Door een leuke, verzorgde uitnodiging of brochure weet je publiek dat alles tot in de puntjes georganiseerd zal zijn. De talloze sjablonen van Word voor uitnodigingen en brochures kun je helemaal aanpassen aan de gelegenheid en je persoonlijke smaak. We gaan je aan de hand van een aantal sjablonen laten zien hoe je in Word een uitnodiging of brochure kunt maken.

Tip 01: Standaardsjabloon

We beginnen eerst met het maken van een uitnodiging. Een sjabloon daarvoor bestaat uit losse onderdelen die je zelf kunt aanpassen en aanvullen. Je klikt erop en vult je eigen gegevens in. Zo combineer je het gemak van een sjabloon met persoonlijke informatie. Helemaal handig is een ontwerp dat je kunt gebruiken voor een kaart die je per post kunt verzenden, terwijl je tegelijk de digitale versie per mail naar vrienden kunt versturen.

Tip 02: Basisvorm

Start Word op en ga naar Nieuw, waar je via een zoekopdracht in de online sjablonen duikt. In ons voorbeeld willen we een uitnodiging maken voor een housewarming. Probeer verschillende zoektermen, bijvoorbeeld ‘uitnodiging’, maar misschien vind je een gepast ontwerp wel bij ‘verjaardagskaart’. Denk dus out of the box. In de eerste plaats gaat het om het formaat van het document en de indeling ervan, zodat je de basisvorm kunt behouden en de inhoud ervan kunt aanpassen. De meeste sjablonen zijn samengesteld uit groepen en tabellen, en als je die structuur te ingrijpend probeert te veranderen, vergt dat te veel moeite en tijd. Eigenlijk kun je dan net zo makkelijk met een blanco pagina beginnen.

©PXimport

Sjablonen-verzamelaars

©PXimport

Tip 03: Selectie maken

Het sjabloon dat we hier hebben gekozen, is een ontwerp waarmee je twee kaarten uit een A4’tje haalt. Als je op het model klikt, lees je de exacte grootte (12,7 x 17,8 cm). Precies het formaat dat in een standaard envelop past. Als dit het sjabloon is dat je wilt gebruiken, klik je op de blauwe knop Maken. Het ontwerp wordt geopend in Word. Ons gekozen ontwerp blijkt te bestaan uit een bedrukte voor- en achterkant. Omdat we de achterkant niet nodig hebben, kunnen we die tweede pagina gewoon verwijderen.

©PXimport

Tip 04: Afbeelding vervangen

Het belangrijkste element van een uitnodiging is meestal de foto. Om de huidige afbeelding op het sjabloon te vervangen door een nieuwe afbeelding, zonder dat je de grootte hoeft aan te passen, gebruik je de rechtermuisknop. Selecteer de opdracht Afbeelding wijzigen / Uit bestand en navigeer naar de afbeelding die op je harde schijf staat. In de meeste gevallen zul je de afbeelding nog willen verschuiven, zodat het interessante deel van de foto goed in beeld staat. Omdat de afbeelding is geselecteerd, komt het tabblad Afbeeldingsopmaak tevoorschijn en daar vind je aan de rechterkant de knop Bijsnijden. Gebruik het pijltje onder deze knop en kies voor Aanpassen. Hierdoor kun je de afbeelding schalen en verschuiven.

©PXimport

Tip 05: Hoofdtekst aanpassen

Daarna pak je de hoofdtekst aan. In dit sjabloon staat elke letter van de titel in een andere kleur, en dat vinden we niet zo fraai. Je kunt in het tabblad Start makkelijk het lettertype, de letterstijl en de tekstkleur aanpassen. In dit geval bestaat de titel uit twee tekstvakken op een rechthoekige vorm. Ook de kleur van de vorm pas je aan door er met de rechtermuisknop op te klikken, waarna je bij Opvulling een andere kleur selecteert. Nu je toch aan de tekst sleutelt, kun je meteen de gegevens voor de locatie en het tijdstip aanpassen. Blijf sober in de selectie van lettertypen en tekstkleur: less is more.

©PXimport

Tip 06: Kleine elementen

Sjablonen bevatten meestal allerlei elementen, zoals lijntjes, kaders en tabellen die je pas ontdekt wanneer je een element probeert te verplaatsen. In dit sjabloon is dat niet anders. We komen een aantal lijnen tegen wanneer we de gekleurde rijen aan de linkerkant willen verwijderen. Zoom flink in, zodat je deze elementen kunt selecteren en verwijderen. Hiermee creëren we ruimte aan de rechterkant om een kleine plattegrond te plaatsen. Je kunt daarvoor een schermafdruk uit Google Maps gebruiken.

©PXimport

Tip 07: Afdrukken of e-mailen

Omdat je deze uitnodiging slechts eenzijdig zult afdrukken, kun je twee exemplaren op één vel papier plaatsen. Uiteraard kun je ook een schermafbeelding van de kaart maken om deze als afbeelding in een e-mail bij te sluiten. Maar beter is het om er een pdf van te maken. Hiervoor begin je met een leeg Word-document en in het tabblad Indeling wijzig je het formaat in A5, de helft van een A4. Daarna ga je terug naar het document met de uitnodigingen en selecteer je zorgvuldig alle elementen van één kaart. Vervolgens groepeer je die elementen met Afbeeldingsopmaak / Groeperen / Groeperen. Dat maakt het makkelijker om alles in z’n geheel in het A5-document te plakken. Daarna ga je in het A5-document naar Bestand / Opslaan als om het document op te slaan als pdf-bestand. Door deze bestandsindeling te gebruiken, kan de ontvanger de tekst met adresgegevens niet alleen bekijken, maar ook eenvoudig kopiëren, om bijvoorbeeld in zijn agenda te zetten.

©PXimport

Brochure

Tip 08: Brochure maken

We laten je nu zien hoe je in Word een brochure kunt maken. Daarbij heb je de keuze: je begint weer met een sjabloon of je maakt zelf iets vanuit een leeg document. Dat laatste kan wat lastiger zijn, want Word is geen ontwerpprogramma. Om het onszelf makkelijk te maken, beginnen we dus met een template. En al is het een sjabloon met een bepaald kleurenschema en ontwerp, je kunt dit altijd nog aanpassen aan je behoeften en smaak.

©PXimport

Tip 09: Sjabloon downloaden

Voor het maken van een brochure maken we gebruik van de site Template.net. Deze dienst probeert vooral betaalde sjablonen aan de man te brengen, maar toch kun je ook nog wel een aantal gratis templates vinden. Je herkent de weggevertjes aan het label Free in de linkerbovenhoek. Onder het ontwerp staat steeds een reeks knoppen. Die verklappen met welke programma’s je dit sjabloon kunt openen en bewerken. Het sjabloon in ons voorbeeld kun je bijvoorbeeld bewerken in Photoshop, Illustrator, InDesign, Publisher, Apple Pages en Word. Wanneer je een sjabloon aanklikt, krijg je soortgelijke voorstellen te zien waarvan de gratis exemplaren bovenaan staan.

Tip 10: Bestanden uitpakken

In de download vind je een bestand en twee mappen: een readme-tekst, een map Fonts en een map Word. In de tekst staat het goede nieuws, namelijk dat je het sjabloon en de lettertypes kosteloos mag gebruiken voor persoonlijke en professionele projecten. In de map Word zit het sjabloon in het docx-formaat. Dat is het normale Word-formaat en dus eigenlijk geen sjabloon-indeling. De map Fonts bevat de lettertypes die in dit ontwerp worden gebruikt.

©PXimport

Tip 11: Lettertype installeren

Dat Template.net zelfs de bijbehorende lettertypes meelevert, is een pluspunt ten opzichte van de templates van Microsoft. Bij de eigen Word-templates gaat Microsoft uit van het standaardpakket aan fonts dat bij Office werd meegeleverd. Om de lettertypes uit de map Fonts te installeren, dubbelklik je op de lettertypebestanden, zodat je een voorvertoning te zien krijgt. Linksboven zie je dan de knop Installeren staan. Wanneer het progressiebalkje aangeeft dat de installatieprocedure klaar is, sluit je de voorvertoning en installeer je het volgende lettertype. Om dezelfde lettertypes als in het sjabloon te kunnen gebruiken, moet je vijf fonts installeren.

©PXimport

Tip 12: Formaat bepalen

Daarna open je het Word-bestand. Het eerste wat je moet doen is het formaat controleren in het tabblad Indeling / Formaat. De meeste sjablonen die uit de VS komen, staan namelijk in het Amerikaanse papierformaat Letter (216 × 279 mm). Selecteer je hier A4, dan wordt het ontwerp ingesteld op het papier dat waarschijnlijk bij jou in de printer zit: 210 × 297 mm. Nu moet je de inhoud van het ontwerp nog wel even verslepen, want anders krijg je lege zones. Het gaat dus om een A4-blaadje, dubbelzijdig afgedrukt, dat je in het midden dubbelvouwt.

©PXimport

Tip 13: Groeperen opheffen

Vaak zijn de elementen in zo’n sjabloon gegroepeerd. Handig om het te kopiëren of verslepen, maar niet als je het wilt bewerken. Klik er daarom met de rechtermuisknop op en kies voor Groeperen / Groep opheffen. Vervolgens kun je de afbeelding op de cover verwijderen en via Invoegen / Afbeeldingen / Dit apparaat je eigen afbeelding selecteren die je voor deze programmabrochure wilt gebruiken. Gebeurt het nu dat de tekst en andere elementen alle kanten uitspringen als je deze nieuwe afbeelding probeert te positioneren, verhelp dat dan door met de rechtermuisknop op de afbeelding te klikken en dan bij Tekstterugloop de optie Achter tekst te selecteren. Vervang op die manier alle afbeeldingen van het sjabloon door eigen afbeeldingen.

©PXimport

Tip 14: Tekstvakken aanpassen

Als je de groepen in dit sjabloon hebt opgeheven, zul je ontdekken dat het ontwerp uit veel verschillende tekstvakken bestaat in plaats van één groot vak waarin de tekstregels verschillende lettergroottes hebben gekregen. Dat heeft een goede reden: door met verschillende tekstvakken te werken kun je onderkoppen en andere tekst veel gemakkelijker positioneren. Anders gaat Word volledig z’n eigen gang op basis van de ingestelde regel- en alinea-afstanden. Je kunt uiteraard ook de lettertypes wijzigen, al raden we dat hier af. Het ontwerp is namelijk samengesteld op basis van een harmonieuze set lettertypes en meestal wordt de lay-out alleen maar slechter door hiermee te experimenteren. Pas nu de inhoud in de verschillende tekstvakken aan.

©PXimport

Tip 15: Grafische elementen

In de programmabrochure staan verschillende grafische elementen. De oorspronkelijke kleuren van het sjabloon zijn gekozen op basis van de gebruikte afbeeldingen, maar die hebben we inmiddels gewijzigd. Daarom gaan we een ander kleurenschema kiezen, iets dat beter bij het huidige thema past. In het tabblad Ontwerpen vind je onder de knop Kleuren een reeks kleurenschema’s. Daarna selecteer je een of meerdere vormen en dan kun je in het tabblad Vormindeling bij Vormopvulling een nieuwe kleur voor deze grafische vormen kiezen. In de kleurenkiezer staat bovenaan het kleurenschema dat je zojuist hebt gekozen. Eventueel kun je dan de grootte en positie van de grafische elementen nog wijzigen. Zorg er ten slotte voor dat de tekstvakken weer boven op de vormen staan.

Tip 16: Afdrukken of opslaan

Is het ontwerp klaar, dan kun je een proefdruk maken. Stel de printer in op Dubbelzijdig afdrukken en het liefst zonder witrand. Heb je veel exemplaren van je brochure nodig, dan kun je een beroep doen op een printshop. Maar zo’n printshop zal je ontwerp weigeren als je het in Word-formaat aanbiedt. Het risico is te groot dat het ontwerp op jouw computer afwijkt van hun afdrukinstellingen. Daarom moet je het aanleveren als pdf-bestand. Om je brochure op te slaan als pdf, ga je via Bestand naar Opslaan als. Geef het bestand een naam, kies bij Indeling het pdf-formaat en klik op de knop Opslaan.

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.