Windows 11 werkt prettig, en net iets sneller en efficiënter dan Windows 10. Maar helemaal compleet of perfect is een besturingssysteem natuurlijk nooit. Gelukkig is er (gratis) software waarmee je uitstekend de tekortkomingen verbetert of uitbreidt.

Interface en weergave

Tip 01: ExplorerPatcher

Je kunt de Windows-omgeving op diverse manieren aanpassen, maar ExplorerPatcher voegt een heel scala aan configuratie-opties toe, voor Windows-onderdelen als de taakbalk, het systeemgebied, het startmenu en Verkenner. Na de installatie open je het configuratievenster door met rechts op de Windows-taakbalk te klikken en Eigenschappen te kiezen. Je treft hier tien rubrieken aan, waaronder de zojuist genoemde onderdelen.

Heel wat opties laten zich met een muisklik eenvoudig in- en uitschakelen, bij andere kies je de gewenste instelling uit een uitklapmenu. Zo kun je bijvoorbeeld het startmenu van Windows 11 het uiterlijk van Windows 10 meegeven of de Windows-taakbalk naar een andere schermrand verplaatsen. Houd er rekening mee dat diverse opties pas echt actief worden nadat je Verkenner opnieuw hebt gestart (iets wat je trouwens met een muisklik vanuit ExplorerPatcher regelt).

Er is weliswaar een optie genaamd Restore default settings, maar toch is het geen slecht idee ook zelf een systeemherstelpunt te maken voor je met ExplorerPatcher aan de slag gaat. Je vindt deze optie in de rubriek About, samen met de mogelijkheid om je configuratie-instellingen te exporteren en te importeren.

Download ExplorePatcher (zoek de versie waar Latest achter staat)

Tip 02: ThisIsWin11

Ook ThisIsWin11 is bedoeld om Windows op allerlei manieren naar je eigen hand te zetten, maar deze portable tool werkt alleen goed op Windows 11. Bij het opstarten kun je via pijltjesknoppen verschillende configuratiestappen doorlopen, maar wij vinden het net iets handiger om de diverse rubrieken te openen en zelf de opties in te stellen.

De belangrijkste rubrieken zijn Customize Windows 11, Debloat Windows 11 en Install packages. De overige rubrieken (Automate tasks with PowerUI en Create your own Tweaks with Extensions) zijn vrij geavanceerd en laten we hier buiten beschouwing.

De eerste rubriek bevat 70 opties. Druk op Check om na te gaan hoeveel en welke opties voor jouw systeem aandacht vereisen. Deze kun je dan met Fix issues in één keer doorvoeren.

De Debloat-rubriek heeft alles te maken met het weghalen van overtollige Windows-apps. Je krijgt een lijst te zien en via een knop verhuis je ze naar rechts waar je ze vervolgens kunt weghalen. De Install-rubriek doet min of meer het tegenovergestelde. Je kiest binnen twintig onderwerpen welke apps je wilt laten installeren en met een druk op de knop Run Installer zorgt Windows Package Manager voor de rest.

Ook ThisisWin11 heeft een knop Restore defaults, maar toch raden we je aan eerst zelf een systeemherstelpunt aan te maken.

Download ThisIsWin11 (zoek de versie waar Latest achter staat)

Tip 03: Lively Wallpaper

Een diashow als achtergrond voor je bureaublad heeft Windows zelf, maar voor geanimeerde achtergronden, webpagina’s en echte video’s klop je aan bij de gratis opensource-tool Lively Wallpaper.

Na de installatie van de vereiste onderdelen nestelt de app zich in het Windows-systeemvak. Hier kies je vanuit het contextmenu meteen een van de dozijn beschikbare standaardanimaties uitkiezen. Heb je meerdere monitors, dan bepaal je zelf of je op elk scherm een andere animatie wilt. Met enkele schuifbalkjes optimaliseer je de achtergronden, bijvoorbeeld voor een betere verzadiging, helderheid of snelheid.

Er zijn trouwens ook heel wat opties (in rubrieken als Algemeen, Prestatie, Achtergrond en Systeem) om de werking en functionaliteit van de tool zelf aan te passen. Je kiest bijvoorbeeld of de app automatisch met Windows moet opstarten en wat er moet gebeuren met de animaties wanneer je gamet.

Het is ook mogelijk eigen achtergronden toe te voegen. Je hoeft hiervoor enkel naar een videobestand of video-url te verwijzen, zoals een YouTube-filmpje. De conversie naar een geanimeerd achtergrondformaat lukte ons zelfs met interactieve webpagina’s en online games, maar besef wel dat die je cpu meer zullen belasten.

Download Lively Wallpaper (of via de Microsoft Store)

Tip 04: Files

Het heeft lang geduurd voor Microsoft bereid was tabbladen in Verkenner te stoppen, maar misschien ben je nog steeds niet gecharmeerd van deze bestandsbeheerder. In dit geval kun je (de gratis versie van) Files overwegen. Uiteraard ondersteunt ook deze tool het gebruik van tabbladen, inclusief aansturing door sneltoetsen.

Je kunt van verschillende bestandsformaten tevens een voorbeeldweergave bekijken zonder het bestand daadwerkelijk te openen. Files biedt ondersteuning voor onder meer ‘syntax highlighting’ (handig voor programmeurs), markdown-notaties en zelfs het afspelen van video’s. Voor wie vaak met archiefbestanden werkt: de programma kan overweg met onder meer zip-compressie: bestanden aan zo’n archief toevoegen doe je met een eenvoudige sleepbeweging.

Verder kun je labels met kleur en tekst toewijzen aan mappen en bestanden, wat een snellere identificatie mogelijk maakt. En gebruik je cloudopslagruimte zoals OneDrive, iCloud of Google Drive: vanuit het navigatiedeelvenster zijn ook deze data makkelijk te benaderen.

Alvast een tip: klik helemaal onder aan de downloadpagina van de Files-website op classic installer om te vermijden dat je 9,99 euro moet betalen via de Microsoft Store.

Download Files

Veiligheid en privacy

Tip 05: O&O ShutUp10++

Windows is geen spyware, maar het besturingssysteem bevat wel talrijke onderdelen waarmee Microsoft heel wat over zijn gebruikers te weten komt. Al tijdens de installatie kun je al een en ander in- of uitschakelen, en ook daarna kun je nog terecht bij onder meer Instellingen / Privacy en beveiliging. Een tool als het portable O&O ShutUp10++ maakt het je echter heel wat makkelijker. Immers, het programma heeft tientallen instellingen die met privacy te maken hebben op een overzichtelijke manier samengebracht.

Via de tabbladen Local Machine en Current User maakt het programma een onderscheid tussen instellingen die op machineniveau doorwerken of alleen op de aangemelde gebruiker van toepassing zijn. Op beide tabbladen merk je tientallen instellingen op, opgedeeld in rubrieken zoals Privacy, App Privacy, Microsoft Edge, Microsoft Office.

Via schuifknoppen (de)activeer je de gewenste functies. In de kolom Recommended lees je in hoeverre de makers het een goed idee vinden dat je een functie uitschakelt. Wijzigingen worden direct doorgevoerd.

In plaats van zelf te beslissen over elk item, kun je in het menu Actions bijvoorbeeld Apply only recommended settings selecteren. Je vindt hier ook opties terug als Undo all changes (“factory settings”) en Create a system restoration point. We bevelen dit laatste zeker aan voor je wijzigingen laat doorvoeren.

Download O&O ShutUp10++

Tip 06: VeraCrypt

Windows Pro-edities en hoger bevatten weliswaar de functie EFS (Encrypting File System) voor het versleutelen van mappen, evenals de functie BitLocker voor de encryptie van een partitie, (systeem)schijf of usb-stick. Voor wie met Windows Home werkt, zijn de mogelijkheden beperkter. Er is wel de functie Stationsversleuteling (een afgeslankte versie van BitLocker), maar als je geen bezwaar hebt tegen wat configuratiewerk, geven we de voorkeur aan het beproefde en flexibele VeraCrypt.

Om in VeraCrypt bijvoorbeeld een versleutelde bestandscontainer te maken, druk je eerst op Volume aanmaken en volg je de verdere instructies. Na afloop koppel je dit volume aan een virtueel station. Alle data die je hierin onderbrengt, worden dan automatisch versleuteld en zijn alleen beschikbaar na het invoeren van het wachtwoord. Maar het is net zo goed mogelijk om een complete (systeem)partitie of -schijf te versleutelen, via Een niet-systeempartitie/schijf versleutelen of (behoorlijk ingrijpend) de optie De systeempartitie of de gehele systeemschijf versleutelen.

Download VeraCrypt

Tip 07: Sandboxie-Plus

Ook wat sandboxing betreft, waarbij applicaties in een afgeschermde ruimte, oftewel sandbox, draaien zodat ze geen gevaar voor de rest van je systeem zijn, bedient Microsoft vooral de Pro-gebruikers. Home-gebruikers missen helaas de Windows Sandbox. Is het vooral je bedoeling om (onbekende) websites en applicaties in zo’n afgeschermde omgeving te kunnen draaien, dan is Sandboxie-Plus een geschikte tool.

Eerst maak je een lege sandbox vanuit het hoofdvenster en vervolgens voer je vanuit het contextmenu van deze sandbox op allerlei manieren een of meer toepassingen uit. Je bladert zelf naar het uitvoerbestand of je kiest een bestand in het startmenu. Of je kiest hier More Tools en selecteert bijvoorbeeld je standaardbrowser of -e-mailclient, Verkenner, Register-editor of Opdrachtprompt.

Elk programma dat in zo’n sandbox wordt uitgevoerd, krijgt een geel kader, zodat je hem makkelijk herkent. Vanuit het contextmenu van zo’n sandbox kun je die nog op allerlei manieren finetunen en bijvoorbeeld ook de beveiliging aanscherpen. Het is ook mogelijk om bestanden die je tijdens zo’n sandbox-sessie hebt gedownload te behouden.

Download Sandboxie-Plus

Met Sandboxie-Plus scherm je applicaties, zoals je browser, veilig af van de rest van je systeem.

Tip 08: GlassWire

De ingebouwde firewall van Windows voldoet prima, maar als gevorderde gebruiker houd je wellicht liever meer zicht op hoeveel en welk verkeer er door je netwerkadapter gaat. GlassWire geeft je hierop een heldere inkijk.

We beperken ons hier tot de interessantste mogelijkheden. Zo krijg je op het tabblad Graph een actueel en historisch overzicht van je netwerkverbindingen, tot een maand terug. Een druk op de knop Traffic volstaat om dit dataverkeer volgens protocoltype te bundelen. Je hoeft in de grafiek maar op een specifiek tijdstip te klikken om de verbindingen van dat moment in meer detail te zien.

Op het tabblad Usage zie je per applicatie het dataverbruik en op het tabblad Security krijg je een veiligheidsindicatie van de programma’s, op basis van het oordeel van medegebruikers en van de dienst VirusTotal (die moet je wel eerst even deblokkeren via Settings / VirusTotal). In dit menu vind je trouwens nog andere handige opties. Zo kun je bij Remote Access een functie deblokkeren die GlassWire-data ook van andere pc’s in je netwerk leest.

Download GlassWire

Tip 09: PrivadoVPN

Voor meer privacy op internet of bij gebruik van een publieke hotspot kun je een VPN-dienst overwegen. Er zijn diverse degelijke aanbieders, maar wil je hier slechts sporadisch gebruik van maken, dan is een gratis variant van een betaalde dienst misschien al toereikend. We denken dan aan Proton VPN (klik op Get Proton Free) of aan het minder bekende PrivadoVPN. Beide zijn van Zwitserse origine, maar de gratis versie van deze laatste is iets royaler, met tien gratis servers, waaronder in Nederland, VK, VS en Zwitserland, en je krijgt maandelijks tot 10 GB dataverkeer. Er is tevens een kill-switch-functie die moet voorkomen dat je systeem zomaar terugschakelt naar je standaard internetverbinding in het geval de VPN-verbinding plots wegvalt. Fijn is dat de dienst geen logs bijhoudt.

De installatie en de eerste verbinding hadden we in minder dan een minuut voor elkaar. Je kiest uit diverse VPN-protocollen: IKEv2, WireGuard en OpenVPN. Als je dit zo instelt, verdwijnt het programmavenster tijdens het gebruik naar het systeemvak.

Download PrivadoVPN

Functionaliteit en efficiëntie

Tip 10: Microsoft PowerToys

Microsoft PowerToys is een verzameling kleine tools die elk op hun manier de functionaliteit van Windows uitbreiden. Op dit moment telt de gereedschapsset bijna twintig hulpmiddelen, maar er komen er geregeld meer bij. Handig is dat je alle tools via het Windows-systeemvak vanuit een programmavenster kunt bereiken en configureren. We beperken ons hier tot een korte beschrijving van de leukste tools.

Zo kun je met Color Picker de kleur opvragen van elk punt op je beeldscherm in HEX, RGB en HSL. Met FancyZones maak je complexe vensterlay-outs om je vensters snel te herorganiseren. Image Resizer zorgt ervoor dat je moeiteloos afbeeldingen kunt schalen. Met Keyboard Manager geef je een andere functie aan specifieke toetsen en kun je ook je eigen sneltoetsen instellen. Bestanden herbenoemen in bulk doe je met PowerRename en met Text Extractor haal je tekst uit een willekeurig schermgebied. En heb je moeite om bepaalde bestanden te sluiten of te verwijderen? File Locksmith geeft aan welke processen die bestanden blokkeren.

Download PowerToys (of via de Microsoft Store)

Tip 11: EarTrumpet

De geluidsaansturing is in de laatste Windows-edities al een stuk beter geworden, maar EarTrumpet maakt het volumebeheer nog veel efficiënter, zeker wanneer je met twee of meer uitvoerapparaten werkt.

Zodra EarTrumpet is gestart, klik je op het bijbehorende luidsprekerpictogram, waarna je een overzicht krijgt van de actieve audioapparaten en programma’s. Klik met rechts op een applicatie en druk op het knopje met de twee pijlen om het uitvoerapparaat te selecteren. Op deze manier kun je bijvoorbeeld Spotify via je hoofdtelefoon beluisteren en systeemgeluiden via de gewone speakers. Klik op een programma-icoon om het bijbehorende geluid meteen stil te zetten.

Download EarTrumpet (of via de Microsoft Store)

Tip 12: QuickLook

Wat EarTrumpet doet voor het oor, doet QuickLook voor het oog. Deze app maakt het namelijk mogelijk om van allerlei afbeeldingen een snelle voorbeeldweergave op te vragen. In Verkenner selecteer je een afbeeldingsbestand en dan druk je op de spatiebalk voor een voorbeeldweergave. Via deze GitHub-pagina vind je tevens een reeks plug-ins die ervoor zorgen dat je ook van allerlei andere bestandsformaten een voorbeeldweergave kunt opvragen, zoals Office-formaten (ook zonder dat je Microsoft Office hebt geïnstalleerd), 3D-modellen en PostScript-bestanden. De installatie van zo’n plug-in is erg eenvoudig: download het bestand met de extensie .qlplugin, selecteer het in Verkenner, druk op de spatiebalk en klik op Click here to install this plugin. Herstart QuickLook tot slot.

Download QuickLook (of via de Microsoft Store)

Tip 13: Everything

Windows zelf beschikt weliswaar over een zoekfunctie, maar die daar zijn we nooit zo enthousiast over geweest. Wij zijn meer gecharmeerd van het alternatief Everything, in combinatie met Everything Toolbar. Beide laat je het best automatisch met Windows starten, zodat de zoekfunctie altijd paraat is.

Zodra je op het pictogram van Everything Toolbar drukt, verschijnt een pop-upvenster met een alfabetische lijst van de gedetecteerde bestands- en mapnamen. Daarna hoef je slechts een deel van een naam in te tikken om te zoeken. Of je werkt met reguliere expressies als je die syntax kent.

Met een druk op een knop beperk je de zoektocht tot specifieke bestandstypes als audio, afbeeldingen of video. Schakel Gebruik Everything filters in als je eigen bestandstypes wilt definiëren – dit moet je dan wel in de zoektool zelf doen. Hier kun je ook terecht voor het indexeren van externe opslaglocaties.

Een alfabetische sortering is standaard, maar je kunt ook andere criteria selecteren, zoals datum of bestandsgrootte. Heb je het gewenste bestand gevonden, dubbelklik erop om het in Verkenner te openen.

Download Everything

Download Everything Toolbar

Tip 14: NanaZip

In Windows kun je zip-bestanden maken en openen, maar veel meer opties krijg je niet. NanaZip, een moderne Windows-tool die van het populaire 7-Zip is afgeleid, biedt meer mogelijkheden. Ben je 7-Zip gewend, dan is de overstap supersimpel.

Net als 7-Zip integreert ook NanaZip standaard in Verkenner en kun je vanuit het contextmenu allerlei handelingen uitvoeren, zoals het uitpakken van een geselecteerd archiefbestand of het archiveren van een bestandsselectie naar een nieuw gecomprimeerd bestand.

Net als 7-Zip kun je ook NanaZip vanuit een afzonderlijk programmavenster aansturen. Dit venster bevat een bestandsbrowser waar je de gewenste items met een paar muisklikken archiveert. Tenzij je liever nog wat aan het archiveringsproces sleutelt, want er zijn tig opties beschikbaar. Zo kun je uit een aantal archiefformaten kiezen (naast 7z ook zip, wim en tar), kun je de compressiemethode en het -niveau instellen, een zelfuitpakkend archiefbestand (exe) maken of het archief met een wachtwoord versleutelen. Handig is verder dat NanaZip de integriteit van een archiefbestand kan controleren.

Download NanaZip (zoek de versie waar Latest achter staat)

Tip 15: Notepads

Een volwaardige tekstverwerker zit aan het ene uiterste op het vlak van tekstverwerking en Kladblok helemaal aan het andere eind van het spectrum. Notepads zit ertussenin: het is een moderne teksteditor met mogelijkheden die je ook in krachtige tools als Sublime of Notepad++ aantreft. Minpuntje is wel dat de app vooralsnog niet in het Nederlands verkrijgbaar is.

Start de app rechtstreeks op vanaf de Opdrachtprompt (met het commando notepads). Elk geopend bestand komt netjes op een ander tabblad terecht. De app kan met markdown overweg en toont deze formattering live in het tekstvenster (beginnersgids).

Heb je aanpassingen aan een tekstbestand doorgevoerd, dan kun je de originele en bewerkte versie naast elkaar bekijken. Voor wie over een touchscreen beschikt: Notepads kan ook met handgeschreven tekst overweg.

Download Notepads (of via de Microsoft Store)

Tip 16: aText

Hoe vaak gebeurt het niet dat je dezelfde stukjes tekst moet intikken in een document of e-mail? Dan zou het zo handig zijn als je de tekst met een paar toetsen kunt reproduceren. Dat (en nog veel meer) kan met de app aText. Er is ook een betaalde Premium-versie met meer mogelijkheden, zoals (cloud)synchronisatie en wachtwoordbeveiliging.

De app heeft standaard al een hele reeks voorbeelden die je al meteen kunt testen vanuit de rubriek Examples & Guides. Uiteraard kun je de bestaande voorbeelden aanpassen en eigen tekstmacro’s toevoegen. We raden je aan hier alle onderdelen goed te bekijken, want er is heel wat mogelijk. Je kunt bijvoorbeeld ook geformatteerde tekst en zelfs afbeeldingen koppelen aan een tekstmacro, bijvoorbeeld om snel een bepaald logo of handtekening te plaatsen. Of je maakt gebruik van systeemvariabelen om bijvoorbeeld snel een pad of een datum in te voeren. aText kan overweg met diverse scripts, waaronder cmd (batch), PowerShell, JavaScript en VBScript.

Download aText (of via de Microsoft Store)

Tip 17: PDF24 Creator

Het is inmiddels een bekend fenomeen: Windows heeft weliswaar een bepaalde ingebouwde functie, maar die is zo basaal dat je liever op zoek gaat naar iets anders. Dat is bij de ingebouwde virtuele pdf-printer niet anders. Een bestaande pdf hiermee bewerken, kun je vergeten.

PDF24 Creator is een complete suite voor bijna al je pdf-bewerkingen. Je vindt hiervan ook online versies, maar een voordeel van de desktopversie is juist dat je volledig lokaal werkt. Om van alle mogelijkheden gebruik te maken, raden we je een volledige installatie aan.

Wanneer je de tool start, verschijnt een scherm met daarin meer dan veertig knoppen die elk naar een andere bewerking voeren, zoals samenvoegen, comprimeren, bewerken, beschermen en splitsen.

Het programma heeft ook een virtuele pdf-printer, met verschillende opties. Je kunt hier onder meer een voorbeeldweergave bekijken of de pdf meteen doormailen. Of je kiest In Creator openen om pdf-bestanden op allerlei manieren te organiseren. En uiteraard is er ook een pdf-lezer en kun je pdf’s annoteren, zoals het toevoegen van markeringen, tekst, vormen of afbeeldingen.

Download PDF24 Creator

Tip 18: KDE Connect

KDE Connect is alleen nuttig voor wie een smartphone heeft en deze graag aan zijn desktop-pc of laptop koppelt. Dit kan handig zijn om bijvoorbeeld snel het klembord te delen, bestanden uit te wisselen, of sms’jes of andere telefoonnotificaties op je computerscherm te zien en te beheren.

KDE Connect maakt dit allemaal mogelijk (en meer), en is duidelijk krachtiger dan de standaard Windows-app Telefoonkoppeling. Logischerwijs heb je zowel de computerversie (voor Windows, macOS en Linux) als de mobiele app nodig (deze vind je in de officiële appstores), waarna je beide toestellen aan elkaar koppelt.

Deze koppeling gaat erg makkelijk nadat je de nodige machtigingen aan de mobiele app hebt verleend. Naast de eerdergenoemde mogelijkheden kun je ook sms’jes vanaf je pc beantwoorden en kun je mobiele telefoon bijvoorbeeld als afstandsbediening voor een PowerPoint-presentatie of voor je muziekcollectie op je pc inzetten.

KDE Connect kan zelfs je telefoon laten rinkelen wanneer je deze niet meteen kan vinden. Je kunt de invoer van je telefoon overnemen en met de muisaanwijzer op je pc door het scherm van je smartphone navigeren. Het is bovendien mogelijk eigen commando’s toe te voegen om die dan vanaf je smartphone uit te voeren. Laat je alvast inspireren door de voorbeelden.

Download KDE Connect

Tip 19: PicPick

Gaandeweg zijn de mogelijkheden voor het nemen van schermafdrukken in Windows er al stukken op vooruitgegaan, maar wie meer mogelijkheden wil en tevens schermvideo’s wilt opnemen, heeft meer aan een tool als PicPick.

Na de installatie staat het bijbehorende pictogram in het Windows-systeemvak, van waaruit je de gewenste handeling selecteert.

Zo vind je bij Schermopname maar liefst zeven opties, met naast de klassieke mogelijkheden Volledig scherm, Vrije hand en Bereik, ook handigheden als Bladerend venster (handig voor lange webpagina’s bijvoorbeeld) en Laatste opname herhalen. Uiteraard kies je zelf ook of je de muiscursor in je opname wilt zien en of je een tijdsvertraging wilt instellen.

PicPick levert allerlei visuele hulpmiddelen mee, waaronder een Kleurenpipet, Vergrootglas, Lineaal, Draadkruis en Gradenboog. Handig is verder het Whiteboard waardoor je op je bureaublad of programmavenster allerlei annotaties kunt maken (die zich net zo makkelijk ook weer laten verwijderen). Je kunt ook annoteren nadat je een schermafbeelding hebt gemaakt, aangezien PicPick een krachtige editor heeft.

Vrij nieuw is de toevoeging van een video-opnamefunctie, zij het vrij basaal: je kiest het volledige scherm of een deel daarvan, en je bewaart de opname als mp4 of geanimeerde gif.

Download PicPick

Tip 20: VLC

De ingebouwde Mediaspeler van Windows maar weinig voor, zeker in vergelijking met de populaire alleseter VLC. Vanuit de Microsoft Store kun je bovendien een moderne app-versie downloaden van deze opensource-tool. Let wel, deze variant ondersteunt geen dvd’s of blu-rays en ook diverse andere geavanceerde mogelijkheden ontbreken. We focussen ons hier dus op de desktopversie.

Een belangrijk pluspunt van VLC Media Player is dat deze met zo goed als alle bekende mediaformaten overweg kan. Geen gedoe dus met ontbrekende codecs en dergelijke. De desktopversie bevat bovendien een indrukwekkend aantal instellingsopties en heeft heel wat optimalisatiefuncties. Loopt de ondertiteling bijvoorbeeld niet synchroon met de beelden, dan trek je dit recht met de ingebouwde synchronisatiefuncties.

Video’s afspelen kan rechttoe rechtaan, maar VLC is ook niet vies van speciale visuele effecten, zoals het toevoegen van een logo of psychedelische kleuren. De tool laat zich inzetten als mediaconverter en kan ook zelf media opnemen, bijvoorbeeld vanaf je webcam.

Download de desktopversie van VLC

Download VLC (of via de Microsoft Store)

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).