ID.nl logo
Met deze basiskennis maak je in een handomdraai tabellen in Word
© itsmaku - stock.adobe.com
Huis

Met deze basiskennis maak je in een handomdraai tabellen in Word

Een Word-document bevat vaak een tabel om bepaalde gegevens overzichtelijker te maken. Dat lukt daar dan beter mee dan met een alineatekst. Is het maken van zo’n strakke tabel voor jou een worsteling? Dat hoeft niet als je de basisregels kent. Daarmee kun je op de juiste manier tabellen samenstellen en vormgeven.

Na het lezen van dit artikel weet je precies hoe je in Word een tabel moet maken en opmaken:

  • Handmatig aanmaken, Excel-spreadsheet invoegen of via functie Snelle tabellen
  • Omzetten van tekst naar tabel
  • Kolommen en rijen invoegen
  • Randen
  • Tabelstijlen en andere eigenschappen

Ook interessant: TreeSheets: een kruising tussen het beste van Word en Excel

Een tabel bestaat uit rijen (horizontaal) en kolommen (verticaal). Die lijnen met elkaar de gegevens uit die in verschillende cellen staan. Een tabel met vier rijen en vijf kolommen heeft dus twintig cellen. Zo’n cel kan tekst, numerieke informatie en zelfs een afbeelding bevatten. Elke kolom en elke rij kan een eigen koptekst hebben. Er zijn ook tabellen die alleen kolomkoppen of rijkoppen hebben.

Met het raster

Er zijn verschillende manieren om een tabel in Word toe te voegen. De eenvoudigste manier is gebruikmaken van het raster. Ga in het lint naar het tabblad Invoegen en klik op de knop Tabel. Hierdoor opent het dialoogvenster Tabel invoegen, daar zie je een rasterpatroon en enkele menu-opties.

In het raster sleep je de cursor over het aantal kolommen en rijen dat je nodig hebt. Op deze manier kun je een tabel van maximaal tien kolommen en acht rijen maken. Als je de tabel in het document selecteert, komen er in het lint twee nieuwe tabbladen bij: Tabelontwerp en Indeling. Deze twee heb je nodig om de tabel verder aan te passen en vorm te geven. We vertellen je daar straks meer over.

Met het raster maken we een tabel van vijf kolommen en vier rijen.

Met de invoegfunctie

In het dialoogvenster van zojuist vind je onder het raster de opdracht Tabel invoegen. Via deze knop verschijnt een dialoogvenster waar je het gewenste aantal rijen en kolommen invult. In het veld Vaste kolombreedte selecteer je Auto. Hierdoor verbreedt de kolom zich automatisch als je een woord typt dat langer is dan de oorspronkelijke breedte van de kolom. Je kunt de breedte ook vastzetten door een kolombreedte in centimeters in te voeren.

Ga je voor de tweede optie AutoAanpassen aan inhoud, dan begin je met smalle kolommen waarvan de breedte zich aanpast aan de inhoud. Selecteer de optie AutoAanpassen aan venster om de breedte van de tabel af te stemmen op de documentinhoud. Wil je de gekozen optie behouden voor toekomstige tabellen, dan vink je de onderste optie aan: Dimensies voor nieuwe tabellen opslaan.

De standaardinstelling is de Vaste kolombreedte met de optie Auto.

Handmatig tekenen

Het is ook mogelijk om zo’n basistabel handmatig te tekenen. Hiervoor ga je weer naar Tabel invoegen en dan kies je Tabel tekenen. De muisaanwijzer verandert in een potlood. Sleep het potlood naar beneden en over het document om de omtrek van de tabel te tekenen. Maak je geen zorgen over de afmetingen, die kun je later gemakkelijk aanpassen.

Teken daarna een voor een de rijen en de kolommen. Als je meer kolommen of rijen wilt toevoegen, ga je naar het tabblad Indeling. Daar kun je het potlood (de knop Tabel tekenen) of de gum selecteren om de tabel verder aan te passen.

Met de gum kun je tabellijnen verwijderen.

Excel-spreadsheet invoegen

Heb je gegevens verzameld in een Excel-rekenblad en moeten deze in het Word-document komen? Je kunt de gegevens gewoon kopiëren en plakken. Open het Excel-werkblad, selecteer de spreadsheet die je nodig hebt, en kopieer de selectie. Ga daarna naar het Word-document en selecteer in het vervolgkeuzemenu Plakken speciaal in het tabblad Start.

Kies de optie Opmaak van bron behouden. Vaak is de tabel te breed voor de inhoud van het Word-document. Dat los je op door de tabel te selecteren, zodat de handvatten rond de tabel verschijnen. Je klikt hier met de rechtermuisknop op en kiest AutoAanpassen aan inhoud. Hierdoor stemmen de afmetingen van de tabel zich af op de lay-out van het document.

We hebben de tabel aangepast aan de inhoud van het document.

Excel-spreadsheet in Word

Veel gebruikers weten niet dat ze in Word rechtstreeks een Excel-spreadsheet kunnen maken. In het dialoogvenster Tabel invoegen kies je de opdracht Excel werkblad. De minispreadsheet in Excel wordt dan geopend op de plaats waar je muisaanwijzer staat. Zelfs het menu en de opdrachten van Excel zijn beschikbaar om de tabel te bewerken.

Excel opent zich letterlijk in Word.

Snelle tabellen

Wil je een kant-en-klare tabel waarin je niet al te veel hoeft aan te passen? Dan heeft Word enkele sjablonen voor je klaarstaan in het menu Snelle tabellen. Deze ingebouwde tabellen besparen je veel tijd. Om bij de snelle tabellen te komen gebruik je opnieuw het dialoogvenster Tabel invoegen, kies voor Snelle tabellen. Scrol vervolgens door het aanbod sjablonen en selecteer de tabel die bij je project past. Uiteraard kun je nog details aan het ontwerp wijzigen.

Het is ook mogelijk om een zelfgemaakte tabel op te slaan in de galerij Snelle tabellen. Dat maakt het makkelijk om deze nog een keer te gebruiken. Kies de optie Selectie opslaan in galerie Snelle tabellen. Geef daarna je eigen snelle tabel een naam in het venster Bouwsteen maken.

Word heeft enkele sjablonen voor tabellen voor je klaarstaan.

Van tekst naar tabel

Het omzetten van tekst naar een tabel was vroeger een rommelige bedoening, maar deze functie is behoorlijk verbeterd. Microsoft Word kan de tekst nu ook naar tabellen omzetten op basis van komma’s, alinea’s, tabs en andere scheidingstekens.

Stel dat je een lijst met gegevens hebt die worden gescheiden door tabs. De rijen worden gescheiden door op Enter te drukken en een nieuwe paragraaf te beginnen. Selecteer de lijst en ga naar Invoegen / Tabellen. Kies de optie Tekst naar Tabel converteren. Op basis van de selectie stelt Word voor de conversie het aantal kolommen en rijen voor. Bovendien duidt het programma in het dialoogvenster de gebruikte lijstscheidingstekens aan. Controleer dit en klik op OK.

Trouwens, gebruik in je tabellen het liefst een schreefloos lettertype. Dat is een lettertype zonder dwarsstreepje aan de uiteinden van de letters en cijfers. Zo’n schreefloos lettertype komt in een tabel professioneler over.

Als scheidingstekens hebben we tabs geselecteerd.

Tabel handmatig aanpassen

Een tabel is niet het meest sexy element in een document. Gelukkig kun je de vormgeving aanpassen in de tabbladen Tabelontwerp en Indeling. Hier staan de hulpmiddelen om de achtergrondkleur te wijzigen en de lijndikte, -stijl en -kleur aan te passen. Bovendien kun je een van de aangeboden tabelstijlen toepassen.

In het tabblad Indeling vind je de tools om cellen, rijen en kolommen toe te voegen, te verwijderen, cellen samen te voegen of te splitsen. De grootte van de volledige tabel aanpassen is gewoon een kwestie van selecteren en slepen. Selecteer de tabel en klik op het vierkantje dat in de rechterbenedenhoek verschijnt. Daarna sleep je de tabel naar het gewenste formaat.

Een bepaalde rand van een kolom of rij verplaatsen is net zo eenvoudig. Plaats de muisaanwijzer op de lijn die je wilt slepen tot de cursor in een dubbelzijdige pijl verandert. Klik en sleep de lijn om de kolom of rij breder of smaller te maken. Wanneer je klaar bent, laat je de muisknop los.

De tweede manier om kolombreedte of rijhoogte aan te passen is via de liniaal die je tevoorschijn haalt via Beeld / Weergeven. In de liniaal zie je bovenaan kleine rasters staan. Die kun je naar links of rechts slepen. Bij rijen werkt dat hetzelfde.

Zodra de cursor verandert in een dubbelzijdige pijl kun je lijn verslepen.

Samenvoegen en splitsen Soms komt het voor dat je meerdere cellen moet samenvoegen tot één cel. Hiervoor selecteer je de cellen die je wilt samenbrengen. Vervolgens kies je in het tabblad Indeling voor de knop Cellen samenvoegen. De inhoud van deze cellen wordt in één cel samengebracht.

Omgekeerd kun je van één cel ook meerdere cellen maken. Plaats de muisaanwijzer in de cel die je wilt splitsen. Kies in hetzelfde tabblad voor de knop Cellen splitsen. Een dialoogvenster vraagt dan in hoeveel kolommen en rijen je de cel wilt verdelen.

Deze cel splitsen we in drie kolommen en twee rijen.

Kolommen en rijen invoegen

Bevat je tabel te veel of te weinig rijen en kolommen? Dat los je eenvoudig op. Plaats de muisaanwijzer boven de kolommen of aan de linkerkant van de rijen, totdat er een plusteken in een cirkeltje verschijnt. Klik op dit Plusteken om een nieuwe kolom of rij toe te voegen.

Wil je in één keer meerdere rijen en kolommen invoegen? Selecteer dan eerst een reeks bestaande rijen of kolommen. Als je bijvoorbeeld drie kolommen wilt toevoegen, dan selecteer je drie bestaande kolommen. Daarna klik je met de rechtermuisknop en ga je in het contextmenu naar Invoegen. Vervolgens kies je een van de opties, bijvoorbeeld Kolommen links invoegen, Kolommen rechts invoegen of Rijen boven invoegen.

Om rijen en kolommen te verwijderen, selecteer je deze. Daarna kies je via de rechtermuisknop voor de opdracht Kolommen verwijderen of Rijen verwijderen.

Via het plusteken in het cirkeltje voeg je snel kolommen toe.

Miniwerkbalk Aan een bestaande tabel kun je heel snel rijen en kolommen toevoegen met behulp van de miniwerkbalk. Om dit werkbalkje te zien, klik je met rechts in een cel naast de plaats waar een extra rij of kolom moet komen. In de miniwerkbalk zie je de knop Invoegen. Klik hierop om bij de opdrachten te komen om een rij of kolom toe te voegen.

Gebruik de miniwerkbalk om snel kolommen en rijen toe te voegen.

Overzicht in je dagelijks leven nodig?

Dit planbord is multfunctioneel

Randen

Door tabelranden en achtergrondkleuren toe te voegen zorg je dat de tabel er professioneel uitziet en maak je de inhoud makkelijker leesbaar. Beide mogelijkheden staan in het tabblad Tabelontwerp. Klik op Randen. In een vervolgkeuzemenu kies je het type rand. Selecteer de cellen waar je de randen wilt plaatsen en bekijk met de muisaanwijzer de mogelijkheden in het vervolgkeuzemenu. Hierdoor krijg je een voorbeeld hoe elke optie de tabel aanpast. Heb je de juiste randstijl gevonden? Klik er dan op om deze op de tabel toe te passen.

Bepaal de dikte en het type van de rand.

Achtergrondkleur

In het tabblad Tabelontwerp is ook de knop Arcering erg nuttig om de tabel meer stijl te geven. Alhoewel de naam van deze functie ongelukkig is gekozen. Beter zou de naam ‘Achtergrondkleur’ zijn. Selecteer de cellen die een kleurtje moet krijgen. Gebruik het vervolgkeuzemenu Arcering om een kleur te selecteren die de cellen beter uit de verf laat komen.

Wanneer je een tabel invoegt, krijg je automatisch zwarte celranden te zien. Je kunt die celranden verwijderen, omdat je ze bijvoorbeeld niet in de afdruk wilt hebben. Maar als je aan de tabel werkt, zijn ze wel makkelijk om de afzonderlijke celvakken te herkennen. Daarvoor gebruik je de knop Rasterlijnenweergeven in het tabblad Indeling.

Met de knop Arcering geef je de cellen een achtergrondkleur.

Tabelstijlen

Microsoft Word heeft een mooi aanbod aan kant-en-klare tabelstijlen die de tabel professioneler maken zonder dat je er moeite voor hoeft te doen. Selecteer de tabel en ga naar het tabblad Tabelontwerp. Daar zie je het vak Tabelstijl. Gebruik de pijlen omhoog en omlaag of de pijl Meer om door de galerij te bladeren. Als je de muisaanwijzer op een specifieke stijl houdt, zie je de voorvertoning in het document. Klik op de geselecteerde stijl om deze op de tabel toe te passen.

Linksboven in het tabblad Tabelontwerp kun je de Opties voor tabelstijlen inschakelen. Als in de bovenste rij van jouw tabel kolomkoppen staan, dan zet je een vinkje bij Veldnamenrij. Wil je dat er om de andere rij een kleur wordt toegepast om je niet te vergissen van rij? Plaats dan een vinkje bij Gestreepte rijen.

Hier passen we gestreepte rijen toe en markeren we de bovenste rij en de eerste kolom.

Uitlijning Hoe de inhoud in een cel wordt verdeeld, noemen we de uitlijning. In het tabblad Indeling zie je negen uitlijningsmogelijkheden. Bij uitlijning is de celmarge meestal ook belangrijk. De celmarge is de witruimte tussen de celrand en de inhoud van de cel. Bij Uitlijning vind je verder de knop Celmarges, waar je deze waarden kunt invoeren.

Dit zijn de negen mogelijkheden om de inhoud van cellen uit te lijnen.

Tabeleigenschappen

Wanneer je een specifieke rijhoogte en kolombreedte wilt instellen, gebruik je de Tabeleigenschappen. Selecteer de tabel, klik er met de rechtermuisknop op en kies in het contextmenu de opdracht Tabeleigenschappen. In dit dialoogvenster gebruik je het tabblad Tabel, Rij, Kolom, Cel en Alternatieve tekst om de grootte, de tekstomloop, de uitlijning en meer aan te passen.

In de meeste gevallen maakt de tabel deel uit van een tekst. Je kunt de tekst rondom de tabel laten lopen, zodat er meer tekst op een pagina past. Ook dit regel je in de Tabeleigenschappen. Klik bij Tekstterugloop op Rondom. Het kan natuurlijk niet de bedoeling zijn dat de tekst tegen de tabel plakt. Om meer ruimte tussen de tabel en de tekst te creëren gebruik je daarom de knop Plaatsing. In het volgende dialoogvenster bepaal je de positie van de tabel (links, rechts, centrum, binnen of buiten) en de afstanden aan de vier kanten tot de omliggende tekst.

Zorg dat de omringende tekst niet tegen de tabel plakt.
Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?
© ER | ID.nl
Huis

Wat doet 120 Hz voor je televisie of monitor, en heb je het wel echt nodig?

Als je de specificatielijst van een moderne televisie of monitor bekijkt, zie je achter het kopje 'verversingssnelheid' vaak een getal staan gevolgd door 'Hz'. Jarenlang was 50 of 60 Hz de standaard, maar tegenwoordig pronken fabrikanten met 100, 120 of zelfs 144 Hz. Klinkt sneller, en sneller is meestal beter, maar wat betekent het nou eigenlijk voor jouw kijkervaring? Is het een noodzaak voor iedereen, of vooral leuk voor fanatieke gamers?

Om te begrijpen wat die Hertz (Hz) doet, moet je een televisie of monitor niet zien als een statisch schilderij, maar als een soort digitale flipbook. Het beeld dat je ziet, wordt immers continu opnieuw opgebouwd. Een standaard 60Hz-scherm ververst het beeld 60 keer per seconde. Dat is voor het menselijk oog snel genoeg om een vloeiende beweging waar te nemen bij normaal tv-kijken, zoals het nieuws of een dramaserie. Een 120Hz-scherm doet dat dus dubbel zo vaak: 120 keer per seconde.

©DC Studio

Waarom zou je meer beelden per seconde willen?

Het grootste voordeel van een hogere verversingssnelheid is soepelheid. Hoe meer beelden er per seconde worden getoond, hoe vloeiender bewegingen eruitzien. Bij 60 Hz kunnen snelle acties soms wat schokkerig ogen of last hebben van bewegingsonscherpte, ook wel 'motion blur' genoemd. Bij 120 Hz blijven details scherp, zelfs als de camera snel draait of als er bijvoorbeeld een raceauto voorbij raast. Daarnaast voelt de besturing van games directer aan. Tussen het moment dat je een knop indrukt en het moment dat je actie op het scherm ziet, zit minder tijd. Dat verschil in milliseconden lijkt verwaarloosbaar, maar je brein pikt het direct op als een responsievere ervaring.

Het verschil tussen 120 en 144 Hz (en hoger)

Terwijl 120 Hz de nieuwe gouden standaard is voor televisies, zie je bij computermonitors vaak getallen als 144 Hz, 165 Hz of zelfs 240 Hz en hoger. Het principe blijft hetzelfde, maar de toepassing verschilt. 120 Hz is de limiet voor de huidige generatie spelcomputers, zoals de PlayStation 5 en Xbox Series X. Televisies richten zich daarom specifiek op dat getal. Pc-gamers hebben echter vaak krachtiger videokaarten die nóg meer beelden per seconde kunnen produceren. Daarom zie je monitors met 144 Hz of meer.

Is het verschil tussen 120 en 144 Hz zichtbaar? Voor de gemiddelde gebruiker nauwelijks. Waar de stap van 60 naar 120 Hz een wereld van verschil is die bijna iedereen direct ziet, is de stap naar 144 Hz of hoger vooral voer voor professionele e-sporters die elke mogelijke fractie van een seconde winst nodig hebben. Voor de consument die een monitor zoekt voor thuisgebruik en gaming, is alles boven de 120 Hz doorgaans een uitstekende keuze.

©ER | ID.nl

Heb jij het nodig?

Het antwoord op die vraag hangt volledig af van wat je met je scherm doet; of dat nu een tv of een gamemonitor is. Kijk je voornamelijk lineaire televisie, films en series via streamingdiensten? Dan is een 120Hz-scherm geen harde noodzaak, aangezien films doorgaans in 24 beelden per seconde worden geschoten. Toch hebben 100/120Hz-panelen in televisies vaak wel een betere beeldkwaliteit en kunnen ze die films rustiger weergeven dan goedkopere 60Hz-panelen.

Ben je echter een gamer? Dan is het antwoord volmondig ja. De nieuwste spelcomputers en moderne videokaarten zijn gemaakt om die hoge snelheden te benutten. Games spelen soepeler, zien er scherper uit tijdens actiescènes en je reageert sneller op wat er gebeurt. Als je nu een nieuwe tv of monitor koopt met het oog op de toekomst en gaming, is 120 Hz of hoger eigenlijk een vereiste op je wensenlijstje. Let er bij televisies wel op dat je beschikt over een HDMI 2.1-aansluiting, want alleen die kabel kan de enorme hoeveelheid data van 4K-beeld met 120 Hz verwerken.

Drie tv's met 120 Hz of meer

De meeste high-end tv's van dit moment ondersteunen 120 Hz voor spelcomputers (PS5/Xbox Series X) en gaan zelfs tot 144 Hz als je ze aan een krachtige gaming-pc hangt.

Als we kijken naar de huidige generatie televisies, kunnen we niet om de LG OLED evo C5 heen. Dit is de gloednieuwe opvolger van de populaire C4 en wordt gezien als de standaard voor gamers en filmliefhebbers. Hij beschikt over vier HDMI 2.1-poorten die de volle 144 Hz ondersteunen, wat hem toekomstbestendig maakt voor pc-gamers, terwijl hij naadloos samenwerkt met de PlayStation 5 en Xbox Series X op 120 Hz. Het nieuwe paneel heeft een nog hogere helderheid dan zijn voorganger, waardoor HDR-beelden nog meer impact hebben.

Daarnaast is de Samsung OLED S95F een absolute blikvanger in de winkels. Waar Samsung vorig jaar hoge ogen gooide met de S95D, doet de F-serie er nog een schepje bovenop met een vernieuwde antireflectielaag die nog beter werkt in lichte kamers. Dit model combineert de diepe zwartwaarden van OLED met de intense kleuren van Quantum Dots. Ook dit scherm ondersteunt verversingssnelheden tot 144 Hz en beschikt over de uitgebreide Gaming Hub van Samsung, waarmee je zelfs zonder console games kunt streamen.

Voor wie liever geen OLED wil, is de Samsung Neo QLED QN90F de meest courante keuze in het high-end lcd-segment. Dit 2025-model maakt gebruik van geavanceerde Mini-LED-technologie, waardoor de helderheid veel hoger ligt dan bij OLED-schermen. Dat maakt hem ideaal voor een zonovergoten woonkamer. Met een verversingssnelheid die oploopt tot 144 Hz en een extreem lage invoervertraging, is dit voor veel competitieve gamers de favoriete keuze.

Drie monitors met 120 Hz of meer

Bij monitors ligt de standaard tegenwoordig al hoger dan 120 Hz, omdat snelheid de uitkomst van een potje schieten of racen bepaalt. Deze modellen zijn populair op Kieskeurig.

Op het gebied van monitoren zien we dat 240 Hz langzaam de nieuwe standaard wordt voor de serieuze gamer. Een model dat momenteel erg goed scoort op Kieskeurig is de LG UltraGear 27GR83Q. Dit is een 27-inch IPS-scherm met een razendsnelle verversingssnelheid van 240 Hz. In tegenstelling tot oudere modellen biedt dit scherm een extreem snelle responstijd van 1 milliseconde, waardoor je in snelle shooters geen last hebt van wazige beelden. Het is een van de meest complete monitoren van dit moment die zowel voor pc als console geschikt is.

Zoek je de absolute top in beeldkwaliteit, dan is de Samsung Odyssey G6 (G60SD) een model dat je veel ziet. Dit is een moderne OLED-monitor met een verversingssnelheid van maar liefst 360 Hz. Hoewel dat misschien overkill klinkt, zorgt de combinatie van de OLED-techniek en deze snelheid voor een ongekend vloeiende en scherpe ervaring. Het scherm heeft bovendien een nieuw koelsysteem waardoor de kans op inbranden – een angst bij oudere OLED-monitoren – aanzienlijk is verkleind.

Voor wie een beperkter budget heeft maar wel snelheid wil, is de MSI MAG 27CQ6F een actuele hardloper. Dit is een gebogen scherm (Curved) met een snelheid van 180 Hz, wat net dat beetje extra soepelheid geeft ten opzichte van de standaard 144 Hz-schermen. Het paneel biedt een hoog contrast en is daarmee een uitstekende instapper voor wie zijn game-ervaring wil upgraden zonder direct de hoofdprijs te betalen.

▼ Volgende artikel
Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is
© ID.nl
Huis

Waarom QD-OLED voor veel gamers de beste keus is

QD-OLED is steeds vaker terug te vinden in gamingmonitoren. Waar deze techniek eerst vooral was voorbehouden aan het hogere segment, zie je steeds vaker in modellen die voor een veel bredere groep gamers betaalbaar zijn. De vraag is natuurlijk of je dat verschil in beeldkwaliteit ook echt merkt tijdens het spelen. In dit artikel lees je hoe QD-OLED werkt en wanneer je het verschil in de praktijk merkt.

In dit artikel

In dit artikel lees je wat QD-OLED precies is en waarom deze schermtechniek vooral bij gamen zichtbaar voordeel biedt. We leggen uit hoe QD-OLED verschilt van traditionele lcd-panelen, wat je merkt bij snelle actie en donkere scènes, en hoe het zit met helderheid, HDR en reflecties. Ook besteden we aandacht aan burn-in en de beschermingsmechanismen die moderne QD-OLED-monitoren gebruiken. Tot slot lees je voor welk type gamer QD-OLED het meest geschikt is en wanneer een Mini-LED-monitor een logisch alternatief kan zijn.

Lees ook: Lcd versus oled: wat is het verschil en welke televisie moet je kiezen?

Wat QD-OLED anders maakt

Een traditioneel LCD-paneel werkt met achtergrondlicht dat door meerdere lagen heen moet voordat je een beeld ziet. Dat kost tijd en maakt dat zwart nooit volledig zwart wordt. QD-OLED laat die tussenlagen achterwege. Elke pixel geeft zelf licht en schakelt onafhankelijk van de rest. Daardoor reageert het beeld direct. De quantum-dot-laag zet het blauwe OLED-licht om in diepe en zuivere kleuren. Het voelt alsof je condens van een raam veegt: zodra de waas verdwijnt, zie je het beeld helder en zonder vertraging.

©ID.nl

Vloeiende beelden bij snelle actie

Die directe pixelreactie merk je vooral wanneer je snelle spellen speelt. Omdat pixels vrijwel meteen overschakelen naar een nieuwe kleurstand, blijven objecten die over het scherm vliegen scherp in beeld. In shooters, racespellen en andere games waarbij snelheid telt, bijvoorbeeld voetbalgames, ontstaat daardoor een rustiger beeld met minder bewegingsonscherpte. Je ogen hoeven zich minder vaak aan te passen. Daardoor raken ze minder snel vermoeid en houd je makkelijker overzicht, ook wanneer je langere tijd achter elkaar speelt.

©ID.nl

Zicht in donkere scènes

QD-OLED blinkt uit in donkere scènes. Pixels die geen licht hoeven te geven, staan volledig uit en leveren een diep zwart dat je bij LCD-panelen zelden ziet. Doordat heldere elementen hier direct naast kunnen staan zonder dat ze licht lekken, ontstaat een sterk contrast dat schaduwen en lichte accenten duidelijker scheidt. Daardoor verdwijnen grijze waasjes in schaduwhoeken en blijven contouren van objecten helder zichtbaar. Vooral in stealth-games, horrorspellen en shooters waarin je tegenstanders soms alleen als silhouet ziet, levert dat een tastbaar voordeel op.

©ID.nl

Kleurrijk zonder overdrijven

De quantum-dot-laag zorgt voor een breed kleurbereik waardoor lichteffecten, huidtinten en subtiele schaduwen goed zichtbaar blijven. Veel QD-OLED-monitoren tonen kleuren standaard wat verzadigd, vooral in de felste modi. In een sRGB- of filmmodus wordt het beeld zachter en natuurgetrouwer, wat beter aansluit bij fotobewerking en dagelijks gebruik. Zodra je de juiste modus gebruikt, lopen kleuren vloeiend in elkaar over en blijven ze gelijkmatig, terwijl uitgesproken elementen zoals neon en magie juist duidelijk opvallen. Dat merk je niet alleen in games, maar ook wanneer je foto's bewerkt of films kijkt.

Helderheid en HDR in perspectief

QD-OLED heeft op het gebied van helderheid flinke stappen gezet ten opzichte van eerdere OLED-generaties. In HDR-games kunnen lichte delen krachtig oplichten zonder dat fel zacht of dof oogt; explosies, glinsteringen op water en fel tegenlicht komen daardoor beter tot hun recht. Toch is het goed om te weten dat deze techniek niet alle beperkingen wegneemt. De helderheid van QD-OLED hangt sterk af van de schermvulling. Bij SDR (standaard dynamisch bereik, het normale helderheidsniveau voor dagelijkse pc-taken) op een volledig wit scherm ligt de helderheid meestal rond de 200 tot 250 nits. Bij kleinere, heldere onderdelen kan dit oplopen richting 400 tot 500 nits. In HDR kunnen pieken van 1000 tot 1300 nits worden bereikt, maar die waarden gelden vooral voor kleine accenten en niet voor het hele scherm. Mini-LED-monitoren houden hogere helderheidsniveaus langer vast, wat in fel verlichte kamers zichtbaar voordeel geeft in extreme highlights. QD-OLED compenseert veel daarvan met perfect zwart, waardoor het contrast wel krachtig blijft (zie ook kader QD-OLED versus Mini-LED) .

Reflecties in daglicht

De meeste QD-OLED-monitoren hebben een glanzende afwerking. Dat helpt bij de kleurweergave en het contrast, maar maakt het paneel gevoeliger voor reflecties bij daglicht. Daarnaast ontbreekt een polarisatiefilter. Daardoor kunnen zwartwaarden in fel licht een paarse of grijze waas krijgen: het diepe zwart wordt zichtbaar opgelicht, meer dan bij een gewone spiegeling. Dat drukt het contrast in een goed verlichte kamer en kan afleiden bij gamen. Gebruik je de monitor vooral in een donkere of gelijkmatig verlichte ruimte, dan speelt dit nauwelijks. In kamers met veel direct zonlicht of grote ramen komt een matte Mini-LED-monitor daarom vaak rustiger over.

©ID.nl

Minimale inputvertraging

Naast de snelle pixelreacties is ook de invoervertraging laag. Moderne QD-OLED-modellen reageren direct op elke muisbeweging en elke controlleractie. Vooral in competitieve shooters is dat een voordeel, omdat elke handeling zonder merkbare vertraging op het scherm verschijnt. 

QD-OLED versus Mini-LED

QD-OLED en Mini-LED worden vaak naast elkaar genoemd, maar het zijn fundamenteel verschillende technieken. QD-OLED is zelflichtend: elke pixel geeft zijn eigen licht en kan volledig uit. Dat levert perfect zwart, zeer snelle pixelreacties en sterk contrast op, wat vooral bij games met veel beweging en donkere scènes zichtbaar voordeel geeft.

Mini-LED is een verfijnde vorm van LCD. Het paneel gebruikt duizenden kleine leds als achtergrondverlichting die in zones worden gedimd. Daardoor kan een Mini-LED-scherm hoge helderheid over grote delen van het scherm vasthouden, wat prettig is in fel verlichte kamers en bij HDR met veel lichtaccenten. Zwart is hierbij wel afhankelijk van lokale dimming en nooit volledig uitgeschakeld zoals bij OLED.

Kort gezegd blinkt QD-OLED uit in contrast, snelheid en beeldrust in donkere omgevingen, terwijl Mini-LED praktischer is bij veel omgevingslicht, wanneer dezelfde elementen of onderdelen langdurig in beeld staat en als hoge helderheid belangrijk is.

Burn-in en levensduur

Burn-in blijft bij elke OLED-variant een punt van aandacht, al zijn moderne QD-OLED-schermen duidelijk verder dan eerdere generaties. Ze gebruiken meerdere beschermingsmechanismen die de belasting door statische beelden beperken. Voor normaal gamegebruik werkt dat in de praktijk goed en blijft het risico klein.

Dat neemt niet weg dat enige nuance op zijn plaats is. Gebruik je een monitor dagelijks vele uren voor taken met veel vaste elementen, zoals spreadsheets, fotobewerkingspanelen of het steeds terugkerende HUD van één game, dan is de kans op inbranden groter dan bij LCD- of Mini-LED-panelen. Afwisseling in wat je op het scherm toont en af en toe even pauze nemen helpt om het paneel langer in goede staat te houden. Even pauze nemen is ook voor jezelf goed trouwens!

Wat voor beschermingstechnieken kun je tegenkomen?

Wat is het?Wat doet het?
Screensaver (schermbeveiliging)Dimt het scherm bij langdurig stilstaand beeld en herstelt de helderheid automatisch zodra er weer beweging is, om inbranden te voorkomen.
Pixel orbiting (pixelverschuiving)Verschuift het beeld continu minimaal op pixelniveau zodat vaste elementen nooit exact op dezelfde plek blijven staan.
Pixel refresh (pixelverversing)Start een onderhoudscyclus waarbij het paneel zichzelf corrigeert om slijtage en beginnende inbranding te verminderen.
Auto Warning (automatische waarschuwing)Geeft na een bepaalde gebruiksduur automatisch een melding om een pixel refresh uit te voeren.
Logos protection (logobescherming)Herkent vaste logo's in beeld en verlaagt daar lokaal de helderheid om inbranden te beperken.
Boundary dimmer (randdimming)Dimt automatisch delen van het scherm met zwarte balken of sterke helderheidsverschillen, bijvoorbeeld bij afwijkende beeldverhoudingen.
Taskbar dimmer (taakbalkdimming)Verlaagt specifiek de helderheid van de taakbalk om langdurige statische weergave op die plek te beperken.
Thermal protection (thermische beveiliging)Past de helderheid automatisch aan wanneer de monitor te warm wordt, om oververhitting en paneelslijtage te voorkomen.

©AGON by AOC

AGON by AOC PRO OLED AG276QKD2

Voorbeeld: bescherming in de praktijk

Veel QD-OLED-monitoren combineren verschillende beschermingsmechanismen om het risico op burn-in te beperken. In onderstaande tabel zie je bijvoorbeeld wat je kunt vinden in een aantal recente modellen uit de AGON PRO line-up van AOC. Je kunt al deze functies zelf in- en uitschakelen en je kunt de intensiteit ervan aanpassen. Dat betekent dat je zelf kunt bepalen hoe sterk de bescherming is.

Techniek ⬇ / Model ➡AG276QKD2AG276UZDAG346UCDAG276QZD2
Screen saverJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / FastJa: Off / Slow / Fast
Pixel orbitingJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / StrongJa: Off / Weak / Medium / Strong
Pixel refreshJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Auto WarningJa: On / OffJa: On / OffJa: On / OffJa: On / Off
Logos ProtectionJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2Ja: Off / 1 / 2
Boundary dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Taskbar dimmerJa: Off / 1 / 2 / 3 / 4Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3Ja: Off / 1 / 2 / 3
Thermal protectionJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / OnJa: Off / On

Voor wie QD-OLED vooral interessant is

Gamers die veel snelle actie spelen, halen het meeste uit QD-OLED. De voordelen van de techniek zijn in elk genre zichtbaar, maar vallen vooral op in shooters en racespellen, waar tempo en directe reacties tellen. Ook filmische games die sterk leunen op licht-donkercontrasten winnen zichtbaar aan sfeer en detail.

Conclusie

QD-OLED combineert diepe zwartwaarden met snelle pixelreacties en een breed kleurbereik. Dat zorgt voor een vloeiend beeld in snelle games en meer overzicht in donkere scènes. HDR komt overtuigend tot zijn recht, al blijven Mini-LED-schermen beter overeind bij zeer hoge helderheid en fel daglicht. Inbranden blijft een punt van aandacht wanneer hetzelfde element lange tijd in beeld staat, maar moderne modellen beschikken over uitgebreide beschermingsmaatregelen. Voor veel gamers is QD-OLED daarmee een goede keuze: snel, sfeervol en klaar voor de komende jaren.

QD, OLED en QD-OLED

OLED
Elke pixel geeft zelf licht. Daardoor zijn zwartwaarden diep en schakelt het beeld snel. Geschikt voor gaming en films, met aandacht voor burn-in bij langdurig statisch beeld.

QD (Quantum Dots)
Quantum dots zetten licht om in pure, heldere kleuren. Ze worden ingezet om kleurvolume en helderheid te verbeteren.

QD-OLED
Combineert de zelflichtende OLED-pixelstructuur met een quantum-dot-laag. Je krijgt diepe zwarttinten, snelle reactie en een breed kleurbereik. Het is een balans tussen snelheid, helderheid en kleurprecisie die goed aansluit bij moderne games.