Al voor een paar euro koop je het profiel van een nepmens. Je past het uiterlijk aan naargelang wat je nodig hebt. Leeftijd, geslacht, zelfs de etniciteit bepaal je zelf. Duizenden gesimuleerde profielen circuleren op het internet en hierachter verschuilen zich allerlei lieden die graag anoniem willen blijven. Maar als je goed oplet, kun je een nepprofiel toch herkennen.

De Facebook-groep Convoy to Ottawa 2022 is een van de socialmedia-initiatieven die begin dit jaar opriepen om de Canadese hoofdstad met trucks te bezetten als protest tegen de coronamaatregelen. Een van de administrators van deze Facebook-groep is Jason Shoeaddict. Waarschijnlijk een schuilnaam, wat vreemd is voor iemand die aangeeft te werken voor National Geographic TV, een organisatie waar trouwens geen enkel spoor van terug te vinden is.

Nog vreemder is het feit dat de profielfoto van Shoeaddict ook opduikt in een ander profiel, Pavel Zakirov, iemand die zich uitgeeft als recruitment manager van een Russische website voor freelancers. We hebben geen idee of Shoeaddict al dan niet een Russische trol is die Canadese activisten opjut. Wat we ondertussen wel weten, is dat de foto’s van Jason én Pavel het product zijn van deepfake-technologie. Hoewel hij eruitziet als je buurman, is er niemand in de wereld die rondloopt met het hoofd dat je op de profielfoto’s ziet.

©PXimport

GAN

Op sociale media, datingsites en recruitmentplatformen zijn nepprofielen al lang geen uitzondering meer. Ze worden ingezet om de indruk te wekken dat een organisatie veel aanhang heeft. De valse profielen gebruiken niet alleen valse namen, men plakt er omwille van de geloofwaardigheid ook graag gezichten op. Je kunt uiteraard een foto stelen van een bestaand iemand, maar daarmee loop je tegenwoordig al snel tegen de lamp. Daarom gebruikt men liever een deepfake foto.

Deze foto’s worden samengesteld door een GAN (Generative Adversarial Network). Zo’n generatief tegenstrijdig netwerk is een klasse machine learning-algoritmen, waarbij twee neurale netwerken voortdurend met elkaar wedijveren. Zo’n GAN werkt enerzijds met een neuraal netwerk voor de generator en een netwerk voor de discriminator. 

De generator krijgt de echte afbeeldingen die hij zo goed mogelijk probeert na te bootsen. De discriminator leert onderscheid te maken tussen vervalste afbeeldingen en de originelen. StyleGAN is een generatief tegenstrijdig netwerk dat drie jaar geleden door Nvidia-onderzoekers als bron beschikbaar is gesteld.

©PXimport

Een mens per klik

Als je een enorme hoeveelheid afbeeldingen in zo’n netwerk invoert, kan het systeem nieuwe afbeeldingen van een soortgelijk type creëren. Ondertussen worden GAN’s ook ingezet om zelfstandig kunst te genereren, zoals panorama’s van reusachtige steden, idyllische zonsondergangen of Escheriaanse structuren, maar tevens om muziek te produceren. Op termijn zullen GAN’s in staat zijn beelden van mensen op een natuurlijke manier te laten spreken en bewegen.

Voed een GAN een enorme hoeveelheid portretten en de tool begint zelf nieuwe gezichten samen te stellen met de neus van persoon A, de lippen van B, de wenkbrauwen van C enzovoort. Op de website This Person Does Not Exist van Phillip Wang worden constant nieuwe gezichten gegenereerd van niet-bestaande personen. Je kunt iedere foto downloaden. Trouwens, voor de liefhebbers van katten is er een parodie op deze site: www.thiscatdoesnotexist.com.

©PXimport

Communicatiewapen

Wat ooit begon als een innovatief concept, wordt ingezet als communicatiewapen. Er gebeuren schimmige dingen met valse profielen. Volgens William Evanina, directeur van het Amerikaanse National Counterintelligence and Security Center, zijn valse profielen op LinkedIn bijvoorbeeld een risicoloze manier om mensen voor spionage te rekruteren. “In plaats van spionnen naar een parkeergarage in de VS te sturen om een target te rekruteren, is het efficiënter om achter een computer in Shanghai te zitten en vriendschapsverzoeken te versturen.”

Nepprofielen worden gebruikt om de publieke opinie te beïnvloeden. Al in 2016 probeerden Russische trollen het politieke debat bij de Amerikaanse verkiezingen te verstoren. Sindsdien spoort Twitter actief nepaccounts op om deze te schorsen. Door deze inspanning daalde het aantal gebruikers van dit platform met negen miljoen.

Het bekendste voorbeeld in de lage landen is Eduard van Vlugtenstahl die momenteel nog steeds als Meneer Panini de ronde doet op Twitter. Hij was het die midden in de Covid-crisis de tweet verstuurde: “Vandaag vervelende post gehad. Mijn ex-schoonvader plotseling overleden na tweede prik. Gelieve geen vragen hierover. Trek je eigen conclusies.” 

Het bericht werd onmiddellijk geretweet door een Nederlandse politicus. Na een tijdje werd duidelijk dat Van Vlugtenstahl helemaal niet bestaat en dat zijn profielfoto door een GAN werd gegenereerd.

©PXimport

Leren detecteren

Eigenlijk is het produceren van foto’s van niet-bestaande mensen een bijproduct. Oorspronkelijk was het doel van de AI-face-generator om valse gezichten en gezichten in het algemeen te herkennen. Het is beangstigend hoe realistisch de resultaten eruitzien.

Hoewel deepfakes steeds beter worden, maakt een neuraal netwerk toch fouten. Die kun je ontdekken door heel goed te kijken, want de visuele verwerkingssystemen van de mens zijn nog steeds sterker dan die van de computer. Je herkent een vervalsing aan een haar die op een vreemde manier uit het voorhoofd komt, aan de rand van een brilmontuur dat plots verdwijnt, aan kunstmatige vlekken in de achtergrond, aan herhaalde snijtanden …

Deze visuele uitschuivers noemt men glitches. Je kunt jezelf trainen om glitches te herkennen op Which Face Is Real, een project van twee wetenschappers aan de universiteit van Washington. Je krijgt telkens een foto te zien van This Person Does Not Exist naast een echte foto. Aan jou om te beslissen welke foto iemand van vlees en bloed toont. 

Je zult zien dat het niet lang duurt voordat je een score van 9 op 10 haalt in het herkennen van nepfoto’s. Ook op Deepfact.3duniversum kun je in een quiz je vaardigheid als deepfake-detective aanscherpen.

©PXimport

Let op de pupillen

De personen op de nepfoto’s zien er niet perfect uit, het zijn geen filmsterren. Het zouden collega’s kunnen zijn. Toch zie je vaak aan de ogen dat het om een gegenereerde foto gaat. Onafhankelijk van de stand van het hoofd staan de pupillen bijna altijd op dezelfde plek. Als je in een beeldbewerkingsprogramma zoals Photoshop de ogen markeert met hulplijntjes, dan merk je hoe onwerkelijk de pupillen steeds op dezelfde plaats staan.

Regelmatig zitten er ook symmetriefouten in de oren of heeft iemand één kleinere schouder en zie je op de achtergrond een half hoofd of een stuk arm van iemand anders. Er is een controlesite: www.sensity.ai. Vroeger was die gratis, maar nu werkt die uitsluitend via een betaalmodel. Deze dienst kan met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid aangeven of een foto fake is.

©PXimport

Zelf genereren

Een fake profiel is niet altijd kwaadaardig bedoeld. Soms gaat het om mensen die zich willen mengen in politieke of maatschappelijke discussies, zonder dat iemand hen daarop kan aanspreken. Toch blijft het een bedenkelijke vorm van anonimiteit, omdat die mensen niet toegeven dat ze anoniem zijn.

Voor bepaalde projecten en presentaties hebben ontwerpers foto’s van mensen nodig die gratis, divers en vrij van rechten zijn. Daarom heeft Icons8 op Generated Photos een fotobank samengesteld waarop 2.681.746 personen staan die stuk voor stuk door AI gegenereerd zijn. Je mag die foto’s zonder copyright downloaden.

Kies je voor Browse photos, dan kun je telkens de achtergrond, het geslacht, de leeftijd, etniciteit, emotie en haarlengte van de eerste dertig foto’s in het raster bepalen. De onlinetool reageert onmiddellijk bij alle foto’s als je de schuifjes beweegt.

Als je een jpg van 1024 × 1024 pixels wilt downloaden, kost je dat 2,99 dollar per foto. Of je betaalt 19,99 dollar om 15 foto’s per maand binnen te mogen halen. Je kunt de foto zoals gezegd ook gratis downloaden, maar dan mag je hem niet voor commerciële doeleinden gebruiken en is de resolutie beperkt tot 512 × 512.

©PXimport

Gezichtengenerator

In plaats van door reeds gegenereerde foto’s te bladeren, kun je ook zelf gezichten aanmaken in de gezichtengenerator. Op basis van de instellingen in de linkerbalk genereer je dan zelf één portret. Je kunt de kenmerken van deze persoon tot in detail bewerken. Wil je het hoofd wat naar links of boven draaien, of wil je de persoon een zonnebril of leesbril opzetten, dan kan dat. En weer bepaal jij de leeftijd, de emotie, de huidskleur en de haarkleur. Het is zelfs mogelijk om make-up aan te brengen op de ogen en de lippen. Ben je klaar, dan kun je de foto in het winkelkarretje plaatsen.

©PXimport

Oogreflectie vergelijken

Niet alleen de deepfakes worden beter, ook de tools om ze te ontmaskeren worden steeds doeltreffender. Een veelbelovend project wordt op dit ogenblik ontwikkeld door computerwetenschappers aan de Universiteit van Buffalo.

Het gaat om een nieuwe AI-tool die momenteel al met een precisie van 94% GAN-foto’s herkent. Het systeem legt vervalsingen bloot door de reflecties van hoornvliezen van de ogen te analyseren en links en rechts te vergelijken. In een foto van een echte persoon zal de reflectie in beide ogen gelijk zijn, omdat de ogen hetzelfde zien. De door GAN’s gesynthetiseerde deepfake afbeeldingen slagen er niet in om exact dezelfde reflecties te produceren. De deepfakes vertonen vaak inconsistenties, zoals verschillende geometrische vormen of locaties van reflecties die niet overeenkomen.

Op dit moment is het studiewerk af, maar de app is nog niet beschikbaar voor het publiek. Het systeem blijkt bijzonder efficiënt bij afbeeldingen afkomstig van de website This Person Does Not Exist, omdat het daar altijd om portretfoto’s gaat waarop beide ogen te zien zijn. Als één oog niet zichtbaar is, werkt de methode niet.

©PXimport

Omgekeerd zoeken

Even terugkomen op ons allereerste voorbeeld: Jason Shoeaddict. Hoe zijn factcheckers erachter gekomen dat de profielfoto van een spilfiguur in de Facebook-groep identiek is aan die van de recruiter van een Russisch freelancerbureau? Het begon bij gezonde argwaan. Via een omgekeerde fotozoekopdracht ontdekte men het dubbele gebruik van de profielfoto.

Een van de populairste tools voor zo’n omgekeerde afbeeldingszoekopdracht is TinEye, een dienst die trouwens ook een extensie heeft voor de browsers Chrome, Firefox, Edge en Opera. Je sleept de verdachte foto in het zoekvak of je plakt het webadres in het zoekvak. 

Als je de extensie hebt geïnstalleerd, klik je met de rechtermuisknop op de afbeelding en kies je de opdracht Search Image on TinEye. Met de functie TinEye Compare kun je snel heen en weer schakelen tussen de zoek- en de resultaatafbeelding om nog beter te vergelijken.

©PXimport

MatchEngine

Ook heeft TinEye bij de geavanceerde functies een zogenaamde MatchEngine die gezien het betaalmodel vooral bedoeld is voor bedrijven. Door je hierop te abonneren, ontvang je een eigen webtool. Hiermee vindt TinEye dubbele en bijna-dubbele foto’s. Er zitten ook specialistische functies bij, zoals fraudedetectie voor het vinden van schadefoto’s die bijvoorbeeld meerdere keren werden ingediend voor verzekeringsclaims.

MatchEngine ondersteunt visuele inspectie en beeldverificatie voor dating en socialmedia-platformen. TinEye toont daarbij de meest gewijzigde, oudste en nieuwste versies van een foto. Hierdoor kun je zien wanneer de foto het eerst werd gepost en wanneer hij verder werd gebruikt en gewijzigd.

©PXimport

Nog geen jaar na de vorige uitvoering brengt Apple een nieuwe iPad Air uit. De veranderingen zijn dan ook niet heel groot, want het enige verschil is dat de tablet nu is voorzien van een M3-processor in plaats van een M2-processor. Blijft de iPad Air hiermee een aanrader? Wij hebben hem voor je getest.

De nieuwe iPad Air laat zich kort omschrijven: Apple heeft de M2-chip vervangen door een M3. Dat is geen groot probleem: Apple gaf de iPad Air vorig jaar een update waarmee deze qua functionaliteit vrijwel identiek was aan de iPad Pro van het jaar daarvoor en je net als bij de Pro kon kiezen uit twee formaten. Uiterlijk is er geen verschil met de vorige generatie iPad Air: de aluminium tablet is nog steeds verkrijgbaar in een 11- en 13inch-variant, waarbij je kunt kiezen uit dezelfde vier kleuren als vorig jaar. De bouwkwaliteit van de aluminium behuizing is uitstekend.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air ziet er hetzelfde uit als de variant van vorig jaar.

Er is overigens wel een heel een klein verschil waardoor je aan de buitenkant kunt zien dat je de nieuwste iPad Air van de M3-generatie in handen hebt. Apple heeft de aanduiding 'iPad Air' namelijk van de achterkant verwijderd. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het enige verschil is dat er geen 'iPad Air' meer op de achterkant staat.

Qua aansluitingen vind je onderop een usb-c-poort die je behalve voor opladen ook kunt gebruiken voor het aansluiten van een beeldscherm. De aan-uitschakelaar is voorzien van een goedwerkende vingerafdrukscanner. Dat is wel de enige manier van biometrische identificatie; in tegenstelling tot iPhones of de iPad Pro ontbreekt de soms nog wat sneller werkende gezichtsherkenning.

©Jeroen Boer - ID.nl

De iPad Air heeft een usb-c-poort die je gebruikt om de tablet op te laden.

Hoge meerprijzen

De prijzen beginnen bij 719 euro voor het 11inch-model terwijl de 13inch-uitvoering bij 969 euro begint. Voor dat geld krijg je 128 GB opslag. Alle varianten hebben dezelfde M3-processor in combinatie met 8 GB RAM. Wil je 256 GB opslag, dan betaal je 130 euro meer, terwijl de volgende stappen naar 512 GB of 1 TB je ieder nog eens 250 euro kosten. Afhankelijk van je opslagwensen wordt de iPad dus al snel een heel stuk duurder. Daarnaast kun je nog kiezen voor een 5G-variant, waarvoor je 170 euro meer betaalt. Deze variant is voorzien van een ingebouwde e-sim; er is geen fysieke simkaartslot.

Scherm zonder ProMotion

De iPad Air heeft precies hetzelfde scherm als vorig jaar en dat betekent een 11- of 13inch-scherm dat gebruikmaakt van een IPS-paneel. Het scherm combineert goede kleuren met een prima contrast en een helderheid die hoog genoeg kan. Wat we wel jammer vinden, is dat Apple de toch best prijzige iPad Air niet voorziet van een scherm met een hogere verversingssnelheid dan 60 Hz. Zo'n hogere verversingssnelheid die Apple 'ProMotion' noemt zou zeker in combinatie met de stylus waarschijnlijk een vloeiender ervaring opleveren. 

Nog snellere processor

De snellere processor is het belangrijkste verschil met zijn voorganger, en de chip die we al kennen uit andere Apple-producten stelt niet teleur. De M3-processor is in benchmarks op single-coregebied ongeveer 18 procent sneller dan de M2, terwijl de multicore-prestaties zo'n 25 procent hoger liggen. In de benchmark Geekbench 6 zet de iPad een Single-Core Score van 3063 punten neer, terwijl de Multi-Core Score 11.914 punten bedraagt.

De vernieuwde iPad Air is in theorie dus nog iets soepeler in bijvoorbeeld grafische toepassingen, al is de M4-chip in de iPad Pro nog een stukje sneller. Het is gissen waarom Apple nog voor de in andere producten uitgefaseerde M3 koos; misschien hadden ze er nog veel van liggen of wil het bedrijf genoeg onderscheid met de iPad Pro houden. Uiteindelijk maakt het ook weer niet zo heel veel uit, want in de praktijk zijn zowel de vorige als de huidige variant van de iPad Air gewoon snel. De accuduur van de geteste 11inch-uitvoering is erg goed en komt bij normaal gebruik zoals browsen in de buurt van de door Apple geclaimde 10 uur.

Vernieuwd toetsenbord

De iPad Air is compatibel met Apples beste stylus: de Pencil Pro. Deze stylus (149 euro) is druk- en kantelgevoelig en detecteert bovendien of je de stylus draait. Hierdoor kun je in tekenapps als Procreate bijzonder realistisch tekenen. De stylus wordt gekoppeld en opgeladen door hem magnetisch aan de zijkant te plakken, waarmee dit in de praktijk een prettige accessoire is. De iPad Air is trouwens ook compatibel met de goedkopere Apple Pencil usb-c, die minder mogelijkheden heeft en opgeladen wordt met een usb-c-kabel. Als je wilt tekenen, dan raden we je de Pencil Pro aan.

©Jeroen Boer - ID.nl

De Pencil Pro plak je magnetisch aan de zijkant om hem op te laden.

We kregen van Apple ook het vernieuwde Magic Keyboard voor de iPad Air, dat uiteraard ook compatibel is met de iPad Air met M2-processor. Ten opzichte van het vorige Magic Keyboard dat oorspronkelijk voor de oudere generatie iPad Pro was ontworpen, krijg je een rij functietoetsen. Hierdoor kun je de iPad nog beter als laptopvervanger gebruiken.

Ten opzichte van het Magic Keyboard voor de huidige iPad Pro ontbreekt helaas de achtergrondverlichting in de toetsen en de aluminium polssteun, terwijl de prijs van het toetsenbord met 329 euro niet veel lager is. Het is daarnaast jammer dat het toetsenbord er alleen nog in een witte variant is. Dat is toch vlekgevoeliger dan een zwarte uitvoering. 

©Jeroen Boer - ID.nl

Het vernieuwde Magic Keyboard heeft nu functietoetsen.

Conclusie

De iPad Air met M2-processor was een prima tablet, en dat geldt ook voor deze opvolger met een nog snellere chip. Je krijgt met deze iPad Air veel kracht in handen en je kunt dezelfde geavanceerde Pencil Pro gebruiken als op de iPad Pro. Ten opzichte van die iPad Pro zit het belangrijkste verschil 'm in het scherm, want de nog duurdere iPad Pro heeft een oledscherm met hoge verversingssnelheid. Daar moet je wel een paar honderd euro meer voor neertellen, waardoor deze iPad Air een interessante optie blijft voor wie een iPad met lekker veel kracht zoekt.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Dit keer hebben we vijf DAB+-radio's voor je gevonden die je ook nog eens heel makkelijk meeneemt, op vakantie bijvoorbeeld.

Digitale radio via DAB+ (Digital Audio Broadcasting) biedt een helder en storingsvrij radiosignaal, met een steeds groter zenderaanbod. Dat maakt het luisteren een stuk aangenamer. Dankzij modellen met ingebouwde accu of batterijen ben je niet gebonden aan een stopcontact. Voeg daar een netstroomaansluiting aan toe en je hebt een toestel dat net zo makkelijk op de camping als op het aanrecht in de keuken dienst kan doen.

Denver DAB-18 Radio DAB+

De Denver DAB-18 is een compacte DAB+/FM-radio die een retro uiterlijk combineert met moderne functionaliteit. De geïntegreerde Bluetooth-functie maakt het mogelijk om draadloos muziek te streamen vanaf je smartphone of tablet. Daarnaast beschikt de radio over een AUX-ingang voor het aansluiten van externe apparaten. Met de dubbele alarmfunctie en snoozefunctie is de DAB-18 ook geschikt als wekkerradio. Het dimbare lcd-display toont duidelijk informatie over zenders en instellingen. De radio werkt zowel op netstroom als op 4 C-batterijen. Met 20 voorkeuzezenders (10 DAB+ en 10 FM) heb je snel toegang tot je favoriete stations.

Audizio Milan

De Audizio Milan is een compacte draagbare DAB+/FM-radio. De Milan biedt zowel DAB+ als FM-ontvangst, waardoor je kunt genieten van een breed scala aan radiostations met heldere geluidskwaliteit. Dankzij de Bluetooth-functionaliteit kun je draadloos muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. Met de ingebouwde 2000mAh-accu heb je genoeg stroom voor zo'n 10 uur luisterplezier, en kan de radio via usb worden opgeladen. Het 2,4-inch kleurendisplay toont duidelijk informatie over zenders en instellingen.

Grundig DTR 4500 BT DAB

De Grundig DTR 4500 BT DAB heeft Bluetooth 5.0-functionaliteit en kun je naast het luisteren naar DAB-stations ook gebruiken om te streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 2.0 stereo luidsprekersysteem met een totaal vermogen van 10 watt RMS. Het 2,4-inch kleurendisplay biedt duidelijke informatie over zenders en instellingen, en de helderheid is in drie stappen aan te passen. Hoewel de DTR 4500 BT DAB geen ingebouwde accu heeft, kan hij natuurlijk wel gewoon op netstroom worden aangesloten.

Lenco PDR-040EF Bambus

De Lenco PDR-040EF Bambus is gemaakt van echt bamboe en gerecycled ABS met tarwevezel, wat niet alleen een mooie uitstraling geeft, maar ook bijdraagt aan duurzaamheid. Met Bluetooth 5.0-functionaliteit kun je eenvoudig muziek streamen vanaf je smartphone of tablet. De radio beschikt over een 3 watt RMS luidspreker en een passieve basradiator. De ingebouwde 2000mAh accu biedt tot 16 uur afspeeltijd via Bluetooth en tot 12 uur via FM of DAB+, waardoor je de hele dag kunt genieten van je favoriete muziek, zowel thuis als onderweg. Daarnaast is de radio uitgerust met een klok- en alarmfunctie, een 3,5 mm hoofdtelefoonaansluiting en een telescoopantenne.

Kenwood CR-M30DAB-R

Deze compacte Kenwood kan overweg met FM-radio en DAB+. De radio beschikt over Bluetooth-functionaliteit, waardoor je draadloos muziek kunt streamen vanaf je smartphone of tablet. Dankzij de geïntegreerde oplaadbare batterij kun je tot 7 uur genieten van je favoriete muziek zonder dat je een stopcontact nodig hebt. Daarnaast is de radio voorzien van een helder LCD-scherm dat informatie over zenders en instellingen duidelijk weergeeft. Met de mogelijkheid om zowel op netstroom als op de interne accu te werken, kun je de CR-M30DAB op verschillende manieren gebruiken.