ID.nl logo
TreeSheets: een kruising tussen het beste van Word en Excel
© Andrey - stock.adobe.com
Huis

TreeSheets: een kruising tussen het beste van Word en Excel

Als een spreadsheet en een tekstverwerker nageslacht zouden kunnen produceren, dan zou het zoiets als TreeSheets worden: een programma om tekst in cellen te plaatsen.

TreeSheets is een programma om informatie op overzichtelijke wijze - in cellen - vast te leggen. In dit artikel geven we je een inkijkje:

  • Hoe je een werkblad kunt aanmaken
  • Cellen in cellen kunt toevoegen
  • Cellen kunt opmaken, kopiëren en verplaatsen
  • Hoe je een database kunt aanmaken
  • Hoe je een rekenblad kunt aanmaken (al is het programma niet echt een rekenwonder)

Lees ook: Weet jij al hóé handig Excel is met data ordenen?

Wie weleens met een spreadsheet werkt, weet dat die dingen zich niet echt lenen om langere teksten in te plaatsen. Daarom beperken we ons doorgaans tot namen voor rijen en kolommen.

Maar een van de voordelen van een spreadsheet is dat door het gebruik van rijen en kolommen, al je ingevoerde en berekende informatie overzichtelijk in het gelid staat. Dat lukt je in een tekstverwerker alleen als je een tabel maakt. Maar dat is eigenlijk ook een soort spreadsheet, met de daarbij behorende beperkingen.

TreeSheets is freeware die de overzichtelijkheid van een spreadsheet tracht te combineren met de vrijheid van een tekstverwerker. Het programma voegt daar nog een belangrijke extra functie aan toe: hiërarchische cellen.

Downloaden en installeren

De thuisbasis van TreeSheets is www.strlen.com/treesheets. Hier vind je beknopte informatie over dit opensource-programma. Ook is er een link naar een Discord-server waar je met andere gebruikers van gedachten kunt wisselen.

De feitelijke downloadsite bevindt zich op het opensource-platform GitHub. Daarvoor klik je op de link HERE onder Download.

Op de GitHub-pagina vind je onder Assets de nieuwste versies voor Linux, macOS en Windows. Ook kun je er de broncode downloaden. Wij kiezen voor de portable versie voor Windows met de naam windows_treesheets_no_installer.zip (ca. 5 MB).

Pak het zip-bestand uit, er verschijnt dan een map genaamd TS. Hierin bevindt zich het bestand TreeSheets.exe, dat start je op.

Wanneer je TreeSheets opent, verschijnt automatisch een voorbeeld.

Leeg werkblad

TreeSheets werkt met tabbladen en als je kiest voor File / New (of Ctrl+N), dan zal de Engelstalige mini-tutorial (want dat is het bestand dat automatisch wordt geopend) gewoon open blijven op zijn eigen tabblad.

In het dialoogvenster New Sheet geef je de gewenste grootte op. Standaard is dit 10, wat een 10x10-raster van cellen oplevert. Wij willen echter laten zien hoe je zelf interactief structuren kunt maken en daarom kies je 1 en klik je op OK.

Je ziet nu een leeg werkblad met één piepklein vierkant celletje met een dikke buitenrand. Klik daarin en typ Week 1 gevolgd door Enter. Zoals je ziet, is daarna alleen de onderrand dik. Druk nogmaals op Enter en er verschijnt een nieuwe lege cel. Typ daarin Week 2.

Klik nu op de rechterrand van het vak Week 1 en druk op Enter. Er komt een lege cel aan de rechterkant bij. Je kunt op die manier dus een bestaande cel in elke richting uitbreiden. Merk op dat TreeSheets de vierkante vorm behoudt door achter Week 2 ook een lege cel te plaatsen.

Selecteer tot slot de bovenrand van het lege vak achter Week 1 en druk op Enter. Vul in dit nieuwe lege vak Maandag in.

Zelfs vanuit één cel kun je je werkblad naar alle kanten uitbreiden.

Cel in cel

Het zal je inmiddels duidelijk zijn dat we een weekkalender aan het opzetten zijn en dat we die met de kennis die we nu hebben, eenvoudig kunnen voltooien. Het resultaat lijkt ogenschijnlijk op een spreadsheet of tabel in een tekstverwerker. TreeSheets kent echter een foefje waar andere programma’s meer moeite mee hebben of helemaal niet kunnen: cellen in cellen.

Selecteer de eerste lege cel achter Week 1 en druk op Shift+Enter. Er is nu een nieuwe cel in deze cel gevormd. Typ daarin Werk:. Druk tweemaal op Enter om daaronder een nieuwe cel te maken en typ daarin Privé:. Je kunt hierna op de inmiddels bekende manier achter deze cellen eenvoudig nieuwe toevoegen waarin je afspraken noteert.

Hiërarchische cellen vormen de grote kracht van TreeSheets.

Opmaak

Het opmaken van teksten kan op allerlei manieren, zowel voor- als achteraf. Selecteer bijvoorbeeld de inhoud van de cel Werk: en kies uit de kleurenlijst bij Text (in de werkbalk bovenin) voor donkergroen. Op dezelfde manier selecteer je Privé: en maak je de tekst donkerblauw.

Selecteer de cel waarin je naar ons voorbeeld de eerste werkafspraak hebt gezet (door erop te klikken) en voeg daaraan met Shift+PijlOmlaag de cel daaronder toe. In de werkbalk met pictogrammen bovenin kies je Cel en selecteer je een lichte tint groen. Vervolgens selecteer je de afspraak achter Privé: en maak je die op dezelfde manier lichtblauw.

Wil je snel zaken benadrukken, dan is daarvoor een handige methode. Selecteer de cel en maak de tekst daarin groter (en kleiner) met Shift+Muiswiel. Heeft je muis geen scrollwiel, dan werkt Shift+PageUp en Shift+PageDown ook. Merk op dat je op de statusregel rechtsonder de tekstgrootte ziet veranderen.

Wanneer een cel langere tekst bevat, zal TreeSheets automatisch regelomloop toepassen. Wil je een cel breder of smaller maken, dan selecteer je die en wijzig je de breedte met Alt+Muiswiel of Alt+PageUp of Alt+PageDown.

Door wat opmaak toe te passen, ziet onze agenda er gelijk al beter uit.

Inhoud verplaatsen

Wil je in een gewoon spreadsheet (groepen) cellen verwisselen, dan moet je gebruikmaken van een tijdelijke locatie. In TreeSheets kan dat met één handeling die zowel voor losse cellen werkt als voor blokken met cellen. Selecteer bijvoorbeeld de cel Werk: en voeg daar de twee onderliggende cellen aan toe door middel van Shift+PijlOmlaag. Druk vervolgens op Ctrl+PijlRechts om de twee kolommen in dit niveau van de hiërarchie te verwisselen. Met Ctrl+PijlLinks stuur je de kolom weer naar links. Je kunt de verplaatsing ook ongedaan maken met Ctrl+Z. TreeSheets laat je met die laatste toetscombinatie een onbeperkt aantal wijzigingen terugnemen.

Kopiëren

Het zal regelmatig voorkomen dat je de inhoud van (blokken met) cellen wilt kopiëren. Is er geen sprake van cellen binnen cellen, dan werkt dat zoals je gewend bent van een spreadsheet. Selecteer bijvoorbeeld Week 1 en de twee cellen eronder, en druk op Ctrl+C om te kopiëren. Selecteer dan de lege cel achter Week 1 en druk op Ctrl+V om te plakken. Maak de actie weer ongedaan met Ctrl+Z.

Wil je de ingevoerde afspraken naar de andere cellen kopiëren om zo snel een sjabloon voor een agenda te creëren, dan gebeuren er vanwege de onderliggende cellen in het blok Week 1 onder Maandag dingen die je wellicht niet verwacht. Selecteer bijvoorbeeld de zes cellen in dit blok en druk op Ctrl+C. Ga naar de lege cel achter Week 2 en druk op Ctrl+V. Het eindresultaat is niet wat we willen. Maak de actie ongedaan en selecteer het lege vak onder Dinsdag. Plak opnieuw met Ctrl+V. Ook dit is niet het gewenste resultaat.

Je hebt een blok op niveau 2 gekopieerd en vervolgens geplakt op niveau 1, en dat is de reden dat het misgaat. Deze methode zou alleen werken als je eerst in een lege cel op niveau 1 een nieuwe lege cel zou maken op niveau 2 en daarin zouden plakken.

Wanneer je een groep cellen kopieert uit een dieper niveau ...

… dan worden ze geplaatst op het niveau waarop je plakt.

Slimmer kopiëren

Handmatig binnen elke lege cel een nieuwe lege cel maken, is natuurlijk nogal bewerkelijk. Hoe kun je dan de afspraken achter Week 1 in de kolom Maandag naar andere lege cellen kopiëren om zo snel een agendasjabloon te maken? Dat doe je door Week 1 te selecteren en daaraan met Shift+PijlRechts het blok met afspraken aan de selectie toe te voegen. Dit geheel is een blok op niveau 1 en dit kopieer je met Ctrl+C. Druk je nu op PijlOmlaag, dan is de rand onder Week 1 dik ten teken dat je daar iets kunt invoeren. Nu werkt Ctrl+V wel zoals je verwacht. Je had ook Maandag en de cel eronder kunnen selecteren, op PijlRechts kunnen drukken en kunnen plakken.

Omdat door het kopiëren alle rijen de naam Week 1 en alle kolommen de naam Maandag krijgen, kun je dus het best pas achteraf rij- en kolomnamen geven.

Door de rij of kolomnaam mee te kopiëren, heeft de hele selectie niveau 1.

Database

Net zoals je met een spreadsheetprogramma een eenvoudige database kunt opzetten, zo kan dat ook met TreeSheets. Als voorbeeld maken we er een met auto’s.

Je begint met een nieuw werkblad en aanvaardt de standaardgrootte van 10. De cellen op de bovenste regel geef je namen, bijvoorbeeld Foto, Merk, Type, Jaar enzovoort.

Wij gebruikten een collectie foto’s van 1920 × 1080 pixels. Kopieer je zo’n foto vanuit Verkenner en plak je die in de eerste lege cel onder foto, dan verschijnt hij op ware grootte. Dat is natuurlijk veel te groot! Klik met rechts op de foto en kies Images. Je ziet vervolgens drie opties die beginnen met Scale Image. De beide re-sample-opties slaan een kleinere kopie op, terwijl de optie display only alleen de weergave verkleint. Wij kiezen de optie Scale Image (re-sample pixels, by width) en voeren 256 in.

Heb je de nodige gegevens ingevoerd, dan sla je de database op via File / Save As.

Je kunt de hele database doorzoeken via het vak Search en ook kun je in de hele database woorden vervangen (Replace).

Om gegevens te sorteren, selecteer je in ons voorbeeld de drie cellen onder Type en kies je in het menu Edit / Grid Reorganization / Sort Ascending om op typenaam te sorteren.

Met TreeSheets maak je ook eenvoudig een sorteerbare database met afbeeldingen.

Rekenen

Het woord spreadsheet is al meermaals gevallen. TreeSheets mag daar dan uiterlijk op lijken, een rekenwonder is het (nog) niet. Dat wil niet zeggen dat je er helemaal niet mee kunt rekenen, al oogt dat misschien wat ongemakkelijk.

Maak een nieuw document met grootte 6 en vullen dat in zoals op de afbeelding hieronder. De bewerkingen + en * staan op een witte achtergrond wanneer je ze invoert, wat betekent dat het om gegevens gaat. Via het menu Program / Mark As / Operation kun je aangeven dat de cel als bewerking moet worden geïnterpreteerd. De lege cellen aan het eind van de eerste regel en onderaan de eerste kolom maak je groen via Program / Mark As / Horizontal View en Vertical View. Klik je nu op de afspeelknop (Run), dan verschijnen in de groene cellen de antwoorden.

We hebben je laten zien hoe je TreeSheets als agenda of als database kunt gebruiken. Er is nog veel meer mogelijk. Daarvoor verwijzen we je naar de voorbeelden in de map Examples.

TreeSheets laat je op een nogal eigenzinnige manier rekenen.

Watch on YouTube

▼ Volgende artikel
Review Sony ULT Field 3 – Krachtpatser op de achtergrond
© Wesley Akkerman
Huis

Review Sony ULT Field 3 – Krachtpatser op de achtergrond

De Sony ULT Field 3 lijkt op het eerste gezicht wat onopvallend, maar de reflecterende ULT-knop heeft een hoop te bieden. Die belooft een diepe, voelbare bas, wat samen met zijn robuuste, waterdichte bouw de belangrijkste beloftes van dit model zijn.

Goed
Conclusie

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.

Plus- en minpunten
  • Robuust en waterdicht
  • Lekker vol geluid
  • Meegeleverde schouderband
  • Doet dienst als powerbank
  • Equalizer niet altijd te gebruiken
  • Zonder ULT-knop wat karig

De Sony ULT Field 3 is een compacte en draagbare bluetoothspeaker met een adviesprijs van 199 euro. Op het eerste gezicht is dit een onopvallende luidspreker, met twee opvallende elementen. Zowel het Sony-logo als de bijzondere ULT-knop zijn voorzien van reflecterend materiaal, waardoor die een andere kleur dan zilver laten zien wanneer het licht erop valt. We zien groene, blauwe, roze en gele tinten voorbijkomen, waardoor het model toch een unieke uitstraling heeft. Om die ULT-knop (ULT staat trouwens voor Ultimate) is overigens een hoop te doen: dit is namelijk een centraal element.

Sony ULT Field 3

Wanneer je die knop indrukt, dan activeer je volgens Sony een diepe en voelbare bas. Daar vertellen we verderop in deze recensie meer over. De speaker beschikt daarnaast over Sound Field Optimization, dat het geluid aanpast aan de omgeving. Ook daar zou dan een betere geluidservaring uit moeten komen. Via de gratis te downloaden Sony Music Connect-app kun je een zevenbands equalizer gebruiken. Dit kun je alleen doen wanneer je de ULT-modus niet geactiveerd hebt, aangezien die de muziekbeleving al grotendeels aanpast voor je.

©Wesley Akkerman

Je kunt de Sony ULT Field 3 zowel binnen als buiten gebruiken, dankzij het IP67-certificaat. Het apparaat is niet alleen stof- en waterdicht, maar ook schokbestendig en roestvrij. De accu gaat tot 24 uur mee, maar dat is mede afhankelijk van het volume en overige instellingen. Voor een dagje weg is de accuduur meer dan prima. Je kunt de speaker bovendien als powerbank inzetten, voor als je onderweg je smartphone moet opladen. Sony levert tot slot een schouderband mee, wat het draagbare karakter van de Field 3 verder benadrukt.

Tweedeling van het geluid

De geluidskwaliteit van de speaker draait om de tweedeling die de ULT-knop creëert. Zodra je die functie activeert, dan hoor je een behoorlijke basversterking en vollere middentonen, zonder dat de zang aan helderheid verliest. Zonder die modus klinkt de muziek gedetailleerd, maar ook merkbaar vlakker. Prima voor op de achtergrond, maar de audio mist dan wel wat impact. Bij sommige genres, zoals hiphop, kan de verhoogde bas de vocalen soms wat overstemmen. De equalizer biedt in die gevallen dan helaas ook niet altijd soelaas.

©Wesley Akkerman

Je kunt het apparaat zowel liggend als staand gebruiken, maar we hebben gemerkt dat horizontaal gebruik fijner klinkt. Het volume kan ook lekker hoog, zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit, waardoor je deze speaker prima in een tuin zou kunnen gebruiken. Ondanks dat we ons nooit ondergedompeld voelen in het geluid, zijn we toch positief over de Sony ULT Field 3. Dit is typisch zo'n speaker die je onderweg meeneemt of ergens neerzet waar je geen andere speakers kunt installeren. Denk dan aan de badkamer of misschien wel een slaapkamer.

De speaker bedienen

Je bedient de Sony ULT Field 3 op twee manieren: via de Music Connect-app of via de strip bovenop. Binnen de applicatie regel je diverse instellingen, zoals de bluetoothkwaliteit en geluidsoptimalisatie. We hebben de optimalisatie op een gegeven moment uitgeschakeld en gemerkt dat de speaker dan beter klinkt dan voorheen. Verder is het zo dat je zowel die stand als de ULT-knop moet uitschakelen om de equalizer te kunnen gebruiken. Dat is best jammer, zeker in het geval van ULT. Je eigen instellingen evenaren die van de Sony-geluidsoptie namelijk niet.

©Wesley Akkerman

De meeste functies zijn gelukkig direct toegankelijk via de knoppenstrip bovenop het apparaat. Hier vind je de standaard bediening en de specifieke ULT-toets. Aan de achterzijde bevindt zich een handige usb-c-poort voor het opladen van zowel de speaker als je telefoon. Daarnaast beschikt dit model over bluetooth multipoint (waardoor je gemakkelijk twee apparaten aansluit) en Party Connect. Door die laatste functie sluit je de ULT Field 3 naadloos aan op andere Sony-speakers die over dezelfde functionaliteit beschikken (bijna honderd momenteel).

Sony ULT Field 3 kopen?

Voor 199 euro (online al voor minder te vinden) is de Sony ULT Field 3 zeker een aanrader. De speaker transformeert met de ULT-knop van een subtiele achtergrondspeler naar een krachtpatser met een diepe bas. Gecombineerd met zijn robuuste bouw, lange accuduur en handige multipoint-connectiviteit, biedt hij een zeer compleet pakket. Het voornaamste nadeel is de beperkte equalizer, die je dwingt te kiezen. De luidspreker is minder geschikt voor de audiofielen onder ons – maar voor alle andere mensen is dit echt geen verkeerde aankoop.

▼ Volgende artikel
Dicteren in Word: typen is zilver, spreken is goud
© natrot - stock.adobe.com
Huis

Dicteren in Word: typen is zilver, spreken is goud

Je stem gebruiken om supersnel te typen wordt steeds makkelijker en veelzijdiger! De dicteerfunctie in Microsoft Word is zowel beschikbaar in de desktop-, web- als mobiele versie. Bovendien kan deze toepassing een audio-opname transcriberen en samenvatten.

In dit artikel laten we zien hoe je met Microsoft Word spraak omzet in tekst:

  • Activeer de dicteerfunctie in Microsoft Word
  • Spreek leestekens in of laat Word deze automatisch toevoegen
  • Laat Word opgenomen bestanden omzetten naar tekst met de transcribeerfucntie, of maak live-opnamen
  • Gebruik Copilot om lange transcripties automatisch samen te vatten

Vaker je stem gebruiken? Geen toetsenbord meer nodig: laat je stem het werk doen

Microsoft Word luistert naar je. Letterlijk. Het programma kan de tekst die je uitspreekt direct uitschrijven. Ook kan het een opname van een monoloog of zelfs een gesprek tussen verschillende mensen uitwerken. De spraakherkenning maakt deel uit van Microsoft 365 voor Windows en macOS. Het werkt ook op Microsoft Word online en in de mobiele Word-app voor Android en voor de iPad en iPhone.

Start met dicteren

Start Microsoft Word en open een nieuw leeg document. In het tabblad Start in de groep Spraak klik je op Dicteren. Als je deze knop ingedrukt houdt, heb je de keuze tussen Dicteren en Transcriberen. Op die tweede optie komen we dadelijk terug. Nadat je Dicteren hebt geselecteerd, verschijnt er een werkbalkje waarin een pictogram van een microfoon staat. Klik op deze knop en begin met praten.

Belangrijk: spreek ook alle leestekens uit die je wilt toevoegen. Klik opnieuw op het pictogram van de microfoon als je klaar bent met dicteren. Het is tijdens het inspreken mogelijk om via het toetsenbord tekst te corrigeren of gewoon iets extra bij te typen. Dan moet je natuurlijk even zwijgen en als je klaar bent, plaats je de cursor op de plek waar je verder wilt gaan met dicteren.

Wanneer de microfoonknop blauw is, weet je dat de opname loopt.

Instellingen regelen

In het werkbalkje staat een tandwieltje waarmee je de instellingen van de dicteerfunctie regelt. Bovenaan selecteer je de Gesproken taal. De functie is standaard ingesteld in het Nederlands. Daaronder kies je de microfoon die je aanspreekt. In dit voorbeeld werken we bijvoorbeeld met een laptop, waarop we een externe microfoon hebben aangesloten. Wij hebben er in de instellingen voor gezorgd dat Word onze woorden via een goede externe microfoon opvangt en niet via de interne microfoon van de laptop.

Daaronder kun je de Automatische interpunctie inschakelen. Met automatische interpunctie hoef je de leestekens als punt en komma in principe niet uit te spreken. De interpunctie wordt dan bepaald door de pauzes tijdens het dicteren. De onderste functie, Gevoelige woordgroepen filteren, gebruik je om grof taalgebruik te censureren. Wanneer de spraakherkenning een grof woord waarneemt, wordt de gemaskeerde versie getypt. Als je bijvoorbeeld het F-woord uitspreekt, typt Word ****. Ook deze optie staat standaard ingeschakeld.

Let erop dat de juiste microfoon is ingesteld.

Interpunctie

Zelfs als je de Automatische interpunctie hebt ingeschakeld, kun je voor de duidelijkheid toch nog de leestekens uitspreken. Word begrijpt dat en plaatst deze niet dubbel. Bij het inspreken van leestekens moet je ervoor zorgen dat ze op een manier worden uitgesproken die past bij hoe de dicteerfunctie ze verwerkt. Als je bijvoorbeeld zegt: “Nu moet je een komma plaatsen”, dan schrijft de dicteerfunctie deze woorden letterlijk uit in plaats van dat er daadwerkelijk een komma wordt ingevoegd.

De dicteerfunctie begrijpt daarnaast diverse opdrachten, zoals nieuwe regel, nieuwe alinea, euroteken, apostrof s, enkel aanhalingsteken, afbreekstreepje, vierkante haak openen, vierkante haak sluiten, aanhalingsteken open en aanhalingsteken sluiten. Tekst opmaken in vet of cursief en woorden verwijderen lukten bij ons met de dicteerfunctie niet. Dat moesten we handmatig doen. Na het inspreken kun je de tekst ter controle nog even laten voorlezen door Word. Gebruik de toetscombinatie Ctrl+A om alles te selecteren. Daarna ga je naar het tabblad Controleren en je klikt op de knop Voorlezen.

De dicteerfunctie begrijpt ook speciale tekens.

Ook mobiel

De dicteerfunctie werkt ook in de Word-app op een iPhone, iPad of Android-apparaat. Open de app en start een nieuw document door op het plusteken te tikken. Daarna tik je op het pictogram van de microfoon. Soms kan het nodig zijn om op een willekeurige plek in het document te tikken om de microfoon zichtbaar te maken. Weer spreek je de tekst in terwijl je de leestekens ook uitspreekt. Ben je klaar, dan tik je opnieuw op de knop Dicteren.

Ook op een mobiel apparaat werkt de dicteerfunctie van Word uitstekend.

Opname voor transcriptie

Microsoft Word kan ook opnamen transcriberen. Transcriberen is alles wat wordt uitgesproken omzetten in tekst. Je kunt hiervoor een live-opname maken of een bestaand audiobestand importeren. Windows heeft voor het opnemen een uitstekende tool in het systeem zitten. In Windows 10 heet deze toepassing Voicerecorder, in Windows 11 heet de nieuwe versie Geluidsrecorder.

Plug een microfoon in en open de app. In de linkerbenedenhoek controleer je of Geluidsrecorder de juiste microfoon gebruikt. Vervolgens start je de opname met de rode knop onderaan of door de toetscombinatie Ctrl+R (met de R van record) in te drukken. Om de opname te pauzeren, gebruik je de Pauzeknop of druk je op Alt+P. Herhaal dit om de opname verder te zetten. Ben je klaar, dan druk je op de Stop-knop, of druk op Enter of Escape.

In de nieuwe versie van Geluidsrecorder wordt het geluid met een diagram weergegeven.

Geen computer bij de hand?

Een voicerecorder werkt net zo goed!

Benoemen en lokaliseren

In de linkerkolom van de app lees je de namen van de opname. Iedere opname krijgt standaard de naam Aan het opnemen gevolgd door de datum en tijd. Ook zie je hoelang de opname duurt. Geef het bestand dat je dadelijk wilt transcriberen een eigen naam door met de rechtermuisknop in de linkerkolom op het bestand te klikken. Selecteer vervolgens de opdracht Naam wijzigen. Typ een nieuwe naam en bevestig.

Alle opnamen worden samen opgeslagen. Klik met de rechtermuisknop op het geluidsbestand dat je nodig hebt en selecteer in het contextmenu de opdracht Weergeven in map. Windows Verkenner opent de juiste map. Eventueel kun je het bestand hier kopiëren om het bijvoorbeeld tijdelijk op je bureaublad te plaatsen.

Via de rechtermuisknop open je de locatie waar het geluidsbestand staat.

Transcriptie starten

Terug naar Microsoft Word waar je de opdracht Transcriberen onder de knop Dicteren terugvindt. Deze functie zit in de Windows-versie van Microsoft Word, maar niet in de macOS-variant. Wat die laatste betreft, geen nood. De Apple-club die deze functie toch wil gebruiken, kan net zo goed een beroep doen op de webversie van Word die minstens even goed werkt. Ga naar https://office.com en klik op de knop Aanmelden. Typ het e-mailadres en wachtwoord van je Microsoft-account en klik op Aanmelden.

Klik nu links op het Word-pictogram, open een nieuw leeg document en daarna vind je ook hier in het tabblad Start de knop Dicteren / Transcriberen. Het maakt niet uit of je de online- of desktop-versie gebruikt. Door op de knop Transcriberen te klikken, opent aan de rechterkant een zijbalk waar je eerst de taal selecteert voor de transcriptie. In het keuzemenu vind je de lijst van alle talen waaronder het Nederlands. Deze lijst is alfabetisch gerangschikt, maar Nederlands staat hier net onder Deens. Waarschijnlijk is dit een overblijfsel van de alfabetische rangschikking op basis van de term ‘Dutch’.

Selecteer de taal om het audiobestand te interpreteren en start de opname.

Live-opname starten

Wil je rechtstreeks gesproken tekst transcriberen? Klik dan op de blauwe knop Opname starten. Hiermee opent rechts het deelvenster Transcribe. Laat het deelvenster open tijdens de opname. Je ziet in het midden een blauwe microfoonknop. Als je daarop klikt, kun je de opname pauzeren. Klik er opnieuw op om door te gaan. Je kunt zo vaak starten en stoppen als je zelf wilt. Ondertussen loopt een teller die aangeeft hoelang de opname bezig is.

In tegenstelling tot bij de dicteerfunctie wordt tekst die je uitspreekt nog niet automatisch in het geopende Word-document toegevoegd. Alle geluidsopnamen die je op deze manier maakt, worden opgeslagen als wav-bestanden in de cloud in de map Onedrive / Documenten / Geluidsopnamen. Ben je klaar, dan gebruik je de knop Nu opslaan en een transcriptie maken. Zodra het bestand is geüpload, gaat Word aan de slag met het converteren van de gesproken tekst naar geschreven woorden. Voor langere opnamen kan het transcriberen echt even duren.

Tijdens de opname loopt een teller die de duur aangeeft.

Transcriptie invoegen

Het resultaat krijg je te zien in de rechterbalk. Bovenaan staan de besturingsknoppen om de audio te beluisteren. Daaronder lees je de transcriptie. Is de tekst door dezelfde persoon ingesproken, dan lees je naast iedere tijdstempel Spreker 1.

Het transcript wordt opgeslagen en je kunt dit deelvenster sluiten en later teruggaan. Om de transcriptie in het Word-document in te sluiten klik je op de knop Toevoegen aan het document. Daarmee verschijnt er een keuzemenu met vier opties: Alleen tekst, Met sprekers, Met tijdcodes en Met tijdscodes en sprekers. Geef aan wat je nodig hebt. In het Word-bestand staat bovenaan een link naar het wav-bestand met de opname en daaronder komt de uitgeschreven versie. Helemaal rechts onderaan in de zijbalk staat de knop om een Nieuwe transcriptie te starten.

Er zijn vier manieren om de transcriptie in de Word-tekst toe te voegen.

Aandachtspunten

Transcriberen kan zelfs helpen om vergaderingen te notuleren. Als het om lange vergaderingen gaat, dan kun je de opname het beste vastleggen in onderdelen of agendapunten. Op die manier duurt het maken van de transcriptie niet te lang. Zorg vooral voor een goede microfoon. De kwaliteit van de audio is belangrijk om de transcriptie zo nauwkeurig mogelijk te maken. Wanneer het gaat om een vergadering in een grote ruimte, is een opname met de dictafoon van je mobiele toestel of je laptop niet van voldoende kwaliteit. Uiteraard kunnen ook verschillende dialecten de nauwkeurigheid van de transcriptie beïnvloeden. Microsoft zegt dat de audio-opname niet op haar servers wordt bewaard. Toch moet je uitkijken wanneer er privacygevoelige of vertrouwelijke onderwerpen worden besproken om die op te nemen en te transcriberen. Ten slotte moet je de transcriptie altijd nog controleren op fouten.

Voor de opname start, waarschuwt Microsoft dat je toestemming moet vragen van alle sprekers.

Opname inladen

De functie werkt ook met audio-opnamen die je vooraf hebt gemaakt met Windows Geluidsrecorder zoals we eerder hebben uitgelegd. Op die manier maak je rustig de opname om die achteraf thuis te verwerken. Nadat je in het tabblad Start de opdracht Dicteren / Transcriberen hebt gekozen, selecteer je eerst weer de taal en daarna gebruik je de knop Audio uploaden.

Voor de gelegenheid hebben we een dialoog opgenomen tussen twee personen. Opnieuw verschijnt het geluidsbestand bovenaan en de transcriptie in de zijbalk. Deze keer zie je duidelijk wat Spreker 1 heeft gezegd en hoe Spreker 2 heeft gereageerd. Om duidelijker te maken wie wat gezegd heeft, ga je met de muisaanwijzer over Spreker 1 en gebruik je het potloodje dat verschijnt. Op die manier wijzig je ‘Spreker 1’ bijvoorbeeld in de naam van deze persoon. Vink daarbij de optie Alles wijzigen Spreker 1 aan, zodat de aanpassing in de volledige transcriptie wordt uitgevoerd. Wanneer je met de muisaanwijzer over zo’n stukje tekst gaat, zie je niet alleen het potloodje, maar ook een plusteken. Door daarop te klikken voeg je dit stukje tekst toe aan het document zonder de link naar het audiofragment. Doorloop de tekst in de rechterbalk. Zitten er nog fouten in de tekst, dan kun je die daar corrigeren voordat je de inhoud toevoegt aan het openstaande Word-document.

Het is mogelijk om de aanduiding ‘Spreker 1’ en ‘Spreker 2’ te vervangen door namen of persoonsaanduidingen.

Transcriptie samenvatten

Heb je op deze manier een transcriptie gemaakt van een vergadering, dan kan dit behoorlijk uit de klauwen lopen. Om de tekst samen te vatten, zodat de lezer van dit verslag niet alles woordelijk moet verwerken, kun je een beroep doen op de AI van Copilot. Klik in het tabblad Start op de knop Copilot en voer een prompt in. Een prompt is een geschreven opdracht. Geef bijvoorbeeld als prompt: Dit document samenvatten. Klik op Enter en laat AI het werk doen.

Je kunt altijd Copilot inschakelen om een transcriptieverslag te laten samenvatten.

Watch on YouTube