ID.nl logo
Noteren maar! Handige programma's om je gedachtespinsels in bij te houden
© POOM - stock.adobe.com
Huis

Noteren maar! Handige programma's om je gedachtespinsels in bij te houden

Een geniale ingeving, een boodschappenlijstje, een takenlijst: wat gebruik jij voor snelle (en minder snelle) notities? Ga slim aan de slag met handige programma’s en AI zodat je je gedachten kunt ordenen, aantekeningen kunt maken en deze kunt uitwisselen met anderen. Voor je desktop, maar ook voor tablet en telefoon.

Na het lezen van dit artikel weet je welk notitieprogramma het best bij jouw wensen en werkwije past: • Google Keep, de post-it voor je digitale leven • NotebookLM, de AI-assistent die je notities slimmer maakt • OneNote, de alleskunner voor al je ideeën • Microsoft Logboek, ideaal voor handgeschreven krabbels

Lees ook: Gek op lijstjes? Dan is Microsoft Lists de app voor jou

Notities maken, dat doet waarschijnlijk iedereen. Want met lijstjes orden je je gedachten en zo kun je afvinken wat je al hebt gedaan. We bekijken drie verschillende notitieprogramma’s die je het leven makkelijker kunnen maken. We zoomen in op Google Keep, NotebookLM, OneNote en het compactere en eenvoudigere Microsoft Logboek.

Google Keep

Structureren

Met Google Keep kun je je aantekeningen maken en deze gestructureerd opslaan. Je vindt de omgeving op https://keep.google.com. Berichten worden in de vorm van post-it-achtige briefjes getoond en met een internetverbinding heb je overal toegang tot je aantekeningen.

Klik in het vak op Maak een notitie en begin met typen. Gaat het om een belangrijke notitie, dan maak je deze vast door te klikken op de punaise (rechtsboven in het vak). Behalve tekst kun je nog meer items aan de notitie toevoegen. Klik op Bijdrager om iemand te vermelden in de notitie. Een overzicht van Google-contactpersonen verschijnt. Daarnaast kun je een e-mailadres opgeven en de notitie met een extern persoon delen. Via de knop Achtergrondopties bepaal je het uiterlijk van de notitie.

Met Google Keep maak je gestructureerde aantekeningen.

Labels

Labels zijn onmisbaar om je notities geordend te houden. Links in het venster vind je de optie Labels bewerken. Bovenin kun je een nieuw label maken. Standaard kent Google Keep al een aantal labels die je via het pictogram met de pen kunt bewerken. De labels verschijnen links in het menu van het hoofdvenster. Klik op een label om de bijbehorende notities te tonen. Afhankelijk van de hoeveelheid notities kan de standaardweergave van Keep minder overzichtelijk worden. Dit verbeter je via een klik op Lijstweergave: de knop hiervoor vind je rechtsboven in het venster.

Maak gebruik van labels om notities gestructureerd op te slaan.

Nog meer naar je hand

Standaard voegt Keep nieuwe lijstjes onderaan de bestaande lijsten toe, maar je hoeft hiermee geen genoegen te nemen. Klik op het tandwiel rechtsboven. In het venster Instellingen verwijder je het vinkje bij Nieuwe items onderaan toevoegen. In hetzelfde venster vind je nog meer aanpassingsmogelijkheden. Verwijder bijvoorbeeld het vinkje bij Aangevinkte items onderaan plaatsen, om te voorkomen dat die items van positie veranderen. Bovendien kun je via dit venster het tonen van voorbeelden van hyperlinks uitschakelen (Linkvoorbeelden met opmaak weergeven) en het thema van de omgeving aanpassen.

NotebookLM

Slim notitieblok

Notities bijhouden wordt nog interessanter met wat hulp van buitenaf. Dat is precies wat de makers van NotebookLM beogen: het is een slim notitieblok met een flinke hoeveelheid AI-ondersteuning. Zo kun je je notities met NotebookLM delen. De software kan de informatie vervolgens ordenen of op andere manieren toegankelijk maken, bijvoorbeeld door er een vraag-antwoorddocument van te maken.

Je vindt de nieuwste versie via https://notebooklm.google. Het programma is nog volop in ontwikkeling, maar is inmiddels al goed bruikbaar. Het maakt gebruik van het Gemini-taalmodel en analyseert je notities. Die input kun je op verschillende manieren geven. Zo kun je NotebookLM voeden met Google Docs-bestanden, maar ook met presentaties, pdf-bestanden, websites en tekstbestanden. Je begint met het toevoegen van een bron. Klik in het hoofdscherm op Nieuwe notebook. In het getoonde venster kun je de verschillende bronnen opgeven. Sleep een bestand naar het uploadvenster of gebruik de bladerknop om het aan te wijzen. Heb je geen document, maar een andere bron (zoals Google Drive, een link of een tekst), dan gebruik je de sectie eronder om deze te uploaden.

NotebookLM maakt intensief gebruik van AI.

Gesproken notities

Met NotebookLM kun je ook een gesprek laten voeren over je eigen notities. Twee ‘sprekers’ bespreken de belangrijkste onderwerpen. Heb je bijvoorbeeld een flinke hoeveelheid aantekeningen, dan kun je hiervan een gesproken samenvatting laten maken. Nadat je de bron hebt geüpload die je wilt gebruiken, klik je in het vak Verdiepingsgesprek op Genereren. De functie is nu alleen nog geschikt voor Engelse teksten, maar we verwachten dat dit snel verandert.

Samenvatting

NotebookLM geeft direct een samenvatting van de notitie die je hebt gedeeld. Linksboven in het venster vind je de opties om verder aan de slag te gaan met het document. Zo kun je op basis van je notitie een lijst met veelgestelde vragen maken, een tijdlijn, een inhoudsopgave of een overzichtsdocument. In een overzichtsdocument haalt NotebookLM de belangrijkste thema’s of ideeën uit de notities en koppelt hieraan een conclusie. Opgeslagen notities komen terecht in het hoofdvenster van NotebookLM. Klik op het plusteken linksboven om een nieuwe bron toe te voegen. Je kunt in NotebookLM maximaal vijftig bronnen toevoegen.

Behalve de notities toevoegen als bron kun je uiteraard ook nieuwe notities maken. Klik in het hoofdscherm op Notitie toevoegen. Een pop-upvenster verschijnt waarin je de aantekeningen kunt maken. Hier vind je ook beperkte opties om de notitie op te maken en om webkoppelingen aan de tekst toe te voegen. Heb je de omgeving eenmaal ingevuld met je notities, dan kun je hierin eenvoudig informatie opzoeken door in het chatvenster onderin vragen te stellen.

Naast het tekstvak lees je hoeveel bronnen worden gebruikt waarop de antwoorden van NotebookLM zijn gebaseerd. Boven het tekstvak vind je suggesties voor het chatgesprek. De inhoud hiervan is afhankelijk van de onderliggende bron. Heb je je vraag gesteld en ben je tevreden met een antwoord, dan kun je dit bovendien bewaren zodat het altijd toegankelijk is. Klik op de knop Opslaan in notitie. Vergeet ook niet je notitieverzameling een goede naam te geven, linksboven in het venster. Via de knop Delen (rechtsboven) kun je met anderen aan de notitie samenwerken.

NotebookLM geeft verschillende suggesties voor je notities.

Kladblok

Het in Windows ingebouwde Kladblok wordt in de praktijk ook vaak gebruikt voor het bijhouden van notities, en met recht. De nieuwste versie in Windows 11 kent bovendien een flinke hoeveelheid nieuwigheden, die deze keuze nog meer rechtvaardigen. Kladblok ondersteunt meerdere documenten in één venster, dankzij tabbladen. Klik op het plusteken bovenin om een nieuw tekstbestand te openen.

Kladblok bewaart overigens nu standaard alle notities, ook als je ze (nog) niet hebt bewaard. Verder is Kladblok inmiddels ook voorzien van ingebouwde spellingscontrole, die je oproept via een klik met de rechtermuisknop. Op termijn wordt waarschijnlijk AI toegevoegd, waarmee je binnen Kladblok samenvattingen van teksten kunt maken.

OneNote

Notebooks

Ook OneNote is een goede app waarmee je je gedachten vastlegt en ordent. Maak je gebruik van Microsoft 365, dan is OneNote meegeleverd en waarschijnlijk al beschikbaar op je computer. Heb je het niet, dan kun je het alsnog gratis downloaden via www.onenote.com of via de Microsoft Store in het startmenu.

OneNote gaat al heel wat jaren mee. De app is in de afgelopen jaren flink verbeterd en krijgt nog regelmatig nieuwe opties erbij. Om het overzicht te bewaren, zorg je met OneNote vanaf het begin voor een duidelijke indeling. De app werkt op basis van notebooks. Een notebook is een verzameling van meerdere tabbladen. Je kunt bijvoorbeeld een notebook maken voor je hobby’s, werk en gezin. Om een nieuw notebook te maken, klik je linksboven op de pijl naast het eerste notitieblok. Kies voor Notitieblok toevoegen. Geef het blok een naam – bijvoorbeeld Reizen – en klik op Notitieblok maken.

Vervolgens kun je het notitieblok met behulp van tabbladen opdelen in verschillende secties. Klik op het plusteken en geef de sectie een naam. Elke tab (of sectie) kan meerdere pagina’s bevatten. Een overzicht van de pagina’s vind je uiterst rechts in het venster. Klik met de rechtermuisknop op een leeg gedeelte van dit vak en kies Nieuwe pagina om een pagina toe te voegen (of gebruik de toetscombinatie Ctrl+N).

OneNote is in de afgelopen jaren flink uitgebreid.

Notities opmaken

Kenmerkend aan OneNote is de relatief grote vrijheid die je hebt bij het maken van notities. Bovenin het venster vind je het lint (herkenbaar uit andere Office-onderdelen), waarmee je onder andere lettertype en -grootte aanpast, maar ook items in je notities kunt toevoegen. Klik op de tab Invoegen om onder meer afbeeldingen, Office-documenten en bestandsbijlagen toe te voegen. Via het tabblad Tekenen kun je aantekeningen met een stylus maken. Maak je voornamelijk gebruik van digitale inkt om je notities te maken, dan is de elders besproken app Microsoft Logboek interessanter.

Op het tabblad Invoegen vind je de optie Transcriberen. Hiermee kun je je gesproken woorden omzetten naar getypte notities of je notities dicteren en omzetten naar getypte notities. Kies voor Audio uploaden om een bestaand geluidsbestand te uploaden of kies Opname starten om een dicteersessie te starten. OneNote ondersteunt verschillende talen, waaronder Nederlands en Engels. Je kunt per maand driehonderd minuten aan audio uploaden en verwerken.

OneNote biedt ook ondersteuning voor een stylus.

Plaknotities

Wil je een snelle notitie maken, dan kun je gebruikmaken van plaknotities. Klik op de knop Plaknotities rechtsboven in het hoofdvenster van OneNote. In plaats daarvan kun je ook de toetscombinatie Windows+Alt+S gebruiken. Nieuwe plaknotities worden toegevoegd aan het compacte venster en zijn hierdoor snel toegankelijk. Klik op de knop rechtsboven in een notitie om de notitie te verplaatsen naar een eigen venster, dat je vervolgens een eigen plek op het bureaublad kent.

Extra veilig

Werk je in OneNote met gevoelige gegevens? Zet een tab op slot met een wachtwoord, zodat alleen jij toegang hebt. Klik met de rechtermuisknop op de tab die je wilt beveiligen en kies Deze sectie met een wachtwoord beveiligen. Klik op Wachtwoord instellen. Als je een sectie hebt geopend met een wachtwoord, blijft deze automatisch een tijdje ontgrendeld. Om de sectie weer snel te vergrendelen, gebruik je de toetscombinatie Ctrl+Alt+L.

Microsoft Logboek

Eenvoudiger programma

Relatief minder bekend dan de andere besproken programma’s, is Microsoft Logboek (in de Engelse variant: Microsoft Journal). Deze app is interessant als je op zoek bent naar een eenvoudiger notitieprogramma en gebruikmaakt van een stylus om handgeschreven notities te maken. Je vindt de nieuwste versie van Logboek in de Microsoft Store.

Links in het venster vind je een overzicht van de gemaakte pagina’s. Is de balk niet zichtbaar, klik dan op het pijltje om de sectie uit te klappen. Kies voor Een pagina toevoegen om een nieuwe pagina te maken. Klik op Kaarten om je logboeken in een compacte weergave te tonen. Onderin vind je een werkbalk waar je uit verschillende pennen en potloden kunt kiezen. Ook is er een liniaal aanwezig. Om te voorkomen dat de computer uitschakelt als je al even niets hebt geschreven, kun je via Microsoft Logboek afdwingen dat de computer altijd blijft ingeschakeld. Klik op de knop Instellingen (herkenbaar aan het tandwiel, rechtsboven in het venster) en ga naar Beeldscherm en weergave. Zet de schuif op Aan bij Apparaat actief houden.

Rechtsboven in elke pagina vind je de knop Paginamenu, herkenbaar aan de drie verticale puntjes. Deze geeft je toegang tot aanvullende opties. Zo kun je de huidige pagina klonen (kies Pagina kopiëren). Ook kun je de specifieke pagina exporteren. Je hebt hierbij de keuze tussen een export naar OneNote of een export naar een pdf-bestand. Interessant is de optie Paginastijl wijzigen. Kies vervolgens een stijl en de regelafstand die op de pagina moet worden gehanteerd. Via het venster Paginamenu heb je verder nog de mogelijkheid om een nieuwe pagina in te voegen, de inhoud van de huidige pagina te wissen en de volledige pagina te verwijderen.

Eenvoudig en compact: Microsoft Logboek.

Extra onderdelen

Hoewel Microsoft Logboek een eenvoudige opzet heeft, kun je je notities wel verrijken met extra onderdelen. Klik in de werkbalk onderin op het plusteken. Vervolgens kun je kiezen uit Een pdf invoegen, Een afbeelding invoegen of Camera openen. Met die laatste optie kun je direct een foto maken (bijvoorbeeld met de aangesloten webcamera) en deze in je notitie zetten.

Je kunt allerlei extra onderdelen toevoegen aan je notitie.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek
© LIGHTFIELD STUDIOS - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 in hoogte verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week op zoek naar zulke deals. Dit keer een bijzondere categorie die nog niet eerder aan bod is geweest: verstelbare bureau's voor een ergonomische werkplek.

Veel mensen die thuiswerken heb niet altijd de mogelijkheid om een apart bureau te gebruiken en ziten bijvoorbeeld vaak aan de eet- of keukentafel. Toch kan het lonen om te investeren in een goed bureau, omdat daarmee - in combinatie met een goede stoel - je werkhouding een stuk beter wordt. Wij bekijken vijf handige bureaus 's die in hoogte verstelbaar zijn.

Casaria 160x75

Het tafelblad van dit bureau uit de Casaria‑lijn is in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm en beweegt met een snelheid van 2,25 cm per seconde. Je bedient de motor via een lcd‑scherm en kan twee voorkeursstanden opslaan, zodat je met één druk op de knop naar je favoriete werkhoogtes gaat. Er zit ook een herinneringsfunctie in die je eraan herinnert om weer te gaan staan of juist te zitten. Met het robuuste stalen frame en een draagvermogen van 80 kg is het bureau geschikt voor zware monitoren. Handige details zijn de kabelgeleider, beker‑ en koptelefoonhouder en in hoogte verstelbare poten. Het blad van 160 × 75 cm bestaat uit twee delen en is afgewerkt met melamine zodat het tegen een stootje kan. Dit bureau komt inclusief montagebenodigdheden en is verkrijgbaar in verschillende kleurvarianten.

Specificaties

Bladformaat: 160x75cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 80kg

Avalo 140x60

Avalo levert dit elektrisch verstelbaar bureau (de P58) met een compact blad van 140 × 60 cm. De hoogte is traploos verstelbaar van 73 tot 117 cm en kun je drie verschillende hoogtestanden opslaan. Dat is handig als je het bureau deelt met collega's of medethuiswerkers, of wanneer je snel wilt wisselen tussen zit‑ en stahouding. De bediening gebeurt via een bedieningspaneeltje aan de voorkant; met één druk op de knop gaat het blad naar de gewenste stand. Het frame is gemaakt van staal, het blad van P2‑melamine en de rand is afgewerkt met hittebestendig ABS. Verder wordt benadrukt dat het bureau plug‑and‑play is: je hoeft alleen de stekker in het stopcontact te steken en kunt meteen aan de slag. Door het smalle ontwerp past het bureau goed in kleinere kamers, maar biedt het toch voldoende ruimte voor een monitor, toetsenbord en documenthouder. Voor wie een elektrische zit‑sta‑oplossing zoekt met geheugenfunctie en solide materialen is dit model een optie.

Specificaties

Bladformaat: 140x60cm
Hoogte:73 t/m 117cm
Belastbaar tot: onbekend

Avalo 120x60

Dit is een kleinere variant van de hierboven besproken Avalo AP58. Dit model heeft een 20 cm minder breed blad, maar uiteraard ook elektrisch verstelbaar. Net als de grotere uitvoering varieert de hoogte van 73 tot 117 cm en kan het bureau drie standen onthouden. Voor het instellen gebruik je een eenvoudige bediening waarbij je een favoriete zit‑ en stahoogte opslaat en later oproept. Het frame bestaat uit staal en het blad uit melamine met een rand van warmtebestendig ABS. D tafel weegt 27 kg en is het daardoor stabiel zonder moeilijk te verplaatsen. Ook deze uitvoering is plug‑and‑play; je hoeft geen ingewikkelde montage uit te voeren. Door de compactere afmetingen is dit model ideaal voor kleinere werkplekken of voor wie extra apparatuur (zoals een printer) op een tweede tafel wil plaatsen. De strakke vormgeving past in verschillende interieurs en de elektrische motor zorgt ervoor dat je eenvoudig van houding wisselt.

Specificaties

Bladformaat: 120x60cm
Hoogte: 73 t/m 110 cm
Belastbaar tot: onbekend

VDD Gaming 118x58cm

Het frame van deze VDD is elektrisch in hoogte verstelbaar van 73 tot 118 cm. Hiermee wissel je gemakkelijk tussen zitten en staan en kun je de juiste houding aannemen voor langdurige sessies. Het witte werkblad van 118 × 58 cm biedt voldoende ruimte voor een monitor en toetsenbord en dankzij de krachtige motor is het maximaal belastbaar tot 60 kg. De tafel wordt geleverd met instructies en alle benodigde onderdelen, waardoor je de montage zelf kunt uitvoeren. Er worden geen extra functies zoals geheugenstanden vermeld, waardoor je elke gewenste hoogte handmatig instelt. Voor wie een elektrisch verstelbaar bureau zoekt dat weinig ruimte inneemt, is dit een praktische optie; vooral gamers zullen baat hebben bij het kunnen aanpassen van de werkhoogte tijdens een sessie.

Specificaties

Formaat: 118x58cm
Hoogte: 73 tot 118cm
Belastbaar tot: 60kg

Schaffenburg Linesto Plus 140x80

Het Schaffenburg Linesto Plus‑bureau is een rechthoekige tafel met een T‑poot. Het frame is zonder gereedschap te monterenen in hoogte verstelbaar met een drukknop tussen 65,5 en 85,5 cm. De maximale belasting bedraagt 70 kg. De hoogtebediening gebeurt via een knop aan het onderstel; er zijn geen geheugenstanden. De tafel is voorzien van een 25mm dik melamine blad, een metalen onderstel en stelvoeten om de tafel waterpas te zetten. Kabelbeheer is mogelijk via accessoires, en er zijn diverse blad‑ en framekleuren beschikbaar. Het Schaffenburg-bureau heeft verder een stalen frame met twee telescoperende buisdelen en een krasvaste coating. Als enige in dit overzicht is deze Linestor geen zit/sta-bureau, maar kan hij in zithoogte tot maximaal 85,5 cm worden gebracht.

Specificaties

Formaat: 140x80cm
Hoogte: 65 tot 85,5 cm
Belastbaar tot: 70kg

▼ Volgende artikel
Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets
Huis

Zo werkt het energielabel voor smartphones en tablets

Sinds juni 2025 is het voor fabrikanten van smartphones verplicht om een energiebabel voor hun apparaten te voeren. De consument kan aan de hand van het energielabel zien hoe energiezuinig een telefoon is, maar ook hoe makkelijk het is om de telefoon te (laten) repareren en wat het updatebeleid voor de software is. Door middel van het nieuwe energielabel kun je dus veel bewuster kiezen voor een bepaalde telefoon.

Het energielabel werd ooit bedacht om apparaten op een uniforme manier te vergelijken, los van marketingclaims. Door elk product in te delen op een schaal van A tot en met G ontstaat ruimte om echte koplopers te herkennen en achterblijvers aan te sporen. Smartphones waren nog niet eerder voorzien van een energielabel, maar hebben dat vanaf juni 2025 wel gekregen. Dat is logisch, want bij smartphones draait energie-efficiëntie niet alleen om het stopcontact, maar vooral om hoe slim hardware en software met de energie van een accu omgaan en hoeveel jaren je uit dezelfde telefoon haalt. Door die informatie eenduidig te tonen, verschuiven de argumenten over de oplaadtijd en de schermgrootte naar hoelang een telefoon meegaat en hoe makkelijk hij te repareren is.

Ter illustratie: het nieuwe energielabel voor smartphones en tablets toont de batterijduur bij gemiddeld gebruik, maar ook of hij valbestendig is en hoe makkelijk hij gerepareerd kan worden.

Energie en duurzaamheid

Een smartphone gaat gemiddeld gezien wel een dagje mee op een enkele acculading, afhankelijk natuurlijk van het gebruik door de eigenaar. Erg veel energie wordt er dus niet verspild, maar de grootste winst wat betreft het klimaat is vooral te behalen uit de levensduur van de smartphone en of deze makkelijk te repareren is. De EU koppelt het nieuwe energielabel aan het eco-design van de telefoon. Het label dat de telefoon krijgt, is afhankelijk van een aantal factoren en is een gemiddelde van de prestaties van al deze factoren. Welk factoren dat zijn, lichten we je hieronder verder toe.

Waar vind je het nieuwe energielabel?

Wanneer je online een nieuwe telefoon koopt, vind je het algemene energielabel doorgaans bij het product zelf. Je ziet echter niet direct de andere onderdelen waarop de telefoon is beoordeeld. In een fysieke winkel is het de bedoeling dat er bij de telefoon een kaartje of bordje is geplaatst, met daarop een QR-code waarmee je direct op de juiste informatiepagina van EPREL komt.

In een webwinkel zul je meestal geen QR-code tegenkomen, maar alleen het energielabel zelf. Vaak kun je – zoals bij Mediamarkt – een productspecificatie-pdf downloaden met de extra informatie, waarin ook weer een QR-code is opgenomen, waarmee je naar de EPREL-site wordt doorgestuurd.

Levensduur accu

Het nieuwe energielabel laat zien wat de gemiddelde levensduur van de accu van de telefoon is. Dat wordt bekeken aan de hand van het aantal laadcycli: hoe vaak kan een telefoon opnieuw worden opgeladen voordat de kwaliteit van de accu achteruit gaat? Daarbij wordt een capaciteitsvermindering van 80 procent aangehouden: na hoeveel keer laden is de capaciteit tot 80 procent gedaald? Hoe hoger dit getal, des te betrouwbaarder is de accu.

Op het uitgebreide energielabel zie je hoe vaak een accu opnieuw kan worden opgeladen totdat de totale capaciteit tot 80 procent daalt.

Uithoudingsvermogen

Uiteraard wordt er ook gekeken naar de gebruiksduur van een telefoon of tablet als deze volledig is opgeladen. Door het uitvoeren van een zogeheten reallife-situatie wordt het gemiddelde gebruik van een smartphone geëmuleerd. Hoeveel uur en minuten je met de smartphone kunt werken op die enkele lading, wordt op het label getoond.

Hoelang houdt de batterij van de telefoon of accu het vol bij gemiddeld gebruik? Ook dat zie je op het energielabel terug.

Vrije val

Een van de andere eigenschappen waarop wordt getest, is de vrije val-test. Hoe snel gaat een telefoon kapot als je deze vanaf een bepaalde hoogte op een harde ondergrond laat vallen? Misschien vraag je je af wat dit met duurzaamheid te maken heeft? Nou, heel veel: als je telefoon snel kapot gaat als je hem laat vallen, moet je al snel een nieuwe. Niet heel duurzaam dus. Op het energielabel vind je de valbestendigheid tussen de A en E. Hoe lager de letter (A), des te beter kan zo'n telefoon een val overleven. De test is gebaseerd op een val van 1 meter boven een verharde ondergrond en wordt met vijf modellen van hetzelfde toestel tot wel 270 keer uitgevoerd.

Valtest vanaf 1 meter, hoe minder snel een telefoon stuk gaat, des te hoger is het label dat hij toegekend krijgt.

Elke keer dat een telefoon is gevallen, wordt gecontroleerd of het scherm nog functioneert en reageert op aanrakingen, of de camera het nog doet, of de mobiele functies als wifi en mobiel nog werken, of de telefoon kan worden opgeladen en of de audio nog goed functioneert. Barsten in het frame of het glas worden wel geaccepteerd, mits de telefoon nog veilig kan worden gebruikt. Bijvoorbeeld als het glas wel gebarsten is, maar geen splinters heeft.

Hoe goed een telefoon beschermd is tegen valschade is ook onderdeel van het energielabel. Het scherm mag daarbij overigens wel gebarsten zijn, het is geen glastest.

Bescherming tegen stof of water

Ook de zogeheten IP-tests (IP = Ingression Protection, of indringbescherming) worden uitgevoerd bij de telefoons en zijn een belangrijk onderdeel van de algehele score die een telefoon krijgt. De apparaten worden getest op het binnendringen van stof en water. De waterbestendigheidstest controleert bijvoorbeeld of een smartphone bestand is tegen spatwater vanuit verschillende richtingen, zonder dat de werking of veiligheid van het toestel wordt aangetast. Hiermee wordt gegarandeerd dat een telefoon in elk geval bestand is tegen vocht, bijvoorbeeld bij het gebruik tijdens een regenbui, het morsen van vloeistof of het gebruik van natte handen.

Of een telefoon waterdicht is, wordt ook getest.

Repareerbaarheid

Een ander duurzaamheidsonderdeel waar de EU goed naar kijkt, is de repareerbaarheid van een smartphone. Dat omvat een groot aantal parameters, zoals welke onderdelen makkelijk te vervangen zijn, in hoeverre een consument bepaalde onderdelen zelf kan vervangen, en hoelang en hoe goed bepaalde onderdelen van de telefoon op voorraad zijn.

Zelf zoeken op de EPREL-site is lastig

Het zelf zoeken van gegevens van smartphones en tablets op de EPREL-site is niet heel eenvoudig. Dat komt omdat de algemene productwebsite gemaakt is om te zoeken op merk of op typenummer. Dat is prima voor wasmachines of koelkasten, die je vaak aantreft als merk+typenummer, maar bij smartphones werkt dat anders. Een model als de Samsung Galaxy S25 bijvoorbeeld zul je niet vinden met een zoekopdracht op 'S25 'of 'Galaxy S25', maar alleen op het typenummer SM-S931B. Dat typenummer wordt echter bijna nergens gecommuniceerd en is ook niet wat Samsung communiceert in bijvoorbeeld marketing-uitingen.

Ook kun je niet zoeken op EAN-code, terwijl die code juist kan worden gebruikt om een exact model van een bepaald product te kunnen vinden. Kortom: wat het zoeken van de gegevens van een smartphone betreft kan de EU nog wel wat verbeteren.

De EU wil dat smartphones langer meegaan en eenvoudiger te herstellen zijn – zowel door professionele reparateurs als (in bepaalde gevallen) door consumenten zelf. De eisen met betrekking tot repareerbaarheid blijven minimaal zeven jaar gelden na het einde van de verkoop van een model.

©WICHAN SHOP

Als het aan de EU ligt, moeten consumenten ook zelf telefoons kunnen repareren.

Een fabrikant van een smartphone moet garanties kunnen geven met betrekking tot de ondersteuning van een telefoon. Als een toestel op de Europese markt wordt uitgebracht, mag de consument verwachten dat een telefoon zeven jaar na het verschijnen van de telefoon op de markt nog steeds gerepareerd kan worden.

Onderdelen

De reparatie- of 'vervangarantie' geldt voor alle essentiële onderdelen van een smartphone of tablet, zoals de accu, camera's, externe poorten voor audio en opladen, de microfoons en luidsprekers, de knoppen en de scharnieren als het een opklapbare telefoon betreft. De fabrikant moet zelfs de schroefjes op voorraad hebben als de originele niet meer kunnen worden gebruikt.

De bovenste onderdelen kunnen door een fabrikant of een telefoonreparateur worden gerepareerd, maar de EU vindt dat ook consumenten zelf onderdelen moeten kunnen bestellen en vervangen, zoals de accu, de achterzijde, de hele beeldschermunit en de oplader. Voor die zelfrepareerbaarheid krijgt een telefoon ook een waardering van A t/m E. De fabrikant is daarnaast verplicht om aan te geven waar reserveonderdelen te verkrijgen zijn, welk gereedschap er nodig is om de reparatie te kunnen uitvoeren en waar je de benodigde handleidingen kunt vinden.

Hoelang de telefoon wordt ondersteund qua software-updates en interne onderdelen wordt ook vermeld en de telefoon krijgt hiervoor een eigen classificatie.

Reparatie-index

Telefoonfabrikanten moeten dus uitgebreide informatie geven over hoe je je smartphone kunt repareren, maar ook over de complexiteit van de reparatie. Zijn de onderdelen die je wilt vervangen bijvoorbeeld makkelijk te bereiken, of moet je eerst andere onderdelen verwijderen om erbij te kunnen? Ook dat wordt allemaal opgenomen in de uiteindelijke classificering van de telefoon: hoe minder stappen er nodig zijn, des te hoger is de score die wordt toegekend.

Hoe makkelijk is een telefoon te repareren en hoelang zijn reserve-onderdelen beschikbaar? Dat geeft dit onderdeel van het energielabel aan.

Tot slot

De Europese Unie heeft met het nieuwe energielabel voor smartphones een goede stap gezet in de richting van duurzaamheid. Het uiteindelijke doel is om ervoor te zorgen dat fabrikanten meer hun best gaan doen om een zo makkelijk mogelijk te repareren telefoon uit te brengen. Deze strengere regels in de EU betekenen ook dat deze toestellen in andere landen buiten de EU makkelijker te repareren zullen zijn, omdat een telefoonfabrikant waarschijnlijk niet compleet verschillende uitvoeringen van een model smartphone gaat maken. Maar of consumenten in landen buiten de EU ook zo makkelijk zelf aan onderdelen kunnen komen, is dan nog maar de vraag; deze mate van tegemoetkoming aan of bescherming van de consument gelden vaak niet in andere landen. Fabrikanten hoeven deze informatie dus niet beschikbaar te stellen in landen buiten de EU.