Stel, je gebruikt Google-apps als Gmail, Agenda, Documenten of Spreadsheets, maar je mist een bepaalde functie in een van die apps. Met Google Apps Script voeg je die gewoon zelf toe. En dankzij slimme tools en trucs hoef je er nauwelijks voor te (kunnen) programmeren.

Stel dat je in Gmail een automatisch antwoord wilt instellen, maar alleen onder specifieke voorwaarden, bijvoorbeeld alleen wanneer een e-mail van een bepaalde afzender komt. Dan is het wel zo handig om ervoor te zorgen dat dit antwoord slechts één keer per persoon wordt verstuurd.

Met Google Apps Script, kortweg GAS, kun je zo’n voorwaardelijk antwoord instellen (vanaf paragraaf 5). GAS is een platform voor snelle applicatieontwikkeling binnen het ecosysteem Google Workspace. Hiermee maak je snel scripts die de functionaliteit van Google-apps uitbreiden of automatiseren.

GAS gebruikt JavaScript en biedt ingebouwde bibliotheken voor de meeste Google Workspace-apps, zoals Documenten, Spreadsheets, Agenda, Formulieren, Vertalen, Maps, Drive en Gmail. Deze bibliotheken zijn direct beschikbaar in de GAS-Editor, en je gebruikt ze door objecten aan te roepen, zoals SpreadsheetApp en DriveApp.

Om bijvoorbeeld een bereik in een actieve spreadsheet te openen, roep je de Google Spreadsheet-bibliotheek aan met:

Maar nu slaan we wel een paar stappen over. En omdat dit artikel zich ook richt op lezers met wat minder script-ervaring, doen we een klein stapje terug.

1 Hallo, wereld!

Met je Google- of Workspace-account log je bijvoorbeeld in bij Google Documenten via https://docs.google.com. Daar kies je Leeg document. Of je gebruikt de verkorte url www.docs.new.

Open hier het tabblad Uitbreidingen en selecteer Apps Script. De editor opent in je browser, met een deelvenster voor je code, een werkbalk voor het uitvoeren en debuggen, en een logvenster voor uitvoer en fouten.

Laten we, zoals gebruikelijk in de programmeerwereld, de wereld begroeten met ons eerste script, dat je als volgt in het editor-venster typt:

Klik op Naamloos project, geef dit een naam en bevestig met Naam wijzigen. Sla je script op in de cloud door op het diskette-icoon te klikken. Druk dan op Uitvoeren: onderaan in het Uitvoeringslogboek zie je meldingen over de start en het voltooien van het uitvoeren, en de werkelijke uitvoer: Hallo, wereld!

Wanneer je vervolgens surft naar https://script.google.com verschijnt je dashboard met onder meer een overzicht van Mijn projecten en Mijn uitvoeringen.

De wereld begroeten met je eerste script – zo hoort het.

2 Logs

Dit eenvoudige script spreekt eigenlijk voor zich, maar let op het gebruik van de .log()-methode van het ingebouwde Logger-object. Deze methode is namelijk handig om te volgen wat er in je script gebeurt of om te debuggen. Door de aanroep bijvoorbeeld vlak voor een mogelijk probleem te plaatsen, kun je de uitvoer van variabelen of berekeningen controleren terwijl het script draait.

Je plaatst het gewenste bericht of de variabele tussen haakjes, bijvoorbeeld:

Deze logberichten zijn trouwens alleen zichtbaar voor jou als scriptontwikkelaar.

Het is ook nuttig om weten dat je in JavaScript voor de waarde van een variabele zowel enkele als dubbele aanhalingstekens kunt gebruiken, maar je blijft best consistent binnen een project(script). Je kunt beide ook handig combineren, als volgt:

Eventueel commentaar laat je voorafgaan door een dubbele slash (//). Merk ook op dat de editor zowel automatische voltooiing als gekleurde syntax ondersteunt, wat het scripten sneller en overzichtelijker maakt.

Je kunt het logboek ook gebruiken tijdens het proefdraaien en debuggen van je script.

3 Koppelen apps

Het is natuurlijk de bedoeling dat je je scripts daadwerkelijk gaat koppelen aan een Google-app. Hieronder volgen twee eenvoudige voorbeelden om dit te doen.

Je kunt bijvoorbeeld e-mailberichten via Gmail versturen met de .sendEmail()-methode van het MailApp-object:

Of je leest gegevens uit een Spreadsheets-werkblad en bewerkt deze:

Voor dit tweede voorbeeld is er een actief Google-spreadsheet nodig. Ga hiervoor bijvoorbeeld naar www.sheets.new, vul een testwaarde in cel A1 in en selecteer Uitbreidingen / Apps script.

Vanuit de GAS-editor kun je trouwens ook op elk moment een nieuw script toevoegen door op de plusknop Een bestand toevoegen te klikken en Script te kiezen, waarna je direct een naam kunt invullen.

Meer documentatie over klassen en methoden in Google Apps Script vind je via deze link. Gevorderde gebruikers vinden hier ook informatie over het gebruik van Google-services, die met specifieke API’s via GAS toegankelijk zijn.

Bij een tweede scriptronde verschijnt in het uitvoeringslogboek ‘Nieuwe waarde!’.

4 Autorisatie

Zodra je je script opslaat en uitvoert, krijg je een melding dat je het moet autoriseren. Wil je het script alleen voor jezelf gebruiken, dan kun je dit privé houden, zodat er geen officiële verificatie nodig is. Klik in het meldingsvenster op Rechten controleren, selecteer je Google-account, klik op Geavanceerd, en kies Ga naar <scriptnaam> (onveilig), en druk op Toestaan. Je ontvangt ook een e-mailmelding van Google met de titel Security alert.

Als je het script alsnog wilt laten verifiëren voor gebruik door anderen, is dit wat complexer. Meld je aan bij de Google Cloud Console met het juiste Google-account. Klik op Select a project, selecteer je GAS-project of klik op New project (en geef het nieuwe project een naam), vul eventueel in het veld Location een locatie in en bevestig met Create. Selecteer het project, druk linksboven op het menu-icoon en ga naar APIs & Services / Credentials. Klik op Configure Consent Screen. Kies Internal om de app beschikbaar te maken voor gebruikers binnen je Workspace-domein of kies External om de app ook voor anderen beschikbaar te maken (dit laatste kan ook binnen de gratis proefperiode). Bevestig met Create en volg de verdere instructies. Bij External moet je nog aanvullende informatie verstrekken en een beoordeling door Google afwachten. Dit heeft dus wel wat voeten in de aarde.

Bij een heuse verificatie moet je kiezen of je je app intern of extern beschikbaar wilt maken.

5 Automatisch antwoord

We hebben al enkele voorbeelden van scripts gezien die aan een Google-app zijn gekoppeld, maar veel functioneel nut zat er nog niet in. Laten we daarom enkele bruikbare voorbeelden doornemen: een voor Gmail en een voor Google Agenda.

In het begin van dit artikel vermeldden we al het instellen van een voorwaardelijk automatisch antwoord in Gmail. Dit vergt enige voorbereiding.

Klik in Gmail op het schuifbalk-knopje rechts van de zoekbalk, vul bij Van het e-mailadres van de gewenste afzender(s) in en laat de overige velden leeg. Klik op Filter maken, vink de optie Het label toepassen aan, kies Nieuw label en geef het label een naam, bijvoorbeeld automatischantwoord-in. Bevestig met Maken om binnenkomende e-mails van de opgegeven afzenders automatisch aan dit label (een soort mailmap) te koppelen.

Maak vervolgens in het linkermenu met de plusknop bij Labels een tweede label aan, bijvoorbeeld automatischantwoord-uit.

Maak eerst twee labels in Gmail.

6 Antwoord-script

Nu heb je nog een script nodig dat regelmatig checkt welke e-mails het label automatischantwoord-in hebben en automatisch antwoordt naar de afzenders. Deze mails krijgen vervolgens het label automatischantwoord-uit zodat er geen tweede antwoord wordt verstuurd.

Open hiervoor je GAS-editor en maak een script. De benodigde code met commentaar vind je in het document GAP-script_Automatisch_Antwoord.txt. Geef dit script een naam, bijvoorbeeld autoAntwoord, en bewaar het. Klik in het menu op het wekkerpictogram Triggers en kies rechtsonder Trigger toevoegen. Selecteer de juiste functie (autoAntwoord), stel de optie Selecteer afspraakbron in op Op basis van tijd, kies als type bijvoorbeeld Minutentimer met als interval Elke 30 minuten. Bevestig met Save en autoriseer het script zoals uitgelegd in paragraaf 4.

Het script draait nu op de ingestelde frequentie. Test het gerust en de werking controleer via het menu Uitvoeringen.

Het script in werking: label lezen en toekennen, en automatisch antwoord versturen.

7 Agenda-synopsis

In het bestand GAP-script-Agenda-synopsis.txt, vind je een tweede script dat verbinding maakt met zowel Google Agenda als Google Documenten (Drive). Dit script maakt dagelijks een samenvatting van je agenda in een document binnen een specifieke map.

Voor de voorbereiding maak je deze map aan in Google Drive. Vervolgens heb je de ID van de map nodig: open de map in je browser en kopieer alles na /folders/ in de url.

Plak deze ID in het script bij:

Om dit script automatisch op gezette tijden te laten draaien, voeg je een trigger toe. Selecteer hier de functie dagelijkseAgendaNaarDocument en stel een tijd-gebaseerde trigger in, bijvoorbeeld Dagtimer tussen 6:00 uur en 7:00 uur. Vergeet niet het script te autoriseren.

In het Uitvoeringslogboek vind je de url (https://docs.google.com/open?id=<…>) naar het document met je agendaoverzicht. Natuurlijk kun je ook naar de map in Google Drive gaan om het document te bekijken en het is ook prima mogelijk om dit document bijvoorbeeld direct naar je mailbox te sturen.

Lees de agenda in en neem een dagelijkse samenvatting op in een Google-document.

8 IFTTT: If This

Je kunt automatiseringen verder uitbreiden door een dienst als IFTTT te gebruiken. Stel dat je een nieuwe rij wilt toevoegen aan een Google Spreadsheet iedere keer wanneer er een nieuw Gmail-bericht binnenkomt met een specifiek onderwerp. Gebruik hiervoor dit GAS-script:

Vervang JE-SPREADSHEET_ID door de ID in de url van je spreadsheet (alles tussen /d/ en /edit). Bewaar en autoriseer het script, en implementeer het als web-app (zie het kader ‘Implementaties’). Voeg een beschrijving toe en bij Wie heeft toegang kun je Iedereen instellen. Na bevestiging met Implementeren verschijnt de url met de implementatie-ID van je web-app. Kopieer en bewaar hem.

Log vervolgens in bij IFTTT, klik op Create en daarna op If This. Selecteer Email als service en kies Send IFTTT an email tagged. Vul als label bijvoorbeeld toevoegen in om te bepalen welke e-mails als trigger zullen gelden. Bevestig met Create trigger.

Dit script wordt als web-app geïmplementeerd.

9 IFTTT: Then That

Klik daarna op Then That en selecteer Webhooks als service. Hiervoor heb je wel een IFTTT Pro-account nodig (gratis één week proef, daarna circa 3 euro per maand).

Kies Make a web request, klik op Connect, en vul deze gegevens in:

Url: <webapp-url-met-implementatie-Id>

Method: POST

Content_type: application/json

Body:

Bevestig met Create action en druk op Continue. Je ziet hier het e-mailadres van IFTTT (trigger@applet.ifttt.com) en jouw gekoppelde Gmail-adres, samen met de eerder ingevulde tag #toevoegen. Rond af met Finish.

Ga nu naar Gmail en test deze automatisering door een bericht naar trigger@applet.ifttt.com te sturen, met #toevoegen in de onderwerpsregel.

Je kunt via Instellingen / Alle instellingen bekijken / tabblad Filters en geblokkeerde adressen eventueel ook binnenkomende mail met het label #toevoegen in de onderwerpregel automatisch laten doorsturen naar het IFTTT-adres.

De IFTTT-applet werd getriggerd en zet via de webhook ons script in werking.

10 Veel of weinig code?

Met GAS kun je dus al veel doen, al dan niet in combinatie met automatiseringstools als IFTTT of Zapier. Het Google Apps Script-platform zegt zelf een zogenoemd low-code-platform te zijn: geschikt voor mensen met minder programeerervaring. Maar als je de door ons gemaakte voorbeeldscripts bekijkt, valt die beloofde low-code-aanpak wat tegen: de scripts lijken vooral geschikt te zijn voor meer ervaren ontwikkelaars. Toch zijn er technieken en tools om ook complexe GAS-scripts te gebruiken zonder (veel) programmeerkennis.

Zo vind je op internet kant-en-klare sjablonen (zie de genoemde links onderaan), en specifiek voor Google Spreadsheets kun je de macro-opnamefunctie inschakelen via Uitbreidingen / Macro’s / Macro opnemen. Neem een macro op, sla deze op, en bekijk of bewerk de macro via de GAS-editor die automatisch opent.

Daarnaast biedt Google AppSheet een gratis no-code-platform met visuele interface en sjablonen voor het bouwen van scripts en apps voor Google Spreadsheets en Drive.

De kers op de taart is AI in de vorm van een chatbot. OpenAI ChatGPT-4o is een van de beste taalmodellen op dit moment en is tegen de tijd dat je dit leest wellicht ook voor gratis accounts beschikbaar met canvas-functionaliteit.

Meld je aan bij ChatGPT en kies (indien beschikbaar) ChatGPT 4o with canvas. Geef uitgebreide instructies voor het beoogde Google Apps-script en vraag om verhelderende Nederlandstalige uitleg. De kans is bestaat dat de gegenereerde code in je GAS-editor meteen werkt. Zo niet, leg uit wat er misgaat, omschrijf eventuele (fout)meldingen en stap voor stap kom je dan meestal toch een werkend eindresultaat.

ChatGPT 4o met canvas: snel gegenereerde code die vaak meteen werkt.

De Soundcore Liberty 4 NC-oordopjes vielen twee jaar geleden in goede aarde en nu is het merk terug met de Soundcore Liberty 4 Pro. Dit setje heeft een adviesprijs van 129 euro, maar is online al te vinden voor 99 euro. Wat maakt deze oortjes precies Pro en wat haal je daarvoor in huis?

Vorig jaar waren we erg te spreken over de voorganger van dit nieuwe product: de Soundcore Liberty 4. De mooie, warme geluidsweergave, de accurate hartslagmeter (waardoor je misschien niet hoeft te investeren in een smartwatch), een overzichtelijke app en ondersteuning voor audio in hoge resolutie zorgden ervoor dat we de oordoppen een positieve beoordeling gaven. We hadden echter ook kritiek: hoge tonen werden soms afgemeten en de bediening via de steeltjes liet nog wat te wensen over. Hoe brengt de Pro-versie het ervan af?

©Wesley Akkerman

Doosje met display

Een ander groot voordeel van de Liberty 4 (zonder Pro) was de relatief compacte case. Het oplaaddoosje van de Pro-editie is iets groter en voegt daar een unieke functie aan toe. Onder op de case zit namelijk een klein schermpje waarop je kunt aflezen hoe het is gesteld met de accuduur. Het is geen touchscreen, maar dat is geen nadeel. Het display is namelijk zo klein dat je gemakkelijk met je vinger alle informatie kunt verbergen. In plaats daarvan bedien je het schermpje met een touchpaneel aan de voorkant, voorzien van een ondiepe inkeping.

Mocht dit je bekend in de oren klinken, dan kan dat kloppen: onder meer de JBL Live Beam 3 biedt een soortgelijke mogelijkheid. In beide gevallen krijg je toegang tot allerlei opties. De Soundcore Liberty 4 Pro-case laat je de actieve ruisonderdrukking en ruimtelijke audio instellen. Maar je kunt er ook de camera-app mee bedienen en je oordoppen mee terugvinden, mocht je ze kwijt zijn. De realiteit is echter dat je het doosje er alleen bij pakt om te kijken hoeveel energie er nog in de accu zit. Iets proberen in te stellen op het kleine scherm kost namelijk evenveel tijd als de app erbij pakken.

©Wesley Akkerman

Soepel schuifmechanisme

Dat maakt de oplaadcase behoorlijk gimmicky. Daarnaast is het zo dat je de actieve ruisonderdrukking bijvoorbeeld ook gewoon via de oortjes zelf kunt beheren. Het is dus leuk bedacht, maar de ervaring ontstijgt het niveau van een gadget amper. Daar komt bij dat de versie die wij hebben getest door het glanzende transparante plastic bovenop nogal gevoelig is voor vingerafdrukken. Het soepele schuifmechanisme uit de vorige editie is gelukkig wederom van de partij. Je schuift het doosje gemakkelijk met een duim open, waardoor je snel toegang tot de oortjes hebt.

Met het doosje kun je de oortjes een paar keer opladen. De charging case biedt tussen de 30 en 40 uur aan batterijduur, en dat is bovengemiddeld goed voor earbuds met actieve ruisonderdrukking. Het scherm toont bovendien een nauwkeurig batterijpercentage en maakt geen stappen van 10 procent, zoals in het menu van Android gebeurt. Daardoor kun je veel beter inschatten hoelang de oortjes nog meegaan. De buds zelf gaan 5 tot 10 uur mee op een volle lading, afhankelijk van of je ANC geactiveerd hebt of niet.

©Wesley Akkerman

Vergelijkbaar met voorganger

Daar waar het doosje deze keer dus iets anders is, zijn de oordoppen zelf vergelijkbaar met hun voorgangers. Zo beschikken ze wederom over smalle steeltjes, waardoor ze beter in je oren moeten blijven zitten. Dat is althans het idee, maar daar zijn de meningen over verdeeld. Als je lang haar hebt en je wilt een pluk achter je oor doen, is de kans groot dat je het oordopje uit je oor lanceert als zo'n steeltje achter je haar blijft hangen. Ook blijken de steeltjes wederom erg gevoelig. Als je niet oplet, kan een haarlok bijvoorbeeld al het volume wijzigen.

Een groot voordeel van oordoppen met steeltjes is dat ze makkelijker te bedienen zijn. Met verschillende knijp- en veegbewegingen krijg je van alles voor elkaar, zoals de volumebediening en het activeren van bijvoorbeeld actieve ruisonderdrukking. Verder is het goed om te zien dat er verschillende tipjes (de delen die in je oren gaan) worden meegeleverd, waardoor er hoogstwaarschijnlijk wel een setje tussen zit dat comfortabel en strak in jouw gehoorgang zit. Ze zijn wel een beetje glad, waardoor ze alsnog uit je oren kunnen glijden (maar alleen als ze al niet strak zaten).

©Wesley Akkerman

Klinkt bijna hetzelfde

Hoewel fabrikant Anker de Soundcore Liberty 4 Pro van nieuwe drivers heeft voorzien (een 10,5mm-woofer en een 4,6mm-tweeter van titanium), klinkt het geluidsprofiel niet veel anders dan de Liberty 4 (zonder Pro dus). Heel erg is dat niet, aangezien beide modellen beschikken over een warme en zachte basweergave en meer dan genoeg ruimte voor het midden. Deze keer gaat het ook in de hoogte beter, waardoor muziek beter tot zijn recht komt. Muziek klinkt helderder en gedetailleerd, maar de focus blijft op de bas.

Mocht je iets aan de klanken willen aanpassen, dan kan dat met de digitale equalizer. Of je die nodig hebt, is een tweede – de Soundcore Liberty 4 Pro klinkt direct uit de doos namelijk al goed. Naast vooraf ingestelde presets kun je ook zelf geluidsprofielen aanmaken – dat waarderen we altijd.

Daarnaast zijn er wederom zaken als HearID en ruimtelijke audio aanwezig. HearID moet een persoonlijk geluidsprofiel afstemmen, maar in ons geval leverde dat een vervormde geluidservaring op, waarbij de bas volledig naar de achtergrond werd gedrukt.

©Wesley Akkerman

Actieve ruisonderdrukking

Over de ruimtelijke audio zijn we nog minder te spreken. Die klinkt zwaar en log, en hoofdbewegingen worden traag geregistreerd. Daardoor verliest zo'n functie z'n waarde. De actieve ruisonderdrukking werkt gelukkig veel beter en is vooral goed in het wegfilteren van constant aanwezige zoem- of bromgeluiden. Handig voor bijvoorbeeld in het vliegtuig. Lagere geluiden zijn dus geen probleem, maar met hogere tonen heeft het systeem beduidend meer moeite. Ook kan het zijn dat je mensen om je heen kunt horen praten.

Tot slot is het goed om te weten dat je met de Soundcore Liberty 4 Pro bluetooth 5.3 en audiocodecs AAC, SBC en de high-res variant LDAC tot je beschikking hebt. Daarmee kun je – met de juiste audiobron – muziek in hogere kwaliteit beluisteren, zonder dat je daarvoor heel diep in de buidel tast. Naast Google Fast Pair (voor een snelle koppeling met je Android-toestel) is er ook bluetooth multipoint, waardoor je snel en gemakkelijk wisselt tussen gekoppeld apparaten. Al met al maakt dat het setje oortjes ontzettend veelzijdig, helemaal voor de huidige prijs.

©Wesley Akkerman

Soundcore Liberty 4 Pro kopen?

De Soundcore Liberty 4 Pro-oortjes worden gered door de aantrekkelijke prijs. Voor 99 euro kom je namelijk niet snel beter tegen op het gebied van actieve ruisonderdrukking en audiokwaliteit. Er zijn aspecten waar je even rekening mee moet houden, maar die hoeven voor jou niet per se roet in het eten te gooien. De grootste aanpassing (die van het doosje) voelt onnodig en gimmicky aan, maar maakt het geheel toch uniek. Wat dit pakket precies Pro maakt, vragen we ons ondertussen nog af, maar dat doet niets af van het luisterplezier van dit setje.

Een mediaspeler aanschaffen lijkt eenvoudig: de meeste modellen sluit je immers moeiteloos aan op een moderne tv of monitor en verbind je eenvoudig met het internet, via wifi of een netwerkkabel. Maar waar moet je verder op letten?

Een goede mediaspeler voldoet aan een aantal basisvereisten. Veel functies zijn echter zo vanzelfsprekend dat we daar in dit artikel niet diep op ingaan – denk aan aansluitingen, een afstandsbediening en verbindingsopties. Maar niet elke mediaspeler biedt dezelfde ervaring. Het overweldigende aanbod op de markt bewijst dat er grote verschillen kunnen zijn.

Beeldkwaliteit en resoluties

Wil je een toekomstbestendig apparaat? Kies dan minimaal voor 4K-ondersteuning en een vorm van HDR, zoals HDR10 of Dolby Vision. Welke HDR-standaard je nodig hebt, hangt af van de streamingdiensten die je gebruikt. Controleer dat dus van tevoren, zodat je zeker weet dat jouw content er tiptop uitziet.

Een handige tip: lees recensies als je twijfelt over specificaties. Sommige fabrikanten beloven meer dan ze daadwerkelijk leveren. Betrouwbare reviews – zowel van professionals als gebruikers – kunnen je behoeden voor een miskoop. En vergeet je internetsnelheid niet: voor 4K-streaming is minstens 25 Mbit/s nodig. In Nederland is dat meestal geen probleem, maar het is goed om even te checken.

©vladim_ka

Zijn jouw streamingdiensten beschikbaar?

Controleer ook even of jouw favoriete streamingdiensten beschikbaar zijn op het apparaat dat je overweegt. Bij Android TV kun je dat bijvoorbeeld eenvoudig nagaan via de Google Play Store. Maar let op: sommige apps zijn regio-afhankelijk en kunnen in Nederland ontbreken, zelfs als ze in de store staan.

Wil je zeker weten dat een app beschikbaar is? Bezoek dan de website van de fabrikant, vooral als je gebruikmaakt van minder gangbare streamingdiensten. Als je daar een downloadknop vindt voor Android TV, tvOS (Apple) of Amazon Fire, is dat een goed teken. Klik er wel even op om te zien of de app daadwerkelijk in jouw regio werkt. Goedkopere mediaspelers hebben vaak minder app-opties, dus goedkoop kan in dit geval ook duurkoop betekenen.

Hoe zit het met updates?

Het updatebeleid van mediaspelers is minder transparant dan dat van smartphones. Sommige apparaten krijgen jarenlang software- en beveiligingsupdates, terwijl andere al snel verouderd raken. Een goed voorbeeld is de Nvidia Shield TV, die na tien jaar nog steeds ondersteuning krijgt.

Apple en Google doen doorgaans niet veel uitspraken over updates, maar hun mediaspelers worden vaak langdurig ondersteund. De klassieke Chromecast kreeg bijvoorbeeld jarenlang updates en Apple TV-modellen blijven vaak lang compatibel met nieuwe softwareversies. Waarom is dat belangrijk? Zonder updates werken sommige apps na verloop van tijd niet meer. Een mediaspeler met een goed updatebeleid gaat dus langer mee.