ID.nl logo
Overstappen op Linux - Deel 5: Linux in je thuisnetwerk
© PXimport
Huis

Overstappen op Linux - Deel 5: Linux in je thuisnetwerk

Intussen, als je onze vorige delen hebt gevolgd, draai je Linux Mint 17.3 met allerlei programma’s. Maar je Linux-pc is uiteraard geen geïsoleerd systeem: het maakt deel uit van je thuisnetwerk met een NAS, Windows-computers, Macs en misschien nog andere Linux-pc’s. Hoe deel je bestanden of printers in je netwerk? En hoe maak je gebruik van mediastreaming met DLNA?

Eerdere delen teruglezen?

In deel 1 troffen we voorbereidingen om met Linux Mint aan de slag te gaan. Deel 2 behandelde het installeren van Mint, terwijl we in deel 3 echt aan de slag gingen. Deel 4 ging over het installeren en beheren van software. In dit deel integreren we je Linux-pc in je thuisnetwerk.

Tip 01: Windows-shares

Als je via een Windows-pc bestanden op het netwerk deelt, krijg je daartoe eenvoudig toegang in Linux Mint. Open de bestandsbeheerder Nemo en klik links op Netwerk. Je krijgt daar je Windows-netwerk te zien met alle pc’s die er mappen delen. Klik op de juiste pc en dan op een gedeelde map. Als de map zo geconfigureerd is dat iedereen toegang krijgt, zie je onmiddellijk de inhoud. In het andere geval krijg je de vraag om je gebruikersnaam en wachtwoord in te voeren. Lees ook:Zo leg je het beste thuisnetwerk aan.

Standaard onthoudt Linux Mint je wachtwoord totdat je je Linux-sessie afmeldt. Indien gewenst laat je je wachtwoord onmiddellijk vergeten of juist voor altijd onthouden. Nadat je op Verbinden geklikt hebt, krijg je de inhoud van de map te zien. Afhankelijk van de rechten die jij op de map hebt, kun je alleen bestanden lezen of kun je ze ook veranderen en verwijderen. Als Nemo je Windows-pc niet vindt, klik dan in het menu Bestand op Verbinding maken met server. Kies daar als type Gedeelde Windowsmap, voer bij Server het IP-adres van de computer in en bij Gedeelde map eventueel de naam van de map. Vul dan de domeinnaam (zoals WORKGROUP) in, je gebruikersnaam en wachtwoord en klik op Verbinden.

Tip 02: Deel Linux-mappen

Hoe meer je met je Linux Mint-systeem werkt, hoe vaker je op de Windows-pc’s in huis ook bij de bestanden op je Linux-pc wilt. Gelukkig is het ook eenvoudig om je Linux-bestanden in je Windows-netwerk te delen. Navigeer daarvoor in Nemo naar de map die je wilt delen, rechtsklik erop en kies Sharing Options. Vink Share this folder aan en verander eventueel de naam waaronder de gedeelde map zichtbaar is. Standaard heeft alleen iemand met een account op je Linux-pc toegang tot de gedeelde map.

Door de gasttoegang in te schakelen, deel je de map met iedereen, maar dan als alleen-lezen. Klik tot slot op Create Share om de map met de ingestelde configuratie te delen. Als je geen gasttoegang gebruikt, voeg dan de eerste keer nog je gebruiker toe aan Samba. Open daarvoor het programma Terminalvenster en voer daarin de opdracht sudo smbpasswd -a gebruikersnaam uit. Gebruik daarbij je Linux-gebruikersnaam en geef een wachtwoord op (dat mag anders zijn dan je Linux-wachtwoord). Via de Windows-computers in je thuisnetwerk zie je nu de Linux-pc nu in het netwerk, en kun je bij de gedeelde map als je de juiste gebruikersnaam en wachtwoord opgeeft.

Tip 03: Printer benaderen

Als je in Windows je printer op je netwerk deelt (in het tabblad Delen van de eigenschappen van de printer), is die printer ook eenvoudig in Linux Mint beschikbaar. Normaliter volstaat het om in het programma Afdrukbeheer op Toevoegen te klikken en dan op Netwerkprinter. Linux Mint begint dan te zoeken en vindt normaal gesproken je printer, als die correct is gedeeld. Selecteer de printer en configureer het apparaat daarna zoals elke andere printer (zie ook deel 2 van deze reeks over Linux Mint).

Op dezelfde manier voeg je een netwerkprinter toe die rechtstreeks op je netwerk is aangesloten. Indien Linux Mint je netwerkprinter niet vindt, voer dan in het Afdrukbeheer rechtstreeks de uri van de printer in en probeer of Linux Mint op die manier wel toegang krijgt. Kijk in de handleiding van je printer met welke protocollen je printer werkt en hoe die uri eruitziet. Het IP-adres van je printer krijg je doorgaans te zien als je met een knop op de printer een testpagina afdrukt. Vindt Linux Mint je door Windows gedeelde printer niet, kies dan voor Windowsprinter via SAMBA en vul bovenaan het netwerkpad van de printer in of selecteer de printer met een druk op Bladeren.

Als je een printer op je Linux-pc hebt aangesloten, deel je die eenvoudig met je netwerk.

-

Tip 04: Printer delen

Als je een printer op je Linux-pc hebt aangesloten, deel je die ook eenvoudig met andere apparaten in je netwerk, zoals je Windows-pc. Open daarvoor Afdrukbeheer, rechtsklik op de printer die je wilt delen en vink Gedeeld aan. Je krijgt nu een waarschuwing dat de printer nog niet beschikbaar is voordat je in de serverinstellingen de optie inschakelt die printers deelt. Klik dus in het Afdrukbeheer in het menu Server op Instellingen en vink Gedeelde printers verbonden met dit systeem publiceren aan. Afdrukken vanaf het internet toestaan schakel je maar beter niet in, want zo open je de deur voor misbruik. Ook Beheer op afstand toestaan laat je om dezelfde reden het best uitgeschakeld. Als alles goed gaat, is de printer nu zichtbaar in het Windows-netwerk. Dubbelklik erop in Verkenner, waarna Windows vraagt om een stuurprogramma toe te voegen. Kies de juiste fabrikant en het juiste model of een gelijkaardig model. Vanaf nu is de printer in alle Windows-programma’s beschikbaar, zolang je Linux-pc aan staat.

©PXimport

Veilig delen

Alles in dit artikel gaat om het delen van bestanden, printers, media en zelfs de volledige computer. We gaan ervan uit dat je dit alleen in je thuisnetwerk doet. Let op dat je niet per ongeluk zaken deelt op onbetrouwbare netwerken, zoals wanneer je met je laptop met een openbaar netwerk verbindt. Controleer voordat je je in een onbetrouwbare omgeving begeeft of je nog persoonlijke zaken deelt.

Tip 05: Stream uit Windows

Heb je mediabestanden op je Windows-pc of je NAS staan, dan kun je die beter streamen binnen je netwerk dan ze alleen delen via bestandsdeling. Een bekend protocol voor het streamen van mediabestanden is DLNA (Digital Living Network Alliance). Zoek in de instellingen van je NAS of je er een DLNA Media Server kunt activeren. Windows 10 heeft ook een DLNA Media Server ingebouwd. Open het Configuratiescherm en zoek in het zoekveld rechtsboven op stream. Klik dan onder Netwerkcentrum op Opties voor mediastreaming.

Schakel in het volgende venster, dat overigens nergens de term DLNA vermeldt, mediastreaming in. Kies een naam voor je mediabibliotheek en klik op Volgende. De bestanden die in je bibliotheken Video’s, Muziek en Afbeeldingen staan, zijn nu beschikbaar voor DLNA-clients in je netwerk. Uiteraard kun je ook een andere DLNA-server installeren binnen Windows, bijvoorbeeld als je geavanceerde mogelijkheden zoals transcoding nodig hebt. Met welke server je ook werkt, op je Linux-pc krijg je toegang met elke DLNA-client, bijvoorbeeld het programma Kodi (dat in Linux Mint 17.3 nog de oude naam XBMC heeft). Om video’s te streamen, klik je in het hoofdscherm van Kodi/XBMC op Video’s, dan op Bestanden en op Toevoegen video’s. Klik op Bladeren, kies als protocol UPnP Devices en voeg de juiste bron toe.

©PXimport

Mediabestanden kun je beter streamen dan delen binnen je thuisnetwerk

-

Tip 06: Stream uit Linux

Linux Mint heeft standaard geen DLNA-server ingebouwd, dus die moet je eerst nog installeren. Een interessant programma daarvoor is PS3 Media Server. Dat is ooit begonnen als programma om media van je computer naar een PlayStation 3 te streamen via DLNA, maar heeft ondertussen een uitgebreider ondersteuning van clients. Helaas is de ontwikkeling van PS3 Media Server stopgezet. Er is een fork ontstaan, Universal Media Server, maar die zit nog niet in de standaardrepository’s van Linux Mint en moet je dus handmatig installeren. Installeer eerst het pakket mediainfo. Download daarna de Linux-versie van Universal Media Server voor Java 7 en open het tgz-bestand met Archiefbeheer. Pak de bestanden uit, open de map, dubbelklik op het bestand UMS.sh en kies Uitvoeren in Terminalvenster om het programma te starten. Volg de configuratiewizard en open daarna de webinterface op http://localhost:9001. Open dan op je Windows-pc een DLNA-client. Dat kan Kodi zijn, maar ook het al ingebouwde Windows Media Player. Je gedeelde media zijn daarin zichtbaar onder de naam Universal Media Server.

Tip 07: Windows op afstand

Ben je op je Linux-pc aan het werk en komt het weleens voor dat je programma’s op je Windows-pc wilt uitvoeren? Met wat voorwerk is dat prima mogelijk. Schakel daarvoor eerst externe toegang in Windows in. In de Pro- en Enterprise-versies kan dat in het Configuratiescherm door op Systeem en beveiliging / Systeem / Externe toegang toestaan te klikken en bij Extern bureaublad de externe verbindingen toe te staan. Andere versies van Windows bieden die optie niet. Installeer dan bijvoorbeeld Remote Desktop Host, dat een maand lang gratis te gebruiken is (daarna 11,90 euro voor een pc), en herstart je computer. Start daarna Remote Desktop Host.

Op je Linux-pc installeer je de pakketten remmina en remmina-plugin-rdp. Start het programma Remmina, maak een nieuwe verbinding aan door op het plusicoontje te klikken en geef de verbinding een naam. Voer het IP-adres van je Windows-pc bij server in en geef de gebruikersnaam en het wachtwoord van je Windows-gebruiker op. Klik tot slot op Verbinden. Je krijgt nu je Windows-bureaublad in een venster te zien, dat je ook in schermvullende modus kunt gebruiken. Let overigens op: het is niet mogelijk om tegelijk op je Windows-pc fysiek ingelogd te zijn en op je Linux-pc je Windows-bureaublad te gebruiken.

Hoewel je ook software zoals TeamViewer kunt gebruiken, kiezen we hier niet voor deze route. Remote Desktop Host en Remmina maken gebruik van het Remote Desktop Protocol (RDP) van Microsoft. Daardoor kun je eenvoudig andere server- of clientsoftware kiezen als je speciale eisen hebt, zolang ze maar RDP ondersteunen.

©PXimport

Je krijgt nu je Windows-bureaublad te zien, dat je ook in schermvullende modus kunt gebruiken

-

Tip 08: Linux-pc op afstand

Ook andersom is mogelijk: op je Windows-pc het bureaublad van je Linux-pc oproepen. Open daarvoor eerst in de voorkeuren van Linux Mint het onderdeel Werkomgeving delen. Vink Andere gebruikers toestaan uw bureaublad te bekijken aan, evenals Andere gebruikers toestaan uw bureaublad te besturen. Standaard moet je altijd eerst toestemming geven op je Linux-pc, maar wil jij ook met je Linux-pc kunnen verbinden wanneer je er niet in de buurt bent om op OK te klikken, dan vink je die optie uit. Vink dan wel De gebruiker vragen om een wachtwoord in te voeren aan en stel erachter een wachtwoord in.

Tot slot voer je in een Terminalvenster nog de volgende opdracht in: gsettings set org.gnome.Vino require-encryption false. We moeten encryptie helaas uitschakelen, omdat de verbinding anders niet werkt. Gebruik dit dus alleen op een betrouwbaar netwerk! Herstart Cinnamon met Alt+F2, druk op R en Enter. Onder Windows heb je dan nog een VNC-client nodig. We gebruiken daarvoor TightVNC. Download de juiste versie (64- of 32bit) en voer het installatieprogramma uit. Kies bij het installatietype Custom en vink TightVNC Server uit omdat we alleen de client nodig hebben. Start daarna het programma TightVNC Viewer, voer het IP-adres van je Linux-pc in en klik op Connect. Voer indien nodig het ingestelde wachtwoord in.

©PXimport

Eerdere delen teruglezen?

▼ Volgende artikel
Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet
Huis

Facebook en Instagram gratis blijven gebruiken? Zo houd je grip op wat je ziet

Gebruikers die deze week Facebook of Instagram openen, krijgen ineens een keuze voorgeschoteld: wil je betalen om geen advertenties meer te zien, of blijf je het gratis gebruiken mét advertenties? Die keuze is vanaf nu verplicht. Sinds november 2023 bood Meta al de mogelijkheid om een betaald abonnement zonder advertenties te nemen, maar tot nu toe was dat geheel vrijblijvend. Wat betekent die verplichte keuze precies? En kun je, als je niet wilt betalen, nog steeds zelf bepalen wat je te zien krijgt?

Waarom moet je nu ineens kiezen?

Meta voert deze verplichte keuze door vanwege aangescherpte Europese privacyregels. De wetgever stelt strengere eisen aan hoe bedrijven data mogen gebruiken voor advertentiedoeleinden. Een gratis dienst met gepersonaliseerde advertenties mag alleen als de gebruiker daar bewust toestemming voor geeft. Meta zet de gebruiker daarom voor het blok: betalen voor een advertentievrije ervaring, of toestemming geven voor het gebruik van je gegevens.

De betaalde abonnementsvorm: wat houdt het in?

Wie zich abonneert op de advertentievrije versie van Facebook en Instagram betaalt 7,99 euro per maand via de app, of 5,99 euro via een browser. Dit bedrag geldt voor één account in het zogeheten Accountcentrum. Wil je meerdere accounts advertentievrij gebruiken, dan betaal je daar extra voor. Meta belooft dat je gegevens in dat geval niet verwerkt worden voor advertentiedoeleinden. Je gebruikt de platformen dan volledig zonder gepersonaliseerde advertenties.

©Meta

Kritiek op het 'pay or consent'-model

Hoewel Meta stelt dat deze keuze in lijn is met de Europese privacyregels, heeft het 'pay or consent' (betaal of geef toestemming) model veel kritiek gekregen. Tegenstanders noemen het een vorm van privacy blackmail: je betaalt om je privacy te behouden, of je geeft die op in ruil voor gratis gebruik en gepersonaliseerde advertenties. Het is de vraag of een 'keuze' wel echt een keuze is als de alternatieven zo ongelijkwaardig zijn.

Niet betalen? Dit doet Meta dan met je gegevens

Kies je ervoor om Facebook en Instagram gratis te blijven gebruiken, dan geef je Meta toestemming om je gegevens te gebruiken voor advertenties. Het gaat dan om gepersonaliseerde advertenties, gebaseerd op je profiel, gedrag op het platform en je interacties met andere websites en apps. Je huidige ervaring blijft grotendeels hetzelfde, maar de verwerking van je gegevens valt voortaan onder strengere Europese regels.

Je kunt later ook kiezen voor advertenties met minder personalisatie. Deze optie gebruikt minder van je gegevens en is iets privacyvriendelijker, maar laat nog steeds advertenties zien. Meta gebruikt dan geen informatie meer over je gedrag op andere sites of eerdere interacties binnen hun platformen. In plaats daarvan worden alleen basisgegevens gebruikt, zoals je leeftijd, geslacht, locatie en activiteit op dat moment. Deze instelling kun je op elk moment inschakelen via het menu Advertentie-instellingen, onder het kopje dat gaat over personalisatie en gegevensgebruik.

Een bredere trend: betalen voor advertentievrije content

De beslissing van Meta om te kiezen voor een betaalde advertentievrije optie staat niet op zichzelf. Steeds meer bedrijven voegen advertenties toe aan diensten die voorheen gratis of advertentievrij waren, of bieden juist een betaalde versie zonder advertenties. Disney+ heeft bijvoorbeeld de optie Standaard met reclame, Videoland biedt meerdere abonnementen aan met reclames en Netflix heeft in een aantal landen ook een dergelijk abonnement (nog niet in Nederland overigens). Vanaf 26 augustus voegt ook Amazon advertenties toe aan Prime Video in Nederland. En het blijft niet bij videostreaming. Spotify biedt al jaren een gratis versie met advertenties naast zijn Premium-abonnement, net als YouTube. Ook op sociale media zie je dezelfde trend. X, voorheen Twitter, heeft een betaalde variant die minder advertenties belooft, al krijg je zelfs met X Premium nog wel wat advertenties te zijn.

©Videoland

Hoe houd je invloed op wat je te zien krijgt?

Ook als je kiest voor de gratis versie van Facebook of Instagram, kun je nog wel degelijk invloed uitoefenen op de advertenties die je te zien krijgt.

Advertentie-instellingen beheren

Ga naar de instellingen van je Facebook- of Instagram-account en zoek naar Advertentievoorkeuren of Advertentie-instellingen. Hier krijg je een overzicht van de interesses die Meta aan jouw profiel heeft gekoppeld. Je kunt deze interesses bewerken, verwijderen of toevoegen. Door dit te doen, geef je Meta een duidelijker beeld van wat je wel en niet relevant vindt. Je kunt ook instellen dat je geen advertenties meer wilt op basis van je activiteit op andere websites en apps.

Advertenties verbergen, rapporteren of de herkomst begrijpen

Bij elke advertentie verschijnt een menu met de optie Waarom zie ik deze advertentie?. Als je daarop klikt, zie je welke informatie Meta heeft gebruikt om jou die advertentie te tonen. Denk aan je interesses, je leeftijd, locatie of het feit dat je eerder een bepaalde pagina hebt bezocht. Vanuit dat scherm kun je direct instellingen aanpassen of interesses verwijderen die niet (meer) bij je passen. Als je een advertentie ziet die je niet interesseert of ongepast vindt, kun je deze ook verbergen of rapporteren. Klik op de drie puntjes bij de advertentie en kies voor Advertentie verbergen of Deze advertentie rapporteren.

Merken of onderwerpen blokkeren

Daarnaast kun je in je advertentie-instellingen specifieke merken of onderwerpen blokkeren die je liever niet voorbij ziet komen. Dit zorgt er niet voor dat advertenties verdwijnen, maar wel dat ze iets minder willekeurig aanvoelen en beter aansluiten op wat je zelf belangrijk of prettig vindt.

Alternatieven: gratis en advertentievrij?

Als de ontwikkelingen bij Facebook en Instagram je zorgen baren en je liever geen advertenties ziet én niet wilt betalen, zijn er maar weinig alternatieven. Volledig gratis, advertentievrije sociale media zijn zeldzaam. De meeste platformen draaien op advertentie-inkomsten of het gebruik van data. Er zijn wel opties die het anders aanpakken. Mastodon, onderdeel van het Fediverse, werkt bijvoorbeeld met open-sourceprincipes en wordt beheerd door community's. Hier zie je weinig tot geen advertenties, maar het bereik is kleiner en de ervaring anders. Ook kun je specifieke niche-platforms of forums opzoeken die zonder advertenties draaien dankzij donaties of vrijwilligers.

De keuze is aan jou

Betalen, de advertenties voor lief nemen of je account opzeggen: de keuze is aan jou. En dat is geen makkelijke keuze. Blijf je bij de gratis versies van Facebook en Instagram? Met de tips in dit artikel kun je in ieder geval nog een beetje grip op je eigen tijdlijn houden.

Lees ook: Je Facebook-account deactiveren of verwijderen


 

▼ Volgende artikel
Een inbouwoven of -magnetron plaatsen? Zo meet je de nismaten goed op
© RossandHelen
Huis

Een inbouwoven of -magnetron plaatsen? Zo meet je de nismaten goed op

Als je een inbouwoven of magnetron wilt plaatsen, begint alles met het opmeten van de nis, oftewel de uitsparing in je keukenkast waar het apparaat in moet komen. Die afmetingen moeten tot op de millimeter kloppen, anders past je nieuwe oven of magnetron niet. Hoe je dat aanpakt en waar je op moet letten, lees je hier. Geen stress: het is makkelijker dan het lijkt!

In dit artikel lees je:

✔ Wat nismaten zijn en waarom ze belangrijk zijn ✔ Hoe je de hoogte, breedte en diepte van de nis nauwkeurig opmeet ✔ Wat de standaard afmetingen zijn van ovens, magnetrons en combimagnetrons ✔ Welk type inbouwapparaat het best past bij jouw keuken en kookstijl

Wat zijn nismaten eigenlijk?

De nismaten van je keuken zijn de binnenafmetingen van de ruimte waarin je de oven of magnetron wilt inbouwen. Je meet dus niet het apparaat zelf, maar de kast waar hij in moet komen. De nismaten bestaan uit drie onderdelen: hoogte, breedte en diepte. De meeste inbouwapparaten zijn afgestemd op standaardmaten, maar er zijn ook uitzonderingen – vooral als je keuken iets ouder is of als je kiest voor een compact model.

Een oven past meestal in een nis van 60 centimeter breed. De hoogte varieert, afhankelijk van het soort apparaat. Zo zijn inbouwovens meestal 60 centimeter hoog, maar compacte modellen van 45 centimeter komen ook vaak voor. Magnetrons hebben doorgaans een hoogte van 38 of 45 centimeter. Combimagnetrons – de handige alleskunners – vallen meestal in de categorie van 45 centimeter hoog.

Zo meet je de nismaten op

De hoogte van de nis meet je van de bovenkant tot de onderkant van de uitsparing. Gebruik een rolmaat en trek die strak – zo krijg je een nauwkeurige meting. Dit is vooral belangrijk bij het kiezen tussen een compacte oven of een standaardmodel.

De breedte van de nis meet je van de linker- naar de rechterkant. Ook hierbij geldt: strak meten voor een betrouwbaar resultaat. De meeste apparaten hebben een standaardbreedte van 60 centimeter, maar het is altijd slim om te controleren wat jouw keuken precies toelaat.

De diepte van de nis is de afstand van de voorkant van de kast tot de achterwand. Zet je rolmaat dus helemaal achterin de nis en trek hem naar voren toe. De meeste ovens en magnetrons passen met een diepte van zo’n 55 tot 60 centimeter, maar ook hier geldt: meten is weten.

Het opmeten gaat het makkelijkst als de nis leeg is – dus als er geen apparaat meer in zit. Zo weet je zeker dat je met de juiste afmetingen werkt.

©Surachetsh

Wat past het beste bij jou?

Heb je je nismaten eenmaal duidelijk in beeld, dan kun je gericht gaan zoeken. Kook en bak je graag en wil je graag taarten, ovenschotels of braadstukken maken? Dan is een volwaardige inbouwoven precies wat je nodig hebt. Gebruik je de oven vooral voor opwarmen, ontdooien of simpele gerechten, dan is een magnetron waarschijnlijk voldoende.

Wil je het beste van beide werelden in één apparaat? Dan is een combimagnetron een slimme keuze. Die heeft de functies van zowel een oven als een magnetron en bespaart je daarmee ruimte – handig, zeker in kleinere keukens.

Klaar om te kiezen?

Als je de afmetingen van je nis goed hebt gemeten én weet welk type apparaat het best bij jouw kookstijl past, kan het eigenlijk niet meer misgaan. Je bent klaar om een oven of magnetron uit te zoeken die niet alleen perfect in je keuken past, maar ook perfect bij jou.