Ben je slachtoffer van een datalek? Dan ben je niet alleen, dit overkomt veel mensen in Nederland. Enkele marktonderzoekbureaus maakten bijvoorbeeld onlangs melding van een datalek. Dit betrof de gegevens van miljoenen Nederlanders. Wij leggen in vier stappen uit uit hoe je het risico kunt beperken.

Partnerbijdrage - In samenwerking met Bitdefender

Regelmatig vinden datalekken plaats, vaak als gevolg van een cyberaanval. Uit onderzoek blijkt dat in Nederland veel slachtoffers van datalekken zijn.

Cybercriminelen stelen informatie om te misbruiken en te verhandelen. Kortgeleden rolde de politie in samenwerking met de FBI en Interpol een marktplaats op voor gestolen persoonsgegevens. Die verhandelde digitale profielen van circa 2,5 miljoen personen, waaronder zo'n 50.000 Nederlanders.

De marktplaats was gespecialiseerd in identiteitsfraude en verkocht middelen waarmee criminelen makkelijker identiteitsfraude plegen. Dit heeft ernstige gevolgen voor iedereen van wie daar gegevens verhandeld zijn. De criminelen hebben ongemerkt toegang tot je accounts en de daar opgeslagen informatie. Met de gegevens zijn bankrekeningen leeg geroofd en mensen afgeperst.

Langdurige gevolgen

Identiteitsfraude blijft je jarenlang achtervolgen. Gegevens die eenmaal in criminele handen zijn, verdwijnen daar niet meer. De opslag is eenvoudig en goedkoop. Wellicht wordt de informatie later nog een keer verhandeld. Je weet daarom nooit wanneer de gegevens (opnieuw) misbruikt gaan worden.

Het is belangrijk om jezelf te beschermen. Misschien ben je al slachtoffer, zonder dat je het weet. De politie heeft met betrekking tot de opgerolde marktplaats een speciale site, checkjehack. Vul daar je e-mail adres in. Het systeem onderzoekt hiermee of je gegevens bij de criminele marktplaats zijn aangetroffen. Hoor je niets, dan is het goed. Staan jouw gegevens in de databank van de marktplaats, dan krijg je een e-mail van de politie.

De checkjehack-website van de politie betreft één marktplaats. De digital identity protection van Bitdefender zoekt actief op het internet en waarschuwt bij een lek van je gegevens.

©Pongsak - stock.adobe.com

Stappenplan digitale veiligheid

Zijn jouw gegevens bij een datalek betrokken, wees dan extra voorzichtig. Houd er rekening mee dat criminelen je gegevens gaan gebruiken en verhandelen. Kijk goed uit voor phishing en let extra op je e-mailaccount en bankrekening.

Zorg dat je beveiliging tiptop in orde is. Hier volgt een stappenplan digitale veiligheid.

Stap 1: Basisbeveiliging

• Check de basisbeveiliging van je PC, laptop, tablet en telefoon.

• Dit begint met de updates. Controleer dat alle updates zijn uitgevoerd. Updates repareren kwetsbaarheden in de software. Criminelen misbruiken de kwetsbaarheden om je systeem aan te vallen. Voer updates altijd zo snel mogelijk uit.

• Installeer een geavanceerd cyberbeveiligingsprogramma, ook op je tablet en telefoon. Dit zorgt voor een goede bescherming tegen phishing en malware.

Stap 2: Wachtwoorden wijzigen

• Wijzig in verband met de risico's van het datalek de wachtwoorden van al je accounts. Het is belangrijk dat je voor elke site en voor elk account een ander wachtwoord gebruikt.

• Start met een veilig apparaat, dus nadat je de updates gedraaid hebt en het cyberbeveiligingsprogramma op je systeem in werking is. Installeer een wachtwoordmanager met krachtige encryptie.

• De wachtwoordmanager maakt sterke wachtwoorden aan en onthoudt deze. Zelf hoef je alleen nog het hoofdwachtwoord te onthouden. Gebruik op al je apparaten dezelfde wachtwoordmanager.

• Nu je systeem veilig is en je over een wachtwoordmanager beschikt, wijzig je overal de wachtwoorden. Maak een lijst met de sites en accounts die je gebruikt en werk die een voor een af. Zo vergeet je niets.

• Stel, waar dit kan, meteen multifactor-authenticatie in. Daarmee is voor het inloggen naast je wachtwoord ook een andere controlemaatregel vereist, bijvoorbeeld een code die je per SMS of email ontvangt. Misbruik van het account is hiermee een stuk moeilijker.

Stap 3: Bewaak je online identiteit

• Jouw gegevens zijn op een groot aantal plaatsen opgeslagen. Vrijwel alle instanties en sites werken met databases met persoonlijke gegevens. Elk datalek en elke cyberaanval verhoogt het risico van identiteitsfraude.

• Bewaak je online identiteit met de digital identity protection. Deze zoekt op het internet naar lekken van jouw gegevens en waarschuwt je meteen bij verdachte situaties. Je krijgt daarbij adviezen hoe te handelen zodat je snel kunt ingrijpen, voor het te laat is.

Stap 4: Installeer een VPN

• Beveilig je netwerkverkeer met encryptie en scherm je online identiteit af voor hackers met een VPN.

• Openbare wifi, zoals op je vakantieadres of in de woonwinkel, brengt extra risico's met zich mee. Gebruik daar altijd een VPN. Dit voorkomt afluisteren van de verbinding.

Alle apparaten

De beveiliging van je tablet en telefoon is net zo belangrijk als van de PC of laptop. Met een multiplatform bundel heb je meteen de beveiliging op al je apparaten op orde. Een bundel levert je een complete cyberbeveiliging, waaronder bijvoorbeeld een microfoonmonitor, webcambeveiliging en een beveiligde browser. Hiermee zie je niets over het hoofd. Bovendien is een bundel vaak voordeliger.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.