Ben je van plan je eigen woning opnieuw in te richten of overweeg je om een pand te kopen en daar een gezellige leefruimte van te maken? Met het gratis Sweet Home 3D kun je je eigen verbeelding al in een heuse 3D-omgeving gieten, virtuele wandelingen incluis.

Tip 01: Installeren

Je downloadt Sweet Home 3D hier. Het programma laat je met behulp van JavaScript en Java 6 weliswaar ook toe rechtstreeks vanuit je browser te werken, maar wij verkiezen toch de wat solider en snellere methode: een installatie op je eigen systeem. Lees ook: Wat print jij straks in 3D?

Gezien Sweet Home 3D onderliggend met Java werkt, maakt het besturingssysteem niet zoveel uit: het draait zowel op Windows, OS X als Linux. Ga naar de downloadpagina op de website. Heb je Java 6 of hoger op je systeem geïnstalleerd, dan kun je kiezen voor de versie Java Web Start. In het andere geval kies je voor de installer voor jouw besturingssysteem, hierbij wordt Java ook gelijk geïnstalleerd. De installatie is eenvoudig. De gratis versie van dit programma beperkt je tot een catalogus van een honderdtal meubels. Ben je meer gecharmeerd van circa 1200 meubelstukken, dan moet je voor de betaalde versie gaan (circa 15 euro).

©PXimport

Tip 01 De installatie heb je met een paar muisklikken voor elkaar.

Tip 02: Verkennen

Wanneer je Sweet Home 3D opstart, zie je vier panelen voor je. Linksboven de catalogus met objecten (zoals meubilair, deuren, ramen en verlichting), rechtsboven de ontwerpruimte, linksonder een overzicht van de reeds toegevoegde objecten en rechts daarvan de 3D-weergave van je 2D-ontwerp. Op dit moment valt daar natuurlijk nog weinig te beleven, maar daar gaan we in dit artikel natuurlijk verandering in brengen. In principe kun je al meteen beginnen met het toevoegen van muren en andere objecten, maar het werkt een stuk makkelijker als je eerst al een blauwdruk of plattegrond op papier of met je favoriete tekenprogramma gecreëerd hebt.

De digitale of gedigitaliseerde (lees: ingescande) plattegrond kun je dan (tijdelijk) als achtergrond voor je ontwerp in Sweet Home 3D gebruiken. Hoe je dat doet, lees je in de volgende tip. Blijkt de interface nog Engelstalig, dan pas je dat snel aan via File / Preferences / Language. Zorg er meteen voor dat hier ook de Eenheid bij voorkeur op Centimeter staat ingesteld. De onderdelen Magnetisme, Linialen en Raster laat je hier best ook geactiveerd. Bevestig met OK.

©PXimport

Tip 02 De vierdeling van Sweet Home 3D: links de objecten, rechts het ontwerp in 2D en 3D.

Tip 03: Plattegrond importeren

Over nu naar het menu Plattegrond, waar je Importeer achtergrondafbeelding selecteert. Druk op Kies afbeelding en verwijs naar je plattegrond (in png-, gif-, jpeg- of bmp-formaat). Druk vervolgens op OK en op Verder. Nu volgt een belangrijke stap. De tool geeft je namelijk de gelegenheid de schaalgrootte van de geïmporteerde afbeelding in te stellen. Dat doe je door de eindpunten van de blauwe lijn te positioneren tussen twee punten in je plattegrond waarvan je de exacte lengte kent. Die lengte vul je dan in bij Lengte van tekenlijn (cm).

In een volgende stap verplaats je het blauwe bolletje naar het punt waar je in Sweet Home 3D het (0,0)-punt van je 2D-ontwerp wenst. Dat kan bijvoorbeeld een hoek tussen twee muren zijn. Maak gebruik van het vergrootglaspictogram om dit snijpunt nauwkeuriger te positioneren. Rond af met Voltooien: je plattegrond komt nu als achtergrond in het ontwerppaneel terecht.

©PXimport

Tip 03 Bepaal de juiste afmeting en het 'beginpunt' van je 2D-ontwerp.

Tip 04: Muren plaatsen

Een logisch begin voor je 2D-ontwerp is het plaatsen van muren, waarbij we ons voorlopig even niets aantrekken van eventuele ramen of deuren. Zorg dus dat je voldoende hebt ingezoomd op je plan en dat je al minstens de volledige eerste muur in beeld krijgt. Druk vervolgens op Maak muren in de knoppenbalk en klik met de linkermuisknop nauwkeurig op het beginpunt van de beoogde muur. Op deze manier kun je alle muren afwerken, waarbij je telkens het eerstvolgende hoekpunt aanklikt. Wil je een schuine muur plaatsen, houd dan de Alt-toets ingedrukt zodat je niet langer beperkt bent tot stappen van 15°. Wil je (tijdelijk) ophouden met het tekenen van muren, druk dan op Esc.

©PXimport

Tip 04 Trek je bij het uittekenen van muren (voorlopig) niets aan van ramen of deuren!

Tip 05: Muren bewerken

Je muren zijn geplaatst en de 3D-weergave geeft al een goede eerste indruk. Je kunt echter nog allerlei eigenschappen van een muur aanpassen. Of van een selectie muren: houd de Shift-toets ingedrukt terwijl je met behulp van het pijlknopje Selecteer objecten in plattegrond de gewenste muren aanklikt. Klik je muur(selectie) met de rechtermuisknop aan en kies Bewerk muren. Vanuit dit dialoogvenster kun je beide zijden van de muren inkleuren of van de gewenste structuur voorzien, zoals Marmer of Kleine rode stenen.

Het is ook mogelijk de ruimtes van muurplinten te voorzien en via de knop Bewerk plint ook die een aangepast uiterlijk en de gewenste afmetingen mee te geven. Een hellende muur kan ook: het volstaat de Hoogte aan het begin anders in te stellen dan de Hoogte aan het eind. En ook een gebogen muur is mogelijk, afhankelijk van wat je invult bij Mate van de boog (°). Mocht je een fout hebben gemaakt, geen probleem: Sweet Home 3D bevat voor zowat alle handelingen pijlknopjes met Ongedaan maken en Opnieuw doen.

Tip 06: Openingen

Tenzij je van plan bent een versterkt bastion te bouwen, geef je je ontwerp de nodige ramen en deuren. Dat gaat heel gemakkelijk in Sweet Home 3D. Open de rubriek Deuren en ramen in de catalogus en versleep een geschikt object (zoals Deur, Garagedeur of Schuifraam) naar de gewenste locatie in een van je muren. Het vergt enige behendigheid, maar je zult snel ondervinden dat (de draairichting van) het object zich afstemt op de exacte locatie waar je de muisknop loslaat.

Blijkt het object wat nukkig, dan kun je alles nog haarfijn aanpassen door middel van de blauwe indicaties in de hoeken van het geselecteerde voorwerp. Er zijn indicaties voor de grootte, de hoogte, de rotatiegraad en de elevatie (de hoogte vanaf de vloer). Of je dubbelklikt op het object en je past alles aan vanuit het eigenschappenvenster.

©PXimport

Tip 06 Het exact positioneren van ramen en deuren vergt enige behendigheid.

Tip 07: Kamers vullen

De contouren van je woning zien er al goed uit, maar je bent er natuurlijk nog niet. Laten we nu eerst een van de leukste onderdelen van je woningdesign uitvoeren: het opvullen met aangepast meubilair, verlichting enzovoort. Ook daarvoor spreek je de catalogus aan, met rubrieken als Badkamer, Keuken, Slaapkamer, Woonkamer en Verlichting. Het principe is hetzelfde als bij ramen en deuren: object verplaatsen naar je ontwerpruimte en via het eigenschappenvenster tot in de kleinste details aanpassen.

Vind je niet meteen je gading in de (beperkte) catalogus van het gratis Sweet Home 3D, dan kun je nog aankloppen bij een online bibliotheek.

Download een bruikbaar object, open het menu Meubilair en kies Importeer meubilair. Druk op de knop Kies model en verwijs naar het gedownloade zip-bestandje. Klik op Verder (2x), pas eventueel al bepaalde eigenschappen aan (plaats bijvoorbeeld een vinkje bij Voeg toe aan catalogus en duid de gewenste Categorie aan) en klik nogmaals op Verder. Rond af met Voltooien: het object is nu beschikbaar. Het is ook mogelijk een hele objectenbibliotheek te downloaden: dit zip-bestand moet je dan wel eerst even uitpakken (naar een sh3f-bestand), waarna je in het menu Meubilair de optie Importeer meubilairverzameling kiest en naar het sh3f-bestand verwijst.

Wil je een object uitlijnen tegenover een ander object, dan maak je gebruik van het menu Meubilair. Selecteer de betreffende objecten en kies een van de beschikbare uitlijnopties. Vanuit dit menu is he overigens ook mogelijk verschillende geselecteerde objecten te groeperen.

©PXimport

Tip 07 Het krijgt vorm: meubeltjes plaatsen (desnoods geïmporteerd vanuit een online collectie).

Tip 08: Ruimtes creëren

Je beseft het misschien niet, maar tot nog toe heb je alleen muren getekend en meubels geplaatst. Een vloer (of plafond) is er nog niet. Daarvoor moet je Sweet Home 3D eerst duidelijk maken wat de grenzen van één kamer zijn. Voor je dat doet, halen we eerst de achtergrondafbeelding weg. Open het menu en kies Verbergachtergrondafbeelding.

Vervolgens druk je in de knoppenbalk op Maak ruimtes. De snelste manier om een 'ruimte' te creëren, is door ergens op een lege plaats in zo'n kamer te dubbelklikken. Meerdere kamers tot één ruimte verenigen kan ook: je hoeft dan maar in de gewenste kamers te dubbelklikken. Het is ook mogelijk 'handmatig' een ruimte af te bakenen: dat doe je door achtereenvolgens elk hoekpunt van de kamer aan te klikken. Heb je alle nodige ruimtes gemaakt, dan kun je beginnen met het leggen van de vloeren. Klik de gewenste kamer(selectie) aan en kies Bewerk ruimtes. Je herkent intussen het typische eigenschappenvenster wel. Laat je verbeelding hier maar even de vrije loop!

©PXimport

Tip 08 Net echt, met een gepast vloertje erin!

Tip 09: Ontwerp documenteren

Wil je op basis van het ontwerp in Sweet Home 3D de renovatie uitvoeren, dan doe je er goed aan het ontwerp zo goed mogelijk uit te werken. Zorg bijvoorbeeld dat je alle objecten duidelijk benoemt. Dat doe je door het object in het objectenoverzicht (linksonder) aan te klikken en in het eigenschappenvenster achter Naam: een goed beschrijvende naam in te vullen. Plaats een vinkje bij Toon naam in plattegrond als je de naam ook in het ontwerp zelf wilt zien. Het kan ook handig zijn allerlei afmetingen in je ontwerp op te nemen. Wil je bijvoorbeeld de juiste afmeting tussen twee muren zien, druk dan op het knopje Tekenafmetingen, klik op de eerste muur en vervolgens op de tweede en klik ten slotte op de plaats waar je de afmeting wilt zien verschijnen. Klik op de selectietool om het plaatsen van afmetingen stop te zetten.

Tip 10: Werk bewonderen

Het is fijn dat Sweet Home 3D je tijdens het ontwerpen direct een 3D-weergave van je ontwerp in wording toont. Maar er zijn nog wel meer mogelijkheden. Klik met de rechtermuisknop in de 3D-weergave en kies Sla gezichtspunt op. Je kunt nu de huidige weergave (perspectief, zoomfactor, richting etc.) een naam geven en bewaren zodat je naderhand via Ga naargezichtspunt snel weer diezelfde weergave kunt oproepen.

En wat dacht je van de optie Virtueel bezoek? Die zet een figuurtje in je 2D-ontwerp dat je kunt verplaatsen en waarvan je met de blauwe ronde pijlen de richtings- en hoofdhoek kunt wijzigen. Het resultaat is meteen te zien in de 3D-weergave. Zo maak je als het ware een virtuele wandeling door je huis. Overigens is het vanuit het contextmenu van deze weergave ook mogelijk een foto of zelfs een video (mov) te maken. Exporteren naar een obj-bestand (bijvoorbeeld voor verdere bewerking in een 3D-tool als Blender) kan ook en via Bestand / Printals PDF giet je alles in een mooi pdf-document. Het échte werk kan nu beginnen, en jij kunt alvast genieten van je 3D-voorbeelden.

©PXimport

Tip 10 De kroon op het digitale werk: een (virtuele) wandeling door je woning.

Stapeldoos

Sweet Home 3D kan ook prima overweg met meerdere verdiepingen. In principe volstaat het om het menu Plattegrond te openen en daar Voeg verdieping toe te selecteren. Net boven je 2D-ontwerp komt er nu een extra tabblad bij, met de naam Verdieping #, waarbij # een nummer is. Je kunt de naam overigens aanpassen door te dubbelklikken op dit tabblad. Zorg dat dit tabblad is geopend om wijzigingen binnen deze verdieping te kunnen doorvoeren. Op dezelfde manier kun je nu nog andere verdiepingen bouwen.

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.