ID.nl logo
Vragen? Zo stel je gemakkelijk een online enquête op
© © Edgars Sermulis, All Rights Reserved
Huis

Vragen? Zo stel je gemakkelijk een online enquête op

Je wilt een enquête uitvoeren, maar alle vragen stellen via e-mail blijkt niet zo handig. Met krachtige webformulieren werkt dit ook veel beter: ze bieden een gestructureerd overzicht van de vragen en later ook de resultaten, zodat je er praktisch mee aan de slag kunt.

Na het lezen van dit artikel kun je zelf een formulier opstellen met Microsoft Formulieren of Jotform. Zo leer je onder meer:

  • De verschillende vraagopties kennen
  • Hoe je secties kunt instellen
  • Je formulier mooi opmaken
  • Het geheel verzenden
  • De resultaten verzamelen

Voor een simpele vraag is zelfs WhatsApp geschikt: Laat je vrienden beslissen: zo maak je een WhatsApp-peiling!

Microsoft Formulieren

Tip 01: Sjablonen

De (web-)app Microsoft Formulieren is misschien niet de krachtigste dienst voor formulieren, maar het is wel handig voor wie vertrouwd is met andere Microsoft-producten. Je kunt bijvoorbeeld formulieren invoegen in diverse Microsoft 365-applicaties of de resultaten van je enquête door Excel verder laten analyseren.

Om ermee aan de slag te gaan, moet je over een Microsoft-account of Microsoft 365-account beschikken. Desnoods maak je er een aan op https://account.microsoft.com (klik op Aanmelden en Maak nu een account).

Heb je dit voor elkaar, ga dan naar https://forms.office.com. Er verschijnen twee knoppen, Nieuw formulier en Nieuwe quiz, samen met enkele sjabloontypen, zoals Feedback- en evaluatie-enquêtes en Registratie- en aanmeldingsformulieren. Of je klikt op Meer weergeven of op Sjablooncategorieën verkennen voor extra sjablonen. Kik op een van die kant-en-klare sjablonen voor een formulier met een reeks voorbeeldvragen die je nog naar wens kunt aanpassen. Je kunt ook vragen verwijderen en toevoegen.

Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden: maak handig gebruik van een sjabloon.

Alternatieven In dit artikel introduceren we twee specifieke diensten voor webformulieren, elk met zijn eigen voordelen: Microsoft Formulieren en Jotform. Uiteraard zijn er nog andere diensten, zoals Google Formulieren. Je kunt direct een nieuw formulier aanmaken via www.forms.new. Deze dienst is zeer gebruiksvriendelijk en past naadloos in Googles ecosysteem. Hij blinkt vooral uit door de verschillende vraagtypen, de mogelijkheid om afbeeldingen of video’s aan je vragen te koppelen, of respondenten eigen bestanden te laten uploaden met het formulier.

Een andere degelijke dienst is Wufoo, die al enige tijd geleden is overgenomen door het Amerikaanse SurveyMonkey. Voor een onbeperkt aantal formulieren betaal je bij Wufoo maandelijks ongeveer 29 dollar en bij SurveyMonkey circa 39 euro.

Google Formulieren biedt een hele waaier aan vraagtypen aan.

Tip 02: Vanaf nul

We gaan ervan uit dat je een standaard webformulier wilt maken (geen quiz of test) en dat je dit wilt ontwerpen vanaf niks. Klik dus op Nieuw formulier. Je nieuwe, nog lege formulier verschijnt. Klik op Naamloos formulier en geef het een naam. Vul tevens een omschrijving van je formulier in, waarin je bijvoorbeeld aangeeft waarvoor het formulier bedoeld is en welke vragen je gaat stellen (zie ook het kader ‘Doeltreffende formulieren’).

Wellicht krijg je al meteen enkele vraagsuggesties, maar als je hier niets mee wilt, kun je deze verwijderen door op het kruisje te klikken. Klik op +Nieuwe invoegen om uit verschillende vraagtypen te kiezen. In eerste instantie heb je de keuze uit Keuze, Tekst, Beoordeling en Datum. Als je op het pijlknopje klikt, verschijnen er nog enkele andere vraagtypen, zoals Classificatie, Likert (om houdingen en meningen over een onderwerp te meten) en Net Promoter Score (een waarschijnlijkheidsscore van 0 tot 10). Als je per ongeluk het verkeerde vraagtype hebt geselecteerd, kun je dit verwijderen met het vuilnisbakicoon. Afhankelijk van het gekozen vraagtype krijg je aangepaste opties te zien.

Microsoft Formulieren ondersteunt zeven vraagtypen.

Tip 03: Vraagopties

Bij het vraagtype Keuze zie je standaard twee keuzerondjes. Je kunt er meer toevoegen door op +Optie toevoegen te klikken. Schakel Meerdere antwoorden in om de keuzerondjes te vervangen door selectievakjes, zodat de respondent meer dan één optie kan selecteren. Bij Totaal van opties selecteren kun je een limiet instellen. Klik op het menuknopje met de drie puntjes en selecteer Vervolgkeuzelijst als je de opties als een uitklapbare lijst wilt weergeven (meerdere antwoorden zijn dan niet mogelijk). Via het foto-icoon kun je afbeeldingen toevoegen, bijvoorbeeld vanuit OneDrive, via Bing zoeken of vanaf je eigen pc. Als je Vereist inschakelt, kan de respondent deze vraag niet negeren.

Het vraagtype Tekst is wellicht het eenvoudigste. Schakel Lang antwoord in als je meerdere regels voor het antwoord wilt toestaan. Met de optie Beperkingen kun je verschillende restricties instellen, zoals Groter dan 1 (voor getallen).

Het vraagtype Beoordeling vraagt naar een mening in de vorm van twee of meer sterren of andere symbolen, zoals duimen, hartjes en vinkjes.

Het vraagtype Datum heeft zo goed als geen extra opties. De respondent kan een datum invullen in het formaat dd-mm-jjjj of een datum selecteren via een pop-upkalender.

Een vraag is niet in steen gebeiteld. Er zijn diverse aanpassingsopties beschikbaar.

Tip 04: Sectionering

Lange formulieren splits je het best op in behapbare secties. Zo’n overzichtelijke indeling heeft nog een ander voordeel: je kunt een respondent snel naar een specifieke formuliersectie sturen op basis van een gegeven antwoord.

Je maakt zo’n sectie als volgt aan. Klik op +Nieuwe invoegen, druk op het pijlknopje en kies Sectie. Vul een titel en een eventuele ondertitel in; op deze manier voeg je alle gewenste secties toe.

Stel nu, je wilt de respondent naar Sectie 3 sturen als hij bij een keuzevraag het eerste keuzerondje kiest en naar Sectie 4 als hij het tweede keuzerondje selecteert. Klik dan op de vraag om die te bewerken. Druk op het menuknopje met de drie puntjes en kies Vertakkingen toevoegen. Bij Ga naar naast het eerste keuzerondje selecteer je dan Sectie 3 [naam] en bij het tweede keuzerondje verwijs je naar Sectie 4 [naam] enzovoort.

Naast secties kun je hier ook gewoon Volgende laten staan of je kiest bijvoorbeeld Einde van formulier. Klik bovenaan op Terug om naar de standaard bewerkingsmodus terug te keren.

Vertakkingen zijn erg handig om de respondent snel in de gewenste richting te sturen.

Tip 05: Inkleding

Je vragen (en antwoorden) zijn klaar, maar je webformulier ziet er nog niet erg aantrekkelijk uit. Gelukkig kun je dat snel oplossen. Klik rechtsboven op Stijl. Microsoft heeft waarschijnlijk al enkele geschikte thema’s (kleur en geanimeerde achtergrondafbeelding) voor je formulier gevonden op basis van kunstmatige intelligentie. Klik gewoon op een van die thema’s. Je kunt ook kiezen uit de beschikbare achtergrondkleuren of op Meer weergeven klikken voor extra kleuren en thema’s. Als je wilt, kun je zelfs de knop voor Achtergrondmuziek inschakelen en kiezen uit enkele muzieknummers.

Heb je nog steeds niet gevonden wat je zoekt? Druk dan op de plusknop voor twee extra knoppen: Kleur aanpassen (waar je een kleur in HEX-formaat kunt invoeren) en Afbeelding uploaden (voor een eigen achtergrondafbeelding).

Alle wijzigingen die je aan je formulier doorvoert, worden nagenoeg onmiddellijk opgeslagen en je vindt het netjes terug in het startvenster bij Mijn formulieren.

Een aantrekkelijke vormgeving zal meer respondenten aanzetten tot het invullen van het formulier.

Tip 06: Verzending

Voor je het afgewerkte formulier daadwerkelijk publiceert, is het verstandig om eerst op Preview te klikken. Je kunt dit op elk moment tijdens de ontwerpfase doen. Klik op Nu starten voor een interactieve voorbeeldweergave. Bovenaan kun je kiezen tussen een weergave voor een computer en een mobiele telefoon. Het is goed om te weten dat je ook vanuit de mobiele Microsoft Office-app webformulieren kunt bekijken, bewerken en creëren.

Met de knop Terug keer je terug naar de ontwerpmodus. Je vindt hier ook de knop Presenteren waarmee je als in een diapresentatie door de formuliervragen navigeert. Klik zeker ook op het knopje met de drie puntjes en kies Instellingen. Er komen nu allerlei antwoordopties beschikbaar, zoals Antwoorden accepteren (schakel dit uit als je geen antwoorden meer wilt ontvangen), Tijdsduur instellen, Voortgangsbalk weergeven en Bedankberichten aanpassen.

Om het formulier te verspreiden, klik je op Antwoorden verzamelen. Er zijn verschillende opties beschikbaar: via een url, een aantrekkelijke e-mail (eventueel met voorblad), een QR-code, html-code voor je blog of webpagina, of met Facebook of Twitter.

Via Antwoorden linksboven in je formulierontwerp krijg je een overzicht van de ingezonden reacties. Je ziet het aantal ontvangen antwoorden, de gemiddelde invultijd, evenals de antwoorden op de verschillende vragen. Klik op Openen in Excel om de resultaten op te slaan als een xlsx-bestand. Met het menuknopje met de drie puntjes kun je onder andere een samenvatting afdrukken en een url met het resultatenoverzicht genereren.

Je kunt je formulieren op verschillende manieren naar de respondenten sturen.

Offline formulieren Stuur je maar zeer sporadisch een invulformulier en gebruik je hiervoor liever geen webdienst, dan kan dit ook met een tekstverwerker zoals Microsoft Word of LibreOffice Writer.

Met die laatste, onderdeel van de gratis kantoorsuite, maak je zelfs een echt pdf-formulier. Start Writer, ga naar Formulieren en schakel Ontwerpmodus in, zodat diverse besturingselementen zichtbaar worden. Selecteer een geschikt element (zoals Tekstvak, Numeriek veld, Groepsvak of Datumveld) en teken een kader in je document. Klik met de rechtermuisknop op een element en kies Eigenschappen van besturingselementen voor verdere aanpassingen. Mocht je tussendoor het formulier willen testen, vergeet dan niet de ontwerpmodus even uit te schakelen.

Ben je klaar, open dan Bestand / Exporteren als / Exporteren als PDF. Plaats een vinkje bij PDF-formulier maken en selecteer PDF bij Opmaak bevestigen.

Met LibreOffice Writer kun je een pdf-formulier samenstellen.

Jotform

Tip 07: Start

Jotform kun je net als Microsoft Formulieren gratis gebruiken, maar de gratis versie komt wel met een reeks beperkingen. Op www.jotform.org/pricing krijg je een mooi overzicht van de verschillende abonnementen, van Brons (34 dollar per maand) tot Goud (99 dollar per maand). Wij houden het hier bij de gratis editie: maximaal 5 formulieren en 100 velden per formulier, tot 100 maandelijkse inzendingen en 100 MB online opslagruimte, en onderaan heeft het formulier een advertentieregel. Kun je hiermee leven, meld je dan aan via e-mail, Google of Facebook.

Doe jezelf een plezier en open eerst de rubriek Sjablonen / Formulier Sjablonen. In de tabel links kun je snel inzoomen op honderden formuliertypen, sectoren en beroepen en je kunt van elk sjabloon een voorbeeld bekijken. Zit er iets interessants tussen, druk dan op Kies dit Sjabloon. Houd er rekening mee dat nagenoeg alle formulieren Engelstalig zijn, maar weet ook dat je alle vragen nog kunt aanpassen.

Geen geschikt sjabloon gevonden? Ga dan naar Mijn Formulieren en kies Formulier maken, waar je eventueel nog Importeer Formulier kunt kiezen. Handig als je bijvoorbeeld al over een pdf-formulier beschikt of een formulier op een webpagina hebt gevonden. Toch niet? Een blanco formulier dan maar.

Bij Jotform kun je uit vele honderden (Engelstalige) sjablonen kiezen.

Tip 08: Ontwerp

Wij gaan voor een Klassiek Formulier (waarbij alle vragen op een enkele pagina worden getoond) en deze keuze brengt ons naar het eigenlijke ontwerpvenster – hier Bouwen genoemd. Wanneer je links op Toevoegen element klikt, verschijnt een keuzevenster met tientallen formulierelementen, opgedeeld in Basis, Betalingen en Widgets. We houden het hier bij de categorie Basis Elementen, zoals Korte Tekst, Lange Tekst, Dropdown, Meerkeuze, Afbeelding en Bestand uploaden.

Je hoeft het gewenste element alleen maar naar de gewenste plek op je formulierontwerp te verslepen en de gewenste tekst in te tikken. Klik op het tandwielpictogram naast het toegevoegde element voor extra opties. Deze verschijnen aan de rechterkant van het browservenster. Bij Enkele Keuze bijvoorbeeld zijn deze opties opgedeeld in de rubrieken Algemeen, Opties, Onderzoeken en Gevorderd. Je hebt meteen begrepen dat de mogelijkheden hier veel ruimer zijn dan bij Microsoft (of Google) Formulieren.

Om snel een idee te krijgen van hoe je formulier er momenteel uitziet, schakel je rechtsboven de functie Voorbeeld Formulier in.

De mogelijkheden zijn legio: van formulierelementen tot specifieke opties. 

Tip 09: Instellingen

De handige vertakkingen zoals we die kennen uit Microsoft Formulieren zijn uiteraard ook beschikbaar in Jotform. Hiervoor open je eerst de rubriek Instellingen boven aan het formulier. In het linkerdeelvenster klik je op Voorwaarden en daarna op Spring naar / Pagina verbergen. Bij Als selecteer je het gewenste veld (formulierelement), en vul je de velden Status en Waarde in. Bijvoorbeeld: Vraag 3 Welk besturingssysteem gebruik je (het meest), Is gelijk aan, macOS. Kies vervolgens bij Doen bijvoorbeeld Ga naar de Pagina met de Knop Volgende en selecteer het gewenste paginanummer. Je kunt pagina’s toevoegen door onderaan je formulierontwerp op Hier nieuwe pagina toevoegen te klikken.

Er zijn ook andere voorwaarden beschikbaar, zoals Toon / Verberg veld, Update / Bereken veld en Verander “Thank you” Pagina. Maar dit is nog lang niet alles. Naast Voorwaarden vind je ook andere instellingen, zoals E-mails (om automatische reacties en meldingen te versturen), Integraties (om je formulier te koppelen met een van de vele ondersteunde apps, denk aan Google Drive, Zoom, OneDrive of PayPal) en Mobiele notificaties (om meldingen te ontvangen via de Jotform Mobile Formulieren-app).

Het is even zoeken maar ook voorwaardelijke vertakkingen zijn hier zeker mogelijk.

Tip 10: Publicatie

Is je formulier helemaal naar wens, dan is het tijd voor de rubriek Publiceren. Hier zijn er ook indrukwekkend veel mogelijkheden. Bij Snel delen vind je de url van je formulier die je via e-mail, QR-code of sociale media kunt delen. In de rubriek Invoegen vind je kant-en-klare codestukjes om je formulier op allerlei manieren aan je webpagina toe te voegen, bijvoorbeeld als iframe, met een feedback-knop, in een pop-up of een lightbox.

Andere opties zijn PDF (om een invulbare pdf te downloaden) en Platforms. Bij die laatste kun je uit meer dan veertig diensten kiezen, zoals WordPress, Facebook, Blogger en Joomla. Jotform genereert de nodige code en geeft instructies om deze aan de gekozen dienst toe te voegen.

De ingestuurde responses vind je terug op je Jotform-dashboard, bij Mijn formulieren. Plaats een vinkje bij het betreffende formulier en klik op Inzendingen om de resultaten in een overzichtelijke tabel te zien. Je kunt hier naar trefwoorden zoeken en via de knop Kolommen geef je aan welke kolommen je al dan niet zichtbaar wilt maken. Klik op Alles Downloaden om de resultaten op te halen als csv, xlsx of pdf. Eventuele ingestuurde bestanden kun je in zip-formaat ophalen met Bijlagen Downloaden.

Naast Inzendingen is er onder meer nog de knop Rapporten / Nieuw rapport toevoegen. Hiermee kun je de gegevens in diverse rapportvormen gieten, zoals Excel, html-tabel en rss-lijst. Veel succes met je enquête!

Je kiest zelf op welke manier je het formulier wilt verspreiden.

Doeltreffende formulieren Wanneer je een (web)formulier verstuurt, wil je waarschijnlijk dat ontvangers het volledig ingevuld terugsturen. Hier zijn enkele tips om je formulieren zo efficiënt mogelijk te maken.

  • Vraag alleen wat je echt nodig hebt, in een zo logisch mogelijke volgorde.
  • Vertel ook bij het begin wat je zoal verwacht, vooral bij extra taken als het raadplegen van een document of bij berekeningen.
  • Leg uit waarom bepaalde informatie nodig is en geef een indicatie van de invultijd.

Langere formulieren splits je het best op in overzichtelijke stappen. En het wordt helemaal mooi als je degenen die een volledig en correct ingevuld formulier terugsturen, met een kleine attentie beloont.

▼ Volgende artikel
Gourmetten zonder stank: 10 ideeën die écht werken
© NilsZ - stock.adobe.com
Huis

Gourmetten zonder stank: 10 ideeën die écht werken

Gourmetten is misschien wel dé nationale volkssport tijdens de feestdagen. Maar hoe leuk de avond ook is, de ochtend erna is vaak minder feestelijk. Die doordringende vetlucht die in je gordijnen, bank en kleding is getrokken, ben je liever kwijt dan rijk. Met deze tien tips – verdeeld over wat je eet en wat je doet – blijft je huis een stuk frisser!

Dit gaan we doen

Stankvrij gourmetten is een kwestie van goede voorbereiding én de juiste nazorg. We splitsen de tien tips daarom op. We beginnen bij de basis: ingrediënten en spullen die nauwelijks rook veroorzaken. Vervolgens geven we je praktische hacks om, mocht er toch wat gourmetlucht blijven hangen, die direct weer uit je woonkamer te krijgen, zodat je de volgende ochtend wakker wordt in een fris huis.

Lees ook: Gourmetten nieuwe stijl: topfavoriet met een eigen twist

Ingrediënten & materialen

De meeste stank ontstaat niet door het gourmetstel zelf, maar door wat we erop leggen. Verbrande boter, karamelliserende suikers en spetterend vet zijn de grote boosdoeners. Met een paar slimme aanpassingen aan je boodschappenlijstje ben je de rookwolken voor.

Tip 1: Investeer in hittebestendige olie

De fout die bijna iedereen maakt: bakken in roomboter of standaard olijfolie. Deze vetten verbranden snel bij de hoge temperaturen van het gourmetten, wat zorgt voor die zware, scherpe walm. Kijk in de supermarkt eens schuin boven de olijfolie; daar vind je rijstolie of arachideolie. Deze oliesoorten hebben een veel hoger rookpunt en blijven stabiel als ze heet worden. Wil je het jezelf helemaal makkelijk maken? Koop dan een bakspray. Daarmee nevel je de pannetjes of de plaat licht in, waardoor je nooit te veel gebruikt en het vet niet onnodig staat te walmen.

Tip 2: Laat de kant-en-klare marinades staan

Die voorgemarineerde schotels uit de supermarkt zijn makkelijk, maar funest voor de luchtkwaliteit. De marinades zitten namelijk vaak vol suiker en water. Zodra dat de hete pan raakt, verbrandt de suiker en verdampt het vocht, met veel rook tot gevolg. Je kunt beter ongemarineerd vlees of vis kopen. Wil je toch smaak? Gebruik dan een dry rub (een droog kruidenmengsel) om het vlees vooraf te kruiden. Als je echt van sausjes houdt, kun je die beter koud op je bord toevoegen dan warm in het pannetje.

Tip 3: Kies voor 'droger' vlees en meer groente

Hoe meer vet er in het vlees zit, hoe meer het spettert en rookt. Hamburgers, worstjes en speklapjes zijn in feite kleine rookbommen. Kies liever voor magere opties zoals biefstuk, kipfilet, kalkoen of witvis. Daarnaast kun je de geuroverlast flink beperken door de verhouding vlees/groente om te draaien. Plakjes courgette, paprika, champignons en aubergine bakken vrijwel geurloos. Met een goede mandolineof groentesnijder maak je in een handomdraai dunne plakjes die snel gaar zijn, waardoor je minder lang hoeft te bakken.

Tip 4: Vervang die oude, bekraste pannetjes

Kijk voordat je begint eens kritisch naar je huidige gourmetstel. Zitten de pannetjes vol krassen en is de antiaanbaklaag versleten? Dan koekt je eten sneller aan, wat zorgt voor verbrandingsluchtjes die je de dag erna nog ruikt. Het is vaak helemaal niet nodig om een compleet nieuw apparaat te kopen; veel fabrikanten verkopen losse pannetjes of nieuwe bakplaten. Voor een paar tientjes bak je weer op een glad oppervlak, heb je minder olie nodig en ben je niet de hele avond bezig aangekoekte resten weg te schrapen.

Tip 5: Gebruik een gourmetstel met keramische coating

Ben je toch toe aan een heel nieuw apparaat? Let dan goed op de coating. Tegenwoordig zijn er gourmetstellen met een keramische bakplaat. Deze kunnen vaak hogere temperaturen aan zonder dat de laag beschadigt en ze zijn veel makkelijker schoon te maken.

Watch on YouTube

Zo ga je de strijd aan met de luchtjes in huis

Zelfs met de beste ingrediënten ontkom je niet aan enige baklucht. Gelukkig zijn er genoeg manieren om te voorkomen dat die geur permanent blijft hangen.

Tip 6: Zet een aromadiffuser aan

Een geurkaars maskeert de lucht vaak alleen maar, waardoor je een weeïge mengeling krijgt van lavendel en hamburger. Een betere optie is een elektrische aromadiffuser (ook wel vernevelaar genoemd). Dit apparaat verspreidt via koude waterdamp een constante, frisse geur naar keuze door de kamer, zonder dat er verbranding aan te pas komt. Kies voor essentiële oliën die bekend staan om hun verfrissende werking, zoals citroengras, eucalyptus of dennen. De waterdamp helpt bovendien meteen tegen de droge lucht in huis als de verwarming hoog staat.

Tip 7: Laat de luchtreiniger draaien

Misschien heb je er al eentje staan, en anders is dit het moment: de luchtreiniger. Let er bij aanschaf op dat het apparaat een koolstoffilter heeft, want alleen HEPA is niet genoeg voor kookluchtjes. Een koolstoffilter absorbeert gassen en geuren. Zet het apparaat niet pas aan als je naar bed gaat, maar laat hem al draaien zodra het gourmetstel aangaat. Heb je een modern exemplaar met een app? Zet hem dan alvast op de hoogste stand voordat de eerste walm ontstaat.

Tip 8: Ventileer flink

Ramen openzetten klinkt logisch, maar doe het wel slim. Eén raampje op een kier doet weinig. Je hebt trek nodig. Zet aan weerszijden van de woning een raam of rooster open zodat de luchtstroom de damp direct meeneemt. Vind je het te koud worden? Zet de verwarming gerust tijdelijk wat hoger; de kosten daarvan wegen niet op tegen de stomerijkosten van je gordijnen. Plaats eventueel een simpele tafelventilator in de buurt van het gourmetstel (niet erop gericht, maar richting het open raam) om de rook een handje te helpen de juiste kant op te gaan.

Tip 9: Azijn & koffie

Het is een klassieker uit grootmoeders tijd, maar hij werkt nog steeds: azijn neutraliseert. Je kunt bakjes azijn neerzetten, maar voor het zware werk kun je na het eten beter even een pannetje water met een flinke scheut schoonmaakazijn op het fornuis koken. Laat de afzuigkap uit en laat de damp door de kamer trekken. Vind je de azijnlucht zelf te heftig? Gooi er dan wat citroenschillen, een kaneelstokje of kruidnagel bij. Zo ruikt je huis direct weer naar winterse gezelligheid in plaats van naar een snackbar. Wat ook kan, is koffie. Zet na het eten een paar schaaltjes met gemalen koffie (snelfiltermaling) in de woonkamer. De koffie neutraliseert de zware baklucht en vervangt deze door een neutraal, aards aroma. Voor een nog sterker effect kun je wat koffiebonen op een warme onderzetter leggen; door de restwarmte verspreiden ze een subtiele geur die de gourmetlucht naar de achtergrond verdrijft.

Tip 10: Maak meteen met schoon

Het is verleidelijk om na het eten uit te buiken op de bank en de ravage te laten voor wat het is. Doe het niet. Zolang het gourmetstel vet en warm in de kamer staat, blijft het geur verspreiden. Haal direct na het eten een stuk keukenrol over de plaat. Gebruik daarna een sopje van afwasmiddel en warm water om de plaat en de tafel (want ja, vetnevel komt overal) af te nemen. Geloof ons, door hier na het eten even een paar minuten tijd voor vrij te maken, bespaar je jezelf de volgende ochtend een hoop gourmetluchtfrustratie!

▼ Volgende artikel
Slimme stekker voor kerstverlichting: hier moet je op letten
© detry26 - stock.adobe.com
Zekerheid & gemak

Slimme stekker voor kerstverlichting: hier moet je op letten

Er zijn weinig dingen zo gezellig als kerstverlichting. Maar laten we eerlijk zijn: elke avond achter de bank of onder de boom kruipen (🤬 naalden in je knieën) om de stekker eruit te trekken: kan dat niet handiger? Zeker wel: met een slimme stekker maak je in één klap je 'domme' lichtsnoeren slim.

In dit artikel

Kerstverlichting slim maken hoeft niet ingewikkeld te zijn. In dit artikel lees je waar je op let bij het kiezen van een slimme stekker voor de feestdagen, welke modellen in Nederland goed scoren en hoe je een handig tijdschema instelt. Ook leggen we uit wat wel en niet kan met slimme stekkers, bijvoorbeeld als je verlichting wilt laten meebewegen met muziek.

Lees ook: Slimme stekkers: welke modellen zijn echt zuinig?

Met een slimme stekker, ook wel smart plug genoemd, stuur je de kerstverlichting aan via je telefoon, stel je tijdschema's in of roep je simpelweg naar je slimme speaker dat de kerstboom aan moet. Maar waar moet je op letten bij de aanschaf en welke stekkers zijn nu echt handig voor die specifieke kerstsituatie? Wij leggen het uit.

Waar moet je op letten bij een slimme stekker voor kerst?

Niet elke slimme stekker is even geschikt voor de decembermaand. Het eerste waar je goed op moet letten is het formaat van de stekkerbehuizing. Kerstverlichting zit namelijk vaak met meerdere adapters en stekkers in één verdeeldoos. Veel oudere modellen slimme stekkers zijn vrij breed, waardoor ze onbedoeld de stopcontacten links en rechts ervan blokkeren. Zoek daarom specifiek naar een compact of smal ontwerp, zodat je geen kostbare stroompunten verliest rondom de kerstboom.

Daarnaast is de manier waarop de stekker verbinding maakt, het zogenaamde protocol, een belangrijke keuze. De meest laagdrempelige optie is een wifi-stekker. Deze werkt direct samen met je router zonder dat je extra kastjes nodig hebt, wat het ideaal maakt voor beginners. Heb je echter al slimme verlichting zoals Philips Hue of IKEA Tradfri, dan is een stekker met het Zigbee-protocol vaak slimmer. Deze stekkers vormen samen een eigen netwerkje, waardoor je wifi niet overbelast raakt als je veel lampjes ophangt. Tegenwoordig zie je ook steeds vaker 'Matter' op de verpakking staan; dit is de nieuwe standaard die garandeert dat de stekker moeiteloos samenwerkt met zowel Apple, Google als Amazon.

Vergeet ook de locatie van je verlichting niet. Wil je lampjes in de heg, aan de schutting of langs de gevel slim maken, gebruik dan nooit een binnenstekker. Voor buitengebruik is een model met een IP44-certificering nodig. Dat betekent dat de behuizing beschermd is tegen spatwater, zoals regen of opspattend water, en geschikt is voor normaal gebruik buitenshuis. Let wel op: IP44 is niet waterdicht. De stekker mag dus niet onder water liggen en ook niet langdurig in een plas staan. Een plek waar water kan blijven staan, bijvoorbeeld op de grond zonder goede afwatering, is daarom minder geschikt. Je kunt dan beter een stekker met IP65 of hoger kiezen.

Tot slot kan een slimme stekker waarbij je het energieverbruik kunt aflezen in de app (zoals de TP-Link Tapo P115)  een fijne extra optie zijn. Zeker oudere kerstverlichting kan ongemerkt veel stroom verbruiken. Een stekker die het verbruik meet, geeft je inzicht en helpt je grip te houden op de energierekening in december.

©ID.nl

Lees ook: Kerstsfeer in huis? Dit kun je allemaal met Philips Hue

Zo stel je het perfecte tijdschema in

Het grote voordeel van een slimme stekker is dat je hem één keer instelt en er vervolgens niet meer naar om hoeft te kijken. Maar wat is nu een handig schema? Wij raden aan om te werken met een schema dat gebaseerd is op jouw leefritme én de stand van de zon.

Een ideaal weekschema voor werkende mensen begint vaak 's ochtends vroeg. Stel de stekker zo in dat de kerstverlichting rond 06:30 of 07:00 uur aangaat. Er is niets fijner dan opstaan in een donker huis waar de kerstboom al gezellig staat te branden. Laat de verlichting automatisch weer uitgaan rond 09:00 uur, wanneer je naar je werk vertrekt of het daglicht fel genoeg is.

Voor de avondinstelling is de 'zonsondergang-functie' (astro-timer) de beste optie. Bijna elke app van slimme stekkers heeft deze functie. Hiermee gaan de lampjes automatisch aan zodra het buiten donker wordt, wat in december al rond 16:30 uur kan zijn. Zo kom je nooit thuis in een donker huis. Stel als eindtijd een vast moment in waarop je meestal naar bed gaat, bijvoorbeeld 23:30 uur. Zo voorkom je dat de boom de hele nacht stroom staat te verbruiken voor de kat of de inbrekers. Heb je vakantie? Gebruik dan een aangepast schema. Laat de verlichting bijvoorbeeld pas om 09:30 uur aanspringen (lekker uitslapen!), zet hem uit tussen 11:30 en 16:00 uur (wanneer je veel daglicht hebt), laat hem daarna weer aanspringen en stel in dat alles weer uitgaat wanneer jij naar bed gaat.

FAQ: Kan ik mijn kerstboom laten knipperen op Spotify-muziek?

Een veelgestelde vraag is of je met een slimme stekker je kerstverlichting kunt laten meebewegen op de maat van je favoriete kerstplaylist op Spotify. Het korte antwoord is: nee, dat is met een slimme stekker helaas niet mogelijk en zelfs af te raden.

Een slimme stekker is namelijk een mechanische schakelaar. Als je die heel snel achter elkaar aan en uit zou laten gaan om een 'disco-effect' te creëren, hoor je de stekker niet alleen constant klikken, maar zal hij door de slijtage ook binnen de kortste keren kapotgaan. Bovendien zit er vaak een kleine vertraging op het wifi-signaal, waardoor het licht nooit strak in de maat zou lopen.

Wil je toch een lichtshow op 'All I Want for Christmas is You'? Dan heb je geen slimme stekker nodig, maar slimme verlichting. Kijk hiervoor bijvoorbeeld naar de speciale kerstverlichting van het merk Twinkly of de Festavia-snoeren van Philips Hue. Deze systemen zijn digitaal en kunnen via hun app (en een koppeling met Spotify of de microfoon van je telefoon) wél vloeiend van kleur veranderen en knipperen op de beat, zonder dat er iets slijt. Gebruik de slimme stekker dus puur voor het aan- en uitzetten van je traditionele 'domme' verlichting.

Watch on YouTube

Koopgids: 5 slimme stekkers voor je kerstverlichting

Philips Hue Smart Plug: voor iedereen die al slimme lampen van Philips Hue in huis heeft, is de Philips Hue Smart Plug veruit de meest logische keuze. Deze stekker integreert naadloos met je bestaande Hue Bridge en app. Het grote voordeel hiervan is dat je kerstboom direct onderdeel wordt van je lichtscènes. Als je via je slimme speaker het commando geeft om de 'Kerstsfeer' te activeren, gaat zowel je boom als je normale sfeerlicht in de juiste dimstand aan. Hij werkt via Zigbee, maar ondersteunt ook bluetooth voor directe aansturing.

Lees ook: Review Philips Hue Bridge Pro: dé bridge voor de toekomst

TP-Link Tapo P115: als je zoekt naar een betaalbare en zeer compacte oplossing, dan is de TP-Link Tapo P115 een goede kandidaat. TP-Link staat bekend om betrouwbare smarthome-producten voor een zachte prijs en dit model is zo klein ontworpen dat hij in een stekkerdoos geen andere stopcontacten blokkeert. De stekker werkt direct op je wifi-netwerk, dus je hebt geen extra hub nodig. Een prettige bijkomstigheid is dat dit kleine apparaatje ook nog eens nauwkeurig je stroomverbruik meet via de bijbehorende app.

Hombli Smart Outdoor Socket: wie lampjes wil in de voortuin of op het balkon, kan niet om de Hombli Smart Outdoor Socket heen. Hombli is een Nederlands merk dat bekendstaat om gebruiksvriendelijkheid en deze stekker is speciaal gebouwd voor buiten. Hij is robuust, heeft een IP44-classificatie en een stevig klepje dat het stopcontact beschermt tegen vocht en vuil. Via de app stel je eenvoudig in dat de buitenverlichting automatisch aangaat bij zonsondergang en weer uitgaat wanneer jij naar bed gaat.

Innr Smart Plug (SP 240): wil je wel gebruikmaken van het stabiele Zigbee-netwerk, bijvoorbeeld in combinatie met een Homey of Hue Bridge, maar vind je de originele Philips-stekker aan de prijzige kant? Dan is de Innr Smart Plug het perfecte alternatief. Innr specialiseert zich in producten die compatibel zijn met grote systemen, maar dan voor een lagere prijs. De SP 240 is slank vormgegeven en werkt in vrijwel alle gevallen vlekkeloos samen met je bestaande Zigbee-setup. Let er wel op dat deze stekker, wanneer gekoppeld via de Hue Bridge, niet zichtbaar is in Apple HomeKit.

Eve Energy: voor de Apple-gebruiker die zijn hele huis bedient via de Woning-app op de iPhone, is de Eve Energy de beste keuze. Deze robuuste stekker ondersteunt de moderne standaarden Matter en Thread. Dit zorgt ervoor dat het apparaat razendsnel reageert en het bereik van je smarthome-netwerk vergroot zonder je wifi te belasten. Handig: de app geeft uiterst gedetailleerde grafieken over je stroomverbruik en de geschatte kosten. 

©Philips

Kerstverlichting

Vrolijke lichtjes in de tuin