Mijn data zijn gelekt, wat nu?
Ben je slachtoffer van een datalek? Dan ben je niet alleen, dit overkomt veel mensen in Nederland. Enkele marktonderzoekbureaus maakten bijvoorbeeld onlangs melding van een datalek. Dit betrof de gegevens van miljoenen Nederlanders. Wij leggen in vier stappen uit uit hoe je het risico kunt beperken.
Partnerbijdrage - In samenwerking met Bitdefender
Regelmatig vinden datalekken plaats, vaak als gevolg van een cyberaanval. Uit onderzoek blijkt dat in Nederland veel slachtoffers van datalekken zijn.
Cybercriminelen stelen informatie om te misbruiken en te verhandelen. Kortgeleden rolde de politie in samenwerking met de FBI en Interpol een marktplaats op voor gestolen persoonsgegevens. Die verhandelde digitale profielen van circa 2,5 miljoen personen, waaronder zo'n 50.000 Nederlanders.
De marktplaats was gespecialiseerd in identiteitsfraude en verkocht middelen waarmee criminelen makkelijker identiteitsfraude plegen. Dit heeft ernstige gevolgen voor iedereen van wie daar gegevens verhandeld zijn. De criminelen hebben ongemerkt toegang tot je accounts en de daar opgeslagen informatie. Met de gegevens zijn bankrekeningen leeg geroofd en mensen afgeperst.
Langdurige gevolgen
Identiteitsfraude blijft je jarenlang achtervolgen. Gegevens die eenmaal in criminele handen zijn, verdwijnen daar niet meer. De opslag is eenvoudig en goedkoop. Wellicht wordt de informatie later nog een keer verhandeld. Je weet daarom nooit wanneer de gegevens (opnieuw) misbruikt gaan worden.
Het is belangrijk om jezelf te beschermen. Misschien ben je al slachtoffer, zonder dat je het weet. De politie heeft met betrekking tot de opgerolde marktplaats een speciale site, checkjehack. Vul daar je e-mail adres in. Het systeem onderzoekt hiermee of je gegevens bij de criminele marktplaats zijn aangetroffen. Hoor je niets, dan is het goed. Staan jouw gegevens in de databank van de marktplaats, dan krijg je een e-mail van de politie.
De checkjehack-website van de politie betreft één marktplaats. De digital identity protection van Bitdefender zoekt actief op het internet en waarschuwt bij een lek van je gegevens.
©Pongsak - stock.adobe.com
Stappenplan digitale veiligheid
Zijn jouw gegevens bij een datalek betrokken, wees dan extra voorzichtig. Houd er rekening mee dat criminelen je gegevens gaan gebruiken en verhandelen. Kijk goed uit voor phishing en let extra op je e-mailaccount en bankrekening.
Zorg dat je beveiliging tiptop in orde is. Hier volgt een stappenplan digitale veiligheid.
Stap 1: Basisbeveiliging
• Check de basisbeveiliging van je PC, laptop, tablet en telefoon.
• Dit begint met de updates. Controleer dat alle updates zijn uitgevoerd. Updates repareren kwetsbaarheden in de software. Criminelen misbruiken de kwetsbaarheden om je systeem aan te vallen. Voer updates altijd zo snel mogelijk uit.
• Installeer een geavanceerd cyberbeveiligingsprogramma, ook op je tablet en telefoon. Dit zorgt voor een goede bescherming tegen phishing en malware.
Stap 2: Wachtwoorden wijzigen
• Wijzig in verband met de risico's van het datalek de wachtwoorden van al je accounts. Het is belangrijk dat je voor elke site en voor elk account een ander wachtwoord gebruikt.
• Start met een veilig apparaat, dus nadat je de updates gedraaid hebt en het cyberbeveiligingsprogramma op je systeem in werking is. Installeer een wachtwoordmanager met krachtige encryptie.
• De wachtwoordmanager maakt sterke wachtwoorden aan en onthoudt deze. Zelf hoef je alleen nog het hoofdwachtwoord te onthouden. Gebruik op al je apparaten dezelfde wachtwoordmanager.
• Nu je systeem veilig is en je over een wachtwoordmanager beschikt, wijzig je overal de wachtwoorden. Maak een lijst met de sites en accounts die je gebruikt en werk die een voor een af. Zo vergeet je niets.
• Stel, waar dit kan, meteen multifactor-authenticatie in. Daarmee is voor het inloggen naast je wachtwoord ook een andere controlemaatregel vereist, bijvoorbeeld een code die je per SMS of email ontvangt. Misbruik van het account is hiermee een stuk moeilijker.
Stap 3: Bewaak je online identiteit
• Jouw gegevens zijn op een groot aantal plaatsen opgeslagen. Vrijwel alle instanties en sites werken met databases met persoonlijke gegevens. Elk datalek en elke cyberaanval verhoogt het risico van identiteitsfraude.
• Bewaak je online identiteit met de digital identity protection. Deze zoekt op het internet naar lekken van jouw gegevens en waarschuwt je meteen bij verdachte situaties. Je krijgt daarbij adviezen hoe te handelen zodat je snel kunt ingrijpen, voor het te laat is.
Stap 4: Installeer een VPN
• Beveilig je netwerkverkeer met encryptie en scherm je online identiteit af voor hackers met een VPN.
• Openbare wifi, zoals op je vakantieadres of in de woonwinkel, brengt extra risico's met zich mee. Gebruik daar altijd een VPN. Dit voorkomt afluisteren van de verbinding.
Alle apparaten
De beveiliging van je tablet en telefoon is net zo belangrijk als van de PC of laptop. Met een multiplatform bundel heb je meteen de beveiliging op al je apparaten op orde. Een bundel levert je een complete cyberbeveiliging, waaronder bijvoorbeeld een microfoonmonitor, webcambeveiliging en een beveiligde browser. Hiermee zie je niets over het hoofd. Bovendien is een bundel vaak voordeliger.