ID.nl logo
VLC: het Zwitsers zakmes onder de mediaplayers
© monticellllo - stock.adobe.com
Huis

VLC: het Zwitsers zakmes onder de mediaplayers

VLC is een alternatieve mediaspeler voor Windows en macOS die heel veel pluspunten heeft. De mediaspeler is gratis, kent geen reclame of spyware en is doorgaans krachtiger dan de videospeler die standaard op je systeem staat. Concreet betekent dit dat VLC audio en video van bijna elke bron kan afspelen zonder dat je extra software hoeft te downloaden.

Na het lezen van dit artikel weet je precies hoe veelzijdig VLC media player is en waarom je dit programma op je computer moet hebben staan. Je kunt:

  • Afspeellijsten maken
  • Mediabestanden converteren
  • Ondertitels toevoegen
  • Video streamen
  • Video's trimmen
  • Schermopnames (video) maken of eigen webcambeelden opnemen
  • Logo's of watermerken toevoegen

VLC zit boordevol tools en opties die je helpen om video in te korten, om ondertitels te plaatsen of om het bestandsformaat om te zetten. Bovendien ondersteunt de mediaspeler functies en plug-ins van derden. Maar, eerst moet je deze applicatie natuurlijk nog downloaden en installeren op je computer. De installatieprocedure is vrij eenvoudig.

Afspeellijst maken

Het eerste wat je waarschijnlijk wilt doen als VLC geïnstalleerd is, is een video in de speler laden. Wanneer een andere mediaspeler zoals Windows Media Player, problemen heeft met een bepaald videobestand, dan lukt het vaak wel met VLC. Nadat je VLC media player hebt geopend, kies je het menu Media / Bestand openen. Vervolgens navigeer je naar het mediabestand op de harde schijf of op een usb-stick. Je kunt het videobestand ook in het werkvlak van VLC slepen om het af te spelen. Als je meerdere bestanden in het werkvlak plaatst, vorm je een afspeellijst. De video’s worden daarmee achter elkaar afgespeeld.

Als je de video bekijkt, zie je onderaan het scherm de bekende videobedieningen, zoals afspelen en pauzeren. Met de toetscombinatie Ctrl+H laat je de knoppen verdwijnen die je afleiden tijdens het bekijken van de video.

De standaardweergave voor video’s is de venstermodus. Je wijzigt deze weergave naar volledig scherm via het menu Video / Schermvullend. Daarmee geniet je comfortabel van de film zonder die bedieningsbalk. Je haalt de balk achteraf weer tevoorschijn met de Esc-toets.

Veel films zijn overigens verpakt als zip- of rar-bestand. Zulke gecomprimeerde archiefbestanden kun je met Bestand openen ook rechtstreeks in VLC bekijken.

De bekende videobediening staan onderaan het scherm.

Converteren

VLC is voorzien van een ingebouwde bestandsconverter om de indeling van mediabestanden te wijzigen. Gebruik het menu Media en ga voor de optie Converteren / Opslaan. In het pop-upvenster gebruik je Toevoegen, de knop met het plusteken. Daarmee maak je een selectie van bestanden waarvan je de bestandsindeling wilt aanpassen. Je kunt dus meerdere bestanden tegelijk omzetten. Is de lijst klaar? Klik dan rechtsonder op de knop Converteren / Opslaan. In het veld Profiel selecteer je een van de beschikbare voorinstellingen. Bij Doelbestand duid je via de knop Bladeren de map aan waar de nieuwe bestanden worden opgeslagen. Daarna klik je op Start en wacht je tot alles is geconverteerd.

Kies bij het converteren voor het gemak en gebruik van voorinstellingen.

Video streamen

Het is met VLC ook mogelijk om video’s te bekijken die op het internet staan. Ga hiervoor naar het menu Media en selecteer de optie Netwerkstream openen. Vervolgens plak je in het vak Netwerk-url het internetadres van het online videobestand. Onderaan zie je het vakje Meer opties weergeven. Hier kun je bijvoorbeeld aanduiden wat de start- en eindtijd is van de online video. Klik op de knop Afspelen. We willen meteen waarschuwen: dit lukt niet bij alle filmpjes en websites. YouTube beschermt zichzelf bijvoorbeeld. Als je het toch probeert, krijg je een foutmelding.

Door het internetadres in te geven streamt VLC het filmpje.

VLC als standaardprogramma Omdat VLC zo soepel omgaat met zoveel verschillende soorten media, is de kans groot dat je deze veelzijdige mediaspeler als standaardprogramma wilt instellen. Als je dan op een videobestand dubbelklikt, kiest Windows automatisch VLC om het filmpje af te spelen.

Om VLC standaard in te stellen, open je de instellingen met de toetscombinatie Windows-toets+I. Daarna open je het onderdeel Apps en in de linkerbalk kies je Standaard-apps. In het hoofdvenster worden de standaard-apps opgesomd. In Windows 10 zie je bijvoorbeeld bij Videospeler de app Films en TV staan. Als je hierop klikt, toont Windows een lijst met alle apps die deze media kunnen openen. Hier selecteer je in de lijst VLC, activeer nu deze optie. Bevestig met Dit programma als standaardprogramma instellen.

Je kunt VLC als standaardprogramma instellen voor videobestanden.

Schermopnames met audio

Het is makkelijk om een schermopname te maken met VLC. Zorg eerst dat de extra bedieningselementen in beeld zijn met Weergave / Geavanceerde bediening. Ga dan opnieuw naar Media en kies voor Opnameapparaat openen. Standaard staat de Opnamemodus ingesteld op DirectShow. Deze instelling wijzig je in Bureaublad. Daaronder staat de framerate ingesteld op één frame per seconde. Dat is veel te laag, wijzig dit bijvoorbeeld in 15 f/s. Onderaan zie je de knop Afspelen. Klik daar niet op, want daarmee krijg je een soort Droste-effect. Klik daarom op het pijltje dat naar beneden wijst en kies de opdracht Converteren.

Nu moet je doorgaan met het voltooien van de instellingen voor de VLC-opname. Selecteer het video-uitvoerformaat bij Profiel. Je kunt bijvoorbeeld MP4 selecteren. Daarna klik je op Bladeren om de locatie te bepalen waar de opname wordt opgeslagen. Gebruik de knop Start om de opname te beginnen. Zorg wel dat je het VLC-venster minimaliseert tijdens het opnameproces, anders wordt dat vastgelegd in de uitvoervideo. Het is overigens alleen mogelijk om het volledige scherm op te nemen. Als je dus slechts een deel van het scherm nodig hebt, dan moet je een externe videocropper gebruiken. Als je klaar bent met de opname, maximaliseer je het VLC-venster opnieuw en klik je op Stop.

Bepaal waar de opname wordt opgeslagen.

Opname van de webcam

De stappen om een opname te maken van je webcam zijn vergelijkbaar. Opnieuw vertrek je van Media / Opnameapparaat openen. Laat deze keer de Opnamemodus wel op DirectShow staan, maar kies in het vak Apparaatselectie de geïnstalleerde webcam bij Video-apparaatnaam. Daaronder selecteer je de audiobron, bijvoorbeeld de microfoon van je webcam. Vervolgens klik je op Geavanceerde opties om de beeldverhouding en de framerate te selecteren.

Klik op Afspelen. Nu kun je de livebeelden van de webcam bekijken in VLC media player, maar de opname is nog niet begonnen. Die moet je nog handmatig starten door op de rode opnameknop in de onderste balk te klikken. Wanneer je klaar bent, gebruik je de knop Stop in de onderste balk, waardoor VLC de opname op de pc opslaat.

Vergeet je je webcam na gebruik niet uit te zetten? Geen pottenkijkers meer! Zo schakel je de webcam uit

Selecteer je webcam en microfoon in de Opnamemodus.

Bladwijzers

Een erg handige navigatiehulp zijn de bladwijzers. Met VLC voeg je deze op een eenvoudige manier toe. Speel de video af en op de plaats waar je een nieuwe bladwijzer wilt, pauzeer je even. Het gemakkelijkste lukt dat door de spatiebalk in te drukken. Daarna gebruik je het menu Afspelen / Aangepaste bladwijzers / Beheren. In een klein venster kun je dan een nieuwe bladwijzer aanmaken. Daarnaast lees je telkens de tijdstempel.

Het is niet mogelijk om elke bladwijzer een aparte naam te geven. De bladwijzer krijgt standaard de naam van het bestand met daarachter een nummer. Om nog sneller het bladwijzerbeheervenster te openen kun je ook de toetscombinatie Ctrl+B indrukken. Als je alle bladwijzers hebt aangemaakt, schakel je snel via Afspelen / Aangepaste bladwijzers naar het juiste fragment.

Je kunt een onbeperkt aantal bladwijzers aanmaken.

Het equivalent van een digitale bladwijzer

Een heuse boekenlegger!

Logo of watermerk toevoegen

Wil je een logo of een watermerk aan je project toevoegen? Ook dat kan in VLC. Denk eerst even na hoe je logo of watermerk eruitziet. In ons voorbeeld hebben we met een grafisch programma snel een logo gemaakt en opgeslagen als png-formaat. Dit formaat ondersteunt transparantie, zodoende heb je geen storende achtergrond in het logo. Je kunt als logo of watermerk ook simpelweg een tekst typen.

In VLC ga je naar het menu Gereedschap / Effecten en filters. Je kunt ook de toetscombinatie Ctrl+E gebruiken. In het venstertje dat verschijnt, gebruik je het tabblad Video-effecten. Daar kies je voor het subtabblad Overlay. Hier ben je op de plaats om het logo of het watermerk toe te voegen. Wil je een grafisch bestand plaatsen? Zet dan een vinkje bij Logo toevoegen. Klik vervolgens op de knop met de drie puntjes om te zoeken naar de afbeelding die op de harde schijf staat. Met een schuifregelaar bepaal je de dekking van het logo. Met de vier vakjes met pijltjes regel je de positie van het logo tot op de pixel. Rechtsonder zie je de mogelijkheid om tekst toe te voegen als watermerk. Ook daar is een optie om de positie van deze tekst in te stellen. Als je tevreden bent, klik je op Opslaan.

Met een schuifregelaar bepaal je de dekking van het logo.

Effecten

VLC heeft veel mogelijkheden om te bepalen hoe de video eruitziet of klinkt. Er zijn twee manieren om naar Aanpassingen en effecten te gaan. Je kunt klikken op de equalizerknop onderaan het scherm. Of je gaat naar het menu Gereedschap en daar kies je voor Effecten en Filters.

Om het geluid van de video aan te passen, vink je eerst het vakje Inschakelen aan. Daarna gebruik je de schuifregelaars om het beste geluid te zoeken. Er is ook een optie om meer geavanceerde audio-opties te gebruiken. Dat doe je via het tabblad Compressor en Spatializer. Daarna ga je naar het tabblad Video-effecten dat zich in het midden van dit venster bevindt.

Alle bedieningselementen gebruiken je om de videobeelden te verbeteren en om speciale effecten toe te voegen. In ons voorbeeld worden de personages hierdoor een soort bewegende stripfiguren. Vaak is het een kwestie van experimenteren. Er is ook een optie om de video te roteren. Dit is handig voor als een video in een verkeerde stand is opgenomen. Je kunt de video ook bijsnijden.

Hier hebben we de opties Gradiënt en Striptekening gebruikt. De video lijkt daardoor op een bewegend stripverhaal.

Video trimmen

Vaak is een video te lang waardoor je deze wilt bijsnijden. Bij VLC doe je dit op een andere manier dan bij de meeste video-editors. Je gebruikt geen trimtool of digitaal schaartje, maar je maakt een nieuwe opname van de opname. Zorg dat via het menu Weergave de Geavanceerde bediening in beeld is. Hiermee krijg je onderaan vier extra knoppen: dit zijn de opnameknoppen.

Open nu het videobestand. Speel het filmpje af of sleep de afspeelknop naar het punt waar je wilt dat de video begint. Als je heel nauwkeurig wilt werken, gebruik je de laatste knop, dat is de functie Frame voor frame. Is de startpositie nauwkeurig bepaald? Klik dan op de knop met de rode stip: Opname. Je kunt ook de toetscombinatie Shift+R gebruiken. Laat de video lopen. Om de opname te stoppen, gebruik je nogmaals dezelfde toetscombinatie.

Het is een beetje vreemd, want je krijgt geen signaal of melding dat het ingekorte filmpje klaarstaat. De bijgesneden versie komt automatisch in de map Video’s terecht. In de bestandsnaam lees je wanneer je de video hebt bewerkt, want in de bestandsnaam worden datum en tijd toegevoegd (afbeelding 9). Deze truc werkt trouwens ook met audiobestanden.

De ingekorte video wordt automatisch opgeslagen in de map Video’s. Aan de bestandsnaam zie je wanneer je de video hebt bewerkt.

Over trimmen gesproken ...

Weg met dat haar!

Ondertitels

Wanneer een video niet de gebruikelijke ondertitels heeft, dan kun je deze met VLC alsnog toevoegen. Hiervoor moet je wel eerst het srt-ondertitelbestand vinden. Daar zijn behoorlijk veel webbronnen voor te gebruiken.

Plaats het srt-bestand in dezelfde map waar het videobestand staat en zorg dat deze dezelfde bestandsnaam heeft. Speel vervolgens de video af en klik met de rechtermuisknop op het filmpje zodat je bij de opdracht Ondertitels / Ondertitelbestand toevoegen komt.

Er bestaat ook de uitbreiding VLSub die ondertussen al aan de recente versie van VLC is toegevoegd. Via Weergave / VLSub beschik je over een interne zoekmachine waarmee je de ondertitels zoekt op taal, titel, seizoen en episode.

De extensie VLSub staat tegenwoordig standaard in VLC.

▼ Volgende artikel
Laptop nodig voor school? Zo kies je de juiste voor je kind
© Svitlana
Huis

Laptop nodig voor school? Zo kies je de juiste voor je kind

Gaat je kind na de zomervakantie naar de middelbare school? Dan heeft hij of zij waarschijnlijk een laptop nodig. Als ouder wil je natuurlijk een laptop kiezen die past bij wat de school vraagt én bij de manier waarop je kind ermee werkt. Maar waar let je dan op?

💻 🎒 Schoollaptop kopen? Hier moet je op letten

Bij het kiezen van een schoollaptop zijn er een aantal zaken die belangrijk zijn: • Besturingssysteem – Chrome of Windows? • Snelheid en geheugen – Voldoende RAM en snelle SSD • Formaat en gewicht – Licht en handzaam voor in de schooltas • Batterijduur – Moet een hele schooldag meegaan • Degelijkheid – Moet tegen een stootje kunnen • Handige extra's – Denk aan laptophoes of los toetsenbord. • Veiligheid en updates – Van updatebeleid tot vingeradrukscanner • Connectiviteit en aansluitingen – Wifi, USB en HDMI. • Kosten en regelingen – Check schoolopties en gemeentelijke hulp

Lees ook: Van powerbank tot adapter: dit zijn de handigste accessoires voor je laptop

Een laptop is best een uitgave; wanneer je schoolgaande kind er een nodig heeft, is het dus zaak dat je er eentje koopt waarmee hij of zij een aantal jaar vooruit kan (sterker nog: het liefst de hele schooltijd). Door vooraf goed te kijken naar wat de school aanraadt en specificaties te vergelijken, weet je zeker dat je de juiste laptop voor je kind vindt. 

Chromebook of Windows?

De eerste keuze die je vaak moet maken is die tussen een Chromebook en een Windows-laptop. Veel scholen werken met Google Workspace, zoals Google Docs, Drive en Classroom. In dat geval is een Chromebook een logische keuze: snel, betaalbaar en makkelijk in gebruik.

Werkt de school met specifieke software zoals Office of educatieve programma's die alleen op Windows draaien? Dan is een Windows-laptop een betere optie. Die kan bovendien zwaardere toepassingen aan, zoals fotobewerking of programmeren – handig als je kind in de bovenbouw zit of een technisch profiel kiest.

Snelheid en geheugen

Een laptop moet vlot reageren, ook als er meerdere tabbladen openstaan. Kijk daarom naar de processor en het werkgeheugen. Voor een Chromebook volstaat een eenvoudige chip, maar ook daar is 8 GB werkgeheugen aan te raden – 4 GB is eigenlijk te krap. Bij een Windows-laptop is een i3 of Ryzen 3 het minimum, maar voor soepel multitasken is een i5 of Ryzen 5 verstandiger.

Ook het type opslag maakt verschil: kies voor een SSD in plaats van een traditionele harde schijf. Een SSD is stiller, sneller en minder kwetsbaar. Met 256 GB heb je voldoende ruimte voor schoolwerk, documenten en af en toe een download.

Formaat en gewicht

Een laptop voor school gaat dagelijks mee in de tas. Hij moet dus niet te zwaar zijn. Een scherm van 13 tot 15 inch is een goede keuze: dat is groot genoeg om prettig op te kunnen werken, klein genoeg om mee te nemen. Let ook op het gewicht. Alles onder de 1,7 kilo is prima voor dagelijks vervoer. Sommige modellen zijn 2-in-1: ze hebben een touchscreen en kunnen ook als tablet worden gebruikt. Dat is handig bij creatieve opdrachten, maar niet per se nodig voor iedereen.

Batterijduur

De batterij moet een hele schooldag meegaan, want opladen in de klas is vaak geen optie. Reken op minimaal zes uur, maar meer is beter. Chromebooks scoren hier vaak goed, met accuduur tot tien uur of meer. Bij Windows-laptops verschilt het sterk per model. Kijk daarom niet alleen naar de opgegeven accuduur, maar ook naar ervaringen van andere gebruikers.

©ID.nl

Lees ook: Zo geef je je laptop een langere adem

Degelijkheid

Scholieren gaan niet altijd even voorzichtig met hun spullen om. Het is daarom slim om te letten op de bouwkwaliteit van de laptop. Modellen met een stevige behuizing kunnen beter tegen een stootje in een volle schooltas. In dat opzicht zijn zogeheten 'zakelijke laptops' interessant. Denk aan laptopseries zoals de HP EliteBook, Dell Latitude of Lenovo ThinkPad. Die zijn oorspronkelijk bedoeld voor intensief gebruik op kantoor, maar juist daardoor zijn ze vaak robuuster dan vergelijkbare consumentenmodellen.

Als ouder ga je waarschijnlijk niet direct op zoek naar een zakelijke laptop voor je kind, maar in het aanbod van refurbished laptops kom je dit soort modellen veel tegen. Ze zijn dan professioneel opgeknapt, opnieuw geïnstalleerd en meestal voorzien van garantie. Voor een bedrag van 200 à 300 euro heb je dan een laptop die beter gebouwd is dan veel nieuwe modellen in die prijsklasse. Je betaalt niet voor uiterlijk of overbodige functies, maar voor een betrouwbaar apparaat dat tegen een stootje kan.

Handige extra's

Naast de laptop zelf zijn er nog wat dingen die het gebruik makkelijker maken. Een stevige hoes of laptoptas is natuurlijk een must: het is niet slim om de laptop los in een schooltas of rugzak mee te nemen. Een extra toetsenbord of losse muis kan thuis handig zijn, bijvoorbeeld als je kind huiswerk maakt aan een bureau. Een laptopstandaard helpt om rechter te zitten en voorkomt dat je kind lang in een verkeerde houding werkt.

Laptop veilig mee naar school?

Gebruik een laptophoes

Veiligheid en updates

Het is de bedoeling dat de schoollaptop die je koopt jarenlang meegaat, dus het is verstandig om te controleren hoe lang het besturingssysteem nog updates krijgt. Zeker bij Chromebooks kun je per model opzoeken tot welk jaar er beveiligingsupdates worden aangeboden. Omdat Google een updatebeleid heeft waarbij Chromebooks van na 2021 10 jaar updates krijgen, zit je hiermee dus eigenlijk altijd goed. Heb je een model op het oog? Dan kun je online opzoeken wat de AUE-datum (Auto Update Expiration) is.

Ook voor Windows krijg je jarenlang updates. Belangrijk is wel dat je kiest voor de meest recente versie – op dit moment is dat Windows 11. Kom je ergens een goedkope laptop met Windows 10 tegen? Let dan goed op of de hardware geschikt is voor een upgrade naar Windows 11. Is dat niet het geval, dan kun je die laptop maar beter niet kopen, want de ondersteuning voor Windows 10 stopt op 14 oktober 2025.

Let er ook op of je de aanwezige opslag of het werkgeheugen eventueel nog kunt uitbreiden – dat maakt het apparaat toekomstbestendiger. Extra beveiligingsopties zoals een vingerafdrukscanner of webcamcover zijn geen noodzaak, maar kunnen wel prettig zijn.

Zorg er ook voor dat bestanden automatisch worden opgeslagen in de cloud, bijvoorbeeld via Google Drive of OneDrive. Afhankelijk van de leeftijd kan het ook nog slim zijn om ouderlijk toezicht in te stellen, bijvoorbeeld via een beheerd Google-account of de instellingen van Windows.

Connectiviteit en aansluitingen

De meeste laptops zijn standaard uitgerust met wifi, maar het loont om te letten op ondersteuning voor wifi 6. Daarmee is de verbinding sneller en stabieler, wat handig is op drukke schoolnetwerken. Een USB-C-poort is aan te raden voor opladen, randapparatuur en accessoires. Een HDMI-aansluiting is handig als je kind presentaties moet geven of thuis een groter scherm wil aansluiten. En hoewel steeds minder laptops er standaard mee komen, kan een ethernetpoort soms handig zijn als wifi tijdelijk niet werkt. De laptop kan dan met een kabel rechtstreeks op de router worden aangesloten.

Kosten en regelingen

Een goede laptop hoeft niet extreem duur te zijn, maar je moet toch al snel rekenen op een bedrag van minimaal 400 euro voor een geschikt Chromebook. Voor een nieuwe Windows-laptop ben je al snel 550 euro of meer kwijt. Kies je voor refurbished, dan ben je goedkoper uit. Kun je het zelf niet betalen, kijk dan of de school een regeling heeft. Informeer ook bij je gemeente: vaak bieden die een vergoeding of tegemoetkoming voor mensen met een minimum inkomen die een laptop voor hun kind moeten kopen

Sommige ouders kiezen ervoor om een laptop te verzekeren, wat zeker iets is om te overwegen bij jongere kinderen. Schade of diefstal komt helaas regelmatig voor. Daarnaast bieden bedrijven als Microsoft en Adobe korting aan wanneer hun software wordt aangeschaft voor leerlingen (én ouders).  Kijk ook eens op Surfspot; daar is veel software waarvoor je korting kunt krijgen verzameld.

Tot slot

Voor de meeste middelbare scholieren is een Chromebook met 8 GB werkgeheugen een goede, betaalbare keuze, zeker als de school volledig met Google werkt. Wordt er intensiever met software gewerkt of wil je dat de laptop ook in de bovenbouw nog voldoet? Kies dan voor een Windows-model met een snellere processor en meer opslag. Wat je ook kiest: let op het gewicht, de batterijduur en hoe lang het apparaat nog updates krijgt. Dan weet je zeker dat je kind er niet alleen dit schooljaar, maar ook daarna goed mee uit de voeten kan.

▼ Volgende artikel
Bovenwarmte, onderwarmte, hetelucht of grill: zo kies je de juiste ovenstand
© Dejan Krsmanovic
Huis

Bovenwarmte, onderwarmte, hetelucht of grill: zo kies je de juiste ovenstand

Je oven kan veel meer dan je denkt. Toch gebruiken veel mensen alleen de heteluchtstand – ook al is dat niet altijd de beste keuze. Boven- en onderwarmte, grill en hetelucht: ze doen allemaal iets anders. Wat je waarvoor gebruikt, lees je hier.

Als je weet wanneer je welke stand gebruikt, zijn mislukte cakes, uitgedroogde lasagne en slappe pizzabodems verleden tijd. In dit artikel leggen we per stand uit wat het effect is, wanneer je hem gebruikt en hoe je je oven slimmer benut.

Onder- en bovenwarmte: langzaam en zeker

Bij onder- en bovenwarmte komt de warmte van twee verwarmingselementen die los of samen gebruikt kunnen worden. De oven verwarmt gelijkmatig van boven en beneden, maar zonder ventilator. Daardoor is dit een wat tragere maar stabiele manier van garen, ideaal voor gerechten die tijd nodig hebben om te rijzen of die niet mogen uitdrogen. Denk aan cakes, appeltaarten of ovenschotels. Ook als je werkt met meerdere lagen bladerdeeg of deeg met gist, helpt deze stand om alles rustig en gelijkmatig te laten garen.

Wil je juist een knapperige onderkant, zoals bij quiches of pizza's? Dan kun je alleen onderwarmte gebruiken, zodat de bodem stevig en bruin wordt zonder dat de bovenkant te snel kleurt. Let er wel op dat deze stand minder geschikt is voor het tegelijk bakken van meerdere gerechten, omdat de warmte zich niet vanzelf verspreidt zoals bij hetelucht.

©Povozniuk Olha & Max

Hetelucht: snel en gelijkmatig

De heteluchtstand gebruikt een ventilator om warme lucht gelijkmatig door de oven te blazen. Daardoor is de temperatuur overal ongeveer gelijk, wat ideaal is als je meerdere bakplaten tegelijk wilt gebruiken. Denk aan koekjes, ovenfriet of groenten die je op twee niveaus tegelijk wilt garen.

Hetelucht is ook efficiënter: je gebruikt minder energie omdat je de temperatuur 10 tot 20 graden lager kunt instellen dan bij boven- en onderwarmte, terwijl het gerecht even snel klaar is. Maar daar schuilt ook het risico: door de circulerende lucht droogt je gerecht sneller uit. Bij bijvoorbeeld brood of cake kan het resultaat daardoor minder luchtig zijn dan bij boven- en onderwarmte. Gebruik bij baksels dus liever onder- en bovenwarmte, tenzij je ervaring hebt met aanpassen van de temperatuur en baktijd.

©Daisy Daisy

Grillstand: bruinen en gratineren

De grillstand gebruik je wanneer je snel een korstje of bruine bovenkant wilt creëren. De bovenste verwarmingselementen worden extra heet, waardoor kaas smelt, paneerlagen krokant worden en vlees een mooie kleur krijgt krijgt. Denk aan gegratineerde gerechten, tosti's of het afbakken van een lasagne.

De grill is minder geschikt voor volledige bereidingen: de hitte is te eenzijdig en te sterk om iets gelijkmatig te garen. Gebruik deze functie daarom alleen voor korte bereidingen of als afmaker. Houd je gerecht goed in de gaten; de grill werkt razendsnel en je wilt natuurlijk voorkomen dan je gerechten aanbranden.

©Monkey Business Images

Combinatiestanden: het beste van twee

Veel moderne ovens bieden combinaties van de bovengenoemde functies, zoals hetelucht met grill of onderwarmte met ventilator. Die kun je slim inzetten voor specifieke gerechten. Bij vleesgerechten bijvoorbeeld zorgt hetelucht-grill voor een sappige binnenkant én een krokante buitenlaag. Bij het bakken van ovenschotels zorgt onderwarmte met ventilatie dat de inhoud gelijkmatig warm wordt, terwijl de bovenkant niet uitdroogt.

Tot slot

Welke ovenstand je kiest, maakt een groter verschil dan je misschien denkt. Wie blind op hetelucht vertrouwt, loopt het risico op droge cake, slappe frietjes of mislukte pizza's. Door te begrijpen hoe elke functie werkt, kies je gericht de stand die past bij jouw gerecht. Zo haal je meer uit je oven én uit je kookinspanningen. Wanneer je op zoek bent naar een nieuwe oven, loont het dan ook zeker de moeite om na te denken over welke standen je nodig hebt en ovens uitgebreid te vergelijken, online of bij de keukenspecialist. Want heb je de ovenstanden eenmaal in de vingers, dan wil je misschien wel meer: wie weet heb je dan ook wel behoefte aan extra's als een warmhoud- of stoomfunctie!