ID.nl logo
Uitnodiging of brochure maken in Word
© Reshift Digital
Huis

Uitnodiging of brochure maken in Word

Door een leuke, verzorgde uitnodiging of brochure weet je publiek dat alles tot in de puntjes georganiseerd zal zijn. De talloze sjablonen van Word voor uitnodigingen en brochures kun je helemaal aanpassen aan de gelegenheid en je persoonlijke smaak. We gaan je aan de hand van een aantal sjablonen laten zien hoe je in Word een uitnodiging of brochure kunt maken.

Tip 01: Standaardsjabloon

We beginnen eerst met het maken van een uitnodiging. Een sjabloon daarvoor bestaat uit losse onderdelen die je zelf kunt aanpassen en aanvullen. Je klikt erop en vult je eigen gegevens in. Zo combineer je het gemak van een sjabloon met persoonlijke informatie. Helemaal handig is een ontwerp dat je kunt gebruiken voor een kaart die je per post kunt verzenden, terwijl je tegelijk de digitale versie per mail naar vrienden kunt versturen.

Tip 02: Basisvorm

Start Word op en ga naar Nieuw, waar je via een zoekopdracht in de online sjablonen duikt. In ons voorbeeld willen we een uitnodiging maken voor een housewarming. Probeer verschillende zoektermen, bijvoorbeeld ‘uitnodiging’, maar misschien vind je een gepast ontwerp wel bij ‘verjaardagskaart’. Denk dus out of the box. In de eerste plaats gaat het om het formaat van het document en de indeling ervan, zodat je de basisvorm kunt behouden en de inhoud ervan kunt aanpassen. De meeste sjablonen zijn samengesteld uit groepen en tabellen, en als je die structuur te ingrijpend probeert te veranderen, vergt dat te veel moeite en tijd. Eigenlijk kun je dan net zo makkelijk met een blanco pagina beginnen.

©PXimport

Denk out of the box als je op zoek gaat naar een sjabloon uit de Word-collectie

-

Sjablonen-verzamelaars

Naast dat je sjablonen rechtstreeks uit Word kunt halen, zijn er ook een aantal websites waar je gratis Word-sjablonen kunt downloaden. Op https://templates.office.com ben je bij de Microsoft-bron waar je kunt zoeken op trefwoord, categorie of gelegenheid. Hier vind je honderden gratis sjablonen voor cv’s, flyers, brochures, kalenders en meer. Zie je een interessant sjabloon, dan kun je daar een korte beschrijving van lezen om hem vervolgens te downloaden of online, in de browser, te bewerken. Template.net stelt meer dan 100.000 sjablonen beschikbaar voor een groot aanbod aan gelegenheden. Elk sjabloon heeft pictogrammen die aangeven voor welke toepassingen hij bestemd is. Nog makkelijker is gewoon filteren op Word-materiaal; zoek dus naar het Microsoft Word-logo. Helaas zijn de meeste sjablonen betaald. En dan is er nog www.poweredtemplate.com. Hier vind je honderden gratis Word-sjablonen. De templates zijn vooral handig als je een boekwerk wilt maken. Bovendien zijn de gratis templates zijn vaak minder mooi dan de betaalde templates.

©PXimport

Tip 03: Selectie maken

Het sjabloon dat we hier hebben gekozen, is een ontwerp waarmee je twee kaarten uit een A4’tje haalt. Als je op het model klikt, lees je de exacte grootte (12,7 x 17,8 cm). Precies het formaat dat in een standaard envelop past. Als dit het sjabloon is dat je wilt gebruiken, klik je op de blauwe knop Maken. Het ontwerp wordt geopend in Word. Ons gekozen ontwerp blijkt te bestaan uit een bedrukte voor- en achterkant. Omdat we de achterkant niet nodig hebben, kunnen we die tweede pagina gewoon verwijderen.

©PXimport

Tip 04: Afbeelding vervangen

Het belangrijkste element van een uitnodiging is meestal de foto. Om de huidige afbeelding op het sjabloon te vervangen door een nieuwe afbeelding, zonder dat je de grootte hoeft aan te passen, gebruik je de rechtermuisknop. Selecteer de opdracht Afbeelding wijzigen / Uit bestand en navigeer naar de afbeelding die op je harde schijf staat. In de meeste gevallen zul je de afbeelding nog willen verschuiven, zodat het interessante deel van de foto goed in beeld staat. Omdat de afbeelding is geselecteerd, komt het tabblad Afbeeldingsopmaak tevoorschijn en daar vind je aan de rechterkant de knop Bijsnijden. Gebruik het pijltje onder deze knop en kies voor Aanpassen. Hierdoor kun je de afbeelding schalen en verschuiven.

©PXimport

Tip 05: Hoofdtekst aanpassen

Daarna pak je de hoofdtekst aan. In dit sjabloon staat elke letter van de titel in een andere kleur, en dat vinden we niet zo fraai. Je kunt in het tabblad Start makkelijk het lettertype, de letterstijl en de tekstkleur aanpassen. In dit geval bestaat de titel uit twee tekstvakken op een rechthoekige vorm. Ook de kleur van de vorm pas je aan door er met de rechtermuisknop op te klikken, waarna je bij Opvulling een andere kleur selecteert. Nu je toch aan de tekst sleutelt, kun je meteen de gegevens voor de locatie en het tijdstip aanpassen. Blijf sober in de selectie van lettertypen en tekstkleur: less is more.

©PXimport

Tip 06: Kleine elementen

Sjablonen bevatten meestal allerlei elementen, zoals lijntjes, kaders en tabellen die je pas ontdekt wanneer je een element probeert te verplaatsen. In dit sjabloon is dat niet anders. We komen een aantal lijnen tegen wanneer we de gekleurde rijen aan de linkerkant willen verwijderen. Zoom flink in, zodat je deze elementen kunt selecteren en verwijderen. Hiermee creëren we ruimte aan de rechterkant om een kleine plattegrond te plaatsen. Je kunt daarvoor een schermafdruk uit Google Maps gebruiken.

©PXimport

Tip 07: Afdrukken of e-mailen

Omdat je deze uitnodiging slechts eenzijdig zult afdrukken, kun je twee exemplaren op één vel papier plaatsen. Uiteraard kun je ook een schermafbeelding van de kaart maken om deze als afbeelding in een e-mail bij te sluiten. Maar beter is het om er een pdf van te maken. Hiervoor begin je met een leeg Word-document en in het tabblad Indeling wijzig je het formaat in A5, de helft van een A4. Daarna ga je terug naar het document met de uitnodigingen en selecteer je zorgvuldig alle elementen van één kaart. Vervolgens groepeer je die elementen met Afbeeldingsopmaak / Groeperen / Groeperen. Dat maakt het makkelijker om alles in z’n geheel in het A5-document te plakken. Daarna ga je in het A5-document naar Bestand / Opslaanals om het document op te slaan als pdf-bestand. Door deze bestandsindeling te gebruiken, kan de ontvanger de tekst met adresgegevens niet alleen bekijken, maar ook eenvoudig kopiëren, om bijvoorbeeld in zijn agenda te zetten.

©PXimport

Brochure

Tip 08: Brochure maken

We laten je nu zien hoe je in Word een brochure kunt maken. Daarbij heb je de keuze: je begint weer met een sjabloon of je maakt zelf iets vanuit een leeg document. Dat laatste kan wat lastiger zijn, want Word is geen ontwerpprogramma. Om het onszelf makkelijk te maken, beginnen we dus met een template. En al is het een sjabloon met een bepaald kleurenschema en ontwerp, je kunt dit altijd nog aanpassen aan je behoeften en smaak.

©PXimport

Hoewel Template.net vooral betaalde sjablonen aanbiedt, zitten er ook gratis exemplaren tussen

-

Tip 09: Sjabloon downloaden

Voor het maken van een brochure maken we gebruik van de site Template.net. Deze dienst probeert vooral betaalde sjablonen aan de man te brengen, maar toch kun je ook nog wel een aantal gratis templates vinden. Je herkent de weggevertjes aan het label Free in de linkerbovenhoek. Onder het ontwerp staat steeds een reeks knoppen. Die verklappen met welke programma’s je dit sjabloon kunt openen en bewerken. Het sjabloon in ons voorbeeld kun je bijvoorbeeld bewerken in Photoshop, Illustrator, InDesign, Publisher, Apple Pages en Word. Wanneer je een sjabloon aanklikt, krijg je soortgelijke voorstellen te zien waarvan de gratis exemplaren bovenaan staan.

Tip 10: Bestanden uitpakken

In de download vind je een bestand en twee mappen: een readme-tekst, een map Fonts en een map Word. In de tekst staat het goede nieuws, namelijk dat je het sjabloon en de lettertypes kosteloos mag gebruiken voor persoonlijke en professionele projecten. In de map Word zit het sjabloon in het docx-formaat. Dat is het normale Word-formaat en dus eigenlijk geen sjabloon-indeling. De map Fonts bevat de lettertypes die in dit ontwerp worden gebruikt.

©PXimport

Tip 11: Lettertype installeren

Dat Template.net zelfs de bijbehorende lettertypes meelevert, is een pluspunt ten opzichte van de templates van Microsoft. Bij de eigen Word-templates gaat Microsoft uit van het standaardpakket aan fonts dat bij Office werd meegeleverd. Om de lettertypes uit de map Fonts te installeren, dubbelklik je op de lettertypebestanden, zodat je een voorvertoning te zien krijgt. Linksboven zie je dan de knop Installeren staan. Wanneer het progressiebalkje aangeeft dat de installatieprocedure klaar is, sluit je de voorvertoning en installeer je het volgende lettertype. Om dezelfde lettertypes als in het sjabloon te kunnen gebruiken, moet je vijf fonts installeren.

©PXimport

Tip 12: Formaat bepalen

Daarna open je het Word-bestand. Het eerste wat je moet doen is het formaat controleren in het tabblad Indeling / Formaat. De meeste sjablonen die uit de VS komen, staan namelijk in het Amerikaanse papierformaat Letter (216 × 279 mm). Selecteer je hier A4, dan wordt het ontwerp ingesteld op het papier dat waarschijnlijk bij jou in de printer zit: 210 × 297 mm. Nu moet je de inhoud van het ontwerp nog wel even verslepen, want anders krijg je lege zones. Het gaat dus om een A4-blaadje, dubbelzijdig afgedrukt, dat je in het midden dubbelvouwt.

©PXimport

Een gegroepeerde afbeelding moet je opheffen als je hem wilt kunnen bewerken 

-

Tip 13: Groeperen opheffen

Vaak zijn de elementen in zo’n sjabloon gegroepeerd. Handig om het te kopiëren of verslepen, maar niet als je het wilt bewerken. Klik er daarom met de rechtermuisknop op en kies voor Groeperen / Groep opheffen. Vervolgens kun je de afbeelding op de cover verwijderen en via Invoegen / Afbeeldingen / Dit apparaat je eigen afbeelding selecteren die je voor deze programmabrochure wilt gebruiken. Gebeurt het nu dat de tekst en andere elementen alle kanten uitspringen als je deze nieuwe afbeelding probeert te positioneren, verhelp dat dan door met de rechtermuisknop op de afbeelding te klikken en dan bij Tekstterugloop de optie Achter tekst te selecteren. Vervang op die manier alle afbeeldingen van het sjabloon door eigen afbeeldingen.

©PXimport

Tip 14: Tekstvakken aanpassen

Als je de groepen in dit sjabloon hebt opgeheven, zul je ontdekken dat het ontwerp uit veel verschillende tekstvakken bestaat in plaats van één groot vak waarin de tekstregels verschillende lettergroottes hebben gekregen. Dat heeft een goede reden: door met verschillende tekstvakken te werken kun je onderkoppen en andere tekst veel gemakkelijker positioneren. Anders gaat Word volledig z’n eigen gang op basis van de ingestelde regel- en alinea-afstanden. Je kunt uiteraard ook de lettertypes wijzigen, al raden we dat hier af. Het ontwerp is namelijk samengesteld op basis van een harmonieuze set lettertypes en meestal wordt de lay-out alleen maar slechter door hiermee te experimenteren. Pas nu de inhoud in de verschillende tekstvakken aan.

©PXimport

Tip 15: Grafische elementen

In de programmabrochure staan verschillende grafische elementen. De oorspronkelijke kleuren van het sjabloon zijn gekozen op basis van de gebruikte afbeeldingen, maar die hebben we inmiddels gewijzigd. Daarom gaan we een ander kleurenschema kiezen, iets dat beter bij het huidige thema past. In het tabblad Ontwerpen vind je onder de knop Kleuren een reeks kleurenschema’s. Daarna selecteer je een of meerdere vormen en dan kun je in het tabblad Vormindeling bij Vormopvulling een nieuwe kleur voor deze grafische vormen kiezen. In de kleurenkiezer staat bovenaan het kleurenschema dat je zojuist hebt gekozen. Eventueel kun je dan de grootte en positie van de grafische elementen nog wijzigen. Zorg er ten slotte voor dat de tekstvakken weer boven op de vormen staan.

Tip 16: Afdrukken of opslaan

Is het ontwerp klaar, dan kun je een proefdruk maken. Stel de printer in op Dubbelzijdig afdrukken en het liefst zonder witrand. Heb je veel exemplaren van je brochure nodig, dan kun je een beroep doen op een printshop. Maar zo’n printshop zal je ontwerp weigeren als je het in Word-formaat aanbiedt. Het risico is te groot dat het ontwerp op jouw computer afwijkt van hun afdrukinstellingen. Daarom moet je het aanleveren als pdf-bestand. Om je brochure op te slaan als pdf, ga je via Bestand naar Opslaan als. Geef het bestand een naam, kies bij Indeling het pdf-formaat en klik op de knop Opslaan.

©PXimport

▼ Volgende artikel
Spinnen in huis? Zo zet (en houd!) je ze buiten
© RHJ - stock.adobe.com
Huis

Spinnen in huis? Zo zet (en houd!) je ze buiten

Het is herfst, en dat betekent spinnen. Niet alleen buiten, maar ook binnen. Daar kun je flink van schrikken. Toch is er geen reden tot paniek. Spinnen zijn juist nuttig: ze vangen muggen, vliegen en andere hinderlijke insecten. Nederlandse spinnen zijn bovendien niet gevaarlijk voor mensen. Wil je ze toch liever niet in huis? Dit kun je doen!

🕷️ Dit artikel in het kort

Spinnen zijn nuttige insecteneters en doen in Nederland mensen geen kwaad. Toch zien we ze vooral in de herfst liever buiten dan binnen. In dit artikel lees je hoe je spinnen vangt, wat je kunt doen om ze te buiten te houden en hoe je de meest voorkomende soorten herkent. Daarnaast kijken we per ruimte in huis naar plekken waar spinnen zich graag verstoppen en wat je daartegen kunt doen. Lees ook: Slim ventileren in de herfst: zo voorkom je vocht en schimmel

Dat je in het najaar meer spinnen ziet, is trouwens logisch. De mannetjesspinnen zijn dan op zoek naar een vrouwtje. Of het nu mannetjes of vrouwtjes zijn, voor allemaal geldt: ze zijn snel, maar niet gevaarlijk. Je kunt ze makkelijk vangen, zolang je maar rustig blijft.

Geen paniek! Vangen en vrijlaten doe je zo

De eenvoudigste methode daarvoor is nog steeds het bekende glas met een stukje stevig papier, bijvoorbeeld een bierviltje. Zet een stevig glas over de spin en schuif er een kartonnetje of papiertje onder. Til het geheel voorzichtig op, houd het goed gesloten en zet de spin buiten op enkele meters van je huis neer. Hoe verder, hoe kleiner de kans dat hij terug naar binnen kruipt.

Er bestaan ook speciale spinnenvangers: lange stelen met zachte borsteltjes of buisjes met een opvangreservoir. Handig als je liever wat afstand bewaart. Oefen eerst even, zodat je zeker weet hoe het werkt. Een spin doorspoelen of bespuiten met insectenspray kun je beter niet doen: er zijn betere, diervriendelijkere manieren om van ze af te komen.

©LeoniekvanderVlietPhotography

Waar komen spinnen binnen?

Spinnen kiezen niet bewust voor jouw woonkamer, maar volgen vaak insecten die aangetrokken worden door licht of warmte. Via kieren langs kozijnen, onder deuren of door ventilatieopeningen vinden ze hun weg naar binnen. Ook via spullen uit de schuur of garage kunnen ze mee naar binnen komen. Door deze routes af te sluiten of te controleren, verklein je de kans dat ze binnen belanden.

Voorkomen is ….

Hieronder lees je wat je in het algemeen kunt doen om insecten en spinnen buiten te houden. Ook kijken we specifiek naar bepaalde ruimtes in je huis.

Algemeen

Inspecteer je hele woning systematisch door langs plintnaden, kozijnen en doorvoeren te lopen. Dicht kieren af en vervang versleten tochtstrips. Plaats fijnmazig rvs-gaas voor ventilatieopeningen en maak ventilatieroosters jaarlijks schoon. Horren monteren voor ramen en deuren scheelt ook al een hoop.

Woonkamer

In de woonkamer trekken lampen vaak insecten aan, en daarmee ook spinnen. Plaats lampen niet direct bij de buitendeur en gebruik eventueel warmere lichtkleuren die minder insecten lokken – wit licht bevat namelijk veel UV- en blauwe componenten, echte insect-magneten. Ruim regelmatig achter kasten en banken op: rommelige hoeken bieden ideale plekken voor webben.

Slaapkamer

Zet bij warm weer het raam open met een hor ervoor. Zo ventileer je goed zonder dat spinnen en insecten naar binnen glippen. Trek ook gordijnen geregeld open en dicht; spinnen houden van rustige, donkere hoekjes.

Badkamer

Door de hoge luchtvochtigheid is de badkamer aantrekkelijk voor insecten en dus voor spinnen. Laat de ruimte goed drogen na het douchen (zet daar bijvoorbeeld de mechanische ventilatie voor aan of zet een raam een stukje open) en haal spinrag direct weg.

Kelder en berging

Dit zijn favoriete plekken voor grote huisspinnen. Ze houden van koelere, vochtige plekken waar ze met rust gelaten worden. Controleer leidingen en kieren, dicht openingen en zorg dat er niet te veel losse spullen op de grond staan.

Ventileren en opruimen helpt

Een goed geventileerd huis is minder aantrekkelijk voor insecten en dus ook voor spinnen. Laat roosters open, zet dagelijks kort ramen tegenover elkaar open voor frisse lucht en maak ventilatieopeningen schoon. Zo zorg je ervoor dat het in huis minder vochtig wordt – en daarmee geef je vliegjes, muggen en andere insecten minder kans.

Oude spinnenwebben kun je eenvoudig weghalen met een plumeau of stofzuiger. Leeg de stofzuigerzak daarna buiten, want een spin kan anders alsnog ontsnappen. Ook lege eizakjes haal je zo weg. Daarmee voorkom je dat er nieuwe generaties in je huis uitkomen.

Van huisspin tot kruisspin: zo herken je ze

Gevaarlijke spinnen? Die komen in Nederland eigenlijk niet voor. Maar dat maakt de angst er niet minder om. Herkennen wat voor spin je ziet, kan dan echt helpen. In september en oktober zie je binnenshuis vooral mannetjes van huisspinnen rondstruinen, terwijl vrouwtjes in hun web blijven. Met een app zoals ObsIdentify (voor Android en iOS) kun je eenvoudig een foto maken en direct zien om welke soort het gaat. Ook de webvorm geeft aanwijzingen: een strak wielweb, een trechter of een slordig matje is vaak soortspecifiek. Door je in de soorten te verdiepen, leer je dat de grote, donkere spinnen in huis simpelweg rondzwervende mannetjes zijn die een partner zoeken. Niets om bang voor te zijn dus!

Top 5 huisspinnen in Nederland

De kruisspin, Araneus diadematus, is jaar in jaar uit de publieksfavoriet én meest geteld; je herkent hem aan het lichte kruis op het achterlijf en het grote wielweb langs schuttingen en raamkozijnen. De grote trilspin, Pholcus phalangioides, hangt met lange poten onder het plafond en trilt heftig bij onraad; je vindt hem vaak in rustige hoekjes binnen. De gewone en grote huisspinnen, Eratigena-soorten, bouwen trechterwebben achter kasten en in kelders. De venstersectorspin, Zygiella x-notata, spant bij ramen een wielweb met een 'hapje' eruit; vaak zie je die in gevelhoeken. De herfsthangmatspin, Metellina segmentata, maakt kleine hangmatwebjes in struiken en rond tuinen en wordt regelmatig bij huizen gezien. De exacte volgorde varieert per jaar en telling, maar deze soorten staan steevast hoog in Nederlandse spinnentellingen.

©Anton Derkach | Iuliia - stock.adobe.com

Veelgestelde vragen over spinnen in huis

Zijn spinnen in Nederland giftig?

De spinnen die je binnenshuis tegenkomt, zoals huisspinnen of trilspinnen, zijn niet gevaarlijk. Ze kunnen hooguit bijten als ze in het nauw komen, maar dat gebeurt zelden en is vergelijkbaar met een muggenprik: een klein rood plekje dat snel verdwijnt. Ook buitenshuis leven er in Nederland geen gevaarlijk giftige spinnen voor mensen.

Kruipen spinnen in je slaap in je mond of oren?

Dit is een hardnekkige mythe. Spinnen zijn schuwe dieren die juist contact met mensen vermijden. Het idee dat ze in je slaap in je mond of oor kruipen is een broodjeaapverhaal. Ze lopen hooguit langs je bed op zoek naar een rustig hoekje, maar hebben geen enkele reden om een mens als schuilplek te gebruiken.

Waarom zie je vooral in de herfst zoveel spinnen?

In nazomer en herfst gaan mannetjes-huisspinnen op zoek naar een vrouwtje. Omdat ze rondzwerven, zie je ze vaker in kamers en gangen lopen. Vrouwtjes blijven meestal in hun web en vallen daardoor minder op. De seizoenspiek heeft dus alles te maken met hun voortplantingscyclus.

Kunnen spinnen eitjes in huis leggen?

Ja, spinnen kunnen in huis eizakjes maken. Meestal gebeurt dat in rustige hoekjes of achter meubels. De jongen verspreiden zich na het uitkomen en veel halen de volwassen leeftijd niet. Door webben en eizakjes regelmatig weg te halen met de stofzuiger, houd je de aantallen eenvoudig onder controle.

Helpt het om spinnen weg te houden met pepermuntolie of azijn?

Er circuleren veel huismiddeltjes die zouden helpen, maar er is weinig bewijs dat spinnen echt wegblijven van bepaalde geuren. Belangrijker is het dichten van kieren, plaatsen van horren en regelmatig opruimen. Dat heeft aantoonbaar meer effect dan een schaaltje azijn of een oliebrandertje.

Kunnen huisspinnen springen of vliegen?

Nee, de huisspinnen die je binnenshuis tegenkomt kunnen niet springen of vliegen. Ze lopen of klimmen via draden. Soms zie je kleine jonge spinnen wel zweven aan een draadje; dat heet 'ballooning'. Dan gebruiken ze een draad als zweeflijn in de wind. Bij volwassen huisspinnen gebeurt dat niet binnenshuis. 

Wat moet ik doen als ik een spin echt niet durf te vangen?

Vraag iemand anders om te helpen of gebruik een lange spinnenvanger waarmee je voldoende afstand houdt. Als dat niet lukt, kun je de deur naar de buitenruimte openen en wachten tot het dier zelf naar buiten trekt. Het belangrijkste is kalm blijven: spinnen zijn sneller bang voor jou dan andersom.

Spinnenvanger nodig?

Kijk, koop en vang
▼ Volgende artikel
Oktober in je tuin: voorbereiden op de winter
© Roland Abel
Huis

Oktober in je tuin: voorbereiden op de winter

In oktober staat de tuin in het teken van de overgang naar de koude maanden. Planten hebben nog steeds zorg nodig en ook het onderhoud vraagt aandacht. Dit is het moment om alles klaar te maken, zodat je tuin de winter goed doorkomt.

In oktober maak je de tuin winterklaar. Sluit de buitenkraan af en berg de tuinslang leeg op. Koop vliesdoek en noppenfolie om kwetsbare planten te beschermen. Plant groenblijvende struiken, winterviolen en bloembollen voor kleur in de donkere maanden. Oogst appels, peren en pompoenen, en zaai veldsla of spinazie. Geef struiken en rozen nog voeding, verwijder zomerbollen uit de grond en snoei rozen, fruitbomen en loofbomen. Werk het gazon af met een laatste maaibeurt en hark het blad weg.

Lees ook: Van januari tot en met december tuinieren: tips voor het hele jaar buiten bezig

Bescherm de tuin tegen vorst

Met dalende temperaturen is het belangrijk om alles te beschermen tegen vorstschade. Laat de tuinslang volledig leeglopen en berg hem op, zodat er geen water in achterblijft. Draai vervolgens de buitenkraan dicht. Schaf vliesdoek of noppenfolie aan om gevoelige planten te beschermen zodra het gaat vriezen.

Planten en bollen voor een wintertuin

Wie in de winter ook kleur wil behouden, kan nu groenblijvende varens, lage heesters en kerstrozen planten. Voorjaarsbollen zoals sneeuwklokjes, kievitsbloemen en bosanemonen moeten direct de grond in, omdat ze snel uitdrogen. Ook winterjasmijn of knoflook zijn nu aan de beurt. Bedek de grond daarna met een laag bladeren.

In hangmanden kun je winterviolen, bollen en klimop zetten voor wat extra kleur. Rozen plant je alvast voor het nieuwe seizoen. Tulpen die niet in de grond kunnen overwinteren, zet je in bollenbakken. Andere bloembollen plaats je bij vaste planten die qua kleur en bloeitijd goed bij elkaar passen. Geprepareerde hyacinten zet je in glazen binnen om vroeg van hun bloemen te genieten.

Oogsten in de herfst – én zaaien in de moestuin

Oktober is de maand van de oogst. Peren en appels haal je nu van de boom; maak er moes of taart van. Pompoenen en sierkalebassen zijn ook rijp. Laat altijd een stuk steel zitten, dan blijven ze langer goed. Bewaar ze koel en vorstvrij. In de moestuin zaai je nog veldsla, pluksla of spinazie. Kies wel voor winterharde soorten. Groenten die niet tegen kou kunnen, zoals paksoi, koolrabi, bloemkool en broccoli, oogst je voor de winter.

©encierro - stock.adobe.com

Onderhoud in oktober

Struiken, rozen en hagen hebben nog baat bij wat mest. In de border en moestuin kan eventueel kalk gestrooid worden. Blijf onkruid weghalen zodat het in het voorjaar niet uit de hand loopt. Plantensteunen kunnen de schuur in; maak ze schoon voordat je ze opbergt.

Zomerbollen zoals dahlia's, bloemriet en Abessijnse gladiolen moeten gerooid worden na de eerste nachtvorst. Controleer ook potten en bakken: zorg dat de afwateringsgaten open zijn zodat regenwater goed kan weglopen.

Snoeien in oktober

Ramblerrozen knip je bij door lange scheuten wat in te korten. Oktober is ook geschikt voor het snoeien van berk, esdoorn en kastanje, maar doe dit niet later dan eind november, want de sapstromen van deze bomen komen al vroeg op gang. Appel- en perenbomen kunnen eveneens gesnoeid worden.

©maxbelchenko

Het gazon winterklaar maken

Geef het gras dit najaar nog een laatste beurt. Verticuteer om mos en dood gras te verwijderen en lucht in de bodem te brengen. Maai het gras nog een keer, maar laat het niet te kort worden. Steek de randen bij en hark het gevallen blad weg, zodat het gras niet verstikt onder een bladerdeken en in het voorjaar weer gezond kan uitlopen.