Google Stadia is Google’s eigen op cloud gebaseerde gamestreamingdienst die in november verschijnt en ‘gamen voor iedereen toegankelijk’ maakt. We begrijpen het als je nog vraagtekens hebt, wij geven antwoord op de vraag: wat is Google Stadia?

Onze vrienden van de PU leggen het uit:

Google tracht met Stadia een duit in het zakje te doen in de gamingindustrie. Niet door met een hardwareproduct te komen, maar met een streamingdienst. Stadia is dus geen dure fysieke console voor onder je tv, maar een platform in Google’s datacenter dat via de cloud toegankelijk is. Je koopt geen fysieke games meer, maar schaft deze aan via de Stadia-dienst. Installeren is niet meer nodig. Wanneer je een game bezit kun je deze gewoon via een Chrome-brower spelen. Ontwikkelaars maken hun games op afstand, games zijn overal toegankelijk en het kijken van games op YouTube-wordt naadloos geïntegreerd. En als je een video over een game hebt gezien, kan je die meteen spelen door de prominente Play Now-knop. Zonder dat je de game eerst moet installeren of updaten. De game wordt namelijk gestreamd vanaf een datacenter.

Altijd, overal

Het is misschien lastig te bevatten, maar Google wil games net zo eenvoudig toegankelijk maken als muziek en films. Het internet fungeert als ‘winkel’ en een Play Now-knop of een linkje op het internet biedt toegang tot games. Als je hierop klikt, start een game volgens het bedrijf binnen vijf seconden op. Downloads, updates en installaties zijn niet meer benodigd, waardoor je direct in de game zit. Ook wordt progressie opgeslagen in de cloud, dus klooien met savefiles als je op verschillende apparaten en plekken verder wilt spelen is verleden tijd. Games zijn beschikbaar op elk apparaat met een scherm en een Google Chrome browser, zoals laptops, desktops, tablets, smartphones en televisies (via een Google Chromecast). Zo kun je grafisch zware games spelen op apparaten die dat normaal gesproken niet aan kunnen.

De specificaties van Google Stadia zijn daarnaast veelbelovend. Met een internetsnelheid van 25 Mbit kunnen spelers volgens Google games streamen in 1080p en 60fps en voor 4K heb je minstens een 30 Mbit/s-verbinding nodig. In de toekomst zou streamen in 8K en 120fps zelfs mogelijk zijn, maar er wordt ook rekening gehouden met suboptimale scenario’s. Ontwikkelaars kunnen dit soort verbindingen testen om Stadia daadwerkelijk voor zoveel mogelijk mensen beschikbaar te maken; wel zo fijn als je je op dit moment in Midden-Amerika bevindt.

©PXimport

Mogelijkheden voor ontwikkelaars

Over ontwikkelaars gesproken, Stadia biedt een aantal features voor ontwikkelaars die niet mogelijk zijn met de huidige consoles. Op dit moment moeten ontwikkelaars games optimaliseren voor de hardware van de Nintendo Switch, PlayStation 4 en Xbox One, maar Stadia is hierin veel flexibeler. Volgens Google kan de hardware schalen naar de behoefte van de ontwikkelaar en kunnen er zelfs meerdere hardwaresets gebruikt worden voor ‘ambitieuzere’ games. Google toonde het verschil tussen water gerenderd met een enkele GPU en meerdere GPU’s.

©PXimport

Voor gamers opent de flexibiliteit van Stadia nieuwe deuren. Google geeft als voorbeeld het vervagen van splitscreen co-op, omdat het voor consoles zwaar is om twee schermen tegelijkertijd te verwerken. Met Stadia kunnen ontwikkelaars in de vorm van Stream Connect meerdere eenheden van het datacenter beschikbaar maken en zo zonder enige moeite meerdere games naast elkaar draaien. In de demonstratie van Google’s eigen R&D-team wordt getoond hoe spelers zelfs de schermen van anderen in beeld kunnen brengen en een speler zelfs het overzicht kan houden en de wereld kan beïnvloeden.

©PXimport

Multiplayer

Online multiplayer-games zouden ook veranderen met Stadia, omdat verbindingen niet meer afhankelijk zijn van de speler met de langzaamste internetverbinding. Met Stadia maken spelers via hun internetprovider rechtstreeks verbinding met Google’s datacenter en servers, die in theorie duizenden spelers kunnen toelaten. Ook kunnen multiplayer-werelden zo complexer en destructiever worden, net zoals de multiplayer-modus van Crackdown 3.

Machine learning wordt ook een onderdeel van Stadia met Style Transfer. In feite kunnen ontwikkelaars experimenteren met verschillende art styles door afbeeldingen automatisch in games te stoppen en zichzelf zo te laten inspireren. In hoeverre het ook mooiere games oplevert is de vraag, maar volgens indie-ontwikkelaar Tequila Works scheelt het een hoop ontwikkeltijd.

Stadia Controller

Andere features van Stadia zijn geïntegreerd in de controller, die via wifi rechtstreeks met de game verbindt. De eerste is de capture-knop, waarmee spelers gameplay kunnen uitzenden en opslaan. Stadia slaat automatisch gameplay op in maximaal 4K en 60fps via YouTube, zodat je altijd beelden kunt terugkijken en delen. Ook bevat de controller een Google Assistant-knop, waarmee spelers om hulp kunnen vragen als ze vastzitten. Een leuk detail is overigens dat de Konami Code aan de onderkant staat.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Voor contentmakers op YouTube belooft Stadia ook een hoop moois. Crowd Play bijvoorbeeld, waarbij kijkers van livestreams direct toe kunnen treden tot een potje. Het bedrijf gaf een potje NBA 2K19 als voorbeeld, waarbij spelers in een wachtrij komen te staan om mee te doen met de desbetreffende streamer. Ook kunnen streamers scenario’s opslaan en delen met State Share, waarmee spelers slechts op de link hoeven te klikken en direct onder dezelfde omstandigheden in hetzelfde level terechtkomen. In feite hoef je zo geen YouTube-video’s van toffe momenten te delen, maar kun je anderen het zelf laten ervaren.

Games

Google heeft een aanzienlijk aantal uitgevers en ontwikkelaars overgehaald om hun games ook op Stadia uit te brengen. Sommige van deze games zijn gratis te spelen met een premiumaccount (zie onderaan dit artikel), andere games moeten los gekocht worden. Je kan Stadia op twee verschillende manieren afnemen. Er is een gratis versie die gamen in 1080p mogelijk maakt. Bij de gratis versie zul je games los moeten kopen.

Daarnaast is er Stadia Pro, dit is de abonnementsvorm van Stadia. Met Pro kun je games in 4k streamen en krijg je een aantal extra's. Zo krijg je regelmatig een gratis game en kun je gebruik maken van speciale kortingen. Je moet Stadia Pro niet zien als een Netflix voor games, je hebt geen toegang tot alle games uit de bibliotheek. Je krijgt af en toe een gratis game, waarschijnlijk wordt dit maandelijks. Daarnaast biedt de zoekgigant uitgevers de mogelijkheid om een eigen abonnement via Stadia aan te bieden. Deze afgelopen E3 werd bijvoorbeeld duidelijk dat Ubisoft hun nieuwe Uplay Plus-dienst in september lanceert op Stadia. Hier dien je 14,95 per maand te betalen. Wil je die games in 4K spelen via Stadia, moet je nog eens 9,99 euro per maand betalen. Het kan dus zo zijn dat je meerdere abonnementen hebt lopen voor Google Stadia.

Google Stadia heeft Google Games en Entertainment opgericht, een studio die games ontwikkelt en samenwerkingen aangaat met indie-ontwikkelaars. Stadia Games en Entertainment werkt aan exclusieve Stadia-games en in een interview met Kotaku vertelt vicepresident Phil Harrison dat het overgrote deel van de samenwerkingen exclusief wordt.

Google maakte kort voor 19 november bekend dat Stadia met 12 games zou lanceren, recentelijk zijn hier nog 10 games bij toegevoegd.

Google heeft al laten weten dat het de bibliotheek blijft uitbreiden. Dit zal met eigen gemaakte content zijn, maar ook met games van andere partijen. Zo is er al aangekondigd dat Cyberpunk 2077 in april 2020 uit zal komen voor Stadia. Daarnaast is Baldur's Gate 3 in de maak.

©PXimport

Prijs

De gratis Base-versie lanceert ergens in 2020. Games dienen dan wel per stuk gekocht te worden. Ook is een Stadia-controller niet per se nodig, je kunt de games ook via bijvoorbeeld een Playstation 4 of Xbox One controller spelen. Games die je via pc afspeelt kunnen met muis en toetsenbord worden bestuurd.

Ook is er Stadia Pro, waar je € 9,99 voor betaalt. Hiermee kan je niet alleen games spelen in 4K en met 60fps, maar zijn sommige games ook gratis te spelen, zoals dat met Xbox Live of PlayStation Plus. Met het Pro-abonnement kun je op 19 november al met Google Stadia aan de slag.

©PXimport

©PXimport

Daarnaast kunnen gamers ook de Founders Edition (Inmiddels de Premiere Edition) aanschaffen. Mensen met deze editie kunnen ook op 19 november al spelen. Deze is beschikbaar voor 129 euro. Hiervoor krijg je een exclusieve blauwe Stadia-controller, een Chromecast Ultra (nodig om op je televisie te spelen), 3 maanden Stadia Pro voor jou en een vriend en Destiny 2 plus alle uitbreidingen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten voor een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Tegenwoordig is overal een app voor, zelfs wasmachines kun je voor een groot deel op afstand bedienen met je smartphone. Wij bekijken vijf van zulke exemplaren voor minder dan 500 euro.

Het bedienen van je wasmachine door middel van een app is handig. Zo kun je bijvoorbeeld zelf aangeven wanneer je je programma start, kun je deze tussendoor pauzeren als je wil dat de was op een bepaald tijdstip klaar is, zodat je je wasgoed kunt ophangen en krijg je een signaal wanneer de machine klaar is. Wij bekijken vijf via een app te bedienen wasmachines die minder kosten dan 500 euro.

Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S

Met de Hoover H‑WASH 500 HWE 49AMBS/1‑S kun jij wassen via wifi en een smartphone‑app. De machine heeft een capaciteit van 9 kg en een toerental van 1 400 rpm. Dankzij de Eco‑Power‑invertermotor werkt hij energiezuinig en valt hij in energieklasse A. Via de app stel je de startuitstel tot 24 uur in en kun je het wasprogramma of de resterende tijd bekijken.

Het Mix Power System + mengt water en wasmiddel voor een efficiënte reiniging. Daarnaast zijn er programma’s voor wol, katoen, snelle was of stoom. Een trommelreinigingsfunctie helpt om geurtjes te voorkomen en een resttijd‑indicator laat zien hoelang het programma nog duurt.

Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S

De Hoover H‑WASH 500 HW 49XMBB/1‑S is een voorlader met 9 kg trommelinhoud. Het toerental bedraagt 1400 rpm en het energie‑etiket is A. Dit model is uitgerust met Wi‑Fi; via de Hoover‑app op je smartphone kun je programma’s kiezen, extra cycli downloaden en een startuitstel instellen. De invertermotor zorgt voor een stille werking en een lange levensduur.

Er zijn speciale programma’s voor bijvoorbeeld wol, een snelle cyclus of een antiallergie-programma. Een resttijd‑indicator en trommelverlichting maken het gebruik eenvoudiger, en een automatische waterniveau‑sensor past het waterverbruik aan de lading aan. Door het toerental van 1400 rpm blijft het restvocht laag en hangt de was minder lang te drogen.

Beko B5WT5941082W

De Beko B5WT5941082W heeft een trommel van 9 kg en een maximaal toerental van 1400 rpm. Dit apparaat is voorzien van een Bluetooth‑module voor bediening via de HomeWhiz‑app. Via deze app kun jij programma’s selecteren, het resterende verloop volgen en extra programma’s (zoals mix, gordijnen of lingerie) downloaden. De wasmachine valt in energieklasse A (‑10 %) en gebruikt een stille inductiemotor.

Dankzij de Aquatech‑technologie wordt water en wasmiddel effectief over het wasgoed gesproeid. Er zijn 15 standaardprogramma’s, waaronder handwas, wol, dark en Outdoor/Sport. Je kunt kiezen voor opties zoals stoom, extra spoelen of trommelreiniging. Het digitale display toont de resterende wastijd, er is startuitstel tot 24 uur en een aquasafe‑functie sluit de watertoevoer af bij lekkage.

Hisense WF5I8043BWF

De Hisense WF5I8043BWF is een slanke voorlader (ongeveer 47 cm diep) met een laadvermogen van 8 kg en een toerental van 1 400 rpm. De machine valt onder energieklasse A(‑30 %) en is uitgerust met wifi om hem via de ConnectLife‑app te bedienen. In een review wordt als voordeel genoemd dat je de wasmachine met een app op afstand kunt bedienen om het soort was en de centrifugeerstand te kiezen, en dat je een melding krijgt wanneer de was klaar is.

Het product heeft een stoomfunctie om kreuken te verminderen en een trommelverlichting zodat je geen sokken vergeet. Dankzij de compacte diepte is het model geschikt voor kleinere ruimtes. De app maakt het mogelijk extra programma’s te downloaden en het energieverbruik te volgen. Met 8 kg capaciteit is de machine geschikt voor een middelgroot huishouden; de maximale
centrifugesnelheid zorgt ervoor dat het restvocht beperkt blijft.

Samsung EcoBubble WW80CGC04AAH

De Samsung EcoBubble™ WW80CGC04AAH is een voorlader met een trommelcapaciteit van 8 kg en een centrifugesnelheid van 1400 rpm. Het apparaat gebruikt EcoBubble‑technologie om wasmiddel op te lossen en belletjes te creëren voor een grondige reiniging bij lage temperaturen. Het energieverbruik bedraagt volgens de specificaties 47 kWh per 100 cycli. Op de officiële Samsung‑pagina staat dat je via de SmartThings‑app de AI Energy Mode kunt inschakelen; daarmee monitor je het energieverbruik en kun je de temperatuur verlagen, de programmaduur
verleng‑ en en tot 70 % energie besparen.

In de app zie je jouw dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse stroomverbruik per apparaat. Behalve de app‑bediening biedt de wasmachine een programma voor hygiënestoom, 10 % extra energiebesparing ten opzichte van oudere modellen en een digitale inverter‑motor voor een lager geluidsniveau. Met een geluidsniveau van circa 72 dB tijdens het centrifugeren en een A‑label behoort de machine tot de stille en zuinige klasse.

Bluetooth-speakers zijn er in overvloed, waardoor fabrikanten zich maar moeilijk kunnen onderscheiden. Met zijn kersverse Grip doet JBL een dappere poging. Volgens het Amerikaanse merk is deze draadloze luidspreker met ingebouwde verlichting erg krachtig. Bijzonder, want de behuizing is niet veel groter dan een colablikje. Maakt JBL zijn belofte waar?

De Grip is een begrijpelijke toevoeging binnen het uitgebreide gamma van de bekende audiofabrikant. Ten opzichte van de goedkopere GO 4 en Clip 5 is dit nieuwe model weliswaar iets groter, maar je krijgt daar een voller geluid voor terug. Vergelijken we de Grip met de iets duurdere Flip 7, dan is de cilindervormige behuizing van 6,4 × 15,3 × 6,5 centimeter juist weer iets compacter. Logischerwijs zag JBL dus een kans om dit gat in zijn assortiment te vullen. De speaker heeft een adviesprijs van 99,99 euro.

©Maikel Dijkhuizen

Luistertijd en bouwkwaliteit

Wie de JBL Grip koopt, moet zelf voor een usb-c-kabel zorgen, want deze kabel zit niet in het productdoosje. Eenmaal opgeladen gaat de accu van 2600 mAh op een gemiddeld volumeniveau ongeveer veertien uur mee. Normaal gesproken hebben JBL-speakers een stevige constructie. Dat is bij de Grip ook het geval, al kunnen we de behuizing op bepaalde plekken diep indrukken. Gelukkig veren het textiel en kunststof soepel terug. Wellicht verklaart het flexibele materiaal het lichte gewicht van 385 gram. Toch gaat deze luidspreker naar verwachting niet zo gauw stuk. JBL claimt dat de Grip een val van één meter hoogte op beton moeiteloos overleeft. Bovendien voldoet dit product aan de eisen van de IP68-norm. Het speakerkastje is dus volledig dompel- en stofdicht. Zeker voor luistersessies in de buitenlucht is dat natuurlijk een pluspunt. Dankzij de geïntegreerde lus hang je de Grip makkelijk ergens aan op.

©Maikel Dijkhuizen

Muziek luisteren

Zodra de Grip met een bluetooth-bron is verbonden, bedien je de muziekweergave eenvoudig vanaf de speaker. Boven het JBL-logo vind je twee volumeknoppen en een play/pauze-toets. Door tweemaal op laatstgenoemde knop te drukken, kun je nummers skippen. Bovenop is er nog een optie om een andere geschikte JBL-speaker draadloos te koppelen. Je profiteert dan van een grootser geluid. Hoewel veel cilindervormige luidsprekers een zogeheten 360 graden-geluid ondersteunen, is dat bij dit exemplaar helaas niet het geval. De achterkant klinkt beduidend minder dan de voorkant.

Bij eenvoudige muziekcomposities, podcasts en luisterboeken is de geluidskwaliteit goed. Het is nogal verrassend hoeveel volume dit kleine apparaatje kan produceren. Met name bij opzwepende genres als dance en hiphop komt dat goed van pas. Verder zijn mensen duidelijk te verstaan, zodat je bijvoorbeeld een radioshow of audioboek makkelijk kunt volgen. Bij bombastische muziekstukken met veel instrumenten schiet de Grip iets tekort. Denk bijvoorbeeld aan genres als rock, metal en klassiek. Logisch, want het is ondoenlijk om de benodigde audiofrequenties uit een enkele fullrange-audiodriver te persen. Zeker op een wat hoger volumeniveau klinken dergelijke nummers ietwat chaotisch. Geen schande, want dat is vrijwel bij alle bluetooth-speakers met slechts één actieve audiodriver het geval.

©Maikel Dijkhuizen

Sfeerverlichting en app

Op de achterkant zit een ledstrip van zo'n 6,5 centimeter. Dat geeft met name in het donker een leuk effect. Druk meermaals op de bijbehorende lichtknop voor verschillende thema's. Via de JBL Portable-app pas je optioneel de lichtintensiteit en kleur aan. Ook om andere redenen loont het de moeite om deze app op je smartphone te installeren. Je zet hiermee onder andere diverse equalizerinstellingen naar je hand. Kies bijvoorbeeld voor Chill, Vocal of Energetic. Tot slot stelt JBL vanuit de app regelmatig software-updates beschikbaar.

©Maikel Dijkhuizen

JBL Grip kopen?

Als je een compacte luidspreker met IP68-certificering wilt kopen, is de JBL Grip het overwegen waard. Je haalt voor amper honderd euro een degelijke speaker in huis die in alle weersomstandigheden blijft doorspelen. Overige pluspunten zijn de respectabele accuduur en geïntegreerde verlichting. Voor audiopuristen is de aanwezigheid van één actieve driver een nadeel. Dat geeft op audiovlak namelijk beperkingen. Zoek je een bluetooth-speaker die alle muziekstijlen op een hoog volumeniveau zonder vervorming laat horen, dan is de Grip niet de beste keuze.