruisonderdrukking te activeren. In SDR-content kan dat verschijnsel wel nog zichtbaar zijn, maar met wat lichte ruisonderdrukking worden de meeste hinderlijke kleurstroken weggewerkt. Alleen heel lastige gevallen blijven licht zichtbaar. De processor scoort ook erg goed op deinterlacing van live-tv (1080i) en heeft prima upscaling. Een klein beetje extra scherpte (tot maximaal 5) kan het beeld wel gebruiken.

Voor sport en games is bewegingsscherpte erg belangrijk, en die is prima. De randen van bewegende voorwerpen hebben een heel licht vage rand. Oledmodellen blijven wel uitgesproken beter op dit vlak. Wie dat wil verbeteren, kan overschakelen naar een 240Hz-verversingssnelheid. Bij 4K-beeldmateriaal gaat dat ten koste van wat verticale resolutie, maar het verlies is erg klein. Gamers kunnen in Full-HD zelfs tot 288 Hz gaan. Voor film zien we weinig meerwaarde. Wil je de judder van films wat intomen, dan activeer je de motion interpolation; stel de sterkte in naar eigen smaak. 

©TCL

Zijn 180 dimmingzones voldoende?

Het grote voordeel van miniled-achtergrondverlichtingen is dat ze een groot aantal dimmingzones kunnen bieden. Die zijn essentieel om het contrast van de televisie naar een hoger niveau te tillen. De 55C6K moet het echter stellen met 180 zones (18 x 10). Dat is een flinke downgrade ten opzichte van de 55C7K, die kan uitpakken met 720 zones (36 x 20). Het lcd-paneel zelf heeft een eigen contrast van ongeveer 4600:1, en dat is weliswaar iets lager dan wat we bij andere TCL-modellen zagen, maar zeker niet slecht. Met local dimming geactiveerd stijgt het contrast naar 8400:1, een bescheiden verbetering.

Op een eenvoudiger test scoort hij nog 27.800:1. Die cijfers laten zien dat dat 180 zones wel verbetering leveren, ook al is die aan de kleine kant. Maar het echte verschil zien we in allerlei testfragmenten. Is het beeld donker en zijn er veel kleinere lichtpunten, dan is er meer schaduwdetail zichtbaar dan wenselijk omdat de grote zones het contrast niet fijn genoeg kunnen controleren. Een snel bewegend voorwerp kan dan ook een kleine zone-overgang tonen.

We moeten daar wel bij vermelden dat de aansturing erg goed is; echte zonegrenzen zijn onzichtbaar, maar een incidentele halo is uiteraard niet te vermijden. Al die zaken zijn vooral van belang bij donkere beelden. Bij heldere beelden zien we dan weer een omgekeerd effect. Een donkere partij met scherp detail in een verder helder beeld is iets te helder en verliest zo wat detail. Dat effect is duidelijker in HDR. Al met al nog steeds een behoorlijk resultaat, maar van 180 zones mag je geen oledkwaliteit contrast verwachten. 

Bescheiden piekhelderheid

Ook op het gebied van piekhelderheid kan de C6K maar nauwelijks overtuigen. Op het 10%-venster in HDR Filmmaker Mode meten we 688 nits, op het volledig witte scherm 547 nits. TCL heeft de tv zo getuned dat hij op het 50%-venster nog naar 844 nits gaat. Dat zijn voor HDR eerder bescheiden resultaten, zeker aangezien de Filmmaker Mode de middentinten en helderste tinten te donker toont. Het kleurbereik haalt 88,5% P3. De C6K claimt een QLED-model te zijn, maar onze meting duidt eerder op een KSF-fosfor-achtergrondverlichting waarbij vermoedelijk erg weinig of geen quantum dots aanwezig zijn. Die QLED-vermelding zou TCL dan ook beter achterwege laten. Vergelijk die resultaten met de C7K (die wél echte quantum dots gebruikt) waar we 95% P3 halen en een piekhelderheid van 1850 nits op het 10%-venster, en je ziet dat het verschil groot is.

De C6K ondersteunt Dolby Vision IQ en HDR10+, naast HDR10 en HLG. In HDR Filmmaker Mode zijn niet alleen de helderste tinten te donker, de tv clipt ook wat witdetail weg, waardoor nuance in de helderste tinten kan verdwijnen. We activeerden dynamische tonemapping om dat tegen te gaan, maar dat maakt het beeld over het algemeen te helder, waardoor je minder contrastrijk beeld ziet. In SDR is het resultaat erg goed: de Filmmaker Mode levert een goede kalibratie, dus daar zie je de C6K op zijn best. Zowel in HDR als SDR was het schaduwdetail goed zichtbaar. 

Matige audio

De 40 watt sterke 2.1-audioconfiguratie met het label van Onkyo mag dan wel iets krachtiger zijn dan de gemiddelde lagere-middenklasser, toch laat het geen diepe indruk achter. Er is ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X, maar onze filmsoundtracks geven maar een matig tot erg beperkt surroundgevoel. Echte diepe bassen ontbreken, en zodra je het volume echt hoog zet, verdwijnt een deel van de bas en hoor je redelijk wat vervorming. De klank is goed genoeg voor doorsnee dagelijks gebruik, maar muziek- en filmliefhebbers kunnen beter een soundbar bij deze televisie gebruiken.

Conclusie

TCL pakt erg graag uit met zijn miniled-modellen, maar deze instapper maakt toch een aantal belangrijke compromissen. Dat leidt onmiddellijk tot zijn belangrijkste minpunt: de adviesprijs. Die is te hoog, zeker wanneer je die vergelijkt met de TCL C7K die nauwelijks duurder, maar wel aanmerkelijk beter is. De dynamische tonemapping van TCL kan beter, zeker gezien de basisprestaties. Met 180 zones kan hij immers geen hoge piekhelderheid leveren en ook geen indrukwekkend contrast. In HDR blijft hij daardoor wat achter, en de dynamische tonemapping maakt niet genoeg goed. Als we erg streng zijn, komt dat vooral omdat de andere miniled-modellen van TCL juist wél zo goed scoren. Maar eerlijk is eerlijk: deze TCL 55C6K levert nog prima prestaties, met mooie kleuren en voldoende piekhelderheid en contrast. De Filmmaker en Movie Mode zijn goed gekalibreerd en zeker in SDR is dat een mooie prestatie. Google TV zorgt voor een ruim entertainmentaanbod en er zijn aardig wat gaming-features. Kun je deze televisie met een mooie korting vinden, dan is hij zeker het overwegen waard!