Ben je van plan je eigen woning opnieuw in te richten of overweeg je om een pand te kopen en daar een gezellige leefruimte van te maken? Met het gratis Sweet Home 3D kun je je eigen verbeelding al in een heuse 3D-omgeving gieten, virtuele wandelingen incluis.

Tip 01: Installeren

Je downloadt Sweet Home 3D hier. Het programma laat je met behulp van JavaScript en Java 6 weliswaar ook toe rechtstreeks vanuit je browser te werken, maar wij verkiezen toch de wat solider en snellere methode: een installatie op je eigen systeem. Lees ook: Wat print jij straks in 3D?

Gezien Sweet Home 3D onderliggend met Java werkt, maakt het besturingssysteem niet zoveel uit: het draait zowel op Windows, OS X als Linux. Ga naar de downloadpagina op de website. Heb je Java 6 of hoger op je systeem geïnstalleerd, dan kun je kiezen voor de versie Java Web Start. In het andere geval kies je voor de installer voor jouw besturingssysteem, hierbij wordt Java ook gelijk geïnstalleerd. De installatie is eenvoudig. De gratis versie van dit programma beperkt je tot een catalogus van een honderdtal meubels. Ben je meer gecharmeerd van circa 1200 meubelstukken, dan moet je voor de betaalde versie gaan (circa 15 euro).

©PXimport

Tip 01 De installatie heb je met een paar muisklikken voor elkaar.

Tip 02: Verkennen

Wanneer je Sweet Home 3D opstart, zie je vier panelen voor je. Linksboven de catalogus met objecten (zoals meubilair, deuren, ramen en verlichting), rechtsboven de ontwerpruimte, linksonder een overzicht van de reeds toegevoegde objecten en rechts daarvan de 3D-weergave van je 2D-ontwerp. Op dit moment valt daar natuurlijk nog weinig te beleven, maar daar gaan we in dit artikel natuurlijk verandering in brengen. In principe kun je al meteen beginnen met het toevoegen van muren en andere objecten, maar het werkt een stuk makkelijker als je eerst al een blauwdruk of plattegrond op papier of met je favoriete tekenprogramma gecreëerd hebt.

De digitale of gedigitaliseerde (lees: ingescande) plattegrond kun je dan (tijdelijk) als achtergrond voor je ontwerp in Sweet Home 3D gebruiken. Hoe je dat doet, lees je in de volgende tip. Blijkt de interface nog Engelstalig, dan pas je dat snel aan via File / Preferences / Language. Zorg er meteen voor dat hier ook de Eenheid bij voorkeur op Centimeter staat ingesteld. De onderdelen Magnetisme, Linialen en Raster laat je hier best ook geactiveerd. Bevestig met OK.

©PXimport

Tip 02 De vierdeling van Sweet Home 3D: links de objecten, rechts het ontwerp in 2D en 3D.

Tip 03: Plattegrond importeren

Over nu naar het menu Plattegrond, waar je Importeer achtergrondafbeelding selecteert. Druk op Kies afbeelding en verwijs naar je plattegrond (in png-, gif-, jpeg- of bmp-formaat). Druk vervolgens op OK en op Verder. Nu volgt een belangrijke stap. De tool geeft je namelijk de gelegenheid de schaalgrootte van de geïmporteerde afbeelding in te stellen. Dat doe je door de eindpunten van de blauwe lijn te positioneren tussen twee punten in je plattegrond waarvan je de exacte lengte kent. Die lengte vul je dan in bij Lengte van tekenlijn (cm).

In een volgende stap verplaats je het blauwe bolletje naar het punt waar je in Sweet Home 3D het (0,0)-punt van je 2D-ontwerp wenst. Dat kan bijvoorbeeld een hoek tussen twee muren zijn. Maak gebruik van het vergrootglaspictogram om dit snijpunt nauwkeuriger te positioneren. Rond af met Voltooien: je plattegrond komt nu als achtergrond in het ontwerppaneel terecht.

©PXimport

Tip 03 Bepaal de juiste afmeting en het 'beginpunt' van je 2D-ontwerp.

Tip 04: Muren plaatsen

Een logisch begin voor je 2D-ontwerp is het plaatsen van muren, waarbij we ons voorlopig even niets aantrekken van eventuele ramen of deuren. Zorg dus dat je voldoende hebt ingezoomd op je plan en dat je al minstens de volledige eerste muur in beeld krijgt. Druk vervolgens op Maak muren in de knoppenbalk en klik met de linkermuisknop nauwkeurig op het beginpunt van de beoogde muur. Op deze manier kun je alle muren afwerken, waarbij je telkens het eerstvolgende hoekpunt aanklikt. Wil je een schuine muur plaatsen, houd dan de Alt-toets ingedrukt zodat je niet langer beperkt bent tot stappen van 15°. Wil je (tijdelijk) ophouden met het tekenen van muren, druk dan op Esc.

©PXimport

Tip 04 Trek je bij het uittekenen van muren (voorlopig) niets aan van ramen of deuren!

Tip 05: Muren bewerken

Je muren zijn geplaatst en de 3D-weergave geeft al een goede eerste indruk. Je kunt echter nog allerlei eigenschappen van een muur aanpassen. Of van een selectie muren: houd de Shift-toets ingedrukt terwijl je met behulp van het pijlknopje Selecteer objecten in plattegrond de gewenste muren aanklikt. Klik je muur(selectie) met de rechtermuisknop aan en kies Bewerk muren. Vanuit dit dialoogvenster kun je beide zijden van de muren inkleuren of van de gewenste structuur voorzien, zoals Marmer of Kleine rode stenen.

Het is ook mogelijk de ruimtes van muurplinten te voorzien en via de knop Bewerk plint ook die een aangepast uiterlijk en de gewenste afmetingen mee te geven. Een hellende muur kan ook: het volstaat de Hoogte aan het begin anders in te stellen dan de Hoogte aan het eind. En ook een gebogen muur is mogelijk, afhankelijk van wat je invult bij Mate van de boog (°). Mocht je een fout hebben gemaakt, geen probleem: Sweet Home 3D bevat voor zowat alle handelingen pijlknopjes met Ongedaan maken en Opnieuw doen.

Tip 06: Openingen

Tenzij je van plan bent een versterkt bastion te bouwen, geef je je ontwerp de nodige ramen en deuren. Dat gaat heel gemakkelijk in Sweet Home 3D. Open de rubriek Deuren en ramen in de catalogus en versleep een geschikt object (zoals Deur, Garagedeur of Schuifraam) naar de gewenste locatie in een van je muren. Het vergt enige behendigheid, maar je zult snel ondervinden dat (de draairichting van) het object zich afstemt op de exacte locatie waar je de muisknop loslaat.

Blijkt het object wat nukkig, dan kun je alles nog haarfijn aanpassen door middel van de blauwe indicaties in de hoeken van het geselecteerde voorwerp. Er zijn indicaties voor de grootte, de hoogte, de rotatiegraad en de elevatie (de hoogte vanaf de vloer). Of je dubbelklikt op het object en je past alles aan vanuit het eigenschappenvenster.

©PXimport

Tip 06 Het exact positioneren van ramen en deuren vergt enige behendigheid.

Tip 07: Kamers vullen

De contouren van je woning zien er al goed uit, maar je bent er natuurlijk nog niet. Laten we nu eerst een van de leukste onderdelen van je woningdesign uitvoeren: het opvullen met aangepast meubilair, verlichting enzovoort. Ook daarvoor spreek je de catalogus aan, met rubrieken als Badkamer, Keuken, Slaapkamer, Woonkamer en Verlichting. Het principe is hetzelfde als bij ramen en deuren: object verplaatsen naar je ontwerpruimte en via het eigenschappenvenster tot in de kleinste details aanpassen.

Vind je niet meteen je gading in de (beperkte) catalogus van het gratis Sweet Home 3D, dan kun je nog aankloppen bij een online bibliotheek.

Download een bruikbaar object, open het menu Meubilair en kies Importeer meubilair. Druk op de knop Kies model en verwijs naar het gedownloade zip-bestandje. Klik op Verder (2x), pas eventueel al bepaalde eigenschappen aan (plaats bijvoorbeeld een vinkje bij Voeg toe aan catalogus en duid de gewenste Categorie aan) en klik nogmaals op Verder. Rond af met Voltooien: het object is nu beschikbaar. Het is ook mogelijk een hele objectenbibliotheek te downloaden: dit zip-bestand moet je dan wel eerst even uitpakken (naar een sh3f-bestand), waarna je in het menu Meubilair de optie Importeer meubilairverzameling kiest en naar het sh3f-bestand verwijst.

Wil je een object uitlijnen tegenover een ander object, dan maak je gebruik van het menu Meubilair. Selecteer de betreffende objecten en kies een van de beschikbare uitlijnopties. Vanuit dit menu is he overigens ook mogelijk verschillende geselecteerde objecten te groeperen.

©PXimport

Tip 07 Het krijgt vorm: meubeltjes plaatsen (desnoods geïmporteerd vanuit een online collectie).

Tip 08: Ruimtes creëren

Je beseft het misschien niet, maar tot nog toe heb je alleen muren getekend en meubels geplaatst. Een vloer (of plafond) is er nog niet. Daarvoor moet je Sweet Home 3D eerst duidelijk maken wat de grenzen van één kamer zijn. Voor je dat doet, halen we eerst de achtergrondafbeelding weg. Open het menu en kies Verbergachtergrondafbeelding.

Vervolgens druk je in de knoppenbalk op Maak ruimtes. De snelste manier om een 'ruimte' te creëren, is door ergens op een lege plaats in zo'n kamer te dubbelklikken. Meerdere kamers tot één ruimte verenigen kan ook: je hoeft dan maar in de gewenste kamers te dubbelklikken. Het is ook mogelijk 'handmatig' een ruimte af te bakenen: dat doe je door achtereenvolgens elk hoekpunt van de kamer aan te klikken. Heb je alle nodige ruimtes gemaakt, dan kun je beginnen met het leggen van de vloeren. Klik de gewenste kamer(selectie) aan en kies Bewerk ruimtes. Je herkent intussen het typische eigenschappenvenster wel. Laat je verbeelding hier maar even de vrije loop!

©PXimport

Tip 08 Net echt, met een gepast vloertje erin!

Tip 09: Ontwerp documenteren

Wil je op basis van het ontwerp in Sweet Home 3D de renovatie uitvoeren, dan doe je er goed aan het ontwerp zo goed mogelijk uit te werken. Zorg bijvoorbeeld dat je alle objecten duidelijk benoemt. Dat doe je door het object in het objectenoverzicht (linksonder) aan te klikken en in het eigenschappenvenster achter Naam: een goed beschrijvende naam in te vullen. Plaats een vinkje bij Toon naam in plattegrond als je de naam ook in het ontwerp zelf wilt zien. Het kan ook handig zijn allerlei afmetingen in je ontwerp op te nemen. Wil je bijvoorbeeld de juiste afmeting tussen twee muren zien, druk dan op het knopje Tekenafmetingen, klik op de eerste muur en vervolgens op de tweede en klik ten slotte op de plaats waar je de afmeting wilt zien verschijnen. Klik op de selectietool om het plaatsen van afmetingen stop te zetten.

Tip 10: Werk bewonderen

Het is fijn dat Sweet Home 3D je tijdens het ontwerpen direct een 3D-weergave van je ontwerp in wording toont. Maar er zijn nog wel meer mogelijkheden. Klik met de rechtermuisknop in de 3D-weergave en kies Sla gezichtspunt op. Je kunt nu de huidige weergave (perspectief, zoomfactor, richting etc.) een naam geven en bewaren zodat je naderhand via Ga naargezichtspunt snel weer diezelfde weergave kunt oproepen.

En wat dacht je van de optie Virtueel bezoek? Die zet een figuurtje in je 2D-ontwerp dat je kunt verplaatsen en waarvan je met de blauwe ronde pijlen de richtings- en hoofdhoek kunt wijzigen. Het resultaat is meteen te zien in de 3D-weergave. Zo maak je als het ware een virtuele wandeling door je huis. Overigens is het vanuit het contextmenu van deze weergave ook mogelijk een foto of zelfs een video (mov) te maken. Exporteren naar een obj-bestand (bijvoorbeeld voor verdere bewerking in een 3D-tool als Blender) kan ook en via Bestand / Printals PDF giet je alles in een mooi pdf-document. Het échte werk kan nu beginnen, en jij kunt alvast genieten van je 3D-voorbeelden.

©PXimport

Tip 10 De kroon op het digitale werk: een (virtuele) wandeling door je woning.

Stapeldoos

Sweet Home 3D kan ook prima overweg met meerdere verdiepingen. In principe volstaat het om het menu Plattegrond te openen en daar Voeg verdieping toe te selecteren. Net boven je 2D-ontwerp komt er nu een extra tabblad bij, met de naam Verdieping #, waarbij # een nummer is. Je kunt de naam overigens aanpassen door te dubbelklikken op dit tabblad. Zorg dat dit tabblad is geopend om wijzigingen binnen deze verdieping te kunnen doorvoeren. Op dezelfde manier kun je nu nog andere verdiepingen bouwen.

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

©AGON by AOC

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

De ingebouwde zoekfunctie van Windows - Windows Zoeken - kennen we inmiddels wel. En eerlijk is eerlijk: dat onderdeel is inmiddels wel wat gedateerd. Welke andere mogelijkheden zijn er om te zoeken? Welke AI en andere slimme tools kunnen we inzetten om de antwoorden op onze vragen te vinden? Je ontdekt ze hier.

Copilot: bestanden doorzoeken

Microsofts Copilot kan je helpen met het doorzoeken van de inhoud van de bestanden op je computer. Hiervoor moet je momenteel nog eerst het bestand uploaden naar OneDrive. Vanuit daar kun je er allerlei acties mee uitvoeren. Copilot kan straks ook voor je op zoek gaan naar lokale bestanden. Die functie is nu nog niet geactiveerd in Nederland, maar is al wel actief in de VS en Engelstalige regio's. De Copilot-app lijkt er voor Nederland al wel op voorbereid.

Je kunt je alvast voorbereiden op de komst van deze functie. Dat doe je door ervoor te zorgen dat je de nieuwste versie van Copilot hebt geïnstalleerd. Daarmee wordt de functie direct actief als deze in Nederland beschikbaar komt. Je vindt de nieuwe versie van Copilot in de Microsoft Store (via het startmenu). Eenmaal geopend, klik je op de gebruikersafbeelding linksonder in het scherm. Kies Instellingen. Geef Copilot vervolgens toegang tot de bestanden. Blader naar Machtigingsinstellingen en zet de schuif op Aan bij Bestand zoeken. Zet hierna ook de schuif op Aan bij Lezen van het bestand.

Copilot maakt onderliggend nog steeds gebruik van gedeelten van het bestaande Windows Zoeken. Die kennis biedt meer controle: je kunt bepalen welke locaties mogen worden doorzocht. Klik in hetzelfde instellingenvenster op Windows-instellingen. Geef bij Mijn bestanden zoeken aan welke locaties mogen worden bekeken.

Copilot: zoeken in bestanden

Soms ben je niet op zoek naar bestanden, maar juist naar informatie ín de bestanden. Als je de nieuwste update van Windows 11 gebruikt, kun je hiervoor op een slimme manier Copilot inzetten. Klik met de rechtermuisknop op het bestand waarin je wilt zoeken of waarover je specifieke vragen hebt. Doet dat bijvoorbeeld via het bureaublad of via de verkenner.

Kies voor de nieuwe optie Vraag het aan Copilot. Het bestand verschijnt in het venster van Copilot. Vervolgens kun je bijvoorbeeld vragen om het te doorzoeken of het opnieuw te structureren. Je kunt ook vragen om het bestand samen te vatten of de inhoud ervan in compacte bewoordingen te beschrijven. Verschijnt de nieuwe optie nog niet in het menu van de rechtermuisknop? Controleer dan of je de instellingen uit de alinea hiervoor hebt geactiveerd.

Copilot: gezichten herkennen

Maak je gebruik van OneDrive? Ook OneDrive zet steeds vaker AI in om je bestanden eenvoudiger vindbaar te maken. Op het moment van schrijven wordt de laatste hand gelegd aan de gezichtsfuncties. We hebben deze dus zelf nog niet in de praktijk kunnen testen.

Microsoft gebruikt AI om gezichten te herkennen in foto's en afbeeldingen die je in een OneDrive-account hebt bewaard. Je moet hiervoor wel toestemming geven. Hierna wordt informatie uit afbeeldingen en gezichten verzameld om vergelijkbare gezichten te vinden.

Open de OneDrive-app en wacht totdat automatisch de melding met toestemming verschijnt. Ga je akkoord met de verwerking, dan kies je Toestaan. Het duurt tot 72 uur om de foto's te indexeren. Download de nieuwste versie van de OneDrive-app (via Google Play of de Apple App Store) en tik op de nieuwe tab Personen. In het zoekvak eronder kun je zoeken op specifieke personen op foto's.

Perplexity: vinden wat je zoekt

Perplexity is een geavanceerde en populaire AI-zoekmachine. Je kunt deze AI-dienst ook goed inzetten voor het doorzoeken van de inhoud in je eigen bestanden. Er bestaan wel een paar voorwaarden voor het zoeken met de AI-agent van Perplexity: allereerst heb je een betaald abonnement nodig. De gratis versie ondersteunt de functie (nog) niet. Hiervoor betaal je circa 20 euro per maand, vergelijkbaar met de betaalde abonnementen van veel andere AI-aanbieders.

Perplexity kan daarnaast alleen zoeken in bestanden die je in de cloud hebt opgeslagen. Op dit moment worden alleen nog Google Workspace, Dropbox en WhatsApp ondersteund. Op het gebied van bestandsformaten kun je onder meer Google Docs, pdf-bestanden, Microsoft Office-documenten en csv-bestanden gebruiken. Ook Markdown (MD)- en JSON-bestanden worden ondersteund.

Perplexity: aan de slag

Het zoeken in je eigen bestanden staat in Perplexity standaard uitgeschakeld. Het zoeken van bestanden wordt mogelijk met plug-ins, die in Perplexity 'verbinders' worden genoemd. Laten we deze eens inschakelen.

Klik in het hoofdvenster van Perplexity linksonder op de gebruikersfoto en kies Instellingen. Kies Verbinders. Een overzicht van ondersteunde locaties verschijnt. Klik op Enable bij de locatie die je wilt koppelen, bijvoorbeeld Google Drive. Hierna geef je toestemming voor het weergeven en downloaden van je bestanden. Je kunt de koppeling op elk moment weer ongedaan maken. In het eerdergenoemde overzicht van onlinediensten klik je op de drie puntjes naast de opslagdienst en kies je Ontkoppelen.

Perplexity: bestanden doorzoeken

Zijn de gewenste diensten gekoppeld? Dan is het mogelijk om Perplexity AI in te zetten om je bestanden te vinden. De zoekfunctie met eigen bestanden is op twee manieren te gebruiken. Zo kun je de bestanden gebruiken als bron tijdens de conversaties. Klik hiervoor op de knop Sources en wijs je online cloudopslag aan. Op dit moment beperkt de dienst zich helaas alleen tot zakelijke varianten van de cloudopslag, zoals het eerdergenoemde Google Workspace. De consumentenversie van Google Drive wordt niet ondersteund als directe bron.

Gelukkig doet Perplexity dit wél voor het inhoudelijk doorzoeken van je bestanden. Klik op de paperclip. Afhankelijk van welke verbinders je hebt geactiveerd, kun je hier kiezen tussen Lokale bestanden, Google Drive en Dropbox. Wijs het bestand aan, zodat je er vragen over kunt stellen.

Uiteraard is het belangrijk om te weten hoe Perplexity met je bestanden omgaat. Je eigen bestanden worden niet gebruikt om de AI-modellen te trainen. Bovendien worden de bestanden - als deze al worden opgeslagen - door Perplexity binnen AWS S3-servers opgeslagen.

PowerToys Run

Ook de PowerToys Run voor Windows 11 zijn onmisbaar als je de beperkte zoekprestaties van Windows 11 wilt verbeteren. Hiermee kun je snel bestanden zoeken op verschillende locaties, zoals de lokale computer, specifieke programma's en online. PowerToys Run in combinatie met hulp van een AI-agent zoals hiervoor besproken, geeft een krachtige combinatie. Je gebruikt PowerToys Run om de bestanden te zoeken en met een andere AI-tool ga je eventueel inhoudelijk de diepte in.

Haal eerst de nieuwste versie van PowerToys binnen en activeer PowerToys Run via het algemene venster van PowerToys. Zet de schuif op Aan bij dit programma. Druk vervolgens op de toetscombinatie Alt+Spatiebalk. De app verschijnt als pop-up. Typ het bestand in dat je zoekt: de resultaten verschijnen direct in het venster eronder. Onder elk bestand lees je op welke locatie het is opgeslagen. Ook kun je meer informatie over het bestand online opzoeken.

PowerToys Run: aanpassen

Om het onderste uit de zoekfuncties van PowerToys Run te halen, is het nodig om het programma naar je hand te zetten. Open de instellingen van het programma en ga naar Zoeken en resultaten. Standaard hanteert de app een vertraging voordat de eerste zoekresultaten worden getoond. Wil je liever de eerste resultaten direct zien? Schakel Afvlakking van invoer uit. Deze 'doortastendere' zoekaanpak vergt wel iets meer van het systeem.

Hierna zoeken we de optie Aantal resultaten dat wordt weergegeven voordat u schuift. Standaard toont Run slechts vier resultaten: dat kan beter voor een completer overzicht. Verander de waarde naar bijvoorbeeld 10 en controleer het resultaat via een zoekopdracht in de app. Run onthoudt overigens welke zoekopdracht je het meest recent hebt uitgevoerd en toont deze in het venster. Begin je liever telkens met een schone lei? Activeer de optie De vorige query wissen bij het starten.

PowerToys RunResultaten verfijnen

Standaard laat PowerToys Run telkens alle resultaten zien zonder verdere weging, maar je kunt ervoor kiezen om de volgorde van de zoekresultaten te laten verfijnen. Hierbij houdt PowerToys Run bij welke resultaten worden geselecteerd en deze stijgen in de resultaten. Activeer de optie Volgorde van resultaten verfijnen. Hierna geef je een gewicht aan de geselecteerde items, van 0 tot 5. Standaard wordt 5 gehanteerd, maar je kunt het gewicht naar beneden bijstellen. Kies 0 om het volledig uit te schakelen. 

PowerToys Run: gericht vinden

Met behulp van voorvoegsels kun je PowerToy Run gerichter laten zoeken naar informatie in specifieke gebieden. Wil je alleen naar bestanden en mappen zoeken? Typ ? voor de zoekterm. Bijvoorbeeld ?vakantie. Ben je op zoek naar een specifieke Windows-instelling, dan typ je $, bijvoorbeeld $beeldscherm. Om online te zoeken, waarbij Run gebruikmaakt van de standaardzoekmachine, gebruik je ?? (zoals ??feestdagen). Om het voorgaande zoekresultaat te zien, typ je !!.

PowerToys Run: invoegtoepassingen

Je kunt zelf bepalen welke gebieden PowerToy Run kan doorzoeken. Dat gebeurt met behulp van invoegtoepassingen. De lijst vind je onder Invoegtoepassingen in het instellingenvenster. Loop door de lijst en schakel de invoegtoepassingen in voor de gebieden die je wilt doorzoeken. Andersom doe je dit ook: alles wat je niet gebruikt, schakel je uit. Elke ingeschakelde invoegtoepassing wordt namelijk geraadpleegd tijdens een zoekopdracht.

Regelmatig worden nieuwe invoegtoepassingen voor zoeken toegevoegd. Klik op Meer invoegtoepassingen zoeken voor een actuele lijst. Hier vinden we bijvoorbeeld plug-ins om de browsergeschiedenis te doorzoeken en per query een zoekmachine aan te wijzen die de zoekopdracht moet uitvoeren.

Terug naar het instellingenvenster. Als je een invoegtoepassing uitklapt, krijg je toegang tot aanvullende opties. Bij Opdracht voor directe activering kun je de 'letter' aanpassen waarmee je specifiek zoekt in dat onderdeel (waarover je in de paragraaf 'Gericht vinden' hebt gelezen). Interessanter is de optie Opnemen in globaal resultaat: hiermee zorg je ervoor dat de zoekresultaten van die invoegtoepassing standaard in de lijst worden getoond. In andere gevallen moet je de invoegtoepassing expliciet aanroepen via de eerdergenoemde letter. 

Toekomst: semantic search

Het valt op dat softwaremakers dit jaar intensief bouwen aan opties waarmee je je bestanden nog eenvoudiger kunt vinden. Zo wordt de ingebouwde zoekfunctie van Windows 11 uitgebreid met de mogelijkheid om in je eigen bewoordingen naar bestanden te zoeken. Bijvoorbeeld: 'foto's die ik vorige maand heb gemaakt' of 'de presentatie die vorige week door mijn collega is gestuurd'. Dit wordt semantic search genoemd, waarbij niet alleen naar de exacte woorden wordt gekeken, maar ook naar de betekenis (semantiek) erachter.

Deze functie is straks helaas niet voor iedereen beschikbaar. Je computer heeft namelijk een geschikte npu-chip nodig, die je onder meer vindt in de Copilot+-computers. Ook worden er in eerste instantie maar zes talen ondersteund, waaronder Engels en Duits. Nederlands komt momenteel nog niet in de lijst voor, maar dat is waarschijnlijk een kwestie van tijd.

 Op zoek naar een nieuwe laptop? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers voor de beste deal!